Analyse: een omschrijving van het schema
Mensen komen niet in zorg door verschillende redenen. Mensen schamen zich en willen graag zelf hun problemen oplossen. Als mensen hulp zoeken, ervaren zij een hoge drempel om naar de gemeente te gaan. Mensen weten vaak niet precies waar ze recht op hebben en weerhoudt (het idee van) een hoge eigen bijdrage hen om hulp te vragen. Het gevolg is dat er problemen achter de voordeur verborgen blijven, mensen zich moeilijk melden en, als ze alleen thuis zitten, moeilijk bereikbaar zijn.
Aan de andere kant zijn er door de transitie en de bezuinigingen minder
contactmomenten. Onder professionals is te weinig kennis over bepaalde problemen om deze goed te signaleren. Door de regelgeving raken kwetsbare jongeren als ze volwassen worden buiten beeld.
De toegang tot de zorg wordt nog verder bemoeilijkt door het feit dat mensen verzuipen in alle informatie over het complexe zorgaanbod. Mensen zijn daarbij
onbekend met het CJG, MNV en het WMO-loket, of ze vinden het verwarrend. Hierdoor weten mensen niet altijd waar ze terecht kunnen.
Voorgaande constateringen hebben tot gevolg dat we signalen niet opmerken of niet herkennen. Of we signaleren pas als het probleem al groot is. De mensen die niet in beeld zijn vallen tussen wal en schip en hun problemen stapelen zich op.
Mensen komen niet in zorg
Relevante bronnen, onderzoeken en publicaties
De Loep (2017), Bloemlezing Voorst onder de Loep. Hoe kunnen wij vaker maatschappelijke problemen voorkomen?
Patiëntenfederatie Nederland, Ieder[in]en Landelijk Platform GGz/MIND (2017),
‘Verkiezingen 2017’ De ervaringen van patiënten en cliënten in de zorg en hulpverlening gedurende de afgelopen 4 jaar en hun inbreng voor de komende kabinetsperiode
Patiëntenfederatie Nederland, Ieder[in]en Landelijk Platform GGz/MIND (2017), Verkiezingen 2017
Trouw (2017), duizenden ouderen met dementie krijgen niet de zorg die zij nodig hebben
Tuithof (2015), Drinking distilled, Onset, course and treatment of alcohol use disorders in the general population
Definities
MNV is het Maatschappelijk Netwerk Voorst, met daarin geconcentreerd de gemeentelijke hulpverlening rondom maatschappelijk werk, participatie en WMO.
WMO is de Wet Maatschappelijke ondersteuning.
CJG is het Centrum voor Jeugd en Gezin, waarin de gemeentelijke toegang tot de jeugdhulp is geregeld en gezinszorg kan worden georganiseerd.
Vraagstelling: Lukt het u om de zorg en hulp die u nodig heeft te organiseren?
Cijfers over Mensen komen niet in zorg
Zorgval en een behandelkloof
Ouderen met dementie kunnen een groep mensen zijn die niet in de zorg komen die zij nodig hebben. Dit gaat spelen op het moment dat zij meer zorg nodig hebben en niet meer thuis kunnen wonen. Op dat moment moet er een WLZ indicatie
aangevraagd worden. Dit heeft iemand nodig om in een verzorgingshuis te gaan wonen. Wanneer deze WLZ indicatie er komt en er is gelijk een plek in het
verzorgingshuis, is er niets aan de hand. Maar vaak zijn er wachtlijsten voor een plek in het verzorgingshuis. Het gevolg: Ouderen blijven thuis wonen en krijgen niet de zorg die zij nodig hebben. Dit wordt de zorgval genoemd. Hoeveel ouderen precies in een zorgval terecht komen is niet bekend. Vermoed wordt dat landelijk rond de 4000 tot 5000 ouderen niet in de zorg komen die zij nodig hebben. Wanneer dit
omgerekend wordt naar uren zorg die zij niet ontvangen, komt uit op gemiddeld 5.1 uur per week per oudere.
Slechts 10% van de mensen met een alcoholstoornis in de algemene bevolking zocht gedurende vier jaar hulp voor hun alcoholproblemen. Een derde (35%) zocht hulp voor andere emotionele of drugsproblemen en meer dan de helft van de mensen met een alcoholstoornis zocht of kreeg geen professionele hulp in een periode van vier jaar.
Deze cijfers suggereren het bestaan van een aanzienlijke ‘behandelkloof’. (Tuithof, 2015)
Ook kosten kunnen een barrière vormen om gebruik te maken van zorg of hulp. 30%
(n = 4394) van de totale deelnemerspopulatie geeft aan wel eens geen gebruik te maken van zorg of hulp vanwege de kosten. Het niet brengen van een bezoek aan een zorgverlener komt het vaakst voor onder de deelnemers (14%, n = 1412).
(Patiëntenfederatie Nederland, Ieder[in]en Landelijk Platform GGz/MIND, 2017) Verder blijkt dat de kosten (eigen bijdrage) geregeld een drempel vormt om zorg te kunnen ontvangen. Zie hiervoor de tabellen:
Chronische ziekte
Psychische aandoening
Zintuigelijke aandoening
Lichamelijke aandoening
Verstandelijke beperking
Geen aandoening
Totaal
Ja 65% 50% 65% 61% 48% 68% 65%
Nee, de kosten zijn te hoog
17% 28% 17% 20% 28% 7% 15%
Nee, weet de mogelijkheden niet
8% 13% 8% 8% 17% 5% 14%
Nee, kost teveel tijd en energie
8% 15% 8% 10% 15% 4% 7%
Nee, sta op de wachtlijst
2% 4% 2% 2% 6% 1% 7%
Nee, andere reden
13% 15% 13% 12% 24% 20% 2%
Vraagstelling: Besluit u wel eens geen zorg, hulp of medicijnen te nemen vanwege kosten?
Chronische ziekte
Psychische aandoening
Zintuigelijke aandoening
Lichamelijke aandoening
Verstandelijke beperking
Geen aandoening
Totaal
Nee 68% 53% 67% 65% 59% 78% 70%
Ja, niet naar zorgverlener gegaan
14% 22% 15% 15% 20% 12% 14%
Ja, medicijnen niet gehaald
5% 9% 5% 6% 11% 3% 5%
Ja, geen
bloedonderzoek
4% 6% 4% 4% 8% 3% 3%
Ja, geen dagbesteding
3% 7% 3% 3% 15% 0% 2%
Ja, geen huishoudelijke hulp
8% 12% 7% 10% 15% 1% 7%
Ja, geen jeugdhulp
0% 1% 1% 1% 6% 0% 1%
Ja, op een andere manier
13% 18% 13% 14% 19% 8% 12%
