Constantijn Huygens, Gedichten. Deel 3: 1636-1644 · dbnl

Gedichten. Deel 3: 1636-1644

Constantijn Huygens

Editie J.A. Worp

bron

Constantijn Huygens, Gedichten. Deel 3: 1636-1644 (ed. J.A. Worp). J.B. Wolters, Groningen 1893

Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/huyg001jawo11_01/colofon.php

© 2010 dbnl

1

[1636]

In monumentum reipublicae Venetae quod de Alexandro III. pontifice adversus Fredericum I. et Othonem filium a^o. 1178 eximie merita esset a Pio IV. pontifice erectum ab Urbano IIX. deletum¹⁾.

Caesara prostratum, Veneto sternente, Quiriti Fassa diu, tandem perfida Roma negat.

Perfida an haeretica est? quid erit fas credere, quid non Credere? vim Meritis quae dedit, ipsa rapit.

18. Mart.

(In idem)²⁾.

Victo Quiriti Barbarossa calcatus, Victore Marco, innotuit fide longâ Tradentis aeui; nulla grandis exempli Pondus vetustas, liuor, ira concussit.

5 Nunc ipsa veritatis umbra non fertur, Fit vis tabellae, iniqua nunc manus, quod pes Olim superbus Caesari facit telae,

Telae innocenti; ingratitudo deleuit Quod saeculum nequiuit et dies, ulla 10 Dies nequibit. Christiane, si nescis

Papâ docente jam scies, quid intersit Terrena virtus Coelicae; quod exstruxit Pietate Roma, Urbanitate destruxit.

21. Mart.

Dialogus cum Barlaeo, in verba carminis quod Schurmannae inscripserat³⁾.

HVG.

Iupiter hanc priuet sexu leuiore puellam?

Hoc petis?

1) M.D., 117. In 2 HSS.; 1 daarvan is op de Leidsche Bibliotheek.

Zie over de aanleiding tot het schrijven van dit gedicht Batista Nani, Historia della republica Veneta in Degl' Istorici delle cose Veneziane, 1720, blz. 559, 560, en over den strijd in 1177 M. Antonii Sabellici Historiae rerum Venetarum, t.a. p., 1718, blz. 156, sqq.

2) M.D., 116. In 2 HSS.; 1 daarvan is op de Leidsche Bibl. Het vers heeft in het HS. geen opschrift; in M.D. staan de beide gedichten in omgekeerde volgorde en heeft het vers van 18 Maart den titel: In idem.

3) Ook in klad met den datum en den titel: Dialogismus in verba Carminis quod Annae M. à Schurman inscripsit Barlaeus cum ipsa versibus Academiae Trajectinae nascenti gratulata esset.

Anna Maria van Schuerman had de oprichting der Utrechtsche Hoogeschool bezongen met het gedicht: Inclytae et antiquae urbi Trajectinae Novâ Academiâ nuperrime donatae gratulatur Anna Maria à Schurman (Opuscula, blz. 300). Barlaeus schreef nu het gedicht:

In masculos versus Annae Mariae Schvvrman, quibus Trajectinae urbi novum Academiae decus gratulatur (Poem., II, 173).

BARL.

In voto est ut grauiore beet,

2

Anna sit Annaeus.

HVG.

Nimirum Annaeus et Anna, Hic-haec.

BARL.

nil tolli posco, sed assuier,

5 Haec-Annaeus hic-Anna siet; sibi mater amorum Pronuba ducenti nubat Atlantiadae.

HVG.

Prudenter, Barlaee, facis pro virgine vota, Quae, nisi se possit gignere, non sapiet.

25. Apr.

Ad amplissimos doctissimosque viros G. Staackmannum et G. Barlaeum παρα τησις ν παραιν σει¹⁾⁺

Staackmanne lux, Barlaee dux poetarum, Par Pegaseium; vindices rei vastae, Iustae patroni, commeatuum et ponti, Ponti et Batavûm: fundite Hippocreneios 5 Largi liquores inter orbe diuisos

Nostro Britannos, inter inuidum terrae Gibbum atque Terram: pellimur mari prisco, Nouo natandum est; summouemur Arctois Partim procellis; fundite in quibus toti 10 Dominemur undas: vester hic, viri, vester,

De fonte quem Britanniae tridens nondum Praesepsit ulli, fluctus exuli ponto Succurrat orbi; nauigabitur passis Utriusque velis, innatabitur musto, 15 Permessidis musto innatabitur, lacti,

Qualis dearum est. Fundite uberes venae Quâ sit solo, coelo, saloque mercede Carere lucri. me volente quocumque Pulsi salo legamur ad sales vestros.

20 His ecce piscor; libero mari liber, Latio Batauus, hoc silentio, mecum,

Hoc melle pascor. quidquid, o boni, quidquid Ultra rogatis, abnuo: Dijs Terrae,

Dijs aequorum, et, si Dys placet, Dijs aurae,

1) M.D., 34, met den titel: Ad G. Staackmannum et C. Barlaeum Mare liberum versibus astruentes, contra Seldenum.

John Selden (1584-1654), een Engelsch jurist en Orientalist, droeg in 1635 aan Karel I een werk op, Mare clausum getiteld, dat tegen Grotius' Mare liberum was gericht. Staeckmans schijnt een gedicht te hebben geschreven tegen den Engelschen geleerde - het bevindt zich niet in de mij bekende collecties - en Barlaeus schreef twee verzen: In mare clausum Cl. viri Ioannis Seldeni (Poem., II, 241, 242).

+ [krit] vs. 18 lucri M.D.: lucrum

3

+

25 Pugnare vestrum est: vester, o cataphracti, Instare Seldenis labor: mihi vocem, Mentem, manumque derepente vix lecti Furor libelli perculit: Stupescenti Haec sola veri feruor extudit verba, 30 Hos ira questus; Hocce purpuram et saeuos

Potuisse fasces; hucce torua nugarum Mandata servum compulisse Seldenum!

Pro gentium fas, pro tuam fidem Groti!

Pro. Vis volenti plura defuit linguae, 35 Stetit palato fixa, dentium septo

Vallata coecum murmur in saliuoso Convoluit alueo; nempe ceu Mari clauso.

Staackmanne lux, Barlaee dux Poetarum Parnassium par, copula unicae nexu 40 Virtutis unico, insolubili nexu,

O salsi utrimque vindices rei salsae, Qui clausit Inferioribus fretum Belgis, Miramini os si clausit infimo Belgae?

10. May.

(In pollam)¹⁾⁺.

Pollam puellam, et bellam amaui; anum linquo:

[Quid increpas, puella bella, quae neutrum es?]

Cessante causâ nempe cessat affectus.

(20 Mei).

Milite Gallo discessum ex Hollandia protrahente CI I CXXXVI²⁾.

Fausta soluturo spirarunt flamina Gallo;

Soluenti Zephijris inuia facta via est:

Ergo dolent Bataui, stupet et subridet Iberus, Quod Gallo leuior ventus et aura sient.

1. Iun.

[Quam toti vellet non totum soluere Classi]

Quam toti vellet non totum soluere Classi³⁾, + [krit] vs. 40 insolubili M.D.: insolubilis

1) M.D., 113. De 1ste en 3de regel van het versje komen voor in een brief aan Barlaeus van 23 Mei (Epist. Lat.); H. schrijft, dat hij het versje ‘ante triduum’ heeft gemaakt.

+ [krit] vs. 2 eerst in M.D.

2) M.D., 118. Zie de noot bij het volgende versje.

3) Het versje is doorgeschrapt. Bij vs. 2 in marg.: Charnassé.

Tam totam vellet soluere Carneades.

2. Iun.

Hercule Girard Baron de Charnacé was sedert 1633 Fransch gezant in den Haag; hij was tevens officier en werd den 1sten Sept. 1637 bij het beleg van Breda doodelijk gewond. - Toen in den zomer van 1636 de Kardinaal Infant, gesteund door Keizerlijke troepen, in Picardie was gevallen, kreeg Charnacé van den Koning bevel ‘de faire passer en France par Mer ce qui estoit de l'Armée qui estoit venue en ce païs; fit louer quantité de Navires qui vindrent à Rotterdam, où le rendévous de toute ladite Armée fut donné, qui montoit encores à six mille hommes de pied et entre deux à trois mille chevaux, ils s'embarquerent tous à Rotterdam et eurent le temps si favorable, qu'ils arriverent quatre jours apres sans nul inconvenient à Calais’, etc. (Mem. de Fred. Henri, 197).

4

Virg. 6. Aeneid.¹⁾⁺.

Doe nam Aeneas 'twoord, (want naer Marcellus treden Sagh hij een Iong man treden

In dappere gedaent, in Wapenen voll schijn,

Maer diens gebuckt gesicht onlustigh scheen te zijn) 5 En vraeghde, wie is hij, die dichtste by den man gaet?

Sijn soon, of die hem an gaet,

Als tack des hoogen stams? wat isser woels om heen!

Wat deftiger gelaet, 'ten waer het wat verdween

In 'tswarte van den nacht die 'ck om sijn hooft sie spreijen!

10 Anchises quam aen 't schreijen,

En sprack in 'tschreijen; Soon, o soon, en vraeght mij niet Naer uwer Maghen all te machtigen verdriet:

Dat hoofd en sal het Lot de wereld maer eens thoonen, Niet by haer laten woonen.

15 O Goden, gaeft ghij ons die ghift voor eighen goed, Ghij duchte 'twaer te veel verhefs voor 't Roomsche bloed.

Wat sal de groote Stad in 't Marssen-veld sien stenen, Wat sal sij mans sien weenen,

Of, Vader Tiberin, wat sult ghij lijcken sien

20 Daer ghij voorbij den steen van 'tversche Graf sult vlien!

Noijt Troijsche jongen sal 'thert der Latijnsche grijsen Soo hoogh in hoôp doen rijsen;

Noijt salmen soo veel roems in all het Roomsch besitt Van eenigh voester-kind sien draghen als van dit.

25 O hemel-vrughticheid, ô Trouw van ouden tijden, O emmermeer in 'tstrijden

Onwinbaer' overhand! Hij waer' hem noyt ontgaen Wie sijne Wapens dorst gewapent tegenstaen, 'Tzij dat hij staende voets sijn' vyand hadd bestreden, 30 Of, op hem ingereden,

Een schuijmend Peerd gespoort. O ongeluckigh kind, Is 't dat ghij 'tbitter Lot eens ergens overwint, Ghij sult Marcellus zijn. Geeft Lelijen met hoopen,

Geeft purpre bla'en en knoopen,

1) K.b., II, 526. Ook in klad, met den datum.

Het is eene vertaling van vs. 860-886.

+ [krit] vs. 1 treden K.a.: stappen - vs. 2 treden K.a.: trappen - vs. 9 't swarte K.a.: 't swartste - vs. 15 gaeft K. a: geeft K.b. als boven. - vs. 17 't Marssen K.a.: 't Mars sijn K.b.: Mars sijn - vs. 21 jongen K.a.: Jongelingh - Latijnsche K.a.: Roomsche - vs. 25 ouden K.a.: alle

5

35 Soo dat ick hem bestroij, en met een gift van niet Mijns na-neefs groote ziel ten minsten overgiet', En doe hem ijd'len dienst. etc.

Hagae. 9. Iun.

In effigiem Card. Richelij¹⁾⁺.

Mercedem, pictor? veniam pete Gallia donet, Indigni pretium grande laboris erit.

Excidit, infami lapsu, mortalis imago Conanti diuam reddere Richelij.

16. Iun.

In eandem²⁾⁺.

Stupende cardo non fatentis Europae, Non diffitentis; sed ferentis Europae, Et sic fatentis; Richeli, genus divûm:

Non te in tabella simplici tuo totum 5 Vultu intuemur, Trismegiste: personam

In qua triumphas triplicem, unicâ fronte Reddat necesse est, quae tuam relatura est Subire totam nata dextra naturam, Et Galliam, et Te reddat, et tuum Regem.

17. Iun.

(In Barlaeum) *³⁾.

1) M.D., 117.

+ [krit] vs. 4 diuam M.D.: diam

2) M.D., 117. Ook in klad, dat den datum heeft.

+ [krit] Achter vs. 3 staat in het klad nog de regel: Divûm incolentium, imperantium Divûm: - vs. 6 unicâ klad: tua in

3) M.D., 103. Het HS. heeft geen titel.

De verzen, die thans volgen en van het teeken * zijn voorzien, behooren bij elkander; in M.D. heeft de serie het opschrift: δρο οβ α Barlaei. H. schreef er in M.D. het volgende Argumentum bij:

Invitati Amstelodamo Mudam ab Hoofdio, loci Satrapa, Wicquefortius, Vossius, Barlaeus, Bartolottius, Bakius et Hugenius, pictâ phaselo, prosperâ tempestate Mudam delati fuerunt.

A prandio primis tribus, adverso Zephyro, et Yâ flumine turbatiore, solvere timentibus, postremi cum uxoribus navigarunt. XIV. Kal. Sex. (19 Juli) CI I C XXXVI.

Zie over dat tochtje naar Muiden nog Dagboek, 28; Epist. Barl., 674, en Hooft's Brieven, III, 148. Een overzicht van dezen poëtischen strijd vindt men in Oud-Holland, 1888, blz. 90, 91.

De volgorde der verzen, zooals H. ze in M.D. rangschikte, is behouden, zoodat een gedicht van Barlaeus dadelijk volgt op het vers van H., waardoor het werd uitgelokt.

Mouerat aestiuas inflatior Ya procellas, Et poterat socio sic soror esse Mari:

Absque quod inflatae decor, in multiplice ruga Quâ male visa fuit ringere, risus erat.

6

5 Cum saturis Mudâ monitis sex ire capellis, Magna trias parvae noluit esse comes.

Vossius in dubio, et quidam, vix fortius, alter Credere se notis non valuere Notis:

Barlaei ancipites Pirene pallida mentes 10 Impulit, exemplo creuit uterque pauor;

Ingemuit contempta suis Heroïbus Argo, Nec tuba vexati tanta rudentis erat;

Vespera, si rubuit, rubuit pudibunda Batauos, Pontigenas, Pontum posse timere viros.

15 Quaeque adeo socij tulimus, quae tota feremus Natio, mas non mas damna poeta dedit.

De Graecis, age, de Latijs nego, credo docenti, Quidquid siue jubes credere, siue vetas;

Sed Batauis, ignosce, potestas, Flacce, poetis 20 Quidlibet audendi non satis aequa data est.

Amsteldami uno spiritu decumbens. 20. Iul.

Barlaeus Zulichemj domino, δρο οβ αν exprobrantj *¹⁾.

Moverat aestivas inflatior Ya procellas, Et socio poterat saevior esse Mari,

Absque quod inflatae furor, in multiplice ruga, Qua male visa fuit ringere, terror erat.

5 Cum saturis Muda monitis sex ire caballis, Parva trias magnae noluit esse comes.

Vossius in dubio, et jam nunc vix-fortior, alter Credere se ignotis non voluere Notis.

Barlaej ancipites Pirene provida mentes 10 Impulit, aequoreos tunc timuisse Deos.

Si gemuit contemta suis heroibus Argo, Nec tuba vexati tanta rudentis erat;

Vespera si rubuit: rubuit puduitque Batavos Pontigenas Ponti spernere posse minas.

15 Quae nunquam socij tulimus, quae tota repellit Natio, mas ter mas damna poëta timet.

De Graecis, age, de Latijs, age, credo docenti Quicquid sive iubes credere, sive vetas, Nam cunctis, ignosce, potestas, Flacce, poëtis 20 Tam temere audendi non satis aequa data est.

1) M.D., 103. Naar het HS. van Barlaeus op de Leidsche Bibliotheek.

Onder het vers staan de woorden: Cras altera mitterem, sed abeundum mihi Alcmariam et in agros vicinos. C.B.

7

Forti viro C. Barlaeo *¹⁾.

Crediderim timuisse viros, tremuisse Poetas Amstelios, salsum pectora salsa salum?

Crediderim siccus, cuius dux foemina facti Sobria, idem potos non potuisse viros?

5 Scilicet. Unde tamen tam cauta libido timendi, Tam subito madidis vatibus orta fuit?

Nescio; siue sciam, cupio nescire videri;

Nil mihi cum doctis unguibus esse volo.

Hoc liceat: dulces isthinc mea Muda lagenas 10 Obtulit, hinc salsas Ennosigaeus aquas;

Salse rei salsae vindex, ignosce roganti, Truserit hic magis, an traxerit iste liquor?

22. Iul. currente rotâ inter Harlemum et Lissiam²⁾.

C. Hugenio Neptunj et Amphitrites alumno *³⁾.

Cum tua te veheret velis audacibus Argo, Cum veherent matres transtra superba duas, Divisit sors laeva viros. pars horruit undas,

Pars tumidas secuit nescia mortis aquas.

5 Detinuit timidos Hoofdî tunc Suada poëtas, Detinuit vates Heleonora suos.

Detinuit Susanna chelyn, quae passeris artes, Quae cecinit doctas, Aulice scriptor, aves.

Si timui, tanto prudentia iuncta timorj est.

10 Si timui, iussus (crede) timere fui.

Si timui, si vela fui non vestra secutus;

Sic placui domino, sic placui dominae.

C.B.

Amstelod. VIII Cal. Sextil. (25 Juli).

C. Barlaeo, forte viro, forti convivae *⁴⁾⁺.

Larga suos vacuis affudit Muda liquores, Largior impletis praebuit Ya suos.

Amstelidae saturi multo inter pocula nisu Cum, quibus expediat mergier, ambigerent;

5 Praeualuit cadus, et veteris vis condita Bacchi, Displicuit Batauis publica vena meis.

1) M.D., 104.

2) Onder het vers staat: Cras altera mittam.

3) Barl. Poem., II, 473; M.D., 104. Naar het HS. van Barlaeus op de Leidsche Bibl. Onder het vers staat: Cras altera reddam.

4) M.D., 104.

+ [krit] vs. 6 publica vena eerst: amplior unda als in M.D. - vs. 6 and. lez.: Despiciunt Bataui publica dona mei.

8

Successit, Seldene, labor contemptus; abhorret Libero, amat clauso Belga natare mari.

Eodem die (22 Jul.) inter Teilingam et Hagam¹⁾.

C. Hugenio convivae profugo *²⁾.

Cum dubias anceps traheret sententia mentes, Et vellem, nollem Te, Zulecheme, sequi;

Me sequitur magni facilis clementia Vossî, Inque meas partes mox Ioachimus abit.

5 Tres sumus excordes numero. tres torva timemus Flumina. tres solito tingimus ora mero.

Tres fugiunt, nec sueta Ducis vexilla sequuntur, Et sociam gaudent tres violare fidem.

Res omnes facit ista reos. peccavimus in Te, 10 At Satrapas, quo vos arguat, actor habet.

C.B.

Amstelod. VII Cal. Sextil. (26 Juli).

(Ad Tessalam, de Barlaeo, amante strenuo) *³⁾

Thessala Barlaeo non nuper visa poetae, Qualis amatori Iulia nostra suo,

Thessala Caninefas, seu Frisia dicier ambis, Almerij pharos et fax animata soli.

5 Ibit amatorum, si vis non torua videri, Per freta, per saeuos aemula turba lacus.

Ibit eo Zonam qui, nec se perdidit, ibit Amstelidum crispis compta juuenta comis;

Ibitur inuitâ Superûm vi; si pauet omnis 10 Nauita, non rarus, faxo, natator erit.

Unus ut ignoscas orat, vir fortis ad arma, Arma virûm, calamos, arma virûm, calices.

Nempe tuo vulnus rabiosa canicula vati Fecit Amor; visâ saucius horret aquâ.

15 Si bibat hanc, metuit ne, quâ tibicine clares, Marceat infami languida vena situ.

Denique si ventis placeat, sibi cautior inquit Nec Veneris fractâ puppe vacare mori.

En quid agas? si qua spretae te injuria formae 20 Mordet, habe tecum lumina, conde facem.

1) Onder het vers staat: Cras altera mittam.

2) Barl. Poem., II, 474; M.D., 105. Naar het HS. van Barlaeus op de Leidsche Bibl. Onder het vers staat: Cras altera reddam.

3) M.D., 105. In het HS. heeft het vers geen titel.

9

Non si tota micet, non si de littore clames Blanda, veni, pretium nuda laboris ero, Non si vere nouo, non si bene potus Abydo

Classe nouâ possit soluere, Seston eat.

25. Iul.¹⁾.

C. Hugenio deorum Neptunj et Aeoli contemptori *²⁾.

Non me Muijda tui nuper tenuere liquores, Non ea vis Bacchi, non fuit illa gulae.

Vt decuit, timui Superos, Tethijnque Jovemque, Nec volui tantis obvius ire Dijs.

5 Hos, Vir dure, pius timui. nam piscibus aequor, Non homini fallax destinat unda viam.

Si tua nacta fuit speratum audacia portum, Fortunâ minus est, plus pietate regi.

C.B.

Amstelod. VI Cal. Sextil. (27 Juli).

Amanti strenuo G. Barlejo *³⁾.

Pectoris heroi, quo non augustius olim Intumuit, toto corripiente Deo, Substitit ad primas, nullo discrimine, noti

Fluminis, ad primas vis labefacta minas:

5 Barlaeum excussit terror sibi, fortior omni Vate, quod hic timuit, foemina fecit iter.

Credimus? an, quia distracto grauiore procellâ Res cum Rhenano gurgite habenda fuit, Spreuerit Ya tuas? potuit spreuisse videri, 10 Sed fuit haec lautae proxima causa morae:

Dixerit, ut motas adspexerit eminus undas, Et nemus ingenti turbine, Muda, tuum,

Quo me cumque vocas, magni Maris arbiter, o nec Crimine, nec, testor, carmine laese meo, 15 Fas sit non nocuo sibi consuluisse Poetae,

Fas sit ad incertam cautius ire necem;

Dum turbas irate foris, dum caerula late Cana procelloso spuma colore tegit,

Intus ego spumas iterumque iterumque salubres 20 Hauriam et innumeros non numerabo scyphos:

1) Onder het vers staat: Et altera et altera mittam.

2) Barl. Poem., II, 473; M.D., 106. Naar het HS. van Barlaeus op de Leidsche Bibl. Onder het versje staat: Cras altera reddam.

3) M.D., 106, met den titel: G. Barlaeo, Prudenti Philosopho. Onder het HS. staat die titel ook.

10

+

Donec ab ingesto tumeat vesicula Diuo, Nec superet quo se suggerat Ya locus.

Sic ubi anhelantis lateri lethale carinae Vulnus, et extremo forte furore dabis, 25 Naufragus hinc prodar tabulis licet, inde fluenti

Fune, meo certe non grauis utre ferar.

Quam bene virginibus comes it sapientia Musis, Quanti Naturae noscere scita refert,

Quam bene librauit, quantâ ratione, nec ipsos 30 Quae Dij merserunt mergere posse Deos!

28. Iul.

C. Hugenio navitae audaci et intrepido *¹⁾.

Vade per iratas, mi Constantine, procellas, Vade per adversos, navita magne, Notos.

Haesimus in ripa. fateor. cur? damna timemus, Quae medijs sensit dux Palinurus aquis.

5 Haesimus in ripa. fateor. cur? aequore mersa Non didicit modulis dextra natare suis.

Haesimus in ripa. fateor. cur? nolo poëtis, Nolo meis toties esse vocatus Hijlas.

Icarus Icario si fecit nomina ponto:

10 Fluctus Abydeno si fuit urna proco:

Si Tiberim sese iecit Tiberinus in ipsum, Femina si Thracum nomina fecit aquis:

Si Sappho mulier saltus aggressa viriles Non formidata Leucade mersa fuit:

15 Nil moror. hac pereant fama, quos poenitet aevi.

Non vacat, exemplo deteriore, morj.

C.B.

Amstelod. V. Cal. Sextil. (28 Juli).

Ad Lesbiam larva tectam ne sole aduratur²⁾.

Quid pice sericeâ formosam lactea frontem Lesbia, nube nigrâ condis utramque facem?

Redde diem coelo et mihi, personatula: iniquum est Ne pereas uno sole, perire duos.

29. Iul.

+ [krit] vs. 28 refert M.D.: fuit

1) Barl. Poem., II, 474; M.D., 107. Naar het HS. van Barlaeus op de Leidsche Bibl. Onder het vers staat: Cras altera reddam.

2) M.D., 118. In 2 HSS.; 1 daarvan is op de Leidsche Bibliotheek In M.D. is de titel: Ad Lesbiam larvâ tectam, arcendo Soli.

11

(Ad eandem)¹⁾.

Detrahe personam capiti, praepostera formae Consulis, ut ne sis, Lesbia, nigra, nigra es.

Eodem die.

(Ad eandem)²⁾.

Si faciem ne qua penetrabile sidus adurat Velari crasso tegmine cauta studes;

Me miserum quae larva teget, cui frigida frontem Ambusto duplici, Lesbia, sole feris?

30. Iul.

C. Barlaeo δραν τ μνοντι vires novas *³⁾.

Quae de virtutum serie fortissima virtus, Claudier heroö non satis apta pede, Fornicibus tonat alta cauis; ubi pulpita doctor

Igneus Herculeo, dixeris, ore quatit, 5 Supremis habitasse labris conuicta, docentem

Pallida, si quatiant ventus et unda, fugit:

Eluit unda, efflant Zephijri quod ahenea dicas De bis ferrato prodere verba sinu.

Sic studijs impallescunt? hos barba tremendi 10 Fulminis, hos animos sub grauitate fouet?

Cessit palla togae; poterit toga cedere pallae, Et mea semimatres stringere vitta comas, Quin jam laurigerae scandent subsellia matres

Et noua doctorum foemina doctor erit, 15 Vel facere instituant quae se docuere suosque,

Vel, quae non perimant facta, docere viri.

Tam fera Barlaeo mater Barlaea pauenti Scommata, non ego, ne decipiare, dedit.

Placasti, confesse, Iouem; magis ardua restat 20 Pugna, satisfieri nunc sibi Iuno petit.

4. Aug.^ti

ριστον μ ν δωρ. Ad Susannam Barlaeam C. Hugenij conjugem, cum per latus mariti C. Barlaeum, ob aquarum metum, acrius impetijsset. I⁴⁾

1) M.D., 118. In 2 HSS., beide zonder opschrift.

2) M.D., 118. In 2 HSS., beide zonder titel.

3) M.D., 108, met den titel: Susanna van Baerle, Vxor Hugenii ad Barlaeum.

4) Barl. Poem., II, 475; M.D., 108. Naar het HS. van Barlaeus op de Leidsche Bibl., evenals de 4 volgende verzen.

Plus audes, Barlaea, viris. plus ausa fuisti, Plus animi, quam nos, mascula mater, habes.

12

Erravit Natura parens, cum condere Te, Me Vellet, et in tanta culpa parente fuit.

5 Illa tibi grandes animos studiumque virile Indidit et voluit viribus esse marem.

At mihi femineos animos pectusque remissum Dum dedit, hac fecit conditione virum.

Ista mares tibi causa dedit, natosque virosque.

10 Dum mea femineo syrmate tecta strepunt.

Hinc fluctus, hinc spernis aquas animosa, Notosque.

Virque Deos contra, femina sola viro es.

Me mea dum negat esse virum formido; vocarj Iam barbata tibi femina promereor.

Ad eandem. II *¹⁾.

Succubui generosa tuo Barlaea marito, Et dedimus victas, clara virago, manus.

Nunc chartis ovat ille meis, victoque poëtae Exprobrat, et me vult succubuisse Tibi.

5 Cedo iterum intrepidaeque volo succumbere matrj, Et Constantinae laudibus esse minor.

At si forte tuâ est potior mea causa; pudoris Hoc etiam fuerit dissimulasse mej.

III *²⁾.

Roma stupe. de me victrix iam nupta triumphat.

Fortunae nunquam sors fuit illa tuae.

Captivus, victusque trahor. mihi scommata mater Obycit, et salso perfricat ore Scholas.

5 Tanti undam timuisse fuit. me mergite fluctus, Mergite vesanos pontus et Ya metus.

Vlterius nolo proprio superesse pudori.

Infamis tanto crimine fama mihi est.

Scilicet, ascendet doctorum pulpita mater, 10 Et timidas cupiet vitta docere togas.

Peccavi, Superi. sexum mutate timentis, Vestiat ignavos pallida palla pedes.

Aut si Barlaeum cupitis me recta docere, Signa gerat sexus tanta magistra mej.

IV *³⁾.

1) Barl. Poem., II, 475; M.D., 109.

2) Barl. Poem., II, 476; M.D., 109.

3) Barl. Poem., II, 476; M.D., 110.

Orta mari Venus est. Veneris Barlaea propago est.

Quid mirum? nullas si timet uxor aquas.

13

Formavit tellure senex mea membra Prometheus.

Quid mirum? terrae si sua terra placet.

5 Nec culpa est, timuisse: nec, has sprevisse procellas, Nempe suo duplex causa probata Deo est.

Ad Hugenium *¹⁾.

Si fatear peccasse viros, si prodita facti Causa, satisfactum non sibi Iuno putet.

Si vere Phrygias, at non Phrygas esse poëtas Eloquar, haud factum sit tibi Iuno satis.

5 Si potui placare Iovem tot versibus, esto, Thure satisfactum non sibi Iuno putet.

Si regeram toties, cras altera et altera reddam, Crede, satisfactum non sibi Iuno putet.

Si scribam pelago matres perijsse maresque 10 Saepe, satisfactum non sibi Iuno putet.

Mollia Barlaeae tu suggere verba maritae, Mollibus hanc ipsam saepius abde iocis, Suaviter arride: nutu testare, quid optes;

Tange verecundos, navita magne, sinus;

15 Basia basiolis superingere mille, vel ultra;

Crede, satisfactum tunc sibi Iuno putet.

C. Barlaeus

Hydrarum domitor debellatorque ferarum, Amstelod. VIII. Sextil. (Aug.)

Ohe jam satis est *²⁾⁺.

Iambe claude, miste non claudo, veni, Compone dissidentium Poetarum Composte litem; sicca lis, vinosa lis, Lis salsa, lis non salsa, de salo exorta est:

5 Yâ fremente, turbido Mudae sinu Spumâ tremendi gurgitis, sub-infesto Vitam Ennosigaeo credidit Hugens, suae Maritus et malus poeta Barlaeae, Ac, si vocarent fata, supremae diem 10 Adiuit horae ab Hoofdio renitente,

Miratus ullum posse tam dubiâ die Timere, nec timere poculis, mergi.

1) Barl. Poem., II, 476; M.D., 110.

2) M.D., 112. In 3 HSS.; 1 daarvan is op de Leidsche Bibl. Het klad heeft geen opschrift. In 2 HSS. en M.D. staan vs. 5-12 en vs. 13-20 naast elkander.

+ [krit] vs. 4 de salo klad: talis - vs. 11 dubiâ klad: suda

14

+

Baccho fremente, turbidâ Mudae domo Spumâ bibendi gurgitis, subingesto 15 Gulam Lijaeo credidit sugens, parum

Marinus, at bonus Poeta Barlaeus.

Neque, ut vocârint fata, supremis diem Abrupit horis Hoofdio propinanti, Miratus ulli posse tam lautâ die 20 Vacare, nec vacare poculis, mergi.

Iambe claude, miste non claudo, cui Palmam dicamus e duobus athletis?

Quin ambo censeantur in causa pari, Si spreuit hic, ubi ille contempsit, mori, 25 Si constat ambos nauigasse

Constanter.

9. Aug.

Susanna Barlaeus Caspari Barlaeae, satisfacienti *¹⁾⁺.

Barbata doctor, succube, ignauâ pedes Vestite pallâ, de Promethei senis Luto loquaci massa, terra territa Liquore noto, terra nascentis Deae 5 Concussa cunis. euge basiantium

Non false Rhetor, qui sali salem fugis, Quidquid mereare, mas miselle, mas Mari Impar marique, nolo nescias tuas

Conuicte laudes: Teste Mudâ praedico;

10 Ubi res virum poposcit, et grauior scyphus Argo natante grandior clauâ scijphus Hydram domante, dexteram Alcidae noui, Edico Mudâ teste, Fecisti satis:

Ubi causa vatem, causa non fortis viri 15 Fortem patronum, teste Mudâ praedico,

Edico et Hagâ teste, Dixisti satis.

Expecto mandes an satisfactor, satis Fictor, satis victor, satis vector, satis Hector vocari, doctor an dictor velis.

11. Aug.^ti

+ [krit] vs. 15 parum klad: minus - vs. 21 claudo klad eerst eveneens, dan: claudis als in M.D.

- cui klad eerst eveneens, dan: utri als in een 2de HS. en in M.D. - vs. 24 en 25 in het klad in omgekeerde volgorde.

1) M.D., 111. In 2 HSS.; 1 daarvan is op de Leidsche Bibl.

+ [krit] vs. 7 mereare M.D.: merere

15

Huijgens straet. Hugeniana¹⁾⁺⁺.

Innumeris aliae jactent sua compita tectis,

Quod stupeant magis hic ciuis et hospes habent:

Vna domus, paries uni quam nectit equili, Absoluit, quâ non pulchrior una, viam.

16. Aug.

De warande. Vivarium²⁾.

Quae quadrupes multo quondam mihi fecerat antro, Incola sanasti vulnera multe bipes.

Plaudat quisque suae: mea non ingloria laus est, Hic habitare homines, hic habitasse feras.

16. Aug.^ti

Pluvia post ardorem solis *³⁾.

Quaeritur insano Phoebus quam torruit aestu, Ut fuerit pluuio vespere lota dies?

1) M.D., 212, waar het versje, dat tot de serie Haga vocalis behoort, geen titel heeft.

+ [krit] Bij vs. 3 in M.D. in marg.: Media est via inter anteriorem et majorem Sylvam. - Hugenii.

+ [krit] vs. 4 pulchrior eerst: amplior als in M.D.

2) M.D., 225. Het versje behoort bij Haga vocalis.

3) De versjes, die nu volgen en die met een sterretje zijn geteekend, behooren alle tot Constantini Hugenii Meteorologiae peripateticae, adversus Aristotelem Liber singularis. Munera nondum intellecta Deûm. Ad summum Philosophum et Poetam Casparum Barlaeum (M.D., 119-134).

Van Baerle was juist hevig aangevallen (zie Oud-Holland, 1888, blz. 91, vlgg.) en H. droeg hem nu dit werkje op. Hij deed dat met den volgenden brief (M.D., 121): Barlaeo.

24 Octob. Sprangae in castris. 1636.

Dum te tenebrio male feriatus exercet, Barlaee doctissme, quod cur tam obstinate me celaueris nondum capio (nisi me Anonijmum illum suspicaris) ego me ad exercitum, et, ecce, tecum exerceo. In noua fert animus. Libuit a via diuertere, et in majestate sua naturam ludos facere.

Iudica quo successu. nec parce immanibus ausis. Paucorum dierum iste labor et castrensis, quid autem labor? feriae fuerunt, ambulanti a meridie, pediti vel in equo, succisae, sicut meus est mos. Aduerte, si tanti est, an satis πιτηδε ως, satis alibi venuste vel acute nugatus sim.

fuit, ubi in specioso paradoxi commento desudaui; nonnullis facile defunctus. verba utique ad praeuisam rem praecipiti venâ quam copiosissime et quasi κ χειμ ρρου prouoluta sunt.

congruis, Latinis, pressis adeo et neruosis cum cura uti conatus sum, saluo, quantum potui, cuiusque rei charactere. Rogaui ne parceres. parce tu scriptori tamen ab ope hic librorum destituto, aulico et occupato. a quo inter omnes conuenire, nullam rem bene exerceri posse, non eloquentiam, non liberales disciplinas, legisti apud philosophum, qui, si Hispanos audias, ad Aebucium Liberalem septem libros scripsit de Veneficijs. nam crudeli populo scilicet veneficium pro Beneficio est et si res postulet atrocissimum facinus diluitur linguae lapsu.

Ama me et vale, cum amicis Vossio, Vicquefortio, Vondelio, et si ruri non est humanissimo Hoofdio. Sprangae in Castris IX^o. Kal. Nou. CI I C XXXVI.

16

Occurrit ratio. grandi conamine coelo Ridenti lachrimas exiluisse puta.

In castris prope Heusdam. 6 Sept.

Rubor vespertinus *.

Qui sub nube niger piceâ quasi luxerit aether¹⁾, Vespere praecipiti si rubet, unde rubet?

Conuictus peccasse, rubet pudibundus, et ultro Crastino, ait, voueo, sole serenus ero.

In castris Sprangae 10. Sept.

Rubor matutinus *.

Unde dies roseis aurorae tota quadrigis Mane rubens, madido turbine²⁾sera pluit?

Potus enim qui mane rubet quocumque liquore, Non dubie toto vespere micturiet.

11. Sept.

Hirundo humilis *.

Si ruet in terram de coelo proximus imber, Cur nondum madidae proxima hirundo volat?

Praesentes adeo rata quas bene praeuidet undas, Iam natat, aut, ad humum prona, natare parat.

11. Sept.

Anas se proluens *.

Quae toties se mersat Anas, praesagula, toto Vertice, sic, inquit, tota madebit humus.

11. Sept.

Pavo querulus *.

1) In marg.: Ε δια, λ γετε; πυρρ ζει γ ρ ο ραν ς.

2) M.D.: vespere

Quid fera praesagit quae se Iunonia moeste³⁾ Inuocat, et planctum planctibus addit auis?

Praesagit miseranda, quibus, quâ sicca superbit, Iam jam deciduis pluma madebit aquis.

11. Sept.

Crepitus operis intestini *.

Intestina crepant murorum robora, grandi Turbine, turbato grandine terra tremet.

Horribiles instant straturi caedua venti;

Quis concussa metu pedere ligna neget?

Ibid. 12. Sept.

3) In marg.: Pauonum quoque fera natura est. Inst. de Rer. diu.

17

Lucerna crispa *.

Unde, gelu fluuijs instante, volubile seuum Cincinno lychnos induit Ionio?

Qui flammae¹⁾damnatus erat, jam denique cristam, Seruandus fido frigore, tollit adeps.

Ibid. 12. Sept.

Luna pallida *.

Obtinet antiquum, si, quod venator, arator, Nauita, pastor ait, pallida Luna pluit.

Testis es, Actaeon, quantas, pallore feroci, Irâ siue metu, Cynthia²⁾fudit aquas.

Ibid. 13. Sept.

Stellae scintillantes *.

Quae graue scintillans portendit ab aethere frigus, Iam descensuro frigore stella tremit.

Ib. 14. Sept.

In easdem amantis *.

Si scintillantes portendunt frigora Stellae, Illa nimis dubiae sortis imago meae est.

Cum risu micat insolito, si frigore amantem Non ferit, aut ferijt Polla, ferire parat.

Ibid. 14. Sept.

(In aulum)³⁾.

Aulus dierum plenus, adjici nihil Desiderat caussâ suâ, sed filij:

Huic senex prodesse, non sibi, cupit.

Quod viuit Aulus, liberaliter facit.

1) M.D.: flammis 2) M.D.: Delia

3) M.D., 118. In het HS. heeft het versje geen titel.

Bij vs. 1 in marg.: Sen. ep. 98. Boven het versje staan Seneca's woorden: Nam ipse vitae plenus est, cui adjici nihil desiderat sua causa, sed eorum quibus utilis est. Liberaliter facit quod viuit.

23. Sept. Sprangae in castris. extemporaneum.

Aranea prodiens *.

Sudabit paries, et erunt mox flumina rimae:

Submergi metuens prodit araneola.

Ib. 24. Sept.

Luna rubicunda *.

Luna rubet. quid tum? cras a tibicine disces Quam res sit vero congrua, flare rubram.

Ib. 24 Sept.

18

Luna alba *.

Pallida luna pluit, rubicunda flat; alba quid? omnes Dixisti; superest, alba serena siet.

Ib. 24. Sept.

Nebula ascendens *.

Sol sitit, et nimias (premit ipsos crapula diuos) Iam jam cogetur reddere potus aquas.

Ib. 24. Sept.

Pluvia et tempestas post tonitrua *¹⁾.

Nescitur coeli cur diluat unda fragorem?

Ambigitur cur hanc flamina discutiant?

Iuno Iouem saturum tonitru grauis increpat: ille Mingit²⁾, et his, inquit, flamma residat aquis.

5 Quid soror et Conjux? rabido suspiria nisu Efflat. hic est quo tu turbine, nauta, peris.

Ib. 27. Sept.

Nebula descendens *.

Prouocat audaci superos certamine Titan, Quantas de terra tollere possit aquas.

Excidit ingens urna deo: ridetur ab omni Coelite: non niteat laetior illa dies?

Ib. 29. Sept.

Ignes fatui *.

Quid fatuos ignes memorabo? spectra? vapores?

Nescio. si taceat Iulia, dicat amans.

Ib. 29. Sept.

Nix *.

1) M.D.: Tonitru, Pluvia, Tempestas.

2) M.D.: Mejit

Quae sit origo Niuis, si non bene creditur ardens Diua reo barbam vellere Iuno Ioui?

Mollius hoc. tonsore deum properantius uti, Furtiuis auidum basia ferre toris.

Ib. 1. Octob.

Grando *.

Compactâ diuis manibus niue ludere potos In Coelis, acri frigore, dico deos:

Illa per aetherios praeceps, ubi soluitur, ignes, Gutta fit. hinc nostro frigore Grando coit.

Ib. 3. Octob.

19

Glacies et eiusdem solutio *¹⁾.

Frigore durari fluuios concedo Stagirae:

Qui coeant, sanus nemo sat explicuit.

Explico: dum fugiunt tremulae, sine veste, misellae, Exiles, atomae frigora particulae,

5 Concurrunt, veluti se, tempestate coortâ, Muta, pecus mutum, mutua turba tegit.

Compressae faciunt quantum testudine factâ Tu, Romane. ferunt quadrupedem, arma, viros.

Mox ubi anhelantes nimio sudore liquescunt, 10 Soluitur acris hijems, effluit unda vitro.

Discite nunc scioli caussam, cur proximus haeres Debeat extremi frigoris esse calor.

Ibid. 6. Oct.

Sol, stellae, luna *.

Vana facem Coeli finxerunt saecula Solem, Vana quot astrorum lumina, tot faculas.

Usque adeo diuorum epulas agnoscimus omnes, Nemo nec Ambrosiam judicat igne coqui?

5 Sol focus est Iouis, est ingentis nempe culinae;

Caetera Stellarum turba, Deûm foculi.

Luna minus dubie superarum peluis aquarum;

Hoc coenaturus Iuppiter aere lauat.

Ib. 7. Oct.

Iris *.

Cum tot sustineas ac tanta negotia, Coeli Nuncia, curvatam pondere non stupeo.

Quod vario vultu es, miror minus; omnia Diuis Vt referas, omni fronte parata venis.

5 Hinc suffusa pudore rubes, hinc candida risu, Alba metu, flauâ concita bile micas.

Hinc viridi spem fronte refers, hinc caerula tollis, Vxor Aristarchi veste, colore, statu.

Qualemcumque voles da, Quintiliane, colorem, 10 Vna datis vna concolor Iris erit.

Ib. 9. Oct.

1) M.D.: Glacies.

(Ad Barlaeum) *²⁾.

Dogmata scrutanti male vestigata Stagirae:

Non Samio, nec per somnia, visa seni,

2) M.D., 122. Het vers is eene opdracht van de Meteorologia. In M.D. volgt het gedicht op de opdracht in proza (zie blz. 15, Noot) en heeft tot titel: Ad eundem.

In het HS. in marg.: Audiamus et nos aliquid animosi, simus inter exempla. Bij vs. 14 in M.D.: De quo lib. II.

20

+

Digna focis et auis et libertate Batauâ, Sin mauis, Batauâ simplicitate, loquor.

5 Quis mea, quis veterum, quis tu, Romane, quis Hellen Ingenij subdas libera colla jugo?

Excidit, haec leuiter tentanti, mascula casu Dictio et audaci punxit aculeolo:

Mollior, et quasi de sexu sequiore secuta est 10 Altera, dum vati languida vena stetit:

Hinc descenderunt similes longo ordine nati.

Fecerunt mas et foemina progeniem.

En jocus est, Barlaee, breuis contempta freti sors, Et furor aestiui velificatus Yae:

15 Haec praeit audendo pictoribus atque Poetis, Hanc, ignosco, licet sero sequare ratem.

Sprangae 10. Oct.¹⁾.

Pluvia *.

Unde ruit superis tantus de sedibus humor²⁾? Credite³⁾, si turpe est mejere, flere Deas.

Ib. 11. Oct

Stella volans *.

Stare loco nescit, nec in una sede moratur:

Si non decipimur, lumina, Stella volat.

Nauta caue: cras non dubie dominabitur undis Qui jam descendens sidera turbo quatit.

Ib. 11. Oct.

Ad ensem meum⁴⁾.

Humanum fugio, vel justâ caede, cruorem:

Non illâ uictor conditione siem.

Laede lacessitus Laedentem, ut Laedere cesset;

Si me defendis, fide, satis furiae est.

13. Oct. Sprangae.

+ [krit] vs. 9 sequiore M.D.: inferiore

1) H. schreef het vers den 9den Oct., maar voegde er den 10den nog 6 regels in.

2) M.D.: imber

3) Credite and lez.: Assero als in M.D.

4) M.D., 115. In 2 HSS.

Terrae motus *.

Si pereant quae nascuntur, par pondus ubique, Semper, et aequali robore Terra ferat.

Sed perstant quae nascuntur, resolutaque durant Quae quacumque tui prodiga Vesta paris.

21

5 Et bene miramur, si mole molestâ, ut iniquâ Mente sub ingesto pondere Asella, gemis?

Nec male miramur, si, qua praecordia tendis, Concutis ingentem mota superficiem?

Ib. 14. Oct.

Parelij *.

Sol genuit Soles, vitiatâ nube Puellâ:

Fortiter hoc: sed jam jam Pater orbus erit.

Quam similis Diuo est turpissima bestia¹⁾! fallar, Ni nimis hos foetus, Phoebe, fouendo necas.

Ib. 15. Oct.

Cometa *.

Qua prodis, crinite, palam est, insaniet orbis, Plurimus incendet pectora nostra furor.

Si dubitat quis, es indicio, qui, vertice raso, Sic furis, assumpto, Galle, capillitio.

Ib. 15. Oct.

Planeta *.

Aio Stagiritam, quae tam vaga in aethere Stella est;

Ambulat atque errat cum duce Aristotele.

Hoc ridere juuat: quasi nollet cedere Coelo²⁾, Septem Planetis³⁾Graecia clara fuit.

Ib. 16. Oct.

Dies. Nox *.

Nocte dieque vices rerum Natura notauit:

Moerorem tenebris, lumine laetitiam.

Quis pudor est, semper tirones discere, quae nos Nigra docet nox, et candida quaeque dies!

5 Tandem nec puero, nec iniquâ mente ferendum est, Quod toties aequâ, nocte dieque tuli.

Ib. 17. Oct.

1) In marg.: Simia quam similis turpissima bestia nobis. Enn.

2) cedere Coelo M.D.: et ipsa Planetis 3) M.D.: Esse minor, septem

Eclipsis solis *.

Phoebus amat, calidusque suam nunc Daphnida, Vestam Ambit et insano deperit intuitu.

Diua soror, si vel casu, vel amantibus obstat Inuida, nec limos virgo procantis amat, 5 Liquitur ille, aiunt, animo, fert fronte dolorem,

Aeternam nubes abdit opaca facem.

Me ratio diuersa regit: jubet, aio, Sorori, Vt Speculum incompto commodet: illa venit, Adstat, et aversam terris se praebet amanti, 10 Diuinâque Deum proxima fronte refert.

22

Hic obiter te, Phoebe, vides, obiterque recenses Quam vaga currenti miscuit aura comam.

Tandem compte redi: rogat hoc quae se nec amantem, Dum te non illam tu proce, Vesta videt.

Ib. 17.

(Ad Barlaeum) *¹⁾.

Censor seuerae veritatis, arbiter Seuere falsi; fabulantem fabulas Suffer poetam, parua dicendis mora est, Parua audiendis, veritati nec jocum, 5 Nec verba vim factura nosti. scilicet

Sic viuitur, Barlaee, sic victum est diu, Fuco placetur, veritas odium parit, Aut fallere aut falli student homunculi;

Ad falsa proni, ad veritatem nauseant.

Sprang. 18. Oct.

Ad amp. virum I. Mijropum camerae fiscalis Hollandiae assessorem, cum superius epigramma misisset²⁾.

Quae, triplici carbone, viro sanata puella est, Non tribus illa locis, quattuor aegra fuit.

Pistillo, non Pastillo medicamur: abite Andromachi, anguillâ est vipera victa mari.

5 Esto procul qui nos torsit crudelis amaror, Suauia se ingratis praeualuisse probant.

Oppugnata viro, victrix ouat aegra valetque.

Non haec Andromachi Theriaca, Andromachae est.

His tam compositis opus ingredientibus, uno 10 Sponsula decidens ingrediente redit.

Tu tamen, haec, Mijrope, caue mijsteria pandas:

Est omni grauior ulcere Pestis, Amor.

Quod si crebra nouae vulgatur fama medelae, Omnis in hos medicos aegra puella ruet.

Sprangae in castris. 18. Oct.³⁾.

1) M.D., 122, met den titel: Ad eundem. Ook dit versje is eene opdracht van de Meteorologia.

2) Barlaeus had een gedicht geschreven: In Ancillam mihi notam, quae peste tribus locis affecta, et in hortum deportata, Iuuenj Amatorj, cui desponsata erat, singulis noctibus condormiuit, et Illaeso Iuuene conualuit. Van dit vers, dat niet gedrukt is, zond Van Mierop een afschrift aan H., die het beantwoordde. Jacob van Mierop, werd den 3den Aug. 1631 (zie Dagb., 19) van ‘Auditeur der Kamere van de Reeckening’ benoemd tot het ‘Reecken-meesterschap’

(zie Resol. Holl., 1631, blz. 92). Hij was van wege de Ridderschap in de Rekenkamer benoemd en trad dus niet, als de andere leden van dat college, na 3 jaren af. Van Mierop was bevriend met H.

3) H. schreef het versje den 12den, maar voegde er den 18den nog 6 regels in. Onder het gedicht schreef hij Anonijmi.

23

l'Estrappade¹⁾.

Hos etiam fortuna rotas: tolluntur in altum, Praecipites lapsu quo grauiore ruant.

Sprangae in castris 18. Oct.

Eclipsis lunae*.

Iam furit, atque alias alio sub cardine fratrem Cynthia nugatur quaerere amicitias.

Postremo, si lumen, ait jam turbida, pergis Usque tuum Terris condere, condo meum:

5 Et latet, et (tantaene animis coelestibus irae!) Ut lateat, multâ se pice foeda tegit.

Ridet ad haec radio frater, rabidaeque liquatâ Cum pice personam detrahit: Illa nitet;

Ut niteat (tantâne deas leuitate moueri!) 10 Proxima ridentem rursus adire parat.

Quam bene cum terris agitur, quod, gratia quantum Rara, duos inter sit breuis ira Deos!

Ib. 18.

Maculae lunares *.

Unde, rogant pueri, maculata est Cynthia? non hoc Solis ab intuitu fusca puella roget.

Ib. 18.

Maculae solares *.

Sunto, quibus commenta placent, maculae, astra, vapores, Quae medio Lyncei, non ego, Sole notant.

Si quid inest, quod adhuc nequeat cataracta vocari, Audiat Hippocrates, Gutta serena mihi est.

Ib. 18. Oct.

Pluvia post paraselenen *²⁾.

Consulit oppositam de se sibi Delia nubem:

Hinc illinc Diuae virginis ora nitent.

1) M.D., 115. In 2 HSS.

2) M.D.: Paraselene, ante Pluviam.

Compta lauat faciem. faciem lauat umbra vicissim, Dumque pari nos et se lauat imbre, perit.

Ib. 18. Oct.

Virgae ante pluvium *³⁾.

Multo fune Dijs Titan tentoria tendit:

Mortales moniti tecta subite, pluet.

Ib. 19. Oct.

3) M.D.: Virgae.

24

Corona circa lunam *¹⁾.

Sola Deas inter coelestem Iuno coronam Induit: haec regni cum Ioue signa gerit.

Quam tu; virgo deas inter, nec imago coronae est.

Usque adeo laudem corporis umbra ferat?

5 Quâ te cingis, aqua est: metuens Actaeona, ut olim, Pallida, at in coelis tuta lauabor, ais.

Ib. 20. Oct.

Lancea *²⁾.

Ε δ α, mortales, pacem praedicimus orbi:

Usta deo Marti lancea displicuit.

Ib. 20. Oct.

Chasma *.

Terribilem coelo foueam suspecto sereno.

Quis quid, ubi, quantum dixeris esse rei?

Nescio, nec pudor est: coelesti lumine cernit Quae superant coeli sidera sola Fides.

Ib. 20. Oct.

Lis venatoria.

Fugit et euasit lepus inter crura puellae;

Illa feram stricte clausit utroque genu.

Controuertenti, praedam mihi vindico, dixit, Priscâ Dianae lege: Pilosa pilo.

Panderen in castris. 20. Oct.

(Apophthegma morionis)³⁾.

Morio stultorum simulauit spargere sulco Semina. quaerenti, quid ni sereret sapientum?

Non isthaec, non omnis, ait, fert omnia tellus.

Pander. 20. Oct.

1) M.D.: Halos. Corona circa Lunam.

2) M.D.: Lancea ardens.

3) M.D., 113. In het HS. heeft het versje geen titel.

Lapis fulminaris *.

Dira Iouis jussu cudenti fulmina Fabro Excidit incauto malleus, an cuneus?

Neuter. ab intacta tentauit rupe fauillam, Primus ab infracta desilit iste lapis.

Ib. 21. Oct.

Pruina *.

Terra tepens, ne putrescat, cum carne saliri Postulat; hac hijemem prata bouesque ferunt.

Sal faciunt Sol atque Salum, facit Ignis et Aether, Ipsa vaporando terra salina sibi est.

Ib. 21. Oct.

25

Ros *.

Accipe posteritas, quod se sciuisse nepotes Gaudebunt, se non scîsse puderet auos.

Sidera sudarunt nocturno lassa rotatu,

Dum procul est Phoebi qui voret ignis aquas.

5 Inde graues udo ceciderunt aethere stillae, Inde frequens omni gramine gutta sedet.

Ib. 22. Oct.

Draco volans *.

Hic est, Astrologi, caput, hic est cauda draconis:

Vestra nec ignoro somnia, nec patior.

Longa decussari vobis, non lata, videtur Linea? Iam non est linea, jam nihil est.

Ib. 22. Oct.

Ventus *.

Est vento leuior quae de spiramine venti Hactenus in vulgum didita causa viget.

Discite doctores: quibus hic agitamur, anheli Naribus expirant flamina Solis equi.

Ib. 22. Oct.

Sidus Helenae. Castor cum Polluce *.

Inclamata diu Tethijs dormitat, et uno

Spernit adhuc miserûm lumine coeca preces.

Evades Palinure, ambos patefecit ocellos;

Iam vigil effraeni vincla datura mari est.

Ib. 22. Oct.

Ignis lambens *.

Si de nocte cui, fato crescentis Iuli,

Visa fuit summas lambere flamma comas.

Est qui de nobis exit collectior ignis, Obuius insurgens frigori, ut interimat.

Ib. 22. Oct.

(Nix) *¹⁾.

Lana fouet pecudes, algens Niue Terra fouetur.

Credite, si tepida est Lana, calere nivem.

Ib. 23. Oct.

1) H. schreef dit distichon onder het op blz. 18 afgedrukte versje op hetzelfde onderwerp. In M.D. staat het daar ook onder, met den titel: Eadem.