RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK IN HET KADER VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE
EDUCATIE
De Kleurdoos
Plaats : Rotterdam
LRKP nummer : 748049290
Onderzoeksnummer : 287802 Datum onderzoek : 5 april 2016 Datum vaststelling : 9 mei 2016
1 INLEIDING . . . 5
2 BEVINDINGEN . . . 7
3 CONCLUSIE. . . 11
BIJLAGE 1 OORDELEN . . . 12
INHOUDSOPGAVE
Op 5 april 2016 heeft de inspectie kinderdagverblijf De Kleurdoos onderzocht.
Het onderzoek is gedaan vanwege het toezicht van de Inspectie van het Onderwijs op de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie (vve). De inspectie monitort in 2013 en 2015/2016 de kwaliteit van vve in de 37 grote gemeenten (G37). Vve is bedoeld voor jonge kinderen die het risico lopen onvoldoende toegerust te zijn voor een soepele instroom in groep 3 van het basisonderwijs, waardoor ze grote kans lopen om achterop te raken.
Tijdens het onderzoek heeft de inspectie de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie beoordeeld met een set indicatoren, waarmee zij overeenkomstig de Wet op het Onderwijstoezicht (WOT) kan beoordelen of de vve-locaties op belangrijke onderdelen vve van voldoende kwaliteit biedt. Deze indicatoren hebben betrekking op:
• De voorwaarden voor vve
• De ouders
• De kwaliteit van de educatie:
- Het vve-programma, zoals dat wordt aangeboden - Het pedagogisch klimaat
- Het educatief handelen
• De ontwikkeling, zorg en begeleiding
• De kwaliteitszorg
• De doorgaande lijn tussen de voor- en vroegschool
• De resultaten van vve
Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten:
• Analyse van de door de locatie ingevulde digitale vragenlijst.
• Analyse van documenten en gegevens over de locatie die de inspectie voorafgaand aan het onderzoek heeft opgevraagd.
• Vve-locatiebezoek, waarbij:
◦ documenten, handelingsplannen en groepsplannen zijn bestudeerd;
◦ enkele groepsbezoeken zijn uitgevoerd. Deze vve-bezoeken vonden plaats in de twee peutergroepen;
◦ gesprekken met de leidinggevende, vier ouders, twee pedagogisch medewerkers zijn gevoerd.
INLEIDING 1
Onderzoeksopzet
De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader vve 2010. Dit document is te vinden op
www.onderwijsinspectie.nl.
In hoofdstuk 2 van dit rapport beschrijft de inspectie de bevindingen die uit haar onderzoek naar voren zijn gekomen. Bij de geconstateerde verbeterpunten is tevens een onderbouwing opgenomen. In hoofdstuk 3 volgt de conclusie. Bijlage 1 van dit rapport bevat een overzicht van de bij dit onderzoek gebruikte
indicatoren en de bevindingen van de inspectie daarover.
Toezichtkader
Opbouw rapport
Uit het overzicht in bijlage 1 valt op te maken dat de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie op de meeste aspecten op orde is, te weten; de voorwaarden, de ouders, de kwaliteit van de educatie en de externe zorg Daarnaast zijn enkele verbeterpunten geconstateerd op de volgende aspecten:
de interne zorg en de kwaliteitszorg.
Totaalbeeld
Kinderopvang de Kleurdoos bevindt zich in de Rotterdamse deelgemeente Delfshaven, in de wijk Spangen. Het kinderdagverblijf maakt onderdeel uit van Kiddoozz. Er zijn twee peutergroepen en een babygroep(0 tot en met 2 jaar) aanwezig. Sinds dit jaar is naar aanleiding van de interne cursus het
opbrengstgericht werken (OGW) geïntroduceerd en een coach opbrengstgericht werken benoemd.
De ervaren leidsters weten de kinderen de hele dag onder te dompelen in taal en stimuleren waar het kan de zelfstandigheid en het aanpakgedrag van de kinderen. De leidsters hechten er belang aan om ouders mee te nemen als belangrijke schakel in het optimaal ontwikkelen van de kinderen.
De leidinggevende heeft een begin gemaakt met kwaliteitszorg. Hoewel dit nog in de kinderschoenen staat en gebaseerd is op de inspectie-indicatoren, getuigt het wel van besef om de kwaliteit hoog te houden en daar waar nodig is te ontwikkelen. De verbeteractiviteiten zijn momenteel nog te veel actiegericht in plaats van doelgericht.
Net als tijdens het onderzoek in 2013-2014 is de planmatige aanpak van de zorg nog een verbeterpunt.
Toelichting Condities
Het kinderdagverblijf beschikt over een recent GGD-rapport, inclusief uitspraken over de voor- en vroegschoolse educatie.
In 2013-2014 beschikten nog niet alle medewerksters over het vereiste
taalniveau. In de afgelopen twee jaar zijn de pedagogisch medewerkers getoetst op hun mondelinge en schriftelijke vaardigheden. De pedagogisch medewerkers beheersen nu aantoonbaar het vereiste taal- en schrijfvaardigheidsniveau. Toch blijft de mondelinge vaardigheid tijdens enthousiaste momenten van de leidsters nog wel een aandachtspunt.
In januari 2016 is er een HBO opgeleide pedagogisch medewerkster aangesteld.
BEVINDINGEN
2
Ouders
Kiddoozz heeft het ouderbeleid vastgelegd en heeft daar ook concrete doelen aan gekoppeld. De Kleurdoos voert dit beleid uit en heeft inzicht in het opleidingsniveau, de gezinssituatie en de thuistaal van de ouders. De
leidinggevende kan het ouderbeleid iets meer locatiegericht maken. Daarnaast hebben de pedagogisch medewerkers ouderbetrokkenheid hoog in het vaandel staan. De leidsters houden goed bij welke ouders meedoen aan activiteiten en welke niet. Positief te vermelden is dat 100 procent van de ouders meewerken aan het 'huiswerk'. Ouders geven aan dat de thuisactiviteiten en de
terugkoppeling zo zijn ontwikkeld, dat ze door hun kind worden gewezen op het feit dat je als ouders niet meewerkt. De medewerksters maken filmopnamen van de activiteiten en de kinderen, die ze bijvoorbeeld aan de ouders tonen bij het ophalen. Dit doen zij om ouders op de hoogte te houden en om te laten zien dat ouders hoge verwachtingen mogen hebben van hun kind. Deze aanpak kan als voorbeeld voor anderen gelden. Ook de afsluitingen van de thema's en speciale ouderavonden rondom een thema worden goed bezocht (80%). Bij elk thema van het vve-programma krijgen de ouders een themabrief mee met alle woorden van het thema.
De Kleurdoos hanteert een intakeformulier, dat in voldoende mate inzicht geeft in de ontwikkeling van de peuters.
Tot slot zijn er voldoende gesprekken over de ontwikkeling van het kind gepland met de ouders. Een verbeterpunt volgens de leidinggevende is, om tijdens het overdrachtsgesprek van de verticale groep naar peutergroep extra aandacht te besteden aan de vve componenten.
Kwaliteit van de uitvoering van vve
De kwaliteit van de uitvoering van vve is vrijwel geheel van voldoende tot goed niveau. Vanuit het jaarplan wordt een themaplanning gemaakt en sinds januari 2016 zijn ook de doelen apart benoemd. In de themaplanning is aandacht voor zorg en verrijking. Deze aandacht is onvoldoende uitgewerkt in de week en dagplanningen. Hier ligt een grote uitdaging voor De Kleurdoos.
Het pedagogische klimaat is zeer warm en respectvol. De leidsters zijn erg betrokken op de kinderen en hun ouders. Ze hebben van nature een open en luisterende houding. Erg sterk is de optimale aandacht voor taal. Het stellen van open vragen, maar ook het toepassen van taal in alle dagelijkse routines, zijn een voorbeeld voor anderen. Ook het bevorderen van het samen spelen, het benoemen van het aanpakgedrag en het toepassen van de juiste
spelinterventies zijn sterke punten. Soms zijn de pedagogisch medewerksters zo
enthousiast en gericht op het stimuleren van taal, dat ze vergeten dat het soms doeltreffender is om even stil te zijn en kinderen aan het woord te laten.
Ontwikkeling, begeleiding en zorg
Kinderdagverblijf De Kleurdoos volgt de kinderen met een in Rotterdam veel gebruikt observatiesysteem. Hierdoor zorgt men voor een doorgaande lijn in de wijk Spangen. Een van de leidsters, de tutor van het kind is verantwoordelijk voor het bewaken van het proces van invullen. De uitslagen van het
kindvolgsysteem worden door de tutor besproken met de ouders tijdens 10 minutengesprekken. Vanuit deze gegevens proberen de pedagogisch medewerkers handen en voeten te geven aan het extra begeleiden van de kinderen, die meer aankunnen of die stagneren in hun (taal)ontwikkeling. Van een planmatige aanpak met doelen is geen sprake, dit is een belangrijk
ontwikkelpunt. Zonder doelen en gerichte aanpak is het onmogelijk om de zorg te evalueren. Er ligt voor De Kleurdoos een uitdaging om de week- en
dagplanningen, de themaplanningen en de doelen te combineren met de eventuele individuele zorg.
De Kleurdoos kan bij vragen de hulp inroepen van de voorschool
maatschappelijkwerkster, het samenwerkingsverband en het wijkteam. De leidinggevende onderhoudt de contacten met de externe zorgketen. Ook de pedagogisch medewerkers hebben voldoende zicht op welke kinderen deze externe zorg nodig hebben of welke extra zorg ontvangen.
Kwaliteitszorg
Bij De Kleurdoos is de leidinggevende specifiek verantwoordelijk gemaakt voor de kwaliteit en uitvoering van vve. Er zijn documenten waarin beschreven staat hoe de kwaliteit van de vve is geëvalueerd. Deze documenten zijn gekoppeld aan de inspectie indicatoren en de uitkomst van de gegevens zijn vertaald naar ambities tot en met 2018. Er ligt een uitdaging om de evaluaties meer
(inhoudelijk te analyseren en er ook planmatige verbeteractiviteiten met doelen aan te koppelen.
De komende periode zullen de vve-resultaten geëvalueerd en bekeken worden, om zo tot een (nog) bredere kwaliteitszorgimpuls te komen.
De wijze waarop vernieuwingen geborgd worden kan als voorbeeld gebruikt worden voor anderen Regels en afspraken worden vastgelegd en het pedagogisch werkplan schrijft een aantal inhoudelijke zaken duidelijk voor.
Erg sterk is het feit dat de pedagogisch medewerkers zich laten filmen. Deze opnames worden in team- en groepsbesprekingen gedeeld.
Doorgaande lijn
De peuters van De Kleurdoos gaan evenredig verdeeld naar verschillende basisscholen. Hierdoor is het bijna niet mogelijk om contacten te onderhouden met al deze basisscholen. Wel vindt voor alle zorgleerlingen een warme overdracht plaats. Als verantwoording wordt de wijze van overdracht (warm/
koud) wordt keurig vastgelegd. De leidinggevende heeft meer
afstemmingscontact met de Mariaschool en de peuterspeelzaal, die gehuisvest is in de Mariaschool.
Op dit moment oriënteert De Kleurdoos zich op nieuwbouw, waardoor de samenwerking met de BSO van Kiddoozz verder gestalte krijgt.
Opbrengsten
De resultaten zijn conform het gemeentelijk beleid in oktober 2015 aangeleverd aan de gemeente Rotterdam. Dat zal in april 2016 wederom gebeuren.
Een echte analyse en de daaraan gekoppelde nieuwe ambities zijn op
locatieniveau nog niet gemaakt, waardoor ook niet gezegd kan worden of de inspaningsverplichting ook gehaald is.
De Inspectie van het Onderwijs constateert dat de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie op kinderdagverblijf De Kleurdoos grotendeels op orde is. Uit het onderzoek is gebleken dat de vve-locatie op die gebieden enkele verbeterpunten kent.
CONCLUSIE
3
In de onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid.
De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is.
Legenda:
1. Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig Deze kwalificatie geeft aan dat er écht iets verbeterd dient te worden.
2. Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn wenselijk Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt.
3. Voldoende
4. Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat andere voor- en/of vroegscholen hiervan kunnen leren.
BIJLAGE 1 OORDELEN
Condities 1 2 3 4
• Voldoende vve-tijd
Kwaliteit pedagogisch medewerkers
A0.1 Er is een recent GGD-rapport beschikbaar
Ouders 1 2 3 4
•
•
•
•
•
•
• B1 Gericht vve-ouderbeleid
B2 Ouders zijn vooraf adequaat geïnformeerd
B3 Intake
B4 Stimuleren om thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten te doen
B5 Participatie in vve-activiteiten in de voorschool/vroegschool B6 Informeren over de ontwikkeling van hun kind
B7 Rekening houden met thuistaal
Kwaliteit van de uitvoering van vve 1 2 3 4
Kwaliteit van de educatie: het aangeboden programma
•
•
•
• C1.1 Een integraal vve-programma
C1.2 Werken met een doelgerichte planning
C1.3 Het activiteitenaanbod gericht op de taalontwikkeling is voldoende dekkend en geconcretiseerd
C1.4 Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en er wordt gedifferentieerd
Kwaliteit van de uitvoering van vve 1 2 3 4 Kwaliteit van de educatie: het pedagogisch klimaat
•
•
•
•
• Kwaliteit van de educatie: het educatief handelen
•
•
•
•
•
•
• C2.1 Het pedagogisch handelen van de pedagogisch medewerkers/
leerkrachten is respectvol
C2.2 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten structureren en hanteren duidelijke pedagogische gedragsgrenzen
C2.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren de sociale vaardigheden en de persoonlijke competenties van de kinderen
C2.4 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de zelfstandigheid van de kinderen en tonen respect voor de autonomie van het kind
C2.5 De inrichting van de ruimte is aantrekkelijk, uitdagend en spel- en taal-uitlokkend
C3.1 Het educatief handelen van beide pedagogisch medewerkers/
leerkrachten is goed op elkaar afgestemd
C3.2 Er worden structureel effectieve en gerichte activiteiten voor de taalontwikkeling uitgevoerd
C3.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de interactie met en tussen kinderen
C3.4 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren actieve betrokkenheid van de kinderen en verrijken het spelen en werken
C3.5 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de ontwikkeling van aanpakgedrag (strategieën) bij de kinderen C3.6 Het gedrag van de pedagogisch medewerkers/leerkrachten
met de kinderen is responsief
C3.7 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stemmen de activiteiten af op verschillen in de ontwikkeling van de individuele kinderen
Ontwikkeling, begeleiding en zorg 1 2 3 4
Ontwikkeling, begeleiding en zorg binnen de groep
•
•
•
• Ontwikkeling, begeleiding en zorg in de bredere zorgketen
D1.1 Volgen van de brede ontwikkeling van alle kinderen D1.2 De begeleiding is planmatig voor: de hele groep, de kleine
(tutor)groep en het individuele kind
D1.3 De evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg D1.4 Specifieke aandacht voor de taalontwikkeling bij begeleiding
en zorg
Ontwikkeling, begeleiding en zorg 1 2 3 4
•
•
• D2.1 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten hebben een
overzicht van de kinderen die zorg nodig hebben die de voor- resp. vroegschool niet kan leveren, en van de aard van die zorg
D2.2 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten zorgen dat kinderen aangemeld worden voor externe zorg wanneer de voor- resp. vroegschool de gewenste zorg niet kan leveren D2.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten blijven de
ontwikkeling van kinderen met extra zorg bijhouden
Kwaliteitszorg binnen de voor- en de vroegschool 1 2 3 4
•
•
•
•
• E1 Er is vve-coördinatie op de voor- resp. vroegschool
E2 De voor- resp. vroegschool evalueert de kwaliteit van vve regelmatig
E3 De voor- resp. vroegschool evalueren de resultaten van vve E4 De voor- resp. vroegschool werkt planmatig aan vve-
verbetermaatregelen
E5 De voor- resp. vroegschool borgt de kwaliteit van haar vve- educatie
Doorgaande lijn 1 2 3 4
•
• F1 Er is vve-coördinatie tussen de voor- en vroegschool
F3 De voor- en vroegschool zorgen voor een warme overdracht
Opbrengsten van vve 1 2 3 4
G1 De resultaten worden gemeten conform de gemeentelijke • afspraken
