VLAAMS DRIEMAANDELUKS TUDSCHRIFTVOOR ORNITHOLOCIE - JANUARI - FEBRUARI - MAART
2OO5- JAARCANC 71 - NUMMER
1 X cd
ì
c oo cN atuu r.o riolus 'Ð
ffi
m ffi
Bij zondere vogelwaa rnem i nge n
Voorjaar 2OO4
OnrurrHolocrE rN VmnTDEREN
Bird News Flanders, Spring 2004
Nouvelles ornithologiques de Flandre: printemps 2004
Dlnr SvvENs, Mlcu¡L D¡v¡ur-¡v¡rstrR, CEnALo DnrrssrNS, Wourrn Fnv¡vrs, CanLo VnNorRyDT
ENWrv V¡Rnctrunr
Abstract / Résumé: www.natuurpunt.be/oriolus
Weersomstandigheden
De maand maart begon
met
eenZw-storm
op de 1ste. Ook de Sste stormde het opnieuw Tot enmet
de 1 5de waaide dewind uit
diezelfde richting. Tussen 16 en23/02
draaide dewind
naar noordwestmet
daarna opnieuw westenwind.Maart was een zonnige en érg droge maand met normale temperaturen.Tijdens het begin van de maand kwam de
winter
nog even piepen op delste
en rond 09 en 10/03 met maxima<
5"C. Erg zacht was het van 13 to't22/03 met
maxi- matot
1 7oC en een piek van 22oC op de 1 7de. Nachtvorst was er van 01tot
03/03, van 8tot
12/03
en van 24tot
29103. Tussen 15 en 21103 bteef het 's nachts erg zacht. Maart was dus een typische lentemaand met een grotetem-
peratuurspreiding. Heet af en toe viel erwat
regen, maar de meeste dagen bte- ven gewoon droog.Op
18/03 was lokaal de regen vergezeld van stofuit
de Sahara en op 22 en 23103 waren typische maartse buien op het appet. Lokaal was nog een sneeuwtapijt aanwezig op delste
en de 2de (resten van de sneeuwbuien eind februari). De zon kwam er bijna niet aante
pas tussen 09 en 20103, doch de laatstevijf
dagen van de maand scheen ze uitbundig. Ook 5 van de eerste 8 dagen waren zonnig waardoor uiteindelijktoch
eenvrij
zonnig eind- resultaat werd neergezet. De wind waaide tussen 01 en 13103uit
zowat alte richtingen. Daarna kwam zetot
de 23steuit
het zuidwesten met op het einde van de maand oostenwind.April was zeer zacht,
met
nochtans normale temperaturen en aantal uren zon- neschijn. Alleen 10/04 werd een écht koude dagmet
een maximum van amper 10"C. Op 01, 16,17 en 25tot 30/04
daarentegen werd het warmer dan 20oC.De maxima eindigden dan ook ongeveer ZoC boven normaat. Lichte vorst kwam lokaal voor op 10 en 1?/04 en aan de grond was er af en toe nog lichte vorst.
Droge periodes kwamen voor tussen 12 en 16104 en tussen 22 en 26/04.
Het
regende slechts op een
5-tal
dagen o.a. op05,22
en30/04
doch op deze laatste 2 dagen was het dan wel goed raakmet
lokaat meer dan 30 liter!1 april was zonnig, maar dan was het wachten
tot
de lâatste decade voordat de zon opnieuw goeduit
de verf kwam. Op een 7-ta[ dagen liet ze zich nietof
slechts zelden zien.
De wind waaide voornamelijk
uit
noordetijketot
oostelijke richting. Westelijke tussenpauzen waren er op 07 en08/04
en op22/04.
Mei was een vrij zonnige, droge en qua temperaturen normale maand.Van 04
tot
1 4.05 was het echter koudmet
maxima<
1 5oC! Ook van 21tot
27 105 was hette
koud voor detijd
van het jaar. Tussen 1 5 en 20105 haalden we daarente- gen gemakketijk 20oC met zelfs zomerse opstootjes (25.Cof
meer) op 18, 19 en ook op 28 en 29105. Nachtvorst kwam voor op de 6de en zelfs nog op de 24ste!Vooral van 22
tot
28/05 was er zelfs nog lichte nachtvorst aan de grond!Het bleef droog op 01 en 02105, van 10
tot
19/05 en van 24tot
28105. De meeste regen viel tussen 03 en09/05 met
plaatselijk hoeveelheden van 10liter
of meer. Onweer en hagel was van de partij t¡jdens de 2 [aatste dagen van de maand.01/05 startte
zonnig, maar daarna liet de zon een 1O-ta[ dagen verstek gaan, waarna ze zich opnieuw goedliet
zien om uiteindelijktoch
nogte
resulteren in een zonnige maandmet
meer dan 200 uur zonnneschijn.De eerste week waaide de
wind uit
zuidwestelijkerichting,
de 2de weekuit
NW. en van 15tot
26105 wissetend u¡t west en oost. De laatste dagen van de maand draaide ze naar ZO. richting.Juni was een normale maand qua neerslag, zonneschijn, temperatuur en
wind-
snelheid. Toch waren er enkele opmerkelijke temperatuurpieken met op 08 en09/06
33"C. Op de 14de, de 20ste en de 26ste waren er dan weer koude nach- tenmet
minima rond 5-6"C.De meeste neerslag viel op 02, 10 en 18/06 met waarden tussen 5 en 42 t. Op 18 dagen regende het ergens in het land. Onweer kwam voor
op
1 1 dagen (02, 09, 10, 1 1, 12, 18, 19, 20, 21, 23 en25i06)
en hagelop
1 0, 1 2, 19, 21 en23/06,
met schadetot
gevolg op 02, 19, 21 en23/06.
De zon liet zich zowat heel de maand goed zien en resulteerde in een ZOO-tal uren zonneschijn wat als normaal kan beschouwd worden.
De
wind
kwam vooraluit
noordelijke, westelijkeof
zuidetijke richting en was stormachtig aan de kust op 23 en 24106. Landinwaarts was er enkel de 23ste heel veel wind.Opgesteld
door
Werkgroep Weerkunde, info: wvwv.weerkunde.be (Geert Naessens/.Gerald Driessens die verantwoordelijk is voor de portaalsite van Natuurpunt verwerkt de gege- vens van de seizoensoverzichten.
Dit
behetst verwerking van niet-digitale gegevens (*), word- gegevens en de convertering van excet- of ande- re databankgegevens naar de portaalsite.(*): Er wordt aangestuurd op een systeem van centralisatie: de gegevens worden door de waar- nemers best verstuurd naar een locaal coördina-
tor
die de gegevens van hun regio verwerkt.Deze Iijsten worden daarna geconverteerd naar de portaalsite. Overige digitale gegevens (waar- voor bv. geen locale coördinator bestaat)
wor-
den opgestuurd zodat ze apart kunnen gecon- verteerd worden. Wie zijn plaatsetijkecoördinator niet kent, kan navraag doen via het communicatie-adres vogels@natuurpunt.be. ln de nabije toekomst
wordt
ernaar gestreefd dat we enkel gegevens moetenputten uit
de por- taalsite die nu online is en waar waarnemers hun gegevens thans rechtstreeks kunnen invoe- ren. De [ink hiernaar is http://www.vlaamsevo- gelwerkgroep.be/vogelwaarnemingen/inlog/inlog .asp.lnlognamen en paswoorden worden toegekend door de locale coördinators. Hun gegevens staan vermeld op de Natuurpunt website.
De
tekten
van de seizoensoverzichten worden geschreven door:Wim Veraghtert: zwanen, ganzen en eenden
Wouter
Faveyts: roofu oge[sCarlo Vanderydt: steltlopers Miguel Demeulemeester: zangvogets Dirk Symens: overige
De coördinatie
btijft
in handen van Dirk Symens.Om a[[es
vlot te
laten verlopen dienen devol-
gende deadlines te worden gerespecteerdvoor
het opsturen vân de gegevens:10 maart 2005: gegevens van zomer 2004
1 0
juni
2005: gegevens van najaar 20041 0 september 2005: gegevens van
winter 2004/2005
10 december 2005: gegevens van voorjaar 2005 enz...
Naar wie worden de gegevens en foto's
ver-
stuurd ?Gelieve de niet-digitale gegevens
(=
per post) entijdschriften
evenals niet-digitale foto's en dia's te sturen naar Dirk Symens, Kampweg 52 bus 6, 2990 Wuustwezel en digitale foto's tebezorçn
aan symens.dirk@pandora.be .Cetieve foto's
of
dia's minimaalte voozien
van datum, naam vanfotograal
soortnaam en ptaatsaanduiding. Foto's die in aanmerking komen voor pubticatie worden vergoed aan 20 Euro per foto. Digitale foto's moeten minstens 300 dpi bevatten.Celieve de niet gecentraliseerde gegevens (zie boven (*)), met vermelding SEIZOENSOVER-
ZICHI
voortaante
bezorgen aan Gerald Driessens op het emailadresgeratd.driessens@natuurpunt.be met steeds een cc aan symens.dirk@pandora.be.
NEElln-+il¡tllE
m
5r:tTrotfilNffotNf{i7trlllttN M
Waarnemingen
Het volgende overzicht bevat de meest interes- sante waarnemingen in Vtaanderen (zeldzame soorten, uitzonderlijke waarnemingsdata en
uit-
zonderlijke aantatlen)uit
het voorjaar 2004.Waarnemingen die aan homotogatie onderwor- pen zijn dienen nog
te
worden onderzocht door het Belgisch Avifaunistisch Homologatiecomité;deze zijn
met'BAHC'
aangeduid.Dit periodiek overzicht is een Natuurpunt-pro-
ject
in samenwerking met de Natuurpunt- Vogeltijn(0900/00
194) enwordt
samengesteld op basis van ingezonden meldingen van indivi- duele waarnemers en van gegevensuit
regionale tijdschriften en websites.A[[e waarnemers die de moeite namen gegevens in te zenden worden hartelijk bedankt.
Eveneens een woordje van dank aan Bert De Doncker en Cwen Buyte voor het verwerken van ontvangen gegevens in excel, aan Watter Betis voor het schrijven van de'résumé', aan Ceert Naessens voor het verwerken van de weergege- vens, aan Fréderik Van Lierop voor het maken van de kaartjes, aan Marieke Berkvens voor het verzorgen van de figuren en aan Paul Herroelen voor het nalezen van de tekst.
DUIKERS en FUTEN
Een Roodkeetduiket Gavia stellata was aanwezig
te
Kessenich van 1 3 maatlm 24
apr (J. Cabriëts, D. Jeurissen,W. Corten, J. Rutten, M. Opdenacker e.a.).Een dode juv. Parelduiker Gavia arctica werd gevonden
te
Dudzete op 28 maa (G. Spanoghe e.a.).Op 3 mei vloog nog een grote, ongedetermi- neerde duiker Gavia spec. naar O. langs Bredene
fl.
Demey).Zeer opmerkelijk was de waarneming van een Geelsnavelduiker Gavia adamsii (BAHC) te
Geelsnavelduiker Gavla
adamsií.26
apr 2O04,Duffet
(A)(Éoto:lxel
Smets)Duffel
op
17 en 18 apr (D. Cotin e.a.). Nog spec- tacutairder was hetfeit
dat mogelijk dezeÌfde voget een maand later opnieuw laag overvtie- gend werd waargenomente
L¡erop
15 mei (D.Colin).
De Roodhalsfuut Podiceps grßegena die sinds 21
aug1997
pleistertte
Harelbeke-De Cavers was aldaar nog het ganse voorjaar 2004 aanwe- zig (F, Coussaert, J. Dekyvere e.a.) en op 24 apr pleisterde '1 ex.te
Kessenich (M. Opdenacker).ZEEVOCELS en AALSCHOLVERS
Aangezien Noordse Stormvogels Fulmarus gla- cralrs in maart slechts weinig worden gezien langs de Belgische kust is de volgende waarne- ming zeer opva[[end: ca. 500 ex. achter visserbo-
ten voor de Westkust op 1 maa (W. Courtens).
Midden mei is deJan-van-Gent Sula bassanabij ons een zeldzaamheid,
Op
16 mei vloog 1 ad.naar Z. langs De Panne (D. D'Hert, J. Etst,T.
Coossens en C. Driessens).
Op
16 mei vloog eveneens een Kuifaalscholver Phalacrocorax arisfofells tangs De Panne (D.D'Hert).
REICERS, OOIEVAARS en LEPELAARS Naast meerdere broedgevalten werd de Roerdomp Botaurus stellaris ook genoteerd op 13 mei
te
Zonhoven-Wijvenheide (M.Lodewijckx).
Bèhalve enkele broedgevallen werden cr ct Woudaapjes I xob rych us m i n ufus genoteerd
NEllllrftn*tlE
¡I:] mu'@
Roodhalsfuut Podiceps grísegena. 10 mei 2004, Harelbeke-De Gavers
(W)
(Foto: Koen Verbanck)vanaf 16 mei
tlm
24 augustuste
Heverlee (K.Moreau e.a.), op 20 mei
te
Ekeren-Bospolder (S.Desaegher en S.Versweyfetd), op 30 mei te Assenede-Crote Ceul (1. Bekaert) en op 6
jun
te Zemst-Bos van Aa (M. Segers).Buiten
tal
van waarnemingen van Kwakken Nycticorax nyct¡corax aan de Belgische Oostkust, vermoedelijk a[[en afkomstig van de broedpopulatie aldaar, was er enkel een kust- waarnemingte
De Haan op 31 maart van 1 ad.naar NO. (1. Lens). In het binnenland werd de soort genoteerd
te
Harelbeke-De Cavers op 27 mei (J. Dekyvere en P.Vantieghem),te
Cent- Bourgoyen op 6 mei (C, Spanoghe en B.Cottele),
te
MeiÌegemop
10 mei (D. De Croote),te
Melsen op 28 mei (C, Spanoghe),teWintâm
op 5 mei 1 ad. (J. Reyniers),te
Essen-6renspark op 23 mei (C.Vermeersch) ente
Diepenbeek op 21 mei (C.Vanderydt).Een Ralreiger,4rdeola ralloides (BAHC) was van 25
tlm
29 mei aanwezigte
Zonhoven- Wijvenheide (C. Beckers, K. Sauwens, C.Vanderydt, M. Lodewijckx, S.Vangompel e.a.).
ln maart werden aan de Ooskust de volgende maxima van Kleine Zitverreigeß Egretta garzetta
getetd: 20 ex.
te
Brugge-Speyenop
15 maa (W.Lammerant), 19 ex.
te
Knokke-Zwin op 27 maa (F. De Scheemaecker, C. Martens,W. Jans en R.Detoof), 18 ex.
te
Brugge-Zeekanaal op 28 maa (1. o'Hoore), 1 7 ex.te
Lissewege op 16 maa (C.Vergauwen, F. De Scheemaecker en P. D'Hoore) en 15 ex.
te
Stalhille op 1 7 maa (W. Lammerant en N. Endriatis). Buiten de Oostkust waren er ook kustwaarnemingente Nieuwpoort-
lJzermonding gedurende het ganse voorjaar metmax.6
ex. op 3 maa (W.wackenier),te
De Panne op 16 mei 5 ex. (D. D'Hert,J. Elst,T.Coossens en
6.
Driessens),te
Raversijde op '1 7 mei 6 ex. (J, Buckens) ente
Bredene op 25 apr (J.Elst, C.Van Assetberghs en C.Van Den Heuve[).
Daarnaast waren er binnenlandwaarnemingen op de votgende 20 plaatsen met tetkens vermet- ding van het dagmaximum indien
>
1 ex.:Beernem, Woumen-Blankaart (2), Stuivekenskerke, Haretbeke-De Cavers
(i),
Assebroek (2), Metsen (z), orongen, Liedekerke, Kieldrecht (3),Venebroek (2), Zwijndrecht, Antwerpen L.O.-Blokkersdijk, Kalmthout, Opvelp Wilsele, Bierbeek, Kuringen, Zonhoven, Bocholt, Hasselt en MaasmecheÌen.
ln april-mei werden Crote Zilveneigers Egretta alba (BAHC) genoteerd
op
18 verschillende ptaatsen (kaart 1).Tijdens de periode apri[-mei werden
Purperreigers Ardea purpurea genoteerd op 27 verschitlende plaatsen (kaart 2). De hoogste trekaantallen werden genoteerd tijdens de 3de decade van apr (figuur 1) met langs de kust een dagmaximum van 8 ex.
te
Bredene op 28 apr (D.Herman en R. Felix).
Tijdens het voorjaar werden tijdens de periode
22
apr-31 mei 24 Zwarte Ooievaars Crconranþra
genoteerdop
13 verschillende plaatsen.Hierbij ging het steeds om solitaire ex. uitgezon- derd 9 ex. (S
+
Z+
2) overvliegend naarN.te
Brecht-Croot Schietveld op 2 mei (J. De R¡dder,P. Symens, L.Wens en D. Swaenen). Een geringd ex. pleisterde
te
Zevergem van 29 aprt/m
18 mei (D.Verbelen, C. De Smet, H. Remaut en F.Chyseten).
Vanaf de 2de decade van februari
t/m
delste
decade van
juni
trokken ca. 450 Oo¡evaars Cicon ia ciconia (w.o. mogelijke dubbelteltingen) overVlaanderen (figuur 2) endit op
1'l 1 ver- schitlende plaatsen (kaart 3) w.o. de volgende dagaantallen/groepen van>
7ex.:
'1 1 maa Herzele 10 ex. (K. Hessel),'12 maaAntwerpen L.O.-Calgenweel '14 ex. (med. R. Felix), 13 maa Harelbeke-De Cavers 8 ex. (M. Btoeyaert), Bachte-Maria-Leerne 8 ex. (F. Chyseten), Cent a ex. (G. Spanoghe,W. Courtens, J. Mergeay, F.Chyselen en P. Roskam) en Lier 13 ex. (5
+
8) (S.Baeten en D. Cotin), 14 maa Harelbeke-De Cavers 9 ex. (F. Coussaert), 3 apr Meulebeke 8 ex. (T.Van Luchene), Brecht/Wuustwezel 9 ex.
(D. Symens), Kalmthout/Nieuwmoer 8 ex. (C.
Van Hooydonk) en Kalmthout-Crenspark 8 ex.
(H.Jacobs) en 1 mei Brugge/Sint-Michiels 9 ex.
(C. De Ctercq).
De
lste
Lepelaars Platalea leucorodiawerden waargenomen tijdens de 2de decade van febru- ari:op
1 5 febte
Zandvoorde (J. Buckens), te Zeebrugge 4 ex. (P. D'Hoore),te
Moen 5 ex. (C.Wintein)
ente
Kalmthout-Crenspark 2 ex. (C.Vermeersch) en
op
19 febte
Noordschote (D.Thibaud). ln het binnenland waren er waarne- mingen op de volgende plaatsen met telkens vermelding van het aantal indien
>
1 ex.:Stuivekenskerke (2), Noordschote, l"loen (5), Harelbeke (4), lngooigem (2),
Everçm/Doornzete (Z), Ooet (max. 8), Kietdrecht (max. 3),Verrebroek (max.'13 incl.
Kaartl: GeografischespreidingvandagmaximavanGrote Kaart2.GeografischespreidingvanPurperreigersArdeapurpureain
Zilverreigers Casmerodius albus in Vlaanderen inapril-mei 2004
Vlaanderentijdens
hetvoorjaar 2004
Dæúm Crdo Z[wr€tþr8 h VLüifdd ry[ml2m4
lo
(1)trrt7t
l
srdæ (o O 3tds
(2)E2
(ô)Ir
(E)ñEtttttt-lfrilß flEÍ@/ fp
20
15
10
5
0
E
Aantal Purperreigers
Apr. I
Apr,ll
Apr. lllMei
IMei
llMei
lllbroedvogels), Antwerpen 1.O., Katmthout (2), Willebroek,Wintam (2),Tienen en Diepenbeek.
ZWANEN, CANZEN en EENDEN
ln de
Kustpotderswerden in maart nog
KleineZwanen Cygnus bewickii waargenomen
te Oostkerke/Hoekeop
"l0, 11 en 15 maa resp. 14,1 3 en 1 ex. (P. Lozie, M. Knuysen, C. Burggraeve, J.
Debuck en P. Janssens),
te
Oostduinkerkeop
1 1maa 15 ex. (C. Oumon),
te
Diksmuide-Woumenmax. 40 ex. op 5 maa (C. Carette en
D.Werbrouck)
en te
Jabbekeop 7 maa 4
ex. (P.Vantieghem,
W. Courtens,
P.Adriaens en
H.Verstraete).
Binnenlandwaarnemingen werden venicht teWeelde op 6 maa (S. Leestmans) en te Laarne-Katkense Meersen van 9tot
13 maa max.5 ex.,
met
nog 1 juv. aldaar op26
maa (O. Beck, P. C[aus, J. Everaert e.a.).Wilde
Zwanen Cygnus cygnus btevennog
aan- wezigte
Brecht-Brechtse Heidetot 9
maa6
ad.(C. Vermeersch, W. Stuys en W. Veraghtert) en te Laarne-Kalkense Meersen
tot l3
maamax.2
ad.en 3 juv. (E. Roels, M. Crapoen, P. Claus, J. Everaert, C. Spanoghe e.a.).
Een
late
Kleine Rietgans Anser brachyrhynchus zat op 1 apr nog te U itkerke-U itkerkse polders (W.Roelants).
Een Koþans Anser albifrons pleisterde toT
27
aptte
Mechelen-DodeArm
(W. Beu[[ens).2 ad.
Dwergganzen Ansererythropus
(BAHC) pleisterdentot l3
maa te Woumen-lJzerbroeken (C. De Smet, S. Feys, K.Verbanck en H.Verstraete).Het verschijnen van een Blauwvteugeltating Ánâs discolor
in de
Kuststreek gebeurt tegenwoordig vrijwetjaarlijks en ook in2004werd
een cr waar-genomen
te
Woumen-De Blankaartop 31
maa (K. Hessel en K.Verbanck).Tot 22 mei
pleisterdennog 5
Smienten Anaspenelope te
Zeebrugge-HogeNoen (W. en
L.Vanwesenbeeck en K. VLietinck) met aldaar nog 1
cr
op 28 mei (C. Orbie).op
19 mei was ook nog1 cr
aanwezigin de
Uitkerkse Polders(C.
De Ctercq).Meiwaarnemingen
van
PijlstaartenAnas
acuta gebeurdente W¡ntam-Noordelijk
eiland van 29 meitot
injuni 4
c''cr
(C. Coecketbergh).Een ct
AmerikaanseWintertating
Anas caroli- nensrs (BAHC)werd op 2 mei
opgemerkt te Neerijse-Doode Bemde (8. Nef).Krooneenden Netta ruf¡na waren present
te oostende (z),.¡abbeke (z), Loppem (1),oostkamp (1),
Brugge/Lissewege(t),
Stuivekenskerke (1) Brecht (2), Nazareth (2),Aatter (1), Denderleeuw(1),
Schette(1), Mechelen (3),
Lanaken (1), Kessenich ('1) en Maasmechelen ('1).De wâtervogeltelling van 13 maa
leverde een max. van 1 .1 73 TafeleendenAythya
feilna op te Lier/Duffel (D. Cot¡n).Op 15 apr pleisterde een ct
Ringsnaveleend Aythya collaris(BAHC)te
Niet-Walenhoek (K. De Keersmaecker, S.Hotton
en E. De Backer).Een vermetdenswaardig aantat
KuifeendenAythya
fuligulawerd op
13 maa geteldte
Lier- Duffel 1.063 ex. (0. Cotin).ln het binnenland waren er Toppers Aythya mari- /a aanwezig
te
Beernem op 7 en '14 maa1 cr
(C.Wieme en D. Vandenbrande),
te
Oostkampop
1apr (R. Detoof), te Antwerpen-De Kuifeend op '14
maa 1 cr
(1. Benoy en J. Van Ammel),te
Mol- Miramartot
7 maa2
c¡ cr+
'1ç
(1v1. Schurmans), te Ceistingentot
2 maa2
cr cr (M. Opdenacker),te
Heusden-Meltebrugop
12apr
1g (V.
Voors) en teAntwerpen-1.O.-Btokkersdijktot
4 apr1
cr+
1 ç,met 1
ct aldaartot
13 apr (W.Verschueren, P. Cerené en J. Bafort).Witoogeenden
Aythya
nyroca warente
zien te Oostkamp van 23 maaTlm6
apr1 ct
(K. Hessel, C. Carette, D.Werbroeck, C. De Clercq, P. Beirens e.a.), Stuivekenskerketot
27 maa 1 c¡ (C. Carette, D. Werbrouck, P. Vantieghemen
P. Adriaens), te Duffettot
28 maa 1lste
winter, met een tweede ex. aldaartot 27
maa (D. CoLin, J. Tafforeau, C.Driessens
en
K. Van Asten),te
Laakdal/Eindhouttot
30 maa"l
ct, met een Zde cr aldaar van 6tot 16 maa (M.
Schurmansen H.
Berghmans), te Oostkamp/Moerbruggevan
1tot 3 apr
1ex
(J.Figuur 1. Chronologische spreiding van Purperreigers
Árdea purpureainVlaanderen tijdens het voorjaar
2004.150
125
100
75
50
25
0
143
58
fl Aantal Ooievaars
21 52
50
53
43
14
137
51
Feb,
ll
Feb.lll
Mar.I
Mar.ll
Mar.lll Apr. I Apr. ll Apr, lll Mei I Mei ll Mei lll Jun
I Figuur 2. Chronologische spreiding van Ooievaars Ciconia ciconia in Vlaanderentijdens
hetvoor-
jaar
2004.Kaart 3. Geografische spreiding van Ooievaars
Ciconia ciconiain
Vlaanderentijdens
hetvoorjaar 2004
Kaart 4. Geografische spreiding van Zwarte
Wouwen
Milvusmígransin
Vlaanderen tüdenshet voorjaar 2004
Aadd øma hWaffimwrþa 2004
I
lordæ (s)E
6rd s (13)E
3u 5 (2s)¡
1rd 2 (r)"qú
AdrlZwaño WoMn h
Vlffird
worþ{srd18 (2) 3rd
{
(¡)2
<t)1
(4t)fñF-Iillltlfrtlß ÌAE'@. ffi=tttN
71t)
45 40
35 30 25 20 15 10 5 0tr Aantal Zwarle Wouwen n Aantal Rode Wouwen ñ Aantal Visarenden
Feb.
lll
Mar.I
Mar.ll
Mar.lll Apr. I Apr. ll Apr. lll Mei I Mei ll Mei lll Jun
IFiguur 3. Chronologische spreiding van Zwarte
Wouwen
Milvus migrans, RodeWouwen Milvus
mr'lvus en Visarenden Pandion haliaefus in Vlaanderentijdens
hetvoorjaar
2004.lste zomer cr
pLeisterde van22 tot 30 apr
te Hofstade (R. Nossent, J. Soors en K. Lossy) met oP 3 mei nog eenç te
Maasmechelen/Boorsem (M.Talaska).
De laatste Grote Zaagbekken Mergus merganser
vertoefden op 2o-21 apr te
Maasmecheten/Ceneut I ç (T. Pattyn) en op 22 apr
te Zotder/Terlaemen 1 Ç (C. Beckers).Het
vrouwtje Witkopeend
Oxyura leucocephala(BAHC) dat op 16 februari te
Beveren-Verrebroekse ptassen
werd ontdekt, bleef
daar nogrot 27 maa (8.
Deduytsche,W.
Heylen, C.Spanoghe en K. Verbanck).
ROOFVOGELS
ln de periode 13 maa-8
jun
werden intotaal
1 '13 Zwarte
Wouwen
Milvus migrans genoteerd(wo.
mogetijke dubbeltettingen) (figuur 3) endit
op 63 verschitlende plaatsen (kaart 4). Hiervan trokken maarliefst
'18 ex. over Lier, waarvan 7 ex. over de trektelpostte
Lier-Anderstad op 29 apr (¡.Tafforeau en K. De Rouck).ln de periode 27
feb-29
mei trokken in totaaÌ 56 RodeWouwen
Milvus milvus over Vlaanderen (w.o. mogetijke dubbettettingen) (figuur 3) met waarnemingen op 46 verschillen- de plaatsen (kaart 5).Op 3'1 mei werd in de loop van de dag twee- maaI een Slangenarend Circaetus gallicus
(enuc)
waargenomen te Wachtebeke- Puyenbroek (P.Wotl C. Bakker, P. Roskam en C.Spanoghe).
op
2jun
verscheen de vogel daar Buckens, J. Dewolf en D. Herman), te Walem op 3apr
1 cr
(D. Colin), te Testelt-Demerbroeken van4 april tot i3 mei
1à 2
crcr (L.Van Roelen, K.Aerts, W. Roelants, M.
van Meeuwen,
P.en
E.CoLlaerts),W. Roelants, M.Van Meeuwen
en
P. en E. Collaerts) ente
Kalmthout-Crensparkop
5, 6 en '14 mei 1ç
(W.Vanwesenbeeck, C.Vermeersch en L. Jacobs).lJseenden Clangula hyemalis waren weer bijzon- der schaars met slechts één waarneming, en wel
te
Nazareth-Callemoeie op 28 maa '1iste winter +
1 'lste zomer cr en 1 Ç (N.Van Wassenhove, N.Ce¡regat en B. Deduytsche).
Een
hoog aantal Crote
Zee-eenden Melanitta fusca pteisterde op zeete
Oostduinkerkemet
60ex.
op
'1 maa (H.Verstraete).Een late Brilduiker Bucephala clangula pleisterde op 4 mei teVeurne-decantatiebekkens (H.Tyteca) en van 20 meì
t/m
10jun
werd onregelmatig eenç waargenomen te Kalmthout-Crenspark
(K.Weemans, G. Vermeersch, H. Jacobs en
l.Ledegen).
Opvattend late waarnemingen van
NonnetjesMergellus albellus werden verricht te
Motenbeersel
op 6 mei
1ç
(M. Opdenacker, R.Moors en D. Beyen) en te
Hamme-Durmemonding op 28 mei '1
cr
(med.T. Moens).Ongewoon was het verschìjnen van
3
Middetste Zaagbekken Mergusserrator te
Herk-de-Stad- Schulensmeerop 5 apr
(W. Vanwesemael). EenKaart 5. Geografische spreiding van Rode
Wouwen Milvus milvusin
Vlaanderen t'rjdens hetvoorjaar
2OO4Kaart 7. Geografische spreiding van Visarenden Pandion
haliaetusin
Vlaanderentijdens
hetvoorjaar
2OQ4Kaart 6: Geografische spreiding van Grauwe Kiekendieven Circus
pygar-
gus in Vlaanderentijdens
hetvoorjaar 2004
Kaart 8 . Geografische spreiding van Kraanvogets Grus
grusinVlaanderen tijdens
hetvoorjaar
2OO4kild tuü Wou@ lnVlranddanworh.r 2M
E3
(2)E2
(6)¡1(æ)
.Aú
Aâdd
t)
(5) (l 3)srdg (ô) 3ld 2 I
4 (4) (6)(7)
A.Ílâl lræMO* ln U.ffdssnwls 2W
5i
rds
o)s n
5 21 td
8tdttd
(3) (e) c23)
Nl:fllltrfftillE IM m
161
tr Aantal Kraanvogels
160
120
80
40
62
5137 36
I
14 2 30
Feb.
lll Mar. I
Mar.ll
Mar.lll Apr. I Apr. ll Apr. lll Mei I Mei
llterug (Y. Baptiste) en op 3
jun
werd een laag overvliegende ad. gefotografeerd te Denderleeuw-Wellemeersen (H. Cutlo).In
aprilwerd
op enkele plaatsen vermeldens- waardige doortrek van Bruine Kiekendieven Circus aeroginosusgenoteerd met 27 ex. over Zandvoorde-Zoutekreekop
12 apr (8.Ferdinande) en 25 ex. over Knokke-
lnternationate Dijk op 28 apr (J.Vanwynsberghe, C.Vergauwen en D. Herman).
Op 1Z mei trokken nog 2 Blauwe Kiekendieven Circus cyaneus over de Zoutekreek te Zandvoorde (J. Buckens).
De eerste Crauwe Kiekendief Circus pygargus van 2004 (1 ad.
ct)
vloogop
1 7 apr over het Croot Schietveldte
Brecht (D. Symens, C.Bulteel en J. De Ridder).Tot eind mei volgden nog 25 ex. met waarnemingen op 19 verschil- lende plaatsen (kaart 6).
De juveniele Ruigpootbuizerd Buteo lagopus (BAHC) die vanaf 21 dec 2003 werd opgemerkt bij de Verrebroekse Plassen te Verrebroek (L.Van de Perre e.a.) werd hier nog waargenomen
tot
3 mei (C. Vergauwen, J. Vanwynsberghe en K.Maes).Waarnemingen in mei zijn uitzonderlijk in Vtaanderen. Daarnaast waren er nog de volgen- de waarnemingen van deze soort: 1 ex. in het Bos van Aa
te
Zemst op 11 apr (T. Cammaer), 1ex. overtrekkend naar N
te
Houwaartop
1 1 apr (K. en T.Aerts), 1 ex. overtrekkendte
Mariakerke op 25 apr (8. Cottete) en 1 ex. overtrekkend naar N.-NW.te
Essen op ZS apr (J. Pinseel).Op 20 mei was eT een observatie van een Schreeuwarend Aquila pomarina (BAHC) in het Schutensbroek
te
Herk-de-Stad (V. en D.Dupont).
Een verrassing van formaat was de imm.
Havikarend Hieraaetus fasciarus (BAHC) die op 26 apr overtrok naar O.NO.
te
Zandvoorde- Zoutekreek (T. CoethaLs, J. Buckens en R.François). lndien aanvaard door het BAHC betreft
dit
devijfde
Havikarend voor België.Tijdens de periode 6 maa-3'1 mei werden in
totaat
101 Visarenden Pandion Haliaetuswaar- genomen (w.o. mogelijke dubbeltettingen) (figuur 3) endit
op 53 verschillende plaatsen (kaart 7).De eerste RoodpooWalk Falco vespertinusvan 2004 was een eerstejaars
ct
dät van 1 5tot
2 1apr pleisterde
in
De Caverste
Haretbeke en omgeving (Ê. Desmet, P.Vantieghem, F.Claerbout, J. Staelens en
M.
Dhondt).VervolgenswaTen er waarnemingen van 1 overtrekkend g te Zolder op 2 mei (C. Beckers en R. Cijbets), 1
overtrekkend cr
te
Heppeneert op 4 mei (H.Korten), 1 g teVerrebroek op 5 mei (C.
Spanoghe), 1 overtrekkend
ç te
Edegem op 9 mei (W. Van Assche), 1ç
overvliegend naar O. te Kalmthout-Stappersven op 1 7 mei (C.Vermeersch), 1 overtrekkend g
te
Lier-Anderstad op 20 mei (D. Cotin),1
c¡te
Oud-Turnhout op 28 mei (med. LVan Compet) en 1 overtrekkendg
op 29 meite
De Haan (t-. Lens).ln de periode maart-mei werden in
totaal
90 Smellekens Falco columbarius genoteerd,met
in mei nog waarnemingen op 1 en 2 mei te Kalmthout-Grenspark (C.Vermeersch), op 2 mei te Turnhout (T. Coossens, M.Van Herck en S.Jacops), op 2, 5, 9 en 1 Z mei
te
Brecht-Groot Schietvetd (J. Oe R¡dder, L.Wens, D. en P. Symens en D. Swaenen), op 8 meite
Neerharen (C.Beckers en S. Van Compel), op 1 5 mei te Poederlee (R.Aeschlimann),
op
15, 16 en 20 meite
Lier-Anderstad (D. Cotin, S. Baeten, K. Pletinck, K. De Rouck en J.Tafforeau),op
16 meite
De Panne (D. D'Hert, J. Elst,T. Coossens en G.Driessens) en
op
17 meite
Zandvoorde (J.Buckens) en
te
Duffe[-Rumst (S. Baeten).Leuke voorjaarsconcentrat¡es van Boomvalk Falco subbuteowaren er
te
Kalmthout- Stappersvenmet
15 ex. op 28 apr en 12 ex. op 6 en 26 mei (C. Vermeersch en W.Vanwesenbeeck).
Slechtvalken Falco peregrinus werden in
totaal
op 49 pLaatsen waargenomen, zowel in de buurt van de broedptaatsen aLs daarbuiten. Het aantal broedgevallen van deze soort is nog steeds in stijgende
lijn
in Vlaanderen.HOENDERS, RALACHTIGEN en KRAANVOGELS ln
aprilwerden
reeds Kwartets Coturnix coturnix genoteerd op '16 aprte
Mechelen-Den Battelaer 1 zp. (W. Beutlens en R.Wittockx), op 23 apr te Doel (C. Spanoghe), op 27 apr te Anzegem 2 ex.(D. Derdeyn), op 29 apr
te
Dilsen-Stokkem (C.Beckers) en op 30 apr
te
Sint-Denijs 1 zp. (D.Derdeyn).
Vroege Porseleinhoenen Po rzan a po rza n a w
er
den waargenomen op 7 maa teWitlebroek- Broek Denayer (A.Wittemsen) en op 31 maa te Liedekerke vondst (J. Mertens en W. Faveyts). ln de periode 6 apr-9 mei werd de soort genoteerd
te
Zeebrugge-Hoge Noen, Koksijde, lngooigem, Drongen, Merelbeke,Verrebroek, Melsele, Lier en Cenk-De Maten.Op 28 mei werd een zp. Kwartelkoning Crex crexgenoteerd
te
Kieldrecht (C. Spanoghe).ln
totaal
werdenca.370
Kraanvogels Grus grus waargenomen in de periode 22 feb-30 apr op 36 verschillende plaatsen (kaart 8)met
nog late sotitaire trekkers op 7 meite
Retie (J. Detaet), op 8 en 9 mei te Oud-Heverlee '1 imm. (F.Verdonckt en K. Moreau), op '15 me¡ te Zandhoven/Viersel (F. Naedts),
op
16 mei te Matte (J. MangeLschots en D.Josten) enop
18 meite
Rijkevorset (F.Van Lierop). De piek van de voorjaarstrek werd genoteerd tijdens delste
decade van maart (figuur 4).
STELTLOPERS
Tijdens het voorjaar werden Steltkluten H imantopus hi mantopus waargenomen te Zeebrugge-Achterhaven op 21 apr en 24 mei (C.
Vergauwen, S.Vantieghem en C. Carette),
te
Lo- Reningeop
17 en 20 apr resp. 3 en 2 ex. (J.Royeaerd, K. Devos en G. Claeys),
te
leper- Verdronken Weideop
1 me¡ (C. Meeus), te Kieldrecht-De Putten op 31 mei 3 ex. (8.Deduytsche),
te
Doe[ op 28 mei 2 ex. (C.Spanoghe),
teWintam-Noordetijk
Eiland 1ç
op1
jun
(P. Hofman en K. De Keersmaecker) en te Neerpelt-Hageven op 23 apr 2 ex. (J.Cornelissen).
Een Griel Burhinus oedicnemus (BAHC) werd Figuur 4. Chronologische spreiding van Kraanvogels Grus
grusinVlaanderen tijdens
hetvoorjaar
2004.
-<.r-.__
Kanoeten Calidris canutus. S mei 2004, Diepenbeek-De
Maten
(L) (Foto: CarloVanderydt)
7a¿
ffi
Opvallende voorjaarstrek van Temminck Strandlopers
ln de periode 30
apr-28
mei (figuur 5) werden ca. 101 Temmincks Strandlopers Calidristemminckii
genoteerd op niet minder dan 22 verschitlende plaatsen (kaart 9).De grootste groepjes werden gezien aan de kust : op 1 mei 6 ex. in Uitkerkse Polder (K.Verbanck) en op 15 mei 10 ex.
te
Stuivekenskerkefl.
Buckens en C. Carette).De hoogste binnenlandaantallen betroffen groepjes van 5 ex. die werden gezien
op
1 meite
Oud-Heverlee (K.Moreau), op 10 mei
te
Diepenbeek-Maten (C.Vanderydt, K.Sauwens, F. Baert en J. Cabriëts), op 1 5 mei te Tienen (E.
Coltaerts, E. Hoebrechts en F.Verdonckt) en op 17 me¡ te Moerbeke (J. Everaert).
80
60
40
20
71
û Aantal Temmíncks
Strandlopers
25
1
5
0 0
0
Apr. ll Apr. lll Mei
IMei
llMei
lllJun
IFiguur 5. Chronologische spreiding van Temmincks Strandlopers Calidris
temminckrï
in Vlaanderen t'rjdens hetvoorjaar 2004.
Temminck Strandloper
CalidrÍs temmînckü. 1 mei 2004, Uítkerke(W)
(Foto: Koen Verbanck)Kaart
9.
Geografischetemminckiiin
spreiding van Temmincks Strandlopers Calídrís Vlaanderen
tijdens
hetvoorjaar 2004
&
DqnÉirü TomÌùß Struldlopøl ln \rlrürdardwrlan 20lH
t
tr trI
10
{td
I
2ld 3 I
(t) (5) G)
t0)
waargenomen
te
Maâsmecheten op 18 mei (R.Van Biezen).
De eerste Strandplevier Charadrius alexandrinus werd opgemerkt
te
Zeebrugge-Voorhaven op '14 maa (Y. Baptiste).De enige Morinelptevier Charadrius morinellus van dìt voorjaar pleisterde op 28 mei te Maasmechelen-Mechelse Heide 1
ç
(G. Beckers) Op 13 maa werd op de tetpost van het Mechels Broekte
Mechelen een dagtotaal van 798 Goudplevieren P luvi ali s a p ri ca ri a genoteerd (R.Nossent en K. Lossy).
ln het binnenland werden Zilverplevieren
P luvi a li s sq u atarola waargenomen te Stuivekenskerke op 18 mei (K. Hessel),
te
Doel op 12 en 26 mei resp.'1 ex. (J.Vanwynsberghe) en 8 ex. (8. Deduytsche),te
Katlo op 1 1 en 1 2 mei resp.'l en 2 ex. (.1.Van lmpe en C. Bulteel),teTurnhout van26tlm
28 mei (M.Vanherk enP. Ceerts), teTienen op
I
mei (E. en P. Cottaerts e.a.),te Diepenbeek-Matenvan2tlm
4 mei (C.Vanderydt, F. Baert e.a.),
te
Kessenich op 8 mei 3 ex.(C. Beckers en S.Van Compel) en te Maasmechelen-Ceneut op 29 en 30 mei (C.Beckers en S.Van Compel).
Op 25 mei pteisterde een Steppekievit Vanellus gregarius (BANC) op "de Kasteettjes" te Turnhout (1. Elsermans en M.Verdonck) Een dagtotaat van 5.274 Kieviten Vanellus vanelluswerd op '13 maa geteld over het Mechels Broek
te
Mecheten (K.Lossy enR.Nossent).
Kanoeten Calidris canutuswerden in de periode
apriljuni
genoteerd op volgende binnenlandlo- katies, met tetkens vermelding van het dagmaxi- mum indien>
1 ex.: Stuivekenskerke (4), leper- Verdronken Weide, Zetzate-Ca[[emansputte, Katto (9), W¡ntam-Noordelijk Eitand (4), Turnhout-de Kasteeltjes, Mecheten-Mechets Broek (2), Lier, Oud-Heverlee,Tienen (2), St.- Truiden/Bevingen, Diepenbeek-De Maten (8), Maasmechelen (7) en Kessenich (2).In de periode april-mei werden Drieteen- strandlopers Calidris alba genoteerd in het bin- nenland
te
Stuivekenskerke op22
apr (K.Devos),te
Evergem/Doornzele-werf Kluizendokken op'15 mei (J.Everaert), te Tienen op
22
apr (P.Smets),
te lYolcrote Zandput
3 ex. op '1, 3 en 13 mei (E.Van Audenhove, Meander jg.3,nr.4),te
Diepenbeek-De Maten op 3, 4,7,8,
1 '1, 12 en13 mei resp.
1,1,1,2,2,
3 en 2 ex. (C.Vanderydt, P. Cabriëts, F. Baert e.a.) en te Kessenich op 8 en '10
t/m
13 mei resp.4 en '1 ex. (M. Opdenacker en C. Beckers).Kleine Strandlopers Calidrís minufus werden waargenomen op volgende plaatsen, met
te[-
kens vermelding van het dagmaximum :Zeebrugge-Achterhaven ('1 1), Stuivekenskerke (2),Tienen (2), Ham-Cenendijk (1) en Diepenbeek-De Maten (2).
Uitzonderlijk was de meÌding van een groepje van 4 Gestreepte Strandlopers Calidris melano-
fos te
Evergem/Doornzele-werf Kluizendokken op 9 mei (o.Vangetuwe), op 14 mei gevolgd door 2 ex.teWintam-Noordelijk
Eitand (J.Reyniers). De vogeI die van 28 mei
t/m
3jun
te Maasmechelen-Ceneut verbleef, was pas de 2de waarnemìng voor Limburg (C, Beckers, S.Van Compet, T. Pattyn, C. Vênderydt e.a.).Krombektrand[opers C a li d ri s f e rrugi n ea waren in de maand mei aanwezig op volgende binnen- landlokaties, telkens met vermelding van het dagmaximum indien
>
1 ex.: Stuivekenskerke, Evergem/Doornzele-werf Klu izendokken, Ka[[o(4),
RijkevorseÌ,Wintam-Noordelijk
Eiland, Tienen, Diepenbeek-De Maten (4) en Maasmechelen.In maart-aprit werden
ca.45
Bokjes Lymnocryptes mmlmus genoteerd op 28 ver- schiltende ptaatsen.lJslandse
Grutto's
Limosa limosa islandica (AnHC) werden gedetermineerdte
Zeebrugge- Achterhaven op 2 apr 5 ex.(D. Herman, K. Hessel en C. Carette),te
Heist-kleiputten op 23 apr (6.Carette),
te
Oudenburg-ZilteWeiden op 23 maa 5 ex.(P. Vantieghem),te
Zandvoorde-gipsberg op 28 maa (J. Buckens),te
leper-Verdronken Weideop
15 maa (C. Veeus) ,te
Zandvliet op27
maa 2 ex.(J.Van lmpe),te
Kieldrecht op 23 maa en 10 mei (J.Van lmpe),te
Minderhout op 21 maa (S. Leestmans), te Turnhout-de Kasteeltjes op 26 maa (S. Leestmans),te
CeelDekshoevevijver op 7 maa 2 ex. ente
Zonhoven-Wijvenheide van28
tlm
31 maa (C. Beckers en K. Janssen).Een concentratie van 625
Grutto's
Limosa límo- sa werd op 9 maa geteld in deKemmetbeekvatlei
te
Reninge (K. Devos).ln het binnenland werden Rosse
Grutto's
Limosa la ppo ni ca waargenomente
Stuivekenskerke op9,17,18
en '19 mei resp.1,2,
1 en 1 ex. (K.Devos),
te
Kietdrechtop
10 mei (J.Van lmpe), te Kat[o/Doe[ op 12 en 27 mei (J.Van lmpe, G.BulteeI en B. Deduytsche),
teWintam-Noordetijk
Eiland op 10, 16 en 17 mei resp.3,'1 en 2 ex. (8.en K. De Keersmaecker
en
J. Reyniers), te Turnhout op 7 mei (1. Ceerts) ente
Kessenich van 'l 1t/m
'13 mei (M. Opdenacker, C. Beckers en Y. Klampen).Op
16 aprwerden 500 Regenwutpen Numenilus phaeopus genoteerdte
Zondereigen (S.Leestmans).
Op 23 maa en 6 apr verbleven te Kalmthout/Nieuwmoer resp. 500 en 600 Wulpen Numenius arquata (W.
Vanwesenbeeck).
Poelruiters Tringa stagnatilis (aAUC) bleven schaars met metdingen op 27 apr
te
Knokke- Zwin (C. De Smet) en op '14 mei teTienen (P.Smets).
ln het binnentand werden Steenlopers Arenaria mferpresgenoteerd
te
Harelbeke-De cavers op 6 mei (K.Verbanck),te
Evergem/Doornzele op 8 en 9 mei (1. Bekaert en D.Vangetuwe), te Kieldrecht op 10 mei (J.Van lmpe), te Katmthout-Stappersven op 4 en 6 mei (C.Vermeersch en W.Vanwesenbeeck),
te
Zemst op 20 apr (4. Smets), te Tienen op 8, 9 en 26 mei telkens 1 ex. (E. en P. Collaerts, R.Cuetinckx e.a.),te
Diepenbeek-De Matenop
1,5,6, 7,8
en 9 meiresp.2,1,2,1
en 2 ex. (C.Vanderydt, F, Baert, M. Lodewijckx e,a,) ,te
Kessenich op '10, 11,12 en 13 mei resp.6,2,3
en 3 ex. (M.Opdenacker en C. Beckers) en te
Maasmechelen-Ceneut op 26 maa en 13 mei (C. Beckers, K. Janssen en Y. Klampen).
De enige Grauwe Franjepoot Phalaropus lobatus was
een ct
te Tienen van 9t/m
1 2jun
(P.Smets, E. Hoebrechts, M.Vandeput, E. en P.
Co[[aerts e.a.).
JAGERS, MEEUWEN, STERNS en ALKACHTICEN Rond midden feb kwamen de
Zwartkopmeeuwen Larus melanoceph¿1us aan in hetVlaamse binnentand met
de lste
ex.op
12 feb te Venebroek (N, Wittaert) en te Antwerpen L.O. (W.Verschueren) en op 14 febte
Cent- Bourgoyen (N.Vanermen) en reeds 5 ex.te
Venebroek op 22 leb (M. Jacobs, K. en M.Pletinck en S. Baeten). Aan de Beneden-Schelde waren
op
19 maa reeds 150 ex. aanwezig te Zandvliet (J.Van lmpe). Het kustmaximum bedroeg 85 ex.te
Zeebrugge-Voorhaven op 30 maa (C. De Putter en J.Trotteyn).Binnenlandinftux van Dwergmeeuwen e¡nd apr¡l
ln de periode 31 maa-12
jun
werden ca.600
Dwergmeeuwen Larusminutus
genoteerd in het binnentand (figuur 6) endit
op 24 verschillende plaatsen (kaart 10). Een opmerkelijke piek was er op 27 aprmet
intotaal
354 ex en max. 180 ex.te Antwerpen L.O. (W. Verschueren, P.
Cerené, C.Vergauwen en J.
Vanurynsberghe) en 90 ex. teVerrebroek- Verrebroekse Plassen (8. Deduytsche, J.
Dewolf en D. De Croote). De volgende opvatlende dagmaxima werden eveneens eind apriI genoteerd: Mechelen-Walem (26), Mecheten-Mechels Broek (29), Diepenbeek (26) en Kinrooi (50).
Grauwe Franjepoot Phalaropus
lobatus.
cr. 10jun 2004Tienen
(Vt. B) (Foto: PeterCollaerts)
De hoogste aantallen in de Antwerpse Kempen waren aanwezig tijdens de
lste
helft van april met max. 1 58 ex., w.o. een groep van 1 50 ex., op 4 aprte
Kalmthout/Nieuwmoer (W.Vanwesenbeeck) enop
1 1 apr 125 ex.te
Hoogstraten (8. Hoeymans) en 1 13 ex.(toa
ad.+
5 2dezomer) teKalmthout/Nieuwmoer (D. Symens) doch ook in Klein-Brabant was de soort goed vertegenwoor- digd
met
max. 38 ex.te
Bornem in april (H.D'Hertefelt en C. Coeckelbergh).
ln de provincies Vtaams-Brabant en Limburg waren er heel wat waarnemingen van 1
tot
max.6 ex. en
dit
op de votgende 14 plaatsen (mettel-
kens vermelding van het max.): Hofstade (1), Zemst (4), Londerzeel (2), Z¡chem (4), Schaffen(:),tienen (>
2), Motenstede (auditief), Herk-de- Stad (6), Diepenbeek (3),cenk
(z), Bokrijk (1), Kessenich (2) en Zonhoven (2) met een uitschie- ter teVeerle-Laakdal van '19 ex. op 9 apr (H.Berghmans).
Op 28 maa pleisterde een Ringsnavelmeeuw
larus
d e lawarensis (B AHC)
te
Bocholt-Lozerheide (J.Korsten).
Een ad. geelpotige Zilvermeeuw Larus argentatus werd genoteerd
te
Oudenaardeop
13 maa (D, De Croote).Tijdens de periode maart-mei werden Geelpootmeeuwen Larus michahel/rs op de vot- gende plaatsen genoteerd, met tetkens vermelding van het dagmaximum indien
>
1 ex.: Zeebrugge, Damme, De Panne, Moen, Harelbeke, Nazareth, Cent, Everçm/Belzele, Drongen, Lochristi (2), Lier, Willebroek (Z), Wlntam, Cenk, 6eistingen, Maasmechelen (3), Kinrooi en Kessenich.Tijdens de periode maa-mei werden Pontische
Kaart 10. Geografische spreiding van
binnenlandwaamemingen
vanDwergmeeuwen
Larus mlnutusinVlâanderen tijdens het
voorjaar 2004
Figuur 6. Chronologische spreiding van Dwergmeeuwen L¿rus
minutus
inhetVlaamse
binnenlandtijdens
hetvoorjaar
2004.NEmn-tftillF iW 7*)
o
Øo o
519 I Aantal Dwergmeeuwen
3 2 2
500
400
300
200
100
0
2
316
21 32Mar.
lll Apr. I Apr. ll Apr. lll Mei I Nlei ll Mei lll Jun I
Jun ll263 ! Aantal Zwarte Sterns 240
160
94
80
5257
1
6
n
Apr.
llApr. lll Mei
IMei
llMei
lllJun
IFiguur 7. Chronologische spreiding van
Zwarte
Sterns Chúdoniasnþer
in Vlaanderentijdens het voorjaar
2004.Meeuwen Larus cachinnans (BAHC) op de vot- gende plaatsen genoteerd, met telkens verme[- ding van het dagmaximum indien
>
1 ex.:Knokke, Wenduine, Koksijde, Stuivekenskerke, Moen, Harelbeke, Cent (2), Evergem/BeLzele, Drongen, Mechelen (2), Hofstade,Wintam, Oud- Heverlee, Maasmecheten (3) en Kessenich.
Op
'12 apr pleisterde een Kleine Burgemeester Larus glaucoides (BAHC) op het strandte
Heist- Baai (J. Demey).Een 2dewinter Crote Burgemeestet Larus hyper- boreus was op 7, 1 1 en 18 maa aanwezig te Zeebrugge-Hoge Noen (O. Beck, K. Hessel en C.
Vergauwen).
ln het verre binnentand pleisterden Crote Mantetmeeuwen Larus marinus
te
Brecht-Groot Schietveld op 23 mei 1 lstezomer (O. Symens),teWalem
op '13 maa (W. Beultens, P.Van den Eede en L. Van Oosterwijck), teWintam-
Noordelijk Eiland op 23 apr (K. DeKeersmaecker), te Oud-Heverlee op 22 maa (W.
Desmet en F. Fluyt),
te
Ditsen op 20 apr (C.Beckers),
te
Ceistingen van24
maatlm
12 apr (M. Opdenacker) ente
Neerharen op 1 mei 12dezomer (G. Beckers en K. Sauwens).
Lachsterns Gelochelidon
n/oflca
(BAHC) werden genoteerd op 4 apr te Oostende 1 ex. naar ZW.(i.Vanloo), op 26 apr
te
Zeebrugge-Fonteintjes'1 ad. naar NO. (P. D'Hoore, J. Elst en C. Carette), op
27
aprte
Oostduinkerke 2 ad. (D. D'Hert) ente
Knokke-Zwin 2 ad. (C. De Smet), op 15 meite
Lier 2 ex. (o. Cotin, S. Baeten en K. Pletinck),op
18 meite
Bornem/Branst 1 ad. naar N. (J.Reyniers) en op 20 mei
te
Duffel 2 ex. (S. Baeten en M. Jacobs).Reuzensterns Sterna caspia (BAHC) waren aan- wezig op 9 apr
te
Mariakerke 1 ad. (T. Coethats) ente
Oostende 1 ad. (R. François),op
1 1 apr te Oudenburg 1 ad. naar NO. (T. Defoort), op 13 me¡te
Maasmechelen 1 ex. naar N. (R. Schots), op 14 meite
Mot-Crote Zandput '1 ad. (E.Van Oudenhove, T. Coossens en J. Vanwynsberghe) enop
'1 5 meite
Cent-Bourgoyen 2 ex. naar N.(C. Spanoghe) en
te
Kessenich (M. OoLmans).De eerste Grote Sterns Sterna sandvicensiswer- den genoteerd tijdens de Zde decade van maart
op
13 maate
Zeebrugge 15 ex. (K.Verbanck) en op 20 maate
Nieuwpoort-Uzermonding 2 ex. (T.Coossens).
Op 7 mei pleisterden niet minder dan 94
Visdiefjes Sterna
hirundote
Lier/Duffel (D.Cotin).
Reeds op 4 apr vlogen 3 Noordse Sterns Sferna paradisaealangs Oostende (E.Vanloo) en in het binnenland waren er waarnemingen
te
Schulen op 28 apr (C. Beckers) ente
Kessenich op1,2
enI
mei (C. Beckers, M. Jacobs, S. Van Compet, R.Cijbels en M. Opdenacker).
De eerste Dwergsterns Sterna albifronswerden genoteerd
op
1 5 en 1 6 aprte
De Panne telkens 3 ex. (D. D'Hert, D. Herman en N.Vanermen) enop
'16 aprte
Zeebrugge (E. Stienen en M.Van De Wa[[e) en in het binnentand waren er waarne- mingente
Harelbeke-De Cavers op 26 mei (J.Staelens en J. Dekyvere) en
te
Kallo/Doel op 29 mei 2 ex. (W. Heyten).Tijdens het voorjaar waTen Witwangsterns Chlidonias hybridus (BAHC) aanwezig
te
leper op 2 apr (C. Meeus),te
Lokeren-Motsbroek op 2 mei 2 ex. (J. Everaert, C.Vergauwen,J.Vanwynsberghe en C. Craps),
te
Ka[[o op 18 meil.
Soors) en te Antwerpen L.O.-Btokkersdijk op 19 en 20 mei (T. Bogaerts en W. Verschueren).ln de periode 1 1 apr-8
jun
werden ca. 480 Zwarte Sterns Chlidonias niger genoteerd op 28 verschiltende plaatsen met de doortrekpiek mid- den mei (figuur 7) en max. 35 ex.te
Mechelen- Mechels Broek op 12 mei(f.
fossy) en de hoog- ste voorjaarstotalente
Harelbeke-De Cavers (75) ente
Herk-de-Stad-Schutensbroek (54).Op
15 mei pleisterde een ad. Witvleugelstern Chlidonias leucopferus (BAHC) teWintam-
Noordetijk Eiland (R. de Smet, K. De Rouck en K., B. en E. De Keersmaecker).De Zeekoet Uria aalge die sinds 15 feb pleister- de te Verrebroek-Verrebroekdok (J. Coossens e.a.) werd aldaar gezien
tot
9 apr (J.Van lmpe).UILEN en NACHTZWALUWEN
Een Oehoe Bubo bubo (BAHC) die op 3'1 mei werd gezien te Arendonk (E, Lenaerts) bleek daar reeds enige
tijd
aanwezigte
z¡jn.Witvleugelstern Chlidonias leucopterus.ad.l5
mei2004,Wintam-Noordel'rjk
Eiland(A) , Bijeneter Merops.aplaster.3Jun-2004,Wachtebeke
(O)(Foto: Kris De
Rouck)
(Foto: KoenVerbanck)NtEt¡lltfttfüttt¡
W/ Æ
Opvallende aanwezigheid van Hoppen tijdens het voorjaar
ln de periode 17 maa-27 mei (figuur 8)
wer-
den een20-tal
Hoppen Upupa epopswaarge- nomôn verspreid over het hete Vtaamse [and (kaart 1 1) met ca. 50 % van de waarnemin- gen tussen 14 en 28 aprit (fig.) en reeds 4 maart-gegevens: op 17 maate
Ravels (T.Swannet), op 21 maa
te
Rumbeke (P. Desmet) en op 30 maate
Drongen (C.Vanhooren) ente
Oud-Heverlee (J. Kempeneers).10
I
6
4
2
0
r Aantal Hoppen
Mar.
I
Mar.ll
Mar.lll Apr. I Apr. ll Apr. lll Mei I Mei ll Mei
lll Figuur 8. Chronologische spreiding van HoppenUpupa epopsinVlaanderen tijdens
hetvoorjaar
2004.
Kaart 1 1. Geografische spreiding van waarnemingen van Hoppen Upupa
epopsinVlaanderen tijdens
hetvoorjaar 2004
Hop
Upupa epops.16 apr200d Oostduinkerke (W) (foto:
KoenVerbanck)Wtamtmln!rpl¡rlaa¡ Hoþpan ln Varidaran roodaar 2004
I1(ã)
ln de periode 5 maa-10 mei werden Velduiten Asio flammeus waargenomen
op
'14 verschi[- lende plaatsen, waarvan 1 1 in het binnentand, met nog 4 waarnemingen tijdens delste
deca- de van mei.Een mogelijke Ruigpootuil ,4egolius funereus (aRUC) werd gehoord
te
Maaseikop
1 mei (M.Jacobs, F. Resseler, C. Beckers en K. Janssen).
Vroege NachEwaluwen Caprimulgus europaeus waren aanwezig op 3 apr
te
Berchem (C. Snyers) en op 29 aprte
Dendermonde (4. Mannaert).OVERICE NIET-ZANGVOGELS
Bijeneters Merops apiaster (BAHC) werden waargenomen
te
Cistel op 1 mei 8 ex. (P. en C.Tavernier),
te
Ronseop
19 mei 9 à 10 ex. (N, Ceiregat) en te Wachtebeke vanaf 1 7 mei metmax.9
ex. en resutterend in 3 geslaagde broed- gevatlen waarbijten
minste 7 jongen werden grootgebracht (P. Vervaet, J. Everaert, C, Spanoghe, J. Devos e.a.).Tijdens het voorjaar werden 29 Draaihalzen Jynx torquilla genoteerd in de periode 1 7
apr-15
mei (figuur 9) op 19 verschilÌende plaatsen met delste
trekkers op 1 7 aprte
Zonhoven (C.Beckers) en
op
18 aprte
Brecht-Croot Schietveld 2 ex. (.J. De Ridder en J. Elst) en nog late trekkersop
1 en 2jun te
Katmthout- Crenspark (W. Vanwesenbeeck en C.Vermeersch) en op 7
jun te
Ekset-Pijnven (4.Ceuens, L. Janssen, W. Loenders en J. Verheyen).
ln het Meerdaalwoud werden 14
territoria
van Middetste Bonte Specht Dendrocopus medius (BAHC) genoteerd (med. K. Moreau), te Hoeilaart 2territoria
(M. Segers), in het Kapucijnenbos te Tervuren enkeleterritoria
(4.Smets) en te Voeren 7
territoria
(C. Beckers, J.Cabriëls, F. Baert,Y. Princen e.a.). Daarbuiten was er nog een waarneming
te
Zedetgem op 6 maa[.
Buckens).ZANGVOGELS
Op
16 apr werden nog 3 Strandleeuweriken Eremophilaaþesfrlswaarçnomen
in het Zwinte
Knokke (W. Roelants).Roodstuit¿waluwen H i ru nd o d au ri ca (ø nl,C) werden waargenomen op 25 apr
te
Knokke- Zwinbosjes (M. Peero), op 26 aprte
Bredene- Spanjaardduinen (R. Fetix) en op 27 apr achter- eenvolgenste
Bredene-Spanjaardduinen (D.Herman en J. Buckens),
te
Zeebrugge- Fonteintjes (P. D'Hoore en K.Verbanck) en te Knokke-Zwin (H. Matheve, W. Courtens, W.20
18 '16 14 12 10 86
4 2 0E Aantal Draaihalzen
Apr. ll Apr. lll Mei
IMei
ll fvlei lllJun
IFiguur 9. Chronologische spreiding van Draaihalzen
Jynx torquÍlla inVlaanderen tijdens
hetvoor-
jaar
2004.?rd ffi
Opmerkelij ke voorjaarstrek van Befl ijsters
Verpreid over 76 gemeenten in Vlaanderen werden in de perio- de 17 maa -17 mei minstens 562 Beftijsters Turdus torquatus waargenomen (kaart 1 2). Vooral van 19 apr
tot
29 apr was de trek zeer opvaltendmet
intotaal
281 ex.met
een absotuut dagrecord van 83 ex. op22
apr met 55 ex.te Kokijde
(D. D'Hert).Kaart 12. Geografische spreiding van Befl'rjsters Turdus
tor-
guafus in Vlaanderen
tijdens
hetvoorjaar 2004 Beflijster
Turdustorquatus.
o.26 aV
2OO4, Lier-Anderstad (A) (Foto: Kris De Rouck).AÚ
Vercruysse en H.Verstraete). Op 2Z apr werden zetfs 2 ex. gezien
te
Doet-Paardenschor (C.Spanoghe) en op 28 apr opnieuw '1 ex. langs Bredene-Spanjaârdduinen (D. Herman).
ln de periode 12
apr-22
mei werden, gespreid over 16 verschittende plaatsen in Vlaanderen, 32 Duinpiepers Anthus campestris waargenomen.Crote aantallen trekkende Craspiepers Anfhus prafensis werden gezien
op
12 aprmet
3.360 ex. over de Spanjaardduinente
Bredene (E.Vantoo) en 3.988 ex. over de Fonteintjes te Zeebrugge (P. D'Hoore, J. Elst, D.Van Den Heuvel en Y. Baptiste) en
op
16 aprte
De Panne met 2.410 ex. (O. O'Hert, D. Herman en JNM-Brugge) ente
Knokke-Zwìnbosjesmet
> 4.000 ex. (S.Vantieghem).
Te Lier-Anderstad werd
op 18,19,23
en 25 apr teIkens een Roodkeelpieper,4 nthus cervinus waargenomen (O. CoLin,.1. tafforeau, S. Baeten en K. Ptetinck), met eveneens solitaire ex. op 26 aprte
Oud-Turnhoutringvangst
(J. Ceudens), op 27 aprte
Knokke-Zwin (C. Beckers, E. Mathìjssen en L. Lens), op 28 aprte
Maasmechelen/Boorsem (C. Beckers), op 29 aprte
Cent-Bourgoyen (C.Spanoghe) en op 5 mei
te
Doel (C. Spanoghe).Een Engelse Ge[e
Kwiktaart
Motacilla flava fla- vissima werd reeds op 3 apr waargenomen te Nieuwpoort-lJzermonding met atdaar nog waar- nemingen op'10, 15, 16 en 17 apr (R. Desaever en W. Debruyne) enI
exte
De Panne op '18 apr (P.Vantieghem en JNMKortrijk).
Na 20 apr werden aan deWestkust de volgende maxima geteld: 21 ex.te
Koksijde-Ter
lJde op 22 apr (D.D'Hert), 15 ex.
te
Nieuwpoort-Uzermond¡ng op 2Z apr (R. Desaever) en 21 ex.te
Oostduinkerke- Oostvoorduinen op22
apr (D.D'Hert).
Het Oostkustmaxìmum betrof 5 ex.te
Heist- Kleiputten op 23 apr (C.Vergauwen) en 5 ex. te Knokke-Zwin op 28 apr (J.Vanwynsberghe en C.Vergauwen). ln het binnenland waren er waar- nemingen op 16 apr
te
Centbrugge (C. Phitippe) ente
Heffen 'lç
(W. Beuttens), op 18 apr teZwijndrecht (J.Van lmpe), op 23 apr te Diepenbeek-De Maten (C. Vanderydt, W.
Willems, F. Baert e.a.), op 24 apr
te
Kortrijk- Keibeekbekken (D. Derdeyn), op 26 apr te Antwerpen L.O.-Btokkersdijk 4 ex. (P. Gerené), op 29 aprte
Cent en te Centbrugge (Natuurpunt Cent), op 1 meite
Kessenich (C. Beckers, M.Jacobs en S.Van Compel), op 2 mei
te
Lier- Anderstad (D. Cotin en S. Baeten), op 6 en 24 mei te Tienen (1. Smets), op 7 meite
Herk de Stad-Schulensbroek (C. Beckers), van 8tot
1 2 meite
Zichem (M.Van Meeuwen) en van 9tot
22 meite
Zandbergen (W. Faveyts).De volgende maxima van Noordse Cele
Kwiktaart
Motacilla flava thunbergii werden ontvangen: Evergem/Doornzete (4), Cent- Bourgoyen (3), Centbrugge-Centbrugse Meersen (2), Kietdrecht (3), Doet (3),Antwerpen-1.o.Btokkersdijk (4), Turnhout (9), Oud-Turnhout (8),
Wintam-Noordetijk
Eitand(z:),rienen (ta),
Herk de Stad-Schutensbroek (10), Cenk (1), Maasmechelen/Boorsem (20) en Kessenich (40).Een vogel
met
kenmerken van ltaliaanse Ge]e Kwikstaart Motaci lla flava ci nereocapilla (BAHC) werd op 29 apr geziente
Centbrugge- Centbrugse lvleersen (M. Moors en P.Van Cele).Rouwkwiktaarten
Motacilla alba yareLli waren ruim verspreid overVLaanderen met waarnemin- gente
Zeebrugge op 16, 18 en 21 maa en 9, 15 en 17 apr met aldaar 3 ex.op
18 maa (K. HesseL, P. D'Hoore, F. Descheemaecker, D.Werbroeck en C. Carette),te
Uitkerke op27
maa (4. aeyen), te Bredene op 12 apr (E.VanLoo),te
De Panne op 11 apr (W. Debruyne),te
Nieuwpoortop 14,15, 16,28maaen'10apr
resp.2, 15, 12,1en5ex.
(R. Desaever),
te
Kortrijk van 10tot
Z4 maa (F.Coussaert en D. Derdeyn),
te
Dranouter op 2 me¡ (1. De Vetter),te
Belzeleop
14 maa 2 ex. (C.Spanoghe),
te
Evergem/DoornzeLeop
14 apr (J.Dewo[f en B. Heirweg),
te
Kallo op 25 maa (J. De Ridder),te
Katmthout-Crenspark op 9 maa1
c¡(C.Vermeersch),
te
Brecht-Croot Schietve[d op'14 maa en 22 en 24 apr resp. 1
Q,2 c,
c¡ enI ç
(D. Swaenen, J. De Ridder en L. Wens), te Walem- Battenbroek op 20 maa
fl.
f iebooms), te W¡ntam op 21 maa (J. Reyniers) teVilvoorde/Eppegem op
24,31
maa en 3 en 20 apr (R. De Boom, A. Smets, R. Nossent en K.Lossy),
te
Hofstade op 20 apr 1g
(K. Lossy), te Bierbeek opI
meì(f.
Moreau),te
Diegem op 22 mei (P. Smets),te
Oud-Heverlee op 25 apr 2 ex.(K, Moreau en F. Fluyt) en
te
Diepenbeek op 18 en 30 apr (C.Vanderydt).Een Æiatische Roodborsttapuit Saxicola
tor-
quatus maurus/varlegatus (BAHC) werd op 24 apr geziente
Maasmecheten/Boorsem-Crindgat(c.
aeckers).Van 15 apr
tot
24 mei werdente
Nieuwpoort, Koksijde en De Panne intotaal
72 Croenlandse Tapuiten Oenanthe oenanthe leucorhoawaar- genomen/geringd (R. Desaever en D. D'Hert) enop
1 7 apr pleisterde 1 ex. te Veurne (D. D'Hert).Er werden weer heel wat Cetti's Zangeß Cettia ceffi genoteerd en
dit te
Heist-Kle¡putten ("1), te Zeebrugge-Achterhaven (max. 10), teZeebrugge-Fonteintjes (4),
te
Brugge (3), te Damme (1),te
Hoeke (1),te
Lissewege (2), te Uitkerke-Croenwaecke (1),te
Klemskerke (1), te Roksem-Roksemput ('1),te
Stathille (1), te Raversijde (1),te
Zandvoorde-De Keyaert ('1), te Koksijde-Noordduinen (1),te
De Panne-De Westhoek (max. 5), te Veurne-Suikerfabriek (2),te
Stuivekenskerke-Viconiakleiputten (max. 4), te Woumen-De Blankaart (1),te
Harelbeke-De Cavers (2),te
lvloen-Orveytbos (1), te Assenede- Rode Ceu[ (1 ),te
Evergem/Doornzele (1 ), te Verrebroek (1),te
Lier-strijckersbroek (1), te Wi[[ebroek-Broek Denaeyer (2),te
Neerijse- Doode Bemde (1) ente
Emblem (1).Niet
minder danmax.29
Graszangers C¡sticolajuncidiszalen
van 7 maatot
'12jun
in deAchterhaven
te
Zeebrugge (F. De Scheemaecke¡C. Carette, R. Coemaere, P. Symens, C. Martens e.a.),