Radicalisering onder jongeren

(1)

Over radicalisering onder jongeren in

diverse bevolkingsgroepen, met aandacht voor de rol van en relatie met de ouders

1

Bertjan Doosje, Allard Feddes, Liesbeth Mann, Nathalie de Zwart

14 februari 2013

(2)

Uitspraken voormalig extreem rechtse mensen:

Respondent 1: “Wij zijn geen aso-familie”

Versus

Respondent 2: “Mijn moeder was er nooit voor mij”

Wat is de rol van relaties met ouders bij radicalisering?

2

(3)

Overzicht

1. Definitie van Radicalisering 2. Theorie over Radicalisering

3. Toetsing Theorie bij Extreem Rechts

4. Toetsing Theorie bij Islamitische jongeren 5. Conclusie

3

(4)

Radicalisering

Definitie

4

(5)

Overzicht

1. Definities van Radicalisering 2. Theorie over Radicalisering

5

(6)

Model

6

Determinanten Radicale Uitkomsten

Attitudes

(7)

Radicale Attitudes

1. Waargenomen in-group superioriteit 2. Laag politiek vertrouwen

3. Afstand tot andersdenkenden 4. Maatschappelijke isolatie

(Doosje, van den Bos, Loseman, Feddes, & Mann, 2012)

7

(8)

Determinanten

1. Zelfvertrouwen vs. onzekerheid 2. Bedreigde groepsstatus

3. Onrechtvaardigheid/vernedering

8

(9)

Uitkomsten

1. Goedkeuring geweld door anderen 2. Eigen gebruik van geweld

3. Geloof dat geweld effectief is

9

(10)

Rol van ouders

Determinanten:

- Stimuleren van zelfvertrouwen Radicale attitudes:

- Stimuleren van politiek vertrouwen

10

(11)

Overzicht

11

(12)

Zelf-

Vertrouwen Goedkeuring

Geweld door Anderen Sociale

Isolatie

Waargenomen Groeps-

dreiging

Studie 1: Gevoeligheid Extreem Rechtse Attitudes

DETERMINANTEN ATTITUDES UITKOMSTEN

Waargenomen Onrecht- vaardigheid

In-Group Superioriteit

Afstand Anders- denkenden

Politiek Vertrouwen

Eigen

Geweldsintentie

1212

(13)

Studie 2: Rol van de ouders

- Studie onder 10 voormalig extreem rechtse jongeren uit Duitsland

- SAFIRE = Europees project over radicalisering

13

(14)

Rol van de ouders: voormalig extreem rechts

Slechte thuissituatie / negatieve relatie met ouders:

- Ongeveer 50 % Voorbeelduitpraken:

- “Ik ken mijn vader niet”

- “Mijn moeder was er nooit voor mij”

- “Voor mijn moeder had ik geen respect meer”

14

(15)

Rol van de ouders: voormalig extreem rechts

Goede thuissituatie / positieve relatie met ouders:

- Ongeveer 20 % Voorbeelduitpraken:

- “Ben veilig opgegroeid”

- “Ik ben gewooooon opgevoed! Wij zijn geen ‘aso’-familie”

- “Relatie met mijn vader was eigenlijk altijd goed”

15

(16)

Rol van de ouders: voormalig extreem rechts

Hulp bij uittreden door ouders:

- 40 %!

Voorbeelduitpraak:

- “Ik ging naar mijn vader en hij bracht mij naar het programma (EXIT)”

16

(17)

Rol van de ouders: voormalig extreem rechts

Omgekeerde beïnvloeding komt ook voor:

Een moeder sloot zich aan bij extreem rechts door haar kind!

17

(18)

Overzicht

18

(19)

Zelf-

Vertrouwen Goedkeuring

Geweld door Anderen Sociale

Isolatie

Waargenomen Groeps-

dreiging

Studie 3: Gevoeligheid Extreem Islamitische Attitudes

DETERMINANTEN ATTITUDES UITKOMSTEN

Waargenomen Onrecht- vaardigheid

In-Group Superioriteit

Politiek Vertrouwen

Eigen

Geweldsintentie

1919

(20)

Studie 4: Diamant Programma van SIPI

1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5 5

Zelfvertrouwen Doelgerichtheid Isolatie

Voormeting Tussenmeting Nameting

20

(21)

21

Studie 4: Zelfvertrouwen

Uitspraak van deelnemer uit studie met SIPI:

“Ik heb geleerd om de juiste stappen te zetten. Om niet te twijfelen.

Om achter mijn keuzes en beslissingen te staan. Om te vertrouwen in mijn eigen keuzes.”

(22)

22

Studie 4: De rol van de ouders

- Per deelnemer is via een interview vastgesteld hoe goed de relatie was met de ouders (gecodeerd: slecht/goed).

- Gerelateerd aan determinanten en radicale attitudes.

(23)

23

Studie 4: De rol van de ouders

Goede

Relatie Ouders

Eigen

Geweldsintentie Sociale

Isolatie

Groups-

bedreiging ²³²³

Politiek Vertrouwen

In-group Superioriteit

Empathie Zelf-

Vertrouwen

= Negatieve relatie

= Positieve relatie

(24)

Overzicht

4. Toetsing Theorie bij Islamitische Jongeren 5. Beleidsimplicaties en Conclusie

24

(25)

Beleidsimplicaties

Maak ouders bewust van hun rol:

- De meeste ouders willen natuurlijk een goede band - Ouders kunnen zelfvertrouwen stimuleren

- Ouders kunnen politiek vertrouwen stimuleren

25

(26)

Beleidsimplicaties

Uitspraak voormalig extreem rechtse jongeren:

“Jongere kan worden geholpen door goede opvoeding”

Dit betekent ook aandacht voor “idealen op drift”

(Van der San, Sieckelinck, de Winter, 2010) :

Website: http://www.omgaanmetidealen.nl/

26

(27)

Conclusies

27

- Radicalisering is een langzaam proces:

Determinanten  Attitudes  Uitkomsten

- Determinanten zijn soms generiek, soms groepsspecifiek - Ouders spelen een belangrijke rol bij dit proces:

zelfvertrouwen, politiek vertrouwen

- Ouders kunnen ook een rol spelen bij uittreding