PULO / MULO staatsexamen lesmateriaal Vak: Biologie
Les 3
TENZIJ ANDERS AANGEGEVEN, GAAT HET STEEDS OVER GEZONDE ORGANISMEN EN NORMALE OMSTANDIGHEDEN.
Thema: WEEFSELS EN ORGANEN Enkele organen in het lichaam van de vrouw zijn:
1. eierstokken 2. lever 3. longen 4. nieren
Welke van deze organen liggen onder het middenrif?
Alleen 1, 2 en 4.
De tekening stelt een schematische doorsnede van een blad voor.
1 2
Hoe worden de weefsels genoemd die met de cijfers 1 en 2 zijn aangegeven?
cijfer 1 cijfer 2 palissadenweefsel sponsweefsel
Thema: STEVIGHEID
Welke delen van houtachtige planten krijgen hun stevigheid door houtvaten?
De bladeren, de stengels en de wortels.
Iemand doet een bitawiwiriplant in een bak met sterk zoutwater.
Wat zal na een tijd met de cellen van deze plant gebeuren?
De cellen van de plant zullen meer water afgeven.
De tekening is een schematische voorstelling van de wervelkolom van de mens.
De verschillende groepen wervels zijn met letters aangegeven.
K
L
M
N
Aan welke wervels zitten de ribben vast?
Aan de wervels aangegeven met letter:
L.
Thema: STOFWISSELING
Enkele organen in het lichaam van de mens zijn:
alvleesklier, lever, maag en speekselklier.
Welke van deze organen produceert zowel enzymen voor de vertering van koolhydraten als enzymen voor de vertering van vetten?
De alvleesklier.
Het gebit van een zoogdier is aangepast aan het voedsel dat het gebruikt.
Wat voor kiezen heeft een poes en waarom?
Knipkiezen, want zij is een vleeseter.
Door welke bewegingen van het middenrif en van de ribben wordt de inhoud van de borstkas bij de inademing groter?
het middenrif gaat de ribben gaan
omlaag omhoog
Welke bewering over processen die plaatsvinden in plantencellen is juist?
In alle levende cellen vindt verbranding plaats.
Enkele stoffen zijn:
1 glucose, 2 koolstofdioxide, 3 zuurstof
Welke van deze stoffen kunnen verbruikt worden in de cellen van de cassavewortel?
Alleen 1 en 3.
Enkele processen die in het lichaam van de mens plaatsvinden zijn:
1. opbouw van eiwitten 2. spijsvertering 3. verbranding
Welke van deze processen vinden al plaats bij een ongeboren kind?
1 en 3.
Thema: TRANSPORT
Welk kenmerk van nerven is onjuist?
Nerven bevatten alleen bastvaten.
Welk bloedvat is waarschijnlijk vernauwd bij iemand die een hartinfarct (hartaanval) krijgt?
Een kransslagader.
Enkele beweringen over bloedcellen in het lichaam van de mens zijn:
1. De cellen vervoeren zuurstof.
2. De cellen kunnen een haarvat via de wand verlaten.
3. De cellen bestrijden bacteriën.
Welke van deze beweringen geldt (gelden) voor witte bloedcellen?
Alleen 2 en 3
Een landbouwer wordt door een gifslang in zijn been gebeten. Het slangengif verspreidt zich via de bloedvaten door het lichaam.
Welk orgaan zal het eerst door het gif bereikt worden?
Het hart.
Sharda heeft pokken gehad. Ze is nu immuun voor deze ziekte.
Deze immuniteit wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van … in het bloed.
Wat moet er worden ingevuld?
Antistoffen.
Thema: UITSCHEIDING
Welke stoffen kan de plant via de huidmondjes afgeven?
Koolstofdioxide, waterdamp en zuurstof.
De afbeelding stelt een schematische doorsnee van een nier van de mens voor.
1 2
3
Urine wordt gevormd:
Alleen in 1 en 2.
Thema: ENDOCRIENE BEÏNVLOEDING
Reuzengroei ontstaat door het niet goed functioneren van:
De hypofyse.
Bij iemand wordt de schildklier zeer actief.
Wat zou hiervan een gevolg kunnen zijn?
De stofwisseling wordt versneld.
Twee beweringen over het zenuwstelsel en het hormoonstelsel zijn:
I De prikkels van het zenuwstelsel lopen langs vaste banen.
II Prikkels van het hormoonstelsel werken over het algemeen langzamer.
Voor deze beweringen geldt:
I en II zijn beide juist.
In het lichaam wordt een hormoon gemaakt dat het glucosegehalte van het bloed verhoogt en een hormoon dat het glucosegehalte verlaagt.
Waar in het lichaam worden beide hormonen gemaakt?
In de eilandjes van Langerhans.
Thema: ZENUWSTELSEL
Hoe zijn zenuwcellen met elkaar verbonden?
Door de korte uitlopers.
Iemand struikelt en probeert te voorkomen dat hij valt.
Spelen hierbij impulsen in de kleine hersenen een rol? En impulsen in de grote hersenen?
impulsen in de kleine hersenen
impulsen in de grote hersenen ja ja
Bij welke gebeurtenis is er geen sprake van een reflex?
Het doorgeven van geluidstrillingen door de drie gehoorbeentjes.
Wat kan er gebeuren als bij iemand de kleine hersenen beschadigd zijn?
De persoon kan niet goed meer:
Lopen.
Thema: ZINTUIGEN
Welke delen in de neusholte beschermen ons tegen stofdeeltjes en ziektekiemen?
De neusharen en het neusslijmvlies.
Als men ouder wordt, neemt het accommodatie- vermogen van de ogen af, waardoor men een leesbril nodig heeft.
Bij deze afwijking kunnen de ooglenzen niet voldoende ..1.. worden.
De voorgeschreven leesbril heeft dus ..2.. lenzen.
Wat moet er bij 1 en 2 worden ingevuld?
bij 1 bij 2 bol bolle
In welk deel van het oor liggen de zintuigcellen?
In het slakkenhuis.
Samira laat haar voeten verzorgen.
Ze krijgt eerst een warm voetbad waarna de voeten gemasseerd worden.
Welke zintuigen in de huid van de voetzool van Samira zullen geprikkeld worden?
De tast-, druk- en de warmtezintuigen.
Thema: GROEI EN ONTWIKKELING
Waar vindt gewoonlijk versmelting van de kernen van een eicel en een spermacel plaats bij de mens?
In een eileider.
Uit tekening 2 blijkt dat er in de wortel lengtegroei heeft plaatsgevonden.
1
2
Deze lengtegroei wordt vooral veroorzaakt door:
Celstrekking.
In de afbeelding zijn de ontwikkelingsstadia weergegeven van drie insecten.
1
2
3
Welk insect heeft (welke insecten hebben) een volkomen gedaantewisseling?
Alleen 2.
De tekeningen stellen doorsneden van drie verschillende bloemen voor.
bloem 1 bloem 2 bloem 3
In welke van deze bloemen kunnen zaden gevormd worden?
Alleen in 1 en 3.
Vier planten die in Suriname voorkomen zijn:
1 ananas, 2 cassave, 3 komkommer, 4 tomaat
Welke van deze planten is/zijn ontstaan door ongeslachtelijke vermenigvuldiging?
Alleen 1 en 2.
Thema: MILIEU
Welke is de juiste omschrijving voor het begrip populatie?
Een groep organismen van dezelfde soort in een bepaald gebied.
Hieronder zijn enkele afvalsoorten genoemd:
1. blikjes
2. gemaaid gras 3. glas
4. markoesa pitjes 5. plastic cups 6. gesnoeide takjes
Van welke afvalsoorten kan men compost maken?
Alleen van 2, 4 en 6.
Thema: TROPISCHE HYGIËNE
John heeft malaria opgelopen. Als gevolg hiervan lijdt hij aan bloedarmoede.
Deze bloedarmoede wordt veroorzaakt door:
Eencellige organismen die de rode bloedcellen beschadigen.
Welke bewering over dengue en gelekoorts is niet juist?
Door vaccinatie kun je beide ziekten voorkomen.
Welke van de onderstaande worm(en) heeft (hebben) tijdens de ontwikkeling een
tussengastheer nodig?
bilharziaworm lintworm wel wel