ETS-Bijbelcursus. Programma. Paulus leefwereld & 1 Korintiërs. Opening en mededelingen. Doelstellingen van deze les.

(1)

ETS-Bijbelcursus

‘Paulus’ leefwereld’ & 1 Korintiërs

Nieuwe Testament | Les 8 | Paulus’ leefwereld & 1 Korinte | April 2019

Programma

▪ Opening en mededelingen

▪ Paulus’ leven en leefwereld:

▪ De wereld van Paulus

▪ Paulus: één persoon, drie culturen

▪ Van vervolger tot verkondiger door de ontmoeting met Jezus

▪ Paulus’ medewerkers

▪ Paulus in Korinte

▪ De eerste brief van Paulus aan de Korintiërs:

▪ De correspondentie tussen Paulus en de Korintiërs

▪ De samenvatting en de structuur van de brief

▪ De actualiteit van de brief

▪ De inhoud van de brief

▪ Samenvatting en afsluiting

Opening: 1 Korinte 1:1-9

Mededelingen:

▪ Curriculum-overgang

Opening en mededelingen

▪ Jullie kunnen de drie culturen waar Paulus mee te maken had, opnoemen.

▪ Jullie kennen minstens 3 kenmerken van Paulus’ leefwereld.

▪ Jullie kunnen minstens 3 medewerkers van Paulus beschrijven.

▪ Jullie kunnen vertellen wat co-auteurschap en de rol van een secretaris inhoudt.

▪ Jullie weten dat dat de complete correspondentie van Paulus en de Korintiërs meer brieven bevatte dan in het NT staan.

▪ Jullie weten dat Paulus in deze brief reageert: op berichten en vragen uit de gemeente.

▪ Jullie weten dat Paulus er aanstuurt op een radicaal andere kijk op relaties in de gemeente, het leven als christen en op eenheid.

Doelstellingen van deze les

PAULUS’ LEVEN EN LEEFWERELD

Paulus en wij De wereld van Paulus Paulus: één persoon, drie culturen Van vervolger tot verkondiger na de ontmoeting met Jezus

Paulus’ medewerkers Paulus in Korinte

Paulus is van grote betekenis voor het ontstaan en de groei van de christengemeenschap wereldwijd:

▪ Belangrijk personage in het boek Handelingen

▪ Dertien brieven op zijn naam in het NT

Kennis van Paulus en zijn leefwereld draagt bij aan ons begrip

Paulus en wij

1 2

3 4

(2)

▪ Alles is uit God / de goden

▪ De wereld was verdeeld in heilig en profaan

▪ Eer en groepseer bepaalden het leven

▪ Voor wat hoort wat

▪ De belangrijke rol in de samenleving van de familiegemeenschap of het huishouden

De wereld van Paulus

▪ Leefde van ong. 0 – 64

▪ Een diaspora-jood

▪ Uit Tarsus – Griekse cultuur

▪ Romeins staatsburger

▪ Saulus of Paulus?

▪ Hoe zag Paulus eruit?

Paulus: één persoon, drie culturen

Hoe zag Paulus eruit?

Nieuwe Testament | Les 8 | Paulus’ leefwereld & 1 Korinte | April 2019 Rembrandt: ‘Paulus schrijft aan de Tessalonicenzen’

Icoon van Paulus uit Efeze, 4^deeeuw

▪ Lucas’ introductie van Paulus bij de steniging van Stefanus in Hand.7:45 en 8:1

▪ ‘Vernietiger van de gemeente’, Hand.8:3

▪ Hoe kijkt Paulus later op zijn verleden terug?

▪ Hoe komt Paulus in het reine met zijn verleden?

▪ Paulus’ ommekeer en eerste contacten met de gemeente in Jeruzalem

▪ Uitzendgemeente: Antiochië (Hand.13)

▪ Lange reizen en ‘lijden omwille van Jezus’ naam’

▪ Mogelijk meer dan 11.000 km gereisd

▪ Zwoegen, gevangenschap, lijfstraffen, doodsgevaar, zweepslagen, stokslagen, gestenigd, schipbreuk, altijd onderweg bedreigd door rivieren, rovers, volksgenoten en vreemdelingen, schijngelovigen, slaapgebrek, honger, dorst, zonder eten, verkleumd, zonder kleren, voortdurende zorg voor de gemeente…

Van vervolger tot verkondiger

In zijn team:

▪ Barnabas

▪ Lucas

▪ Vele anderen, onder wie 10 vrouwen, bijv. Priscilla Daarnaast ook co-auteurs:

▪ Silas / Silvanus

▪ Timoteüs

▪ Titus

De rol van een secretaris bij het schrijven van brieven De rol van de co-auteur

Paulus’ medewerkers

7 8

9 10

11 12

(3)

Het huidige oude Korinte met de resten van de Apollotempel

▪ Paulus verkondigde het evangelie in Korinte tijdens 2^dezendingsreis, Hand.18

▪ Veel Joden waren hem vijandig gezind

▪ Veel heidenen namen zijn boodschap aan

▪ Er ontstond een gemengde gemeente van christenen met joodse en Griekse achtergrond

▪ De stad Korinte

▪ Romeinse kolonie, bewoond door veel vrijgelaten slaven

▪ Bloeiend handelscentrum

▪ Eer en aanzien zijn belangrijk

Paulus in Korinte

Reconstructie van de stad Korinte in de tijd van Paulus

DE EERSTE BRIEF VAN PAULUS AAN DE KORINTIËRS

De correspondentie tussen Paulus en de Korintiërs De boodschap en de structuur van de brief

De actualiteit van de brief

Mogelijke reconstructie van brieven en bezoeken:

▪ ‘een vorige brief’ (1Kor.5:9) nav ontucht in de gemeente

▪ Rapportage (1Kor.1:11) en schriftelijke vragen (7:1) uit de gemeente

=> Paulus schrijft 1 Korintiërs

▪ ‘een verdrietig bezoek’(2Kor.2:1, 12:14, 13:1,2)

▪ Nav dit bezoek schrijft Paulus de tranenbrief (2Kor.2:4)

▪ Dan schrijft Paulus 2 Korintiërs

De correspondentie tussen Paulus en de Korintiërs

Na je bekering hoor je totaal anders te denken en leven dan voor die tijd: christenen hebben een dienende houding zoals Jezus Christus.

Uitwerking in concrete aspecten:

▪ Gods kracht wordt openbaar in zwakheid

▪ De Geest bewerkt een heilige eenheid in de gemeente

▪ Niet gericht op eigen behoefte maar op het dienen van de ander

▪ Opwekking van de doden geeft een veranderd lichaam => leef nu al heilig met dat lichaam

De boodschap van de brief

13 14

15 16

(4)

Introductie (1:1-9)

Paulus’ reactie op berichten over de gemeente:

1. Eenheid versus partijvorming, wijsheid versus dwaasheid (1:10-4:20) 2. Christelijke omgang met seksualiteit en recht (5:1-6:20) Paulus’ antwoord op vragen van de Korintiërs:

Vervolg seksualiteit: huwelijk, echtscheiding en celibaat (7:1-40) 3. Liefde en vrijheid in Christus, toegepast op voedselkeuzes en Paulus’

eigen leven (8:1-11:1)

4. De bijeenkomsten van de gemeenschap, liefde en geestelijke gaven (11:2-14:40)

5. De opstanding uit de dood (15:1-58) De collecte, Paulus’ reisplannen en groeten (16:1-24)

Structuur van de brief

1 Korinte 1:30

Door God bent u één met Christus Jezus, die dankzij God onze wijsheid is geworden.

Door Christus worden wij rechtvaardig en heilig en door hem worden wij verlost, opdat het zal zijn zoals geschreven staat: ‘Wil iemand zich op iets beroemen, laat hij zich op de Heer beroemen’.

De actualiteit van de brief

DE INHOUD VAN DE BRIEF IN VIJF DELEN

▪ Verdeeldheid door het zien op mensen, die beoordeeld en gevolgd worden op grond van wereldse maatstaven, 1:11, 3:1-9, 4:1-5, 21- 23.

Paulus’ reactie:

God hanteert andere maatstaven dan de wereld:

▪ het kruis lijkt dwaas, maar is Gods wijze manier om de wereld te redden, 1:17-18. 27-31.

▪ De kracht van de boodschap zit ‘m in de inhoud, niet in de spreker, 2:1-5.

Wees alleen loyaal aan Christus, en bouw de gemeente als eenheid op Hem, 2:14-16, 3:9-11, 4:17.

1 Kor.1-4

Eenheid versus partijvorming, wijsheid versus dwaasheid

▪ Een man leeft met de vrouw van zijn vader, 5:1,5.

▪ Er wordt recht gehaald via een wereldse rechter, 6:1,7 en onderling onrecht gedaan, 6:8

▪ Er worden prostituees bezocht, 6:15

▪ Er zijn vragen over huwelijk en celibaat, 7:1

Paulus’ reactie:

De gemeente is heilig en moet heilig blijven, want zij is de tempel van de heilige Geest

1 Kor.5-7

Verandering in denken over (seksuele) relaties en recht

▪ Er is verschil van mening over het wel of niet eten van offervlees, 8:1, 7

Paulus’ reactie:

▪ Vrijheid in Christus brengt anderen niet in gevaar

▪ Wees niet op jezelf gericht, maar op de ander, 10:24

1 Kor.8-10

Liefde en vrijheid in Christus

19 20

21 22

23 24

(5)

1 Kor.11-14

De gemeenschap: samenkomsten, liefde en gaven

▪ Vrouwen bidden en profeteren met onbedekt hoofd

▪ Partijvorming in de samenkomst bij de maaltijd

▪ Het werk van de Geest in de gemeente

▪ De gaven van profetie en klanktaal Paulus’ reactie:

Deze partijvorming gaat lijnrecht in tegen het karakter van de maaltijd, die de Heer verkondigt! Wees gastvrij, zonder onderscheid tussen rijk en arm.

Er is één Geest die gaven geeft aan wie Hij wil, en de Geest bouwt de gemeente op verschillende manieren, 12:4-7,11,18.

Liefde als de voortreffelijkste route: liefde is de context en basis van alles, hfst 13.

Orde in de samenkomsten

▪ Sommigen zeggen dat de doden niet zullen opstaan, 15:12

▪ Gebrek aan kennis van God, 15:34

▪ Er is onderwijs nodig over het opgewekte lichaam, 15:35

Paulus’ reactie:

De opstanding is cruciaal voor het christelijk geloof, 15:3-5, 13-19 Er zijn veel getuigen van Christus’ opstanding, 15:4-8 Onderwijs over het opstandingslichaam, 15:35-56

Aanmoediging om vanuit die hoop standvastig te blijven, 15:57-58

1 Kor.15

De opwekking van de doden

Welke houding vraagt Paulus van de gemeenteleden?

Een ommekeer in hun kijk op zichzelf en elkaar: nu ze christen zijn horen ze anders te denken en leven dan vroeger.

Op grond waarvan?

Ze hebben het evangelie van de opgestane Jezus Christus aangenomen en hebben de hoop (zekerheid) zelf ook uit de dood opgewekt te worden en een veranderd lichaam te krijgen. Hier hoort een volwassen geloof en gevende liefde bij.

En wat zullen de zichtbare gevolgen zijn als de Korintiërs inderdaad hun denken en gedrag laten vernieuwen door het evangelie?

Liefdevolle eenheid, geen ontucht en rivaliteit maar een heilig leven, gerichtheid op God in plaats van op zichzelf, waardering van elkaars gaven, ordelijke samenkomsten, hoop voor de eeuwige toekomst.

Samenvatting

Als samenvatting van de brief is het volgende filmpje erg geschikt:

The Bible Project: 1 Corinthians

https://www.youtube.com/watch?v=yiHf8klCCc4

Dit filmpje heeft Nederlandse ondertiteling (klik op cc en settings rechtsonder en kies de gewenste taal).

Samenvatting in 8,5 minuut

✓ 2 Korintiërs, evt. mbv ETS-online

Huiswerk

Contactgegevens

E-MAIL info@ets-cursus.nl

TELEFOON 078-6190037

WEBSITE www.evangelisch-college.nl

ETS-Bijbelcursus. Programma. Paulus leefwereld & 1 Korintiërs. Opening en mededelingen. Doelstellingen van deze les.