Praktische opdracht KCV Het Theseion
Praktische-opdracht door een scholier 4e klas vwo
3903 woorden 18 jaar geleden
5,9
33 keer beoordeeld
Vak KCV
Bronnenlijst
1. Groene boekje dat we op school hebben gekregen 2. P.J. Reimer, Klassieke Oudheid van A tot Z, 1999
3. Henri Stierlin, Griekenland, van Mycene tot Partenon; 1997 4. Atlas van het oude Griekenland, Peter Levi, 1992
5. ANWB, Griekenland, 1978
6. Griekenland, Readers Digest, 1994
7. Griekenland en de zee, Angelos Delivorrias, 1987
8. Caroline Fisser en Ton Jansen, Forum basisboek KCV, 1999 9. www.mythweb.com
10. www.perscus.tufts.edu/hercules/labors.html 11. www.loggica.com
12. www.grieksemythologie.com 13. diverse links via www.google.nl
14. www.willem2.nl/griekenland/gids.htm 15. www.vols.nl/reizen/1993grie/17april.htm Inleiding
Op de prachtige agora staat de best bewaarde tempel van Athene, het Theseion. Deze tempel is gebouw in 449 voor Christus.
De agora was in de oudheid de plaats van de politieke discussie. Vóór de invoering van de democratie werd de politiek uitsluitend gemaakt in de paleizen. Toen de inspraak van het volk een feit werd, verhuisde de besluitvorming naar de agora.
De tempel bestaat uit 34 Dorische zuilen die een hal vormen rond de cella van de tempel, waar de beelden van Hephaistos, de Griekse god van het vuur en de smeedkunst, en Athena, de godin van de wijsheid en de doordachte strijd, stonden. Het dak van de tempel bestond oorspronkelijk uit rode tegels, maar die zijn nu verdwenen. De decoratie van deze tempel bestond uit schilderingen van de werken van Heracles en Theseus. Voor de tempel van Hephaistos ligt een aantal traptreden, die gebruikt werden als
ontmoetingsplaats en als rechtszaal in de openlucht De bouw
Het Theseion is in Dorische stijl gebouwd door de architect die ook de tempel van Sounion overeind heeft
gezet.
De tempel stond altijd op een verhoogd plateau, dat van alle kanten met traptreden te bereiken was. Het hart van de tempel was de cella (ook wel naos genoemd). Hierin stond het godenbeeld en hier brachten de priesters de offerdieren, nadat ze op het altaar vóór de tempel geslacht waren. Alleen de priesters
mochten hier binnenkomen. Aan de voorkant van de cella was een portaal (dit wordt ook wel pro-naos genoemd), soms stond achter de cella ook een portaal (opistodomos), maar dat bood dan geen ingang naar de cella. Om de cella en de portalen heen stond een zuilengalerij. Deze werd peristylium genoemd.
Deze galerij droeg het dak van de tempel, die oorspronkelijk rode tegels had. De tempels hadden schuine daken en dus was er voor en achter een grote geveldriehoek, het tympanon of pediment. Deze driehoek werd versierd met allerlei beeldhouwwerken. Het was altijd een probleem om iets te maken dat in de scherpe hoeken van De zuidelijke zuilengalerij met de driehoek paste. Hiervoor hadden de Grieken marmeren dakbedekking toch een oplossing bedacht: ze beeldden er zittende, knielende of liggende mensen of dieren op af, zodat het toch mooi versierd was.
Bijna de hele tempel is gemaakt van Parisch marmer (ook wel Penthelisch marmer genoemd), behalve de onderste drie treden, die zijn gemaakt van leisteen.
Politieke situatie rondom 450 voor Christus De tempel werd gebouwd in de klassieke periode.
Deze periode in de geschiedenis van het oude Griekenland geldt als de grote bloeitijd. In 480 hebben de Grieken o.l.v. hun generaal Themistokles hun grote aartsvijand de Perzen verpletterend verslagen in de zeeslag bij het eiland Salamis en een jaar later in de veldslag bij Plataiai. Vooral het zelfvertrouwen van de Atheners kreeg hierdoor een enorme oppepper. De stad Athene was weliswaar door de Perzen verwoest, de Akropolis lag in puin, maar desondanks stond Athene aan het begin van zijn Gouden (halve) Eeuw (de Pentekontaëtie). De grote man in deze periode was de generaal Perikles. Zijn politieke carrière begint hij als aanhanger van de democratische partij onder leiding van Efialtes. Na diens dood in 461 vóór Chr.
wordt hij de voorman van de democraten. Op zijn voorstel worden daggelden voor juryleden van het volksgericht ingevoerd en een wet aangenomen die bepaalt dat slechts zij die geboren zijn uit Atheense ouders het Atheens burgerrecht hebben; buitenlanders kunnen voortaan geen aanspraak maken op Atheens grondbezit.
In de democratie, die in deze tijd tot volledige ontplooiing kwam, wisselde de politieke top iedere maand.
Slechts de generaals vormden een continue factor. Perikles toonde zich een meeslepend redenaar in de volksvergadering.
Hij maakte Athene tot de grootmacht in het oostelijk Middellandse Zeegebied. Athene stelde zich aan het hoofd van een bondgenootschap tegen de Perzen, die nog altijd een dreiging vormden. Van deze Attisch- Delische Zeebond (een soort voorloper van de NAVO) werden vele steden en eilanden lid. Athene had het echter bij de Zeebond voor het zeggen (evenals de Verenigde Staten binnen de NAVO). Een deel van de contributie van de bond besteedde men zelfs aan de verfraaiing van de Akropolis (o.a. het Parthenon).
Onder Perikles' bewind komt het, ondanks zijn droom van een panhelleens verbond, tot grote rivaliteit tussen Athene en Sparta. Wanneer zijn belangrijkste politieke tegenstander Thoukydides (zoon van
Melesias) wordt verbannen, begint een lange periode waarin hij herhaaldelijk tot strateeg wordt benoemd.
In deze tijd ontwikkelt hij een alomvattend cultureel programma, waarbij grote bouwactiviteiten worden ontplooid (Theseion, Parthenon, Propylaia, uitbreiding van de haven).
Na 433 vóór Chr. ondervindt Perikles grote tegenstand van Kleon en de uit ballingschap teruggekeerde
Thoukydides die zijn macht proberen te breken door tegen lieden uit zijn directe omgeving (Anaxagoras, Feidias en Aspasia) processen aan te spannen. Om zijn prestige te redden geeft hij toe aan een hardere houding tegen Sparta die uiteindelijk resulteert in het uitbreken van de Peloponnesische oorlog in 431 vóór Chr. De Atheners volgen zijn tactiek waarin volledig wordt vertrouwd op Athenes hegemonie ter zee, een geniaal plan dat geen rekening houdt met de consequenties van het opeenpakken van de bevolking binnen de 'lange muren'.
In 430 vóór Chr. breekt in de stad de pest uit en Perikles wordt van zijn ambt als strateeg ontheven en, hoewel hij de van staatsgelden beschuldigd. Zijn leiderschap wordt echter gemist en een jaar later volgt reputatie heeft onomkoopbaar te zijn, wegens verduistering zijn rehabilitatie. Lang heeft hij niet meer mogen leven, want hij wordt zelf slachtoffer van de pestepidemie die de stad teistert.
De naam
Op de heuvel die over de hele Agora heen kijkt, staat een van de best bewaarde Griekse tempels: het Theseion, naar de naam Theseus.
Of moeten we deze tempel Hephaisteion noemen, naar de naam Hephaistos? Daar is nog wel eens verwarring over:
De tempel is oorspronkelijk aan Hephaistos gewijd, de god van het vuur en smeden omdat in de buurt van de tempel de pottenbakkers wijk Keramekeion lag.
Maar op de gevel van de tempel staan afbeeldingen van de heldendaden van Theseus afgebeeld, zoals het gevecht tussen de centauren en de Lapithen. Deze afbeeldingen van de Atheense prins Theseus, aan de noord en zuid zijde (en 10 daarbij aansluitende metopen aan de oostkant van de zuilenomgang die de daden van Heracles voorstellen) zorgen er voor dat de tempel vaak ten onrechte Theseion wordt genoemd.
Hephaistos en Athene
Het Theseion is gewijd aan twee goden, namelijk Athena en Hephaistos. Athena is de voornaamste godin van Athene, beschermster van de jeugd, schutpatrones van de stad en van de kunsten en ambachten.
Ook was zij de godin van de oorlog. Hephaistos is de smid van de goden. In Athene was hij nauw
verbonden met Athena als godin van de handwerken. In de mythe zou Athena de metalen trompet hebben uitgevonden en het eerste paard een metalen bit hebben aangedaan.
De bouw van het Theseion werd begonnen door Pericles, in het midden van Athene. De tempel werd opgedragen aan Hephaistos, wat verklaart zou kunnen worden door het feit dat er veel handwerklieden rond de heuvel woonden. Maar het door Pericles opgerichte oeuvre en de meewerkende architecten hadden een programma opgesteld dat gericht was op het herstel van Athene na de Perzische Oorlogen.
Zo moesten de gebouwen die de geheiligde zone van de bovenstad innamen, (tevens) aan de godin Athena gewijd worden. Dit verklaart de aanwezigheid van én Hephaistos én Athena op deze plek.
De metopen
Op de metopen van het Theseion worden de werken van Heracles en de daden van Theseus vermeld.
Door de jaloerse Hera was Heracles verplicht om twaalf werken te verrichten. Negen van die werken staan aan de voorkant van de tempel afgebeeld in tien metopen. Op het Hephaisteion van links naar rechts, zijn dit de volgende werken:
1. Het doden van de leeuw van Nemea:
Koning Eurystheus had besloten dat Heracles’ eerste daad het doden van de leeuw die de bergen van Nemea onveilig maakte moest zijn. Bij de leeuw aangekomen had Heracles al snel door dat de leeuw bestand was tegen zijn pijlen en hij besloot de leeuw te volgen. De leeuw ging een grot in waarop Heracles
de ene ingang blokkeerde en door de andere ingang de leeuw naderde en hem net zo lang schudde tot hij dood was.
Eurystheus was erg verbaasd dat de opdracht volbracht was en zijn angst voor de held groeide sterk, zodat hij hem verbod de stad ooit nog binnen te gaan. Heracles droeg vanaf nu de huid van de leeuw altijd.
2. De waterslang van Lerna
Als tweede opdracht kreeg Heracles de taak om de negenkoppige waterslang in het meer bij Lerna te doden. Iolaus, zijn neefje, hielp hem hierbij. Bij het meer aangekomen ontdekten ze het hol van het
monster en schoot brandende pijlen op het af. De slang slingerde hierop één van zijn koppen om het been van de held zodat hij niet kon ontsnappen. Nu sloeg Heracles erop los met zijn knuppel, maar elke keer als hij een kop had afgeslagen, kwamen er twee voor terug! Daarnaast had de waterslang ook nog een krab die hem kwam helpen en in Heracles’ gevangen voet beet. Nu kwam Iolaus te hulp en elke als Heracles een kop afsloeg, hield Iolaus een fakkel bij de wond zodat er geen nieuwe koppen aan konden groeien. Nu was er nog één kop over. De held verbrandde deze kop en legde er voor de zekerheid nog een steen bovenop.
Het lichaam van de slang schoot hij vol met pijlen.
Eurystheus vond de opdracht niet geslaagd omdat zijn neefje had geholpen.
3. De hinde van Keryneia
Heracles moest de hinde van Keryneia bij Eurystheus brengen volgens de derde opdracht. Dit lijkt een makkelijke opdracht, maar de hinde had horens van goud en hoeven van brons. Daarnaast was het ook nog eens het speciale dier van Diana en wat Heracles als laatste wel kon gebruiken was nog een godin tegen hem hebben. Om deze redenen moest het dier levend zien te vangen en te houden. Een jaar lang probeerde hij het dier te vangen, maar elke poging mislukte. Toen hij merkte dat de hinde wilde vluchten schoot hij haar uiteindelijk toch neer op het moment dat ze over het water sprong en nam haar op zijn schouders mee. Onderweg kwam hij Diana en Apollo tegen. Diana was woedend omdat hij de aan haar gewijde hinde had verwond en probeerde het dier van Heracles af te pakken, maar toen Heracles haar van de twaalf werken had verteld, vergaf ze hem en genas de wond van het beest. Nu bracht hij de hinde levend bij Eurystheus en had zo de derde opdracht volbracht.
4. Het wilde zwijn van Erymanthus
De vierde opdracht hield in dat Heracles het zwijn van Erymanthus levend bij Eurystheus moest brengen.
Dit wilde zwijn viel alle mensen en dieren aan met behulp van zijn slagtanden en vernietigde alles om hem heen. Op zijn weg naar het dier, ging Heracles langs bij zijn vriend Pholus, een kentaur (een wezen dat van zijn hoofd tot zijn middel mens is en voor de rest paard). Deze gaf hem eten, maar durfde hem er geen wijn bij te geven omdat de wijnkruik van alle centauren gezamenlijk was. Heracles opende hierop zelf de kruik en op de geur van de wijn kwamen de andere kentauren aanlopen en waren boos dat iemand van hun wijn aan het drinken was. Twee van hen waren gewapend met stenen en boomstammen, maar Heracles greep brandende stokken en gooide die naar de kentauren en achtervolgde hen vervolgens, terwijl hij pijlen schoot. De andere kentauren waren gevlucht of dood. Pholus was verbaasd over het feit dat één enkele pijl zo’n machtig dier als een kentaur kon doden en toen hij een pijl bekeek, viel deze uit zijn hand, op zijn voet en ook Pholus stierf. Heracles verbrandde zijn vriend en trok verder.
Bij het wilde zwijn aangekomen joeg hij het dier schreeuwend op, zodat het bang werd en zich verstopte in het struikgewas. Zo ving de held het dier in een net en keerde weer terug naar Eurystheus. Deze was zo bang voor de krachten van Heracles dat hij zich verstopt had in een bronzen kruik.
5. De paarden van Diomedes
De vijfde opdracht was naar Diomedes, de koning van Bistonen, gaan en zijn mensetende merries mee te nemen. Toen hij en zijn metgezellen waren aangekomen, overmeesterden ze de stalknechten en dreven de paarden naar zee. Maar ondertussen waren de Bistonen erachter gekomen dat Heracles hun paarden kwam stelen en een groep soldaten kwamen om de paarden terug te halen. Heracles moest uit de handen van de soldaten blijven en gaf hierom de paarden aan de jonge Abderos, maar de paarden vermoordden deze jongen. Nu vocht Heracles tegen de Bistonen tot deze vluchtten, doodde Diomedes en nam de merries terug naar Eurystheus, die hen vrijliet.
6. Kerberos
Dit is eigenlijk de twaalfde, laatste en gevaarlijkste opdracht. Nu moest Heracles naar de onderwereld gaan en daar Kerberos wegroven, het beest dat de scheiding tussen de levenden en de doden
onderscheidde.
Kerberos had drie hoofden van wilde honden, een slang als staart en op zijn rug overal slangen. Heracles besefte dat er een kans was dat hij nooit meer naar de levenden zou terugkeren, dus voordat Heracles naar de onderwereld vertrok, ging hij eerst langs Eumolpus, een priester, omdat werd gezegd dat degene die de geheimen van de mysteries kende, een gelukkig leven in de onderwereld zou hebben.
Nu ging hij naar de onderwereld, waar hij vele monsters, helden en geesten versloeg op zijn tocht naar Hades. Deze vertelde hem dat hij Kerberos wel mee kon nemen, maar alleen als het beest overmeesterde met alleen zijn eigen kracht. Een grote worstelpartij vond plaats nadat hij Kerberos gevonden had, maar het lukte hem het monster gevangen te nemen en hij bracht het mee naar Eurystheus. Kerberos keerde wel weer terug naar de onderwereld.
7. De Amazones
Deze daad, die eigenlijk de negende was, hield in dat Heracles de gordel van Hippolyte, de koningin van de Amazones, een woest vrouwenvolk, moest meenemen. Deze gordel, die ze van Ares had gekregen, droeg ze altijd om haar borst om haar zwaard en speer te dragen.
Heracles’ vrienden gingen met hem mee, omdat hij nooit het hele volk alleen aankon en zo gauw ze waren aangekomen kwam Hippolyte op bezoek. Zij beloofde de gordel te geven, maar ondertussen had Hera tegen alle andere Amazones gezegd dat er vreemdelingen waren die hun leidster gingen vermoorden, waarop de Amazones ten strijde trokken naar het schip van Heracles. Die zag dat hij werd aangevallen, vermoordde Hippolyte, nam haar gordel en vocht tegen de andere vrouwen tot die verslagen waren. Nu ging hij, met gordel en al, terug naar Eurystheus.
8. Het vee van Geryon
Het vee van Geryon, een driekoppig monster met ook drie paar benen, stelen was de tiende opdracht.
Geryon leefde op het eiland Erythia, tussen Europa en Libië en het vee werd bewaakt door Kerberos’ broer Orthus, een tweekoppige hond. Er wordt gezegd dat Heracles een berg op Libië en Europa zette als
herinnering aan deze reis (de opening die hij hierbij maakte zou de Straat van Gibraltar zijn).
Snel nadat hij op het eiland was aangekomen, viel Orthus hem aan, maar Heracles sloeg hem neer.
Geryon hoorde dit en viel hem ook aan, maar Heracles schoot hem neer met zijn pijlen en nam het vee mee. Onderweg kreeg hij nog een paar problemen. Eerst probeerden twee zonen van Poseidon het vee te stelen, maar ook zij werden doodgeschoten. Toen sprong er een stier overboord, die aankwam in wat nu Italië is, werd meegenomen door Eryx, die de stier aan Heracles terug wilde geven op voorwaarde dat Heracles won bij een partij worstelen. Natuurlijk won Heracles, die Eryx gelijk doodde en hij nam de stier.
Als laatst wilde Hera voorkomen dat hij de opdracht zou volbrengen, dus stuurde ze een horzel op de kudde af die hierdoor wijd uit elkaar ging. Heracles moest nu de kudde weer bij elkaar brengen, wat lukte, maar uit woede gooide hij een rivier vol met stenen, zodat deze onbevaarbaar werd.
Uiteindelijk arriveerde hij met een geslaagde opdracht bij Eurystheus.
9. De gouden appels van Zeus
De gouden appels van Zeus, die hij van Hera had gekregen als huwelijksgeschenk, moest Heracles stelen om zijn negende en bijna onmogelijke opdracht te volbrengen. Ten eerste waren de appels ergens in het noorden en wist Heracles niet waar, ten tweede werden ze bewaakt door het honderdkoppige monster Ladon en door de Hesperiden, de nimfendochters van Atlas. Dus reisde Heracles rond door het noorden en versloeg daar een aantal monsters die zijn pad kruisten. Hij probeerde bij een aantal goden de vindplaats van de appels los te krijgen, maar pas toen hij Prometheus, een man die door Zeus aan een berg was gebonden waar elke dag een adelaar van zijn lever kwam eten, had verlost van de adelaar, werd het geheim door diezelfde Prometheus verteld. Prometheus zei dat Atlas de appels vast en zeker voorhem wilde halen als Heracles in ruil daarvoor de hemel een tijdje omhoog zou houden. Dit was inderdaad het geval en toen Atlas terugkeerde met de appels, ontkwam Heracles met een list aan de plicht de hemel voor altijd te moeten dragen en ging naar Eurystheus. Omdat de appels van de goden waren, konden ze niet bij Eurystheus blijven en zo moest Heracles, ondanks alle moeite, de appels terugbrengen naar Athena.
De daden van Theseus staan afgebeeld aan twee zijden van het Theseion. De eerste vier zijn te zien aan de noordkant en de tweede vier aan de zuidkant:
1. Het zwijn van Crommyo nabij Korinthe
2. De reus Sciron, aan de voet van het Geraniumgebergte
De reus Sciron was een bandiet die een tobbe had waarin hij elke passerende vreemdeling zijn voeten liet wassen. Toen Theseus langskwam deed hij hetzelfde als altijd, maar opeens schopte Sciron Theseus over de kliffen heen in de oceaan, waar hij oog in oog kwam te staan met de mensetende schildpad. Theseus versloeg beide.
3. De Gigant Cercyon nabij Eleusis 4. Procrostes met zijn bed
Procrostes was een misdadiger die in zijn huis naast de kustweg, verzorging aanbood aan reizigers. Ze kregen dan een maaltijd en een nachtje rust in zijn speciale bed, waarvan hij zei dat het altijd precies de lengte had van degene die er op lag. Procrostes zorgde hier alleen zelf voor, door alles wat te lang was aan de reiziger, af te hakken. Om hier een eind aan te maken, paste Theseus Procrostes’ methode op de misdadiger zelf toe.
5. De rover Periphetes, nabij Epidauros
Dit was de eerste belangrijke daad van Theseus. De woesteling Periphetes sloeg voorbijgangers dood om hun schedels met zijn in brons gegoten stok, maar Theseus pakte louter het wapen af en vermoordde Periphetes ermee.
6. Sinis Pytiokamptis
Zijn tweede daad was het verslaan van Sinis, een man die iedere voorbijganger vroeg om hem te helpen met het buigen van twee ananasbomen, waaraan hij zijn slachtoffer vervolgens vastbond. Als deze de bomen niet meer bij elkaar kon houden, werd hij uit elkaar gescheurd. Theseus bond de polsen van Sinis zelf vast aan meerdere ananasbomen en zo gebeurde met Sinis hetzelfde als hij bij de voorbijgangers
deed.
7. De stier van Kreta nabij Marathon
Theseus was te gast op het huwelijk van zijn boezemvriend Pirithoüs, koning van de Lapithen, een volk van edele helden waarvan de Thessalische adel afstamde, toen de Centauren de vrouwen van de Lapithen wilden roven. Theseus hielp de Lapithen in de geweldige strijd tegen de Centauren waardoor ze wonnen.
Als dank hiervoor mocht Theseus zelf beslissen wat hij kreeg en hij vroeg om eeuwige vriendschap zodat de Lapithen hem altijd te hulp zouden schieten als hij dat nodig had. Door deze gesloten vriendschap
moesten ze hem ook wel helpen toen hij besloot Helena te ontvoeren. Tijdens deze ontvoering versloeg hij de stier die Heracles naar Kreta had gebracht.
8. De tocht naar Kreta, waar hij de minotauros doodt
De zoon van Minos, de koning van Kreta, was gestorven tijdens een wedstrijd georganiseerd door Aegeus, de koning van Athene, en zodoende was er een oorlog gekomen tussen Kreta en Athene. Omdat deze oorlog door Athene verloren was, moesten zij als oorlogsschat ieder jaar zeven jongens en zeven meisjes naar Kreta sturen, die aan de Minotauros, die opgesloten zat in een doolhof, gevoerd werden. Bij één van die tochten ging ook Theseus vrijwillig als slachtoffer mee en versloeg hierbij de Minotauros.
Van tempel naar basiliek
Het Theseion is een van de best bewaarde Griekse tempels omdat deze waarschijnlijk zo rond de 7e eeuw werd veranderd in een Christelijke basiliek.
Om dat er van te maken moest er een hoop veranderen:
De ingang werd verplaatst van de oost naar de west kant. Twee kleinere deuropeningen werden in de beide zijwanden gemaakt. De “pronaos” werd vervangen door een absis (koornis) en een tongewelf werd boven de “cella” opgericht waar oorspronkelijk bronzen beelden van Hephaistos en Athena stonden. De ruimte onder de vloeren werd in latere byzantijnse en Turkse perioden gebruikt om graven te maken. Een aantal vooraanstaande protestantse bezoekers die in de 18e en begin 19e eeuw stierven in Athene werden er ook begraven. De grafsteen van een van deze graven, namelijk die van George Watson (gestorven in 1810) staat tegen de noordelijk wand aan en er staat een epigram (kort gedichtje) van lord Byron in het Latijns op.
King Otho kwam begin december 1834 Athene binnen: de nieuwe hoofdstad van zijn koninkrijk. Hij werd begroet door de lokale geestelijken met het Te Deum in de St. Georges kerk. Dit was de laatste keer dat het gebouw als kerk gebruikt werd. Daarna werd het als een lokaal museum gebruikt tot de opgravingen in de dertiger jaren van de twintigste eeuw.
Slot
Het werkstuk was heel interessant om te maken. We kozen het onderwerp eigenlijk zonder te weten wat we hier van moesten verwachten. Alle vier wisten we nog niks van deze tempel af. Het is leuk om te zien dat één zo'n tempel een heel verhaal met zich mee brengt. Dit kwam naar voren bij het maken van onze opdrachten. Over de politieke situatie rond de 5e en 4e eeuw voor Christus is ons veel duidelijk geworden en natuurlijk over Hephaistos en Theseus. We begonnen niet echt gemotiveerd, maar dat is in de loop van het werkstuk veranderd en zo vonden we het toch een interessante PO om te maken.
We hebben geprobeerd veel afbeeldingen te gebruiken om de PO iets aantrekkelijker te maken en we hopen dat al onze werkjes bij elkaar een goed begin kunnen zijn voor een toerist in Griekenland!
Daarnaast hopen we natuurlijk dat dit werkstuk leuk was om te lezen!
