Genexpressie
= de mate waarmee het DNA van een gen
gekopieerd wordt naar mRNA en mRNA vertaald
wordt naar een aminozuurvolgorde.
Prokaryoten zijn alleen in staat via de eerste stap te regelen hoe de genexpressie verloopt.
Dit gebeurt m.b.v. regulatorgenen en een repressor
1
4
3
2
Het lac-operon in E.coli
Lac-operon bestaat uit vier delen:
Regulatorgen, die de timing en de snelheid van transcriptie van andere genen bepaalt.
Promotor, is startpunt van transcriptie door RNA polymerase
Operator, die de toegang regelt van RNA polymerase tot de promotor of tot de structurele genen. (“aan/uit knop”) Structuurgenen (Lac Z, Y en A), coderen voor de eiwitsynthese van enzymen die lactose afbreken en opnemen
lactose
Het gen staat in principe uit. Als er geen lactose is dat de repressor deactiveert bindt de repressor aan de operator, waardoor de RNA-polymerase zich niet aan de promotor kan binden voor het aanmaken van lactase.
Onder: Het gen is aangezet en lactose deactiveert de repressor, waardoor het RNA-polymerase zich aan de promotor kan binden en het gen aanzet tot het aanmaken van lactase. Als alle lactose op is kan de repressor zich niet langer binden aan lactose en zal de repressor zich binden aan de operator; de aanmaak van lactase stopt.
Repressor = stof die de operator blokt en dus de transcriptie
lactose
