HR-functie (personeelsafdeling) 4

(1)

\\server\name

PSCRIPT Page Separator

Date: 6/22/2006 10 : P143710 Time: 9:24:25 AM

P143710 P143710

(2)

Bijlage: Vragenlijst

NB: De HRM instrumenten die meegenomen zijn in de uiteindelijke schaal zijn aangegeven met een grijze achtergrondkleur in de lijst.

Vragenlijst Strategische Invloeden op HRM

Welkom bij de vragenlijst over strategie en de inzet van instrumenten op het gebied van personeel, Human Resource Management (HRM), binnen het midden- en kleinbedrijf (MKB).

Het onderzoek wordt uitgevoerd als onderdeel van mijn afstuderen aan de Rijksuniversiteit van Groningen. Wanneer u geïnteresseerd bent in de resultaten van het onderzoek dan kunt u dit aan het eind van de vragenlijst aangeven.

De vragenlijst bestaat uit vier onderdelen:

1. Algemene vragen 2. Strategie

3. HR-functie (personeelsafdeling)

4. HRM-beleid (de ingezette instrumenten)

Ik wil u vragen om de vragenlijst zo waarheidsgetrouw in te voeren. Het gaat niet om wat gewenst is, maar wat er daadwerkelijk gebeurt. Uw gegevens blijven uiteraard vertrouwelijk.

Bij voorbaat dank voor het invullen van de vragenlijst.

Robbert Bakker

(3)

1. Hoeveel personen werken er binnen uw bedrijf (inclusief mensen met tijdelijke contracten en leerlingen uit het leerlingwezen)?

……….. personen

2. In welke sector is uw bedrijf voornamelijk werkzaam?

(gelieve slechts 1 antwoord aan te kruisen)

1 Bouw

2 Detailhandel/ Groothandel

3 Horeca

4 Industrie

5 Transport/ Autobranche

6 Zakelijke dienstverlening

7 Zorg

3. Hoeveel jaar bestaat uw bedrijf?

……….. jaar

4. Is het bedrijf onderdeel van een groter concern?

1 ja

2 nee

5. Is het bedrijf in handen van 1 familie?

1 ja

2 nee

6. Heeft uw bedrijf een formeel ondernemingsplan?

1 ja

2 nee

7. Is er een Collectieve Arbeidsovereenkomst (CAO) van toepassing op uw bedrijf?

1 ja

2 nee

Algemeen

In dit gedeelte worden enkele algemene vragen gesteld over uw bedrijf. Op basis van deze gegevens kan er onderscheid gemaakt worden tussen groepen bedrijven.

(4)

8. Hieronder staan een viertal omschrijvingen. Welk van de omschrijvingen past het beste bij uw bedrijf. Selecteer slechts één antwoord!!!

Type 1 (Prospector)

Innoveren, risico’s nemen, nieuwe kansen zoeken en groei zijn de kernwoorden die passen bij uw bedrijf. Er is sprake van een grote variëteit aan producten en een veranderende samenstelling van het assortiment. Het doel is om als eerste met nieuwe innoverende producten de markt te betreden en daar de winst uit te halen. Er is sprake van een dynamische omgeving waarin creativiteit belangrijker is dan efficiëntie.

Type 2 (Defender)

Stabiliteit of zelfs inkrimping zijn kernwoorden die passen bij uw bedrijf. Het draait om het behouden van de huidige klanten en niet zozeer om innovatie. Er is sprake van een beperkt en vrij vaststaand assortiment. Efficiëntie, hoge productbetrouwbaarheid en kwaliteit zijn belangrijke controlemechanismen. Producten worden niet zozeer vernieuwd, maar slechts verbeterd. Er is sprake van een organisatie waarin veel volgens procedures en planningen verloopt. De industrie is stabiel of neemt in grootte af.

Concurrentie wordt zoveel mogelijk beperkt en vermeden.

Type 3 (Analyzer)

Aan de ene kant wordt waarde gehecht aan het behouden van de huidige klanten maar daarnaast wordt er ook aan de weg getimmerd om de business uit te breiden en te innoveren. Uw bedrijf probeert het best van twee werelden te vatten. Aan de ene kant wordt het huidige productassortiment verbeterd. Aan de andere kant worden de op de markt verschenen, veelbelovende nieuwe producten overgenomen. Er worden veel verschillende producten aangeboden. Hierdoor beweegt uw bedrijf zich in verschillende omgevingen.

Type 4 (Reactor)

Er is geen vaste product/marktoriëntatie. . In plaats van te plannen wordt afgewacht en pas gereageerd wanneer het nodig is. Het bedrijf is over het algemeen niet zo agressief in haar handelen en vermijdt risico zoveel mogelijk. De producten zijn vergelijkbaar met het gemiddelde in de branche.

Strategie

In dit gedeelte worden vragen gesteld over de strategie binnen uw bedrijf.

(5)

Aanwijzing: Lees de volgende 11 vragen goed door. Voor elke vraag selecteert u één antwoord dat het beste uw organisatie omschrijft.

9 In vergelijking met de concurrenten bieden wij producten/diensten aan die het beste te karakteriseren zijn als:

A Producten/diensten die meer innovatief, continu veranderend en breder van aard zijn binnen de organisatie en markt. (P)

B Producten/diensten die redelijk stabiel in bepaalde units/afdelingen en markten terwijl ze innovatief in andere units/afdelingen en markten zijn. (A)

C Producten/diensten zijn op beperkte doelgroep gericht, relatief stabiel en consistente gedefinieerd binnen de organisatie en markt. (D)

D Producten/diensten die aan het veranderen zijn, grotendeels als reactie op kansen en bedreigingen vanuit de markt of omgeving.(R)

10 In tegenstelling tot de concurrenten, heeft onze organisatie een imago op de markt als een bedrijf dat:

A Minder, selectieve producten/diensten aanbiedt die van hoge kwaliteit zijn. (D)

B Nieuwe ideeën en innovatie na een grondige analyses doorvoeren. (A)

C Reageert op kansen en bedreigingen op de markt om hun positie te behouden of te verbeteren. (R)

D Een reputatie heeft innovatief en creatief te zijn. (P)

11 De hoeveelheid tijd die ons bedrijf besteed aan het volgen van veranderingen en trends op de markt kan het best omschreven worden als:

A Langdurig: We volgen de markt continu. (P)

B Minimaal: We besteden erg weinig tijd aan het volgen van de markt. (D)

C Gemiddeld: We besteden een redelijke hoeveelheid tijd aan het volgen van de markt. (A)

D Sporadisch: We besteden soms een grote hoeveelheid en soms weinig tijd aan het volgen van de markt. (R)

12 In vergelijking met concurrenten, komen de veranderingen in vraag (meer/minder) naar producten/diensten bij ons bedrijf waarschijnlijk doordat ons bedrijf:

A Zich richt op het volledig ontwikkelen van de markten die op dit moment bediend worden. (D)

B Reageert op druk vanuit de markt door weinig risico's te nemen. (R)

C Agressief nieuwe markten betreedt met het aanbieden van nieuwe producten/diensten. (P)

D Op huidige markten nieuwe mogelijkheden aanboordt terwijl het ook nieuwe producten/diensten na grondige potentieanalyse aanneemt of nieuwe markten aanboordt. (A)

(6)

13 Een van de meeste belangrijke doelen van ons bedrijf, in vergelijking met concurrenten, is toewijding aan:

A Het onder controle houden van kosten. (D)

B Het analyseren van kosten en opbrengsten om kosten onder druk te houden en selectief nieuwe producten/diensten te genereren of nieuwe markten te betreden. (A)

C De zekerheid dat mensen, middelen en gereedschappen die nodig zijn om nieuwe producten/diensten te ontwikkelen en nieuwe markten aan te boren beschikbaar zijn.

(P)

D De bescherming van het bedrijf voor kritieke bedreigingen door de noodzakelijke acties te ondernemen.

14 In tegenstelling tot concurrenten, kunnen de competenties (vaardigheden) van onze managers het beste beschreven worden als:

A Analytisch: Hun vaardigheden stellen hen in staat om trends zowel te identificeren als het ontwikkelen van nieuwe producten/diensten en markten. (A)

B Gespecialiseerd: De vaardigheden zijn geconcentreerd tot een of enkele specifieke gebieden. (D)

C Breed en ondernemend: Hun vaardigheden zijn divers, flexibel en maken verandering mogelijk. (P)

D Vloeiend: Hun vaardigheden zijn gerelateerd aan de huidige vereiste van de markt.

(R)

15 Hetgeen dat het bedrijf beschermt tegen concurrenten, is dat wij:

A In staat zijn zorgvuldig opkomende trends te analyseren en alleen de trends met winstpotentie aan te nemen. (A)

B In staat zijn om een beperkt aantal dingen uitzonderlijk goed te doen. (D)

C In staat zijn te reageren op trends ook al hebben zij middelmatige winstpotentie bij hun opkomst. (R)

D In staat zijn om voortdurend nieuwe producten/diensten en nieuwe markten te ontwikkelen. (P)

16 Meer dan veel van de concurrenten, heeft de managementstaf de neiging om zich te concentreren op:

A Het behouden van een veilige financiële positie door controlemechanismen voor kosten en kwaliteit. (D)

B Het analyseren van kansen op de markt en het selecteren van die kansen die bewezen winstpotentie hebben, terwijl er wordt zorggedragen voor een veilige financiële positie. (A)

C Activiteiten of bedrijfsfunctie die de meeste aandacht vragen gezien de kansen op problemen die er op dat moment zijn. (R)

D Ontwikkelen van nieuwe producten/diensten en het uitbreiden in nieuwe markten of marktsegmenten. (P)

(7)

17 In tegenstelling tot veel van de concurrenten, bereid onze organisatie zich voor op de toekomst door:

A De beste oplossingen te vinden voor die problemen of uitdagingen die direct aandacht vragen. (R)

B Te identificeren van trends en kansen op de markt die kunnen leiden tot de

introductie van nieuwe producten/diensten of het aanboren van nieuwemarkten. (P)

C Te identificeren van die problemen welke, wanneer opgelost, bijdragen aan het behouden en verbeteren van de op dit moment aangeboden producten/diensten en marktpositie. (D)

D Te identificeren welke trends in de bedrijfstak winstgevend op de lange termijn blijken terwijl er ook aandacht is voor het oplossen van problemen met betrekking tot het huidige aanbod van producten/diensten en klantenwensen.(A)

18 In vergelijking met concurrenten, is de structuur van ons bedrijf:

A Functioneel van aard: bijvoorbeeld georganiseerd per afdeling (marketing, accounting, personeel etc.) (D)

B Product/dienst of marktgeoriënteerd: bijvoorbeeld elke afdeling heeft marketingverantwoordelijkheden. (P)

C Voornamelijk functioneel (afdelingen) maar voor nieuwe producten/diensten is er sprake van product/dienst of marktoriëntatie. (A)

D Constant aan het veranderen om zo kansen en problemen aan te kunnen pakken. (R)

19 In tegenstelling tot in andere vergelijkbare bedrijven zijn de procedures die ons bedrijf gebruikt om prestaties te evalueren het beste te omschrijven als:

A Decentraal en participatief om zoveel mogelijk organisatieleden te laten deelnemen aan de evaluatie. (P)

B Sterk georiënteerd op het rapporteren van zaken die direct aandacht vereisen. (R)

C Sterk gecentraliseerd en voornamelijk de verantwoordelijkheid van senior management. (D)

D Gecentraliseerd in de meer gevestigde product/dienst gebieden en meer participatief in nieuwere product/dienst gebieden. (A)

(8)

20 Is er binnen het bedrijf een persoon of afdeling specifiek voor HRM?

1 ja

2 nee_________ Ga naar vraag 31

Aanwijzing: Vult u voor elk van de onderdelen van de volgende vragen in, in welke mate u het eens bent met de stellingen.

21 De HR functie helpt de organisatie:

Niet Soms Regel

matig Vaak Altijd

A Bedrijfsdoelen te halen.

B Efficiëntie van operatie te verbeteren.

C Behoeften van werknemers te verzorgen

D Aan te passen aan verandering.

22 De HR functie participeert in:

A Het proces van bedrijfsstrategie

opstellen.

B Afleveren van HR processen.

C Verbeteren van toewijding werknemers.

D Vormgeven van culturele verandering

voor vernieuwing en verandering.

23 De HR functie zorgt ervoor dat:

A De HR strategie afgestemd is op de

bedrijfsstrategie.

B HR processen efficiënt ingezet worden

C

HR beleid en programma's reageren op de persoonlijke behoeften van

werknemers.

D

HR processen en programma's de veranderingmogelijkheid van de organisatie verbetert.

24 De effectiviteit van de HR functie wordt gemeten door hun vermogen om:

A De strategie te verwezenlijken.

B Efficiënt HR processen te gebruiken.

C Te helpen de behoeften van

werknemers tegemoet te komen.

D Te helpen bij het anticiperen en

aanpassen aan toekomstige kwesties.

Rol HR Functie

In dit gedeelte worden enkele vragen gesteld over de HR functie binnen uw bedrijf. Op basis van uw antwoorden zult u worden gescoord op de uitgebreidheid van uw HR functie.

(9)

25 De HR functie wordt gezien als een:

A Bedrijfspartner.

B Administratieve expert.

C Kampioen voor werknemers.

D Veranderingsverkoper.

26 De HR functie besteed tijd aan:

A Strategische kwesties.

B Operationele kwesties.

C Luisteren naar en reageren op

werknemers.

D Ondersteunen van gedrag dat het bedrijf

competitief houdt.

27 De HR functie is een actieve deelnemer in:

A Bedrijfsplanningen.

B Ontwerpen en inzetten van HR

processen.

C Luisteren naar en reageren op

werknemers.

D Organisatievernieuwing, -verandering

en -hervorming.

28 De HR functie werkt aan:

A De afstemming van HR strategie en

bedrijfsstrategie.

B Het beheren en controleren van

administratieve processen

C Het assisteren van werknemers bij de

afstemming van werk en privé.

D Het omvormen van gedrag voor

organisatieverandering

29 De HR functie ontwikkelt processen en programma's om

A De HR strategie in te zetten om

bedrijfsdoelen te halen.

B Documenten en transacties efficiënt te

verwerken.

C Zorg te dragen voor behoeften van

werknemers

D De organisatie te helpen bij verandering.

(10)

30 De geloofwaardigheid van de HR functie komt voort uit:

A De hulp in het vervullen van

bedrijfsstrategieën

B De verbetering in productiviteit

C De hulp aan werknemers om

persoonlijke behoeften te behalen.

D Een Succesvolle verandering.

(11)

31 In welke mate zijn de volgende wervingsmethoden gedurende de laatste 3 jaar gebruikt?

(gelieve per methode slechts 1 antwoord aan te kruisen)

voor alle

nooit vacatures

A Wervings- en selectiebureau

B Uitzendbureau

C Tijdschriften

D Internet

E Via werknemers

F Referenties van andere bronnen

G Open dagen

H Krant

I Arbeidsbureau

J Radio

K Televisie

L Direct mail

32 In welke mate zijn de volgende selectiemethoden gedurende de laatste 3 jaar gebruikt?

voor alle

Selectieprocedure: nooit vacatures

A Schriftelijke functieomschrijving

B Het systematisch vaststellen van de inhoud van een functie en

de hiervoor vereiste kennis en vaardigheden (functieanalyse)

C Psychologische test

D Sollicitatiegesprek met meerdere mensen van uw bedrijf

E Formele selectieprocedures

F Sollicitatiegesprek met één persoon van uw bedrijf

G Sollicitatieformulier

H Controle van referenties

I Informele selectieprocedures

Selectiebeslissing:

J De lijnmanager beslist wie er geselecteerd wordt

K Managers/werknemers hebben inspraak in selectieprocedure

L Werknemers hebben inspraak in selectiebeslissing

HRM Beleid

In dit gedeelte worden enkele vragen gesteld over het HRM beleid binnen uw bedrijf. Op basis van deze informatie kan bekeken worden welke instrumenten ingezet worden

(12)

33 In deze vraag komen verschillende manieren aan bod waarop medewerkers beloond kunnen worden. In welke mate zijn deze methoden gedurende de laatste 3 jaar gebruikt?

voor alle

nooit functies

A Prestatieloon

B Salaris hangt (mede) af van beoordeling

C Lonen zijn gebaseerd op wat gangbaar is in de markt

D Beloning op basis van vaardigheden

E Aanmoedigingsprogramma’s (incentives) voor groepen

medewerkers

F Aanmoedigingsprogramma’s (incentives) voor individuele

medewerkers

G Winstdeling

H Jaarlijkse bonus

J Financiële voordelen anders dan pensioenregelingen

(verzekeringen, premiespaarregelingen etc.)

K Beloning op basis van senioriteit

L Beloning d.m.v. aandelen

M Salarissen zijn vastgelegd in salarisstructuur

(13)

34 In welke mate zijn de volgende methoden voor scholing en ontwikkeling gedurende de laatste 3 jaar gebruikt? (gelieve per methode slechts 1 antwoord aan te kruisen)

nee Ja

A Doet uw bedrijf aan enige vorm van opleidingen?

indien ‘nee’ ga naar vraag 35

nee voor alle

functies

B Heeft uw bedrijf een formeel opleidingsbudget?

C Heeft uw bedrijf formele trainingsprogramma’s geïntroduceerd

die er eerder niet waren?

D Heeft uw bedrijf bestaande trainingsprogramma’s

geïntensiveerd?

E Geeft uw bedrijf formele interne bedrijfstrainingen, welke door

eigen docenten gegeven worden?

F Geeft uw bedrijf formele interne bedrijfstrainingen, welke door

trainers van buiten het bedrijf gegeven worden?

G Geeft uw bedrijf externe trainingen? (die bijv. door een trainings

instituut gegeven worden)

H

Voorziet uw bedrijf in managementtraining en -ontwikkeling?

(bijv. leiderschap, algemeen management, projectmanagement, communicatieve vaardigheden, financiering van werknemers die HBO/WO-opleidingen volgen)

I

Geeft uw bedrijf technische en/of beroepsopleiding? (bijv.

leerlingwezen, scholing van jonge werknemers, omscholen van oudere werknemers i.v.m. recente technologische

ontwikkelingen)

J Geeft uw bedrijf informele training op de werkplek?

K Heeft uw bedrijf nieuwe carrièretrajecten geïntroduceerd?

L Is er binnen uw bedrijf sprake van een informeel mentorschap?

M Is er binnen uw bedrijf sprake van een formeel mentorschap?

N Geeft uw bedrijf instructies met behulp van computers?

(14)

35 In welke mate zijn de volgende beoordelingsmethoden gedurende de laatste 3 jaar gebruikt? (gelieve per methode slechts 1 antwoord aan te kruisen)

voor

sommige voor alle nooit functies functies

A Geschreven verslag (sterke en zwakke kanten, prestaties,

potentieel en mogelijke verbeterpunten)

B Kritieke gebeurtenissen (Belangrijke gebeurtenissen waarin

werknemer erg goed of slecht functioneerde)

C

Beoordelingsformulieren (Werknemer wordt op aantal prestatiepunten beoordeeld; vaak op schaal van slecht tot goed)

D Rangschikken (Werknemers worden individueel, groepsgewijs of per

duo met elkaar vergeleken en zo ontstaat een rangorde)

E

Mate behalen doelen ( Werknemer wordt beoordeeld op de mate waarin van tevoren afgesproken doelen behaald zijn;

"Management by objectives")

F Zelfbeoordeling (Werknemers beoordelen zelf hun prestaties)

F

Beoordeling door direct betrokkenen (Werknemers worden beoordeeld door collega's, leidinggevende, klanten; 360-graden feedback)

G

Objectieve beoordeling (Werknemer wordt beoordeeld op afgeleverde hoeveelheid productie aan de hand van standaardnormen)

36 Wilt u op de hoogte gebracht worden van de uitkomsten van het onderzoek?

1 Ja, op dit emailadres ………..

2 Nee

Einde Vragenlijst

Dit is het einde van de vragenlijst. Nogmaals bedankt voor het invullen van de vragenlijst.