10
Waarom
CHINEEZEN
geen Vreemde Oosterlingen meer willen zijn in Indonesië!
Siaran Kilat
Kementerian Penerangan
1 IIIIIIIIIIIII Imll~~fl llrlrlll]l]i
I11111111111111110081 4101 PaTallel aa~ ons 8treve~ naar vriend·
schap met onze buren en met de gehele wereld, zullen wij niet alleen al het mogelijke doen om lid te worden va~
de United Nations, maar binnenlands zullen wij uitvoering geven aan onze 1Jolkssouvereiniteit door burgerschaps_
regelingen, die ~poedig alle Indo-Azia- tische en Indo-Europese groepen zullen maken tot echte Indonesiers, tot Indo_
nesische patriotten en democraten . . Makloemat Politiek, 1 Nov. 1946.
Deze aanh~ling ~i~ de Makloemat Politiek van 1 Nov. ~946, waarin de regenngspolItlek werd vastgelegd, zowelI ten aanZIen van het buitenland als ten opzichte van binnenlandse vraagstukken, vormt de grondslag van de onlangs tot wet geworden regelingen 'op het Indo- nesische staatsburgerschap, de "Hoekoem Warga~Negara".
Met enkele andere wetten kan deze Hoekoem Warga-Negara be- schouwd worden als de nadere vormgeving van de Republiek van Indonesia, de grondslagen voor het maatschappelijk leven in de Republiek.
Hiermee is het vraagstuk van de plaatsbepaling van de Chinese bevolkingsgroep in Indonesia weer acuut geworden.
De hieronder opgenomen artikelen zijn van de hand van twee in Nederland studerende Chinese Jong.aren, leden van de VIB (yerbond Indonesische burgers) die in de maanden December en Februari ver- schenen zijn in het tijd'Schrift van het Verbonä: "Semangat Baroe - pe Nieuwe Geest".
Zij steNen het probleem weer aan de orde, na een korte sociologis-che analyse gegeven te hebben van de positie van de Chinezen in Indonesia.
Wij kunnen nietS' beters doen dan ons aan de hand hiervan te orienteren en tot een definitieve plaatsbepaling te komen.
De Chinezen en het Indonesisohe Burgerschap
door Tjan Tjoe Som.
De tegenzin, waarmee de Chineezen in Indonesië tegenover de gedachte
·van een blijvend ingezetenschap van Indonesië staan, is verklaarbaar uit de positie, die zij als Vreemde Oosterling in het staatsbestel van Ned. Indië innemen. Het zijn niet uitsluitend sentiments-overwegingen, die hem tot die houding he·bben genoopt, de psychologische gevolgen van een 'bepaalde sociatie positie spreken ook een niet onbelangrijke rol. Wanneer men een lange tijd, zelfs al is het slechts door een uit politieke con'Si'<leraties genomen besluit van hoogerhoand', in den status van vreem1dehing heeft verkeeTd, voelt men zich lOok vreemdeling, en heeft men voor het rwel en wee van 'het land waarin men leef,t slechts belan~telling voor zoorer het eigen lot eT mee gemoeid is.
Waarom zou men zich wijden aan den opbouw van een land, waar men toch slechts vreemdeling is en blijft.
Men doet de Chineezeu daarom om'echt, wanneer men ,hun ve.rwijt dat ze, willens en :wetens en uit opportuniteit, ûch fzijdig houden vam elke bespreking die gaaJt over de toekomst van Indonesië als geheel. Hun aarzeling he'aft voornamelijk sociale en psychologische oorzaken en spruit niet in de eerste plaats voort uit weloverwogen onwil.
Indien d1eze zien~ijze juist is, zal veran'<lering 'V'an de positie der Chineezen ook. vanzelf hun houding ID'oeiten wijzigen. D.w.z. een V'ol- waardige plaats hun in de Indon. maa't.sehappij toegewezen zal hen op natuurlijke wijze de interesse' brengen voor de taak van mee te werken aan de ontwikkeling van h.et land, d1at dan in alle opzichten ook hun land is. Men kan echter voor dit doel de loop van het proces niet omkeeren, m.a.w. men kan niet eerst eisc'hen om de houding van onversc'hilligheid te laten varen, om dan ten geV'olge daarvan. volledige burgers van het land Ite worden. Dan zou men immers, evenals onder de koloniale regeemng, het géV'oel he·bben, dat men vechten moet om erkend te· worden, een 'strijd, die door de meesten gezien zal worden als een vergeefsche en nuttelooze strijd waaraan men niet wenscht deel te nemen.
Men moet het feit aanvaarden, dat de ervaring onder de Ned. Ind.
regeering opgedaan den Chineezen geleerd heeft, dat zij op zichzelf
zjjn aangewezen en dat zij het gezag sleehts kunnen zien als een in- stantie die hun gedragingen controleert en hun allerlei beperkingen in den weg legt, en niet als een apparaat, dat
ziJ
mede kunnen hanteeren.Zou men eerst van de Chineezen een verklaring vragen, dai zij volledig deel willen uitmaken van de Indonesische gemeenschap, dan ontstaat zeer waarschijnlijk in de ChineesC'he bevolkingsgroep een splitsing. Er zullen Chineezen zijn die, uit welke overweging ook, onmiddellijk bereid zijn die wrklaring te gerven. Vele anderen echter zullen neen zeggen of ontwijkend antwoord'en, omdat zij door de positie die ze eenmaal innemen tdt geen andere houding te brengen zijn. Duidelijker uitgedl'ukt: d'e houc1i.ng van wantrouwen en afweer - geschapen in de sfeer der koloniale verhouding en telkens versterkt door de behanccling der regering door w.ie de Chinees zicn alleen alg.
gehoorzaam Ned. onde.rdaan, maar vreemdeling, beschouwd zag - valt niet zon maar door een wilsbesluit weg.
D aarnaast komt nog een complica'tne. De droom van een sterk Chinar -dalt zich over de weerlooze zonen over zee ontfermen zou, een droom die de Chineezen in alle omstandigheden de moed heeft doen bewaren, een droom, die ondanks alle vernederende gebeurbeni'Ssen in het stamJ.and, nimmer is opgegeven en een droom die na elke "l'ebuff"
van de N e'd. Ind. regeering levendiger werd, die droom is de verwe- zenlijking nabij. Het is niet onbegrijpelijk, dat men, juist nu, niet direct bereid zal zijn de banden met Oh~na te verbreken. Zelfs al zou dus eerst den Chinee'zen het volwaardig ingezetenschap van Indonesië aangeboden worden, dan nog heeflt men er mee rekening te h'OlrdJenr dat niet een ieder dit zonder meer aanneemt. De Z'oo lang gefixeerde houding van wantrouwen tegenover maatregelen van ,boven af is niet één twee dnie 'Op te lossen.
Uitsluitend politieke overwegingen kunnen hierin dan ook moeilijk een uitsluitsel geven, dait iedereen bevredigt. Het enkel afwegen van machtsfactoren _ hoe onuitroeibaar een gewoonte 'Ook in de politiek - schept direct antithesen en k'an nooit een oploS8~ng geven die eens en vooral den weg afsnijdlt voor nieurwe conflicten. De verpolitiekte wereld heeft het hela'as verleerd in andere dan politieke termen te denken, te praten en te ha!1d'elen, en men vergeet in hClt dan onvermijdelijk komende rumoer, dat zoodoende van een waarlijk menschwaardige samenspraak geen kwestie kan zijn.
Het is derhalve uit overwegingen V'an niet ... po-litiekeaard, dat hier de overtuiging wordt uitgesproken van de wenschelijkheid, dat de Chinees helt gevoel van vreemdeling-zijn in Imdonsië van ziCih af- schudde.
In
de eerste plaats uit hoofde van de rechtvaardig'heid, die gebiedt, dat men aan het land waar men 2ijn bestaan vindt ook zijn volle energie voor de 'o.pbouw geeft. Die eisch van rechtvaardigheid impli- ceert ook het wegvallen van aHe beoof van ras-superioriteit - voor- zoover bij de Chineezen a'Mlwezig - en helt aanvaarden van de gelijk- heid van alle menschen. Die zin voor rechtvaardigheid let allereerst 'Op de nooden van den mensch en niE!t 'Op de glorie van een staat. In dit opZlÎ.cht hoeft de Chinees slechts te putten uit de rijkdom van zijn staa1tsethisc'he literatuur om de norm voor zijn h'Ouding te vinden.In
de tweede plaats kan op grond van de pSY'chologis'C'he gevolgen', die vO'ortvloelien uilt een posi-tie van vreemdelings,chap, de omzet- ting V'8.n deze p'0S'Ï'tiie to.t die vam. v'Otlledig burgerSC'ha.p alleen maar aaIl'bevolen worden. De menec:helijke persoonlijkheid! kan zich sle,chts normaal en volkomIen ontplo'Oien wannee-r recht wordt gedaan aJan de ve1rzorging van al haar o nd-erde.3l81Jlo. De eenzijdig-eoonomisoh ge_oriënteerde Chinees _ alweer, zoo g8lWoroen door zijn positie die hem, 18.l1t'hans op .Tava, geen wndere keus lielt - kan op den duur zijn behoefte aan ander voedsel niet bli.;ven onderdrukken. D& lauwheid, waa:rm.ee hij op dingen roogee'rt di~ ni&t xech,tstreeks zijn materieel bes.taan rakem, is eehter geen specifiek Chineesche eigenschap, zij is de resul1tan'te van Sl()ci8Jal-!p'f1Y1Chol'ogisc'hel factoren. Hij kan zi'C'h nu misschien verbeelden, dat hij e:r zich tevreden, gelukkig zelfs, bij voelt, het loopt tenslotte uit 'Op veI'kommering en op een gevoel van gee'ste:lijke mal'aise, dat fnnikerrd' werkt op de 'OMwikkeling tOlt een gave perSl() o nlij khei d. Hoe bewus-ce-r men kom't t& s'taan te'gen'Over het leven met zijn problemen van alle:rhande· a,ard', hoe smartelijker men die m8Jlais'e voelt. En belWU'ster worrut men, of men wil of naet, d'aa'r zorgtt de lo'Op der we'l'eldgesc1liedenis, vo'or. Psyohologisoh zou het dus een bevrijding beteekenen, wanneer mem, afrekenend met de- gedachte van vreemdeling-zijn, o:p de we:rkelijkheid irr al h8Jar aspecten ingaa·t, wann'eer men voor bela ngrij ke kanlten van het menschelijke blijf.t aannemen, maar vol'Op a'all het spel meedoet. Men hoeft daarbij niet te vreezen onder te zullen gaan in de hem omringende wereld,
men werkJt actie·f .mee, kofljn dan pas actief meeiWelrken en zoodoende in dIe opzi,clhJten bijdragen tot de groei van de maatschappij die zoo jong is en nog zoove.el belooft voor d·e tJoekomst.
TJAN TJOE SOM.
De schrijver van Idit artikel, uit "Semangat :Baroe" No. 3, Drs. Tjan Tjoe Som, was eigenaar van de bekende drukkerij en uitgeverij "De Bliksem" m Solo. Enkele jaren voor den oorlog kwam hij naar Neder- land, studeerde middelbaar Engelsch en volbracht een studie in de Chineesche en Japansche letteren .aan de Rijksuniversiteit te Leiden.
Hij is in IChineesche kringen in \Nederland .pen bekende figuur, hetgeen moge blijken uit zijn voorzitterschap van Ide Chung Hwa Hui.
Gaarne geven wij d.ezen inwo~er van Indonesië van Ohineeschen bloede het woord voor een beschouwing over de positie van den Chinees in de Indonesische samenleving.
•
CHINEEZEN EN NATIONALE BEWEGING IN INDONESIA
Drs. Tan Goan po().
De onverschillige houding, die de Ohineesche groe-p in Indonesia vóór de Japansche bezetting t.a.v. de Nationale Bewe.ging aan den d-ag legde is ,te wijten aan d'80 volgende fa:c'voren:
Ie. Hun positie als Vreemde Oosterling in helt Ned. Ind. Staatsbestel.
"WanneeT men een lange tijd, z'elf'8 al is het slecM,s do'Or een ruit pollitieke considerruties geno()men be'8'luH van hoogerhand, in den status van v-reemdeEng .verkeerd, voelt men zich ook vreeiffi- delling en heeft men voor 'het weil en wee van het" land waarin men leeft 'Slechts belangstelling, voor zoo ver het eigen lot er mee gemoeid is." 1)
281. Hun plaats in de Indonesische maatschappij. In het SIO'CÏaal-econo- misch leven vomnien zij de scha-keI tuss'chen Lndone'8iër en Wester- ling' een positie, die hen maar al 'te gemakkelijk bloo't stelt aan tCritieken van beide kanten.
Deze sociaal-e'conomische tegenstelling, kunstmatig d'Oor de Ned.
IInd. Regeernng ve-r,S1cherpt do()or ha'ar politiek van rasdiscriminatie, maak.t he:t 'Ovelrbruglgen van de, kloÜ'f tuss,chen Indonesiër en Ohinees mlO'ElHijker.
Bovengenoemde factoren he'bben bewerkstelligd, dat het grootste deel der Chineezen zich van elke politieke actie onthield en rustig hun bestaan door alle moei1lijkhelden heen z'Oc'Men.
Hierbij volgden zij met irutense belang~tel1ing - ,dit geldt practisch voor de -gehe'ele' Chinees'che groep - de ge1burtenissen in China, omdat zij van daaruit de vetbetering hunner positie in Ind~nesia ver·
wach'tten.
Het bewUlste dool hie'rvan, zij die zich volledig op China oriënteerden, gr'Oepeerden zich 'Om het dagblad "Sin P'O". H'Oewel zij sympathiek st'Onden tegen'Over de Na'tionale Bew. wenS'chte-n zij zich te mengen in de irutieme politieke verhoudingen. E(tn ande'r deel, dat zich op Indonesia oriënteerde veI'een:igdJ in de, Part ai Tionghoa Indonesil3., zocht do()elbewus!t aans~uÎlting bij de Na'tionale BeweglÏ.ng.
1) -Zie: Tjan Tjoe Som: "De ChJineezen en het Indo()nesisch Burger- SIChap ", Sem. Bar. nr. 3.
Een derde groep, zij die zich op Ned. I naië oriënteerden, beoogde verbetering van de positie der Chineezcn binnen het bestaande staatsbestel. Het is vooral de politiek dezer lalilt's'te groep, bij monde
van 'hun vertegenwoordrigers in den Yolksr'aad, die een nauwe samén-
werking met de Nationale Be,weging belemmerde omd:at zij maar al te vaak de zijde der Ned. Ina.. overheid koos. Deze factor en de afzijdige houding der meelS'te Chineezen hadd~n tot gevolg, dat de Indonesiër veelal de Chinees'che groep -als een hinde,rpaal zag in hun streven n-3Jar e-conomische zelfwerkzaamheid. Van twee kanten geduld wcM de Chineesche groep haar kracht in. haar "neutrale po'sitrie".
Da't het be~taan van deze kloof ~olkomen in ove'reenstemmi?g is ,met de "divide et impera " politiek der Ned. I nd. Overheid is zonder meer duidelijk.
Immers een samengaan tusschen de Nationale Beweging en de Chi- neesche groep zou een enorme versterking voor de eerste beteekenen:
wij behoeven hierbij slec'h ts te denken aan de strategische po-sÎltie die de Ch~neezen in het economische leven innemen.
Nu
Indones,ia op een besllÏ.SlSend mom!ent van" zijn hi;storie staat is,~et voor de Chinees'che groe,p van eminent belang, de Yraag h'Oe
de Nationale Beweging thans st'awt t.a.v. het vraa~tuk :der niet- aut'Ochtone groe'peÎl. Want voor de Chineezen g:il3Jthe,t e-r niet om, da.t zij hun plaats in de Indonesische maat's-chappij moeten veroveren of verdiene'n zooals vaak v'an Indone-sische zijde in 'het verleden naar voren we-rd gebrach,t, maar 'Om de erkenning, dat ook zij kinderen van het land zijn, een in'tegreerend-bestand'deel uitmaken van de ge- meens'c'hap en -als WIOdanLg beschouwd moeten worden.
verheugend is daarom he.t fe~t, dat de geluiden, die thans van Indonesische kant worden gehoord o.a. door Soek,arno, hieromtrent geen twijfel meer overla.ten. Ook de jongste verklaring van Sjahrir in zijn brochure Perdjoeangan Ki,ta (Onze Strijd) houdt e~m volledige erkenning in van de plaats der niet-aut'Ochtone groepen in het maat- schappelijk verband.
lt[ 3t de erkenning van he~ recht der Chineezen is tevens de belang- rijkste hinderpaal 'Uit den weg geruimd, die een samengaan Itusschcn Indonesiërs en Chineezen in den weg s.taat. Dat deze samenwerking thans groeiende is, wordt bevestigd door de berichten, die ons uii Indonesia bereiken.
In
een ui,tgave van de. Merdeka van 3 Jan. 1946 is een verslag gepubliceerd v'an een rede uitgesproken door een vooraanstaa.nd lid der Chineesche gemeens'cha.p izi Batavia ter gelegenheid van de her-denking der Chineesche Republiek. H'ierbij werd de Indonesische strijd vergeleken mCit de.omwerping van het Manchu-regiem en de Chineezen aangespD'Ord
om
den strijd der Ind'Onesiërs ,te steune.n. Soo'rtgelijke' uitlatingen kome'l\ nu veelvuldiger voor terwijl ve'rder particulie're mededeelingen ons in onze meening ve.rster.ken, da.t de Chineezen hun afzijdige .h.ouding hebben (aten varen, zich thans so1idair v~rklaren met de Indonesiërs en aftief den strij'd steunen.Te verWlOndereiIl is dit niet. De basis voor dit samengaan heeft altijd latent gesluimerd in de harten der Chineezen. Steeds hebben zij de Indonesische strijd gezien als een onderdeel, van het algemeen Azia- tisch stre'ven naar eigen nationaal bestaan.
Dit geldt in 'e'ven sterke mate ook voor hen, die zich volkomen op China oriën'teere.n. Nooit he'bben zij ge'twijfeld aan de overwinning van China op het fascistis'ch-imperialisti'Sche Japan.
Immers zijn zij de ove·rtuigi,ng toegedaan, dat in de uaaste toe-komst een sterk en herboren democrati'8ch China voor de be'langen van alle koloniale en half-koloniale volkeren in Azië zaJ OIp'komen.
Thans is China als overwinnaar uit den strijd 'te voorschijn gekomen.
[Med-e op dit lan'd rust :de enoIime ,taak -om de wereldvrede te waar- borgen. Di,t k'an slecMs bereikt worden
do-o~
een volledige toepassing v.an het Altlantic Charter, door een ,toekeDlD.ing aan eIlk land: van het re'cht van "seléfdete'rmination' '.De ogltrijd van 'In'dones·ia om 'het kolon~ale juk aÎ te schudden is volkomen in overeenstemming met dit fbeginsel en de wereldopinie;
het is de ,strijd 'van bet recM.
!Deze strijd is V'Oorwaar geen gemakkelijke. De _reactie neemt thans alle middelen te baat 'Om Ide laatosJte resten hunner machtspositie te behouden. Het lot der geinterneerden 1W0rdt voor 'hun nie'tB ontziende propagandadoelein'den misbruikt.
Met ,het spookbeeld van een Javaan'S'Ch -fascisme en een derde wereld- oorlog door één hunner !Spreekbuizen Prof. G. Gonggrijp, en .schoon- klinkende leuzen, tra()hten zij hun ware bedoelingen, het bestendigen der koloniale verhouding onder heerschappij van deze "Herren-gruppe".
te maskeeren. DaClh 'dit staaft vast; in'dien wij de handen ineen silaan
en gezamenlijk den strijd voeren, dan kan de eindoverwinning ons niet ontgaan.
De heroische strij'd van ons 'Stamland voor recht en rechtvaardigheid strekt ons tot voorbeeld.
Hieruit moeten wij de krachit putten 'Om de Indonesiërs in den strijd te steunen. Wij mogen hierbij niet adlter blijven. Gedachtig aan het polit'ieke testament van Dr.' Sun Yat Sen moeten wij ons bewust wor- den van onze taak in Indonesia: Zij aan zij met de Indonesiër$ te strijden om Indonesia te verheffen tot den rang der onafhankelijke naties en slechts samen te werken met die volkeren die ons op voet van gelijkheid behandelen. 1)
De strijd is pas vo'ltooid in'dien Indonesia zijn re.chtmatige plaats in de rij der volkeren 'heeft ingenomen, omdat er dan geen belemmeringen meer aanwezig zijn voor een harmonisch samengaan der verschillende bevolkingsgroepen. Slechts door te arbeiden aan een gemeenschappelijk ideaal kunnen de veJ:schillende groepen naar elkaar toegroeien en kunnen de Chineezen positief hun ~ijdrage ileveren V'oor de ontplooiing der Indon. maatschappij.
Drs. T AN GOAN PO.
1} Variant op het politieke testament 'Van Dr. 'Sun Yat Sen.
I
