kerk & leven
8 kerk
26 augustus 2015Hoeft niet.
Onze prijzen zijn al aangepast.
Advertentie
Netwerken over het Kanaal
Britse, Ierse, Vlaamse en Nederlandse jezuïeten willen nauwer samenwerken
Gebrek aan kloosters dwingt paters tot fusie
Vanaf november maken de Vlaamse dominicanen deel uit van één grote Belgische provincie
X
X
Vlamingen en
Nederlanders werken al jaren samen
X
X
Novicaat van jezuïeten nu al gevestigd in het Engelse Birmingham
X
X
Geen nieuwe structuur vóór 2018
Erik DE SmEt
Sinds enkele jaren hebben de Vlaamse en Nederlandse jezuïe- ten een gemeenschappelijke pro- vinciale overste. Op vraag van de generale overste wordt die sa- menwerking nu verbreed. Hon- derdvier jezuïeten jonger dan 65 uit de Lage Landen, Groot- Brittannië en Ierland kwamen onlangs samen voor een onder- scheidingsproces over de vraag of er vanwege dramatisch gekrom- pen schaal een gemeenschappe- lijke zending voor Noord-West- Europa moet komen.
„Ons noviciaat voor de vier pro- vincies is nu al gevestigd in Bir- mingham”, legt pater Jan Stuyt uit. Hij is socius, zeg maar de rechterhand van de provinciaal in Brussel. „Sinds de jaren 1950 richten Nederlanders zich mak- kelijk naar Engeland. Fransta- lige Belgen stemmen zich dan
weer meer af op Parijs en Duit- sers focusten zich de voorbije ja- ren op Oost-Europa.”
De Vlaamse en Nederlandse je- zuïeten werken dus al sinds ja- ren samen, maar voor hun Ier- se en Britse confraters is het een nieuwigheid. Pater Stuyt: „Die relatie is dan ook historisch be- laden. De Nederlandstaligen zijn
de smeerolie. Door ons erbij te halen, is de kou uit de lucht.”
Het proces begon in Hever- lee, waarna de 104 deelnemers in kleine groepjes uitzwerm- den over heel Noord-West-Eu- ropa om als groep ervaringen op te doen. Zo reisden paters Jan Stuyt en Leo De Weerdt naar Noord-Wales. ’s Ochtends baden
ze, overdag zochten ze daklozen op, gingen ze op bezoek bij zie- ken en in achterstandswijken en draaiden ze mee in een parochie.
’s Avonds deelden ze hun erva- ringen met Ieren en Britten.
„Het leek wat op de manier waarop onze stichter Ignatius van Loyola en de eerste jezuïeten in 1538 in Rome samenleefden”,
bedenkt Stuyt. „Overdag beheer- den ze een voedselbank en gaven ze catechese, ’s avonds was het sa- men bidden en overleggen.”
Gaan Ieren, Britten en Neder- landstaligen dan gauw samen aan de slag? „Ongetwijfeld kun- nen Vlamingen en Nederlanders over het Kanaal gaan werken,
maar omgekeerd ligt dat vanwe- ge de taal toch moeilijker”, zegt pater Stuyt. „In Leuven is echter al een jezuïetenhuis voor studen- ten uit de hele wereld, met als voertaal het Engels.”
Toch willen de jezuïeten uit de vier provincies intenser met el- kaar samenwerken. Sommigen wilden snel gaan, anderen zijn meer behoedzaam. Pater gene- raal, de Spanjaard Adolfo Ni- colás, wil niet te lang wachten en hoopt dat zo snel mogelijk over de grenzen van de provincie een netwerk wordt uitgebouwd.
Jan Stuyt: „Vóór 2018 verande- ren de structuren echter niet.
Wij, jezuïeten, kennen geen ka- pittelstructuur. We zeggen onze mening en laten vervolgens alles over aan de generaal. Dat spaart ons een hoop gedonder.”
Pater Jan Stuyt (links) en pater generaal Adolfo Nicolás. © Jezuïeten Vlaanderen
In Vlaanderen gingen de meeste ordes en congregaties de voor- bije jaren structureel samenwer- ken met buitenlandse, meest- al Nederlandse, confraters. Nu kiezen de Vlaamse dominicanen er echter voor om vanaf novem- ber te versmelten met de domi- nicanenprovincie van Franstalig België. Dat is opmerkelijk, aan- gezien ze in de jaren 1950 de uni- taire Belgische provincie de rug toekeerden. Wordt de federalise- ring nu teruggedraaid?
„Volgens onze regels konden we gewoon geen zelfstandige provincie meer blijven”, legt pa- ter Marcel Braekers, vooralsnog provinciale overste in Vlaande- ren, uit. „Een dominicanenpro-
vincie moet immers minstens drie kloosters tellen, dat zijn drie vestigingen waarin minstens zes broeders en een gekozen prior gemeenschap vormen. Door de recente sluiting van ons kloos- ter in Genk voldoen we niet lan- ger aan de norm. Al vanaf mijn aantreden als provinciale over- ste werken we bovendien samen met onze Franstalige medebroe- ders. En in onze internationale gemeenschap in Brussel, beho- rende tot de provincie Belgique Sud, wonen al drie Vlamingen.”
Vlaamse vicaris
Marcel Braekers is ervan over- tuigd dat Vlaamse dominicanen meer gemeenschappelijk hebben met Walen dan met Nederlan- ders, ook al werken Vlamingen en Nederlanders al langer samen voor de uitgave van het spiritua- liteitsblad TGL. „Met Nederland delen we dezelfde problemen:
de vergrijzing van de orde en de vraag welke richting we moeten uitgaan”, legt de dominicaan uit.
„Franstaligen daarentegen heb- ben dynamische gemeenschap- pen in Luik en in de studenten- stad Louvain-la-Neuve, waar ze zelfs de pub The Blackfriars ani- meren. Bij hen zijn jonge man- nen in opleiding. De samenwer- king met onze Waalse confraters is dus niet meer dan logisch.
In ons huis Filosofenfontein in
Oud-Heverlee nodigen we in de- cember alvast de Waalse domini- caan en theoloog Ignace Berten uit voor een lezing.”
Het wordt een fusie ‘op z’n Bel- gisch’. „Tijdens vergaderingen zal iedereen zijn eigen taal spre- ken”, beklemtoont pater Brae- kers. „Momenteel zijn er 32 Franstalige en 40 Vlaamse do- minicanen, bij laatstgenoemden tien in een woonzorgcentrum.
We beseffen dat heel wat regels anders zijn aan deze of gene zijde van de taalgrens. Onze constitu- ties geven ons de kans een vicari- aat van de grote Belgische domi- nicanenprovincie te blijven, met
een eigen verkozen vicaris. Vla- mingen blijven dus zorg dragen voor de Vlaamse dominicanen.”
Inspraak en democratie zijn kenmerkend voor de wijze waar- op dominicanen hun orde bestu- ren. Eind september komt een delegatie van het generale be- stuur uit Rome naar Vlaande- ren, onder leiding van magister- generaal Bruno Cadoré. Ze gaat het gesprek aan met alle Vlaam- se dominicanen over de fusie.
Rome heeft alvast beslist dat de Franstalige provinciale overste aanblijft. Wie in Vlaanderen vica- ris wordt, daarover beslissen de Vlaamse dominicanen. (eds) In de studentenstad Louvain-la-Neuve animeren de dominica- nen de pub The Blackfriars. © Dominicains
Werelddag voor de Schepping
Paus Franciscus roept paro- chies en gemeenschappen we- reldwijd op om voortaan op 1 september, onder bescherming van de patroonheilige Francis- cus van Assisi, de Wereldgebeds- dag voor de Zorg voor de Schep- ping te vieren. Verwijzend naar zijn encycliek Laudato si roept de paus alle christenen opnieuw op tot een zogeheten ecologische ommekeer. „Deze jaarlijkse We- relddag van Gebed voor de Zorg voor de Schepping biedt de in- dividuele gelovige zowel als de gemeenschappen een passende gelegenheid om hun persoonlij- ke roeping rentmeesters te zijn van de schepping, te herbeves- tigen, om God te danken voor het prachtige scheppingswerk dat Hij aan onze zorg heeft toe- vertrouwd en om zijn hulp af te smeken voor de bescherming van de schepping, alsook om zijn vergeving te vragen voor de fou- ten die werden begaan tegen de- ze wereld waarin wij leven.” Zo motiveert de paus zijn besluit.
Hij wijst erop dat orthodoxen al langer een dergelijke dag vieren op 1 september. Ecokerk roept alle parochies, kloostergemeen- schappen, abdijen, zorg- en on- derwijsinstellingen en christelij- ke verenigingen en organisaties op zich aan te sluiten bij de pau- selijke oproep en op 1 septem- ber uitdrukkelijk een gebedsmo- ment te voorzien voor de Zorg voor de Schepping. (ivh)
