• No results found

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje · dbnl

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje · dbnl"

Copied!
54
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Inhoudende alle dagelijks voorkomende Duitsche woorden, gesprekken enz. naar de Hollandsche spelling zamengesteld, om het Hoogduitsch te verstaan en zonder

meester te leeren spreken

bron

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje, inhoudende alle dagelijks voorkomende Duitsche woorden, gesprekken enz. naar de Hollandsche spelling zamengesteld, om het Hoogduitsch te

verstaan en zonder meester te leeren spreken. Amsterdam, E. Maaskamp z.j. [1814]

Zie voor verantwoording: https://www.dbnl.org/tekst/_hol021holl01_01/colofon.php

Let op: werken die korter dan 140 jaar geleden verschenen zijn, kunnen auteursrechtelijk beschermd zijn.

(2)

Voorberigt.

Ofschoon de Hoogduitsche taal als veel met de onze overeenkomende, redelijk voor een Hollander te verstaan valt; zijn 'er toch onnoemlijk veele woorden in die geheel van het Hollandsch verschillen; en daar men dagelijks zoo door benodigde

inkwartiering van Duitsche Troepen als anderzins dezelve een weinig dient machtig te zijn, is den Uitgever dezes, door de reeds in het licht zijnde en

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(3)

bij hem uitgegeven Hulpboekjes om het Engelsch en Russisch te verstaan, op den inval gekomen om een dergelijk voor het Hoogduitsch te vervaardigen*, niet om de gronden of spelling, veel minder het leezen of schrijven dier taal te leeren, maar alleen om dezelve goed te verstaan en te spreken. Hij twijfelt geenzins of zal voor des benoodigde aangenaam, en een redelijk debiet de vruchten zijner onderneming zijn.

* Dank zij de bescherm-geest onzer half verfranschte moedertaal, dat men op dergelijke invallen voor jaren niet gekomen is; anders ware Holland enz. in een Babel verandert.

Hier van is reeds genoeg voorhanden.

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(4)

Tot het wel uitspreken van sommige in dit boekje voorkomende woorden dient in acht genomen te worden dat men de onderstaande letters en woorden aldus uitspreekt

ü bijna als ie of als uu ï bijna als ii of ie

ae bijna als e bijvoorbeeld:

aen aet enz. als en en et

sj even als de gewoonlijke klank in de Hollandsche woorden sjouwen, sjoert, artisjok enz. Voorts wordt de letter s in het begin van woorden met een sterke sissing, en in het midden of aan het einde van woorden voorkomende, iets zachter

uitgesproken.

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(5)

I. Eeten, Drinken en hetgeen daarbij gebruikt word.

Das Essen Het Eeten

Brood Brood

Wain Wijn

Bier Bier

Flaisj Vleesch

Fiesj Vis

Gebratens Gebraden

Ain Stuuk Brood oder Flaisj Een stuk Brood of Vleesch

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(6)

Aine Soepe Soep

Toenke of bruhe Saus

Ain Ai Een Ei

Der Nachtiesj Nageregt Desert

Kaeze of Keeze Kaas

Zalts Zout

Feffer Peper

Eul Olie

Essieg Azijn

Senf Mostert

Tzoeker Suiker

Tziminet Kaneel

Trïnken Drinken

Rindflaisj Ossenvleesch

Kalbflaisj Kalfsvleesch

Hammelflaisj Schapenvleesch

Lamflaisj Lamsvleesch

Sjwainflaisj Varkensvleesch

Ain Hoen Een Kip of Hen

Ain Haan Een Haan

Gehaktflaisj Gehakt Vleesch

Worst Worst

Sjienken Ham

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(7)

Braatworst Sauzijsen

Ain Kapaun Een Kapoen

Ain Gans Een Gans

Ain End Een Eendvogel

Ain Konienchjen Een Konijn

Ain Nierenbraten Een Kalfsnierstuk

Aine Kuile Een Schapenbout

Die Tziebel Uije

Spek Spek

Ain Tzitrone Een Citroen

Sjolle Tongen

Aal Aal

Sjlay Zeelt

Héring Haring

Auster Oesters

Baars Baars

Salm of Laks Zalm

Hecht Snoek

Stokfiesj Stokvisch

Erbren Erweten

Boonen Boonen

Spargel Aspergie

Kool Kool

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(8)

Sauerkraut Zuurkool

Bloemenkool Bloemkool

Rais Rijst

Affel of Eefeln Appelen

Birn Peeren

Nuusse Nooten

Kartoefel Aardappelen

Botter Booter

Sjmals Vet

Rote Wain Roode Wijn

Waise Wain Witte Wijn

Brendwain Brandewijn

Rain Wain Rinse Wijn

Ain Sjnabs Een Glas Genever of Drank

Wasser Water

Waisbrood Tarwenbrood

Sjwarsbrood Roggenbrood

Roeben Rapen

Mïlch Melk

Das Früstük Het Ontbijt

Das Mittag-essen Het Middageeten

Das Abend-essen Het Avondeeten

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(9)

Thee Thee

Kaffee Koffie

De Tïs De Tafel

Das Tiesjtoech Het Tafellaken

Ain Tellertoech Een Servet

Das Saltzfas Het Zoutvat

Ain Luffel Een Lepel

Ain Gabel Een Vork

Ain Messer Een Mes

Die Flassje De Fles

Ain Teller Een Bord

Der Sjusel De Schotel

Aine Fanne of Tiegel Een Pan

Ain Tof Een Pot

Ain Kessel Een Ketel

Ain Naf Een Kom

Ain Tas Een Kommetje

Ain Tas Een Kopje

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(10)

II. Godheid, Godsdienst, enz.

Got God

Der Sjuffer De Schepper

Der Himmel De Hemel

Die Religioon De Godsdienst

Die Bibel De Bijbel

Der Tuivel De Duivel

Die Hulle De Hel

Der Glaube Het Geloof

Das Krïstentom Het Christendom

Das Joedentom Het Jodendom

Das Heitentom Het Heidendom

Ain Krïst Een Christen

Ain Joed Een Jood

Ain Haide Een Heiden

Ain Tuurk Een Turk

Ain Huichler Een Huichelaar

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(11)

III. Van de Tijd, de namen der Maanden, Dagen en Feestdagen.

Ain Jaar Een Jaar

Ain Moonat Een Maand

Jaenner Januarij

Der Hornong Februarij

Mertz Maart

Aprïl April

Maij Mei

Brachmoonat Junij

Huimoonat Julij

Augoest Augustus

Herbstmoonat September

Wainmoonat October

Wïntermoonat November

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(12)

Krïstmoonat December

Aine Wogche Een Week

Ain Taag Een Dag

Aine Stond Een Uur

Aine Minoete Een Minuut

Ain Augenbliek Een Ogenblik

Der Frueling De Lente

Der Sommer De Zomer

Der Herbst De Herfst

Der Wïnter De Winter

Sontag Zondag

Montag Maandag

Dienstag Dingsdag

Mitwoch Woensdag

Donnerstag Donderdag

Fraijtag Vrijdag

Sonnabend of Samstag Zaturdag

Neyjaarstag Niewjaarsdag

Ostern Paaschen

Der Himmelfaart Hemelvaartsdag

Fïnkster Pinkster

Die Jaartzeit Het Jaargetij

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(13)

Die Morgentzait De Morgen

Die Mïttagtzait De Middag

Die Abendtzait De Avond

Die Nachttzait De Nacht

Die Krïstnacht Kers-Avond

Wainachten Kers-Dag

IV. Van de Elementen, het Weder enz.

Die Welt De Wereld

Die Erde De Aarde

Das Meer De Zee

Das Wasser Het Water

Der Loeft De Lucht

Das Faier Het Vuur

Die Sonne De Zon

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(14)

Der Mond De Maan

Die Sterne De Starren

Die Wolken De Wolken

Der Wiend De Wind

Der Regen De Regen

Der Blitz Het Weerlicht

Der Donner De Donder

Der Blitz of Donnerkail De Bliksem

Der Hagel De Hagel

Des Sjnee De Sneeuw

Der Frost De Vorst

Das Ais Het Eis

Die Kelte De Koude

Die Werme De Warmte

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(15)

V. Bloedverwandschap enz.

Der Vatter De Vader

Die Moetter De Moeder

Der Grootvatter De Grootvader

Die Grootmoetter De Grootmoeder

Der Aeltervatter De Overgrootvader

Die Aeltermoetter De Overgrootmoeder

Die Voorelter De Voorouderen

Der Soon De Zoon

Die Tochter De Dochter

Das Kind Het Kind

Die Kinder De Kinderen

Der Enkel, of Der Neffe De Neef

Die Enkelin, of Die Niechte De Nigt

Der Broeder De Broeder

Die Zjwester De Zuster

Der Betteai of der Ohaim De Oom

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(16)

Die Base, die Mume De Moei

Gesjwesterkïnd De Neef en Nigt

Die Nachkomensjaft De Nakomelingschap

Der Ehestand Het Huwelijk

Die Braut De Bruid

Der Bruitegom De Bruidegom

Ain Wïtwer Een Weduwnaar

Aine Wïtwe Eene Weduwe

Ain Verwanter Een Bloedvriend

Aine Verwante Eene Bloedvriendin

Ain Fraind Een Vriend

Aine Fraindïn Eene Vriendin

VI. Van den Mensch enz.

Der Mensj De Mensch

Der Laib Het Ligchaam

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(17)

Die Haut Het Vel

Der Kof Het hoofd

Die Stirne Het Voorhoofd

Das Aug Het Oog

Das Oor Het Oor

Die Haare Het Haar

Die Bakken De Wangen

Die Nase De Neus

Der Mond De Mond

Der Tzaan De Tand

Die Tzonge De Tong

Der Bart De Baard

Der Sjolter De Schouder

Der Ruken De Rug

Die Hand De Hand

Der Fïnger De Vinger

Der Foes De Voet

Die laibes greuse De Gestalte

Ain bain Een Been

Die gestalte Het Gelaat

Der geroech De Reuk

Der gesjmak De Smaak

Die Seele De Ziel

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(18)

Die vergnoeft De Reden

Die gedanken De Gedagte

Das oertail Het Oordeel

Der wïlle De Wil

Die ainbildongskraft De Inbeelding

VII. Van de Getallen, Maten en Gewigten.

Ain Een

Tzwai Twee

Drai Drie

Vier Vier

Finf of Foef Vijf

Seks Zes

Sieben Zeven

Akt Acht

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(19)

Nain Negen

Tzeen Tien

Eilf Elf

Tzwulf Twaalf

Draitzeen Dertien

Viertzeen Veertien

Foeftzeen Vijftien

Sekstzeen Zestien

Siebentzeen Zeventien

Aktzeen Achtien

Naintzain Negentien

Tzwantzieg Twintig

Draitzieg Dertig

Viertzieg Veertig

Voeftzieg Vijftig

Sektzieg Zestig

Siebentzieg Zeventig

Aktzieg Tachtig

Naintzieg Negentig

Hondert Honderd

Tzwaihondert Tweehonderd

Draihondert Driehonderd

Vierhondert Vierhonderd

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(20)

Fünfhondert Vijfhonderd

Tauzend Duizend

Ain Gantz Een Geheel

Ain Halb Een Half

Ain Viertel Een Vierde

Ain Halb Viertel Een Achtste

Ain Fond Een Pond

Ain Halb Fond Een Half Pond

Ain Viertel Fond Een Kwart Pond

Ain Halb Viertel Fond Een Achtste Pond

Tzwai Loot Een Once

Ain Loot Een Lood of Half Ons

Ain Staab Een El

Ain Klaster Een Vadem

Ain Nutsel Een Pint

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(21)

VIII. Klederijen, enz.

Das Klaid Het Kleed

Der Hoet De Hoed

Die Mutze De Muts

Die Paruke De Paruik

Der Halstoech De Das

Der Mantel De Mantel

Der Ubersjlaag De Kraag

Die Weste of das Kamisool Het Vest of Kamisool

Die Hoose De Broek

Der Strumfe De Kousen

Das Hemd Het Hemd

Der Ermel De Mouw

Die Aufsjlage De Opslagen

Die Tas-Je De Zak

Ain Knof Een Knoop

Ain Knofloch Een Knoopsgat

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(22)

Handsjoe Handschoenen

Ain Sjnoeftoech Een Zakdoek

Die Stromfbender De Kousebanden

Sjnallen Gespen

Ain Zak-Oer Een Horlogie

Die Stiefeln De Laarsen

Ain Stiefelknegt Een Laarsenknegt

Die Sjooë De Schoenen

Ain Sjnoerlaib Een Keurslijf

Ain Sjürte of Voortoech Een Boezelaar

Ain Sjnoer Een Snoer

Perlen Paarlen

Aine Kette Een Ketting

Das Orengehenk Oorringen

Aine Sjteknadel Een Speld

Aine Neenadel Een Naald

Des Tzwïrn Het Garen

Die Sjminke Blanketsel

Die Lainwand Lijnwaad

Saide Zijde

Wolle Wol

Toech Laken

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(23)

Ain Sonnen Sjirm Een Parasol

Ain Regensjirm of Paraplu Parapluie

Aine Büste Een Schuijer of borstel

Aine Büste Een Schoenborstel

IX. Huizen en Gestichten Derzelver Deelen, enz.

Ain Palast Een Paleis

Ain Sjlos Een Kasteel

Ain Haus Een Huis

Die Tuer De Deur

Das Sjlotz Het Slot

Der Sjlusel De Sleutel

Der Riegel De Grendel

Die Sjelle De Schel

Ain Saal Een Zaal

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(24)

Ain Kammer Een Kamer

Ain Tzïmmer Een Vertrek

Ain Stoebe Een Kagchelkamer

Ain Ofen Een Kagchel

Der Hof De Plaats

Die Küche De Keuken

Der Keller De Kelder

Die Sjoepen Het Koetshuis

Der Abtrit of Kommoditeet Het Sekreet of Gemak

Die Treppe of Stiege De Trap

Der Boden De Zolder

Der Boden De Vloer

Das Tach Het Dak

Die Faiermauer De Schoorsteen

Die Mauer De Muur

Die Balken De Balken

Der Gang De Gang

Die Staine De Steenen

Der Heerd De Haard

Ain Sjrank Een Kast

Die Fenster De Vensters

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(25)

X. Meubelen en huizelijke gereedschappen.

Ain Tiesj Een Tafel

Ain Teppiech Een Tapyt

Ain Spiegel Een Spiegel

Ain Stoel Een Stoel

Ain Polster Een Stoelkussen

Ain Wandoer Een Staand-Horlogie

Ain Laichter Een Kandelaar

Aine Liechtpoetze Een Snuiter

Ain Gefaes Een Vat

Ain Schaufel Een Schop

Ain Bet Een Bed

Die Voorhenge De Gordijnen

Ain Stroosak Een Matras

Ain Tof of Hafen Een Pot

Ain Braatspies Een Braadspit

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(26)

Ain Kessel Een Ketel

Ain Tiegel Een Pan

Ain Rost Een Rooster

Ain Wasseraimer Een Emmer

Der Mursel De Vijzel

Ain Fas of Gefaes Een Vat

Ain Faeslain Een Vaatje

Ain Korktzieër Een Kurketrekker

Torf Turf

Holtz Hout

Die Tzange De Tang

Die Akssjaufel De Aschschop

Sjweefel Holtzlain Zwavelstokken

Der Blasebalg De Blaasbalg

Das Kuechen gesjïr Vaatwerk

Der Sieb De Zeef

Ain Mïlch Tof of Gefaes Een Melkpot

Das Liecht Kaarsen

Aine Lampe Een Lamp

Aine Laterne.

Een Lantaarn

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(27)

XI. Kantoor-Zaken, enz.

Die Polt De Lessenaar

Das Papier Het Papier

Die Feeder De Pennen

Ain Feedermesser Een Pennemes

Die Dïnte De Ink

Das Dïntegefees of Sjraibtzuig De Inkkoker

Struisand Kantoor-Zand

Die Zandboekse De Zandkoker

Ain Blaistift Een Potlood

Ain Lineaal Een Lineaal

Ain Tzïrkel Een Passer

Das Waksliecht Waschlicht

Die Tzaile De Regel

Ain Rais Papier Een Riem Papier

Ain Boge Papier Een Vel Papier

Ain Blat Een Blad van een Boek

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(28)

Aine Saite Een Bladzijde

Das Boech Het Boek

Die Rand De Rand

Uberzetzen Overzetten, Vertalen

Een Petsjaft Een Cachet

Siegelwaks Lak

Obletter Ouwelen

Ain Siegel Een Zegel

Ain Omsjlag Een Omslag

Ain Tzaal Een Getal

Ain Brief Een Brief

Ain Tzettel Een Briefje

Ain Tzieffer Een Cijffer

Rechnen Rekenen

Sjraiben Schrijven

Notiren Aantekenen

Bankroet geëen Bankroet maken

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(29)

XII. Muziek-Instrumenten, enz.

Die Moesiek De Muziek

Ain Gaige Een Viool

Ain Bas Een Bas

Der Fiedelbogen Den Strijkstok

Die Saiten De Snaren

der Steg De Kam

Ain Klavier Een Klavecijmbaal

Aine Fleute Een Fluit

Ain Kwerfleute Een Dwarsfluit

Aine Trompette Een Trompet

Die Pauken De Pauken

Aine Tzïtter Een Guitar

Ain Harfe Een Harp

Aine Orgel Een Orgel

Aine Trommel Een Trommel

Aine Clarinette Een Klarinet

Der Tantz De Dans

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(30)

Der Gezang De Zang

Die Stïmme De Stem

Ain Lied Een Lied

Die Melodie De Wijs

Moesisieren Muziek maken

XIII. Regeringsmagten, Oorlogs-Wapenen, enz.

Der Krieg De Oorlog

Ain Kaizer Een Keizer

Aine Kaizerïn Een Keizerin

Ain Keunïg Een Koning

Aine Keunigïn Een Koningin

Ain Prins Een Prins

Aine Princesse Een Prinses

Ain Fürst Een Vorst

Ain Generaal Een Generaal

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(31)

Ain Feldwachtmaister Een Generaal-Majoor

Ain Oberwachtmaister Een Majoor

Ain Hauptman Een Kapitein

Ain Onterhauptman Een Luitenant

Ain Feendrïg Een Vaandrig

Der Feenjonker De Kapitein des Arms

Der Rechnongsfürer De Foerier

Ain Ritmaister Een Ritmeester

Ain Rotmaister Een Korporaal

Ain Raiter Een Ruiter

Der Stokmaister De Prevoost

Das Lager of das Kriegsher Het Leger

Das Füsvolk De Infanterie

Die Raitery De Kavallerie

Die Voorträb De Voorhoede

Die Nachträb De Achterhoede

Ain Regiment Een Regiment

Aine Fäne Een Kompagnie

Der Feldzoeg De Veldtogt

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(32)

Der Rüktzoeg De Aftogt

Die Feldwagcht Het Piket

Das Gesjütz Het Geschut

Ain Murser Een Mortier

Vertaitigen Verdedigen

Die Laufgraben De Loopgraven

Ontergraaben Ondermijnen

Die Kriegsbedurfüïs De Amunitie

Die Besetzong Het Garnisoen

Das Glied Het Gelid

Ain Trommelsjlager Een Tamboer

Ain Faiffer Een Pijper

Der Regiment Trommelsjlager De Tamboer-Majoor

Die Ronde De Ronde

Die Patrolle De Patroulje

der Tzaffenstraich De Taptoe

Ain Kondsjafter of Spion Een Spion

Ain Marketenter Een Zoetelaar

Die Waffen De Wapenen

Ain Degen Een Degen

Die Klïnge De Kling

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(33)

Der Saebel De Sabel

Das Geweer Het Geweer

Ain Koegel Een Kogel

Ain Spies Een Piek

Aine Bombe Een Bombe

Ain Pakwagen Een Bagagiewagen

Ain Tzelt Een Tent

Das Geweer verspregchen De Wapenen Veroveren

Der Doerchtzoeg De Doortogt

Ain Gelait Eene Escorte

Die Belagerong De Belegering

Die Lermen Het Alarm

Die Sieg De Overwinning

Die Niederlage De Nederlaag

Das Sold De Soldij

Die Ainkwartirong De Inkwartiering

Ain Geleitsbrief Een Paspoort

Die Sjïldwacht De Schildwagt

Die Trommel rüren De Trommel Slaan

Die Revel sjlagen De Reveille Slaan

Entwafnen Ontwapenen

Werben Werven

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(34)

Auf die Wacht tzieen Op de Wagt Trekken

Austzieen Uittrekken

Ein Moordkeller Een Kazemat

Ein Stuukbet Een Batterij

Der Walbroech De Bres

Die handlong tzoer übergabe De Kapitulatie

XIV. Landen, Volkeren, enz.

Holland Holland

Ain Hollaender Een Hollander

Duitsjland Duitschland

Ain Duitsjer Een Duitscher

Pruissen Pruischen

Ain Pruis Een Pruis

Oesteraich Oostenryk

Ain Oesteraicher Een Oostenryker

Sjweeden Zweden

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(35)

Ain Sjweed Een Zweed

Der Sjwais Zwitserland

Ain Sjwaitzer Een Zwitser

Daenemark Denemarken

Ain Daene Een Deen

Die Türkay Turkye

Ain Tuurk Een Turk

Die Barbaray Barbarye

Frankraich Frankryk

Ain Fransoos Een Franschman

XV. Men vindt op het Land of in de Stad

Ain Berg Een Berg

Ain Taal Een Dal

Ain Wald Een Woud

AinViewaide Een Weide

Aine Wiese Een Hooiland

Aine Brücke Een Brug

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(36)

Ain Floes Een Stroom

Aine Bach Eene Beek

Aine See Een Meer

Ain Sjieflain Een Schuit

Ain Flekke Een Vlek

Ain Dorf Een Dorp

Ain Graben Een Sloot

Aine Strasse of Gasse Een Straat

Ain Toerm Een Tooren

Aine Kïrche Een Kerk

Ain Spitaal Een Gasthuis

Das Gefengnies Het Gevangenhuis

Das Raathaus Een Stadhuis

Aine Herberge Een Herberg

Ain Wirthaus Een Kroeg

Aine Müle Een Molen

Aine Sjluise Eeu Sluis

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(37)

XVI. Rijtuig, Stalgereedschap enz.

Aine Koetsje Een Koets

Ain Wagen Een Wagen

Ain Karren Een Kar

Das Ferd Het Paard

Ain Grausjimmel Een Grijs Paard

Ain Foeehs Een Vos

Ain Tzoegferd Een Trekpaard

Ain Hengst Een Hengst

Ain Wallach Een Ruin

Ain Stoete Een Merrie

Ain Fülen Een Veulen

Die Krippe De Kreb

Hui Hooi

Stroo Stroo.

Haber Haver

Der Striegel De Roskam

Der Maulkorb De Eetkorf

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(38)

Die Hoefaisen De Hoefijzers

Das Gebïs Het Bit of Gebit

Die Stangen De Stangen

Die Tzügel De Teugel

Der Broestriemen De Borstriem

Das Hauptgestel Het Hoofdstel

Ain Sjabrak of Satteldekke Een Schabrak

Ain Sattel Een Zadel

Ain Tzaum Een Toom

Der Sjwansriemen De Staartriem

Die Halster De Halster

Die Staigbügel De Stijgbeugels

Die Paitsje De Zweep

Die Spooren De Spooren

Die Stalle De Stal

Der Koetsjer De Koetsier

Der Stalknegt De Stalknegt

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(39)

XVII. Metalen, Verwen enz.

Gold Goud

Silber Zilver

Koeffer Koper

Tzin Tin

Aisen Yzer

Messing Geel Koper

Staal Staal

Aisen Blech Blik

Sjwarts Zwart

Wais Wit

Blau Blaauw

Root Rood

Pommerantzenfarb Oranje

Orange Gelb Geel

Grün Groen

Grau Grijs

Braun Bruin

Violet.

Paers

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(40)

XVIII. Handwerken, Beroepen enz.

Ain Farrer Een Predikant

Ain Sachwalter Een Advocaat of Procureur

Ain Sprachmaister Een Taalmeester

Ain Kaufman Een Koopman

Kaufluite Kooplieden

Ain Makler Een Makelaar

Ain Boechdrokker Een Boekdrukker

Ain Koeferstegcher Een Graveur

Ain Boechbinder Een Boekbinder

Ain Boechhendler Een Boekverkooper

Ain Akkerman of Bauer Een Landbouwer

Ain Müler Een Molenaar

Ain Baeker Een Bakker

Ain Brauer Een Brouwer

Ain Arts, Doctoor Een Arts

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(41)

Ain Apoteeker Een Aptheker

Ain Wondarts Een Chirurgyn of Heelmeester

Ain Balbierer Een Barbier

Ain Metsjer, Flaisjer Een Slager

Ain Tzimmerman Een Timmerman

Ain Maurer Een Metzelaar

Ain Maaler Een Schilder

Ain Glaser Een Glazemaker

Ain Arbaiter Een Daglooner

Ain Fasbinder of Küfer Een Kuiper

Ain Gertner Een Tuinman

Ain Hüter of Hoetmagcher Een Hoedenmaker

Ain Jaeger Een Jager

Ain Koefersjmit Een Koperslager

Ain Sjoester Een Schoenmaker

Ain Sjnaider Een Kleeremaker

Ain Sjwertfeeger Een Zwaardveger

Ain Sjmit Een Smit

Ain Satler Een Zadelmaker

Ain Oermagcher Een Horlogiemaker

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(42)

Ain Wagner Een Wagenmaker

Ain Aisenhendler Een Yzerkooper

Ain Fiesjer Een Visscher

Ain Kürsjner Een Bondwerker

Ain Kraemer Een Kramer

Ain Korbmagcher Een Mandemaker

Ain Koch Een Kok

Ain Moesikant Een Musikant

Ain Laichenbitter Een Aanspreker Bidder, Nooder

XIX. Viervoetige Dieren.

Das Ferd Het Paard

Die Koe De Koe

Der Ochs De Os

Das Kalb Het Kalf

Das Sjaaf Het Schaap

Das Sjwain Het Varken

Ain Ezel Een Ezel

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(43)

Ain Af Een Aap

Ain Bok Een Bok

Ain Tziege Een Geit

Ain Gemze Een Wilde Geit

Ain Boeffel Ochs Een Buffel

Ain Baer Een Beer

Ain Hirsj Een Hert

Ain Rëe Een Rhee

Ain Elefant Olijphant

Ain Leuwe Een Leeuw

Ain Eber Een Wild Varken

Ain Kameel Een Kameel

Ain Friesjling Een Jong Varken

Ain Hond Een Hond

Ain Katze Een Kat

Ain Igel Een Egel

Ain Haase Een Haas

Ain Konïncken Een Konijn

Ain Spaanferkel Een Speenvarken

Ain Windspiel Een Hazewindhond

Ain Widder Een Ram

Ain Tieger Een Tijger

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(44)

XX. Vogelen.

Veugeln Vogelen

Ain Haan Een Haan

Aine Henne Een Hen

Ain Taube Een Duif

Ain Küchlein Een Kuiken

Ain Fau Een Paauw

Ain Gaijer Een Gier

Ain Rabe Een Raaf

Ain Waie Een Kuikendief

Ain Adler Een Arend

Aine Maise Een Koolmees

Ain Entvogel Een Eendvogel

Aine Gans Een Gans

Aine Kraëe Een Kraai

Ain Kanarien Vogel Een Kanarie

Aine Drossel Een Lijster

Ain Fasan Een Fasant

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(45)

Ain Fink Een Vink

Ain Koekkoek Een Koekkoek

Aine Nachtigaal Een Nagtegaal

Ain Goldvink Een Goudvink

Ain Pelikaan Een Pelikaan

Ain Papegay Een Papegaai

Aine Sjneffe Een Snip

Ain Sjwaan Een Zwaan

Ain Storch Een Ojevaar

Ain Staar Een Spreeuw

Ain Sperling Een Mosch

XXI. Kruipende Dieren en Insecten.

Ain Frosj Een Kikvorsch

Aine Sjlange Een Slang

Aine Hommel Een Hommel

Ain Bloetigel Den Bloedzuiger

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(46)

Die Bienen De Beien

Aine Sjnekke Een Slak

Ain Laus Een Luis

Ain Floo Een Vloo

Aine Sjildkreote Een Schildpad

Aine Spinne Een Spinnekop

Aine Raupe Een Rups

Aine Mükke Een Mug

Aine Amaise Een Mier

Aine Fliege Een Vlieg

Ain Worm Een Worm

XXII. Vragen en Antwoorden, veel Voorkomende Gezegdens, enz.

Sind sie welkomme Welkom hier

Geëen sie herain Ga binnen

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(47)

Wie speet wollen sie spaisen Hoe laat wilt gij Eeten

Iech werde es holen Ik zal het halen

Haben sie wool gesjlaffen Hebt gij goed Geslapen

Es ist maine sjold niecht Het is mijn schuld niet

Es hat kain sjwirïgkait Het heeft geen nood

Die stonde sjlaegt si musen nach der wacht

De klok slaat gij moet na de wagt

Sie haben noch tzait übrïch Gij hebt nog tijd over

Wie viele mailen haben sie huite tzoeruk geleget

Hoe veel mijlen hebt gij van daag afgelegt

Sie habe ain musame raise gehabt Gij hebt een moeilijke reis gehat

Das geet nog wool an Dat gaat nog al

Sie haben meer gehabt als neutig waer Gij hebt meer gehadt als noodig was

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(48)

Sie trïnken tzoe viel Gij drinkt te veel

Doe bïst besoffen Gij zijt dronken

Ich tzwaifle seer Ik twijfel zeer

Sie werden es sjoon siëen Gij zult het wel zien

Ich verlasse miech daar auf Ik verlaat mij daarop

In waarhait Waarlijk

Etwan Omtrent

Etwo Bijna

Jederman Elk een

Sie werden meer bekommen Gij zult meer hebben

Wie hais das auf duitsj Hoe wordt dat in het Duitsch Genoemd?

Ich bin inen seer verbonden Ik ben u zeer verplicht

Wollen sie met mier geëen Wilt gij met mij gaan

Sie sind hier fremd Gij zijt hier vreemd

Wo kommen sie her Van waar komt gij

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(49)

Adjee goete fruind Zijt gegroet of adieu goede vriend

Leeben si wool Vaarwel

Goeten morgen Goede morgen

Goeten abend Goede avond

Tzoem wiederseëen Tot wederziens

Iech wunsje dïer alles goetes Ik wensch u alle goeds

Wat sol das sain Wat zal dat zijn

Was dünket uich davon Wat dunk u daarvan

Was bliebt inen Wat belieft u

Waarom soo viel weezens Waarom zoo veel omslag

Ies es gewïs das….?

Is het waar dat….?

Wortzoe sol of wurde das dienen Waartoe zal of zou dat dienen

Wormit besjeeftigen sie siech Waar mee houdt gij u bezig

Angneeme roëe of sjlaffen zie wool Wel te rusten

Las miech tzoe frieden Laat mij met vreden

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(50)

Es ïs mier laid Het doet mij leed

Gee noer ord warte uirer sagchen Loop bemoei u met uw zaken

Gee mier aus den augen Gaa mij uit den weg

Es ïst niecht aus zoesteën Dat is onverdraaglijk

Iech verbïte uich das Ik verbiede u dat

Halt das maul Zwijg

Ruur das niecht an Kom daar niet aan

Iech verbiete es dier noch ainmaal Ik verbiede het u nog eens

Om Gottes wïllen toe es ja niecht Om Godswil doe het toch niet

Seëet uich wool voor, das ier das niecht toet

Wacht u wel zulks te doen

Hütet uich daar voor Wacht u daar voor

Das ïst auf laiben strafe verboten Dat is ten strengste verboden

Reeden sie mit mier Spreek met mij

Gants gern Zeer gaarne

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(51)

Wo ïst irer kameraad Waar is u kameraad

Hier allernaegst Hier digt bij

Sie werden mier ain grose gefaelle thoen Gij zult mij veel plaisieren

Ach ja waarom niecht O ja waarom niet

Vettzaien sie miech, iech bït om vergebong neemen simier niecht übel Ik vraag excus, vergeef mij, neem mij

niet kwalijk

Es bedarft nicht Het is onnodig

Wie zo?

Hoe zoo?

Gesjwïnd tziëen sie siech an Kleed u schielijk aan

Ich werde zoo glaich fertig sain Ik zal zoo klaar zijn

Werden sie es niecht meer toen Zult gij het niet weer doen

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(52)

Wie befinden sie sich tzait gistern Hio vaart gij sedert gisteren

Gantz wool Zeer wel

Ich danke inen Ik Bedank u

Setzen sie sich nieder Ga Zitten

Es ïst recht sjeun wetter Het is Mooi Weer

Es ïst kalt wetter Het is Koud

Wie spaet ïst es sjoon?

Hoe Laat is het reeds?

Es ïst eilf oer Het is Elf Uur

Haben sie kain oer of zak-oer Hebt gij geen Horlogie

Wollen sie essen Wilt gij Eeten

Wollen sie trïnken Wilt gij Drinken

Da haben sie ain sjnabs Daar hebt gij een Glas Genever

Sind sie sjoon bai viele faldsjlagen geweesen?

Hebt gij veele batailles bij gewoond?

Er ist viermaal mit bloetigen kof davon gekommen

Hij is dikwijls met groot verlies geretireerd

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(53)

Er hat lange tzait die kof empoor gehalten Hij heeft het lang uitgehouden

Die tzaitongen luugnen wieder gedrokt De couranten liegen meest

Er wird anlaufen Hij loopt in de kaars

Es sjikt siech alles datroe an Het begint er nu goed naar te gelijken

Aus den augen, aus den sin Uit het oog, uit het hart

Der das kruis hat seegnet siech selbst am ersten

Die de kelk heeft zegend zich

Man moes siech nach der dekke strekken Men moet de tering naar de nering

schikken

Iech werde uich fuse magcken Ik zal u beenen maken

Sie sind in tiefen gedanken Gij pijnst

Alzoo geet es in der welt Zoo gaat het in de wereld

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

(54)

Geld ist die loosong Geld is de ziel van alle zaken

Es ist mier niecht leegen Het komt mij niet gelegen

Doe grayfet maine eere an Gij raakt mijne eer aan

Etwas verspregchen Iets beloven

Ier hatst goet sagen Gij hebt goed spreken

Was liegt daaran Wat legt er aan gelegen

Ain loestiger broeder Een vrolijke gast

Er ist ain nar Hij is een gek

Bist doe nerriesch Zijt gij dwaas

Es haist Men zegt

Es werd bald am ende sain Het is haast gedaan

Uber kof ond hals Hals over kop

Bai ja ond nain Bij ja en neen

Es ist ausgemacht Het is uit

NB. Tot supplement dezes is bij den Uitgeever ter perse, Alphabetische verzameling van Hoog- en Nederduitsche woorden, naar de uitspraak in het Hollandsch gespeld.

Hollandsch en Hoogduitsch woordenboekje

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Aletta Hoog, Een Hollandsch meisje in Amerika.. Moeder zegt, dat er minder “in” komt, dan we noodig hebben om van te leven. Er moet zoo dikwijls een dollar af voor een dag werken

Hé ja, dat is een nieuw idee voor Annie. Zoo bezien, lijkt de reis veel prettiger... Maar dat ze de reis doen moet met juffrouw de Reuver, die ze nog zoo weinig kent, dat is weer

Zelfs begon ik weer wat in mijn humeur en een weinig zachter jegens haar gestemd te geraken, en het strakke gevoel, dat ik thuis gehad had alsof mijn gezicht bevroren was en mijn

MOLESCHOTT in het Hoogduitsch niet alleen, maar ook in onze taal (Amsterdam 1849, 1850, bij SULPKE ) eene physiologie der voedingsmiddelen uitgegeven en voor

In de eerste plaats spreekt het tamelijk wel van zelf dat de Franschen hun woord niet aan 't Hoogduitsch ontleend hebben, ofschoon zulk een ongerijmdheid met de grootste

Stil of stroomend het licht van zijn Lied, want hetgeen hij Met zichtbare daden zich nimmer wist te veroovren, Verwerft hij zich met het Woord en. Wijst aan laatre geslachten de

Van Effen maakte er geen geheim van dat hij zich bij voorkeur wendde tot ‘luiden van een middelbare staat’, wat in Engeland ‘the middleclass’ heet. Toch zal De Hollandsche

Alle die Werkgasten staan onder de protectie van hunnen Heilig Pontius Pilatus, van wiens stokregel, dat geschreven is moet geschreven blyven, zy nooit een stroobreed wyken zullen,