Mastervoorlichting Sociologie 23 november 2020

30-11-2020 | 1

Mastervoorlichting Sociologie

23 november 2020

Dr. J. Dijkstra, Opleidingsdirecteur

Sociologie

Gaat over ons allemaal.

Mensen kunnen niet zonder de samenleving waarin ze leven.

Sociologie gaat over de voortdurende wisselwerking tussen het individu en zijn sociale en maatschappelijke omgeving.

Sociologen willen maatschappelijke vraagstukken beter begrijpen, om een bijdrage te leveren aan het beter

functioneren van de maatschappij.

30-11-2020 | 2

30-11-2020 | 3

Sociologen zoeken dus antwoorden op maatschappelijke vraagstukken en

aanknopingspunten voor beleid.

Sociologen zijn hard nodig, omdat….

….zij met hun kennis een grote bijdrage kunnen leveren aan het begrijpen en oplossen van allerlei

maatschappelijke vraagstukken…

en daarmee….

….bijdragen aan het beter functioneren van de

maatschappij en van mensen in de maatschappij…….

30-11-2020 | 4

30-11-2020 | 5

Masteropleidingen Sociologie Groningen

› Sociologie met een algemene beleidskern en specialisaties:

• Criminaliteit & Veiligheid

• Arbeidsrelaties & Levensloop

• Gezondheid, Welzijn en Zorg

• Politiek, Maatschappij en Beleid

• Sociologie van de Netwerksamenleving

Ma Sociologie – Jaarindeling

Semester 1

• Algemeen deel: 3 vakken over beleid (elk 5 EC)

• Vak: Onderzoeksforum (5 EC)

• 2 Specialisatievakken (elk 5 EC) uit een van de specialisaties op de vorige slide

Semester 2

• Stage 10 EC

• Scriptie 20 EC

30-11-2020 | 6

Stage en Scriptie (afstudeertraject)

› Studenten richten zelf hun afstudeertraject in

› Ondersteuning vanuit focusgroepen (met studenten en docenten)

› Keuze voor externe (soms internationaal) en interne stages

› Bij voorkeur koppeling tussen de stage en de scriptie

Algemeen deel Master:

Beleid

30-11-2020 | 8

Master Sociologie, RUG

Uitgangspunten:

Een opleiding met een eigen karakter

• wezenlijk anders dan de bachelor  gespecialiseerder

Beleidsgericht

• opleidend voor functies buiten de universiteit

Sterk persoonlijke invulling

• individueel afstudeertraject (stage + scriptie)

• voorbereiding via focusgroepen en scriptieforum;

intensieve begeleiding bij de uitvoering

Beleidsgericht

Voorbereiding op beleidsfuncties heeft in onze Groningse opvatting drie uitgangspunten:

1. Alle beleid is theoriegestuurd

 Nadruk op werken met beleidstheorieën: waarom werkt beleid (niet)?

2. Beleid voltrekt zich in een spanningsveld tussen dominante economische sturingsprincipes en sociaalwetenschappelijke inzichten

 Uitdaging voor de sociologie: duidelijk maken dat onbedoelde effecten van beleid doelbereiking in de weg kunnen staan

3. Goed beleid berust op een combinatie van algemene principes met veld- specifieke kennis

 Algemeen: drie beleidskernvakken

 Specialisaties: Arbeid & Levensloop; Criminaliteit & Veiligheid; Gezondheid, Welzijn & Zorg; Politiek & Bestuur, Sociologie van de Netwerksamenleving

Beleidskernvakken: 3 vakken in 1

semester

1. Beleidsontwerp

 Theoretische grondslagen voor publiek beleid;

beleids(re)constructie gebaseerd op gedragsmechanismen;

confrontatie tussen economische en sociologische sturingsprincipes

2. Beleidsevaluatie

 Effectiviteitsmeting (experimentele en non-

experimentele ontwerpen); theorie-gebaseerde evaluatie;

meta-analyses

3. Prosociaal gedrag

 Beschrijving en verklaring van coöperatieve en solidaire gedragingen; condities voor bevorderen of ondermijnen van prosociaal gedrag; verkenning mogelijkheden van PSG-

beleid

Specialisatie:

Criminaliteit & Veiligheid

30-11-2020 | 12

Waarom deze specialisatie?

Criminaliteit en Veiligheidsvraagstukken zijn belangrijke thema’s in het functioneren van de samenleving

Hoe kunnen we deze fenomenen beter begrijpen?

Waarom plegen mensen delicten? Wat zijn de oorzaken?

Welke mogelijkheden heeft de overheid om criminaliteit te bestrijden?

Welke interventies zijn effectief?

Welke informatie is nodig om criminaliteit te begrijpen?

Twee vakken

1) Theorieën over criminaliteit en veiligheid 2) Beleid en interventies

30-11-2020 | 14

Vak 1: Theorieën

Klassieke theorieën, buurtniveau, sociale disorganisatie, sociale controle, psychologie en biologie van criminaliteit, preventie.

Integreren en toepassen van theorieën op verschillende vormen van criminaliteit

Individuele opdrachten (o.a. essay) en groepsopdrachten

• Georganiseerde criminaliteit

• Zedendelicten

• Witte-boorden criminaliteit

• Jeugdcriminaliteit

• Cybercriminaliteit

Vak 2: Beleid & Interventies

› Analyseren van beleid en interventies

› Relatie met praktijk door gastcolleges

• Politie Groningen: predictive policing

• TNO: sociale media & crisisbeheersing

• WODC: effectieve justitiële interventies

• VNN: Risicotaxatie in het forensische veld

• VNG: Huiselijk geweld

› Opdracht i.s.m. politie Noord-Nederland

• Afdeling Analyse & Onderzoek

Stage & Scriptie

Extern:

• Politie (netwerkanalyse, mobiel banditisme, oud en nieuw)

• Van Mesdag (risicotaxatie)

• Veiligheidshuis (beleidsanalyse)

• Onderzoeksbureaus (leefbaarheid, veiligheid)

• Fier Fryslân (misbruik) Intern:

• Deelname aan lopende onderzoeken (KiVa, SNARE, PEAR)

Specialisatie:

Gezondheid, Welzijn en Zorg

30-11-2020 | 18

Specialisatie: Sociologie van

• Gezondheid

• Welzijn

• Zorg

Sociologie van

• Gezondheid

• Welzijn

• Zorg

Sociologie van

• Gezondheid

• Welzijn/welbevinden

• Zorg

Sociologie van

 Gezondheid

 Welzijn

 Zorg

Twee vakken

Sociale determinanten van gezondheid (Prof. dr. Nardi Steverink)

Medicalisering Gezondheidszorg en Sociale Controle (Dr. Donald van Tol)

23

Vak 1:

Sociale determinanten van gezondheid

Coördinator en docent:

Nardi Steverink

24

Sociale determinanten van gezondheid

Macro

(bijv. inkomensongelijkheid)

Meso

Micro

(bijv. persoonlijke sociale relaties)

Gezondheid

&

Welbevinden

25

Ook aandacht voor “Healthy Aging”

26

Wat is er in sociaal opzicht nodig voor mensen om

gelukkig en gezond oud te worden?

Coördinator en docent:

Dr. Donald van Tol

Vak 2:

Medicalisering, gezondheidszorg en sociale controle

27

is het proces waarin menselijke problemen:

• worden gedefinieerd met behulp van medische taal,

• worden begrepen en benaderd vanuit een medisch kader/perspectief, of

• worden behandeld met een medische interventie.

Medicalisering

28

Aan bod komen:

•De ontwikkeling van het denken over medicalisering

•Actuele medisch-ethische vraagstukken

•De rol van de medische professie in de samenleving

•Vragen rondom doelen en grenzen van de gezondheidszorg

Medicalisering, gezondheidszorg en sociale controle

29

Stage & scriptie-mogelijkheden?

• Sociologie – Onderzoekslijn Aging Well / Healthy Aging

• UMCG – GRIP&GLANS Programma (Interventie-programma)

• UMCG – Wetenschapswinkel Geneesk. & Volksgezondheid

• Gemeente Groningen (verschillende afdelingen)

• CMO’s (provinciale organisaties)

• Zorgverzekeraars (Menzis)

• Zorgbelang (Patienten- en clienten-organisaties)

• Zorgfocuz (Onderzoeksbureau voor de zorg)

• SocioQuest (Onderzoeksbureau/interface Sociologie - veld)

• Movisie (Onderzoeksinstituut in Utrecht)

• RIVM (Utrecht)

• Academische werkplaatsen (bij Hogescholen)

30

Specialisatie:

Arbeidsrelaties & Levensloop

30-11-2020 | 31

Beroepsperspectief

›Beleidsfuncties

›Onderzoeksfuncties

›Groot aantal organisaties die beleid ontwikkelen m.b.t.

de arbeidsmarkt

›Onderzoek is belangrijk element van beleidsontwikkeling

Meerwaarde Sociologie

› Maatschappelijke invalshoek

› Vaardigheden om onderzoek uit te voeren

› Beoordelen van kwaliteit van informatie (methoden, totaalbeeld)

30-11-2020 | 33

Vakken

› Arbeid en Levensloop

dr. R. Wielers

› Arbeid en Arbeidsrelaties dr. V. Seibel

Kleinschalig onderwijs

› Wekelijkse werkcolleges

› Rondom centraal thema

› Met opdrachten over bestudeerde literatuur als uitgangspunt

Vak 1: Arbeid en Levensloop

› Waarde en waardering van arbeid

› Ontwikkelingen in het arbeidsaanbod: jongeren, moeders, vaders, ouderen

› Effect op (houdbaarheid van) verzorgingsstaat

Vak 2: Arbeid en Arbeidsrelaties

Problemen in of met betrekking tot arbeidsrelaties:

› Werkdruk/burnout

› ‘Precariousness’

› Arbeidsmarktpositie van Migranten

› Overscholing

› Loopbanen op de flexibele arbeidsmarkt

Voorbeelden afstudeerprojecten

Extern

› Jongeren in flexibele banen en burnout

› De ontwikkeling van een ‘sociaal uitzendbureau’

› Sociale netwerken van werklozen

› Tekort aan artsen en tandartsen in Noord-Nederland Intern

› Werkdruk in zorg en onderwijs

› Zelfvertrouwen van werklozen

› Determinanten van employability

30-11-2020 | 39

Politiek, Maatschappij en Beleid

30-11-2020 | 40

… nu partijen waarop het bestel lang rustte terrein verliezen en nieuwkomers zich aandienen die naar de democratisch rechtsstaat een lange neus trekken…

Politieke sociologie

• Hoe nemen gemeenschappen besluiten?

• Hoe realiseren zij hun doelen?

• Hoe gaan zij om met conflicten?

• Wat zijn de machtsverhoudingen tussen burgers, politieke partijen, parlement en regering?

30-11-2020 | 41

Belangrijke concepten

› Democratie

› Macht

› Conflict

› Legitimiteit

› Representatie &

representativiteit

Belangrijk actoren

› Kiezers

› Partijen

› Leden van partijen

› Vertegenwoordigers

› Bestuurders

30-11-2020 | 42

Contexten: regionaal, nationaal, EU, mondiaal

Twee vakken

› Klassieke werken

› Toekomst van de partijendemocratie

Interactieve colleges, veel ruimte voor vragen en discussie

30-11-2020 | 43

Vak 1: Klassieke werken

Theorieen over democratie: Hoe denken politicologen over democratie?

Twee klassieke politicologen worden behandeld:

A. Downs en R.A. Dahl

Recente kritische reacties op de klassiekers:

C.H. Achen & L.M. Bartels

30-11-2020 | 44

Vak 2: Toekomst van de partijendemocratie

Is een moderne democratie zonder politieke partijen denkbaar?

› Kiezers

› Partijen

› Europese Unie

› Populisme

› Nieuwe vormen van democratie

› Gastcolleges door politicologen

30-11-2020 | 45

Stage- en scriptiemogelijkheden

Stage: voorbeelden:

› Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen (RuG)

› Fractie politieke partij

› Gemeente & provincie: democratische vernieuwing Scriptie: voorbeelden:

› Sociale omgeving van PVV-stemmers

› Burgerschapscompetenties van adolescenten

30-11-2020 | 46

Politiek, Maatschappij en Beleid

* Goed vervolg op de minor politiek & bestuur

* Verplicht voor Master Educatie Maatschappijleer

30-11-2020 | 47

30-11-2020 | 48

Sociologie van de

Netwerksamenleving

What is this route about?

› Applying a relational approach to the study of social problems

› Individual, collective and societal outcomes are created and affected by the structure of relations among the actors

› Sustainable societies need network policies &

interventions

| 49

Example Health-care

› What are the factors that affect addiction behavior?

› What are the elements that a healthcare

organization and policy makers should take into account when designing interventions?

| 50

Health-care & Networks

› “How does the informal social network influence the severity of the addiction of people with substance use disorder?”

› The data showed that perceived social support led people with substance use disorder to contact VNN earlier (lower severity of addiction at the moment of intake)

| 51

PhD student@BSS RUG

Theories of networks-1b - ENGLISH

› 5 ECTS

› Learning outcome: to apply network reasoning to different kinds of social phenomena, from differences in career prospects to religous

violence and collective movements

› Highly interactive (seminars and guest lectures)

› Term paper

| 52

Network Methods for Policy Research 1a ENGLISH

› 5 ECTS

› Learning outcome: understand methodological side of network studies, analyses, interventions

› Two entry levels: BA and pre-master (or equiv.)

› Lectures, seminars, illustrative practicals in R

› Final exam

More about comprehension than calculation.

| 53

| 54

Internship opportunities

 Internal: 5 different research clusters

 External: companies, public organizations, public- private partnerships

Dank voor jullie aandacht

Vragen? Stel ze gerust!

30-11-2020 | 55