Natuurbescherming in Nederland
Inhoudsopgave
In le id in g 3
1. Natura 2000 4
2. Ecologische H o o fd s tru c tu u r 6
3. N a tion ale Parken 8
4. N a tion ale Landschappen 10
5. Soortenbescherm ing 12
6. N a tu u rw e tg e vin g 13
Tot slot 15
Colofon 16
Inleiding
N a tu ur he eft een be la ngrijke plek in Nederland. De n a tu u r is een schatkam er van soo rte n en ecosystem en. Het is ech
te r n ie t alleen een th u is v o o r planten en dieren: n a tuurg eb ied en zijn bij uitste k geschikt om rust, ru im te en stilte te ervaren. Jaarlijks trekken dan o o k veel mensen de n a tu u r in, b ijvo o rb e e ld om te w a nd ele n o f fietsen. M aar de n a tu u r b ie d t oo k andere v o o rd e le n . Zo levert het bos b ijv o o rb e e ld h o u t v o o r onze m eubels en zuiveren bom en de lu ch t die w e inad em en . N a tu u ris dus van levens
belang v o o r planten, dieren èn m ensen.
Daarom zet het M in iste rie van Land
bouw , N a tu ur en V o e d se lkw a lite it (LNV) zich in v o o r de bescherm ing en verdere o n tw ik k e lin g van de natuur. Deze bro chure laat zien hoe LNV dat in de prak
t ijk doet.
Er is en w o rd t veel geregeld om de n a tu u r in Nederland te bescherm en. Een b e la n g rijk in s tru m e n t is de aa nw ijzing van versch illen de bescherm de n a tu u rg e bieden. Gebieden die w a a rd e v o l zijn v o o r Europa zijn benoem d to t Natura 2000-gebieden. Verder zijn er gebieden die speciaal v o o r Nederland b e la n g rijk zijn, de zogenaam de Beschermde N a tu u rm o n u m e n te n . De gro te re n a tu u r
gebieden van Nederland, m et vaak een b e la ngrijke recreatieve fun ctie, zijn de N a tionale Parken. Om van de n a tu u rin Nederland w e e r een goed fu n c tio n e rend geheel te maken, w o rd e n al deze n a tuurg eb ied en v e rg ro o t en m et elkaar
ve rb o n d e n to t een ecologisch
n e tw e rk: de Ecologische H o o fd s tru ctu u r (EHS). Tot slo t he eft Nederland
N a tion ale Landschappen aangewezen.
D it zijn landschappen die vanw ege hun bijzon de re landschappelijke, n a tu u rlijk e en recreatieve k w a lite ite n w o rd e n bescherm d.
Binnen de n a tuurb esch erm in g in N ederland w o rd t onderscheid gem aakt tussen bescherm ing van gebieden en van soorten (planten en dieren).
De precieze bescherm ing van gebieden is geregeld via de N a tu urb esche rm in gs
w e t 1 9 9 8 o f via be stem m in gsplan nen van de gem eenten. In bestem m ings
plannen is vastgelegd w e lke fu n c tie (be ste m m in g) een bepaald gebied heeft en w e lke a c tiv ite ite n daar m ogen plaats
vin d e n . De soo rte nb esch erm in g w o rd t geregeld via de Flora- en fa u n a w e t en via actieve soo rte nb esch erm in g zoals bescherm ingsplannen v o o r soorten en de Rode lijsten.
Deze brochure laat zien w a t het belang is van elk na tuurbescherm ings-instrum ent.
S ch ie rm o n n iko o g
i . Natura 2000
Natura 2000 is het g ro o tste in itia tie f op het gebied van na tuurb esch erm in g in Europa. Het is een sam enhangend, Europees n e tw e rk van bescherm de na tu u rg e b ie d e n . Het n e tw e rk w o rd t gerealiseerd d o o r bijdragen van alle lid staten van de Europese Unie. Behoud en herstel van de b io d iv e rs ite it in de Europese Unie is het doei. De Natura 2000-gebieden w o rd e n aangewezen op basis van de Europese V o g e lric h tlijn en H a b ita tric h tlijn . De to ta le op pe rvlakte van Nederlandse n a tuurg eb ied en dat va lt o n d e r Natura 2000 is op het land circa 3 3 0 .0 0 0 hectare en op het w a te r (o.a. W addenzee, Ijsselm eer en Delta) circa 7 7 0 .0 0 0 hectare.
De Nederlandse Natura 2000-gebieden vorm e n een essentiële schakel in de in te rn a tio n a le v lie g ro u te s van vele soo r
ten trekvogels. Lepelaars, ganzen en b ij
v o o rb e e ld s te ltlo p e rs zijn mede afh a n ke lijk van Nederlandse leef-, b ro e d -e n voedselgebieden. V o o r een aa n ta l p la n ten - en d ie rso o rte n he eft Nederland een g ro te in te rn a tio n a le v e ra n tw o o rd e lijk heid. Een vo o rb e e ld hiervan is een o n d e rso o rt van de noordse w o e lm u is.
Deze ko m t alleen in N ederland v o o r en le e ft in vo ch tig e to t uitg esp roken natte vegetaties in laag veen -en kleigebieden.
Haar ach te ru itg a n g in deze gebieden is alarm erend. V oo r het overleven van deze o n d e rso o rt zijn on de r m eer Natura 2000-gebieden G roote W ielen in Friesland en het llperve ld in Noord- Holland b e la n g rijk. Daarnaast zijn Nederlandse gebieden zoals de
W addenzee en de duinen van in te rn a tio naal belang. Een g ro o t en re d e lijk on ge
rept deel van deze na tu u rtyp e n kom t n a m e lijk bij ons voor. Daarom zijn ze aangewezen als Natura 2000-gebieden.
Bijdrage aan na tuurb esch erm in g Concreet streeft de Europese Unie ern aa r om de a c h te ru itg a n g van de b io d iv e rs ite it in 2010 te stoppen. Het rea li
seren van Natura 2000 is h ie rv o o r een b e la n g rijk in s tru m e n t. Natura 2000- gebieden in Nederland w o rd e n fo rm e e l aangewezen d o o r de M in is te r van LNV.
De n a tu u rw a a rd e n in deze gebieden w o rd e n vervolgens s trik t bescherm d d o o r zo w e l hun w e tte lijk e bescherm ing ais d o o r een uitg ebalanceerd pakket beheersm aatregelen. De beheersm aat
regelen zijn g e rich t op het behoud, her
stel en o n tw ik k e lin g van de aanw ezige n a tu u rtyp e n en leefgebieden van soo r
ten. Op deze m an ie r blijven de schatten van de n a tu u r bew aard v o o r to e
kom stige generaties.
NATun i m
Natura2000in Nederland
2. De Ecologische
Hoofdstructuur (EHS)
D o or ru im te lijk e o n tw ik k e lin g e n zoals w o n in g b o u w en in fra s tru c tu u r is in het verled en veel n a tu u r ve rlo re n gegaan en zijn na tu u rg e b ie d e n versnipperd geraakt. Daarom he eft het M in is te rie van LNV in 1 9 9 0 de Ecologische H o o fd s tru c tu u r (EHS) ge ïntroduceerd.
M et de EHS w o rd e n n a tuurg eb ied en in N ederland v e rg ro o t en w e e r m et elkaar verb on den to t een sam enhangend n e t
w e rk. Veel Nederlandse Natura 2000- gebieden m aken b ijv o o rb e e ld deel u it van d it n e tw erk. Concreet w o rd t ernaar gestreefd om in 2 0 1 8 circa 7 2 8 .5 0 0 hec
tare aan EHS gerealiseerd te hebben.
Dat is zo’ n 20% van het la n d o p p e rvla k van Nederland. D aarbij kom en dan nog eens de ruim zes m iljo e n hectare natte na tuur: m eren, rivieren, zeearm en en de Nederlandse delen van de Noordzee en de W addenzee.
Het bescherm en van Nederlandse na tu u rg e b ie d e n alleen, is n ie t v o ld o e n de v o o r het behoud van de n a tu u r en daarom is de EHS be la ngrijk. Soorten hebben niet alleen een leefgebied nodig dat g ro o t genoeg is: om de po pu latie s gezond en vee rkrach tig te houden m oe
ten ze zich o o k kunnen verplaatsen tu s sen de versch illen de leefgebieden. De EHS ge eft soorten u itw ijk m o g e lijk h e d e n ais de om stan dighe de n in een n a tu u r
gebied (tijd e lijk ) verslechteren d o o r bijv o o rb e e ld de verw ach te k lim a a t
vera n d e rin g . V erder zijn de v e rb in d in gen tussen gebieden g u nstig v o o r de
u itw isse lin g van dieren tussen p o p u la ties. Dat is goed v o o r de gezon dh eid van deze soorten.
De EHS is o p g e b o u w d u it bestaande gebieden zoals de V eluw e en de Biesbosch, en w o rd t aangevuld m et de o n tw ik k e lin g van nieu w e natuur.
Daarbij w o rd t erop ge le t dat er variatie bestaat in de versch illen de typen n a tu u r (duinen, heide, moeras, bos). Het v e r
binden van n a tuurg eb ied en w o rd t gerealiseerd d o o r het aanleggen van robuuste ve rb in d in g e n en ecoducten.
Om barrières zoals w egen, spoorw egen en kanalen te passeren, w o rd e n fauna- passages aangelegd. De EHS w o rd t gerealiseerd in sam e nw erkin g m et p ro vincies, gem eenten, na tuurbescher
m ingsorganisaties, m aatschappelijke organisaties, boeren en pa rticuliere n.
m
i r "
M
Bijdrage aan na tuurbescherm ing Het d o e i van de EHS is behoud, herstel en o n tw ik k e lin g van be langrijke eco
systemen in Nederland. N atuurgebieden w o rd e n v e rg ro o t en m et elkaar v e rb o n den, zodat soorten zich tussen verschil
lende leefgebieden kunnen verplaatsen.
Het is in de toe kom st zelfs de bedoeling dat bijvoo rbe eld edelherten van af de O ostvaardersplassen via de V eluw e naar D uitsland kunnen lopen. Naast het ve r
binden van droge na tuurgebieden, zorg t de EHS e rv o o r dat natte na tuurgebieden m et elkaar w o rd e n verbonden en aan
sluiten op in te rn a tio n a le gebieden. D it is bijvoo rbe eld b e la n g rijk v o o r een v o g e l
soo rt ais de roerdom p. Daarnaast is er in de na tuurg eb ied en v o lo p ru im te v o o r
recreatie. De EHS bestaat daarom u it gevarieerde n a tu u r om te beschermen èn om van te genieten.
3. Nationale Parken
Nederland he eft t w in tig N a tionale Parken. Een N a tion aal Park is een aan
eengesloten gebied m et een op pe r
vla kte van ten m inste 1.000 hectare. De parken zijn geselecteerd o m d a t ze v o o r Nederland bijzondere n a tu u r he rbe r
gen. Eén van de b ijzon de rhe den van N a tio n a a l Park D w in g e le rve ld b ijv o o r
beeld, is de u itg e s tre kth e id van de heide. In w e in ig streken ko m t de heide re la tie f nog zo gaaf en in zo’ n om vang voor. N a tio n a a l Park O osterschelde is een in d ru k w e kke n d w a te rg e b ie d . Het is van w a arde v o o r g ro te aa ntallen vogels en vo g e lso o rte n die h ie r rusten en v o e d sel vin d e n . V erder he eft het park een rijke o n d e rw a te rflo ra - en fauna en zijn de g e tijd e n b e w e g in g e n nog re d e lijk on ge sto ord . D it levert een dynam isch landschap op dat, z e k e rin Europa, zeer zeldzaam is. Gezien de w a a rd e vo lle n a tu u r in de N a tionale Parken is het niet vreem d dat ze bijna allem a al on de rdee l zijn van Natura 2000 e n /o f to t de Ecologische H o o fd s tru c tu u r behoren.
In onze N a tionale Parken k u n t u h e e rlijk ontspannen en ge nieten van rust, ru im te en schoonheid. De parken kennen v o lo p v o o rzie n in g e n zoals w a n d e l- en fietspaden, o b se rva tie h u tte n en in fo r
m atiepanelen. De meeste parken heb
ben oo k een rou te die geschikt is v o o r m in d e r validen. Elk N a tio n a a l Park heeft bovendien een bezoekerscentrum van w a a ru it educatieve a c tiv ite ite n w o rd e n georganiseerd en w a a r bezoekers in fo r
m atie kunnen krijgen over b ijvo o rb e e ld de a ch tergro nd en van het natuurbeheer,
de in v lo e d van de mens op de n a tu u r en het n u t van n a tu u rb e h o u d . Een bezoekerscentrum v o rm t m eestal het v e rtre k p u n t v o o r n a tu u rw a n d e lin g e n en
begeleide excursies. Er w o rd t veel aan
dacht besteed aan v o o rlic h tin g en n a tu u r-e n m ilieu ed ucatie .
Daarnaast w o rd t er in de N ationale Parken veel on de rzoek gedaan dat w o rd t g e b ru ik t v o o r het beheer en de in ric h tin g van de parken. Het gaat dan om on de rzoek naar b ijvo o rb e e ld de in vlo e d van recreatie op de n a tu u r en de effecten van beheersm aatregelen. Het b e h e e rva n de N a tion ale Parken w o rd t vastgesteld in een in tensieve sam enw er
king tussen eigenaren, beheerders en andere betrokkenen. Tussen de parken v in d t sam e nw erkin g en afstem m in g
plaats via het S am enw erkingsverband N a tionale Parken. Het M in is te rie van LNV is v e ra n tw o o rd e lijk v o o r het fu n c tio n e re n van het Nederlandse N a tionale Parkenstelsel ais geheel.
H e e rlijk ge n ie te n en leren van de n a tu u r op de Veluwe
Bijdrage aan natuurb esch erm in g De N a tion ale Parken staan v o o r een h o o g w a a rd ig aanbod van natuur, v o o r
zie nin ge n en a ctiv ite ite n . D o or de com b ina tie van na tuursch oo n en goede m og e lijkh e d e n v o o r recreatie en educa
tie, on tvang en vee l parken m eer dan een m iljo e n bezoekers per jaar.
N a tionale Parken vorm e n daarm ee een b e la ngrijke brug tussen de n a tu u r ais abstract be grip en de m o g e lijkh e id om n a tu u r z elf te beleven. Dat kan leiden to t een gro te re w a a rd e rin g van de n a tu u r en draagvlak v o o r het n a tu u r
beleid.
4. Nationale Landschappen
Nederland is rijk aan landschappen die w a a rd e vo l zijn d o o r hun c u ltu u rh is to ri
sche, n a tu u rlijk e en landschappelijke kw a lite ite n . Deze landschappelijke kw a
lite it z o rg t v o o r een aa ntrekke lijke o m g eving om te w o n e n , w e rken en recreëren. Om w a a rd e vo lle gebieden te bescherm en, he eft het M in iste rie van LNV (in sam e nw erkin g m et het
M in is te rie van VROM ) de tw in tig meest unieke o f kenm erkende landschappen aangew ezen ais N a tio n a a l Landschap:
8 0 0 .0 0 0 hectare in to ta a l, w aarvan ongeveer 6 0 0 .0 0 0 hectare la n d e lijk gebied. Behoud, beheer en versterking van landschap, natuur, c u ltu u rh is to rie en recreatieve w a ard en staan er voo rop . V oo rbe eld en van N a tion ale Landschap
pen zijn het G roene Hart, het Heuvel
land en het R ivierengebied.
N a tionale Landschappen zijn geen bescherm de n a tuurg eb ied en zoals de N a tionale Parken, w a n t in de landschap
pen w o rd t g e w o o n d en ge w e rkt.
R uim telijke o n tw ik k e lin g e n blijven m o g e lijk. U itg a n g s p u n t is w e l dat de be la ngrijkste landschappelijke k w a lite i
ten n ie t m ogen w o rd e n aangetast.
W o n in g b o u w is b ijvo o rb e e ld alleen to e gestaan v o o r de eigen be volking sgro ei.
Verder b e taalt de overheid mee aan het o n d e rh o u d en b e h e e rva n het landschap en aan projecten die het land schap pe lij
ke karakter versterken. De ru im te lijk e o n tw ik k e lin g e n in de N ationale Landschappen w o rd e n begeleid, zodat er een goed e ve nw icht o n tsta a t tussen ecologie, econom ie, leefba arhe id en
schoonheid.
Bijdrage aan na tuurb esch erm in g In op p e rvla kte zijn de landschappen ver
g e lijkb a a r m et de Ecologische H o o fd s tru c tu u r (EHS). Binnen de N ationale Landschappen ligge n natuurg eb ied en , die m et elkaar ve rb on den zijn via ele
m enten zoals hagen, singels en beken die kenm erkend zijn v o o r een la nd
schap. D it n e tw e rk he eft een hoge na tu u rw a a rd e en v o rm t daarm ee een w a a rd e vo lle a a n vu llin g op de EHS. Een aa ntal N a tionale Landschappen ken
m e rkt zich d o o r op en he id en verg ezich
ten. Deze op en he id is van levensbelang v o o r vele w e ide vog els. Verder is
bescherm ing van de landschappen b e la n g rijk v o o r plan t- en dierso orten, die in sterke m ate a fh a n ke lijk zijn van cultu urland scha pp en.
*H et M inisterie van Volkshuisvesting R uim telijke Ordening en M ilieubeheer (VROM)
N ationaal Landschap Heuvelland in Zuid- Limburg
5. Soortenbescherming
O ndanks de aa nw ijzing van bescherm de gebieden kunnen som m ige planten en dieren in ons land slechts m et m oeite overleven. O ok w e tte lijk e bescherm ing via de Flora- en fa u n a w e t is niet genoeg v o o r het behoud van deze plan t- en dierso orten. Daarom zijn aanvullende m aatregelen nodig. Soortenbescher- m ingsplannen en Rode lijsten zijn v o o r
beelden van actieve bescherm ing.
In een soo rte nb esch erm in gsp lan staan concrete acties beschreven om het leefgebied en le efom stan dig he de n van een so o rt te verb etere n. Het d o e i van zo'n plan is herstel en duurzaam behoud van een soo rt o f soo rte ng roe p in N ederland. De lo o p tijd van een soo r
ten besch erm in gsp lan is v ijf jaar. De provincies zijn v e ra n tw o o rd e lijk v o o r de u itv o e rin g van de plannen.
M o m e n te e l zijn 15 soortenbeschem ings- plannen in u itv o e rin g . V o o r (een o n d e r
so o rt van) de noordse w o e lm u is, oo k bescherm d in het kader van Natura 2000, is b ijv o o rb e e ld een bescherm ings- plan opgesteld.
Een Rode Lijst bevat een o ve rzich t van soo rte n die u it Nederland zijn ve rd w e nen o f dreigen te v e rd w ijn e n . D it w o rd t bepaald op basis van zeldzaam heid e n /o f negatieve trend . De m ate van be dre iging is verdeeld over de volge nde categorieën: v erd w e nen u it Nederland, ern stig bedreigd, bedreigd, kwetsbaar, gevoelig. De lijsten w o rd e n p e rio d ie k vastgesteld d o o r de m in is te r van LNV.
Rode lijsten hebben geen ju rid isc h e sta
tus. Plaatsing op de lijst betekent daar
om n iet au tom atisch dat de soo rt bescherm d is. D aarvoor is opnam e van de so o rt in de Flora- en fa u n a w e t nodig.
Er is o n d e r andere een Rode lijst v o o r zoogdieren, v o o r vogels, v o o r reptielen, v o o r bijen en v o o r libelle n.
Bijdrage aan natuurbescherming Concrete m aatregelen v o o r de bescher
m ing van soorten zorgen e rv o o r dat bedreigde p la n t- en d ie rso o rte n in Nederland be houden blijve n. Het n a tu u rb e le id m oe t ertoe leiden d a t e r in 2020 v o o r alle soorten en populaties, die in 1 9 8 2 van nature in Nederland v o o rkw a m e n , de ju is te con dities v o o r duurzaam behoud aanw ezig zijn. De Rode lijsten hebben een be la n g rijke sig
n a le ring sfu nctie . Ze geven n a m e lijk aan hoe goed o f slecht het m et een soo rt gaat. Op basis daarvan w o rd e n even
tu e e l extra m aatregelen g e tro ffe n om de so o rt te bescherm en. Zo draagt speci
fieke soo rte nb esch erm in g bij aan het behoud van b io d iv e rs ite it in Nederland.
6. Natuurwetgeving
De be la ngrijkste w e tte n v o o r n a tu u r
bescherm ing in N ederland zijn de N a tu urb esche rm in gsw e t 1 9 9 8 en de Flora- en fau n a w e t. Beide w e tte n ku n t u zien ais een Nederlandse v e rta lin g van de Europese V o g e lric h tlijn en Flabitat- ric h tlijn . De v e rp lic h tin g e n v o o r be
scherm ing van na tu u rg e b ie d e n zijn o ve rge nom e n d o o r de N atuurbescher
m in g s w e t 1 9 9 8, te r w ijl de Flora- en fa u na w e t zich rich t op de bescherm ing van planten en dieren.
N a tu urbescherm ingsw et 1 9 9 8
De N a tuurbescherm ingsw et 1 9 9 8 regelt de bescherm ing van na tuurg eb ied en in Nederland. Daarnaast regelt deze w e t de a a nw ijzing van natuurg eb ied en die van na tion aa l o f in te rn a tio n a a l belang zijn:
Beschermde N a tu u rm o n u m e n te n en Natura 2000-gebieden. De N atuur
bescherm ingsw et 1 9 9 8 bepaalt v e rvo l
gens w a t er w é l en niet mag in deze bescherm de na tuurgebieden.
A c tivite ite n die negatieve gevolgen v o o r de na tuurw aard en kunnen hebben (zoals u itb re id in g van een cam ping o f b o u w a c tivite ite n in o f nabij een be
schermd gebied), m ogen bijvoo rbe eld niet plaatsvinden zon de r verg u n n in g . Verder is iedereen v e rp lic h t om z o rg vu l
dig om te gaan m et na tuurgebieden (zorgplicht). Flandelingen die een na tuurg eb ied kunnen beschadigen m oe
ten achterw ege w o rd e n gelaten. Flet is bijvoo rbe eld niet toegestaan om te roken in een gebied dat extra brandge- vo e lig is d o o r een periode van droogte, om d a t anders het gevaar bestaat dat de
n a tu u r d o o r brand verloren gaat.
Flora- en fa u n a w e t
De Flora- en fa u n a w e t bescherm t p la n t
en die rso o rte n in de bescherm de na tu u rg e b ie d e n èn d a arb uiten . O ngeveer 5 0 0 soo rte n in N ederland va l
len o n d e r de bescherm ing van deze w e t.
In de p ra k tijk kom t het erop neer dat bescherm de planten en dieren zoveel m o g e lijk m et rust gelaten m oeten w o r den. Flet is b ijvo o rb e e ld niet toegestaan om planten te plukken o f u it te steken en dieren te doden, vangen o f ve rsto ren. Flet d o e i van de Flora-en fa u n a w e t is het behoud van plan t- en d ierso orten die in het w ild v o o rk o m e n . De w e t be scho uw t alle dieren en planten ais w a a rd e v o l en mensen m oeten daar z o rg v u ld ig mee om gaan (zorg plicht).
Flandelingen w aarvan ie m and w e e t o f kan verm o ed en dat ze schadelijk zijn v o o r soorten o f hun directe le e fo m geving m oeten achterw ege w o rd e n g elaten. Zo mag een n iet-aa nge lijnd e hond in het veld b ijvo o rb e e ld geen die ren opsporen o f ve rw o n d e n .
Andere w e tte n
Naast de N atuurbescherm ingsw et 19 9 8 en de Flora- en fau naw et, kent
Nederland de N a tu ursch oon w e t 1 9 2 8 en de Boswet. De N a tu ursch oon w e t 1 9 2 8 v o o rk o m t dat het eige ndo m van land
goederen versnipperd raakt en dat het natuurschoon van landgoederen w o rd t aangetast. De Boswet bescherm t bossen en andere terre in e n m et veel bom en, zod at de Nederlandse bossen in stand
blijven en w a a r m o g e lijk w o rd e n u it
gebreid. Daarnaast w o rd t n a tuur
bescherm ing vaak gerealiseerd via de ru im te lijk e ordening.
Bestem m ingsplannen van gem eenten m oeten bijvoo rbe eld rekening houden m et bescherm de natuurg eb ied en en het be he ervan de w a ard evolle N ationale Landschappen is geregeld via de Nota Ruimte.
Tot slot
Natura 2000, de Ecologische H o o fd structuur, N a tion ale Parken, N a tionale Landschappen, soo rte nb esch erm in g en n a tu u rw e tg e v in g zijn allem a al be la ng
rijke in s tru m e n te n v o o r het behoud, het herstel en de v ersterking van n a tu u r
w aarden. W elk in s tru m e n t de ju is te bescherm ing b ie d t is a fh a n k e lijk van de situa tie. In het ene geval is het bescher
men van gebieden de beste manier, m a a rin een an de r geval kunnen p la n t
en d ie rso o rte n b ijvo o rb e e ld be ter direct w o rd e n bescherm d.
V oo r het bereiken van een duurzam e bescherm ing van w a a rd e vo lle n a tu u r
gebieden en landschappen m oe t n a tu u r in andere aandachtsvelden van de ove r
heid m eew egen. Binnen de o n tw ik k e lin g van het p la tte la n d , de ru im te lijk e o rd e n in g en het m ilie u b e le id w o rd t oo k rekening ge houden m et de belangen van na tu u rg e b ie d e n en landschappen.
Zo zijn goede w a te r- en m ilie u c o n d itie s n o o d za ke lijk v o o r het behoud en herstel van de natuur. Daarnaast kunnen agrariërs b ijvo o rb e e ld via subsidie
regelingen een bijdra ge leveren aan de n a tu u ro n tw ik k e lin g op het p la tte la n d . A l deze bijdragen v a n u it v erschillende beleidsvelden, vorm e n samen een stevige b a s is v o o rd e bescherm ing en verdere o n tw ik k e lin g van de natuur.
V oo r de bescherm ing van n a tu u r zijn regels no dig, m aar dat betekent niet dat n a tuurg eb ied en w o rd e n afgesloten v o o r de mens. Integendeel. W aar m o g e lijk, zijn n a tuurg eb ied en to e g a n
k e lijk gem aakt v o o r het pu bliek. W ant de n a t u u r is e r o o k v o o r d e mens. Die kan er ontspannen en ge nieten van rust, ru im te en schoonheid.
M eer in fo rm a tie
V o o r m eer in fo rm a tie over n a tu u r
bescherm ing en n a tu u rw e tg e v in g in N ederland k u n t u terech t op de w e bsite van het M in iste rie van LNV
(w w w .m in ln v .n l).
M eer in fo rm a tie over de v erschillende N a tion ale Parken ku n t u vin de n op ww w .nationaalpark.nl.
Colofon Uitgave:
Redactie:
Fotografie:
Productie:
Vormgeving:
Drukwerk:
M in iste rie van LNV, Postbus 2 0 4 0 1, 2 5 0 0 EK Den Haag Directie N a tu ur Kina
IFZ b e d rijfs u itg e v e rij Trossen Los° R otterdar Zwaan Printm edia Septem ber 2 0 0 5
M eer in fo rm a tie : In fo tie k (0 7 0-3 7 8 4 0 6 2)
