VU Research Portal
Muscle and protein in the ICU
Looijaard, W.G.P.M.
2020
document version
Publisher's PDF, also known as Version of record
Link to publication in VU Research Portal
citation for published version (APA)
Looijaard, W. G. P. M. (2020). Muscle and protein in the ICU: Towards personalized nutrition.
General rights
Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. • Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain
• You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal ?
Take down policy
If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim.
E-mail address:
Heleen. Ontzettend veel dank voor je begeleiding tijdens mijn promotietraject. Wat heb ik ontzettend veel van je mogen leren. Je bent met je nuchterheid en eerlijkheid en je onvermoeibare enthousiasme een voorbeeld voor velen. Ondanks je drukke agenda was je altijd bereid mijn stukken met een zeer kritische blik te lezen. Alle rode aanpassingen duizelden me soms, maar als we bij versie 8 aanbeland waren en de tekst weer werd terug veranderd naar hoe hij in versie 1 was wist ik dat we eindelijk op de goede weg waren. Gelukkig waren er steeds minder versies nodig om op dat punt te komen. Ook dank ik je voor de welverdiende schoppen onder mijn kont die ik af en toe nodig had. Het is geen gemakkelijk traject geweest, maar je wist vaak precies datgene te zeggen om me te motiveren om verder te gaan.
Peter. Ook jou wil ik heel hartelijk bedanken voor je begeleiding tijdens mijn promotietraject. Samen met Heleen waren jullie het fijnste team dat een promovendus zich kan wensen. Je begon als mijn co-promotor maar bent inmiddels zeer verdiend mijn promotor. Als begeleider ben je heel toegankelijk en dat waardeer ik zeer in je. Niet veel promovendi zullen kunnen zeggen dat ze een tandenborstel hebben gedeeld met hun promotor! Ook jou ben ik dankbaar dat je ondanks je overvolle agenda altijd tijd voor me wilde maken. Dank voor de keren dat we samen naar de statistiek hebben kunnen kijken en mooi om te zien dat het uiteindelijk ons beider petten te boven ging en we toch echt naar een echte statisticus moesten.
Inge. Man man man wat hebben we een monnikenwerk verzet. Door meer dan duizend scans heen ploeteren was niet altijd de leukste klus, maar wat was het fijn dat we dit samen konden doen. Je hebt het werk echt een stuk draaglijker gemaakt en ik ben je zeer dankbaar voor je inzet. Zonder jou was dit proefschrift er niet gekomen. Daarnaast ook bedankt voor de gezelligheid, tijdens het werk, bij onze lunchmeetings en niet te vergeten op de congressen waar we samen heen konden!
Leescommissie: Leo Heunks, Luc van Loon, Andrea Maier, Robert Tepaske en Arthur van Zanten. Hartelijk dank voor het kritisch lezen van dit proefschrift en de bereidheid hierover van gedachten te wisselen tijdens de verdediging.
Bert. Door jouw enthousiasme voor voedingsonderzoek ben ik op de IC terecht gekomen en met mijn wetenschappelijke stage - waar je mijn begeleider was - is het grondwerk voor dit proefschrift gelegd. Bedankt voor je begeleiding tijdens deze eerste fase.
Intensivisten: Angelique, Armand, Birkitt, Erik, Eveline, Hans, Harry, Jan Jaap, Leo, Patrick, Paul, Pieter Roel, Sabine en Sandra. Bedankt voor jullie supervisie en de vele leermomenten tijdens mijn tijd als ANIOS op de ICV. De ervaringen die ik heb opgedaan zal ik altijd met mij meedragen.
Armand. Bedankt dat ik de kans kreeg om op uw afdeling onderzoek te doen en de ondersteuning die ik daarbij heb gekregen.
Collega arts-assistenten. Bedankt voor de mooie tijd die ik als ANIOS op de ICV heb gehad. Na een week nachtdiensten assistenten uit het hele ziekenhuis optrommelen om op maandagochtend aan de gin-tonics te gaan blijft wat mij betreft het mooiste voorbeeld van intercollegiale samenwerking dat er is.
Monique, Erna en Ingrid. Bedankt voor de fijne samenwerking, jullie ondersteuning op onderzoeksgebied was ontzettend fijn en bleek al snel onmisbaar.
Ronald en Jan. Bedankt voor jullie technische ondersteuning, voor het meezoeken naar oplossingen als ik weer eens het onmogelijke wilde en het draaien van talloze eindeloze queries.
Susanne. Bedankt voor je hulp bij het leren van de CT analyses en het leggen van een aantal nuttige contacten. Het meest dankbaar blijf ik dat je me tijdens een congres in Leipzig voorstelde aan Eva, het heeft daarna nog even geduurd voordat de vonk echt oversloeg maar het zaadje is daar geplant.
Suzanne, Sabine, Anne en andere collega’s van Diëtetiek & Voedingswetenschappen. Bedankt voor de nuttige overleggen en prettige samenwerking.
Sandra. Naast supervisor op de ICV was je ook collega promovenda en hebben we een aantal mooie samenwerkingen gehad, bedankt daarvoor.
Bob en Harm Jan. Collega promovendi van het eerste uur. Dank voor het wegwijs maken in de onderzoekswereld, de hulp in het statistische oerwoud en vooral gezellige tijd. Collega promovendi. Annemijn, Bart, Heder, Luca, Sander, Tinjie. Bedankt voor de ontspannen sfeer en de zeer noodzakelijke ontspanning buiten werktijd.
Studenten. Bedankt voor jullie hulp bij het vergaren van data. Met name co-auteurs van hoofdstuk 7 Nadine en Bo veel dank voor jullie inzet bij deze studie.
Carrie, Marina, Michael, Levi, Adam, Danni, Daren, and Paul. Thank you for the international collaboration and the fun we had at conferences. I am grateful for my visit to Canada, the Bacon Jam Burger is still the best I ever had!
Patiënten en familie. Zeer veel dank voor de bereidheid om tijdens de zeer ingrijpende periode van IC-opname toestemming te geven voor het doen van onderzoek.
Collega’s gynaecologie SG en GHZ. Nu dit avontuur tot een slot komt heb ik bij jullie de eerste stappen mogen zetten in het volgende. Dank voor jullie interesse en de mooie tijd bij de gynaecologie.
Hephaistos. Gasten, wat begon als hopeloze roeiploeg waar ik de twijfelachtige eer mocht hebben coach te zijn (“ik Willem!”) is uitgegroeid tot de beste vriendengroep die ik me kan wensen. Bedankt voor jullie steun bij mooie en verdrietige gebeurtenissen en vooral ook voor alle ploegetens, soosavonden, game-sessies en slechte grappen. Dat we nog maar veel mee mogen maken samen!
Anouk en Matthijs. Bedankt voor jullie vriendschap, luisterend oor, gezellige spelletjesavonden en voor het helpen vinden van de focus. Matthijs, in de tijd dat ik 1 boekje heb geschreven ben jij al op weg naar nummer 5, respect!
Marloes.
Familie. Bedankt voor jullie interesse gedurende dit hele traject. Ik ben blij met jullie. Koen. Jij verdient een aparte vermelding. Mijn relaxte “komt wel goed” houding heeft me veel geholpen tijdens mijn promotietraject, maar toen de opmaak van het proefschrift wel heel snel afgemaakt moest worden werd jij hier een beetje de dupe van. Heel erg bedankt voor al je werk hierin, ik ben ontzettend blij met het eindresultaat.
Eline en Stéphanie. Paranifmen. Bedankt voor jullie steun in de aanloop naar mijn promotie en dat jullie mij bijstaan op de grote dag. Eigenlijk net als in de rest van onze levens waarin we elkaar onvoorwaardelijk steunen en altijd voor elkaar klaarstaan. Ik ben ontzettend blij en ontzettend dankbaar voor onze goede band.
Papa. Ik ben ongelooflijk dankbaar voor de warme thuisbasis en alle mogelijkheden om te gaan studeren die jullie ons hebben gegeven. Je onvoorwaardelijke steun en liefde zijn van onschatbare waarde en ik ben ontzettend blij dat je aanwezig kan zijn bij mijn promotie.
Mama. Dit proefschrift is voor jou. Hoe jij in het leven stond is mijn grootste inspiratie. Hoe je met tegenslagen omging is ontzettend bewonderenswaardig en heeft ervoor gezorgd dat ik dit proefschrift af heb gemaakt. Ik mis je.
Eva. Moppie. Als ik alles ga opnoemen waar ik je dankbaar voor ben heb ik een tweede proefschrift nodig. Jij bent alles voor mij. Ik ben blij dat we een team zijn en kan niet wachten samen ons volgende avontuur aan te gaan als ons derde teamlid er is. Ik hou van jou.
Wilhelmus (Willem) Gerardus Petrus Maria Looijaard was born on September 26, 1988 in Leidschendam, The Netherlands. After graduating from the bilingual VWO at the Alfrink College in Zoetermeer in 2006, he started studying psychology at Leiden University. However, his ultimate goal was to become a doctor and after two years he was admitted to medical school at the VU University in Amsterdam. During his studies he worked as a medical driver for general practitioners and enjoyed student life at the A.L.S.R.V. Asopos de Vliet rowing club. In the fourth year of medical school his interest in research and the ICU was sparked during his research internship at the ICU of the Amsterdam UMC, location VUmc. For his research internship he collected nutritional data and analysed CT-scans and laid the groundwork for what turned into a PhD project and ultimately this thesis. He continued this research throughout the final years of his studies alongside his medical internships. After graduating in 2015 he started clinical work as a resident at the VUmc ICU and combined his clinical work with research for two years. Currently he works as a resident at the Gynaecology and Obstetrics department in the Groene Hart hospital, to pursue his ambition to become a gynaecologist.
Publications
Looijaard WGPM, Dekker IM, et al. Early high protein intake and mortality in critically ill ICU patients with low skeletal muscle area and -density. Clin Nutr. 2019.
Looijaard WGPM, Stapel SN, et al. Identifying critically ill patients with low muscle mass: Agreement between bioelectrical impedance analysis and computed tomography. Clin Nutr. 2019.
Looijaard WGPM, Denneman N, et al. Achieving protein targets without energy overfeeding in critically ill patients: A prospective feasibility study. Clin Nutr. 2018. Looijaard WGPM, Weijs PJM, Oudemans-van Straaten HM. Letter to the editor: comment on 'Timing of PROTein INtake and clinical outcomes of adult critically ill patients on prolonged mechanical VENTilation: The PROTINVENT retrospective study'. Clin Nutr. 2018.
Looijaard WGPM, Molinger J, et al. Measuring and monitoring lean body mass in critical illness. Curr Opin Crit Care. 2018.
Stapel SN, Looijaard WGPM, et al. Bioelectrical impedance analysis-derived phase angle at admission as a predictor of 90-day mortality in intensive care patients. Eur J Clin Nutr. 2018.
Looijaard WGPM, Weijs PJM, et al. Letter to the Editor: comment on ‘Functional Compromise Cohort Study (FCCS): Sarcopenia is a Strong Predictor of Mortality in the Intensive Care Unit’. World J Surg. 2018.
Kuchnia A, …, Looijaard WGPM, et al. Evaluation of Bioelectrical Impedance Analysis in Critically Ill Patients: Results of a Multicenter Prospective Study. JPEN J Parenter Enteral Nutr. 2017.
Looijaard WGPM, Dekker IM, et al. Skeletal muscle quality as assessed by CT-derived skeletal muscle density is associated with 6-month mortality in mechanically ventilated critically ill patients. Crit Care. 2016.
Looijaard WGPM, Weijs PJM, et al. Early high protein intake is associated with low mortality and energy overfeeding with high mortality in non-septic mechanically ventilated critically ill. Crit Care. 2014.
Weijs PJM, Looijaard WGPM, et al. Low skeletal muscle area is a risk factor for mortality in mechanically ventilated critically ill patients. Crit Care. 2014.
Presentations
• Adequate protein modifies 6-month mortality of low muscle mass in critically ill patients.
• Stepwise increase in protein associated with improved outcome in sarcopenic critically ill.
• Early high protein intake without energy overfeeding in critically ill patients.
• Early energy overfeeding is associated with increased mortality in ICU patients with refeeding hypophosphatemia, a retrospective study.
• Lichaamssamenstelling van IC patiënten.
• High protein nutrition in sarcopenic ICU patients.
• Feasibility of early high protein intake by the enteral route.
• Relation between skeletal muscle area at the 4th thoracic- and 3rd lumbar vertebra levels.
• Is er plaats voor BIA op de IC?
• The relation between BIA- and CT-derived muscle mass in critically ill patients.
• High protein feeding is beneficial for older sarcopenic ICU patients.
• Spiermassa op de IC gemeten met BIA en CT.
• Intermuscular adipose tissue as independent predictor of mortality in critically ill patients.
• Low skeletal muscle index is a strong and independent of BMI risk factor for mortality in mechanically ventilated critically ill patients. Awards
American Society for Enteral and Parenteral Nutrition (ASPEN) 2017 - Research Trainee Award.
American Society for Enteral and Parenteral Nutrition (ASPEN) 2017 - Harry M. Vars Award nomination.
European Society for Enteral and Parenteral Nutrition (ESPEN) 2014 - Best Abstract Award.
Grants
ASPEN / Nestlé Health Science 2017 - Enteral Nutrition Research Grant proposal. Nederlands Voedingsteam Overleg (NVO) 2015 - Research Travel Grant.
European Society for Enteral and Parenteral Nutrition 2014 - Travel Grant. ASPEN 2017 ESPEN 2017 TOPICS 2017 ASPEN 2016 ESPEN 2016 NVC 2016 ESPEN 2015 NVO 2015 ESPEN 2014 ESPEN 2013 Publications
Muscle and protein in the ICU
Towards personalized nutrition
Wilhelmus G.P.M. Looijaard
