Aantvoord aan dr. A~ Vondeling

(1)

en

Zaterdag 4 juni 1960 - No. 589

Aantvoord aan dr. A~ Vondeling

<Zie pag 8)

De defensienota van minister Visser

Enige voorlopige aantekeningen

D

e defensienota van minister Visser, offi- cieel geheten: "Nota inzake de defensie- inspanning in de jaren 1961 tot en met 1963", heeft :__ en terecht - dooreen ge-nomen een

goede pers gehad. .

In de troonrede van 15 september 1959 werd aangekondigd, dat een nota inzake de toekom- stige personele en financiële defensie-inspanning in de loop van het parlementaire jaar zou worden ingediend, zodra in Navo-verband de daarvoor noodzakelijke gegevens ter beschikking zouden staan.

In overeenstemming met deze formulering heeft de minister de inhoud van zijn nota be- perkt tot drie hoofdonderwerpen van het in de komende jaren te voeren beleid: de plannen omtrent de organisatie E!h n1ateriële uitrusting van de kr~jgsmachtonderdelen, de op perso- Iieelsgebied voorgenomen maatregelen en ·de financiële wijziging, welke uit een· en ander zal moeten resulteren.

Minister Visser heeft, naar hij zelf in Zijn begeleidende brief opmerkt, vooral naar kortheid en overzichtelijkheid gestreefd.

In de defensienota van 1954 (die 278 pagina's telde!) zijn de meest principiële vraagstukken, welke met het defensiebeleid samenhangen, reeds uitvoerig. beschreven. Daarna, in de stukken en mondelinge beraadslagingen betreffen- de de defensiebegroting voor de jaren 1955 tot en met 1960, is steeds ook weer uitgebreid op tal van onderwerpen ingegaan. De strategische grondslagen van de N.A.V.O.-verdediging zijn laatstelijk diepgaand in beschouwing genomen in de nota ter algemene inleiding van de memo- .ries van toelichting op de ontwerp-begroting

voor het jaar 1959, waarbij tevens is aangegeven welke invloed van de technis'che evolutie verwacht werd op de taak en de samenstelling van de N.A.V.O.-strijdkrachten.

De minister meende daarom goed te doen, niet in herhalingen te vervallen en thans te volstaan met een korte samenvatting van de hoofdzaken, in het bijzonder voor wat betreft de grondslagen van het defensiebeleid en de door de Nederlandse strijdkrachten te vervul- len taken.

* *

D

ie kortheid en overzichtelijkheid mogen o.i. bepaald gerekend worden tot de verdi!=msten van deze negen pagina's tellende

nota. -

Er wordt zei dikwijls gekla[.gd, dat de amb-_.

telijke stukken naar omvang en inhoud onver- teerbaar zijn voor het grote publiek. Wij géven toe, dat in bepaalde gevallen omvangrijke stuk- ken_niet altijd te vermijden zijn. Maar nu op de door de minister uiteengezette reële gronden in dit geval beperking w el mogelijk was, valt het te loven, dat de bewindsman, wiens zake- lijke inslag en verleden hier zeker ten goede hebben gewerkt, de ambtelijke neiging tot breedsprakigheid heeft weten te weerstaan.

· Ook "Het Parool" komt bij een afwegen van de voor- en nadelen van deze beknoptheid tot een vrij positieve conclusie.

"Intussen" - zo schreef dit onafhankelijk- socialistische blad - "tellen wij het nadeel van

deze op. bepaalde, en waarlijk niet allemaal on- belangrijke puntent e grote beknoptheid, minder zwaar dan de overzichtelijkheid, die daarmee gewonnen wordt. Al zou men meer dan eens wel graag in het bos een individuele boom wat beter kunnen onderschetden, beter zó dan dat zoveel afzonderlijke bomen beschreven worden, dat het zicht op het bos verloren gaat.

"Wie deze notá nauwgezet gelezen heeft, weet in elk geval wat de hoofdlijnen betreft duidelijk wat de regering voornemens is. Dat is ongetwijfeld een verdienste". .

1\-llNISTER IR. S. H. VISSER ... defensienota, kort maar duidelijk ...

Aldus "Het Parool", waaraan wijzelf nog wel mogen toevoegën, dat het eveneens een verdienste van deze nota is; dat zij in duidelijk Nederlands is gesteld, zonder overbodig gebruik van vaktermen en afkortingen, die alleen voor een handjevol technici te verteren zijn.

Deze nota kan ook door de "gewo.ne burger"

worden gelezen, die nu eens niet het gevoel krijgt, dat met hem en zijn belangstelling geen rekening wordt gehouden en die, zoals

"Het Parool" terecht vaststelt, na lezing wat de hoofdlijnen betreft duidelijk weet, wat de Regering voornemens is.

• . *

D

eze nota heeft dooreen genomen - althans wat de politieke hoofdartikelen betreft - een goede pers gehad. ·

Dat geldt voor een belangrijkdeel zelfs voor

"Het Vrije Volk" Dit socialistische partijorgaan stelt o.a. vast, dat de grondslagen van het beleid in elk geval ongewijzigd zijn gebleven en dat men nu als voorheen ervan uitgaat, dat door middel van de N.A.V.O. het evenwicht van krachten in de wereld moet worden ge- handhaafd. Dat is, zo voegt "Het Vrije Volk"

daar aan toe, ook voor de Partij van de Arbeid aanvaardbaar.

De strategische conceptie, die in de defensienota is neergelegd, biedt eveneens weinig of geen nieuws. De theoretische opvattingen van de Noordatlantische opperbevelhebber, generaal N orstadt, lijken naar de mening van het blad, te zijn overgenomen. Er wordt een defini- tieve keuze gedaan voor de vorming van sterke schildstrijdkrachten. Het "ongebreidelde gebruik van nucleaire wapens" wordt afge- wezen; op tactische kernwapens rekent de Re- gering daarhalve wel.

De voorgestelde maatregelen op het gebied van het personeelsbeleid lijken het blad aan- trekkelijk, al betwijfelt het, dat zonder bijzon- .. dere maatregelen voldoende contractanten zul-

len kunnen worden aangetrokken.

Van. belang is, dat het blad moet toegeven, dat ook de verhoging v;;tn de defensie-uitgaven van f 1650 cip f 1850 miljoen . geen verrassing is, omdat minister Staf (lid van het Kabinet- Drees) · de noodzaak van deze verhoging al

"jaren geleden" heeft aangekondigd.

Over de Marine schrijft "Het Vrije Volk"

echter:

"Geheel overeenkomstig de verwachtingen blijft het Kabinet-De Quay vasthouden aan een in veler ogen overspannen ta~k van de Neder- landse marine. Dat dit zou gebeuren, was al duidelijk bij de aantrekking van staatssecreta- rissen vorige zomer. Van de aanvankelijk ge- dachte organisatorische opzet is men afgewe- ken onder druk van de zijde der marine, die zo enigszins mogelijk een eigen departement, zij het .dan in de vorm van een staatssecretariaat, wilde behouden. Zij heeft haar zin gekregen. · De defensienota bewijst, dat zij ook in een later stadium op haar stuk is blijven staan.

"De marine worden weer taken buiten het N.A.V.O.-gebied in het vooruitzicht gesteld, zij het dan onder de dekmantel van de bescherming van de Nederlandse koopvaardij.

Alsof onze vloot ooit in staat zou zijn tot een werkelijk doeltreffende bescherming op alle wereldzeeën. Defensieve taken buiten het N.A.V.O.-gebied zijn uiterst rekbaar. Waarmee en waarom moeten wij op de Grote Oceaan opereren?"

(zie vervolg pag. 5)

ATTENTIE! ATTENTIE!

Luistert op vr~jdag,

10 ju111i a.s.

over de zender Hilversum I ( 402 m}, van 19.30

-19.40 uur,

naar

"DE STEM VAN DE V.V.D."

Spreker: Mr. H. VAN IUEL, voorzit+er van de Eerste-Kamerfractie

van de

V.V.D.

Onderwerp:

"POLITIE~{ COMMENTAAR".

(2)

VRIJHElD .EN Dl'.:l\IOCRATIE

O

^p⁴^november¹⁹⁵⁰hebben de vijftien landen van de Raad van Europa te Rome overeenstemming bereikt over een verdrag ter bescherming van de rechten van de mens. Op 4 maal't 1954.

heeft de Tweede Kamer dit verdrag goed- g·ekeurd voo1·zover het betreft klachten van staten over vermeende inbreuk op de menselijke .rechten.

Een door prof. Oud ingediend amende- ment om ook het individuele klachtrecht te erkennen van iedere burger, werd toen n1et 32 tegen 37 stemmen verworpen.

Ruim vijf jaar later, in november 1959, kreeg prof. Oud echter toch zijn zin. Met algemene stemmen erkende de 'I'}veede Ka met· eveneens het individuele klacht- t·ccht.

\'01·ige week heeft ten slotte ook de Eerste Kamer (nadat vijf jaar geleden onze e-eestverwant mr. Wendelaar er reeds

;P

had aangedrongen) zonder hoof- delijke stemming het individuele klachtrecht erkend, zodat voortaan iedere par- ticulier een klacht kan indienen bij de Europese Commissie voor de rechten van de mens wanneer hij meent, dat inbreuk is gemaakt op zijn menselijke rechten en fundamentele vrijheden. Voorwaarde is.

da.t ee1·st alle nationale rechtsmiddelen moeten zijn uitgeput.

De vrees heeft lange tijd bestaan, dat van het individuele klachtrecht misbruik zo·u worden gemaakt. Daardoor was niet iedereen even enthousiast voor een snelle e1·kenning. Mr. H. van Riel had de aar- zeling van de regering kunnen begrijpen en waarderen, maar hij vond het een belangrijke dag nu het besluit tot erken- ning van het individuele klachtrecht eindelijk werd genomen.

. . ^..

H

et individuele klachtrecht is tot nu toe erkend door Oostenrijk, BeL gië, Denemarken, West-Duitsland, IJs- land, Ierland, Luxemburg, Noorwegen en Zweden en daar komt nu Nederland bij.

Het is tot nu toe niet erkend door Frank- rijk, Italië, Griekenland, Turkije en En- geland.

Mr. H. van Riel herinnerde er aan, dat de bescherming van de individuele mens in het volkenrecht begon in 1&15 toen de deelnemende landen aan het Wener Con- gres overeenkwamen met alle middelen de slavenhandel te ;~;ullen bestrijden. Ef-

fe~tief kon die bestrijding echter pas zijn na de komst van de stoomschepen, die de zeilschepen van de slavenhandelaren konden achtervolgen en doordat de Engelse vloot de zee beheerste.

Iedere groei van het volkenrecht is aldus gebonden aan een machtsontwikke- ling om het beoogde doel te verwezenlij- ken. In dit verband kan Frankrijk een probleem worden. Frankrijk heeft de conventie van Rome nog niet geratifi- ceerd en juist daar gaat de ontwikkeling in een richting van een meer gesloten staatsvorm, die verschilt van wat wij onder democratie verstaan.

Hoewel hij bezwaren zag, aanvaardde mr. Van Riel het individuele klachtrecht van harte. Bijna algemeen was men het er over eens, dat in Europa een mijlpaal is bereikt in de volkenrechtelijke positie van het individu.

* • •

O

^P bijna elk gebied heerst er een groot gebrek aan arbeidskrachten.

Dat bedreigt het aanhouden van de be- drijvigheid naar een hoger welvaartspeil.

Er schuilt echter nog een aanzienlijke arbeidsreserve onder gehuwde vrouwen.

Bij herhaling is er daarom uit onze fractie op aangedrongen de inkomsten van de gehuwde vrouw redelijker te be- lasten.

Mr. H. F. van Leeuwen deed dat weer eens begin novembet' 1959 in de Tweede Kamer, mr. J. de Wildè deed het in fe- bruari in de Eerste Kamer, mej. mr. J. J.

Th. ten Broecke Hoekstra deed het daarna weer in de Tv~-·eede Kamer om verlichting te brengen in het tekort aan ver- pleegsters.

Vorige week heeft mevrouw Haya van Someren-Downer in de Tweede Kamer er voor gepleit de belastingdruk te verlich.

ten voor de bevoegde gehuwde onderwij- zeressen, waardoor zij eerder geneigd zullen zijn een halve dag onderwijs te geven.

Dat gebeurde bij de behandeling van het wetsontwerp, dat ten doel heeft tot 1 januari 1964 wettelijk niet-bevoegde onderwijzers bij het ULO aan te stellen ten- einde te voorzien in het ernstige tekort aan onderwijzers bij het ULO, waar nu de sterke geboortegolf van direct na de be- vrijding is doorgedrongen:

* • *

I

n de eerste plaats wil minister Cals onderwijzers aan een ULO-school, die niet in het bezit zijn van de akte

4 JUNI 1960 - PAG. 2

van het individuele klachtrecht

Slyjtstuk van Europees verdrag inzake de rechten van de mens

• Goedkeuring door Eerste Kamer • Noodvoorziening in tekort aan onderwiizers

bij

het ULO • Tiideliik tot 1 ianuari 1964 ··De priis van het aardgas· Gemeenten berekenen te hoge tarieven.

MEVROUW VAN SOMEREN ... noodsituatie ...

voor Frans, Duits, Engels, wiskunde of handelskennis, met het geven van onderwijs in één of meer van deze vakken be- lasten, indien zij wel in het bezit zijn van de akte als volledig bevoegd onderwijzer

(hoofdakte).

Daarmee bleken de .onderwijsspecialis- ten zich wel te ·kunnen verenigen, maar niemand was enthousiast voor het ver- dergaande voorstel om in uitzondedngs-

gevallen ook de aanstelling mogelijk te maken van vakonderwijzers, die niet in het bezit zijn van de vereiste bevoegd- heden, maar die op andere gronden door de onderwijs-inspectie geschikt worden geacht voor het geven van onderwijs in vreemde tàlen, ~viskunde of handelskennis.

Een noodsit'.latie vereist noodmaatre- gelen, vcrzuchtte mevrouw Van Someren.

Mini:Jter Cals V:Jrèdn-arde ook nist enthousiast te zijn, maar er was op de nood- maatregel aangedrongen uit kringen van het gemeentelijk onderwijs in de grote steden, waar inderdaad, speciaal in Rot- terdam, een noodtoestand heerst. Voor- komen moet worden, zei de minister, dat in die noodsituatie geen redelijke oplos- sing mogelijk zou zijn.

Volgeris de minister gaat het slechts om enkele tientallen onderwijzers voor het geven van enkele lesuren per week.

Het ,schoolbestuur of het gemeentebe- stuur zal in eerste instantie beoordelen of een onbevoegde leerkracht geschikt wo1·dt geacht voor het geven van onderwijs in een bepaald vak. Na toetsing door de onderwijsinspectie \Vordt de vergun- ning telkens slechts voor een jaar ver- leend_

* • *

Dinsdag j.l. is het wetsontwerp z.h.s.

aangenomen. De P.v.d.A. en mej. Knol (K.V.P.} verzochten aantekening dat zij geacht wilden worden tegen de mogelijkheid van aanstelling van onbevoegden te hebben gestemd. Twee hoofdzakelijk technische amendementen van de heer Kleijwegt (P.v.d.A.) werden bij zitten en

opstaan aangenomen. ·

'n IIJ:Il)ijjJ:Jij;{tJ "longdrin~" steekt ; ver boven alles u1t t

"Een nafuurprocluct

bij uitstek" Importeur: Tony van Heeswijk • Roermond.

Deze Burger

:oas.!let ~and ui~. Met een vaart van achthonderd kilometer per uur, rs hu - m de1·tren uu1· - naar de westkust van de Verenigde Staten gevlogen. Aan die gehele kust heeft hij niemand ontmoet, die vroeg:

"hoe gaat het De Paus?" of "Gaat het ook zonder Drees?" En bij een kop koffie aan de toog van een klein café vroe!' iemand: "You a Dutcl~

man? Tell me, what 's your Capita! city: Oslo or Brussels or Stockholm?

Forgot my geography; all these names got mixed-up in my mind ... . "

Dat kan ons enige bescheidenheid leren. Ge weet het theoretisch wel maar de ervaring in de praktijk is weer even een kleine onthuLling~

dat ons Iand k~ein is, dat onze grootheden quantité négligeable zijn, en toen rk de drrectew· van een vliegtuigfabriek wilde herinneren aan de weigering van landingsrecht aan onze KLM, wist de man niet waa1·- over ik het had. Onze headlines op de eerste pagina's, brachten het meestal met eens tot d1'ie dunne regeltjes druks in de dagbladen van hèn.

Gaan wij, vroeg ik mijzelf op een bankje in de zon er niet te veel van uit, dat binnen onze grenzen het hart van de wer~ld klopt? ·

Deze vergissing is menselijk als vrijwel iede1·e andere. Ge vindt de eigen-lands-en-volks-belangen te grandioos om niet te verwachten dat zij, ook na dertien maal achthonderd kilometer per uur, nog niet;

van hun glans en glorie hebben verloren. Niettemin bekommert in Oslo of Helsinki zich niemand om onze problematiek. Evenmin als wij dat doen om de hunne. Dat is dan altijd de eerste impressie van de reis.

Een tweede is, dat in de weken, dat ge weg waàrt, hoegenaamd niets belangwekkends in 't vaderland is geschied. Uw blik is verruimd. Ge

zie~ - na zo'n kort verblijf buiten de grenzen zelfs - de zaken in ver- klemde vorm. Niet dat zij ginds zo veel belangwekkender zijn; alleen:

ge hebt hun kranten gelezen en hun zorgen en belangstelling onbewust tot de uwe gemaakt.

De mensen houden niet op te zeggen, dat de wereld steeds kleiner wo1·dt, doch dit is, in zijn algemeenheid .. zeker niet het geval. Zij moge een tikje om het middel zijn gekrompen, zij is nog altijd onafzienbaar groot en haar verschillen en veneheidenheden zijn immens.

Teruggekee1·d, ontvouwt ge één voo1· één de verzuimde dagbladen om alles wat. ge, gedurende uw afwezigheid, hebt gemist in te halen.

Dat is niet veel, en alle ouwejongens zitten nog op hun plaats op het scherp van de snede.

. Romme sch1·eef over Co lijn: alle stokpaardjes draven nog door de prste; ge hadt, bij nader inzien, die krantenstapel ongelezen kunnen laten.

Dat is altijd dezelfde, wel een beetje ontmoedigende 1·eiservaring van

D

e laatste jaren zijn in ons land steeds- grotere hoeveelheden aardgas gevonden. Deze br.on van nationale rijkdom zal men zo goedkoop mogelijk ter beschikking moeten stellen, betoogde vorige week onze geestverwant, mr. D. Schuite- maker, in de Tweede Kamer bij de be- spi·eking van het gasbeleid aan de hand van de tweede gasnota. Bijna algemeen werd aangedrongen op verlaging van de prijs van het aardgas.

Minister De Pous verklaarde daartoe niet te kunnen overgaan. In het belang van gelijke concurrentievehoudingen is de prijs- van het aardgas gekoppeld aan die van gas uit kolen. Doordat de kolen- prijs is gedaald, is ook de prijs van het aardgas reeds verlaagd, al zal de ver- bruiker dat niet overal hebben gemerkt, omdat de minister de zelfstandige gemeenten niet kan dwingen het prijsvoor- deel door te geven aan de consument.

~~ _i _Binnenhof _"

~ ~

... ~-....~~·--....~~

Men dient ook te bedenken, dat als men de grotere hoeveelheden aardgas wil afzetten door middel van prijsverlaging, dit ten koste zou gaan van het cokes- ovengas, dat niet kan worden bewaard ..

Aardgas kan in de bodem in reserve worden gehouden.

Door de verlaging van de prijs van het aardgas (als gevolg van de koppeling aan de gedaalde prijs van het cokesoven_

gas) zal de winst van het staatsgasbedrijf in 1961 niet meer bedragen dan 83.000 gulden. Dan zijn echter de afschrijvings- termijnen nog met vijf jaar verlengd.

Een nog langere afschrijvingsperiade zou niet verantwoord zijn omdat Euratom verwacht, dat er in 1980 ongeveer 250 kernenergiecel1trale!i zullen zijn.

M

r. Schuitemaker hield vol, dat als men de prijzen aan de bron ver- laagt, het voordeel ten slotte toch wel ten goede zal komen aan de verbruikers.

Juist van het kabinet-De Quay zou men kunnen verWachten, dat het zich warm maakt voor prij!Sver!aging.

MR. SCHUlTEMAKER . .. prijsverlaging ...

Minister De Pous merkte op, dat zijn prijsbeleid geheel gebaseerd is op vrij- willigheid. Hij heeft 118 gesprekken met bedrijfsleidingen gevoerd, waarvan e1· 83 tot prijsverlaging hebben geleid. Slechts in twee gevallen werd geen medewerking verkregen.

De minister zei de gemeenten niet te kunnen dwingen tot prijsverlaging van het aardgas, maar hij wilde alsnog trach- ten weigerachtige gemeenten te bewe- gen vrijwillig tot prijsverlaging over te.

gaan. Van zijn ambtgenoot van Binnen- landse Zaken heeft hij in dergelijke gevallen alle medewerking gehad.

V. v.D.

(3)

VRIJHEID EN DEMOCRATm 4 JUNI 1960 - PAG. 3

De heer S. J. van den Bergh antwoordt dr. A. Vondeling

Geen b(j~ondere geheimdoenerij met geld voor verkie~ingen

Vrijdagavond 27 mei heeft de penningmeester van de V.V.D., de heer Sidney J. van den Bergh, in onze tweewekelijkse tien-min~ten-uitzending voor de radio, de heer Vondeling als volgt te woord gestaan:

Oud-minister Vondeling van de PvdA heeft kort geleden voor de V ARA een praatje gehouden in het programma "Keuren en Kiezen". Hij sprak da.arbij over de invloed van de reclame o.a. bij de verkiezing van de president van de Verenigde Staten en na te hèbben beweerd, dat tegenwoordig: alleen maar rijke kandidaten kans hebben om verkozen te worden, zei hij te vrezen dat Nederland dezelfde weg uitgaat en eindigde met een aanval op de VVD, die haar inkomsten en uitgaven niet publiceert en door een enonne reclan1ecan1pagnc de kiezers voor zich tracht te winnen en ook wint.

In de eèrste plaats toont dit praatje aan, hoe onrechtvaardig de verhouding in de radio voor de V.V.D. is, die niet zoals de P.v.d.A., over alle faciliteiten van de VARA beschikt. Onze geestverwanten zijn voornamelijk thuis bij de AVRO en de VPRO die geen enkele direkte politieke propaganda van V.V.D.-ers op hun programma's toelaten.-Bij de VARA daar- entegen worden praatjes op ieder gebied gebruikt om direkte socialistische propaganda te maken.

Ik _heb de heer Vondeling reeds vr()e- ger op de onrechtvaardigheid van dit sy- steem in een demccratisch land gewezen, toen hij in het landbouwpraatje, ook on- gestraft, de V.V.D. had aangevallen in de tijd, dat de V.V.D. nog in het geheel niet over zendtijd beschikte. Thans, waarde luisteraars, hebben wij een kleine 10 minuten in de 14 dagen om ons te ver- dedigen tegen dergelijke ondemocratische aanvallen en daar wil ik dan nu gebruik van maken, zo goed als dit in een zo korte tijd gaat.

Onjuist uitgangspunt

In de eerste plaats is het uitgangspunt van de heer Vondeling al onjuist. Ver- mogende kandidaten zoals Kennedy en Roekefener geven inderdaad veel geld uit vóor hun propaganda, maar de beslissing wordt genomen door de partij- congressen, die eens in de 4 jaar bijeen- komen om de kandidaten voor het pre- sidentschap aan te wijzen. Hier komen meer dan duizend afgevaardigden uit het gehele land bijeen, waarvan slechts een klein · deel in een met kandidatengeld onclersteundè campagne misschien beïn- vloed heeft kunnen worden.

Maar wat tenslotte de 'beslissende rol speelt, is de geschiktheid van de kandi- daat en zijn aanvaardba&rheid voor alle kiezers, die de president tenslotte langs

democrD.tiscb~ weg in alle 50 staten vai1 de unie verkiezeL De twee laatste pre- sidenten, Truman en Eisenhower, waren stellig niet vermogend en moesten vóór hun verki<:czin[;' leven var. een bescheiàe:1 inkomen en zeker nie~ van kapité:&1 ..

Maar hoe staat het nu in Nede!'law' ~·

Volgens de he~:r Vondeling publiceert c1:;

V.V.D. niets over haar inkomsten en zijn de grote bedragen, die voor de V.V.D. bij de verkiezinge:1 zijn uitgegeven, door oE- bekende grootka:!;Jitalisten bijeengebracht en daaraan zou voor een belangrijk ge- deelte hèt grote succes van de V.V.D.

bij de verkiezingen te dankul zijn.

Hoe is het nu werkelijk? Volgens een deskundig onderzoek zou bij de laatste Kamerverkiezingen door alle partijen een totaal vaa 3 miljoen gulden aan reclame en propaganda zijn uitgegeven, dus ongevee::- 50 cent per kiezer.

De PvdA heeft toegegeven f 450.000.- voor reclame te hebben uitgegeven, maar ook in haar jaarverslag vindt men nauwelijks enige bijzonderheden. Maar hier is niet bijgerekend de vloed van propaganda, die door de verwante Arbeiderspers en door de VARA dagelijks op het Ne- derlandse publiek wordt losgelaten. De K.V.P. zegt ongeveer f 700.000.- te hebben uitgegeven en ook zij worden ge- steund door een talrijke pers, door een

grote vakbeweging en door een krach- tige omroepvereniging. De A.R. zeggc:1 ongeveer '12 miljoen gulden te hebben uitgegeven.

Contributie

en verkiezingsfonds

Hoe staat het nu bij de V.V.D.? Dam:

brengt op het jaarlijks congres de penningmeester verslag uit van de voor- naamste inkomsten en uitgaven van de partij. Dit is wèl een besloten vergadering, maar tenslotte zijn er zeker een 500 mensen bij aanwezig, terwijl ·ieder

SIDNEY J. VAN DEN BERGH

van de ongeveer 35.000 leden vaJ! de reclame, slechts een zeer bescheiden per- V.V.D. het recht heeft deze vergadering centage extra zijn.

bij te wonen en vragen te stellen. Hoe komt nu dit geld bij elkaar? Onze Van geheimdoenerij kan men toch bij 35.000 leden betalen gemiddeld f 10.- een dergelijke aanwezigheid niet spreken. per jaar contributie. Maar de afdelings- De penningmeester heeft verklaard op besturen mogen, indien zij van mening de laatste vergadering, dat de V. V.D. het zijn, dat voor een lid f 10.- wat aan de vorige jaar voor de verkiezingen f 245.000.- hoge kant is, hem of haar toestaan, wat aan propaganda heeft uitgegeven. Daar minder te betalen, want zó kapitaalkrach- kunnen nog kleine bedragen bijkörii~.r;· ·:tig, luister:?:.~r,s, zijn vele leden .van de die door de federaties e:ri afd.elingel), zijn ;V.V.D; dat •zf!lfs'! lO.L voor hen een u!tgegeveî:l.; 'maar· dit kan, gezien de fi" · uit~rst maeili]k betaalBaar bedr~g bete- nimciële. organis:?:tie van de verkiezings- kent.

RODDELEND RODE MONSTER

W aar haalt de V.V.D. toch die 750.000 kiezers vandaan?"

''

^.

Daarnaast wordt een verkiezingsfonds gevormd, waar iedereen aan kan bijdragen. Dit verkiezingsfonds bestaat hoofdzakelijk uit kleinere bijdragen en naast enkele grotere komt het geld hoofdzakelijk bijeen uit giften van een rijksdaal- der tot f 100.-. De namen van deze ge- vers worden niet gepubliceerd op_ hun uitdrukkelijk verzoek.

Wij hebben onder onze geestverwanten vele winkeliers en kleine neringdoenden, die niet ten onrechte bang zijn, dat hun zaken nadeel zouden kunnen lijden, indien hun afnemerp of klanten zouden kunnen lezen, dat zij de V.V.D. steunen.

En ook onder onze grotere geldgevers zijn er verschillenden, die ook om zake- lijke redenen niet willen publiceren, welke partij zij ondersteunen en die ook, wat hun financiële gaven betreft, liever geheim willen blijven, evenals bij het uitbrengen van hun stem straks in het stemhokje.

Wij hebben de wens van deze geldgevers slechts te respecteren. Ook andere partijen publiceren niet de namen van hun geldgevers.

Compliment voor onze verkiezingsreclame

Nu moet ik de heer Vondeling echter dank zeggen voor het compliment, dat hij ons gemaakt heeft, dat onze reclame zo opgevallen is en dat deze volgens )1em zo v~:Je kiezers er toe gebracht

heeft op· de V.V.D. te stemmen. . Men kan nóg :?:Ulke grote reciame ina- ken, als de zaak waarvoor men strijdt niet goed is, helpt de reclame toch niets;

en als niet zo vele vroegere geestverwanten van de heer Vondeling hadden ingezien, dat dé oude beginselen van de so~ialistische _partijen hebben afgedaan en dat zij nog geen nieuwe beginselen hebben gevonden, dan zouden niet zo velen van deze mensen hun stem hebben gegeven aan de V.V.D., die opkomt niet alleen voor de loonarbeiders maar voor allen, die door de maatschappelijke ontwikkeling achtergesteld blijven.

Reclame is tenslotte een vak als een ander en hoewel natuurlijk de politieke kant van deze reclame volkomen onder verantwoording en controle van ons hoofdbestuur heeft gestaan, is de technische kant door beroepsmensen op ver- .antwoordelijke wijze uitgevoerd.

Maar ondanks alle reclame kan ee~

partij alleen maar groeien en bloeien, indien haar beginselen weerklank v!nden in brede lagen van ons volk en dat is het nu juist, wat de heer Vondeling en zijn geestverwanten zo benauwt: dat de V.V.D. bij de laatste verkiezingen werkelijk gebleken is een volkspartij te zijn, met 750.000 kiezers, waarvan stellig

·maar een klein percentage tot de meer vermogende kringen behoort en daarom kunnen wij zo gerust blijven bij deze min- derwaardige aktie van de P. v.d. A., die steeds weer komt met het feit, dat ook kapitaalkrachtige Nederlanders onze partij steunen.

Onze vertegenwoordigers in het Parle- ment en onze leden van de regering ma- .ken het het Nederlandse volk steeds meer

duidelijk, dat de V.V.D. een waarlijk de- mocratische en sociaal voelende partij is en dat ook de Nederlandse midden- stander en arbeider zich thuis kan voe- len en voelt in de V.V.D.

Wij zullen doorgaan, meneer Vondeling, met alle geoorloofde middelen, ook die van een technisch goed geleide reclame, voor deze beginselen te strijden. Het is alleen jammer, dat het radiobestel, zoals het thans nog in Nederland bestaat, het zo moeilijk maakt uitlatingen als die van de heer Vondeling met gelijke wapens te bestrijden.

(4)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

-Een nabeschouwing ^• ¹ⁿ het

het debat

Nijmeegs Universiteitsblad Van Riel- Romme

over

Over de befaamde discussie, welke mr. H. "'an Riel en prof. mr. C. P. M. Romme op 28 maart in de aula van de Nijmeegse universiteit hielden over de vraag: "Kan een katholiélt een goed liberaal zijn?", komt in het "Nijmeeg·se Universiteitsblad" van 14 mei op de .eerste pagina, als opening·sartikel, een opmerkelijke nabeschouwing voor, ondertekend: A. J. Ettema.

De heer Ettema schrijft daar:

Bij de op 28 maart in de Aula gehouden discussie Romme-Van Riel was het opvallend hoe de sympathie van de zaal gt·otendeels naar de liberale spreker uit- ging: de uit de vergadering g·estelde vragen waren veelal gericht tégen prof. Romme, terwijl mr. Van RieJ.· enige malen een doekje kreeg, waaraalt de droge humor van dere laatste ook wel niet neemd geweest zal zijn. Getuige de stemming onder de

·11akaarters was er. echter \vel meer in het spel dan voor- of a-fkeer voor een bepaalde debattechniek: men gaf de ~n nu eenmaal met meer ,plezier gelijk dan de ander.

Hoewel in de praktijk meestal trouwe kiezers van de KVP, gaven zij getuigenis--van het wijder verspreide . ongenoegen dat: vele katholieken bezielt ten aanzien van .de rettelijke onveranderlijkheid van hun pà.rtijkeuze, die zo geen eigenlijk kiezen meer is.

V oogt men hierbij het normativisme dat ht officiële katholieke krinl:' vaak d.e .. betoog- trant in donkere . tinten aanzet, dan: . is heimwee naar een joyeuzer pragmatisme een begrijpelijk complement hiervan.

Normatief contra pragmatisch:· zo zou men het best het debat Romme - Van Riel kunnen karakteriseren. Behalve dè reactie van de .zaal verklaart het ook wel het op zich bevreemdende schouw- spel van hoe twee intelligente mensen, met elkaars opinie schriftelijk geformu- leerd voor zich, zó langs elkaar konden heen praten. · Tot een einde, laat staan 'een bevredigend einde kwam de discussie dan óok niet: wederzijds werden stand- punten afgebakend en stellingen betrok- ken, terwijl de toehoorder van het aan- gesneden thema, de vraag naar de verhouding tussen geloof en politiek, niet veel méér duidelijk werd dan de com- plexiteit ervan. Een werkelijk gesprek bracht deze ontmoeting niet, wel een boeiend spiegelgevecht waarin knap woordenspel nauwelijks de vooringeno- menheden vermocht te camoufleren.

"De zedelijke beginselen van het christendom" worden, aldus Romme, door een partij als de VVD onnodig geoor- deeld of verworpen; Van Riel stelde hier tegenover dat in de politiek slechts mogelijk is "realisatie van algemeen Christelijke gedachtengangen, niet specifiek dogmatisch bepaald maar bij een deel des volks wel dogmatisch gefundeerd, omtrent de opbouw van Staat en maatschappij". Wijkt nu deze stellingna- me in onverenigbare mate af, gelijk Romme ons wilde doen geloven, van zedelijke beginselen van het Christendom?

Zeker niet, alleen is de formulering (en de intentie?) van het liberale standpunt evasiever, rekkelijker, "liberaler."

Wanneer Van Riel stelt, dat in de meeste gevallen "menselijke redenering nodig (is) om uit algemene waarde- maatstaven tot verantwoorde beslissing- gen passend op een actuele situatie te ge- raken", dan kan men dit aanvaarden als alledaagse nuchterheid ofwel, wanneer men zwaarwichtiger pleegt te redeneren, kan men het beschouwen als een uiting van een in zijn konsekwenties moreel- onverschillige levenshouding. Maar zelfs de zwaarwic_htige zal zich gegêneerd voe- len als iemand zich geroepen voelt te reageren met de exclamatie "Wat dunkt U van de Christus, de Koning?" Hier is de ultima ratio ·primaire vraag gewor-

dan wel niet de "ideologie" van de .zedelijke beginselen ·van hef Christendom;

wanneer de belijder ervan de liberaal vermag te laken, moet' hij voor "hèt éle~

ment der _eigen krachtinspanning" (arbeid!) een hogere beloning reserveren dan nodig is voor de verzekering van een redelijk minimum-bestaan" (behoefte)!

Toch is het niet helemaal ten onrechte

·dat men de KVP een partij met een ideologie noeint. De ideologie wordt dan niet uitgemaakt door de zedelijke beginselen van het Christendom maar ligt in de idee van de organisatorische eenheid van de Nederlandse katholieken. Wan- néer' men immers aan de term zijn oor- spronkelijke zinvolle inhoud laat, dan is dè ideologie immers weinig anders dan wat in het dialectisch materialisme de theoretische "Obenbau" van de sociaal- economische "Unterbau" genoemd wordt ontdaan van doctrinaire franje betekent het de in het bewustzijn opgebouwde leer voortkomend uit en bedoeld voor een door de praktijk opgedrongen wijze van belangenbehartiging. Het is niet zo dat de zedelijke beginselen van het Christen- dom de ideologische norm van de katholieke eenheid zijn, maar juist andersóm is het postulaat der eenheid de ideologische instelling der katholieken die het best hun belangen doet behartigen.

Deze belangen zijn o.a. de bizondere school, .kinderbijslag en de PBO, belan-

rH-;U

gen die voort.vloeien uit een specifiek bewustzijn van "de zedelijke beginselen van het Christendom", die van heel wat hoger niveau zijn dan dat van een ideologie. En als goede Nederlanders strijden we nu eenmáal graag voor zaken met een moreel karakter, zo zelfs dat we aan een bepaalde, moreel-indifferente zaak soms liever een zedelijk gehalte toedich- ten dan dat we ze zakelijk behartigen:

. verweerde men zich in de dertiger jaren niet. tegen het verlaten der gouden stan- daard met de smartelijke uitroep: "Wij zijn geen muntvervalsers!'' Als dan de zaken nog werkelijk van een intrinsiek moreel gehalte zijn, is de verleiding tot een zwaartillend .normativisme wel een dagelijkse bekoring waaronder gemakke- lijk bezweken wordt.

Aldus de heer Ettema. De schrijver eindigt .. dan met de.. volgende .per3oonlij- ke visie op het liberalisme van ·nu, welke wij uiteraard geheel voor diens rekening moeten laten:

De ideologie van het liberalisme waar~

mee de VVD vaak bedacht wordt, is in feite niet veel meer dan een erfelijke belasting. Als ideologie was het liberalisme het 19e-eeuws gedachtengoed van één bepaalde maatschappelijke klasse;

wat men thans onder liberalisme ver- staat schijnt, althans tot nu toe, niet· veel meer te zijn dan een daaraan zwak-ana- loog gedragspatroon, weinig theoretisch

gefundeerd, maar wel beantwoordend aan de geestesgesteltenis van hen die het in een andere richting willen zoeken dan die van de ordeningsdrift der socialisten, wat het droevig restant is van een eens actuelè en vitale ideologie: de frisse volksvrouw die zich een bruidschat ver- wierf, afgetakeld tot een oude huissloof wier enige passie het nog slechts is haar huis steeds weer op te ruimen.

De ideologie van het moderne liberalisme moet eigenlijk nog geboren worden, vooralsnog is het weinig meer dan een reactie op de in dirigistische stijl ge- voerde politiek van het na-oorlogse de- cennium. Dat de VVD vooral "vrijzinnig"- ingestelde lieden aantrekt, is een begrij- pelijke zaak, evenals het feit dat de KVP er niet mee gediend is dat katholieken op die partij gaan stemmen. Maar dat

"een katholiek (d.w:'z. als katholiek, E.) geen goed liberaal kan zijn" (Rommel, is op z'n minst wel een te haastige uit- spraak die op een mogelijke ontwikkeling vooruitloopt.

--=~-~-dl

. den, een ongeproportioneerde norm, die ook sommige Nederlanders kaartspel, lo- terijen en voetballen op zondag doet ver- bieden. Hoogst merkwaardig was in dit verband Romme's instelling dat aan de katholieke politiek een "ideologie" 1 ten grondslag ligt. Is het · aanvaarden van

"Christus als Koning van hemel en aar- de" een kwestie van ideologie? Wat betekent deze term. dan nog, wanneer ook aan de VVD een "ideologie" toegeschre- ven kan worden waarin de "vrije menselijke geest ·de bepalende factor en de norm (is) voor het maatschappelijk en staatkundig leven?" Is een religieuze overtuiging in één categorie onder te brengen met een a-religieuze levenshouding?

I I I I I I I

onhezc r gd 11acantiegenot ! I

..• want ons reisgeld werd vakkundig verzorgd

I

In de marxistisch-lenistische ideologie kent men het onderscheid tussen een socialistische en een communistische fase in de historische evolutie - resp. de dic- tatuur van het proletariaat en de volledig klassenloze maatschappij - twee fasen die zich hierdoor onderscheiden dat in de eerste, de socialistische, de mensen nog loon krijgen naar arbeid, in de tweede fase, de communistische, echter loon naar behoefte. Hoe intens rood is

door de HBU. ·

Onze reisbagage- en ongevallenverzekering

werd afgesloten bij de HBU.

I

Onze waardevolle papieren en onze kostbaar- heden werden veilig opgeborgen in onze safe bij de HBU.

I ,.

^Ook

^voor

^{U: de}

^HBU ^I I

I

HOLLANDSCHE BANK·UNIIE N.v.

I

L .:ST:: ^D::G =R:. ^-1

t

.TONI 1960 - PAG. 4

In memoriam

Evert Vermeer

W

at velen reeds enige tijd hadden gevreesd, is maandagavond j.l. dröeve wer~

kelijkheid geworden, De vo.orr zitter van de Parlij van de Ar~

beid, de heer Evert Vermeer is in de çmderdom van 4:9 jaar in._

het diaconessenhuis te Naarden overleden.

Hiermee is een ontegenzeg~

gelijk te vroeg einde gekomen aan een zeer strijdbaar en dy~

namisch leven, hetgeen in het bijzonder voor zijn partij een zeer groot verlies betekent.

Een van de grote verdiensten van de heer V er meer was on~

getwijfeld zijn bindende kracht in de socialistische politieke be~

weging en als zodanig was hij als partijvoorzitter zeker de juiste man op de juiste plaats.

Hij was een zeer hard werker en een goed democraat. Een soms wat agressief en onstui~

mig strijder voor zijn politieke idealen, maar bovenal een spor- tief en eerlijk mens, die als het er in grote zaken op aankwam zijn tegenstander respecteerde en in zijn eigen waarde liet.

Behalve een bekwaam partij- voetzitter was hij een uitste- kend Kamerlicl. Een man van

het midden, die zich vooral

I

voor het defensievraagstuk in~

teresseerde en daarbij een warm voorstander van de NATO toonde.

Ook zij, die zijn politieke be~

ginselen niet deelden zullen hem herdenken als een strijd~

baar en integer politicus. G. S.

Brochure

"De Raad van Europa"

Het Algemeen Secretariaat der Partij ontving van het Conseil de l' Europe te Straatsburg een brochure "De Raad van Europa", die enkele maanden geleden als nieuwe uitgave is verschenen.

Leden van onze Partij die belangstelli~g voor deze brochure hebben, gelieven dit vóór 15 juni a.s. aan het Algemeen Secre- tariaat, Koninginnegracht 61,

's

Graven- hage, te berichten.

Het Conseil de l' Europe is n.l. bereid een aantal exemplaren kosteloos te on- zer beschikking te stellen.

Na 15 juni zal het Algemeen Secreta- riaat het benodigde aantal exemplaren bij het Conseil de l' Europe opvragen, waarna voor toezending aan de betrokke_

nen zal worden zorggedragen.

(5)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE 4 JUNI 1960 - PAG. 5

De defensienota van minister Visser

(Vervolg van pag. 1)

H

et zal aan de woordvoerder(s) van onze fractie zijn, om in het op 21 juni in de 'rweede Kamer beginnende openbare debat de eigenlijke merites van de nota en de daarin uiteengezette· plannen van V.V.D.-zijde aan een opbouwende· kritische beschouwing te onderwerpen.

Wie kennis .heeft genomen van de door ons Kamerlid generaal Couzy enige weken geleden gehouden radiorede en van zijn daarmede overeenstemmende . beschouwing in ons blad van 23 apriLj.l., zal begrijpen, dat ook hij - om nog eens met "Het Parool" te spreken - nog wel erûge ,,puntjes op de i's" zal willen zien gézet. En dat hij zeker ook wel het zijne zal zeggen met betrekking tot zijn toen reeds uiteengezette visie omtrent de voor een mogelijke uiteindelijke verkorting van de diensttijd

noodzakelijke reorganisatie, welke hij ook om zuiver militaire redenen noodzakelijk acht.

Een reorganisatie, welke, met ver:(nindering va)J de benodigde- mankracht en hq.ndhaving dei huidige vuurkracht, de paraatheid niet aan- tast, ja zelfs door het verkrijgen van een betere samenvoeging, deze verhoogt.

Ànderzijds zal ook generaal Couzy zeker veel aantreffen, dat hij ook tijdens de begrotings- . behandeling reeds met kracht heeÎt bepleit.

vVij denken aan de absolute voorwaarde, dat vermindering van de duur der eerste oefening van dienstplichtigen bij de landen luchtmacht pas mogelijk zal zijn, wanneer de tekorten bij het beroeps- en semi-beroepspersoneel zijn weg- gewerkt en voldoende vrijwilligers en "na- dienénden" ~ijn aangewezen.

Wij noemen eveneens de door hem krachtig bepleite en in de nota thans ook aangekondig- de. verbetering van de salariëring van het be-.

roepspersoneel, de verhoging- van het niveau van de officiersopleiding, de verbetering van de bevorderingsmogelijkheden en het openen.

van de mogelijkheid voor daarvoor in aanmer- king komende jonge; uitmuntende onderofficie- ren om voor offi~ier te worden opgeleid.

•.• *

En tenslotte omvat zij ook het gehoor-geven aan een beroep van de Verenigde Naties bij dreigende verstoring van de internationale rechtsorde.

Dat de vervulling van deze taken de grootste inspanning van onze Mal'ine zal vergen, is duidelijk.

*

G

etuigen de "politieke" hoofdartikelen in de pers over het algemeen van redelijke tevredenheid (ook in de N.R. Crt. en "Het Va- derland"), die van de militaire medewerker en -twee dagen later ook - van de marine- medewerker van het "Algemeen Handelsblad"

zijn heel wat kritischer.

De militaire medewerker stelt spijtig vast, dat wel de noodzakelijk geachte zeemacht wordt aangegeven, doch "over die van de luchtmacht wordt in alle talen gezwegen, terwijl die van de landmacht zich eveneens in ne- velen hult". Is dit, zd vraagt deze medewerker, om te verbergen, dat in feite het medegedeelde defensieplafond van f 1850 miljoen per jaar (voor 1961 tot en met 1963) te laag is om beide krijgsmachtdelen te moderniseren en op sterkte te houden?

Heeft er, zo vraag hij, wellicht een sluipende devaluatie plaats met deze delen van onze krijgsmacht? Is het dan geen tijd zich opnieuw te beraden of dit plafond na de mislukking van de topconferentie en de daarbij onthulde on- veranderlijke communistische gezindheid - ook in Azië - niet aan de lage kant is en wij

(en met ons vele N.A.V.O.-landen) een te lage . verzekeringspremie betalen voor onze vrijheid en welvaart?

De Marine-medewerker is echter al evenmin tevreden. Uit de nota, zo meent hij, is niet te concluderen, of het defensieplafond van f 1850 miljoen (een verhoging dus met f 200 miljoen) voor de jaren 1961 tot en met 1963 wel juist is gekozen.

Wat de Marine betreft meent hij dat te moe~

ten betwijfelen, zelfs bij voortzetting van de ··

tot nu toe geboden Amerikaanse hulp.

* • *

·Het is in- dit verband goed te vermelden,

D

it alles zullen wij moeten overlaten aan dat ook minister Visser in zijn nota het oordeel van onze Kamerfractie en toegeeft, dat een voldoen aan alle eisen een haar woordvoerder(s). grotere vloot noodzakelijk zou maken, maar Wij durven echter wel tè voorspellen, dat de dat de financiële middelen dat voorlopig niet ook blijkens het hoofdartikel in "Het Vrije mogelijk maken.

Volk" wederom te verwachten aanval· van de "Door combinatie dezer eisen draagt de

Toch geloven wij, dat ook deze specialisten zullen rekening moeten houden met de totale eisen van onze staatshuishouding en van het staatsbudget. Dan blijkt immers, dat ook - en op goede gronden - gevraagd wordt om steeds meer miljoenen kostende noodzakelijke onderwijsvoorzieningen, om grote water- staats- en andere werken, die ons land tegen een andere vijand moeten beschermen of (voor zover het havens, wegen, e.d. betreft) de ver- dere ontwikkeling van onze economie moeten bevorderen, om miljoenen voor de woningbouw·

en zo talloze andere voorzieningen.

* *

E

en bedrag van bijna twee miljard gulden alleen voor de defensie, is voor een land van elf miljoen inwoners een ontzaglijk zware druk, waarover niet te licht mag worden ge- dacht.

Dat de belastingdruk in ons land buitenge- woon zwaar is en niet alleen om het genoegen van de individuele belastingbetaler, maar ook in het belang van ons economische leven zo .. · enigszins mogelijk om verlichting vraagt, is toch welhaast een communis opinio.

Het is dan ook een- toe te juichen- ern- stig streven van dit nieuwe Kabinet om op het ..

daartoe conjunctureel geëigende tijdstip tot enige vermindering van de belastingdruk te komen.

Daar komt nog iets anders bij. Politiek is de kunst van het mogelijke en daarbij dient ook met psychologische Jactoren rekening te worden gehouden.

Wie, al is het stellig goed bedoeld, in zijn ijver overdrijft en daarbij de indruk wekt, dat we voor een kleine twee miljard per jaar plus Amerikaanse hulp nog nauwelijks iets hebben dat van enige waard~ is" schietzijn doel voorbij.

Hij versterkt - onbedoeld - de negativis- tische krachten in ons volk met de "nuchte.;

ren" die redeneren: ik zou bereid zijn, de thans . vah oris geëiste stevige verzekeringspremie met berusting te dragen, maar als mij dan door des- kundigen verteld wordt, dat het daarvoor ge- bodene toch volkomen onvoldoende is, dan ben, ik geneigd mij aan te sluiten bij hen, die zeggen:

"Houd daar maar helemaal mee op."

Het gevaar van het uitlokken van een der.

gelijke door mismoedigheid ingegeven redene.

ring is waarlijk niet denkbeeldig.

* *

socialisten op de sterkte van onze oorlogsvloot. thans voorgestelde samenstelling het karakter w i j zullen moeten erkennen, dat er óók en de door haar te verrichten nationale taken, van een compromis, dat enerzijds ons land nog voor de militaire uitgaven een grens niet door haar zal worden gedeeld. in staat zal stellen, aan elke situatie zo goed is. Wij moeten bereid zijn- en wijzijn bereid Als zeevarende mogendheid met bovendien mogelijk het hoofd te bieden, maar dat ander- -die grens, dat plafond, zo hoog mogelijk te Koninkrijksdelen overzee, hebben wij een zo zijds impliceert, dat niet aan alle eisen tegelij- leggen.

krachtig mogelijk,e Marine nodig, welke, zoals kertijd kan worden voldaan". Maar ergens is toch die grens.

in de nota is uiteengezet, buiten onze verplich- Aldus de minister. In beginsellijkt dit stand~ Wij hebben de stellige indruk, dat de Rege- lingen jegens de N.A.V.O., in hoofdzaak omvat punt, zowel voor onze Marine als voor de ove- ring deze grens met grote ernst en met een de beveiliging van Suriname, de Ned. Antillen rige krijgsmacht-onderdelen, redelijk. sterk gevoel van haar verantwoordelijkheid en Ned. Nieuw-Guinea, de bescherming van Het is begrijpelijk, dat militaire specialisten jegens ons volk en tegenover de intern::ttionaal Nederlandse koopvaardijschepen buiten het nooit tevreden kunnen zijn, zolang de 100 pro- c::.anvaarde verplichtingen, onder afweging van N.A.V.O.-gebied en - incidenteel -het opko- cent van wat in feite noodzakelijk zou zijn a 11 e belangen, zo nauwgezet mogelijk heeft men voor Nederlandse belangen, die ergens ter (maar is dat in werkelijkheid wel vast te stel- vastgesteld.

wereld worden aangetast. len ?) niet is bereikt. A. W. A.

111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111

BeJgisch-NederJandse verbondenheid bevestigd

Socialistische studenten lagen voor Pampus

H

et statiebezoek, dat onze Ko~

ningin deze week aan België bracht, is anders verlopen dan men zich aanvankelijk had voorgesteld.

Prins Bernhard heeft Haar wegens een vrij plotseling opgekomen ziekte niet kunnen vergezellen.

Gelukkig zijn de berichten over de gezondheidstoestand van de Prins van dien aard, dat menselijker wijs gesproken, de ongerustheid is weg~

genomen. Heel ons volk wenst Zijne Koninklijke Hoogheid dan ook een voorspoedig en algeheel herstel toe.

Wie de televisie~uitzendingen hier~

over heeft gezien, zal ongetwijfeld zijn geïmponeerd door de ongedwon~

gen hartelijkheid, waarmee onze Ko~

ningin .en Prinses door onze Zuider~

buren zijn ontvangen.

Dit bezoek heeft de Belgisch-Ne~

derlandse verbondenheid nog eens op een bijzondere wijze onderstreept.

D

e socialistische studentenver~

eniging Politeia heeft j .I. za~

terdag een ,.stunt" uitgehaald door het "kapitalistische" fort Pampus stormenderhand te veroveren en de aldaar heersende ,.keizer" te moleste~

rèn om daarna een "socialistische ra~

denrepubliek" uit te roepen.

Erger. wordt het ook als een Ka·

merlid van de Partij van de Arbeid, in dit geval mr. Cammelbeek, zijn medewerking aan dergelijke nonsens voor de televisie verleent.

Vooral het ten toon spreiden van de socialistische (studenten) neigin~

gen van onverbloemde republikeinse inslag voor een medium, dat' miljoe~

nen mensen bereikt, getuigde van zeer weinig smaak en deed de "grap"

in zijn tegendeel verkeren.

Inmiddels heeft Prinses Beatrix haar vader op allercharmantste wijze vervangen,

Terecht sprak onze Koningin over deze verbondenheid "zoals geen an~

de re twee buurlanden dat zijn". Uit de Benelux is een wijdere Europese samenwerking gegroeid.

,.Deze soort van kernfusie", zo ein~

digde Koningin Juliana, ,.schrijdt steeds verder over het aardoppe~vlak.

België, Luxemburg en Nederland mochten hierin een voorbeeld stellen.

Een studentengrap, waarover men op zich zelf van mening kan verschil~

!en. Wij gunnen de heren studenten, ook de socialistische, gaarne hun ple~

ziertje.

Erger wordt het echter als men een dergelijke vertoning door middel van de televisie in honderdduizenden Nederlandse huiskamers brengt, ge~

lijk de VARA zaterdag j .I. deed.

Studentengrapjes moeten studen~

ten~onderonsjes blijven. Dat had de VARA blijkbaar vergeten, zoals mr.

Cammeibeek vergat, dat hij als poli~

ticus en als t.v.~man zich had dienen te distanciëren van gein, die bepaalçi in ongein kwam te verkeren.

Aantvoord aan dr. A~ Vondeling

en