Oefentoets Licht 2HAVO/VWO
Het aantal punten komt overeen met het aantal denkstappen dat nodig is om op het antwoord te komen. Hieraan kan je zien hoe lang je antwoord ongeveer hoort te zijn.
Star Wars
In sciencefictionfilms zoals Star Wars zijn geregeld laser te zien die door de ruimte schieten en complete planeten opblazen (zie de rechter afbeelding).
1 (2p) Leg uit waarom dit een onrealistische weergave van een laser is.
De negatieve lens
Hieronder zien we drie lichtstralen die via een bril met negatieve lenzen een oog in schijnen en netjes samenkomen achter op het netvlies van het oog. Als gevolg kan de persoon scherp zien.
2 (2p) Geef bij de letters A, B en C aan om welk type lichtbundel het gaat.
3 (2p) Leg uit wat er met de lichtstralen zou gebeuren als de persoon zijn bril af zet. Leg uit waarom de persoon hierdoor niet goed kan zien.
Reflectie
In de onderstaande afbeelding zien we een lichtstraal die op een spiegel valt. Ook is er nog een tweede spiegel afgebeeld.
4 (4p) Teken de reflectie van de lichtstraal tegen de twee spiegels. Noteer bij beide reflecties de hoek van inval en de hoek van terugkaatsing.
De spiegel
Een leerling wil een spiegel plaatsen waarin hij zijn gehele lichaam kan zien. Hij denkt hiervoor de spiegel nodig te hebben die linksonder is afgebeeld, maar een vriend van hem denkt dat de spiegel in de rechter afbeelding ook al groot genoeg is.
5 (VWO, 3p) Leg met behulp van een constructietekening uit wie er gelijk heeft.
De dansvloer
Een persoon danst op een sterk spiegelende dansvloer. Vanuit een grote schijnwerper, die op de grond gericht is, schiet een lichtstraal precies in zijn oog.
6 (3p) Teken deze lichtstraal.
De parkeerplaats
Een persoon plaatst zijn rode auto overdag op een parkeerplaats.
7 (2p) Leg uit waarom de man in deze omstandigheid de rode auto als rood ziet.
Als hij in de avond terugkomt, wordt de parkeerplaats verlicht door gele straatlantaarns. Als gevolg kan hij zijn auto niet vinden.
8 (2p) Welke kleur lijkt zijn auto te hebben in dit licht? Leg ook uit hoe dit komt.
Een andere persoon heeft hetzelfde probleem met een gele auto.
9 (2p) Welke kleur lijkt zijn auto te hebben in dit licht? Leg ook uit hoe dit komt.
10 (2p) Welke kleur auto heeft nu ook deze kleur gekregen? Leg ook uit hoe dit komt.
Het brandpunt
11 (3p) Teken een bolle lens met een lenssterkte van 20 dpt. Geef daarna aan hoe een evenwijdige lichtbundel door deze lens gebroken wordt.
12 (4p) Teken in de onderstaande afbeelding het beeld van het potlood. Teken ook waar het scherm moet komen te staan voor een scherp beeld.
Een camera
Hieronder zien we twee keer dezelfde camera afgebeeld waarmee een foto wordt gemaakt van een pijltje. In de tweede afbeelding is de lens een stuk uitgeschoven.
13 (4p) Teken in beide gevallen hoe groot het pijltje in werkelijkheid moet zijn geweest.
14 (2p) Leg uit of je de cameralens moet inschuiven of uitschijven om een close-up foto te maken van een klein voorwerp.
Antwoorden
1 ❶❶ In de ruimte bevindt zich een vacuüm. Er zijn dus geen deeltjes waar de laser tegen kan reflecteren. Als gevolg is de laserstraal zelf dus niet te zien.
2 ❶❶ A: evenwijdige bundel, B: divergente bundel, C: convergente bundel.
3 ❶❶ De holle lens zorgt dat de lichtstralen eerst iets verder uit elkaar gaan voordat ze het oog in komen. Zonder de bril zou dit niet gebeuren en zullen de lichtstralen dus sneller samenkomen. Als de lichtstralen niet op het netvlies samenkomen, dan ziet de persoon onscherp.
4 ❶ 2x een normaal tekenen.
❶ graden noteren
❶❶ 2x correcte reflectie
5 ❶ In de onderstaande afbeelding zijn de lichtstralen getekend die via de hoeken van de spiegel in de ogen van de persoon komen.
❶ Zoals je kan komt de bovenste lichtstraal van boven het hoofd van de persoon en de onderste lichtstraal van onder de voeten van de persoon.
❶ De persoon kan zich dus inderdaad geheel zien in de kleine spiegel.
6 ❶ Teken eerste de weerspiegeling.
❶ Teken dan een lichtstraal van de weerspiegeling van de schijnwerper tot het oog van de persoon.
❶ Maak nu de reflecterende lichtstraal af.
7 Overdag is er wit zonlicht.
❶ Wit licht bestaat uit alle kleuren van het spectrum.
❶ Alle kleuren anders dan rood worden geabsorbeerd. Alleen rood reflecteert en komt in je ogen terecht. Daarom ziet de auto er rood uit.
8 ❶ De rode auto ziet er zwart uit in het gele licht.
❶ Dit komt omdat geel licht door een rood voorwerp wordt geabsorbeerd.
9 ❶ Een gele auto is gewoon geel in geel licht.
❶ Dit komt omdat geel licht door een voorwerp van dezelfde kleur wordt gereflecteerd.
10 ❶ Witte auto’s zien er in dit licht ook geel uit.
❶ Dit komt omdat in witte voorwerpen alle kleuren licht reflecteren.
11 S = 20 dpt
❶ f = 1/S f = 1/20 = 0,05 m
❶ Teken de brandpunten of 5 cm afstand van de lens
❶ Teken een evenwijdige bundel die door de lens convergeert naar het brandpunt.
(de onderstaande afbeelding is niet op ware grootte)
12 ❶ Hieronder tekenen we de lichtstralen van het bovenste puntje van het potlood.
❶ Nu voegen we hier de lichtstralen van de onderkant van het potlood aan toe.
❶ Nu tekenen we het beeld van het potlood (merk op dat het beeld op z’n kop staat.
❶ En teken het scherm
13 ❶❶ Teken de lichtstralen
❶❶ Teken de twee pijlen.
14 ❶ Als we de lens uitschuiven, dan kunnen we met een kleiner voorwerp een even groot beeld maken.
❶ Je kan hiermee dus gemakkelijker kleine voorwerpen fotograferen.
