m o
CM
d o c u m e n t a t i e c e n t r u m
NEDERLANDSE POLITIEKE PARTIJEN
ü ^ ^
\gDe VVD is vóór Europa
In de komende anderhalf jaar wordt over de toekomst van de instellingen van de Europese Unie onderhandeld. De Benelux*
regeringen hebben voor die onderhandelingen een plan inge
diend. Daarin worden hoge verwachtingen over de rol van Europa in het werkgelegenheids-, justitiële en buitenlandse beleid geschapen. Juist vanwege die hoge verwachtingen, en de mogelijke teleurstelling als die niet worden waargemaakt, heeft de VVD-fractie zich kritisch over dit plan getoond.
Ten aanzien van het Europese werkgelegenheidsbeleid geldt dat op Europees niveau niets beter dan op nationaal niveau geregeld Kan worden. Hier is een goed economisch beleid nodig waarvoor de nationale regeringen in eerste instantie verantwoordelijk zijn.
Dit geldt ook voor justitie en politie. Europese samenwerking op het gebied van justitie en politie is een belangrijke zaak en wordt door de VVD van harte ondersteund. Maar ook hier moeten we niet van de Europese Unie verwachten dat zij onze problemen kan oplossen. Wie de parlementaire enquête "Opsporingsbevoegdheden" heeft gevolgd, weet hoe moeilijk de bestrijding van misdaad in eigen land is.
Velen zeggen dat het Europese buitenlandse beleid slagvaardiger moet worden. Ook wij vinden dat. Maar wij vinden dat Nederland baas over eigen buitenlands beleid moet blij
ven. In de praktijk zullen Duitsland, Engeland en Frankrijk zich nooit laten overstemmen.
De enige landen die het risico lopen wèl overstemd te zullen worden, zijn de kleinere landen en dat is niet in ons belang. Het is uitstekend dat de grote Europese landen de handen ineen slaan om de vrede in onze regio te bevorderen. En als het om een goede zaak gaat, -zoals in voormalig Joegoslavië- zal Nederland graag meedoen, met volle steun van de VVD. Maar wij moeten oppassen dat de Europese Unie niet het verlengstuk van de buitenlandse politiek van de grote landen wordt.
De VVD is altijd aan de Europese eenwording gehecht geweest en zal dat blijven. Juist daarom willen wij de Europese Unie beschermen tegen overspannen ambities. Over tien jaar zal de Unie bestaan uit 20 tot 25 lidstaten. Zij zal zich uitstrekken van Kreta tot Lapland, en van Polen tot Ierland. Een Unie van die omvang zal alleen over een smal takenpakket kunnen beslissen. Wie werkelijk iets om Europa geeft, moet de Europese Unie tegen haarzelf beschermen. Het betere is vijand van net goede. Hoe meer bevoegd
heden wij nu aan de Unie geven', des te groter het gevaar dat zij straks volkomen vast
loopt.
Frits Bolkestein
Grote-stedenbeleid verruimd
Dinsdag 16 april is in de Tweede Kamer esproken over het grote-stedenbeleid. Dit eleid richt zich op de bestrijding van groot
stedelijke problemen (leefbaarheid, achters
tandswijken, werkloosheid, criminaliteit en drugsproblematiek) en het zo goed mogelijk benutten van de economische en sociaal- culturele potenties van de grote steden.
Het beleid richt zich ook op deregulering, ontkokering en decentralisatie. Negentien gemeenten zijn momenteel bij het grote- stedenbeleid betrokken. Bij de keuze van deze gemeenten is aansluiting gezocht bij de nota Bestuur op niveau, VIN EX en sociale vernieuwing.
Het beleid is gestart met de vier grootste gemeenten, Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag. Later is een doorvert
aling van het beleid naar 15 andere gemeenten tot stand gekomen. Gelet op de criteria criminaliteit en werkloosheid komen naar de mening van de VVD-fractie nog 6 andere gemeenten in aanmerking voor net grote-stedenbeleid. Daarom heeft VVD- woordvoerder Johan Remkes een motie ingediend waarin de regering wordt verzocht ook met Schiedam, Heerlen, Dordrecht, Venlo, Haarlem en Leiden een convenant te sluiten om zo het aantal
gemeenten
emeenten definitief te bepalen op 25. Dit le te k e n t niet dat er extra geld ter beschik
king wordt gesteld. De motie werd door D66, PvdA en CD A mee ondertekend.
Inlichtingen:
Johan Remkes, 070-3182883
Verder in dit nummer
• Ultimate fight
• Huisvesting scholen
• Leefvormen
• Opsporingsmethoden
• Fokker
• Herdenking Marshall-plan
e x p r e s s e 203
VVD-fractie wil kooigevechten (ultimate fights) aan banden leggen
VVD-kamerlid Jan Rijpstra heeft mondelinge vragen gesteld aan staats
secretaris Terpstra van Volksgezond
heid, Welzijn en Sport en minister Sorgdrager van Justitie over de te houden kooigevechten in Emmen.
Bij deze ultimate fights worden gevechten gehouden tussen twee mannen in een kooi, waarbij geen regels gelden, er sprake kan zijn van het veroorzaken van opzettelijk licha
melijk letsel en het gevecht pas wordt beëindigd wanneer één van de partijen is uitgeschakeld door lichamelijk letsel of het buiten bewustzijn raken.
Naar aanleiding van eerder gestelde schriftelijke vragen door de woord
voerder antwoordde de regering dat deze gevechten nog niet in Nederland voorkwamen. Wanneer dit wel aan de
orde zou zijn, zou de regering actief ingrijpen.
V e r v o lg in g
Nu de ultimate fights toch in Emmen worden gehouden, vroeg Rijpstra de regering onder andere of er vervol
ging plaats zal vinden bij ernstig lichamelijk letsel?
De Minister van Justitie antwoordde dat pas achteraf kan worden beoor
deeld of tot strafvervolging moet worden overgegaan. Dan pas kan worden vastgesteld of er ernstig lichamelijk letsel is toegebracht.
Staatssecretaris Terpstra gaf aan dat de regering grote bedenkingen heeft bij dit soort evenementen. Zij bena
drukte dat bij de zgn. ultimate fights geen sprake is van sport.
De woordvoerder was van mening dat, na de conferentie die is gehou
den over bevordering van tolerantie en fair play in de sportwereld en de actie tegen het toenemende geweld bij sport, het toestaan van kooige
vechten niet gepast is. Hij vroeg de regering de mogelijkheden te onder
zoeken deze gevechten te verbieden.
Er loopt inmiddels een onderzoek naar extreme vechtsporten. De woordvoerder kreeg de toezegging van de minister van Justitie dat wordt nagegaan of wetgeving mogelijk is om deze evenementen te verbieden.
Inlichtingen:
Jan Rijpstra, 070-3182905
Leefvormen
In de afgelopen week stemde de Kamer over moties die waren inge
diend bij het debat over de nota 'Leefvormen'. Een van de moties ging over de openstelling van het huwe
lijk. De motie vroeg het kabinet een wetsvoorstel te maken dat rekening houdt met de Europese aspecten van de openstelling. De Kamer stemde met 81 stemmen voor en 60 stem
men tegen, in met de motie. De VVD-fractie stemde verdeeld. Als in de lijn van de motie tot wetgeving wordt overgegaan, brengt dit met zich mee dat nomosexuele paren in beginsel kinderen mogen adopteren.
De kinderrechter bepaalt uiteindelijk
of dit in het belang van het kind is.
Voor beide groepen in de VVD-fractie is het belang van het kind uitgangs
punt in de discussie geweest.
Uiteindelijk stemden 15 leden van de VVD-fractie voor en 12 leden tegen de motie. Desgevraagd zei staatsse
cretaris Schmitz (PvdA) van Justitie dat zij de Kamer op zo kort mogelijke termijn zal informeren over de uitvoe
ring van de motie. Zij kon niet aange
ven of het mogelijk is de motie daad
werkelijk uit te voeren.
N a a m re c h t
De Kamer nam tevens de motie Van der Stoel aan. De VVD-woordvoerder
diende deze motie in om te bewerk
stelligen dat als men overgaat tot invoering van de keuzemogelijkheid inzake de familienaam van het kind, daarbij de familienaam van de vader uitgangspunt wordt en geen bedenk
tijd tot drie maanden na de geboorte wordt ingevoerd. In de nota werd bij invoering van de keuzemogelijkheid van de familienaam uitgegaan van de naam van de moeder.
Inlichtingen:
AnneLize van der Stoel, 070-318282906.
Decentralisatie huisvesting (afronding)
Het debat over de decentralisatie van onderwijshuisvestingsvoorzieningen primair en voortgezet onderwijs is deze week afgerond. Clemens Cornielje heeft in het debat een uiter
ste poging gedaan om het draagvlak voor dit wetsvoorstel te verbreden.
Uiteindelijk stemden niet alleen de regeringspartijen, maar ook de kleine christelijke partijen GPV, SGP en RPF, voor het wetsvoorstel. Alleen het CDA stemde tegen.
A r t ik e l 23
Gevolg van de aanvaarding van dit wetsvoorstel is dat er nu bijna kamer
brede consensus bestaat dat op basis van artikel 23 van de Grondwet dele
gatie van regelgeving naar gemeen
ten mogelijk is. De beleidsruimte voor gemeenten wordt ingekaderd door een duidelijke normstelling die neer
gelegd is in de wet en door adequate rechtsbescherming middels de Alge
mene W et Bestuursrecht. Daar tegen
over staat dat de procedure op ge
meentelijk niveau mogelijk enigszins verzwaard wordt, ornaat over bepaalde zaken om een advies van de Onderwijsraad gevraagd kan worden.
Verder heeft het debat nog een aantal belangrijke resultaten opgeleverd:
- Voor ae 27 gemeenten, waaronder Almere en Houten, die er meer dan 3.75% op achteruit dreigden te gaan, is de knelpuntenvoorziening verhoogd van 20 naar 60 miljoen.
- De zogenaamde 'pijplijngemeenten' (waaronder Holten, Zutphen en Westellingwerf) zullen versneld, dat wil zeggen voor 1 juli a.s, de aanbe- stedingsbrief krijgen. Hierdoor zal de historische vergoeding voor deze gemeenten hoger uit vallen en
kunnen ze compensatie uit de over
gangsregeling ontvangen.
- De maatstaf schoolleerlingen voort
gezet onderwijs zal tenminste 5 jaar gehandhaafd worden op 75% , w aar
door er geen nieuwe nadeelgemeen- ten ontstaan gedurende de over
gangsperiode.
- Tenslotte is de motie Cornielje c.s.
aangenomen die de regering verzoekt, onderzoek te doen naar de kosten kenmerken van groeigemeen- ten zoals Vleuten de Meern. De motie verzoekt de regering tevens de resul
taten van dit onderzoek te betrekken bij het periodiek onderhoud van de Financiële Verhoudingswet en zono
dig met aanvullende voorstellen voor deze groeigemeenten te komen.
Inlichtingen:
Clemens Cornielje, 070-3182904
e s s e 203
Opsporingsmethoden
In de afgelopen week heeft de Tweede Kamer met de enquêtecom
missie "Opsporingsmethoden", o.l.v.
Van Traa en waarvan Otto Vos van de VVD-fractie deel uitmaakt, gede
batteerd over haar rapport. Dat werd op 1 februari j.l. openbaar en spreekt van een “ crisis in ae opsporing".
VVD-woordvoerder Benk Korthals heeft waardering uitgesproken voor het rapport en heeft erop gewezen dat de VVD-fractie altijd kritisch is
eweest over de uitbreiding van evoegdheden van de politie. M et de enquêtecommissie vindt de VVD- fractie dat gebruikte opsporingsme
thoden bij wet geregeld moeten zijn.
Verder moet het gebruik van opspo
ringsmethoden democratisch gecon
troleerd worden, via de lijn van hoofdofficier van Justitie, procureur- generaal en minister van Justitie.
De VVD-fractie vindt dat deals met
criminelen op wettelijke grondslag en als 'ultimum remedium' mogen
laatsvinden. Over de toelaatbaar- eid van de inzet van criminele burgerinformanten en het doorlaten van drugs zal de fractie haar stand
punt nader bepalen.
De woordvoerder heeft namens de VVD-fractie een motie ondertekend waarin het presidium gevraagd wordt na te denken over een instrumenta
rium waarmee de Kamer de gevolgen van nieuw beleid kan toetsen.
Inmiddels wacht de Kamer het kabi
netsstandpunt over het rapport-Van Traa af. Het kabinet zal zien daarbij ook uitspreken over het onlangs verschenen rechercherapport van de RCID-Kennemerland. In dat debat zal de VVD-fractie nader ingaan op de inhoud van de aanbevelingen in het rapport en haar definitieve standpunt
Benk Korthals
bepalen. Dit debat met de regering is voorzien voor de week van 10 mei a.s..
Inlichtingen:
Benk Korthals, 070-3182902
Faillissement Fokker: Rol Raad van Commissarissen aan de orde gesteld
Maandag 15 april jl. vond het debat plaats over het faillissement van Fokker. Aan de orde kwam of de Staat zich voldoende had ingespan
nen voor het behoud van Fokker, zowel financieel als qua inzet en betrokkenheid. O f is er wellicht te veel aan financiële steun gegeven zonder daaraan de juiste voorwaar
den te stellen.
VVD-woordvoerster Hella Voute sprak haar respect uit voor de inzet en de motivatie voor het
Fokkerpersoneel. Zij maakte de volgende analyse van de Foklcerproblematiek: gebrek aan winstgevendheid (tussen 1993-1995 leed Fokker een groot verlies van F.2 mld); gebrek aan financiële draag
kracht; overproduktie en zware concurrentie; te veel wisselingen van het management; drastische daling van de dollar; door de kopersmarkt daalden de prijzen in de vliegtuigin
dustrie met 20% a 30% . Raad van
B e s t u u r / C o m m is s a r is s e n Ook het beleid van Fokker zelf werd door de woordvoerder aan de orde gesteld. Waarom grepen RvB en RvC niet drastisch in toen de markt instortte, begin jaren negentig. Voüte stelde de rol van de RvC aan de orde, die in een structuur N.V. de meeste macht heeft. Waarom heeft zij niet eerder ingegrepen toen bleek dat Fokker structureel verlies leed?
Waarom stelden de commissarissen niet een saneringsplan op toen Fokker gedurende lange tijd onder de
kostprijs verkocht? De VVD bracht naar voren dat een discussie gevoerd moet worden over de invulling van de taak, de specifieke rol en verant
woordelijkheid van de door de over
heid benoemde leden van de RvC. De minister heeft toegezegd hier nader op terug te komen.
De VVD vroeg aandacht voor de opvang van ontslagen werknemers.
Scholing om opnieuw de arbeids
markt op te kunnen is daarbij één van de oplossingen. De VVD ondersteunt voorts de initiatieven om ontslagen werknemers als zelfstandig onderne
mers te laten starten. Tevens werd aandacht gevraagd voor het behoud van de technologie-kenniscluster. Het is van belang dat de gezonde onder
delen van Fokker, ondergebracht in Fokker Aviation, een goed toekomst
perspectief hebben.
De minister stelde dat de Staat bereid is deel te nemen aan versterking van
het vermogen bij een eventuele herstart van Fokker. Tevens was de Staat bereid risicokapitaal in de lease maatschappij beschikbaar te stellen, evenals ontwikkelingskredieten. De VVD is van mening dat de overheid zeer terughoudend moet zijn met deelname in risicokapitaal van een leasemaatschappij. De VVD zou deel
name in eigen vermogen eerder kunnen ondersteunen onder de volgende algemene voorwaarden: de kwaliteit van het businessplan, de betekenis voor de Nederlandse economie m.b.t. werkgelegenheid, de engineering en andere activiteiten; de hardheid van het industriële
toekomstperspectief; de mate van risicodragende participatie door commerciële partijen.
Inlichtingen:
Hella Voüte-Droste, 070-3182907 E-mail: hvoute@worldaccess.nl
Colofon
VVD-Expresse is een uitgave van de "M r Annelien Kappeyne van de Coppello Stichting", onder redactie van Tom van der Maas, hoofd afdeling Voorlichting van de VVD-Tweede Kamerfractie en Mary-Honor Kloeg en Ernst van Splunter, medewerkers afdeling Voorlichting.
VVD-Expresse wordt gedrukt bij Roeland Druk te Scheveningen, pré-postale verwerking door Adrepak Direct-Mail te Den Haag.
Een jaar-abonnement kost fl 80,- en is schriftelijk aan te vragen bij de VVD-fractie, Tweede Kamer der Staten-Generaal, postbus 20018, 2500 EA Den Haag. Abonnementenadministratie: Ans Koning (telefoon 070-3182875).
e s s e 203
O P IN IE
Viering vijftig jaar Marshall-plan
Op 5 juni 1947 presenteerde de Amerikaanse Minister van Buiten
landse Zaken, general George C.
Marshall zijn plan voor de financiële ondersteuning van de wederopbouw van Europa. Hij deed dat in een rede op de Universiteit van Harvard.
Na de tweede wereldoorlog lag Europa in puin.
Het was, om meerdere redenen, van groot belang dat de wederopbouw voortvarenater hand werd genomen.
Het was al snel duidelijk dat buiten
landse hulp, zowel financieel als logistiek, daarvoor onontbeerlijk was.
Zoals Marshall in zijn rede zei:
"Europe's requirements for the next three or four years of foreign food and other essential products - princi- pally from America - are so much greater than her present ability to pay, that she must have substantial adaitional help or face economie, social and political deterioration of a very grave character."
E u ro p e se s a m e n w e rk in g De Foreign Assistance Act van 1948 stelde samenwerking in Europa als nadrukkelijke voorwaarde voor de Marshall-hulp.
Het initiatief tot die samenwerking werd in Europa genomen door Engeland en Frankrijk. De eerste poging mislukte echter omdat Rusland niet bereid was mee te werken.
De tweede poging leidde tot de Conferentie van Parijs, die op 12 juli 1947 werd geopend en waaraan 16 Europese landen deelnamen. Deze conferentie leidde uiteindelijk tot het Verdrag tot Europese Economische Samenwerking.
De deelnemers aan het Europese Herstel Programma (EHP) waren:
Engeland, Frankrijk, Italië, Ierland, Nederland, België, Luxemburg, Noorwegen, Zweden, Denemarken, Zwitserland, Oostenrijk, Portugal, Griekenland, Turkije en Ijsland, en de
"dependent areas under their admini- stration", waaronder de bezette zones in Duitsland.
De coördinatie van het programma lag bij de Organisatie voor Europese Economische Samenwerking (OEES), waaruit later de OESO is voortgeko
men. Het EHP heeft gewerkt van 1948 tot 1952. In deze vier jaar is bijna 12 miljard dollar van de VS naar Europa gevloeid. Dat was destijds zeer veel geld.
In 1953 kreeg George Marshall de Nobelprijs voor de Vrede.
H e rd e n k in g
Bij de behandeling van de begroting van Buitenlandse Zaken, in de Tweede Kamer, heeft de woordvoer
der van de V V D , Enric Hessing, voor-
Enric Hessing
gesteld het initiatief van general Marshall, na 50 jaar, dus in juni 1997, feestelijk te herdenken.
Vervolgens heeft hij nader overleg gevoerd met de Minister van Buitenlandse Zaken en met de Ambassadeur van de VS. Dit heeft ertoe geleid dat het voorstel inmid
dels is besproken met het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken en met de staf van het Witte Huis, en dat minister van Mierlo het binnenkort aan zijn collega's van de Europese Unie zal voorleggen.
Dit laatste houdt verband met het feit dat Nederland in de eerste helft van 1997 het voorzitterschap van de Europese Unie zal bekleden en derhalve als gastheer van de viering van vijftig jaar Marshall-plan in Europees verband, zal optreden.
De betekenis van deze herdenking ligt niet alleen in het verleden, maar tevens in het heden en in de toekomst.
De recent gesloten overeenkomst tussen de Europese Unie en de VS, met als doel de transatlantische rela
tie te versterken, is een goede illus
tratie hiervan.
P re sid e n t VS
Mede daarom is het gewenst dat de President van de VS, op 5 juni 1997, aanwezig is op de feestelijke herden
king van vijftig jaar Marshall-plan, samen met zoveel mogelijk staats
hoofden en regeringsleiders van Europese landen.
In de weken daarna kunnen dan academische symposia, zakelijke bijeenkomsten en culturele manifes
taties worden georganiseerd, die de verbondenheid van de volkeren van Europa en de VS, in diverse facetten, zowel in het verleden, het heden als in de toekomst, tot uitdrukking kunnen brengen. Deze activiteiten zouden in verschillende Europese landen moeten plaatsvinden, opdat alle landen op hun eigen wijze invul
ling kunnen geven aan de viering van vijftig jaar Marshall-plan.
Het programma zou kunnen worden afgesloten met een bijeenkomst in Parijs, op 12 juli 1997, ter herdenking van het feit dat daar, vijftig jaar gele
den, de grondslag is gelegd voor de Europese Economische Samen
werking.
Tevens zouden er enkele activiteiten georganiseerd moeten worden om de burgers van Europa, direkt bij de herdenking te betrekken. Hierbij kunnen we bv. denken aan de uitgifte van een speciale postzegel, een serie artikelen in dag- en week
bladen, een gecombineerde Europa- VS-TV-uitzending, een film, of een boek voor een breed publiek, enz.
Suggesties voor dit soort activiteiten zijn welkom.
E u ro p a-V e re n ig d e Staten De viering van vijftig jaar Marshall
plan is een uitstekende gelegenheid om de synergie van twee belangrijke ontwikkelingen te illustreren: de voortgaande samenwerking in Europa en de versterking van de samenwer
king tussen Europa en de VS.
In dit verband kan het ook interessant zijn de verdere samenwerking tussen de EU en de landen in Midden- en Oost-Europa nader te bezien.
Immers, het oorspronkelijke plan van Marshall was bedoeld voor héél Europa. Helaas haakte Rusland op het laatste moment af, met de bekende desastreuze gevolgen voor de bevol
king van de landen in Midden- en Oost-Europa.
Het is nu in de eerste plaats aan de Europese Unie deze landen te helpen alsnog te komen tot meer vrijheden voor ae burgers, meer democratie en een gezonde markteconomie.
M aar gelet op het grote belang van deze ontwikkelingen voor de stabili
teit en veiligheid in het Noord-atlan- tisch gebied, zullen ook de VS veel belangstelling hebben voor de voort
gang van het liberaliserings-proces in Midden- en Oost-Europa.
De Europese Unie moet de herden
king van het feit dat het vijftig jaar geleden is, dat general George Marshall zijn initiatief voor de weder
opbouw van Europa presenteerde, aangrijpen om uiting te geven aan haar dankbaarheid en aan de gevoe
lens van duurzame vriendschap tussen de volkeren van Europa en de VS. En wij Nederlanders in het bijzon
der.
Voor nadere informatie en suggesties:
Enric Hessing, 070-3182889
