Europa
voor vrouwen
Deze brochure en andere beknopte, duidelijke informatie over de EU vindt u online op:
ec.europa.eu/publications Europese Commissie
Directoraat-generaal Communicatie Publicaties
1049 Brussel BELGIË
Manuscript voltooid in maart 2009 Illustraties: cecilebertrand@cartoonbase.com
Luxemburg: Bureau voor officiële publicaties der Europese Gemeenschappen, 2009
20 blz. — 12 × 18,5 cm ISBN 978-92-79-11480-9
© Europese Gemeenschappen, 2009
Overname toegestaan. Voor het gebruik of de overname van afzonderlijke foto’s dient rechtstreeks aan de auteursrechthouder toestemming te worden gevraagd.
Printed in Germany
GedruktopchloorvrijGebleektpapier
Europa
voor vrouwen
In Europa voor vrouwen wordt de aandacht gevestigd op enkele van de vele gebieden waarbij inspanningen op Europees niveau gevol- gen hebben voor zaken die voor u van belang zijn. Van gendergelijk- heid tot consumentenrechten, van het aanpakken van de effecten van de financiële en economische crisis tot het controleren van gevaarlijke chemische stoffen, Europese beslissingen maken wel degelijk een verschil voor uw leven en uw toekomst.
Het jaar 2009 is een belangrijk jaar voor de Europese democratie:
tussen 4 en 7 juni wordt het Europees Parlement verkozen.
Dit is een kans voor u. Door te stemmen kunt u van zich laten horen in Europa en uw kandidaat kiezen. Het is tijd om de stemmen van vrouwen te laten meetellen in Europa.
Het Europees Parlement werkt aan beleid over heel wat zaken:
van reacties op de financiële crisis tot werktijden en milieukwes- ties. Ongeveer 80 % van de nationale wetgevingen komt voort uit Europese besluiten. Leden van het Europees Parlement hebben daarom echt invloed.
Welke kwesties moet de Europese Unie in de volgende vijf jaar aanpakken? Hoe wilt u Europa vormgeven? Door uw stem uit te brengen, kunt u meebepalen welke weg Europa inslaat en het tot een betere plek maken voor u en uw familie.
Het is uw keuze. Gebruik uw stem.
Gelijkheid voor vrouwen en mannen was een grond- beginsel van de Europese Unie in 1957, toen in het Verdrag van Rome het principe van gelijk loon werd vastgelegd. Sinds de jaren zeventig hebben vrouwen door Europese en nationale wetgeving veel meer mogelijkheden en een beter leven gekregen. Het aantal vrouwen met een baan nam voortdurend toe
Een grote inspanning voor gendergelijkheid
Europese wetten zijn cruciaal voor het
verzekeren van gelijke kansen voor vrouwen
en sinds 2000 zijn driekwart van de miljoenen nieuwe banen die in Europa werden gecreëerd, opgenomen door vrouwelijke werknemers. Meisjes doen het op school nu beter dan jongens en ze vertegenwoor- digen 59 % van de universitair afgestudeerden in de Europese Unie.
Toch verdienen vrouwen nog steeds 15 % minder dan mannen en ze blijven een minderheid bij politieke besluitvorming en topfuncties in het bedrijfsleven.
De Europese Unie zet zich daarom nog harder in om discriminatie uit de wereld te helpen en gendergelijkheid te bereiken. Belangrijke doelstellingen van nu tot 2010 zijn onder meer het tenietdoen van stereotypen en bewerkstelligen van economische onafhankelijkheid voor vrouwen zodat zij kunnen werken, een eigen inkomen verdienen en dezelfde rechten hebben op voordelen.
Europese programma’s onderbouwen deze doelstellingen met financiële steun. De Europese Unie creëerde ook een netwerk van vrouwen in een besluit- vormende positie om ervoor te zorgen dat ze sneller toegang hebben tot machtsposities en ze werkt aan de verdere ontwikkeling van het in
Wat voor wereld geven we door aan onze kin- deren? Het is een zorgwekkende vraag. Elke generatie heeft de verantwoordelijkheid het leven iets beter te maken voor de vol- gende generatie, maar de sneller vorm krijgende klimaatverandering bete- kent dat er een reëel risico is dat onze nakomelingen te maken zullen krij- gen met een stijgende zeespiegel, voedsel- en waterschaarste, meer ziekte en ernstige sociale onrust.
Maar het is niet te laat om dit te stoppen. De Europese Unie zag de dreiging van de klimaatveran- dering vroeg in. Ze vervulde een voortrekkersrol op wereldwijd niveau en nam concrete maat- regelen om vóór 2020 de eigen uitstoot van broeikasgassen met ten minste 20 % terug te dringen.
Europees onderzoek helpt bij de ontwikkeling van nieuwe manieren om hernieuwbare energie op te wek- ken uit wind, water, zon en biobrand- stoffen en tegelijkertijd banen te creëren.
Een groot deel hiervan kan verkregen wor- den uit kleinschalige plaatselijke initiatieven, en succesvolle nieuwe technologieën kunnen overal in Europa toegepast worden.
Een groene toekomst voor de groene planeet
Europa neemt het voortouw in de wereldwijde
inspanning om klimaatverandering te stoppen
Overal in Europa zijn er veel meer mannen dan vrouwen die een eigen bedrijf hebben en ondernemingen leiden. De vrouwelijke beroepsbevolking bestaat voor 8 % uit onderne- mers, terwijl dit bij mannen 16 % is. Vrouwen krijgen vaak met grotere problemen te maken bij het verkrijgen van financie- ring en het opstarten en uitbreiden van hun eigen bedrijf:
recente cijfers laten zien dat bij mannen de kans drie keer groter is dat ze zelfstandig werken met eigen personeel.
De Europese Unie gelooft dat de ondernemingstalenten van vrouwen de groei van de Europese welvaart kunnen stimu- leren en sinds de jaren tachtig geeft ze praktische steun aan vrouwen die een eigen bedrijf willen beginnen. Een in 2004 begonnen initiatief is erop gericht het aantal ondernemin- gen dat door vrouwen wordt opgestart te verhogen.
Wanneer de vrouw baas is
De Europese Unie steunt vrouwen bij het
opstarten van een eigen onderneming
Het Europese netwerk van de Europese Unie om het ondernemerschap van vrouwen te bevorderen, heeft leden in 30 Europese landen. Het netwerk biedt advies, steun en contactpunten voor vrouwelijke ondernemers en helpt hen daarmee zich sterker te profileren en hun zakelijke activiteiten uit te breiden.
Via het Europees Sociaal Fonds kunnen vrouwen gespe- cialiseerde opleidingen en begeleiding krijgen. De Europese Unie opende ook een portaal voor vrouwelijk ondernemerschap en stimuleert daarmee het netwer- ken van vrouwelijke ondernemers binnen en tussen Europese landen.
Alle ouders weten hoe snel kinderen vallen voor nieuwe spelletjes en hypes. Het vaststellen van hoge normen voor de productie en verkoop van speelgoed is een van de maatregelen waarmee de Europese Unie het opneemt voor de belangen van de consument en waarmee kinderen worden beschermd.
De Europese toy story
Nadruk op beschermen van kinderen door
veiligheidsregels voor speelgoed
Europese regels verplichten producenten en distri- buteurs ervoor te zorgen dat de producten die zij op de markt brengen veilig zijn en de criteria voor speelgoed zijn bijzonder streng. Nationale instanties oefenen controle uit om te verzekeren dat aan deze vereisten wordt voldaan. Wanneer een gevaarlijk pro- duct wordt gevonden in een lidstaat zorgt een snel waarschuwingssysteem ervoor dat het onmiddellijk overal in de EU uit de winkels wordt gehaald.
Bezorgdheid over enkele buitenlandse importpro- ducten zorgde ervoor dat de Europese Unie haar aanpak nog strikter maakte. Speelgoed dat magne- ten bevat moet nu bijvoorbeeld vergezeld gaan van gepaste waarschuwingen over de gevaren die dat met zich meebrengt. Mogelijke risico’s moeten in een vroeg stadium worden vastgesteld. De Europese Unie neemt met name maatregelen om te verzekeren dat producten en exporteurs, zoals de Verenigde Staten en China, zich aan hoge veiligheidsnormen houden.
Het welzijn van kinderen moet in de volledige toele- veringsketen een prioriteit zijn.
Door de recessie zijn Europeanen bezorgd over hun levens- onderhoud. Overal in Europa voelen mensen de gevolgen van de economische terugval en vrouwen zijn bijzonder kwetsbaar.
We weten nu dat economische en financiële uitwassen over de hele wereld aan de basis liggen van de grootste economische crisis uit ons leven, met ernstige gevolgen voor werkgelegenheid en inkomens. De Europese Unie reageerde snel, zorgde ervoor dat de regeringen met hun inspanningen om de crisis te bestrijden op dezelfde lijn zaten en injecteerde miljarden euro’s in de economie om de vraag te stimuleren en het vertrouwen te herstellen. Ze trof regelingen om in te staan voor het spaargeld van de mensen, terwijl de euro kleine lidstaten hielp om de econo- mische onrust te doorstaan.
De Unie helpt ook individuele burgers om tegen de gevol- gen van de recessie opgewassen te zijn. Het Europees Sociaal Fonds steunt elk jaar 10 miljoen mensen, meer dan de helft vrouwen, bij het leren van nieuwe vaardigheden en vinden van werk en helpt ongelijkheid op de werkplek weg te werken.
We moeten verder gaan, door sociale solidariteit en stabili- teit te versterken met praktische maatregelen, onderwijs te verbeteren en menselijke vaardigheden de kans te geven tot ontplooiing te komen. De crisis geeft ons een kans om belangrijke lessen te trekken en te beslissen hoe we willen dat ons economische landschap er vanaf nu uit zal zien; hoe we Europese ondernemingen het best kunnen ondersteu- nen en ervoor zorgen dat ze goed gedijen, terwijl we so-
Een verenigd front in moeilijke tijden
De Europese Unie bestrijdt de economische crisis
met gecoördineerde nationale inspanningen
Geweld tegen vrouwen is, in welke vorm dan ook, onaanvaardbaar. Toch zijn er in Europa veel vrouwen en meisjes die nog steeds gebukt gaan onder agressie of uitbuiting. Ze kunnen het slachtoffer zijn van huise- lijk geweld of seksuele mishandeling, van handel en gedwongen prostitutie of van intimidatie en onder- drukking — allemaal schendingen van hun funda- mentele recht op vrijheid, waardigheid en veiligheid.
De Europese Unie pakt de handel aan waar die begint door met behulp van internationale samenwerking tussen politie en rechters en geavanceerde informa- tie-uitwisseling de criminele bendes op te sporen die jacht maken op vrouwen. Ze werkt samen met overheden in gebieden zoals de Balkan om de geor- ganiseerde misdaad te bestrijden. Terugdringen van armoede in ontwikkelingslanden zorgt er ook voor dat vrouwen minder kwetsbaar zijn voor uitbuiting.
Vrouwen die te maken hebben gehad met mensen- handel kunnen hulp krijgen uit EU-fondsen om met behulp van onderwijs, opleiding en werk opnieuw in de samenleving te integreren.
De Europese Commissie heeft een programma dat vrouwen, kinderen en jongeren tegen alle vormen van geweld beschermt. Ze financiert projecten zoals opvang- en gezondheidscentra voor vrouwen, als- ook inspanningen om standpunten te veranderen en
Vrouwen beschermen tegen geweld
De Europese Unie bestrijdt handel in,
misbruik van en geweld tegen vrouwen
Werk combineren met de zorg voor kinderen en andere familieleden is een groot probleem voor vrouwen, en ook steeds meer voor mannen.
Succesvol combineren van privéleven en beroepsleven
De Europese Unie helpt mensen een evenwicht
te vinden tussen werk en privé
Toch zijn de verantwoordelijkheden thuis nog steeds heel ongelijk verdeeld, wat het voor vrouwen moeilij- ker maakt om een carrière op te bouwen. In de EU is slechts 65 % van de vrouwen met jonge kinderen aan het werk, tegenover 91 % van de mannen.
De Europese Unie spant zich in om een beter even- wicht te creëren tussen privé-, gezins- en beroeps- leven, zodat iedereen kinderen kan krijgen of voor
andere familieleden kan zorgen zonder stress of armoede het hoofd te moeten bieden. Er is wetgeving over ouderschapsver-
lof, deeltijdwerk en de bescher- ming van zwangere vrouwen en nieuwe moeders op het werk.
De Europese Unie werkt aan een verlenging van het betaald verlof voor beide ouders en de introduc- tie van flexibele werkuren die hen moeten helpen een beter evenwicht te vinden tussen verplichtingen voor het werk en thuis. De Europese lidsta- ten hebben doelen gesteld om overal in Europa te voorzien in kinderopvang van hoge kwaliteit. In de huidige econo- mische crisis is sterk beleid dat ervoor zorgt dat de belangen van vrouwen niet aan de
Vandaag de dag worden we overal omringd door chemi- sche stoffen: ze zijn essentieel bij de productie van allerlei dingen, van kleding tot televisietoestellen. De Europese Unie nam, als antwoord op een uitgebreide openbare raad- pleging, resoluut maatregelen om mensen te beschermen tegen de risico’s die deze stoffen met zich meebrengen.
De ambitieuze REACH-wetgeving, die de registratie, evaluatie, autorisatie en restrictie van chemische stof- fen regelt, werd van kracht in 2007 en zal ervoor zorgen dat gevaarlijke materialen verdwijnen. Het is baanbre- kend, omdat het de verantwoordelijkheid voor het ver- zamelen van gegevens en verzekeren van de veiligheid van chemische stoffen bij de industrie legt.
Dioxines, die een bijproduct zijn van industriële proces- sen, hebben de afgelopen jaren ook meermaals grote onrust onder de bevolking veroorzaakt. Zelfs kleine concentraties ervan kunnen schadelijk zijn voor het milieu en de menselijke gezondheid, door beschadi- ging van het immuunsysteem, het zenuwstelsel, de hormoonhuishouding en het voortplantingsstelsel. De Europese Unie heeft voor het hele gebied een strate- gie ingevoerd om deze dreiging te bestrijden en levert internationaal inspanningen om het vrijkomen van deze standvastige, toxische stoffen tegen te gaan.
Europa speelt ook een belangrijke rol bij de oproep aan de industrie om meer biologisch afbreekbare soorten plastic te gebruiken voor zakken, bekertjes, voedselverpakkingen, plantenbakken en de honderden producten op basis van polymeren waar de consument niet altijd bij stilstaat.
Toezicht op gevaarlijke chemische stoffen
Nieuwe veiligheidsregels van toepassing op ongeveer
30 000 mogelijk gevaarlijke stoffen die in Europa
worden gebruikt
Gezondheid is een gebied waarop EU-landen kunnen
samenwerken om
oplossingen te vinden
voor gemeenschappelijke proble- men. Vrouwen in Europa hebben bepaalde gezondheidsrisico’s gemeen.
Kanker is de op één na grootste doodsoorzaak in de Europese Unie en borst-, baarmoederhals- en colo- rectale kanker zijn verantwoordelijk voor 32 % van de doden door kanker bij vrouwen. De Europese Unie moedigt lidstaten aan om grootschalige screening- programma’s van hoge kwaliteit op te starten zodat de diagnose bijtijds gesteld kan worden en het overlevingspercentage in de EU kan stijgen. Elk jaar worden ongeveer 51 miljoen screenings uit- gevoerd, maar dit aantal moet worden verdubbeld om alle risicogroepen te omvatten.
Zwaarlijvigheid is een ernstig probleem in Europa voor volwassenen en kinderen. Het aantal kinde- ren met overgewicht of obesitas in Europa neemt elk jaar met 400 000 toe. De Europese Unie startte
De dokter buiten de deur houden
Europese regeringen, artsen en deskundigen werken
samen voor betere gezondheidsnormen in Europa
projecten om al vanaf jonge leeftijd een gezonde levensstijl aan te moedigen, bijvoorbeeld door pro- gramma’s waarbij melk, vers fruit en verse groenten aan de schoolkinderen worden uitgedeeld.
Problemen met voedsel, of het nu gaat om dioxi- nes in varkensvlees of pesticiden in fruit, baren de Europeanen zorgen en ze kunnen ernstige risico’s met zich meebrengen, met name voor kinderen en oudere mensen.
De Europese Unie past een hele reeks maatregelen toe om ervoor te zorgen dat het voedsel overal in Europa veilig is en om een gezond eetpatroon aan te moedigen. Ze zijn van toepassing op de volledige toeleveringsketen voor voeding en bepalen daar de normen voor. Ze zorgen ook voor toezicht op de gezondheid en het welzijn van dieren, op planten en teelt en op ingevoerd voedsel.
Europa heeft strikte regels voor biologische produc- ten en weerhoudt de producenten van „gezonde voeding” of vermageringsproducten ervan onjuiste of ongefundeerde beweringen te doen. Europese wetgeving over de etikettering van voeding helpt consumenten bij de aankoop met het maken van geïnformeerde keuzes.
Aandacht voor
consumentenbelangen
Europese maatregelen voor voedselveiligheid helpen
Europeanen bij het maken van geïnformeerde keuzes
DE EU OP HET WEB Informatie in alle officiële talen van de Europese Unie vindt u op de Europawebsite:
europa.eu BEZOEK ONS
Er zijn in heel Europa honderden plaatselijke EU-informatiecentra.
Het adres van het dichtstbijzijnde centrum vindt u op deze website:
europedirect.europa.eu BEL OF MAIL ONS
Europe Direct beantwoordt al uw vragen over de Europese Unie. U kunt ons bereiken op het gratis telefoonnummer 00 800 6 7 8 9 10 11 (of tegen betaling uit een land buiten de EU op het nummer +32 22999696), of door een e-mail te sturen naar europedirect.europa.eu
INTERESSANTE LECTUUR PPublicaties over de EU vindt u op de website van EU Bookshop:
bookshop.europa.eu
Meer informatie over de EU
Vertegenwoordiging in België Archimedesstraat 73
1000 Brussel BELGIË
Tel. +32 22953844 Fax +32 22950166
Internet: www.ec.europa.eu/belgium/
welcome/index_nl.htm
E-mail: COMM-REP-BRU@ec.europa.eu
Vertegenwoordiging in Nederland Korte Vijverberg 5
2513 AB Den Haag NEDERLAND Tel. +31 703135300 Fax +31 703646619 Internet: www.eu.nl E-mail: burhay@ec.europa.eu Informatie en publicaties over de Europese Unie in het Nederlands zijn ook verkrijgbaar bij:
VERTEGENWOORDIGINGEN VAN DE EUROPESE COMMISSIE
BUREAUS VAN HET EUROPEES PARLEMENT
Bureau in België Wiertzstraat 60 1047 Brussel BELGIË
Tel. +32 22842005 Fax +32 223075 55 Internet:
www.europarl.europa.eu/brussels/
E-mail: epbrussels@europarl.europa.eu Bureau in Nederland
Korte Vijverberg 6 2513 AB Den Haag NEDERLAND Tel. +31 7031354 00 Fax +31 703647001
Internet: www.europeesparlement.nl E-mail: epdenhaag@europarl.europa.eu
Er zijn vertegenwoordigingen of bureaus van de Europese Commissie en van het Europees Parlement in alle lidstaten van de Europese Unie. De Europese Commissie heeft delegaties in andere landen van de wereld.
Europa voor vrouwen
De Europese Unie heeft invloed op een aantal gebieden die van belang zijn voor uw dagelijkse leven, van gendergelijkheid tot pro- ductveiligheid. Hoe wilt u dat de Europese Unie deze zaken in de toekomst vormgeeft? Gebruik uw stem bij de verkiezingen van het Europees Parlement in juni 2009.
NA-70-09-002-NL-C
ISBN-978-92-79-11480-9
