BERICHT - PERSBERICHT - PERSBERICHT - PERSBERICHT - PERSBERICHT – PERSBERICHT-PERS
BRUSSELSE RAAD VOOR HET LEEFMILIEU
Zaterdagplein 13 1000 Brussel Tél. 02/217 56 33 Fax. 02/217 06 11
FIETSERSBOND BRUSSEL Londenstraat 15
1050 Brussel Tel: 02 502 68 51 Fax: 02 502 76 83
Le Comité de défense des Habitants de Bruxelles-Centre
INTER-ENVIRONNEMENT BRUXELLES Rue du Midi 165
1000 Bruxelles Tél. 02/223 01 01 Fax. 02/223 12 96
Comfortzone dreigt lege doos te worden
Gemiste kans voor het historisch centrum van Brussel
Zes straten in het historisch centrum van Brussel zijn in openbaar onderzoek1. De plannen komen echter niet overeen met wat in een ‘comfort’-zone zou mogen verwacht worden.
Dinsdag 5 december – De Brusselse Raad voor het Leefmilieu (Bral), Inter-Environnement Bruxelles (IEB), het buurtcomité “Comité de défense des Habitants de Bruxelles-Centre”, de Fietsersbond en de GRACQ tonen vandaag op de overlegcommissie over de eerste heraanleg in de comfortzone hun ongenoegen over de plannen die op tafel liggen. “Er wordt wel hier en daar gekozen voor een bescheiden voetgangerszone, maar in het algemeen zet men de deur nog te ver open voor de auto om van een echte comfortzone te kunnen spreken”, zegt Joeri Thijs van Bral. Ter inspiratie
overhandigen de verenigingen enkele visuele voorbeelden van échte comfortzones in andere binnen- en buitenlandse steden aan de overlegcommissie.
De verenigingen missen in dit verhaal ook een algemene beleidsvisie op de mobiliteit in de Brusselse binnenstad. Zo zou deze eerste heraanleg in de comfortzone moeten kaderen in een bredere denkoefening over de vijfhoek en de bestemming van de centrale lanen. “Een aantal aspecten in dit belangrijke openbaar onderzoek komen zelfs niet overeen met de beslissingen die het
Schepencollege op donderdag 19 oktober nam2, zoals bv. de aankondiging van een voetgangerszone in de Greepstraat”, legt Thijs uit.
Er mag in de huidige heraanleg gerust ook wat meer ambitie aan de dag gelegd worden. Nu lijkt men onomkeerbare veranderingen waar mogelijk te willen vermijden. De testfase van de comfortzone is nochtans voorbij ! “Wanneer gekozen wordt voor een voetgangerszone of een autoluwe straat, moet de heraanleg dat ook uitstralen”, aldus Thijs. “Wij pleiten resoluut voor een aanleg zonder niveau- verschillen, dus zonder trottoirs in één stuk van gevel tot gevel, met dezelfde materialen. In
voetgangerszones zorgt dit voor een grotere gezelligheid en in de autoluwe straten stimuleert het de wagens om deel te zijn van het verkeer en zodoende de snelheid aan te passen.” Nu wordt zelfs in de plannen voor de voetgangerszones nog te vaak een ‘rijbaan’-gevoel gecreëerd.
Op termijn pleiten de verenigingen voor een volledig autovrije comfortzone. Dan moeten natuurlijk ook de parkeerstroken weg. In de toekomst zou alleen de in- en uitgang van de openbare parkings in de zone moeten verzekerd blijven. Die moeten dan ook dienen voor de bewoners, zij het aan een voordeeltarief. “We moeten af van de idee dat elke bewoner of pendelaar zijn wagen vlak bij zijn woning of werkplaats moet kunnen parkeren. Bewoners in het centrum van Brussel kunnen beroep doen op een dicht openbaar vervoersnet of hun auto stallen in één van de openbare parkings in het hypercentrum. Brussel Stad moet dus vastberaden kiezen voor een autovrije comfortzone”, besluit Thijs.
Contact
BRAL : Joeri Thijs – 0478/99.97.07- joeri @bralvzw.be IEB : Claire Scohier – 02/548.39.46 – claire.scohier@ieb.be
Comité de défense des Habitants de Bruxelles-Centre : Burckhard Doempke – 02/217.93.42 - b.doempke@aiic.net
Fietsersbond Brussel : Roel De Cleen – 0486/30.66.04 - roel@fietsbrussel.be GRACQ : Bernard Dehay – 0498/20.47.21 - Bernard.Dehaye@dexia.be
Noten voor de redactie
1 Zie bezwaarschrift Bral en IEB hieronder voor meer gedetailleerde informatie.
2 Persbericht van 20 oktober “Voetgangerszone Grasmarkt en Agoraplein”.
BRUSSELSE RAAD VOOR HET LEEFMILIEU
Zaterdagplein 13 1000 Brussel Tél. 02/217 56 33 Fax. 02/217 06 11
Le Comité de défense des Habitants de Bruxelles-
Centre INTER-ENVIRONNEMENT
BRUXELLES Rue du Midi 165
1000 Bruxelles Tél. 02/223 01 01 Fax. 02/223 12 96
Bezwaarschrift IEB en Bral wat betreft de volledige of gedeeltelijke heraanleg van de Greepstraat, Gretrystraat, Kiekenmarkt, Grasmarkt, Kleerkoperstraat, Taborastraat
Openbaar onderzoek van 26/10 tot 24/11 2006-11-23 Algemene bemerkingen
Bral en IEB juichen het concept van een comfortzone voor de Brusselse binnenstad toe. Hoewel we vinden dat de perimeter die de huidige comfortzone dekt veel te beperkt is 1, kan een consequente toepassing hiervan het oude centrum een nieuw élan bezorgen en vooral voetgangers en fietsers meer adem- en beweegruimte geven. Andere binnenlandse en buitenlandse steden gingen Brussel hierin vooraf, niet zonder succes en het is nu hoog tijd voor een inhaalbeweging!
Wij pleiten voor een geïntegreerde aanpak
Brussel Stad vertrekt vanuit een onduidelijke beleidsvisie op het vlak mobiliteit in de binnenstad. Testfases, ad hoc wijzigingen maken de comfortzone voor velen onbegrijpbaar. De heraanleg van deze straten in de comfortzone zou veel beter passen in een volledige denkoefening over de hele vijfhoek (de zes zones 30 2) en de bestemming van de centrale lanen. Om tot een coherent resultaat te komen moet consequent worden uitgegaan van een globale en duidelijke beleidsvisie. Anders blijven we vastzitten in de huidige saucissonage.
Wat met de beslissing van het Schepencollege van 19 oktober 2006 ? Wij waren dan ook verbaasd over bepaalde aspecten van dit openbaar onderzoek. Terwijl wij hoopten op een duidelijke, consistente, fundamenteel gewijzigde indeling van de publieke ruimte die een comfortzone nodig heeft, blijkt men daar in de plannen bijlange niet ver genoeg in te gaan. De geplande heraanleg van bv. de Greepstraat (eenrichtingsverkeer in zone 30) komt zelfs niet overeen met de beslissing die het Schepencollege op donderdag 19 oktober nam: nl. een voetgangerszone (persbericht van 20 oktober “Voetgangerszone Grasmarkt en Agoraplein”) ! Dit is op zijn minst bizar te noemen. In het algemeen is ook met de huidige plannen tot heraanleg de auto nog veel te welkom om écht te kunnen spreken van een ‘comfort’-zone.
1 Persconferentie december 2004 Bral, IEB, Arau, Fietsersbond Brussel, Nomo, Comité ter verdediging van de inwoners van Brussel-Centrum.
2 De wijken: Marollen, Zenne, Begijnhofwijk - Kanaal, Sint –Michiels & Martelaren, Schone Kunsten, Onze Lieve Vrouw ter Sneeuwwijk
Meer voetgangerszones, minder parking op de weg
Om zo een echte comfortzone te bekomen, moeten er veel meer straten in het historisch centrum voetgangerszone worden. Op termijn zou alleen de in- en uitgang van de openbare parkings in de zone moeten voorzien blijven, die dan ook voor de bewoners dienen, met natuurlijk een uitzondering voor leveranciers.
Want bij een resolute keuze voor een comfortzone, is logischerwijs geen plaats voor parkeerplaatsen langs de weg. Heel wat openbare parkings in of in de nabijheid van de comfortzone zijn immers onderbezet. Hoe dan ook moeten we af van de idee dat elke bewoner of pendelaar zijn wagen vlak bij zijn woning of werkplaats moet kunnen parkeren. Bewoners in het centrum van Brussel kunnen beroep doen op een dicht openbaar vervoersnet of hun auto stallen in één van de openbare parkings in het hypercentrum (voor hen moet wel een apart
voordeeltarief gelden). Brussel Stad moet dus vastberaden zijn in haar keuze voor een zo autovrij/autoluw mogelijke binnenstad. Dat is een eerste maar belangrijke stap naar de Gewestelijke doelstelling om de autodruk te
verminderen met 20 % tegen 2010, met het oog op de Kyotodoelstellingen. En dan spreken we nog niet over de leefbaarheid van de binnenstad. Dringend tijd voor fundamentele veranderingen dus !
De testfase van de comfortzone is voorbij.
Een belangrijke opmerking bij het materiële aspect van de geplande heraanleg: de bestemming van de straat (voetgangerszone of vooropgestelde zone 30) moet ook uitgestraald worden door de aanleg ervan. Dit wordt bepaald door de indeling van de straat en door de keuze van de materialen. Voor zowel de voetgangerzones als in de vooropgestelde zones 30 moet resoluut gekozen worden voor een aanleg zonder niveauverschillen, dus zonder trottoirs in één stuk van gevel tot gevel, met dezelfde materialen. Dit zorgt in voetgangerszones voor een grotere gezelligheid en in de andere straten stimuleert het de wagens om deel te zijn van het verkeer en zodoende de snelheid aan te passen. Dit lijkt een radicale aanpak3, maar in wezen zou het alleen maar getuigen van een consequente heraanleg. Zoals de plannen er nu voorliggen blijven veel straten, zelfs de voetgangerzones, een echt “rijbaan”-gevoel uitstralen, en dat ruikt naar omkeerbaarheid. Bral en IEB hebben nu de indruk dat Brussel Stad vooral geen onomkeerbare veranderingen wil aanbrengen. De testfase van de comfortzone is nochtans voorbij !
Gezien het aparte statuut van de comfortzone moeten de straten waar toch nog auto’s mogen rijden geen zone 30-statuut, maar een woonerf- of statuut van ontmoetingsruimte krijgen. Dit betekent zoals hierboven uitgelegd eenzelfde aanleg als in de voetgangerszones.
Wat de keuze van de materialen betreft pleiten we voor het gebruik van kwalitatieve plaveistenen in plaats van kasseistenen, ook in de
ontmoetingsruimtes. Het autoremmend effect van kasseistenen wordt namelijk vervangen door de aanleg zonder niveauverschillen, waardoor de auto zich ‘gast’
voelt in de straat en zijn snelheid automatisch gaat aanpassen. Meteen valt ook de geluidsoverlast van de kasseistenen weg en wordt de straat aangenamer voor voetgangers en fietsers en toegankelijker voor personen met een beperkte
mobiliteit. Erg belangrijk is ook het plaatsen van genoeg bankjes, bomen en bloembakken. In voetgangerszones verhogen die het ‘verblijfs’aspect, in ontmoetingsruimtes hebben ze een snelheidremmend effect.
3 ‘Gedeelde ruimte’: dit concept van verkeerskundige Hans Monderman wordt in Nederland en ook daarbuiten meer en meer toegepast.
Bemerkingen per straat
• Gehele herinrichting van de Greepstraat
- In het verlengde van de beslissing van het College om de volledige Grasmarkt ook voetgangerszone te maken (zie hierboven), is het niet meer dan logisch dat ook de Greepstraat voetgangerszone wordt, tot aan de parking in het tweede deel van de straat.
- Met behulp van verzinkbare paaltjes kunnen tussen 6 en 11u leveranciers worden toegelaten. Het toelaten van taxi’s zou deze voetgangerszone onnodig verstoren: de taxi’s kunnen makkelijk gasten van de hotels in de Greepstraat oppikken in de
Schildknaapstraat, amper 200 m verderop.
- De keuze voor een aanleg zonder niveauverschil is de goede keuze, en wij pleiten ook voor het gebruik van hetzelfde materiaal
(plaveisteen). Paaltjes zijn enkel storend in een voetgangerszone !
• Gedeeltelijke herinrichting van de Gretrystraat
- Bral en IEB juichen de keuze voor een voetgangerszone toe, alsook het afschaffen van de parkeerplaatsen! (Leveranciers tussen 6 en 11u) Maar ook hier pleiten we voor een aanleg zonder
niveauverschillen, zonder trottoirs in één stuk van gevel tot gevel, met dezelfde materialen (plaveisteen). Het weghalen van de drie bomen lijkt ons onnodig, bovendien is er nu al een tekort aan groen in de binnenstad.
- En ook hier: paaltjes in een voetgangerszone zijn enkel storend ! - Wij bepleiten om in de toekomst ook het eerste deel van de
Gretrystraat (Kleerkopersstraat-Anspach) heraan te leggen tot een voetgangerszone zonder parkeerstrook, net als de
Kleerkopersstraat, de Kiekenmarkt en de volledige Grasmarkt (zie verder). Pas dan kunnen we beginnen spreken van een echte comfortzone.
• Gehele herinrichting van de Kiekenmarkt
- Voor het welslagen van de comfortzone moet ook de Kiekenmarkt absoluut autovrij gemaakt worden! Bral en IEB pleiten hier opnieuw voor een voetgangerszone, zonder parkeerstrook en ook hier een aanleg zonder niveauverschillen, zonder trottoirs in één stuk van gevel tot gevel, met dezelfde materialen (plaveisteen). Met toegankelijkheid voor leveranciers tussen 6 en 11u.
- Omdat de nog te realiseren Gewestelijke Fietsroute (GFR) 8 door de Kiekenmarkt komt, lijkt het ons aangewezen om een eenvoudige markering te voorzien (fietssymbool op de straat). De combinatie GFR/voetgangerszone is niet ideaal, maar vermits de GFR nu éénmaal via deze route komt, moet toch in de mate van het
mogelijke de doorstroming van fietsers verzekerd worden. Dit moet dus ook duidelijk zijn voor de voetgangers. Wij opteren voor een eenvoudige markering en geen fietspad want dat zou leiden tot mogelijke conflicten tussen voetgangers en fietsers.
- Alle straten in de comfortzone moeten trouwens in beide richtingen toegankelijk zijn voor fietsers !
• Gedeeltelijke herinrichting van de Grasmarkt
- Bral en IEB zijn erg tevreden met de voetgangerszone en de afschaffing van de parkeerplaatsen.
- Voetgangerszone: moet dat ook uitstralen door aanleg zonder niveauverschillen, zonder trottoirs in één stuk van gevel tot gevel, met dezelfde materialen (plaveisteen), rekening houdend met GFR 8 die ook door de Grasmarkt loopt (zie hierboven).
- Wij bepleiten om in de toekomst de voetgangerszone in dit eerste stukje van de Grasmarkt door te trekken voor de hele straat, zoals dat ook door het College beslist werd op 19/10/2006 (zie
hierboven). Dit is volgens Bral en IEB cruciaal voor de geloofwaardigheid van de comfortzone.
• Gehele herinrichting van de Kleerkoperstraat
- Samen met de Grasmarkt, de Kiekenmarkt, de Gretrystraat, de Greepstraat en de Taborastraat moet de Kleerkoperstraat deze grote voetgangerszone vervolledigen. De Kleerkopersstraat kan uitgroeien tot een verlenging van de Nieuwstraat, waar de handelzaken gouden zaken doen. Een comfortzone die naam waardig moet op zijn minst één volledig autovrije winkelstraat hebben, en de Kleerkopersstraat is daarvoor uiterst geschikt ! - Uiteraard met dezelfde uitzonderingsregel voor leveranciers tussen
6 en 11u.
- Net als in de Kiekenmarkt en de Grasmarkt moet er ook een
eenvoudige fietsmarkering komen, want de nog te realiseren GFR 4 loopt door de Kleerkoperstraat.
• Gedeeltelijke herinrichting van de Taborastraat
- Bral en IEB zijn erg tevreden met de voetgangerszone en de afschaffing van de parkeerplaatsen.
- Wij beamen het belang van continuïteit in de Taborastraat, de Kiekenmarkt en de Grasmarkt: aanleg zonder niveauverschillen, zonder trottoirs in één stuk van gevel tot gevel, met dezelfde
materialen (maar met andere kleur voor fietssuggestiestrook). In de plannen geven de goten een ‘weg’-indruk.
- In de marge: ook de nabijgelegen Beursstraat en de Mausstraat zou in de toekomst een voetgangerszone moeten gemaakt worden. De grote touring-cars in de Mausstraat horen daar duidelijk niet thuis, en zouden veel beter geparkeerd staan op de veel ruimere
Anspachlaan.
- Eenvoudige fietsmarkering: zie hierboven. GFR 4 loopt ook door de Taborastraat.
