5.1. PLAATSEN VAN MUURTEGELS IN DE VOLLE MORTEL
Deze traditionele methode wordt nauwelijks nog toegepast.
Door de uitstekende kwaliteit van de huidige lijmsoorten is het vandaag handiger om op een naakte oneff en muur eerst een bezettingslaag aan te brengen en dan de tegels te verlijmen.
Toch lijkt het ons nuttig om een korte beschrijving te geven van het traditionele plaatsen van wandtegels in de mortel, een techniek die jarenlang haar nut heeft bewezen, tot de opkomst van tegellijmen deze methode langzaam heeft verdrongen.
Bij het plaatsen van wandtegels in de volle mortel mag men in functie van het tegeltype de kleefkracht van de mortel verhogen door toevoeging van hulpstoff en ( bv. kalk, zavel, hechtingsverbeteraars, ...).
Werkwijze:
t Met behulp van een reilat en een waterpas kijken we eerst de loodheid van de muren na.
t Uitstekende vlakken worden weggekapt. Grote holle vlakken worden opgevuld met mortel, grote gaten met stukken steen.
t Poreuze muren moeten nu rijkelijk met water besproeid worden, bij warm weer moeten de muren voldoende vochtig gehouden worden.
t Poreuze tegels worden verticaal in een kuip met zuiver water geplaatst. Ze blijven in het water tot ze verzadigd zijn. Nadien plaatsen we de tegels op latjes om uit te lekken.
Eventueel voorstrijken
Tegels verzadigen
t We stellen de pasrei op de juiste hoogte en verdelen de tegels (potloodstreepjes) (1).
t De tegelzetter dient de tegels oordeelkundig te sorteren en verdelen.
t De eerste tegels die we onderaan op de rei plaatsen, zijn de buitenste volle tegels links en rechts.
t We plaatsen nu links- en rechtsbovenaan twee pastegels in de mortel. Deze worden met behulp van een rei en schietlood in een loodrecht vlak geplaatst tegenover de twee onderste pastegels (2).
5.1. PLAATSEN VAN MUURTEGELS IN DE VOLLE MORTEL
Eventueel tegels verdelen
Pastegel Een tegel plaatsen op de rei, te lood met de pastegel
t De mortel wordt op de tegel gelegd en vanuit het midden over de tegel verdeeld, met voldoende uitsparingen om de mortel de kans te geven zich te verspreiden. Dan wordt de tegel met de steel van het truweel tegen de muur aangedrukt.
t Daarna werken we de eerste laag af door de tussenliggende tegels te plaatsen op de pasrei. We gebruiken een elastische spandraad om mooi binnen het vlak te blijven (3), (4).
t De volgende rijen werken we op dezelfde manier af, maar met behulp van een extra vloerderskoord om de voegdikte te bepalen (5).
Bij het einde van de werken krabben we de overtollige zetmortel zorgvuldig uit met behulp van een fi jn houten latje (géén metaal).
5.1. PLAATSEN VAN MUURTEGELS IN DE VOLLE MORTEL
Mortelen Aandrukken Uitpassen van
de tweede rij
Tegels met dezelfde dikte kunnen geplaatst worden volgens de dunbedmethode. Deze manier van betegelen bestaat erin tegels te plaatsen op een vlakke ondergrond in een zeer dunne laag mortellijm. De te betegelen ondergrond moet zuiver, vlak en loodrecht zijn. Indien nodig moet een hechtingslaag (primer) aangebracht worden. De tegels worden niet bevochtigd, maar droog verlijmd.
De lijm die we gebruiken moet geschikt zijn voor de ondergrond (zie voorschriften). Op een cementgebonden ondergrond maken we gebruik van een gewone of verbeterde kleefcement, dit na het aanbrengen van de hechtlaag of primer bij twijfelachtige ondergronden.
Met behulp van een reilat en een waterpas kijken we eerst de loodheid van de muren na. We stellen de pasrei op de juiste hoogte (vloerpas + 1 tegelmaat + 2 voegen) en verdelen de tegels vanuit het midden van de reilat (potloodstreepjes).
We brengen verschillende loodlijnen aan door deze met een potlood af te schrijven op de ondergrond. Deze loodlijnen vormen een winkelhaak ten opzichte van de reilat en dienen als leidraad.
Vervolgens brengen we een evenwijdige paslijn aan (evenwijdig uit de reilat) op een veelvoud van het tegelformaat + voeg.
5.2. PLAATSEN VAN MUURTEGELS IN DE LIJM
Daarna wordt de tegellijm met behulp van de mixer of dwangmengelaar aangemaakt in een klein kuipje of een grote emmer. Vergeet de verbruiksvoorschriften van de lijm niet te lezen en te respecteren.
Na het bereiden en na de rusttijd (rijpingstijd) mengen we de tegellijm nogmaals. Als dat gebeurd is, is hij klaar voor gebruik. Wa maken de lijm aan in functie van de verwerkingstijd. Hij wordt aangebracht met de platte zijde van de getande pleisterspaan. Hierna nemen we de overtollige lijm weg met de getande zijde van de spaan, onder een hoek van ongeveer 45°.
Vervolgens plaatsen we de tegels: we drukken ze goed aan in de lijm met een licht draaiende beweging. De bovenliggende lagen worden geplaatst op de tegelkoord.
Het voordeel van deze koord is dat we onderlinge verschillen (afwijkingen in grootte van de tegels) kunnen opvangen.
5.2. PLAATSEN VAN MUURTEGELS IN DE LIJM
Dwangmenger Mixer
bron: Raimondi Italie bron: Van der Wee
Opvoegen gebeurt wanneer de lijm volledig droog is. De droogtijd van de lijm is afhankelijk van de
werkomstandigheden en het lijmtype. Muurtegelvoegsel kunnen we verkrijgen in verschillende kleuren en voor verschillende voegbreedten. Neem steeds de voorschriften van de fabrikant in acht.
In een emmer maken we voegsel aan met zuiver water.
De vloeibaarheid van het voegsel is belangrijk, de verwerkbaarheid moet ongeveer dezelfde zijn als bij
kleefcement. Met behulp van een voegrubber of voegspatel brengen we het voegsel aan door het overhoeks in de voegen te persen.
Alle voegen moeten zeer goed gevuld zijn. Het overtollige voegsel mag achteraf met de voegspatel overhoeks afgeveegd worden.
Het afwassen van de tegels gebeurt wanneer de voeg voldoende aangetrokken is. Met behulp van een zachte spons wassen we de tegels af en polijsten we de voegjes nog eens extra. Na enige tijd (afhankelijk van de luchtvochtigheid en de temperatuur) kunnen we de cementsluier verwijderen door de tegels met een zachte doek op te blinken.
5.3. OPVOEGEN VAN MUURTEGELS
Voegen tussen een bad, een stortbad of houten gedeelten zoals deuromlijstingen worden niet opgevoegd met
voegspecie, maar opgevuld met een elastische siliconenvoeg in dezelfde kleur als de tegelvoeg.
5.3. OPVOEGEN VAN MUURTEGELS
Siliconenvoeg
