Vraag nr. 199 van 22 juni 1998
van de heer MARCEL LOGIST
Huursubsidie- en installatiepremiestelsel – Evalu- atie
De huursubsidie en installatiepremie is een stelsel dat volgens de Woonwinkel/Woonwijzers in Vlaan- deren dringend aan bijsturing en evaluatie toe is.
Cruciaal in hun evaluatie is het feit dat deze pre- mie sinds de inwerkingtreding in 1992 niet meer is aangepast aan de huidige toestand. Zo schrijft de reglementering voor dat gerechtigden slechts in aanmerking kunnen komen voor een huursubsidie wanneer zij een woning huren voor een maximale huurprijs van 15.000 frank. De huurprijs kan tot 18.000 frank per maand bedragen vanaf drie perso- nen ten laste.
In diverse regio's van Vlaanderen, zoals in de Leu- vense regio en de Vlaamse Rand, kan men echter nog maar zelden een degelijke en voldoende grote woning vinden tegen dergelijke huurprijs. De huur- prijzen zijn er beduidend hoger dan de vermelde maxima, waardoor vele potentiële gerechtigden geen aanspraak kunnen maken op een huursubsi- die. Ik stel vast dat daardoor enkel nog de sociale huurders hun aanvraag voor een huursubsidie goedgekeurd zien. Huurders die op de private huurmarkt huren, komen veelal niet meer in aan- merking wegens de te hoge huurprijs.
Rechthebbenden op de huursubsidie zijn met andere woorden in bepaalde Vlaamse regio's twee- maal het slachtoffer van de vrije markt. Allereerst zijn zij gedwongen een hoge huurprijs te betalen om toch maar een dak boven het hoofd te hebben.
Daarenboven verspelen ze hierdoor hun recht op de zo broodnodige huursubsidie omdat de huur- prijs te hoog is.
Ik meen dan ook te mogen stellen dat het huidig huursubsidiestelsel, dat bedoeld is om mensen met een beperkt inkomen (maximaal 500.000 netto belastbaar inkomen per dag) de mogelijkheid te geven om te verhuizen van een slechte naar een goede en betaalbare woning, tekortschiet. Op diverse plaatsen in Vlaanderen holt de vrije markt het systeem van de huursubsidie uit.
1. Wanneer wordt het huidige stelsel van huursub- sidie en installatiepremie geëvalueerd en bijge- stuurd ? Het is duidelijk dat dit stelsel heel wat mogelijkheden in zich heeft als sociale correctie én als beleidsinstrument om in te grijpen op de private woningmarkt.
2. Worden Woonwinkels/Woonwijzers, wegens hun
onmiskenbare deskundigheid, bij deze herzie- ning betrokken ?
3. Is eraan gedacht om in de huidige reglemente- ring de maximale huurprijzen los te laten ? Er is immers reeds een plafond in de uitgekeerde huursubsidie, waardoor het risico op een stijging van de huurprijzen ten gevolge van de premie zo goed als onbestaande is.
Antwoord
1. Het huidige systeem van periodieke huursubsi- dies en een eenmalige installatiepremie dateert – met opheffing van de voorafgaande regle- menteringen inzake de huurtoelagen – van 1 juli 1992. Het werd ingesteld bij het besluit van de Vlaamse regering (BVR) van 11 december 1991 en het onderging bij het BVR van 24 juni 1992 en dat van 16 mei 1995 enkele wijzigingen.
Aan de hand van maandstatistieken wordt het verloop ervan per provincie permanent opge- volgd.
Het begrotingskrediet voor het huursubsidie- stelsel en de nog lopende huurtoelagebundels van de vorige reglementering steeg van 83,5 miljoen frank in 1992 tot 180 miljoen frank in 1998.
Sedert de inwerkingtreding vervijfvoudigde het aantal aanvragen van 759 in 1992 tot 3.812 in 1997. Het laatstgenoemde aantal zal naar ver- wachting dit jaar worden overschreden.
Een eenmalige installatiepremie werd in 1997 aan 2.195 personen toegestaan, waarvan in 1.760 gevallen ook de periodieke huursubsidie kon- den worden toegezegd.
Op 1 juli van elk jaar wordt in toepassing van de voorgeschreven indexeringsclausule het toege- laten inkomen aangepast.
Het in 1992 oorspronkelijke maximuminkomen van 462.000 frank evolueerde op die manier geleidelijk naar 509.000 frank, zijnde de huidige maximumgrens, die sedert 1 juli 1998 van kracht is.
Het gemiddelde jaarinkomen van de huursubsi- diebegunstigden schommelt rond de 280.000 frank.
Het is hoegenaamd niet te voorkomen dat het
huurprijsniveau in bepaalde gebieden het gewestelijk of landelijk gemiddelde beduidend overschrijdt.
Het is wellicht toch enigszins voorbarig om hier- uit te besluit dat hierdoor enkel nog huurders in de openbare sector in aanmerking zouden komen voor een huursubsidie.
De huurders in de particuliere sector vertegen- woordigen immers ± 31 % van de totaliteit van de huursubsidiebegunstigden. De overige 69 % zijn inderdaad huurders in de openbare sector : 42 % hiervan huurt van een erkende vennoot- schap van de Vlaamse Huisvestingsmaatschap- pij, de resterende 27 % huurt van een gemeente of OCMW.
De huurprijs is evenwel slechts één van de ele- menten die bij de toekenning van een huursub- sidie in aanmerking te nemen is.
Aan de andere voorwaarden inzake het inko- men, de kwalificatie van de ontruimde en de nieuw in huur genomen woning, dient uiteraard ook te zijn voldaan.
Ten slotte speelt eveneens de hoedanigheid van de aanvrager een cruciale rol : de helft van de begunstigden zijn bejaarden, zijnde personen van minstens 65 jaar oud. De resterende helft wordt ingenomen door nog vijf andere catego- rieën, met name : ontruimers van een overbe- volkte woning (26 %), gehandicapten (8 %), ontruimers van een krotwoning (8 %), daklozen (6 %) en ontruimers van een ongezonde woning, deel uitmakend van een saneringspro- ject in de openbare sector (2 %).
2. Het spreekt voor zich dat bij de eerstvolgende bespreking met het oog op een bijsturing alle gedane suggesties tot wijziging, waaronder die van de Woonwinkels/Woonwijzers, zullen wor- den onderzocht.
3. Er werden reeds voorstellen uitgewerkt voor een nieuw stelsel van huursubsidies en installa- tiepremies. Deze zullen te gepasten tijde aan de Vlaamse regering ter beslissing worden voorge- legd, waarbij zal worden nagegaan of binnen het kader van de gestelde begrotingslimieten een wijziging van het huidige stelsel van huursubsi- dies en installatiepremies kan worden overwo- gen.
