Vrije verkoop van drugs? 4 De VUT van Erwin en de

~ NlfiDIIl

Ad viesraadsverkiezingen 2 Bijzondere taak voor vredes-

beweging 3

Vrije verkoop van drugs? 4 De VUT van Erwin en de

droom van Aad 5

Nota erfpacht SWB 6

Wij gaan naar Brussel 7 Wat wij vinden,

Wat anderen ervan zeggen 7 De actualiteit van het

Binnenhof 8

1

DOCUMENTATIECENTRUM E POLITIEKE

Jaar9ang 17- nr. 4- 14 maart 1984 PARTIJEfterschijnt 15 x per jaar

Democraten '66: Bezuidenhoutseweg 195, 2594 AJ Den Haag. Telefoon: 070- 858303

Theo Timman voorzitter van de SWB, voor de kast met uitgangspunten en maatschappijanalyses.

Weg ing va n b e leidsvoorstellen

Met behulp van welke criteria moet D'66 haar eigen beleidsvoorstellen beoordelen? Het beste antwoord is:

hoe goed zijn ze voor het land? Maar dit antwoord behan- del ik verder niet.

Drie alternatieve antwoorden zijn: door de voorstellen te beoordelen op het totaal van hun effecten en in samen- hang met alle andere wensen. Dit is nobeL maar onmo- gelijk. Tweede alternatief: door beleidsvoorstellen te toetsen aan uitgangspunten. We hebben echter geen uitgangspunten. Tot slot: door te bedenken- in te schat- ten- wat de pers er van zal vinden . Dit is verderfelijk, maar wordt vaak gedaan.

Een partij die een bepaalde maatregel genomen wil zien, gaat er van uit dat de ingreep het gewenste effect heeft en geen ander. (Een regering die een bepaalde maatregel neemt doet het zelfde.) Denk je hier even over na dan blijkt dit een onhoudbare pretentie: het veronder- stelt de alwetendheid, je stapt ermee in de schoenen van God. Een maatregel heeft het gewenste effect dan ook helemaal niet, of maar half, of hij heeft onbedoelde en ongewenste effecten. De gevolgen van een maatregel zijn waterkringen en geen enkele voorafgaande studie is in staat het totaal daarvan te beschrijven· , dat wil zeg- gen: aan te geven in welke wateren de kringen zullen komen en hoe groot ze worden. Ik geloof niet in wat tegenwoordig Technology Assessment of aspectenonder- zoek wordt genoemd, althans niet in uitgebreide zin.

Niemand is in staat de gevolgen van invoering van het basisinkomen te voorspellen. Komt het ooit zover, dan is het een emotionele, geen rationele keuze geweest en zo hoort het ook. Wel bestaat er zoiets als een "educated guess", een redelijke schatting. Dat is bijvoorbeeld wat het algemeen bestuur van de SWB probeert te doen.

De opdracht van een politieke partij is trouwens ook niet in de eerste plaats het formuleren van samenhangende meningen, maar van betere of aansprekender menin- gen. Hoe komen we daaraan?

Andere partijen hebben uitgangspunten, of zeggen die te

hebben, wij maken maatschappijanalyses. Uitgangs- punten zijn makkelijker dan maatschappijanalyses, maar je kunt ze niet bestellen en discussie erover levert weinig op, zoals we de laatste jaren hebben ondervon- den. Dat komt omdat in onze discussies over uitgangs- punten, de noodzaak van uitgangspunten zelf uitgangs- punt van discussie wordt. En zo zal het ook blijven. Je kunt uitgangspunten namelijk niet via demokratische procedures bemachtigen . Ze worden altijd van buiten aangereikt, vaak uit het verre verleden, het jaar 0 bij- voorbeeld en sijpelen honderden jaren doór, of ze wor- den door een enkeling van groot gezag formuleerd, maar nooit door ledenvergaderingen van wisselende samen- stelling, die kunnen ze slechts aannemen en bij ons zelfs dat niet.

Maatschappijanalyses dus. Ook daarmee zijn de erva- ringen in de laatste jaren niet gelukkig. Ik betwijfel of Aad Nuis voor zijn werk veel erkentelijkheid heeft onder- vonden. Toch zit er niets anders op. Bij ons moeten af en toe commissies aan het werk met de hoop dat hun pro- dukten zo veel mogelijk verstand en redelijkheid en zo weinig mogelijk modieuze vooroordelen zullen bevatten.

Dat is mijn hoop tenminste, want modieuze vooroordelen doen het vaak heel goed.

En dan die pers. Bij de bespreking van een voorstel wordt binnetl de, laat ik zeggen: politiek leidinggevende organen, wel eens het volgende waargenomen: iemand schudt zijn hoofd vol afkeer en roep: "Néé, ik zie die krantenkoppen al voor me." Dit is heel kwalijk. Als je een voorstel van jezelf beoordeelt op grond van de kranten- koppen die erboven kunnen staan, dan verdien je geen koppen in de krant te krijgen. De bangigheid is nergens voor nodig. D'66 heeft nooit over de pers te klagen gehad, ook niet bij die vreselijke nederlaag van 1982. Die was helemaal het gevolg van ons eigen gedraai en ge- zwabber.

(elke hier gegeven mening is een persoonlijke, niet van

het bestuur van de SWB)

DENIDlAfJ

fDCHlN

De uitgave van de Democraat ge- schiedt onder verantwoordelijkheid van een door het Hoofdbestuur be- noemde redactieraad.

Samenstelling: Ellen Beek, Kees van den Brink, Ewout Cassee, Jan Goeij- enbier, Roei Heskamp, Marie-Louise Tiesinga, Ed Veenstra, Stijn Ver- beeck, Martin Voorn, Mieke van Wa- genberg.

Kernredact ie: Kees van den Brink, Jan Goeijenbier, Roe] Heskamp, Stijn Verbeeck.

Eindredacteur: Roei Heskamp.

Correspondentie, kopij e.d. richten aan het redactiesecretariaat:

Bezuidenhoutseweg 195, 2594 AJ Den Haag.

De Democraat

De Democraat wordt gratis toegezon- den aan de leden van D'66. Niet-le- den kunnen zich abonneren voor f 35,- per jaar. Losse nummers zijn à 2, 50 per stuk verkrijgbaar bij het se- cretariaat.

De Democraat verschijnt IS maal per jaar. De volgende nummers (nr.

5-84 en 6-84) verschijnen respectieve- lijk 4 april en 25 aprill984.

De sluitingsdata voor ALLE kopij voor deze nummers zijn dinsdag 20 maart, 12.00 uur, respectievelijk dinsdag 10 april. 12.00 uur.

Advertentietarieven:

1/1 pagina: f 2000,- 1/2 pagina: f 1200,- 1/4 pagina: f 750,- 1/8 pagina: f 450,- 1/16 pagina: f 275,- Oplage: 11.500 ex.

Druk: Brouwer Offset BV/Utrecht Vormgeving: Hans Hohmann Partijsecretariaat

Bureau SWB D'66 Bureau PSVI D'66 Bezuidenhoutseweg 195 2594 AJ Den Haag Telefoon: 070-858303 giro 14 77777

Partijvoorlichting: 070-858303/832468 Fractievoorlichting: 070-614911.

tst 3271

.. De Groene Lijn": 070-850788

2

Op 19 maart spreekt Aad Nuis in LEERSUM over .. Cultuurbeleid in kleine gemeenten". Aanvang:

20.00 uur. Informatie: Rie Zwart, tel. 03430-15634.

Op 20 maart ontvangt de afde- ling DEN HELDERGerrit Jan Wolffensberger. Hij spreekt over .. Lokale radio en tv". Plaats:

.. Chez Nicolas", Polderweg 40, aanvang 20.00 uur.

21 maart: Aad Nuis en/of Louise Groenman over , , Werken met be- houd van uitkering", in ARN- HEM, tijdstip: overdag.

22 maart: Jopie Boogerd, te gast bij de afdeling TERNEUZEN op de ARV. ('s avonds)

23 maart: Erwin Nypels in DELFT over .. Groepswonen en Over- heidsbeleid". Aanvang: 20.00 uur.

Ook op 23 maart: Jan van Walsem in ERMELO over de Progressieve Federatie in Ermelo. ('s avonds) 24 maart: Landelijke EMANCIPA- TIEDAG georganiseerd door het PEAC. Er zijn inleidingen, work-

Adviesraadsverkiezingen

Iedere twee jaar vinden er ad- viesraadsverkiezingen plaats.

De afgelopen weken vroegen ve- len een kandidaatstellingsfor- mulier aan bij het landelijk se- cretariaat n.a.v. het betreffende artikel in de Democraat Nr. 2 en retourneerden dit voor de vastge- stelde sluitingsdatum 27 fe- bruari.

Onder auspiciën van de landelij- ke verkiezingscommissie zal er in een aantal regio's een post- stemming georganiseerd worden volgens bijlage A van het Huis- houdelijke reglement.

In de regio's Friesland enDrente zal deze verkiezing evenwel niet plaatsvinden omdat er zich niet tijdig kandidaten hebben aange- meld.

Evenmin in de regio's Zuid-Hol- land, Zeeland en Limburg omdat zich daar even veel kandidaten meldden als er plaatsen zijn. De besturen van genoemde regio's hebben het verzoek ontvangen om conform artikel 73 lid 3 te voorzien in de ontstane vaca- tures.

De leden van alle overige regi- o's, die op l maart aan hun con- tributieverplichting volgens onze administratie hadden voldaan, ontvangen gelijk met deze Demo- craat een kandidatenlijst en een stembiljet.

Dit stembiljet dient voor 14 april bij de voorzitter van de LVC, Ed- dy Honig, aangekomen te zijn, of gedeponeerd te worden in de desbetreffende stembus tijdens de AL V van 13114 april 1984 in De Flint te Amersfoort.

Een volledig overzicht van de reeds verkozen en nog te kiezen adviesraadsleden treft u aan in de Democraat Nr. 6 van 25 april '84. Op 28 april zal de Advies- raad in nieuwe samenstelling voor het eerst bijeenkomen in de Jaarbeurs te Utrecht.

Marin Engelhard. secretaris LVC.

shops e.d. over het thema .. ar- beid" (vrouwen en arbeid; vrou- wen en informatica).

30 maart: D'66 RADIO-UITZEN- DING, 18.20 uur-18.30 uur. Hilver- sum2.

Ook op 30 maart: Jopie Boogerd, 14.30 uur. Ned. Lyceum DEN HAAG .

2 april: Doeke Eisma, 's morgens om 10.00 uur in de Erasmus Uni- versiteit te ROTTERDAM.

Ook op 2 april: Pauline van Tets, 's avonds in GRONINGEN. Lan- delijke Politieke Scholings- cursus.

3 april: Hans van Mierlo in de ErasmusUniversiteit te ROTTER- DAM. Tijdstip: overdag.

4 april: Jopie Boogerd in BRIELLE.

Plaats: De Kont van het Paard.

Aanvang: 20.00 uur.

Ook op 4 april: Pauline van Tets in AMSTERDAM. overdag, op een bijeenkomst die is georgani- seerd door de VU en de GU.

Nog eens 4 april: Doeke Eisma, Maarten Engwirda, Hans van Mierlo en Susan Bischoff te gast op de ErasmusUniversiteit te

ROTTERDAM. Tijdstip: 's mid- dags.

Op 5 april: Doeke Eisma's mor- gens om 10.00 uur .. Europese Dag" in het Provinciehuis te ARNHEM.

's Avonds spreekt Doeke Eisma om 20.00 uur in 's GRAVEZANDE.

Ook op 5 april: Pauline van Tets in VOORBURG. Tijdstip:

's avonds.

Eveneens op 5 april: Aad Nuis op de AA V in ARNHEM over

.. Mediabeleid". Tijdstip: 's a- vonds.

Do. 5 april: Algemene Subregio- vergadering Twente in .. De Cir- kel", Pastoriestraat 33 Hengelo.

aanvang: 20.00 uur.

Hans de Bruin-Boogaart. gewest- raadslid, spreekt over de toe- komst van Twente.

Discussie over de subregio.

Volledige agenda in regiobulle tin eind maart.

lO april: Besturenoverleg Gelder- land, Sansbeek Paviljoen, Zij- pendaalseweg 30, ARNHEM.

aanvang:

MEDEDELlEEN

Lidmaatschapskaarten

Dagelijks komen nog betalingen van de contributie 1984 binnen, ook al schrijft ons reglement een betaling vóór l februari voor, Wekelijks verzenden wij stapels lidmaatschapskaarten, binnen drie weken behoort u die te ont- vangen! Stemrecht op AA V, ARV en ALV, voor Adviesraad e.d.

hebt u slechts wanneer u aan uw contributieverplichtingen hebt voldaan.

Daar enkel onder u hun contri- butie nog niet hebben voldaan, omdat zij de regeling niet meer kunnen vinden, drukken wij deze hieronder nogmaals af.

Contributieregeling 1984 De contributieregeling voor het jaar 1984 is als volgt door de Al- gemene Ledenvergadering vast- gesteld:

- Bij een belastbaar inkomen tot f 25.000,- f 60,- boven f 25.000,- f 80,- boven f 35.000,- f 110,- boven f 45.000,- f 130,- boven f 55.000,- f 170,- boven f 65.000,- f 210,- boven f 75.000,- f 250,- boven f 85.000,- f 290,- enzovoort, (per f 10.000,- meer inkomen, f 40,- meer contri- butie).

- Ledentot25jaarzondereigen inkomen, 65-plussers met alleen AOW-inkomsten en huisvrou- wen/huismannen zonder eigen inkomen vallen in principe in de f 60,- categorie. Zij kunnen ech- ter bij een (te eigener beoorde- ling) moeilijke financiële situatie f 40,- betalen.

- De penningmeester kan op schriftelijk verzoek toestemming tot vermindering of ontheffing van de contributie verlenen.

- De betaling van de contributie kan in termijnen plaatsvinden op voorwaarde, dat door het lid een ondertekende verklaring wordt afgegeven dat de contributie zal worden voldaan door een mach-

tiging tot periodieke overboeking van een rekening bij de PGGD of bij een bank. Een nieuw lid is de eerste maal tenminste de mini- mumcontributie in éénmaal ver- schuldigd.

- de contributie dient zo spoedig mogelijk te worden voldaan.

Eerst na ontvangst van de contri- butie wordt de lidmaatschaps- kaart toegezonden.

- Het contributiejaar is gelijk aan het kalenderjaar.

Wij ontvangen uw bijdrage graag op giro:

131966

t.n.v. contributie D'66 te DenHaag

onder vermelding van uw naam en administratienummer (zie de banderale van De Democraat).

U kunt gewoon uw eigen over- schrijvingsformulier gebruiken.

U ontvangt geen tweede accept- girokaart.

Handtekeningenaktie voor Paraguayaanse boeren

Na verschillende akties voor vrij- lating worden nog zes boeren in Paraguay door de autoriteiten gevangen gehouden. Al sinds maart 1980 zitten zij gevangen vanwege een vakbondsaktie.

CLAT-Nederland is een handte- keningenaktie gestart die is ge- richt aan de minister van Justitie in Paraguay. Er wordt aange- drongen op een spoedige vrijla- ting van de boeren en herinnerd aan de toezegging dat een uit- spraak binnenkort zou plaatsvin- den. De handtekeningenlijsten worden door CLAT-Nederland verzameld en naar Paraguay ver- zonden. Voor meer informatie en handtekeningenlijsten kunt u te- recht bij CLAT-Nederland, Nieuwegracht 47, 3512 LE Utrecht. tel. 030-319675.

Op 12 april Jopie Boogerd om 20.00 uur in het Gemeentehuis te 's GRAVEZANDE.

13 qpril: D'66 radio-uitzending.

18.20 uur. Hilversum 2.

Op 17 april: Jopie Boogerd in ZEIST over: .,De Vrouw in Euro- pa". Plaats: de Bergweg kerk.

Aanvang: 20.00 uur.

Op 28 april: Doeke Eisma, 10.00 uur, op het Lijsttrekkerscongres in DEN HAAG. (Europese Bewe- ging)

Op 9 mei: Doeke Eisma in een forum te ASSEN. Tijdstip: 's a- vonds.

Op ll mei: Pauline van Tets, 10.00 uur in EINDHOVEN.

Ook op ll mei: Doeke Eisma in de Stadsschouwburg te MAAS- TRICHT. Onderwerp: .. Europa".

Tijdstip: ll.OO uur-17.00 uur.

Op 17 mei: Doeke Eisma in 's GRAVEZANDE. Aanvang 20.00 uur.

Accountantsverklaring

Het hoofdbestuur ontving onder- staande verklaring, gedateerd 24 februari '84

Mijne heren,

Ingevolge uw opdracht tot con- trole van de jaarrekening bren- gen wij u hierbij rapport uit om- trent onze bevindingen.

Accountantsverklaring

Wij hebben de jaarrekening 1983 van de Vereniging Politieke Par- tij Democraten '66, 's-Gravenha- ge, gecontroleerd.

Op grond van dit onderzoek zijn wij van oordeel dat deze jaarre- kening een getrouw beeld geeft van de grootte en de samenstel- ling van het vermogen van de vereniging op 31 december 1983 en van het resultaat over 1983.

In de jaarrekening zijn de jaarre- keningen vande-zelfstandig optredende- regio's en afdelin- gen niet begrepen.

Verantwoording giften en andere bijdragen

Wij wijzen erop dat bij een vere- niging als de uwe de verant- woording van per kas of in nat u- ra binnengekomen giften en an- dere bijdragen niet doeltreffend kan worden gecontroleerd.

Wij zijn gaarne bereid u nadere toelichtingen te verstrekken.

Hoogachtend,

was getekend: Klynveld Kraay- enhof & Co.

De bijbehorende Balans en de Staat van lasten en baten zullen worden gepubliceerd in het Con- gresboek voor de komende AL V.

dat u met de bekende bon uit de

Democraat-2 van l febr. j.l. aan

kunt vragen.

(ON)DUIDELIJKHEID

Een verzekeringsmaatschappij voert in een reklamespotje op tv,, de kam- pioen onduidelijk doen" op. Die kam- pioen scharrelt wat onduidelijk rond en bestijgt daarna een ereschavot, waarop de cijfers 3, 2 en . . . 66 staan. D'66?? Zijn wij ,.kampioen on- duidelijk doen"? Nee, dat is het CDA!

Maardat neemt niet wegdat D'66 duidelijker kan zijn. ,. Wat wil D'66 nou eigenlijk, waar staat die partij voor?'" denken de mensen in 't land.

En waarom zo'n overdosis aan nuan- ces, mitsen en maren, enerzijdsen en anderzijdsen?

Het moet natuurlijk niet zijn: ,.Schat, staat het dogma koud?" Dat laten wij aan (bijvoorbeeld) PvdA en VVD over.

Maar het geeft te denken dat de Ne- derlandse burger D'66 niet begrijpt.

Democraten '66 moet de mensen meer duidelijkheid geven, daarvoor zijn we tenslotte toch opgericht? Juist in een tijd waarin het VVD-CDA-kabi- net alleen maar met cijfertjes rom- melt en de PvdA het ook niet meer weet heeft D'66 kansen. Ook al omdat de trauma-periode Terlouw nu toch wel verlaten is en onze partij de wind in de pers weer een beetje mee heeft.

Maar het is niet genoeg om hard te werken en met goeie voorstellen en plannen te komen, als de mensen er toch geen snars van snappen. Onbe- grip, omdat onze,, academici" met vee] omhaal van moeilijke woorden door 't land gaan. Duidelijkheid in de politiek is juist in deze barre tijden sterker, dat D'66 een prima partij is, staat voor mij als een paal boven Water. Nu moeten als die anderen daar nog van overtuigd raken!

Martin Voorn

3

Ook strijden voor mensenrechten

Vredesbeweging moet blik verruimen

(door Wouter ter Heide)

Ernstige ongeregeldheden rond de beë- diging van de twee Centrumpartij-leden in Almere. CP-medewerker Alfred Vier- ling krijgt een klap op z'n hoofd met een bierfles. Toen ik dat las moest ik denken aan de socialist/zionist Sam de W olff (1878-1960), die ooit eens heeft gezegd:

.. Als het fascisme herleeft, zal het zich aandienen als anti-fascisme".

In de jaren dertig werden mensen, die er een onwelgevallige mening op na- hielden gewelddadig het zwijgen opge- legd. , ,Argumenten" als , , wij zijn er te- gen" of .. het is schandalig" zijn niet echt anders. Niet die- op zich begrijpelijke- stellingen, maar de beledigingen, be- dreigingen en gewelddadigheden die daaraan worden gekoppeld, bepalen volgens mij de grens tussen fascisme en anti-fascisme.

Een grens die het anti-fascisme comité .. Almere weet wel beter" ook heeft ge- trokken door zich te distantiëren van het slaan met een bierfles. Ik ben overtuigd van de anti-fascistische en geweldloze gezindheid van de leden van dit comité, maar ik ben toch bang dat zij er niet in zullen slagen om in de toekomst dit soort gewelddadigheden in Almere te voorko- men. Desondanks bestaat alom de wens daartoe. Volgens mij is aan deze wens, die boven de partij- en landspolitiek uit- stijgt. concreet gestalte te geven.

Vredesbeweging

Wat dat laatste betreft denk ik vooral aan de vredesbeweging en het komt mij voor dat voor haar een bijzondere taak is weggelegd. Maar dan zal de vredesbe- weging haar blik wel moeten verruimen.

Of ze zal haar bakens moeten verzetten.

Hiermee bedoel ik dat zij niet (alleen) in de strijd tegen de kernbewapening de sleutel voor het bereiken van haar doel.

.. De Wereldvrede", moet zien te vinden.

Nee, de vredesbeweging moet de strijd voor de mensenrechten aangaan!

De wereldvrede, die ik (nog afgezien van de daaraan gekoppelde ontwapening), zou willen omschrijven als een situatie waarin, waar ook ter wereld, het recht op vrijheid van mening en meningsui- ting zowel naar de letter als naar de geest door iedereen wordt nageleefd en gerespecteerd (zoals dat staat in de Uni- versele Verklaring van de rechten van de mens).

Anders gezegd: een mondiale samenle- ving waarin niemand (door indoctrinatie of op een andere manier) in de waan leeft dat zijn mening over de ideale mens of maatschappij dusdanig supe- rieur is aan die van een ander, dat hij zich op grond daarvan het recht aanma- tigt die ander te belèdigen. De uitlatin- gen van de machthebbers van de twee supermogendheden over elkaar spreken wat dat betreft boekdelen.

Een samenleving waarin het taboe is elkaar te bedreigen, zoals nu gebeurt door de plaatsing van kruisraketten en ss-20's. Een samenleving ook. waarin mensen en/of landen anderen niet op gewelddadige wijze het zwijgen opleg- gen, zoals in Afghanistan en Grenada is gebeurd. Kortom: een wereldgemeen- schap waarin de (partij) politiek of ideo- logische strijd om de macht en de daar- bij behorende schendingen van de men-

senrechten tot het verleden behoren.

Mensenrechten

Het openlijk aan de kaak stellen van schendingen van mensenrechten op elk terrein en niveau (simpel gezegd: de strijd tegen het fascisme), met als uitein- delijk doel de verwerkelijking van die rechten (wat neer zou komen op wereld- vrede), beschouw ik dan ook als hét doel waarna onze vredesbeweging zou moe- ten streven.

Voor de verwerkelijking van dat streven biedt het initiatief van het anti-fascisme comité .. Almere weet wel beter" een unieke kans voor de Nederlandse vre- desbeweging. Hopelijk weten de Fabers, de Irenes, De Strikwerda's en de Schou- tensen al die andere geweldloze strij-

ders voor of praters over de vrede dit initiatief op te pakken. En wellicht uit te laten groeien tot een gemeenschappelijk of landelijk initiatief .. Nederland weet wel beter".

Naar mijn stellige overtuiging zullen zij daarmee de Nederlandse vredesbewe- ging en vele andere een onschatbare dienst bewijzen. Dat zullen ze nadrukke- lijk niet doen met het nog verder uit- diepen van actiemiddelen (zoals een , , volksoploop" of een werkonderbre- king). Ook het kiezen voor de .. Freeze" is niet alles.

Vooral die laatste keuze zal de geloof- waardigheid van onze vredesbeweging fundamenteel ondermijnen, omdat de Nederlandse vredesidealen in deze Amerikaanse beweging zo zullen verste- nen dat zij tot karikaturen verworden.

Door het bevriezen van kernwapenarse- nalen, wat neerkomt op het verduurza- men van de huidige machtsverhoudin- gen, zullen de mensenrechten namelijk een dode letter blijven en wordt het stre- ven naar wereldvrede, een holle frase.

Leus

Alleen met de vervanging van de leus .. Help de kernwapens . . . "door de leus .. Nederland weet wel beter" zie ik een kans om de Nederlandse vredesbewe- ging (en later de internationale) de .. rui- mere koers" te geven waarin bijna ieder- een zich kan vinden. Want deze koers is

gericht op de verwerkelijking van de mensenrechten, dus tegen de uitgroei van het fascisme.

Zonder die ruimere koers is het te voor- zien dat onze vredesbeweging waarin het nu al wat rommelt, over niet al te lange tijd door interne verdeeldheid spontaan uit elkaar zal vallen, met alle consequenties vandien. Consequenties die kunnen inhouden dat de strijd om de wereldmacht. die nu nog wat getemperd wordt door de Westerse vredesbewe- ging, op een kwade dag wordt uitge- vochten met kernwapens.

Het enige lichtpuntje dat ik in de daarop volgende .. day after" kan ontdekken, is dat op die dag de meest essentiële vraag, namelijk naar de zin van het be- staan, geen antwoord meer zal zijn. Die

vraag is door kerken en politici heel ver- schillend beantwoord. Er is ruzie over gemaakt en er zijn oorlogen over ge- voerd.

Na de day after zullen wij over die vraag nooit meer ruzie maken of oorlog voeren, omdat politieke partijen, en systemen er vanaf die dag niet meer zullen zijn. Sim- pelweg omdat zij hun bestaonsgrond voor eeuwig hebben verkwanseld, ook alleek die vóór de day after (dus nu!) nog zo goddelijk of wetenschappelijk. en dus vergankelijk.

Wouter ter Heide is publicist. Hij is niet

(partij)-politiek gebonden, maar (is) wel ac-

tief in de vredesbeweging.

4

INrEINIBN

0'66 Amsterdam en drugs

door Marie-Louise Tiesinga

Standpunten

Het denken over het gebruik van zowel toegestane als verboden drugs is sterk in beweging.

Meestal beperkt de discussie zich overigens tot het gebruik van heroïne. Er zijn mensen die iedere vorm van heroïneverstrek- king categorisch afwijzen en die vinden dat alle, ook justitiële middelen moeten worden aange- wend om de toegang tot heroïne voor zoveel mogelijk mensen af te schermen. De groep voorstan- ders valt globaal in twee delen uiteen:

l. de mensen die heroïne voor betaalbare prijzen te koop willen zien

2. de mensen die een vorm van medisch verantwoorde heroïne- verstrekking aan verslaafden ge- realiseerd willen zien.

Tot de mensen uit de eerste cate- gorie behoort de afdeling Am- sterdam van D'66. Onder leiding van Wouter van Oorschot, coör- dinator van de werkgroep Drugs, heeft men daar meer dan twee jaar gewerkt aan een nota, die op 15 februari als de "Nota van het raadslid Ten Have, getiteld:

een gebruik is geen misdrijf" aan de Amsterdamse Gemeenteraad is aangeboden. Riek ten Have was helaas op het moment van het ontstaan van dit artikel met vakantie. Met Wouter van Oor- schot praatte ik over de uit- gangspunten en de consequen- ties van deze nota.

Een gebruik is geen misdrijf De uitgangspunten van de Am- sterdamse drugnota zijn drieledig:

l. het staat ieder mens vrij te beschikken over eigen lichaam en geest;

2. het gebruik van drugs kan schadelijk zijn voor de gezond- heid;

3. zelfbeschikkingsrecht dat leidt tot overlast van anderen moet kunnen worden ingeperkt.

Ik vraag aan Van Oorschot

"Vrije verkoop van heroïne dus?"

WvO: "Het gaat niet alleen om heroïne, het gaat om alle drugs.

Heroïne is in de mode, het ge- bruik van cocaïne stijgt sneL straks worden er weer andere middelen uitgevonden. Wat wij niet willen is, dat het gebruik van die middelen strafbaar blijft.

Het accent ligt bij ons op het vrije gebruik.

MLT: , ,Het drugsprobleem in Am- sterdam is erg urgent. Zijn jullie bij het zoeken naar een oplossing ervoor uitgegaan van ideële of van praktische argumenten?"

WvO: "Beide spelen een rol. Ons belangrijkste uitgangspunt is het vrije beschikkingsrecht van de mens over lichaam en geest. Wat dat aspect betreft is het gebruik van drugs vergelijkbaar met abortus, euthanasie, zelfmoord en- cru gezegd- de vrijheid van de mens om zich dood te drinken.

Gek, dat m.n. over het laatste niemand zich druk maakt. Ook de overheid meet ten aanzien hiervan duidelijk met twee ma- ten. Om economische redenen ongetwijfeld. De accijns op alco- hol brengt nu eenmaal veel qeld

in het laad je. Maar tegen een druggebruiker zegt de overheid dat het een zware crimineel is.

En in sociaal-maatschappelijk opzicht gaat zo iemand op veel ernstiger manier naar de ver- dommenis dan een alcoholist.

Onze werkgroep wilde heel dui- delijk af van het criterium toege- staan/verboden en toe naar de terminologie: gebruik/misbruik.

"Vrije" verkoop

ML T: , ,Aan wie mogen drugs dan verkocht worden, waar moet dat gebeuren en hoe houd je dat naar jullie opvattingen onder controle?"

Onze nota gaat niet op al die punten gedetailleerd in. Het is een goed doordacht, globaal ver- haaL waarin wij slechts de we-

gen hebben willen aangeven waarmee o.i. een oplossing kan worden gevonden. Het gebruik zonder overlast, van welke drug dan ook, moet niet langer straf- baar worden gesteld. Per drug moeten verschillende criteria aan het gebruik worden gesteld.

Je kunt daarbij denken aan leef- tijdsgrenzen. Jeugdigen onder de 18 jaar kunnen toch ook wettelijk geen alcohol kopen. Je kunt ver- der denken aan beperking van openbare plaatsen van gebruik en beperking van de verkrijg- baarheid. Wij hebben de nota nu ingediend bij de gemeenteraad van Amsterdam. Ambtenaren zullen haar nu verder uit moeten werken op de details."

MLT: "En de controle en de sanc- ties?"

WvO: "Dat de handel in drugs niet langer strafbaar moet wor- den gesteld, betekent niet, dat niets geregeld moet worden. In- tegendeel. Per drug moeten er verschillende criteria komen, net zoals bij tabak en alcohol. Een vergaand staatstoezicht sluiten we niet uit. Wie in deze nieuwe situatie wordt betrapt op strafba- re feiten, zoals doorverkoop van drugs, diefstaL geweldmisdrij- ven of het aanzetten tot drugsge- bruik door jongeren, moet op ge- paste wijze, maar in ieder geval strenger dan tegenwoordig, wor- den aangepakt. Het wegvallen van de noodzaak om ten behoeve van het eigen gebruik te verval- len tot crimineel gedrag recht- vaardigt ons inziens een strenger politioneel en justitioneel op- treden."

Internationale belemmeringen Er wordt momenteel veel gepu- bliceerd over vrije(re)/verstrek- king van drugs. In vakbladen, tijdschriften en kranten. Vrije(re)/

verstrekking zal vermoedelijk het aantal verslaafden doen toene- men (analoog aan de alcoholsi- tuatie), maar tot welke aantallen is niet te schatten. De hulpverle- ning aan verslaafden zou wel eens minder problematisch kun- nen worden, omdat moeilijkhe- den die de verslaafde heeft di- recter aan het verschijnsel" ver- slaving" kunnen worden gekop- peld in plaats van steeds te wor- den versluierd door al dan niet reële financiële of justitiële in- vloeden.

Het grote nadeel is echter, dat het om redenen van internatio- nale politiek voorlopig op geen enkele manier uitvoerbaar lijkt.

Men hoeft maar te denken aan het internationale rumoer dat ontstond rond één klein canabis- winkeltje in Enschede. Zelfs al zouden deze internationale ge- luiden genegeerd kunnen wor- den, dan nog loopt Nederland het risico een toevluchtsoord te worden voor alle verslaafden in Europa.

MLT: , , Wat voor oplossing heb- ben jullie voor dat probleem?"

WvO: "Ik geloof niet zo in die magneetfunctie, maar je moet ook daar regels voor stellen. Een criterium is bijvoorbeeld: dege- nen die langer dan één jaar offi- cieel ingezetene van Amsterdam zijn. De nota zelf zegt daarover, dat de speelruimte voor een zelf- standig Nederlands drugbeleid inderdaad gering is.

Daarom zijn inspanningen in de justitiële sfeer noodzakelijk om de beleidsruimte ten opzichte van het buitenland te vergroten en het eigen beleid te legitime- ren. Wij denken dan aan ver- scherping van het opsporingsbe- leid en verhoging van de straf- maat op doorvoer-smokkelhan- del via Nederland naar andere staten en uitzetting van crimine- le buitenlandse drugsgebruikers die geen Nederlandse ingezete- nen zijn. Bij terugkeer in Neder- land moeten zij wederom kunnen worden uitgezet, zonder zich an- dermaal aan drugsgebruik schuldig te hebben gemaakt. Op internationaal niveau moeten Nederlandse volksvertegenwoor- digers een discussie op gang brengen die tot herziening van

internationale verdragen moet leiden.

Collegestandpunt Amsterdam:

verstrekking aan beperkte groep MLT: "Het College van Burge- meester en Wethouders in Am- sterdam, waarin ook de D'66-wet- houder Gerrit-Jan Wolftersberger zitting heeft, heeft de regering gevraagd akkoord te gaan met heroïneverstrekking aan 300 ge- registreerde verslaafden. Zij be- horen dus eigenlijk tot de tweede categorie van voorstanders waarover ik in het begin sprak.

Wat hebben jullie daar tegen?"

WvO: , , Gratis verstrekking van heroïne door de overheid wijzen wij af. Dat gaat ons teveel de kant van het 1984 van George Orwell op. Je gaat dan ook op- nieuw met twee maten meten: al- coholverslaafden laat je betalen voor hun kick, maar drugsver- slaafden krijgen het gratis. Wat wij willen is, dat volwassen Am- sterdammers (en resterende Ne- derlanders) betalen voor hun spullen! Dat kan alleen als de handel gelegaliseerd wordt."

Kritiek van de Tweede Kamer- fractie

De Tweede Kamerfractie van D'66 heeft kritiek, zowel op het voorstel van het College van Am- sterdam (vrije heroïne verstrek- king aan 300 geregistreerden) als op dat van de afdeling Amster- dam (laten we zeggen geregis- treerde vrije verkoop van drugs).

De kritiek spitst zich globaal toe op een viertal punten: het feit dat het moeilijk uit te maken is wel- ke 300 verslaafden je moet ne- men, het in strijd zijn van vrije verstrekking met internationale verdragen, het feit dat in Enge- land met vrije verstrekking slechte resultaten zijn geboekt en- wat zwaar schijnt te wegen voor de fractie- het feit dat je door vrije verstrekking, maar ook door vrije verkoop van drugs je neer legt bij het feit dat mensen nooit meer van drugs af zullen komen.

ML T: , ,Ik wil het met name nog even over dat laatste bezwaar hebben. Weegt dat voor jullie ook niet zwaar. Laat je de men- sen niet met de problemen die drugsgebruik bij hen veroorzaakt hebben, zitten?"

WvO: "Per jaar zijn er in Neder- land 150.000 geregistreerde alco- holverslavingsklachten. Je zult

Vervolg op pag. 7

Wouter van Oorschot

Boze droom

Jan was kandidaat voor de Tweede Kamer voor D'66, maar gelukkig was hij niet. Alles zat tegen. Op elke spreekbeurt moest hij al zijn tijd be- steden om uit te leggen dat zo'n par- lement in Den Haag weliswaar duur was, maar toch bepaald wel de moei- te waard. Aan de vraag waarom zijn partij daar beter kon zitten dan ande- re partijen kwam hij nauwelijks toe.

Daar kwam bij dat de Gelderse pers en de Gelderse televisie- Jan kwam uit Pannerden-voornamelijk in Gel- derse zaken en Gelderse Staten geïn- teresseerd waren. De rest van Neder- land werd in de buitenlandrubriek behandeld. Nationale media beston- den niet: de mensen keken je raar aan als je zei dat die er in onze infor- matiemaatschappij toch eigenlijk zouden horen te zijn.

En Jan stond er praktisch alleen voor.

In andere provincies waren er ook wel 0'66-achtige partijen, maar lijst- verbinding om samen reststemmen te verdelen mocht niet, en een lande- lijke organisatie bestond niet. Niet alleen de pers en partijen, eigenlijk alles wat erop aan kwam was per provincie georganiseerd. Alleen het parlement was nationaal. Het was nog erger dan de Unie van Utrecht.

Jan bleef stug doorgaan in de hoop

0

P een betere toekomst. Een toe- komst waarin Drent en Geldersman, en zelfs Fries, zich in de eerste plaats Nederlander zouden voelen, Neder- landse kranten zouden lezen en naar Nederlandse televisie zouden kijken -naast hun streekmedia natuurlijk.

Dan zou hij eigenlijk echt over poli- tiek kunnen praten. Maar o, wat was die weg lang.

Toen schrok hij wakker. Gelukkig!

Het was een boze droom geweest. Hij was geen kandidaat voor de Tweede Kamer, en hij heette ook geen Jan. Hij heette Doeke, en hij was kandidaat voor het Europees parlement.

Aad Nuis

s

,,Erwin Nypels wil VUT vervangen door flexibele persionering''

D'66-pensioendeskundige Erwin Nypels vindt het niet langer verantwoord om door te gaan met de VUT (vervroegd uit- treden)-regelingen. In een debat over de VUT stelde Nypels, dat die regeling twee doeleinden heeft: een sociaal- en een werkgelegenheidsdoel.

De VUT heeft volgens Nypels een posi- tief effect op dat sociale doel. Uit evalua- tieonderzoeken is gebleken, dat vrijwel alle uitgetreden werknemers tevreden zijn over hun beslissing de arbeidsmarkt eerder te verlaten. Die onderzoeken wij- zen echter ook uit, dat het effect op de werkgelegenheid vrij gering is.

Het aan tal ouderen, dat kan , , uittreden"

is vrij beperkt en ook de door de VUT vrijgekomen arbeidsplaatsen worden lang niet allemaal door jongere werkne- mers ingevuld.

Erwin Nypels vroeg zich namens de D'66- fractie af of het wel verantwoord is vele miljarden guldens voor de VUT uit te geven als het werkgelegenheidseffect zo gering is. Het meest ervaren D'66-kamer- lid hield minister Rietkerk (VVD, Binnen- landse Zaken) voor dat flexibele pensio- nering voor ambtenaren een veel beter alternatief zou zijn. Bij flexibele pensio- nering heeft iedere (pensioen)-verzeker- de het recht zelf een pensionering datum vast te stellen. Die datum kan onder, wat het meest voor de hand ligt, ma.ar

Aan het eind van de marathon Zwolle- Tilburg-Amsterdam op 24 en 25 februari is Doeke Eisma zeer tevreden. Niet al- leen over de belangstelling voor deze

"precampaign", maar ook over het ent- housiasme van het partijkader en over het niveau van de discussie.

, , De vragen waren heel concreet", zegt Doeke, "over directe verworvenheden van de Europese Gemeenschap, over hoe je dat naar de leden en naar ande- ren vertaalt, kortom de vraag: hoe popu- lariseer je Europa?

Dat wordt ook de richtlijn voor de cam- pagne: een realistische opstelling. Ver- tellen wat er tot stand is gebracht. Dui- delijk maken dat er naar onze mening volstrekt onvoldoende is gerealiseerd en verklaren hoe dat dan wel komt. Het is zeker niet uitsluitend op het parlement terug te voeren, maar vooral op de Euro- pese Commissie en de Raad van Minis- ters. Het parlement wil veel méér, wil verworvenheden uitbouwen. En D'66 wordt daarin heel serieus genomen. Ie- dereen moet weten dat 70% van onze amendementen zijn aangenomen. Dat kan geen enkele andere partij in het parlement ons nazeggen. We hebben succes gehad met afspraken over grens- overschrijdende milieuvervuiling; met maatregelen tegen dumping van licht radioactief afval in zee; met het rapport , , vrou wenernarrei patie", waarin ik de aanbevelingen voor het onderdeel

"vrouw en gezondheid" heb gedaan;

met het rapport "sociale zaken en vrij- willigerswerk". Tijdens de laatste zit- ting, waarin op initiatief van het parle- ment een nieuw verdrag voor Europa aan de orde is gesteld, heeft mijn amen-

ook boven de 65 jaar liggen. De hoogte van het pensioen wordt dan bepaald op basis van de door betrokkene betaalde pensioenpremies.

Omdat bij de VUT op grote schaal inko- mens naar de vervroegde uittreders overgeheveld worden, worden de men- sen die blijven werken benadeeld. Die categorie werknemers betalen namelijk soms rechtstreeks mee aan de VUT -bij- dragen, terwijl zij er zelf niet van profi- teren.

Om de regering op andere gedachten te brengen, diende Erwin Nypels een motie in om een onderzoek naar de flexibele pensionering in te stellen.

Huurverhoging moet verlaagd Vlak voor de debatten over huren en woonlasten barstte in het Haagse pers- centrum Nieuwspoort een krachtig offen- sief los om de huren niet met drie maar met l% te verhogen. Opvallend aan dat pleidooi was de eensgezindheid, waar- mee huurders maar ook verhuurders in de publiciteit kwamen. In het kamerde- bat over de huurverhoging stelde oud- minister van volkshuisvesting en ruim- telijke ordening en huidig D'66-kamerlid Erwin Nypels, dat de huurverhoging naar zijn idee niet op 3 maar op 2 procent uit zou moeten komen. Hij vindt, dat de

dement veel waardering gekregen, maar helaas te weinig steun. Het bevat- te heel duidelijke punten:

* beslissingen nemen bij meerderheid in plaats van unanimiteit;

* de zetel van het parlement permanent in Brussel;

* mogelijkheid om één commissaris weg te sturen in plaats van de totale commissie."

Waarom maak je je toch zo fantastisch druk in dat parlement?

"Omdat ik echt geloof in Europa. We moeten er echt in gaan slagen een frac- tie te vormen met een aantal gelijkgezin- den. We zijn daar al een tijd mee bezig, maar het wordt nu héél concreet. Jacob Kohnstamm, Jan Lucas van Hoorn, maar ook ik zelf zijn voortdurend in overleg met de Franse en de Deense links-libera- len, met de Engelse liberalen en de soci- aal-democraten en ook met de Griekse sociaal-democraten. D'66 is bij die frac- tievorming spin in het web. Alleen daar- om al moeten wij in het Europees Parle- ment vertegenwoordigd zijn. Het parle- ment kent ons gezicht, onze eigen poli- tiek. We hebben nog drie maanden om te zorgen dat ook de Nederlandse kiezer begrijpt dat D'66 grenzeloos democra- tisch is.

sv

huurverhoging tot stand komt door te kijken naar inflatiepercentage. Over 1983 was de huurverhoging 1,2% te hoog.

De inflatie was dat jaar namelijk laag:

2,8 procent.

Individuele huursubsidie

De fractie had weinig trek in de stijging van de normhuren. Reden daarvoor is dat aan vele randvoorwaarden niet is voldaan en dat bovendien de trendmati- ge huurverhoging te fors is. Nypels sprak zich ook uit tegen invoering van een aparte huur-" tabel" voor alleen- staanden omdat vooral bejaarden daar- door de dupe zouden worden. Omdat de regering de grens voor huursubsidie wil verlagen (zodat minder mensen aan- spraak op individuele huursubsidie zou- den kunnen maken), voerde de fractie als tegen-argument aan, dat die grens juist zou moeten worden opgetrokken.

De huren worden elk jaar verhoogd en dus zou ook de grens, waaronder men recht heeft op huursubsidie daarmee in de pas moeten lopen.

Woonlasten

Net zoals bij vorige gelegenheden con- fronteerdeErwin Nypels het kabinet weer eens met de suggestie, dat de aardgasprijs gekoppeld zou moeten wor- den aan de laagzwavelige stookolie. Nu bestaat die koppeling met de huisbrand- olie. Koppeling op D'66-wijze zou verla- ging van de aardgasprijzen en dus ver- mindering van de woonlasten beteke- nen. Verder is een belangrijk argument, dat er meer op energie bespaard zou kunnen worden door die koppeling te WIJZigen.

Eerste Kamer kunst en vliegwerk?

Bij de inbreng voor de WVC-begrotings- behandeling in de Eerste Kamer stelde Marie-Louise Tiesinga o.a. de daden van het kabinet in relatie tot de beleids- uitgangspunten op het welzijnsterrein ter discussie. Een van de uitgangspun- ten van beleid is het scheppen van meer ontplooiingsmogelijkheden voor men- sen. Het kabinet wil bevorderen, dat mensen uit verschillende ontspannings- mogelijkheden kunnen kiezen. Daarmee is de fractie het geheel eens, maar vroeg Tiesinga de minister, valt dit beleids- voornemen wel te rijmen met:

- de stelselmatige afbraak van het soci- aal-cultureel werk?

- de zware slagen die het kunstbeleid worden toegebracht?

- de rigoureuze bezuinigingen op het bi- bliotheekwerk?

- het laten verdwijnen van

volwasseneneducatie uit het departe- ment van WVC naar Onderwijs met weer veel centrale regelgeving? Ook de be- scherming van de zwaksten is een be- leidsuitgangspunt van dit kabinet.

Maar, vraagt Tiesinga zich af. hoe valt dit te rijmen met de vrij ongecoördineer- de aanslagen die vanuit de verschillen- de departementen worden verricht op zeer kwetsbare groepen, zoals bejaar- den, gehandicapten, jeugdigen en zelf- standige kunstenaars?

Voorts heeft ze de minister gevraagd om

een overzicht van de gecommuleerde fi-

nanciële gevolgen die de gehele rijksbe-

groting 1984 in petto heeft voor deze vier

groepen. Tenslotte informeerde ze welke

minister verantwoordelijk is voor deze

ongecoördineerde aanslagen op dezelf-

de groepen mensen, en vroeg ze of er

eigenlijk nog een coördinerend minister-

schap voor het welzijnsbeleid is.

SVVB

Tekstverwerker gevraagd

De SWB heeft dringend behoefte aan een tekstverwerker, maar kan geen nieuwe machine betalen. Welke de- mocraat kan ons helpen? Neem con- tact op met Erik van der Hoeven, 070- 858303.

Werkgroep Latijns-Amerika en Caraï- bisch gebied

Deze nieuwe werkgroep heeft nog en- kele D'66leden nodig, die de handen uit de mouwen willen steken. Immers 0'66 kan het zich niet veroorloven er geen politiek gefundeerde mening op na te houden, over deze regio waar het woord "Democratie" wel een bij- zondere klank heeft. Het programma van de werkgroep voor 1984 is in gro- te lijnen al bekend; vraag het op, zeg wat je er van vindt en meld je aan als lid van de werkgroep bij: Max Tim- merman, telefoon (thuis) 070-457753.

De eerstvolgende vergadering van de werkgroep is dinsdag 27 maart om 19.30 in het gebouw van de Tweede Kamer, Binnenhof 7 te Den Haag.

Nieuwe nota over ruimtelijke orde- ning:

Minder details, meer in vloed: voor- stellen voor een nieuwe stijl van ruimtelijke ordening

Kort na het verschijnen van deze De- mocraat zal de nota met deze lange en intrigerende titel aan de pers wor- den aangeboden. Lezers van de De- mocraat kunnen deze nota, samen met de discussienota Erfpacht nu reeds bestellen door overboeking van f 13,00 (incl porti) op giro 33.222.13 t.n.v. SWB D'66 in Den Haag, onder vermelding van TD 8 + VRO 17.

Nieuwe werkgroep" Vredes beraad/

vredesvraagstukken''

De werkgroep Vredesberaad/vredes- vraagstukken, een subgroep van de werkgroep Vrede en Veiligheid, heeft als vaste vergaderplaats Utrecht ge- kozen. De eerste vergadering zal worden gehouden op zaterdag 24 maart 1984 en handelt over weige- ring defensiebelasting (model-wet gewetensbezwaarden sociale zeker- heid). Belangstellenden kunnen zich opgeven bij het secretariaat: Els Meijer-Kors, Tielerwaardlaan 7, 4006 EV Tiel. tel. 03440-12512.

Vacatures SWB-bestuur

In het SWB-bestuur zijn twee vacatu- res. Belangstellenden kunnen infor- matie inwinnen bij Erik van der Hoe- ven, tel. 070-858303. Kandidaatstel- ling is mogelijk via het landelijk se- cretariaat.

6

ADVIESRAAD

Op 18 februari j.l. vergaderde de D'66 Adviesraad in het Jaar- beurscongrescentrum te Utrecht.

Op de agenda stonden twee- politiek zeer aktuele- onderwer- pen: euthanasie en hulp bij zelf- doding, én het minderhedenbe- leid.

's Middags hield bovendien J.F.

Glastra van Loon een inleiding over het regeerakkoord in een democratie.

Euthanasie

Aan de diskussie lag de samen- vatting, met bijbehorende kon- klusies, van de conceptnota "eu- thanasie en hulp bij zelfdoding"

ten grondslag.

Waar de conceptnota een pro- dukt is van de SWB-werkgroep

"Geloof en politiek", zijn de sa- menvatting en konklusies tot stand gekomen in nauwe samen- werking met de SWB-werkgroe- pen Valsgezondheid en Justitie.

Aan de diskussie werd, behalve door de adviesraadsleden, deel- genomen door J. Pol, werkgroep Volksgezondheid, A. Manten, werkgroep Geloof en politiek- hij verzorgde tevens een korte in- leiding-, Mw. E. Wessel-Tuin- stra, lid TKfraktie met justitie in haar portefeuille, B. Schwarz, medewerker van D'66, Europarle- mentariër D. Eisma die onlangs

"euthanasie" nog aan de orde stelde in Strassburg, en J. Kohn- stamm, partijvoorzitter.

Heel in het kort komt het in de konklusiesen samenvatting van genoemde nota hierop neer, dat om énerzijds recht te doen aan de erkenning van het feit dat het zelfbeschikkingsrecht van het in- dividu tevens het recht op eutha- nasie en hulp bij zelfdoding in- houdt, en ánderzijds de prioriteit van bescherming van het mense- lijk leven te handhaven, eutha- nasie en hulp bij zelfdoding strafbaar dienen te blijven tenzij

is voldaan aan een aantal voor- waarden.

Die voorwaarden betreffen voor euthanasie de gegarandeerde vrijwilligheid, de nabijheid van het levenseinde en de betrokken- heid van de arts.

De voorwaarden die gesteld wor- den aan zorgvuldige hulp bij zelfdoding zijn talrijker en speci- fieker.

De voorkeur- aldus nog steeds de samenvatting van de betref- fende nota- gaat ernaar uit dat de betrokkene de levensbeëindi- gende handeling uiteindelijk zelf verricht. Hier gaat euthanasie over in hulp bij zelfdoding.

Na een lange en diepgaande dis- kussie bleek de Adviesraad zich in grote meerderheid te kunnen vinden in een motie met de vol- gende strekking:

Na de vernietiging in Hoger Be- roep van het vonnis van de recht- bank in Alkmaar inzake eutha- nasie (3-ll-1983), is voor zowel hulpvragers als hulpverleners op korte termijn duidelijkheid ge- wenst over het vervolgingsbeleid t.a.v. euthanasie.

Hiertoe moeten de artikelen 293 en 294 van het Wetboek van Strafrecht zodanig gewijzigd worden dat euthanasie en hulp bij zelfdoding strafbaar blijven, tenzij is voldaan aan de volgen- de voorwaarden:

- deze plaatsvinden op ernstig en uitdrukkelijk verzoek van de patiënt

- de patiënt zich in de laatste fase van zijn/haar leven bevindt, dan wel zeer ernstig lijdt en langdurig naar de dood verlangt - de hulp, met uiterste zorgvul- digheid, geschiedt door of met behulp van een arts.

De Adviesraad was nadrukkelijk van mening dat hiermee binnen D'66 niet het laatste woord ge- sproken kan zijn over euthanasie en hulp bij zelfdoding.

Nieuwe nota Erfpacht

Nadat het onderwerp Erfpacht ja- renlang in de partij ter discussie is geweest, is nu een SWB-nota uitgebracht over dit onderwerp.

Hein van Oorschot, de auteur, kiest daarbij een middenweg tussen de uiterste standpunten wel en geen erfpacht. Over de vraag, waar erfpacht wel en niet nodig is, zegt hij het volgende:

Heel algemeen kan worden ge- steld, dat waar men ongewenste ontwikkelingen te vrezen heeft en indien die vrees realistisch en niet met andere lichtere midde- len bestrijdbaar is, in de D'66- visie erfpacht kan worden toege- past.

Meer gekonkretiseerd wil dat zeggen, dat gebieden waar sta- biel grondgebruik aan de orde is en waar mag worden verwacht, dat deze stabiliteit voor zover kan worden overzien, zal voort- duren, met andere instrumenten kan worden volstaan. Hiervan is in de eerste plaats sprake bij woongebieden met een redelijke onder houdstoestand, waarop een door de gemeenteraad goed- gekeurd bestemmingsplan rust (m.u.v. de lokaties, die onder- werp vormen van een beroeps- procedure).

Voor nieuwe uitleggebieden be-

stemd voor wonen geldt hetzelf- de met dien verstande, dat daar in de realiseringsfase de kon- struktie van tijdelijke erfpacht met verkoopbeding bij de uitgifte overwogen kan worden als er twijfel bestaat over het voldoen- de en tijdig realiseren van de ge- wenste bestemming. Ook voor bedrijventerreinen lijkt dit een aanvaardbare konstruktie met name waar het gaat om niet te grootschalige bedrijvigheid. Erf- pacht is een gewenst instrument in stadcentra voor zover het gaat om dynamische bedrijvigheid of onzekere bestemmingen op wat langere termijn. Hetzelfde geldt voor "aankomende" stadsver- nieuwings-en/of herstrukture- ringsgebieden en voor dergelijke gebieden, zolang de uitvoering gaande is.

Erfpacht is altijd aanvaardbaar als het gaat om grondgebruik door een volledig van overheids- subsidie afhankelijke instelling.

Anders zou de bizarre toestand kunnen ontstaan, dat de over- heid met een grondgebruiker over de aankoop van grond, die met overheidsgeld is gekocht, moet gaan onderhandelen (bijv.

woning korporaties).

Met name de meningsvorming rond onvrijwillige ( = ongevraag- de) euthanasie en op zich zelf staande hulp bij zelfdoding (hulp bij , ,zelfmoord") is zowel maat- schappelijk als ook binnen de partij nog zozeer in ontwikkeling, dat nadere diskussie daarover zeer gewenst werd gevonden.

Demokratie

"Het theologiseren en ideologi- seren in de politiek neemt de laatste jaren weer hand over hand toe. Neem bijvoorbeeld het verzet tegen "de atoombom" en , , de vreemdeling". Hoezeer bei- de vormen van verzet verder ook verschillen, ze komen beide voort uit gevoelens van machte- loosheid, waarvan men de oor- zaak niet kan aan wijzen. Door een tegenaanval kunnen die ge- voelens niet worden weggeno- men. Dit kan alleen door ophel- dering te geven over de werkelij- ke oorzaken en een beleid te voe- ren dat zich daartegen richt." Al- dus J. van Loon, in zijn inleiding.

Vervolgens ging hij in op de rol van het regeerakkoord in ons parlementaire stelsel:

Een regeerakkoord beslist in ons bestel over iets waarover de kiezers niet kunnen beslissen:

ver kiezingsui !slagen leveren geen parlementaire meerderheid op evenmin als een regerings- mandaat.

Na verkiezingen moeten coali- tiekabinetten worden gevormd met een parlementair mandaat.

Het huidige kabinet doet vervol- gens alsof het tijdens zijn man- daatperiode van iedere verplich- ting tot overleg over de uitvoe- ring van zijn beleid met de socia- le partners e.a. is ontslagen. Dit kabinet treedt op, alsof het een presidentieel kabinet is.

In feite steunt het echter slechts op een regeerakkoord, waarmee het opereert op een wijze die het funktioneren van ons parlemen- taire stelsel binnen en buiten de Kamer geweld aandoet.

De prijs van dat optreden is zicht- baar: het verlegt conflicten van het parlement naar de straat!

Tenslotte pleitte Jan Glastra voor hervormingen in ons demokra- tisch stelsel: een gematigd dis- trikienstelseL een gekozen mi- nister-president, individuele ont- slagmogelijkheid voor ministers.

En zo kwamen de staatsrechtelijk geïnteresseerden onder ons weer eens aan hun trekken.

Komt het u bekend voor?

Minderhedenbeleid

Ook voor dit onderwerp mocht de Adviesraad zich verheugen in de aanwezigheid van een aantal belangstellenden. Onder hen Ti- neke Stegeman, medewerkster van TK-lid G. Mik- die zelf we- gens ziekte verhinderd was- en Cees Spigt, voorzitter van de SWB-werkgroep Minderheden.

Van de Tweede Kamerfraktie lag een adviesaanvraag voor in de vorm van een aantal vragen m.b.t. minderhedenbeleid.

Conceptstandpunten waren voorbereid door een commissie van twee adviesraadsleden, te weten Dineke Joeleen Jan Traag.

Na diskussie over de voorgestel- de teksten werden door de Raad de volgende standpunten inge- nomen:

- Het doel van het minderheden- beleid moet zijn de emancipatie

en participatie van iedere bewo- ner van Nederland, ongeacht na- tionaliteit. Dat betekent, zoals de Minderhedennota (MN) stelt, een positie en behandeling gelijk- waardig aan die van de Neder- lander, én volwaardige ontplooi- ingskansen, waarbij de overheid de taak heeft daarvoor voorwaar- den te scheppen, belemmerin- gen daarbij weg te nemen en een positieve benadering van onze multiculturele samenleving na te streven en te bevorderen.

- De Adviesraad is van mening, dat de centrale overheid richtlij- nen dient uit te geven v.w.b. de toegankelijkheid van algemene voorzieningen voor minderhe- den; dat de ombuiging van cate- goriale naar algemene voor- zieningen voorzichtig moet ge- beuren met een al dan niet for- maliseerde vorm van inspraak van minderheidsgroepen zelf;

dat algemene voorzieningen aantoonbaar aan richtlijnen voorwaarden moeten voldoen, aleer categoriale voorzieningen worden afgebouwd.

- In elke gemeente kan een ad- viescommissie ingesteld wor- den, bestaande uit vertegen- woordigers van in die gemeente wonende minderheidsgroepen, die gevraagd en ongevraagd ad- vies geeft over het gemeentebe- leid, en door de gemeenteraad geraadpleegd moet worden over zaken betreffende het minderhe- denbeleid.

- De Adviesraad staat een gede- centraliseerd beleid voor. Het so- ciaal-cultureel werk kan snel ge- decentraliseerd worden; het maatschappelijk werk en dienstverlening gefaseerd.

- Een opleiding tot islamitisch religieus leider kan worden ge- vestigd in Nederland.

- De Adviesraad is van oordeeL dat gestreefd moet worden naar een gelijkwaardige rechtspositie voor niet-Nederlandse ingezete- nen, en dat met name op het ge- bied van het strafrecht, vreemde- lingenrecht huwelijksrecht en opsporingsbeleid nog het nood- zakelijke moet veranderen.

- Het kiesrecht voor de Provinci- ale Staten (en daarmee indirect voor de Eerste Kamer) kan ver- kregen worden na een aangeslo- ten verblijf van 5 jaar.

- De Adviesraad is van mening, dat de remigratie niet een derde beleidspoot is van het minderhe- denbeleid. Deze opvatting is een erfenis van het vroegere wer- vingsbeleid, dat puur op sociaal- economische gronden werd ge- voerd en strijdig met het streven in Nederland te komen tot een multi-culturele en multi-etnische samenleving. Passender is het dan het remigratiebeleid te be- kijken in samenhang met het emigratiebeleid. Dit laat onver- let de morele verplichting, die de overheid heeft t.a.v. diegenen, die dat wensen hun rechten op sociale verzekeringsgelden en betaalde premie's ook na remi- gratie te honoreren.

Op 31 maart a.s. heeft u nog één- maal de kans de AR in zijn huidi- ge samenstelling aan het werk te zien. Op de agenda staan (reeds) Gemeentelijke herindeling én een rede van Doeke Eis ma (D'66 lijsttrekker Euro-verkiezingen).

Plaats: Het Haarhuis te Arnhem.

Tijd: 10.30 uur tot 16.00 uur.

Margreet Steenhuisen-Kuipers

=DEIVIDlAI\T

Wij gaan naar Brussel

Het Europees Parlement nodigt u uit voor een bezoek aan Brussel.

Het kost u één dag en verder geen cent.

Het programma voor zo'n dag ziet er als volgt uit:

Vertrek van een centraal punt in Nederland om 8 uur. Na aan- komst in Brussel ontvangst door de Europese Commissie. Lunch met Aar de Goede en Doeke Eisma.

Ontvangst door het Europees Parlement.

Circa 20.00 uur bent u weer op het vertrekpunt.

Bij voldoende deelname worden alle kosten vergoed. Afhankelijk van de belangstelling zal een bus worden gehuurd.

Opgave zo spoedig mogelijk, maar in elk geval vóór dinsdag 27 maart a.s. bij Marin Engel- hard op het Landelijk Secretari- aat D'66, Bezuidenhoutseweg 195, 2594 AJ DEN HAAG. Tel. 070- 858303.

Graag bij de opgave vermelden aan welk van onderstaande data u de voorkeur geeft en of u óók meegaat als er een andere da- tum wordt gekozen.

De mogelijkheden zijn:

Woensdag 18 april donderdag 26 april vrijdag 27 april.

Deelname is ten zeerste aanbe- volen voor regionale en plaat- selijke publiciteit- en campagne- coördinatoren van de Europese campagne, maar ook alle andere belangstellenden zijn van harte Welkom.

7

IK VIND

De rubriek .. Ik vind" staat open voor de lezers van de Democraat.

Een korte, getypte brief over een onderwerp dat niet alleen de schrijver interesseert, maakt gro·

te kans snel geplaatst te worden.

De redactie beslist- zonder be- roepsmogelijkheid- over al dan niet plaatsing van brieven, be- kort dan wel integraal.

Naar aanleiding van de sugges- tie van Ali de Haan in de rubriek , , Ik vind" van de vorige Demo- craat om een referendum te hou- den over kruisraketten:

Ik ben tegen een referendum.

Ik ben zeker tegen een referen- dum met gewogen stemmen.

Ik ben nog sterker tegen een refe- rendum over één hete krent uit de gehele, complexe vrede- en veiligheidspap.

Jet de Bussy, Amsterdam

LIMBURGER

.,D'S6 stemt tegen Motie van PvdA tot uitstel van beslissing over plaatsing kernwapens."

Dieteren, ongeveer kwart voor acht's morgens, voorjaar 1984.

En dan een dergelijk bericht ont- vangen. Onmogelijk, onmoge- lijk. verrast. ergernis, woede . . . Roermond, 27 februari ARV Lim- burg. Tijdens vragenvuur-een meer toepasselijke naam is ei- genlijk niet mogelijk- vragen aan Theo van Eu pen over een toelichting hieromtrent- namens het hoofdbestuur eerst wat on- duidelijk verhaal- bij verder vra- gen- het vuur nader aan de schenen leggen- komt eruit. dat de verhouding met de PvdA niet zo best is- zij steunen niet onze moties e.d. en daarom tegen- stemmen- maar we hebben wel eigen motie ingediend . . . etc.

Nadere toelichting: Hoofdbestuur volgt kwestie kritisch.

Democratisering, openheid, ver- nieuwing, is D'66. Of moet het zijn: was D'66? En dan je verba-

zen over terugloop van aan- hang . . .

Op het volgende congres dan toch maar motie opnieuw in- dienen over een gewoon Neen te- gen kern wapens- we hebben toch minder leden, Babbel en Knabbel-verhaal van Dijkman en Scholten, nietwaar- en dan met- een in motie opnemen, dat D'66 bij dit standpunt blijft- en dat er de eerste jaren geen nieuwe mo- ties meer hierover aangenomen zullen worden- ik hoor protesten al- kan procedureel niet- is D'66 dan toch een partij geworden van techneuten en bureaucraten -dat is geen adeling van de ar- beid van D'66 ik vind- voortaan gewoon zeggen, waarop het staat- dat is duidelijkheid dat was en moet weer zijn D'66.

Ad van der Hamsvoort. gewoon lid van D'66 Die teren, Susteren Limburg.

P.S. gewoon D'66 betekent ook nog steeds gewoon beschermen van het milieu:- dus afspraak over behoud en herstel van dat milieu ook bij de recessie in economie dus . . . geen Amelis- weerd meer- wel on tzwaveling kolencentrales Zeeland en Lim- burg- geen uitbreiding vliegveld Beek en voor alle dui- delijkheid geen afgravingen Margraten- je weet maar nooit!!

Waarde democraten,

Met deze brief wil het bestuur van onze afdeling verklaren bijzonder content te zijn met de nieuwe op- maak en leesbaarheid van de Demo- craat.

met vriendelijke groeten namens het bestuur van afd.

De Kempen

Beste Democraten,

Het eerste exemplaar van de Demo- craat een kwartier geleden in de brievenbus gevonden. Eerste reaktie:

proficiat! Overzichtelijk. duidelijke lay-out en een goede inhoud. Een persoonlijke mening!

Marlies Markensteyn

Amnesty International en Guatemala

Amnesty International bracht in februari een rapport uit van haar bevindingen inzake mensenrech- tenschendingen in Guatemala sinds de staatsgreep van Gene- raal Oscar Humberto Mejia Vic- tores in augustus 1983.

Amnesty International heeft in december 1983 een schrijven tot Generaal Mejia Victores gericht met het verzoek een onderzoek in te stellen naar de ,-, verdwijnin- gen", politieke moorden en de .. geheime detentie-centra". Am- nesty heeft een beroep gedaan op de regering van Guatemala bevoegde internationale waar- nemers toe te laten tot die centra, waar mensen in het geheim in hechtenis worden gehouden zon- der te zijn berecht. Amnesty is in afwachting van het antwoord op bovengenoemd schrijven.

Studiedag automobiliteit

= anti-mobiliteit

Op zaterdag 14 aprill984 organi- seert Stop de Kindermoord in het Mozeshuis in Amsterdam, Water- looplein 57, een studiedag over de gevolgen van de enorme mo- biliteit per auto voor de mobili- teit en veiligheid van niet-auto- gebruikers.

Sprekers op deze dag zijn dr. Lu- cas Reynders, milieu-deskundi- ge en drs. G. A. Westerterp, soci- aal psycholoog. In het middag- programma ligt de klemtoon op initiatieven op lokaal niveau, zo- als verkeersveiligheidsplannen van gemeenten en van bewo- nersgroepen die met een nieuwe methode zelf aan de slag kunnen.

Aanmelding voor deelname aan de studiedag kan zowel telefo- nisch als schriftelijk bij Stop de Kindermoord, vóór l april. Deel- name is kosteloos.

Het Mozeshuis is per openbaar (metro, tram) uitstekend te be- reiken.

Alle informatie bij Stop de Kin- dermoord, Keizersgracht 116-2 Amsterdam. Tel. 020-259251.

ANDEREN IJINlENI EGEN

.. Laat ons een nieuwe weg in- slaan", roept Gary Hart voortdu- rend. Hij presenteert zich als .. een nieuw soort Democraat", die de partij weer nieuw leven kan inblazen. Senator Gary Hart is met zijn 45 jaar de jongste Amerikaanse presidentskandi- daat en hij verpakt zijn verkie- zingstoespraken dan ook in uit- voerige passages over , , frisse, nieuwe ideeën", de .,noodzaak voor fundamentele veranderin- gen" en een , , nieuwe leidersge- neratie". ( . . . ) Ook zegt hij: .. Een nieuwe generatie leiders zal ook verstandig oordelen over het in- zetten van militaire strijdkrach- ten. Daar waar Amerikaanse sol- daten vechten heeft de Ameri- kaanse diplomatie gefaald."

(Volkskrant l maart)

Sytze Faber, lid van de Tweede Kamer voor het CDA en ver- klaard tegenstander van strakke regeerakkoorden: .. Het is een ui- terst merkwaardig verhaal (be- doeld wordt het verhaal van de CDA-senatoren Postma en Ka- land in .. CD/Actueel dat le Ka- merleden in .. principe vrij staan", in tegenstelling tot de ge-

bondenheid van de Ze Kamerle- den aan het regeerakkoord. Vol- gens de schrijvers kan het in bar- re tijden wel eens noodzakelijk zijn het dualisme aan de kant te zetten en te kiezen voor de tegen- hanger: het monisme, met in the- orie een gezamenlijke verant- woordelijkheid voor kabinet en parlement, en in de praktijk een grote macht voor de ministers- ploeg. De Tweede Kamer heeft veelal het nakijken. (Red. EB) .. Zo degradeer je de Tweede Ka- mer tot een tam konijn. Terwijl je juist in deze tijd de mensen, die het allemaal bang te moede wordt. moet laten zien dat je er als Tweede Kamer bent. Het is een naargeestige ontwikkeling.

Ook in dit verhaal bespeur ik.

dat de Eerste Kamer zelfbewus- ter wordt. De meeste mensen kennen dat orgaan helemaal niet. Ik vind het een hele verve- lende gang van zaken. Het ver- haal is bovendien in flagrante strijd met het CDA-uitgangspunt.

Het is onvoorstelbaar."

(Trouw, 28 februari)

.. Met de suggestie dat ons land wèl raketten gaat plaatsen, maar minder, heeft het CDA zich in een kruideniersdiscussie be- geven. Het is grotesk. Alsof het in deze discussie uitsluitend om aantallen gaat."

.. Nee, het gaat erom wat je kunt bereiken. Dat de rol van de kern- wapens wordt teruggedrongen.

Met een discussie over de aan- tallen dringt het CDA die kern- vraag naar de achtergrond, wordt de zaak waarom het gaat verhuld."

Maarten Engwirda, fractievoor- zitter van D'66 en meestal de rust zelve, windt zich zichtbaar op.

En: ( . . . ) , , Met D'66 valt alleen te praten op basis van een, ,nee, tenzij". Als Lubbers daarop aan- stuurt zouden we gek zijn niet aan een discussie mee te doen.

Het zou betekenen dat er einde- lijk eens serieus gewerkt kan worden aan een actief beleid om de rol van de kernwapens daad- werkelijk terug te dringen."

(Trouw l maart '84)

Vervolg van pag. 4

niet horen, dat ik daar gelukkig mee ben. Net zomin als met alle klachten die slikken, snuiven en prikken veroorzaken. Het zal al- tijd wel zo zijn dat mensen het ergens om doen. Je moet natuur- lijk ook alles doen om die klach- ten weg te nemen. Maar je kunt het een doen en het andere niet laten. Als je uitgaat van de indi- viduele vrijheid van mensen, mag je gebruik niet strafbaar stellen. Natuurlijk moet je iets doen aan de criminaliteit. Het is duidelijk, dat de handel in ille- gale drugs niet is in te dammen zolang het aantrekkelijk blijft er- aan te verdienen. De huidige wetgeving draagt volstrekt niet bij aan het indammen van mid- delengebruik. Als je de verkoop ..geregeld" laat plaats vinden, is de handel voor handelaren niet lucratief meer omdat de gebrui- kers het elders voor een lagere prijs kunnen krijgen. Als je bo- vendien de strafmaat opschroeft, wordt het nog minder aantrekke- lijk.

Met de Tweede Kamerfractie zul- len we nog verder moeten praten zodra Gerrit Mik weer beter is.

We zijn er nog niet uit. Daarom is het belangrijk. dat dit onderwerp in de afdelingen en de regio's ter discussie wordt gesteld."

Coornhert Liga

WvO: , , Toch is de zaak in bewe- ging. De a.s. voorzitter van de Coornhert Liga, een organisatie die streeft naar humanisering van de strafwetgeving zei in een interview met Joop van Schie in de Volkskrant van 25 februari j.l., dat hij niet gelooft in de Amster- damse verstrekkingsvoorstellen.

Ze gaan hem niet ver genoeg.

Bovendien heeft hij er bezwaar tegen dat ze alleen heroïne be- treffen. Hij vindt ook, dat het hui- dige justitiële drugsbeleid de hoofdoorzaak is van de verstop- ping van het strafrechtapparaat.

Letterlijk zegt hij: Alleen forse ombuigingen van het beleid kan nog uitkomst bieden. Hij houdt een pleidooi om geleidelijk te ko- men tot het buiten werking stel- len van de Opium wet. Hij zegt:

dope is gewoon, moet het devies worden. Dan kan de Opiumwet worden afgeschaft om plaats te maken voor een soort Wa- renwet."

Discussie in de partij

Aan de drugsnota van de afde- ling Amsterdam is twee jaar ge- werkt door een werkgroep die naast Wouter van Oorschot heeft bestaan uit Jet de Bussy en Rolf Jan Sielcken (beiden leden van het afdelingsbestuur), Boudewijn Oranje, Pieter Houwinken Carla Spruijtenburg.

Hoe men er ook over denkt - en uw interviewster is er ook beslist nog niet uit- het is een flinke klus geweest.

De nota is gepubliceerd in het Gemeenteblad van Amsterdam (nr. 170) in de serie notities over druggebruik voor Amsterdam.

Als u geïnteresseerd bent. kunt u de tekst van de nota bekomen via het bestuur van de afdeling D'66 van Amsterdam, Postbus 1966,

lOOD BZ Amsterdam.