• No results found

Dle 1aer~koo1 het gedurende die Jare nh d18 &f- qkeiding v&n die ho~~qkool 1 in 1019 q e 1d e

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Dle 1aer~koo1 het gedurende die Jare nh d18 &f- qkeiding v&n die ho~~qkool 1 in 1019 q e 1d e "

Copied!
10
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Hoof<1t uk IX

Die

Chri~tiana<1e

---

l.Geboue.

Dle 1aer~koo1 het gedurende die Jare nh d18 &f- qkeiding v&n die ho~~qkool 1 in 1019 q e 1d e

1

n inqkry-

l<rlng van m1nder aq 5CO gete1, en g:>en ar.nvn l1 ende v1oer- ruimte iA Redert

190~

, toe die gebou i n gebruik ge- neem iB, vo o r1ien nie. AangE"iien die g8bon on erf 44R n.an die hoe'rs koo1 to e ge,ry~ iq ,moe~ vnn c o r'lkillende ge~

bone in die dorp gecruik ge:11aBk

~·rord

en di t het die or-·

wat verl1g tne drie nuwe kla g kam er q ru . ngebou

i~

en t e en die e inde vnn 192 C ?cetre k kon NOrd. 2 ~·finder aq

1

n jnar

later het die inqkrywlng 'n nuwe rekord van meer aq 60J

~erelk

en di e

aanv~aag

vir k1aqkamerq iq qterk onder die aandag van die

ra~d

g e h r ing . 3 In 1925 iq nog klaqkamerq aangehou,mnar die ruimtPvraLgqtukiq 4

~legs

ongeloq nadat

die leerl i n ge y a n gt.VI o o rgPpla a q iq na die hocrqkool in 1944. 5

l. Vgl. Hoofqtuk X

2. Chriqtianaqe

L~erqkoo1joornaa1,

2( Oktoher 1920 3. N('ltnle van die :Rlo P- mhof . <"Je !;;koo l r aad,

Ro~k

R

5. Notule van die Floo mhofqe

SkoolrnRd,Bo~k

12

Ghr1qtianaAe LaerRkooljo n rncel, 2R Okt. 1943

(2)

m~r~ndael van d18 kla~kamer~ ~leg v e rlig en geventileer 'I>TOrd, 1

2.D1e akoolterrein.

Dit ~~q die onaang~nnme nlig van die 1nan8kteur~

om h9rhaaldel1k op die on&Antreklikheid van die qkool- terreln te wyR.Dit ~aq ontRier daur loq klippe en w~i- nig iq gedoen om die aantreklikheid van die Rkool qe omgewing te verhoog. 2 ~is qkool qe omgewing iq effenq

verfruai deur die ac-·.nplanting van

1

n aDnttll aiArbome, ma&r die t,ra te rvoor"' 1 en1 ng he t ni :- toegP. laa t vP-rfrS.ni-

ing op groat qkaal a&ngenak word nic. 3 In 1939 het die 9kool

1

n elektriese nomn gekry sn toe i~ voortgegaan

o~

1

n gedeelte van die terrein te vorfra&i met graquerk&

en groentetuine. 4

3. Boeke en voorradc.

Die inqpekqiev~r~lag van 1921 het da&rop gewyR dat die qkool nog nie ~or voldo~nde voorrade be9kik rile en ln 1923 t,rao; die gehal tr.. en hoe vee lh21d 9koolboeke

qerie leosboek~ bAqki~ het en hlerdle toeatand,het die inqpekteur'l ve rklaar, ken nie langcr ged.uld t.rord n:ie .• 5 Hierdie tekorte iq q0.dert 1~25 ae.ngel'lni,_.er e-n "'\!1e ·toe ..

~tand 1~ geleidellk verheter 8odat n

1

n ~ebrek aan leer-

middel~ nie die werk van die Akool geqtrem het nie.

l. Joernael van ile Chr1Rt1anage La.~r8kool.~ged. 24.10.195'?

2. Ibid, in~neks1everslag 1918, 1922 3. Ibid,ged. 2 .. 4.1~24

4. Notu1e van di8 Rlnemhofse ekoolraad, ged. n." .. l939

5 . . Joernaal van die ChriRtHtnaqe LaerAkool . , ged . • 9 .• 11 .. 19?.3

~. Ibid , ln~oek~ieverRla~ 1 Oept. 1~31

(3)

In 1~42 i~ In begin gema&k om In eie biblloteek 1n die l~we te roep en die vol~ende ja~r hat die boekery aangegroel &q 450 dele en "1leg9 t~~Te~ jLf :. r Inter h~t die h1h11oteek rnAsr as 2,000 hoeks hevat. 1 Aan~eoien die Akool n1e oor In lR s Rkamer beqklk het n1e,1"1 die boeke

teur het 1n 1944 daaroD ge~,ryq dat lee"1 vir die g;enot aan~p.moedlg en de

0

g11k gekontroleer word. 2

4. Sport en 11g~aamllke o

Gedurende hlerdle tydpprk hct 11gQ:aamlike oDvoed...

ing geleidelik tot qy reg gekom. On~Ar toeAig

like; 18 rr.ee gecUng om 'n ~dqq21trofee. Avoncl.8ter 2.'<,8, "Rloem­

hof en Andaluqia iq ultgenooi om aan hl rdio kompetiqie

n

desl te ncem,ma

~

r gedurende die oorlogqjare moeo van

hi8~die wedtrye afgAsien word. 3

Sedert 1936 het die skool oe jEll rllkqe ~portfurikqie

In nuwe vorm aangeneem.Al die le8rlin~8 iq in v1er Huige'

I

inf-. . erleel om vir cl.is J.P. OnymRn-heker te N ~ dY1·rer.Die qport­

dug word voornfgegaan ~epr weke van vo~rhereidin~ U~ ~le

. 4 ee progrctn.

Vo

n

rtgaE~, nde nJet cUe 1;81e10. Hat die r")nc.er'1·

r

yqo'T'I!'erhede in 1 0 38/39 ing""ltel het 5 ,1"1 voltydR8 inl'ltrukteurR in liggaam80Dvoeding in 1940 Elan~eqtel en d

ie

2. JoernRal van die Ch~1Rtlanaqe Laerqkoo1,ge~ 14 Qkt,lQ44 3. Verqla~ van di~ hoof, lR Xo~.1841

4. Ibid, ged. 2

~

Nov. 193R 5. Jaarver"1lag 1940, 21

hierdie

(4)

1jggaamqonvoed1ng in 1940 aen~osto1 en daar~i~ peR in hier~ie kring is d:ur die hecr M.C.Wi~~ing ~~vu1. 1 Die oefeninge h2t nie kr&gRontw1kkr1ing nio,ma~r lon1ghe1d en

1

n goeic 1igga.amqhoucUng aq doG1 ~c;qte1.He.dat dio <Jte1-

gernpport0er C.Ett hy van mening ,.,a,q dat die ~tel13el in c;y doe1 ~pqlaag het ; cie o0f9ninF~ ken d~ur a1 die kinderf, van die hoogste tot die 1aafl~tc ouder~omqgrosne,uitge-

vo?r i·rorc. en die 1e0r1inge h0t die 1e8u~:: '!:rat hiervoor

aan~rwend iR tsn valle gcni0t. 2

aang~1~~r h~t,kon elke lid van die perqon9~1 t~t drie rer1odeM per weAk aan liggaamlike onvoeding he~tee.3 Hierdie l~~ure word Redurende die somermaande aan

A~Amonderri~ en-afr1gting beqtee.

5.Natuurkennia en tuinhou.

Die h~ ··r C. J. Flam i8 in Januarie tot 1n~"lekteur

van lE,ndoouond:->r,..Jrc' ~enoem 4 e>n in 1029 1A

1

n nw.re le:;r-

moe8 daarin bc:qtE,fl.n dat elke nlant ,,,at dae.rln gek,,re0.k

1~

tot

1

n qtudio daarvan monq 101. 5 00dert 1933 hct die hecr Blom di2 po"! van inqpekteur v&n onderr,ry<:~ in hl.qrdie

kring OP·'I;~tr8e :;n hy hft l::a.ie a<.ndag aan di"' onderwyq van natuurkenniq beqtce,In 'n omnendbrief aan nl die qk~le

2. Jaarv8rsla~ van di0 hoof van dio qkool 1942 3. Ibid,l942

4. Jaarver8lag 1925, 82

5. Jaarv~rqlag 19,0, ?0 - ?5

(5)

van qy kring hst hy da&ron gswyq ~~t l~qqc in n~tuurk~n-

niq rnet groat voorde~l tot ~rondqlag van qpreek- en op-

bo~.r:-nal b~oog C.i t prakti:->9f! kenniq van die plant~ ~.rat

aq voedeel vir men9 sn dicr C.isn. l Tot on hierdie ~ta-

DiP rat'.c_ h2t in 1028

1

n kom1t8~ r:-no 0:n om

1

n modsl-

word van omh0lnlnRRrnntoriaal,tlllnqlangc,tuin e reodRkap, en9. om van natuurksnni8 'n prnktifq~ onvoe~ingsinqtru­

m8nt t~ m&Rk, 3 Hl~rd1P urograre 19 t~cn •n qlakkegang

uit~evorr

Rodat

di~

Chri~tianaAc lasr~kool n1~ voor 1~35

e;ev.rydhe1C.

~·raarme~

hi c rdlc vak a.o.n die skool tot sy

ro~

kom. 5

6.Kun9vlyt.

In 191~ 1A kunAvlyt vir die e~rRt e ke~r aq !~ . . ol-

nie.Om di e vak in die nahyo to e kom8 tot AY reg te la~t

kom,

h~t

ale inqn-skteur van ond e rv:vq,d.i e he e r T. le

3. Notnlo van di <J

Plo~!11hOf9:!

Skoolraad, Roek 9

4. Jo A rnaal van di ~ Chr19t:\..anar:;e La ~ r'1kool,l9 Aup:. 1935

I

5.

Inqne~qleverolng

ged. Sent. 1931

j

(6)

Roux,d~ur Om8ondhri~f No.1 van 1945 b~k2nd ~emank dat

Wolmarnn~~tad a~n~~hi~d ~ou word.rrie l~de van die nerRo-

lnde hehulpqaam W~8CJ in die onderr1g van die vak,Met die toeqt~mMing van dis in~pekteur iq re~iin~R getref cRt rnPv .He.rtl9y (E .C.) , '•'"' · t 1 n beqondere voorli<=!fde vir praktie<:J2 werk gekoeqter het,vryge9t81 word van d1~

p1igt~ van klagonCI_•.:>nry~ere

.q

:;n die l:;ic_ing van kun"3vlyt op hanr no~m vir

~

Pn ja;·.r. On 10 en 11 ~ei 181? hrt die orw·-niqter·r<:Jter van knngvlyt die 9kool 'be9oek en o.a.

gerap-cort "<:'r : Groot vGr1•'at~;t i n9:9 Nord van hierd1c CJkool

"

t.o.v. kungvlyt g

s

ko~qter.Sy h!"t aflnbeve~l dat deeglikc w erkGkemaq ongeqt0l word ~n ~~t

1

n aantal hoofr1~t1ngA

"

qooq mandjie~aak,hs

werk1n~

van wol ~n velle gek1eq word en die qkool mo~q dan daaron kongentre~r. 1

? . NaE.ld'l-rerk.

To0 die inApek~rie9e vn~ naaldwerk in 1919 beRoek

nELEtldl.rerk nio bo gt. I I I onc.errig ni:>. I ' ..

rag

el'lpecially

II

qorry to find thlq in a

~lace

aq

Chri~tiana ~~ore

many of the ~irln com0 from th8 diggingg and have V8ry littlf holu at hom8.

11

2 Hierc.lis l~ ·· mt (~ in die oncert•'Y9 i.G geloi-

konAtElt7ler d&t 0.18 kledingRtukke l.,rat dcur cUe dogter~ van

wvqe afgcwsrk lP ; die ~nit van die kler~ het welnlgc

2. Ibid ,gec

1 •

5.4, HH9

(7)

werk van die jare 1935 en 1939 vera1 wa~ hale in die gunq v&n die 1eerlinRe en onderwyRereg~e.

1924 p1fl.c::·.qg~vind het,het

1

n ongunAtige toec;tRncl van die

I

alg---men~ g'"Wndheid van cUf! ls

·

·rling~ aan cHe lig g,... ...

bring. 2 G~durende 8Y vo1gende ~eqoek het die mAdi~qe

en qinde1ikheict ~0k1smtoon i9.Hy het dte volgendF a~n­

bnv~ling~ gcdoPn :3

a. h~0dep~nnn mo~q gsnom~er word 0n 1e8rl1nge mo0A

c. di"' groat in"lkry"toring het

1

n ruqke.mPr gerrgvordie;:

di:> qkoolv

<;

rplc ngqt-'1 r "~on dis qkoo l in c.ie verv o lg

9. Skoolfond9,

Voor 103'? het ~is 9kool nie oar ~n gere~~de 1~~

komqte haRkik ?1r die ~ankooo van 9port~ en atlettek~

a.ppllrD.nt of om vervoer- en onthac: lui tga~ ... req te 'be9try n1e aangeqien qulke uitgaweR gewoonlik deur die deelnemer9 Relf ver~,ed moe9 word. Sedert 193? iR

1

n 9koolfondR in die 1ewe geroep deur c.ie vry~·rillige bydrae van flC"n pen- nie uer week per l~~rling ~n hierdie inkomqtA het die

l. Joernael van die Chr1Rt1anage Laergkool ged. 23 Sept, 1924 2. Ibid, ged. 16.9.1924

3. Ibid, gecl. 14.4.192?

(8)

ner~onen1 in qtaat ~eqts1 om enka1e jare later 'n 16mm.

film:p:t:'oJt>ktor aan tc koop. 1

10. Rolnrent onder"Yryq.

Aanvanklik iq die vertoning van rolnrente AO ge~

dat . nadat die onderwy-

'ler'l kenni'~ geme.E · .k bet met o.ie verRki11ende , f1lmq by die voor~kou en beqluit bet hoe die filmA gebruik ~ou

'"Ord, iA die rolprsntc-> aE.n groP.pe 1eerl1nge in ~.1e ~kool-

qa.c..l V·3rt con. Cmdat cU:; ruimte beknop ttraq, kon die toe•

pa.~a in~? n1e in die Raal nie, r.~B.fl.r in die klaqkamerR ui t- gr'vo0r

t ..

mrc'.. 2

t

n Fele.ngrike ~:Jtap il'l gACl.oen toe cUe ':!koo1- I'IEI.al e.q kl-:'!=!kamer ingerig 11-1 en

1

n do~lmatiger vf'rdon-

J':.:>ringqtcl<:~el ac:· n~,;t·r-:nd iA om c.uidelikheid ve.n die film tf! Vf'lrAeker torr•ryl din v:;rdonkerinqapparaat in

1

n kort tydjie ven~dsr ken word om die 1eer11nge in ~taat te Atel om ill,~'1traqi~~:~ 0-n aa.ntekeningq te ma.e:.k. 3

In 19~2 het die 'lkool ~Y eorRte Atrokioqfilmprojek- tor in gebruik gen~8~ en kort dae.rna iq 'n begin gemaa.k om

1

n eic filmoteek aan te Rkaf.Tans (?P54) b~l'lkik di~

Akool ocr on~eveer honderd strokieAfilm~.-

.d.

11. Inspek~1everqlae.

19·:'0. Di t ··•aq die gr~ot~te 8kool in ~uidwe~-

opvoN1kundig8 ,.r& .e. rJ.e die inrigt 1ng geed vooru1 t~&an .Aan

Mf'.~r b0lt..n g t~ C!t;;l in hiercUe afCeling ~·an cUe qkool . qe

-··--.,.!.~---·---~---

1 . ,Jo e. rne.e.l van die Chr!.qtiane.qe La~r"kool 14 Junie 1940 2. ! ·-~"emorandum oor Rolurento:1derl•TY~ ongeRt~l deur C.1e hoof,

ge~.

17 Aug. 194J .In beqit van die hoof van die qkool 3. Ibid, l£l1c4

4. Ve rqlag van di e hoof,l953

..

... _.

~

.

(9)

ge . adm 1 n i-

II

die "keel baie t~~ goed0 qal ople er11 n g~

f

oorg?p1a~q wor~,qa1 19~ inri~ting me~r aq rlin ge moet in

C1

krYNs vir qt.VII,lIl

1932. Die In'lkrywing in die E ns~m

t£ ~oq~er nis,wor~ a&nh2vs~1 dat q .• 2 Vera1 in die 1aer k1a~qe word vEe1

~

di e

in hierdi2 rigtlng

g8pr9qte~r

t~

1935. Die inqpekteur~ h~t ~ie v ln

.i~

i11uqtrc~ti8Ne ondert.rYA g etllig; 1pr:or1inge r om I n nH tuurkf',lenc18 r EtC' n to hou

b

n c< le ge bru l k

t08atan~ van die veld en dler uit­

~sng~punt

van die taBlonder aa1

1. Joern2.E'.1 VE' ·n c.ie Ct. ri'lti8n8. e kqi e rap...

19 2 : . 2. 11:1(1..

Inqpskqisra~mort

103

3. T1:;ic. , 1nnpckqier B PDort 1932

{L • Ihic.• 1935

die bree ontwikkeling van die leerlinge

en admini- dag onderwyser

ongetwyfeld die leerlinge 90 leerlinge

neem Aangesien Afrikaans

die kom veel meer

aan die VI in ge-

leer om ñ moet gebruik seisoene, die

tweede taal stel , die uit-

: Inspeksieraport

1920

(10)

vE:n rii0 r,roorC.0c:kE1t, 1og1::.,c b.;:;h2.nd.e1inr: ve.n ~.ie tE'.2.1knnil_s k~nniq van idioom rn ~flc:icq~ qinne vnrc:~~ 0 r ~or~. 1

vi~ue1s on~crtryqprq qg w~rk ~n

qy kontro1e 1q

~o~ltr~f

-

~2r~~rciC.in~ en

1

n noukeurige uitvoerin~ van dis w~rk.

12. samevatting.

G-<'durenc'.e

r~1:;

tydperk T.•£-t in

hi~rcUe

hoofstuk

l1Y

~

vlo

?

rruimt~ v e rkry n1c,ma a r 18 ook voorg1~n van di s

tr~r' ge hou m:t

ontNikk~linr;q

OD

on0cr>-ryqr:~'bL::r

~oc;. at

-oort 1~35

2. Ib1d,1942

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

O p den eersten Kerstdag van het jaar 1780 vertrokken ze naar Sools: Schipper Arie Bruin en de matrozen Arie Dijkhuizen, Michiel Pronk en Cornelis Spaans. Van

Omdat de fiscus enkele weken voor het faillissement bodembeslag heeft gelegd op de in het bedrijfspand aanwezige inventaris en de bedrijfsauto's, zijn deze niet in de

Verdwijning of kidnapping van uzelf, uw samenwonende echtgenoot / echtgenote in rechte of in feite, elke persoon die gewoonlijk met u in gezinsverband samenleeft, elke

Wist u dat onze kaas op houten planken wordt bewaard omdat hout het vocht opneemt van de kaas, zodat de kaas kan rijpen?... Vader Herbert maakt hier de lekkerste kazen van

pokkenuitbraak vanaf 1870, die aan circa 23.000 mensen het leven kostte, werd de inenting echter weer verplicht gesteld en mochten kinderen dus alleen nog naar school als ze daar

Elektriciteit en Stadsverwarming wordt hierbij geconverteerd naar primair energieverbruik (de hoeveelheid energie die de voor de productie van deze energie wordt gebruikt) conform

Het is uitdrukkelijk verboden voor om het even welke werknemer om, in bezit te zijn van software zonder geldige licentie, dergelijke software in de bedrijfsgebouwen binnen te

Daar bij dit element alles in hetzelfde glas staat, zonder dia- phrngma, komt het er op aan, het element zoo te vullen, dat de vloeistof helder blijft en