Jaarrekening 2012

Jaarrekening 2012

Deventer,

16 april 2013

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 2 Colofon

Tekst: gemeente Deventer Vormgeving: gemeente Deventer

Uitgave: gemeente Deventer Datum: April 2013

Meer informatie?

www.deventer.nl

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 3

Inhoudsopgave

Balans ... 4

Programmarekening over begrotingsjaar 2012 ... 6

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling ... 7

Toelichting op de balans ... 13

Toelichting programmarekening ... 24

Ondertekening en vaststellingsformulier ... 25

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant ... 26

Bijlagen Bijlage 1 Onvoorzien ... 28

Bijlage 2 Overzicht incidentele lasten en baten ... 29

Bijlage 3 Nadere specificatie algemene dekkingsmiddelen ... 36

Bijlage 4 Sisa ... 37

Bijlage 5 IMG verantwoording ... 45

Bijlage 6 Resultaatbestemming via reserves ... 47

Bijlage 7 Staat van Reserves ... 54

Bijlage 8 Algemene toelichting op reserves ... 56

Bijlage 9 Staat van Voorzieningen ... 60

Bijlage 10 Algemene toelichting op voorzieningen ... 61

Bijlage 11 Verloop overzicht overlopende passiva en activa ... 62

Bijlage 12 Overzicht uitgaven en inkomsten lopende investeringen ... 64

Bijlage 13 Gewaarborgde geldleningen en staat van gewaarborgde ... 76

geldleningen voor het verkrijgen en het verbeteren van eigen woning

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 4

Balans gemeente Deventer per 31 december 2012

ACTIVA 2012 2011

Vaste Activa

Immateriële vaste activa 188 190

Kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en het saldo van agio en disagio 171 0

Kosten van onderzoek en ontwikkeling 17 190

Materiële vaste activa 197.932 178.308

Investeringen met economisch nut

Gronden uitgegeven in erfpacht 4.197 4.169

Overige investeringen met economisch nut 176.878 159.622

Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut 16.857 14.517

Financiële vaste activa 42.519 44.597

Kapitaalverstrekkingen aan:

Deelnemingen 6.002 6.003

Leningen aan:

Woningbouwverenigingen - -

Deelnemingen 32.112 34.068

Overige verbonden partijen - -

Overige langlopende leningen u/g 2.197 2.083

Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer 48 50

Bijdragen aan activa in eigendom van derden 2.160 2.393

TOTAAL VASTE ACTIVA 240.639 223.095

Vlottende Activa

Voorraden 89.050 100.727

Onderhanden werk, waaronder gronden in exploitatie 77.251 60.069

Gereed product en handelsgoederen 3.062 5.053

Grond- en hulpstoffen

Niet in exploitatie genomen bouwgronden 8.737 35.605

Overige grond- en hulpstoffen

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar 26.830 31.071

Overige vorderingen 25.685 27.024

Rekening courant met niet financiële instellingen - -

Overige uitzettingen - -

Verstrekte kasgeldleningen - -

Vorderingen op openbare lichamen 1.145 4.047

Liquide middelen 24.363 1.342

Kassaldi 9 12

Bank- en girosaldi 24.354 1.330

Overlopende activa 6.159 7.876

Nog te ontvangen voorschotbedragen op uitkeringen 1.315 1.422

Overige nog te ontvangen 3.055 4.594

Vooruitbetaalde bedragen 1.789 1.860

TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA 146.402 141.016

Totaal Generaal 387.041 364.111

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 5

PASSIVA ^{2012 2011}

Vaste Passiva

Eigen vermogen 91.599 110.158

Algemene reserve 19.715 6.989

Bestemmingsreserves 65.096 111.412

Nog te bestemmen resultaat 6.788 -8.243

Voorzieningen 10.448 10.717

Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico’s 6.640 6.539

Middelen van derden waarvan bestemming is gebonden 3.469 3.915

Onderhoudsegalisatievoorzieningen 339 263

Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer 230.265 161.980

Onderhandse leningen van:

Binnenlandse banken en overige financiële instellingen 208.721 160.444

Overige binnenlandse bedrijven 1.063 1.099

Buitenlandse banken en instellingen 20.000

Door derden belegde reserves 481 437

TOTAAL VASTE PASSIVA 332.312 282.855

Vlottende Passiva

Netto vlottende schulden met een rente typische looptijd korter dan één jaar 19.264 44.444

kasgeldleningen - 20.000

Bank- en girosaldi - 3.870

Overige schulden 19.063 20.417

Rekening courant met niet financiële instellingen 201 157

Overlopende passiva 35.465 36.812

Vooruitontvangen uitkeringen 19.007 22.181

Vooruitontvangen bedragen 277 395

Nog te betalen bedragen 16.181 14.236

TOTAAL VLOTTENDE PASSIVA 54.729 81.256

Totaal generaal 387.041 364.111

Garantiestellingen 59.605 68.818

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 6

Programmarekening over begrotingsjaar 2012

Bedragen x € 1.000

Begroting voor wijziging 2012 Begroting na wijziging 2012 Jaarrekening 2012 Begrotingsafwijking

Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo

Programma

1 Burger en bestuur 15.480 2.177 -13.303 16.111 2.257 -13.854 16.141 2.585 -13.556 30 328 298

2 Openbare orde en veiligheid 10.738 580 -10.158 11.158 753 -10.405 10.885 826 -10.059 -273 73 346

3 Leefomgeving 38.401 14.674 -23.727 45.688 18.512 -27.176 46.451 18.392 -28.059 763 -120 -883

4 Milieu en Duurzaamheid 16.115 12.935 -3.180 19.516 13.603 -5.913 17.547 14.231 -3.316 -1.969 628 2.597

5 Ruimtelijke ontwikkeling 6.938 3.804 -3.134 8.476 3.845 -4.631 8.793 4.452 -4.341 317 607 290

6 Herstructurering en vastgoed 33.729 32.606 -1.123 55.828 40.416 -15.412 22.545 10.334 -12.211 -33.283 -30.082 3.201

7 Inkomensvoorziening en

arbeidsmarkt 74.274 60.197 -14.077 76.098 61.103 -14.995 76.176 63.206 -12.970 78 2.103 2.025

8 Meedoen 41.196 6.811 -34.385 42.361 5.869 -36.492 40.501 5.899 -34.602 -1.860 30 1.890

9 Jeugd en onderwijs 20.774 3.622 -17.152 23.711 4.598 -19.113 21.222 2.866 -18.356 -2.489 -1.732 757

10 Economie, kunst en cultuur 18.483 3.380 -15.103 20.320 6.792 -13.528 19.983 3.691 -16.292 -337 -3.101 -2.764

Subtotaal Programma's 276.128 140.786 -135.342 319.267 157.748 -161.519 280.244 126.482 -153.762 -39.023 -31.266 7.757

Algemene dekkingsmiddelen

Lokale heffingen 0 20.250 20.250 0 20.841 20.841 0 20.902 20.902 0 61 -61

Kwijtscheldingen OZB 0 0 0 0 0 0 5 0 -5 5 0 5

Kwijtscheldingen niet OZB 9 0 -9 9 0 -9 10 0 -10 1 0 1

Algemene uitkeringen 0 97.694 97.694 0 105.801 105.801 0 106.383 106.383 0 582 582

Dividend 0 1.248 1.248 0 1.332 1.332 0 1.340 1.340 0 8 -8

Saldo financieringsfunctie 0 1.427 1.427 0 1.427 1.427 0 1.430 1.430 0 3 -3

Overige algemene dekkingsmiddelen 13.353 19.511 6.158 3.052 11.200 8.148 1.004 9.885 8.881 -2.048 -1.315 -733 Communicatie / Calculatieverschillen 3.309 3.021 -288 7.923 3.704 -4.219 6.429 2.711 -3.718 -1.494 -993 -469 Subtotaal algemene

dekkingsmiddelen 16.671 143.151 126.480 10.984 144.305 133.321 7.448 142.651 135.203 -3.536 -1.654 1.882

Onvoorzien 216 0 -216 96 0 -96 0 0 0 -96 0 96

Resultaat voor bestemming 293.015 283.937 -9.078 330.347 302.053 -28.294 287.692 269.133 -18.559 -42.655 -32.920 9.735

Mutaties reserves

1 Burger en bestuur 0 36 36 0 432 432 0 182 182 0 -250 -250

2 Openbare orde en veiligheid 0 189 189 0 385 385 0 377 377 0 -8 -8

3 Leefomgeving 724 1.656 932 2.468 6.750 4.282 2.079 7.190 5.111 -389 440 829

4 Milieu en Duurzaamheid 0 481 481 1.401 3.343 1.942 2.059 2.378 319 658 -965 -1.623

5 Ruimtelijke ontwikkeling 0 247 247 60 1.140 1.080 60 671 611 0 -469 -469

6 Herstructurering en vastgoed 798 2.221 1.423 14.141 8.430 -5.711 12.926 8.284 -4.642 -1.215 -146 1.069

7 Inkomensvoorziening en

arbeidsmarkt 0 746 746 3.400 5.118 1.718 3.880 3.813 -67 480 -1.305 -1.785

8 Meedoen 0 1.101 1.101 53 2.693 2.640 415 2.562 2.147 362 -131 -493

9 Jeugd en onderwijs 0 3.441 3.441 7.121 12.282 5.161 319 5.066 4.747 -6.802 -7.216 -414

10 Economie, kunst en cultuur 143 988 845 3.599 5.707 2.108 383 5.411 5.028 -3.216 -296 2.920

11 Algemene dekkingsmiddelen 7.885 6.168 -1.717 17.619 31.880 14.261 17.359 28.893 11.534 -260 -2.987 -2.727

Subtotaal Mutaties reserves 9.550 17.274 7.724 49.862 78.160 28.298 39.480 64.827 25.347 -10.382 -13.333 -2.951

Afrondingsverschillen 1 -1 5 1 -4 0 -5 -1 4

Resultaat na bestemming 302.566 301.211 -1.355 380.214 380.214 0 327.172 333.960 6.788 -53.042 -46.254 6.788

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 7

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling

Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening

De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden.

De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden.

Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar gesteld wordt.

Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt; daarbij moet worden gedacht aan componenten zoals ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden, overlopende vakantiegeld- en verlofaanspraken en dergelijke.

Voor arbeidskostengerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume wordt geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. De referentieperiode is dezelfde als die van de meerjarenraming te weten vier jaar. Indien er sprake is van (eenmalige) schokeffecten (reorganisaties) dient wel een verplichting/voorziening gevormd te worden. Bepalend voor het instellen van een voorziening is een waarschijnlijk ongelijkmatig karakter van de kosten.

Het gebruik van schattingen is een element bij het opstellen van de jaarrekening. De getrouwheid van de jaarrekening wordt hierdoor niet aangetast. Bij schattingen opgenomen in de jaarrekening zijn de volgende punten in acht genomen;

 de aard van de schatting en de bijbehorende veronderstellingen worden als toelichting vermeld;

 er is rekening gehouden met alle relevante (potentiële) omstandigheden voor en na balansdatum;

 ervaringen in soortgelijke gevallen zijn meegenomen.

Vaste activa

Algemeen

In 2008 is door de raad de richtlijn activeren en afschrijven vastgesteld. Deze richtlijn is een vertaling van de eisen, welke zijn neergelegd in het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV) inzake duurzame activa, naar de Deventer situatie. De richtlijn beoogt eveneens het aangeven van kaders voor een eenduidige wijze van omgang met, uit investeringen voortvloeiende, activa en afschrijvingen.

Voor de afschrijvingsduur wordt uitgegaan van de afschrijvingstermijnen die zijn opgenomen in de richtlijn

activeren en afschrijven.

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 8 Aanvullingen op richtlijn (2008)

Met betrekking tot de grondslagen van waardering zijn in 2012 de volgende aanvullingen voor de gemeente Deventer van toepassing;

 de kosten van verbetering (geen onderhoudskosten) van huur- en eigendomspanden moeten worden geactiveerd.

 in de afschrijvingstermijnen tabel is onder de categorie woonruimten de afschrijvingstermijn voor woonwagens gewijzigd van 15 jaar naar 25 jaar.

 de afschrijvingstermijnentabel is onder de categorie overige materiële activa uitgebreid met het item begraafplaatsvoorzieningen met een afschrijvingstermijn van 25 jaar.

 de afschrijvingstermijnentabel is onder de categorie machines, apparaten en installaties uitgebreid met het item zonnepanelen met een afschrijvingstermijn van 25 jaar.

 de afschrijvingstermijnentabel is onder de categorie overige materiële activa uitgebreid met het item Wmo hulpmiddelen met een afschrijvingstermijn van 5 jaar.

 Sloopkosten van opstallen op grond in eigendom (niet van derden verworven) worden niet geactiveerd maar direct ten laste van de exploitatie gebracht.

Betreffende aanvullingen zullen in de eerstvolgende actualisatie van de richtlijn activeren en afschrijven worden opgenomen.

Omvangcriterium

Vanaf 1 januari 2005 worden investeringen met een gebruiksduur kleiner dan 3 jaar en/of met een verkrijging- of vervaardigingprijs lager dan € 25.000 niet geactiveerd maar direct ten laste van de programmarekening gebracht.

Immateriële vaste activa

De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- c.q. vervaardigingsprijs verminderd met de duurzame waardeverminderingen.

Materiële vaste activa met economisch nut

In erfpacht uitgegeven gronden

De in erfpacht uitgegeven percelen zijn gewaardeerd tegen de eerste uitgifteprijs (i.c. de waarde die bij eerste uitgifte als basis voor de canonberekening in aanmerking is genomen).

Percelen waarvan de erfpacht eeuwigdurend is afgekocht zijn tegen een geringe registratiewaarde opgenomen.

Overige investeringen met economisch nut

Deze materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijging- of vervaardigingprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden onder voorwaarden (direct aantoonbare relatie en geen specifieke voorwaarden voor terugbetaling) in mindering gebracht (na ingebruikname object). Indien niet wordt voldaan aan de voorwaarden wordt de bijdrage tot aan ingebruikname gedoteerd aan een voorziening of geboekt als transitorische post.

Slijtende investeringen worden vanaf de boekingsperiode direct aansluitend op het moment van

ingebruikneming (n+1) lineair of annuïtair afgeschreven gedurende de verwachte gebruiksduur, waarbij

rekening wordt gehouden met een eventuele restwaarde. Op grondbezit (zowel met economisch als

maatschappelijk nut) wordt niet afgeschreven.

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 9 Bij de waardering wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere vermindering van de waarde, indien deze naar verwachting duurzaam is. Dergelijke afwaarderingen worden teruggenomen als ze niet langer noodzakelijk blijken.

Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut

Activa met een meerjarig maatschappelijk nut in de openbare ruimte worden alleen in uitzonderingsgevallen geactiveerd. Een aantal uitzonderingsgevallen is:

 Eerste aanleg van wegen met de hierbij behorende civiele kunstwerken, niet opgenomen in grondexploitaties.

 Omvangrijke wegenreconstructies in het kader van een wijkverbetering of verkeersdoorstroming.

Eventuele activering vindt plaats tegen de verkrijging- of vervaardigingprijs minus bijdragen van derden of bijdragen uit reserves. Activa met een meerjarig maatschappelijk nut in de openbare ruimte worden zo snel mogelijk afgeschreven (inclusief de (onder)gronden). Alle overige investeringen in activa met een meerjarig maatschappelijk nut worden meegenomen in de beheersprogramma’s.

Financiële vaste activa

Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen en leningen u/g zijn opgenomen tegen nominale waarde. Zo nodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht.

Participaties in het aandelenkapitaal van NV’s en BV’s (“kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen” in de zin van het BBV) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs van de aandelen. Indien de waarde van de aandelen onverhoopt structureel mocht dalen tot onder de verkrijgingsprijs zal afwaardering plaatsvinden. Tot dusver is een dergelijke afwaardering niet noodzakelijk gebleken. De actuele waarde ligt ruim boven de verkrijgingsprijs.

Bijdragen aan activa van derden worden conform de richtlijn geactiveerd. De verleende bijdragen worden afgeschreven in een periode gelijk aan de gebruiksduur van het actief waarvoor de bijdrage is verstrekt.

Vlottende activa

Voorraden

De nog niet in exploitatie genomen bouwgronden zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs, dan wel lagere marktwaarde.

Er wordt rente (omslagrentepercentage) bijgeschreven op de boekwaarde van deze voorraden.

De als “onderhanden werken” opgenomen bouwgronden in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs, dan wel de lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouw- en woonrijpmaken), alsmede een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten.

Winsten uit de grondexploitatie worden slechts genomen indien en voor zover die met voldoende mate van

betrouwbaarheid als gerealiseerd aangemerkt kunnen worden. Zolang daarvan geen sprake is worden de

verkregen verkoopopbrengsten ten volle op de vervaardigingskosten in mindering gebracht. Door de gekozen

systematiek is het mogelijk dat een boekwaarde tijdelijke negatief kan staan. Gerede producten worden

gewaardeerd tegen de kostprijs of tegen de marktwaarde indien de marktwaarde lager is dan de kostprijs. Dat

laatste doet zich met name voor indien voorraden incourant zijn. De kostprijs bestaat uit de verrekenprijzen

van grond- en hulpstoffen en de loonkosten die aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend.

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 10 Voor een geprognosticeerd verlies op de grondexploitatie wordt een verliesvoorziening ingesteld ter grote van het volledige verlies. De voorziening wordt gepresenteerd als waardecorrectie op de post voorraad onderhanden werk (bouwgrond in exploitatie (BIE)).

De overige grond- en hulpstoffen (magazijnvoorraden) worden gewaardeerd tegen standaard verrekenprijzen die zijn gebaseerd op de gemiddelde betaalde inkoopprijs. Verschillen tussen de standaard verrekenprijs en betaalde inkoopprijs worden als resultaat verantwoord. Incourante voorraden worden afgewaardeerd naar marktwaarde.

Vorderingen

De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht. De voorziening is bepaald op basis van de geschatte inningskansen per individuele vordering.

Liquide Middelen

Deze activa worden tegen nominale waarde opgenomen.

Overlopende activa

De overlopende activa maken onderdeel uit van de vlottende activa (artikel 37 – BBV). Onder de overlopende activa vallen de vooruitbetaalde kosten en nog te ontvangen bedragen. Vooruitbetaalde kosten zijn kosten die reeds zijn betaald, maar waarvan de prestatie (nut) na de balansdatum valt. Nog te ontvangen bedragen betreft nog te factureren geleverde prestaties. De grondslag voor de ‘vordering’ is voor de balansdatum ontstaan. Overlopende activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs (artikel 63 – BBV).

Vaste Passiva

Eigen vermogen Reserves Algemeen

In 2009 is de geactualiseerde beleidsnota reserves en voorzieningen (juni 2009) door de raad vastgesteld. Deze beleidsnota is een vertaling van de eisen, welke zijn neergelegd in het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV) inzake reserves en voorzieningen, naar de Deventer situatie.

De algemene reserves en bestemmingsreserves worden gevormd conform door de raad genomen besluiten.

Onttrekkingen aan deze reserves geschieden conform daartoe strekkende raadsbesluiten. Bij een aantal reserves is sprake van toevoeging van rente ten laste van programmarekening op basis van het in de begroting vastgestelde rentepercentage.

Nog te bepalen en te bestemmen resultaat

De basis voor de jaarrekening ligt in de door de gemeenteraad vastgestelde begroting. In de jaarrekening dient

tot uitdrukking te worden gebracht hetgeen werkelijk is gebeurd ten opzichte van de door de raad vastgelegde

voornemens in de begroting, inclusief later daarin aangebrachte wijzigingen. Door middel van de

voorgeschreven analyse tussen de rekening- en begrotingscijfers wordt inzicht verstrekt in de - eventueel -

ontstane verschillen. Conform de programmabegroting mogen in de diverse programma’s niet de stortingen

en puttingen met betrekking tot de reserves worden opgenomen. Deze mutaties worden opgenomen in het

overzicht werkelijke toevoegingen en onttrekkingen aan reserves. Nadat het resultaat van de rekening

(inclusief exploitatiemutaties in reserves) is bepaald wordt dit afzonderlijk op de balans vermeld en in de

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 11 jaarrekening vastgelegd. Na vaststelling van de jaarrekening neemt de gemeenteraad vervolgens een besluit over de bestemming van het resultaat.

Op vier programma’s, programma 1, 3, 5 en 7, is aan de lastenkant een overschrijding geconstateerd. Deze overschrijdingen dienen formeel nog door de raad te worden geautoriseerd

Eigen bijdrage CAK

Een aanvrager van een voorziening, hulp in de huishouding of een financiële tegemoetkoming is op grond van de Wmo een eigen bijdrage verschuldigd. Deze eigen bijdrage is afhankelijk van de gemeentelijke verordening Wmo en de inkomensgegevens van de aanvrager. In de wet is bepaald dat de berekening, oplegging en incasso van deze eigen bijdrage niet wordt uitgevoerd door de gemeente zelf, maar door het CAK. Door privacyoverwegingen is de gegevensverstrekking van het CAK aan de gemeente Deventer ontoereikend om de volledigheid en juistheid van de eigen bijdragen te kunnen vaststellen. Door de systematiek te kiezen van het vaststellen van de eigen bijdragen door het CAK, heeft de wetgever in feite bepaald, dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is.

Gezien het feit dat het CAK verantwoordelijk is voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen geeft zij jaarlijks een mededeling af over de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen (Third party mededeling). Bij het afgeven van deze mededeling betrekt het CAK niet de juistheid, volledigheid en tijdigheid van de gegevens van andere ketenpartners, waardoor de gemeente Deventer niet beschikt over een mededeling waarop volledig kan worden gesteund ten behoeve van de volledigheid van de eigen bijdragen voor de jaarrekening 2012. De gemeente Deventer heeft hierdoor onvoldoende zekerheid omtrent de volledigheid van de eigen bijdragen Wmo van € 1.600.000 in haar jaarrekening 2012.

Wel kan middels de mededeling zekerheid worden verkregen dat het totaalbedrag aan vastgestelde eigen bijdragen gelijk is aan de door het CAK geïnde en doorbetaalde eigen bijdragen aan de gemeente. Hiermee beschikt de gemeente Deventer in voldoende mate over de zekerheid dat de eigen bijdragen in de jaarrekening 2012 juist zijn verantwoord. Eventuele mogelijke niet verantwoorde eigen bijdragen worden ingeschat als niet significant c.q. materieel.

Voorzieningen

In de, in 2009 door de raad, vastgestelde geactualiseerde beleidsnota reserves en voorzieningen wordt het kaderstellend beleid voor voorzieningen weergegeven.

1. Voorzieningen worden gevormd wegens:

a. Verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs te schatten;

b. Op de balansdatum bestaande risico’s ter zake van verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs te schatten is;

c. Kosten die in een volgend begrotingsjaar worden gemaakt mits het maken van die kosten zijn oorsprong hebben in het begrotingsjaar of een eerder begrotingsjaar en de voorziening strekt tot kostenegalisatie.

2. Tot de voorzieningen worden ook gerekend van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden, met uitzondering van de voorschotbedragen, bedoeld in artikel 49, onderdeel b – BBV (zijnde de van Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren). Deze uitzonderingscategorie wordt conform het BBV verantwoord onder de overlopende passiva.

3. Voorzieningen worden niet gevormd voor jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde

verplichtingen van vergelijkbaar volume.

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 12 Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies (artikel 44 – BBV). Een uitzondering hierop is voorziening Wethouders-pensioenen, welke wordt gewaardeerd tegen contante waarde.

Vlottende passiva

Vaste schulden

Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met de gerealiseerde aflossingen.

Vlottende passiva

De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde.

Borg- en Garantstellingen

Voor zover geldleningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten telling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen.

Overlopende passiva

Overlopende passiva zijn verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in een volgend begrotingsjaar tot betaling komen (met uitzondering van jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume (artikel 49 – BBV)). Een essentieel kenmerk is dat voor de gemeente een verplichting bestaat. Een verplichting is een plicht of verantwoordelijkheid jegens een derde om op een bepaalde manier te handelen of te presteren (dit kan voortkomen uit een overeenkomst maar ook uit, door een derde reeds geleverde prestatie waarvoor nog geen betaling heeft plaatsgevonden).

Vanaf 01-01-2008 worden van Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren onder de overlopende passiva opgenomen (artikel 49, onderdeel b – BBV).

Indien op basis van de voorwaarden van de specifieke doeluitkering het niet bestede bedrag moet worden terugbetaald, dan is dit terug te betalen voorschotbedrag verantwoord onder de netto vlottende schulden (artikel 48, onderdeel c – BBV en vraag 2 van deel 15 – vragen en antwoordenrubriek).

Overlopende passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde (artikel 63 lid 7 – BBV).

Nog te betalen Algemene Uitkering uit het Gemeentefonds 2012

In de decembercirculaire Gemeentefonds 2012 is op pagina’s 1 en 2 de volgende tekst opgenomen:

Naar het zich laat aanzien zal – los van het Regeerakkoord – het accres 2012 als gevolg van onderuitputting bij het Rijk lager uitvallen dan in de septembercirculaire 2012 is vermeld. De definitieve uitkomst volgt komend voorjaar. December is geen aanpassingsmoment voor de voor de accressen. Dat is om het aantal bijstellingen te beperken en omdat de begrotingsuitvoering 2012 nagenoeg rond is. Wij volstaan daarom met deze vooraankondiging. Wij leggen in de meicirculaire 2013 de gevolgen vast van de dan definitieve stand van het accres 2012 voor de verdeling van de bevoorschotting.

Het accres 2012 valt lager uit dan door het rijk geraamd bij de septembercirculaire 2012. Dit betekent dat we bij de meicirculaire 2013, het eerste aanpassingsmoment, een bedrag moeten terugbetalen over 2012. Er is niet vermeld in welke mate dit gebeurt.

Het ministerie van Financiën heeft op 10 januari 2013 nadere informatie verstrekt. Bij het rijk gaat het om een

bedrag van € 106 miljoen. Dit betekent een daling van het accres van -1,43 naar -2,05%. Daardoor daalt de

uitkeringsfactor met 9 punten. Dit is een eenmalig effect. Voor de gemeente Deventer betekent 9 punten een

bedrag van € 584.000. Handelend vanuit het voorzichtigheidsprincipe is dit bedrag opgenomen onder de

overlopende passiva.

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 13

Toelichting op de balans

1. Vaste Activa

1.1 Immateriële vaste activa

De post immateriële vaste activa wordt onderscheiden in: (x € 1.000):

2012 2011

Kosten onderzoek en ontwikkeling 17 190

Kosten sluiten geldleningen 171 0

Totaal 188 190

Het onderstaand overzicht geeft het verloop weer van de immateriële vaste activa gedurende het jaar 2012 (x € 1.000):

Boekwaarde 1-1-2012

Inves- teringen

Desinves- teringen

Afschrij- vingen

Bijdragen van derden

Afwaar- deringen

Boekwaarde 31-12-2012

Kosten onderzoek en ontwikkeling 190 5 0 178 0 0 17

Kosten sluiten geldleningen 0 171 0 0 0 0 171

Totaal 190 176 0 178 0 0 188

1.2 Materiële vaste activa

De materiële vaste activa bestaan uit de volgende onderdelen (x € 1.000):

Boekwaarde 31-12-2012

Boekwaarde 31-12-2011

In erfpacht uitgegeven gronden 4.197 4.169

Overige investeringen met een economisch nut 176.878 159.622

Investeringen met maatschappelijk nut 16.857 14.517

Totaal 197.932 178.308

De overige investeringen met economisch nut kunnen als volgt worden onderverdeeld (x € 1.000):

2012 2011

Gronden en terreinen 22.923 13.136

Woonruimten 8.117 2.957

Bedrijfsgebouwen 89.491 86.216

Grond- weg- en waterbouwkundige werken 35.396 35.818

Vervoermiddelen 725 695

Machines, apparaten en installaties 10.837 10.395

Overige materiële vaste activa 9.389 10.405

Totaal 176.878 159.622

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 14 Het onderstaande overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de overige investeringen met economisch nut weer (x € 1.000):

Boekwaarde 1-1-2012

Inves- teringen

Desinves- teringen

Afschrij- vingen

Bijdragen van derden / reserves

Afwaar- deringen

Boekwaarde 31-12-2012

Gronden en terreinen 13.136 10.049 0 262 0 0 22.923

Woonruimten 2.957 5.252 0 92 0 0 8.117

Bedrijfsgebouwen 86.216 8.827 0 5.552 0 0 89.491

Grond- weg- en

waterbouwk.werken 35.818 2.260 361 1.469 852 0 35.396

Vervoermiddelen 695 145 0 116 0 0 724

Machines, apparaten en

installaties 10.395 1.771 0 1.328 0 0 10.838

Overige materiële vaste

activa 10.405 900 0 1.916 0 0 9.389

Totaal 159.622 29.204 361 10.735 852 0 176.878

Vanuit de voorraden is een bedrag van € 15,78 miljoen verwerkt in het bovenstaande verloopoverzicht als Investeringen. Het gaat om de gebieden Linderveld, Landweert, Hagenvoorde, Sluisstraat Zuid en Nieuwe Markt.

Voor een nadere specificatie wordt verwezen naar de als bijlage opgenomen overzicht toelichting op uitgaven en inkomsten lopende investeringen en in het boekwerk bijlagen productenrealisatie 2012 de staat van materiële en immateriële vaste activa.

De boekwaarde van de investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut had het volgende verloop (x €1.000):

Boekwaarde 1-1-2012

Inves- teringen

Desinves- teringen

Afschrij- vingen

Bijdragen van derden / reserves

Afwaar- deringen

Boekwaarde 31-12-2012

Gronden en terreinen 38 0 0 1 0 0 37

Grond- weg- en

waterbouw.werken 14.394 11.083 17 1.215 7.498 0 16.747

Machines, apparaten en

installaties 85 0 0 12 0 0 73

Overige materiële vaste

activa 0 0 0 0 0 0 0

Totaal 14.517 11.083 17 1.228 7.498 0 16.857

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 15 1.3 Financiële vaste activa

Het verloop van de financiële vaste activa gedurende het jaar 2012 wordt in onderstaand overzicht weergegeven (x € 1.000):

Boekwaarde 1-1-2012

Inves- teringen

Desinves- teringen

Afschrijv- ingen

Afwaar- deringen

Boekwaarde 31-12-2012 Kapitaalverstrekkingen aan:

- Deelnemingen 6.003 0 0 1 0 6.002

Leningen aan:

- Woningbouwcorp. 0 0 0 0 0 0

- Deelnemingen 34.068 865 2.821 0 0 32.112

Overige langlopende leningen 2.083 250 136 0 0 2.197

Overige uitzettingen > 1 jaar 50 2 0 0 48

Bijdragen aan activa van derden 2.393 0 0 233 0 2.160

44.597 1.115 2.959 234 0 42.519

De investeringen van ruim € 1 miljoen worden gevormd door een lening aan N.V. DOS van € 0,8 miljoen en van € 0,2 miljoen aan SVN Voorstad Oost.

2. Vlottende activa

De samenstelling hiervan is als volgt (x € 1.000):

2012 2011

Onderhanden werk; voorraden gronden in exploitatie 77.251 60.069

Grond en hulpstoffen; niet in exploitatie genomen gronden en overig 8.737 35.605

Grond en hulpstoffen; overige voorraden 0 0

Gereed product en handelsgoederen; Nog te verkopen grond en overige voorraden grond

3.062

5.053

Totaal 89.050 100.727

De mutaties over 2012 zijn als volgt weer te geven (x € 1.000):

Grond in exploitatie

Grond nog niet in exploitatie

Voorraad eigen verklaring CBR

Nog te verkopen Gronden

Geïnvesteerd vermogen 31-12-2011 84.233 55.140 15 5.038

Reeds gevormde verliesvoorzieningen -24.164 -19.535 0 0

Boekwaarde 31-12-2011 60.069 35.605 15 5.038

Rentetoevoeging op voorzieningen -1.208 -977 0 0

Mutatie verliesvoorziening 2012 2.372 -149

Naar materiële vaste activa 0 -15.780 0 0

Afwaarderingen 2012 -4.810 -25.140 0 -1.883

Omzetting verliesvoorziening naar

duurzame waardevermindering 0 17.040 0 0

Saldo mutaties

(Vermeerderingen/verminderingen) 20.828 -1.862 -2 -106

Boekwaarde 31-12-2012 77.251 8.737 13 3.049

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 16 Overzicht gronden in exploitatie

Geïnvesteerd vermogen per 1-1-

2012

Geïnvesteerd vermogen per 31- 12-2012

Woningbouwlokaties

Vijfhoek totaal 183.948- 858.655

Spijkvoorderenk 4.777.165 8.983.643

Steenbrugge totaal 7.039.602 8.795.315

Grachtengordel 242.689- 331.363-

Eikendal fase 1 15.361.351 11.486.709

Woningbouw Lettele 1.177 6.030

Woningbouw Lettele 2 31.680 33.264

Woningbouw Okkenbroek 123 14.679

Woningbouw Okkenbroek 2 32.589- 44.416-

De Wijtenhorst 12.400.835 6.885.974

39.152.707 36.688.490

Bedrijvenlokaties

Bergweide Algemeen 8.568.879- 8.913.401-

Bergweide vuilstort Westfalenstr. 9.439.332 9.788.500

Bergweide 4 nazorg - 99

Bergweide Westfalenstraat infra - -

Bergweide 5.1 10.150 12.305

Bergweide 5.3 3.083.516- 3.150.138-

Havenkwartier Havenplein - 809.085-

Havenkwartier Zelf en samenbouw - 3.563.446

Havenkwartier doorontwikkeling broedplaats - 2.313.065

Havenkwartier stoer wonen - 298.000

Havenkwartier silogebied - 817.881

Bedrijvenpark A1 20.242.389 31.077.723

Bedrijventerrein Lettele 73.982 236.031

Randgebieden AS Rondom de Scheg 2.321.074 2.001.311

Randgebied AS BC Driehoek Blauwenoord 117.473 135.614

20.552.006 37.371.351

Herontwikkellokaties

WC Keizerlanden 365.255 3.190.929

Totaal in exploitatie genomen 60.069.967 77.250.770

(inclusief gevormde verliesvoorzieningen voor een bedrag van € 26.615.000)

Voorraden grond in exploitatie

De belangrijkste mutaties bij de in exploitatie genomen projecten vonden plaats bij:

• Bedrijvenpark A1 (inclusief ondertunneling oostelijke ontsluiting) € 8,4 miljoen aanleg wegen, verwerving, plankosten, bijdrage voorziening en rentekosten;

• Wijtenhorst € 3,1 miljoen: verkopen, bouwrijpmaken, planontwikkelingskosten en rentekosten;

• Vijfhoek € 1,0 miljoen: bouw- en woonrijp maken en planvoorbereidingskosten;

• Spijkvoorderenk € 4,9 miljoen: verwerving, plankosten en rente;

• Rondom de Scheg € 0,3 miljoen: voor met name rentekosten;

• Steenbrugge € 2,6 miljoen: aanleg Zandweteringpark en rentekosten;

• Eikendal € 1,1 miljoen: planontwikkeling en rentekosten;

• Winkelcentrum Keizerslanden € 2,8 miljoen: verwerving, bouw en woonrijpmaken, planbegeleiding.

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 17 Het verloop van de verliesvoorziening voor het jaar 2012 wordt in onderstaand overzicht weergegeven

(x € 1.000):

Project Totaal

verliesvoorziening per 31-12-2011

Rente toevoeging 2012

Aanvullende verliesvoorz.

2012

Omzetten van verliesvoorziening naar afwaardering

Totaal veliesvoorziening per 31-12-2012

Landeweert 3.575 179 3.754 0

Eikendal 2.090 105 64 0 2.259

De Scheg 3.940 197 474 0 4.611

Sluiskwartier 0 0 0 0 0

Dev NO/Linderveld 11.600 580 0 12.180 0

Bedrijvenpark A1 17.405 870 -6.847 0 11.428

Bedrijventerrein Lettele 400 20 -148 0 272

Nieuwe Markt 1.055 53 0 1.108 0

Winkelcentrum Keizerslanden 329 16 10 0 355

Groot Bergweide/Havenkwartier 3.300 165 149 0 3.614

Wijtenhorst Douwelerleide 0 0 2.332 0 2.332

Steenbrugge 0 0 834 0 834

Spijkvoorderenk 0 0 763 0 763

Grachtengordel 0 0 147 0 147

43.694 2.185 -2.222 17.042 26.615

2.2 Uitzettingen korter dan één jaar

De in de balans opgenomen uitzettingen met een looptijd van één jaar of minder kunnen als volgt gespecificeerd worden (x € 1.000):

Boekwaarde 31-12-2012

Voorziening oninbaarheid

Balanswaarde 31- 12-2012

Balanswaarde 31-12-2011

Vorderingen op openbare lichamen 1.145 0 1.145 4.047

Verstrekte kasgeldleningen 0 0 0 0

RC verhoudingen met niet fin. Instell. 0 0 0 0

Overige vorderingen 30.595 4.910 25.685 27.024

Overige uitzettingen 0 0 0 0

31.740 4.910 26.830 31.071

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 18 De vorderingen vallen in de volgende hoofdcategorieën te onderscheiden:

2012 2011

Vorderingen op andere publiekrechtelijke lichamen 1.145 4.047

Overige vorderingen 12.238 10.026

Kasgeldleningen 0 0

Nog te vorderen BTW 12.411 14.067

Rekening-courant met niet financiële instellingen 0 0

Bijstandsvorderingen 4.439 4.240

Uitkeringsvorderingen sociale voorzieningen 1.507 3.754

Subtotaal vorderingen 31.740 36.134

Voorziening oninbaarheid voor:

- dubieuze debiteuren -203 -420

- dubieuze debiteuren bad -223 -223

- bijstandsvorderingen -3.448 -3.275

- overige vorderingen -1.036 -1.145

26.830 31.071

2.3 Liquide middelen

De samenstelling hiervan is als volgt (x € 1.000):

2.4 Overlopende activa

De post overlopende activa kan als volgt onderscheiden worden (x € 1.000):

2012 2011

Vooruitbetaalde bedragen 1.789 1.860

Nog te ontvangen voorschotbedragen op uitkeringen 1.315 1.422

Nog te ontvangen bedragen 3.055 4.594

Totaal 6.159 7.876

Het verloop op nog te ontvangen voorschotbedragen op uikeringen is als volgt (x € 1.000):

Saldo 31-12- 2011

Ontvangen bijdragen

Bestede bedragen

Saldo 31-12- 2012 Nog te ontvangen voorschot

bedragen op uitkeringen 1.422 1.931 2.038 1.315

Zie voor specificatie het als bijlage opgenomen overzicht overlopende activa.

2012 2011

Kassaldi 9 12

Bank- en girosaldi 24.354 1.330

Totaal 24.363 1.342

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 19

3. Eigen vermogen

Het verloop van de boekwaarde (algemene- en bestemmingsreserves) is als volgt (x € 1.000):

2012 2011

Algemene reserves 19.715 6.989

Bestemmingsreserves 65.096 111.412

Resultaat na bestemming reserves 6.788 -8.243

Totaal 91.599 110.158

2012 2011

Resultaat voor bestemming reserves -18.559 -14.204

- Stortingen in reserves -37.485 -45.014

- Puttingen uit reserves 64.827 53.299

- Toevoeging rente aan reserves -1.995 -2.324

Resultaat na bestemming 6.788 -8.243

Het verloop van de boekwaarde (algemene- en bestemmingsreserves) is als volgt (x € 1.000):

Algemene reserves

Bestemmings

reserves Totaal 2012

Openingsbalans per 01-01-2012 6.989 111.412 118.401

Resultaatbestemming 1.937 -10.180 -8.243

Vermeerderingen: 18.776 20.704 39.480

Verminderingen: 7.987 56.840 64.827

Boekwaarde per 31-12-2012 19.715 65.096 84.811

Voor een toelichting op aard van de mutaties in de reserves wordt verwezen naar de als bijlage opgenomen algemene toelichting op reserves bij de jaarrekening en het overzicht toelichting op uitgaven en inkomsten reserves opgenomen in het boekwerk bijlagen productenrealisatie 2012.

Resultaat rekening 2012

In de begroting 2012 (na Najaarsrapportage 2012) was een voordelige rekeninguitkomst van € 416.000 geraamd. Dit bedrag is bij de Najaarsrapportage gestald.

Het resultaat 2012 na bestemming via reserves bedraagt € 6.8 miljoen voordelig. Door dit resultaat aan te

passen met de over te hevelen budgetten (€ 2.2 miljoen) ontstaat een voordelig nettoresultaat van € 4.6

miljoen. In het jaarverslag wordt in hoofdstuk 2 “Financieel verslag” een samenvattend overzicht en analyse

weergegeven van het rekeningresultaat 2012. Voor een nadere toelichting op de gerealiseerde resultaten per

programma wordt verwezen naar de recapitulatiestaat programma’s en naar bij de in de programmabladen

opgenomen specifieke toelichting.

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 20

4. Voorzieningen

Het verloop van de voorzieningen is als volgt (x € 1.000):

Boekwaarde

31-12-2011 Toevoeging Vrijval Aan- wending

Boekwaarde 31-12-2012

Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico’s 6.539 536 60 376 6.640

Door derden beklemde middelen 3.915 102 271 276 3.469

Onderhoudsegalisatievoorzieningen 263 1.067 367 623 339

10.717 1.705 698 1.275 10.448

Voor een toelichting op aard en reden van mutaties in de voorzieningen wordt verwezen naar de als bijlage opgenomen algemene toelichting op voorzieningen bij de jaarrekening.

5. Langlopende schulden

De bedragen zijn als volgt samengesteld (x € 1.000):

2012 2011 Onderhandse leningen:

- Binnenlandse banken en ov. financiële instellingen 208.721 160.444

- Binnenlandse bedrijven 1.063 1.099

-Buitenlandse banken en instellingen 20.000 0

Door derden belegde gelden 481 437

230.265 161.980 Het verloop van de boekwaarde is als volgt: (x € 1.000):

Saldo 1-1-2012

Vermeer-

deringen Aflossingen Boekwaarde 31-12-2012

Onderhandse leningen 161.543 75.875 7.634 229.784

Door derden belegde reserves 437 44 0 481

161.980 75.919 7.634 230.265

Voor een specificatie wordt verwezen naar de als bijlage opgenomen staat van langlopende geldleningen in het boekwerk bijlagen productenrealisatie 2012. De totale rentelasten op langlopende geldleningen bedroegen over 2012 ruim 7,2 miljoen euro.

6. Vlottende passiva

Onder de vlottende passiva zijn opgenomen (x € 1.000):

2012 2011

Schulden <1 jaar 19.264 44.444

Overlopende passiva 35.465 36.812

Totaal 54.729 81.256

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 21 6.1 Kortlopende schulden

De in de balans opgenomen kortlopende schulden kunnen als volgt gespecificeerd worden x € 1.000):

2012 2011

Kasgeldleningen 0 20.000

Rekening courant niet financ. Instellingen 201 157

Bank- en girosaldo 0 3.870

Overige schulden 19.063 20.417

19.264 44.444

6.2 Overlopende passiva

De specificatie van de post overlopende passiva is als volgt (x € 1.000):

2012 2011

Vooruit ontvangen uitkeringen 19.007 22.181

Vooruit ontvangen bedragen 277 395

Nog te betalen bedragen 16.181 14.236

35.465 36.812

Het verloop van vooruit ontvangen uitkeringen is als volgt (x € 1.000):

Saldo

31-12-2011 Toevoeging Aanwending Saldo 31-12-2012

Vooruitontvangen uitkeringen 22.181 15.905 19.079 19.007

Zie voor specificatie het als bijlage opgenomen overzicht overlopende passiva.

6.3 Garantiestellingen

Buiten wat in de balans is opgenomen aan langlopende schulden, zijn door de gemeente waarborgen verstrekt.

Het bedrag is als volgt samengesteld. (x € 1.000):

2012 2011

Gewaarborgde geldleningen 38.354 46.797

Gewaarborgde geldleningen voor het verkrijgen en

verbeteren van eigen woningen particulieren 20.136 21.121

Garantiestellingen 1.115 900

Totaal 59.605 68.818

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 22

7. Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen

Langlopende huurcontracten, leasecontacten en licentieovereenkomsten.

Het BBV (art. 53 – BBV) verreist dat belangrijke, niet in de balans opgenomen, financiële verplichtingen in de toelichting op de balans worden opgenomen. Hierbij moet worden gedacht aan langlopende huurcontracten, leasecontracten en licentieovereenkomsten.

Gemeente Deventer heeft meerjarige huurcontracten voor diverse gebouwen voor huisvesting van het gemeentelijk apparaat en culturele- en welzijnsgebouwen afgesloten. Daarnaast zijn er meerjarige leasecontracten afgesloten voor roerende goederen (bedrijfsauto’s en ICT apparatuur) en inhuur van arbeidskrachten.

Samenvatting – niet uit de balans blijkende verplichtingen (x € 1):

Soort verplichting

Totaalbedrag volledige contractperiode

Gerealiseerd t/m 2011

Gerealiseerd bedrag in 2012

Raming bedrag restant verplichting (nog niet gerealiseerd) Huurovereenkomsten huisvesting

gemeentelijk apparaat 19.917.000 12.904.000 2.520.000 4.493.000 Huurovereenkomsten cultureel-, onderwijs-,

welzijn en sportgebouwen* 3.082.000 829.000 274.000 1.979.000 Lease overeenkomsten bedrijfswagens 659.000 483.000 73.000 103.000 Lease overeenkomsten ICT apparatuur 445.000 89.000 89.000 267.000 Huurovereenkomsten parkeergarages 15.545.000 10.003.000 532.000 5.010.000

Overige overeenkomsten 68.562.000 16.959.000 8.301.000 43.302.000

Totaal 108.210.000 41.267.000 11.789.000 55.154.000

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 23

8. Niet uit de balans blijkende bezittingen

Afvalverbrandingsinstallatie

In de jaren 1991 en 1992 hebben de voormalige gemeenten Bathmen, Deventer en Diepenveen kapitaal ingebracht in VAMIJ CV. De VAMIJ CV is de rechtspersoon die de GAVI (geïntegreerde afvalverbrandingsinstallatie) in Wijster financierde. De inbreng van kapitaal was een gevolg van de daarvoor gesloten overeenkomsten voor de verwerking van huishoudelijk afval en bedrijfsafval. Het kapitaal is via het toenmalige Gewest Midden IJssel ingebracht. De gemeente Deventer heeft ten aanzien van de belangenbehartiging, via Circulus, een contract met Attero.

Het door Deventer (inclusief Bathmen en Diepenveen) totale netto ingebrachte kapitaal bedraagt € 2.134.381.

Een deel van het bruto ingebrachte kapitaal is al in het verleden door Bathmen terugontvangen. Genoemd bedrag is het nog te ontvangen bedrag. Dit is niet opgenomen in de balans van de gemeente, maar behoort tot de gemeentelijke deelnemingen (FVA).

Alle toenmalige 83 gemeenten, die betrokken waren bij de via STIVAM afgesloten verwerkingsovereenkomsten en kapitaal inbrachten hebben ingestemd met de Vaststellingsovereenkomst. In deze overeenkomst is de omzetting van het CV-kapitaal in VAMIJ CV geregeld in een renteloze lening aan Attero Holding N.V. De Overeenkomst heeft voor de gemeente Deventer het voordeel dat de terugbetaling van het ingebrachte kapitaal op het hoogste holdingniveau binnen Attero Holding NV wordt gegarandeerd.

Ook binnen STIVAM II is besloten het kapitaal nog te laten zitten. Indien zich interessante opties voordoen om het CV-kapitaal voortijdig contant te maken zullen die alsnog bestuurlijk worden afgewogen. Vooralsnog wordt uitgegaan van een uitbetaling van € 2,1 miljoen in 2016.

Gemeentelijke panden; huisvesting gemeentelijk apparaat

De balanspositie van gemeentelijke eigendommen in panden gemeentelijke huisvesting en gronden en panden die als onroerend goed buiten exploitatie worden beheerd bevat een stille reserve.

Met betrekking tot onroerend goed buiten exploitatie bedraagt de stille reserve € 14.7 miljoen. In de paragraaf grondbeleid wordt hierover nadere informatie gegeven.

Ten aanzien van de panden waarin het gemeentelijk apparaat en bestuurorganen zijn gehuisvest geldt ook een stille reserve. Dit betreft de panden; Stadhuis en Landshuis (Grote Kerkhof 4). De boekwaarde op die panden is circa € 0,4 miljoen. De marktwaarde van de panden ligt flink hoger. In die zin hebben de panden het karakter van een stille reserve.

9. Gebeurtenissen na balansdatum

Er zijn geen relevante gebeurtenissen na balansdatum opgetreden.

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 24

Toelichting programmarekening

Hierbij een korte toelichting op hoofdlijnen van de verschillen tussen het saldo van de uitkomsten tussen de begroting 2012 na wijziging en de realisatie 2012. Voor gedetailleerde diepgaandere analyse wordt verwezen naar de algemene toelichting naar de programmatoelichting in het jaarverslag.

Programma 1

Dit betreft een nadeel in verband met een storting in de voorziening wethouderspensioenen en hogere legesopbrengsten Burgerzaken.

Programma 2

Voordelen op diverse budgetten (opleidingskosten, onderhoud brandkranen) van de Brandweer.

Programma 3

Aanbestedingsvoordelen onderhoudswerkzaamheden straten en openbare verlichting. Nadelen in verband met een hogere bijdrage aan investeringenproject Hanzebrug/sluis.

Programma 4

Een voordeel van niet bestede budgetten die worden overgeheveld.

Progamma 5

Dit betreft hogere lasten verstrekken omgevingsvergunning en hogere opbrengsten leges omgevingsvergunning.

Programma 6

Betreft een verlaging van de storting in de verliesvoorziening grondexploitaties. De dekking van deze storting kwam ten laste van de reserve Onroerende zaken. Daarnaast is de rijksbijdrage ISV-3 hoger omdat voor de in de rekening opgenomen vooruitvangen bedrag geen terugbetalingsregeling meer bestaat.

Programma 7

Het voordeel op de baten is met name ontstaan door de inzet van de meeneemregeling in plaats van de Reserve eenmalige problematiek.

Programma 8 Lagere kosten WMO.

Programma 9

Lagere kosten leerlingenvervoer en kapitaallasten onderwijshuisvesting.

Programma 10

Per saldo een nadeel van niet bestede budgetten die worden overgeheveld en niet ontvangen baten die worden overgeheveld.

Programma 11

Een nadeel door een niet gerealiseerde putting uit de reserve kapitaallasten(zie ook programma 6) en een

voordeel op de Algemene Uitkering.

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 25

Ondertekening en vaststellingsformulier

Aldus deze rekening opgemaakt, ingevolge de artikelen 197 en 200 van de Gemeentewet en vastgesteld in het college van burgemeester en wethouders.

Deventer, 16 april 2013

De algemeen directeur De wethouder Financiën

Drs. A.L.C.S. Lantain Mr. R. Hartogh Heys

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 26

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Aan de gemeenteraad van de gemeente Deventer te Deventer

Verklaring betreffende de jaarrekening

Wij hebben de jaarrekening 2012 van de gemeente Deventer gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2012 en de programmarekening over 2012 met de toelichtingen, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen, alsmede de SiSa-bijlage en overige bijlagen.

Verantwoordelijkheid van het college van burgemeester en wethouders

Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Deventer is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met het in Nederland geldende Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten.

Deze verantwoordelijkheid houdt onder meer in dat de jaarrekening zowel de baten en lasten als de activa en passiva getrouw dient weer te geven en dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Rechtmatige totstandkoming betekent in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet- en regelgeving, waaronder gemeentelijke verordeningen.

Het college van burgemeester en wethouders is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de rechtmatige totstandkoming van de baten, lasten en balansmutaties mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

Verantwoordelijkheid van de accountant

Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden, het Besluit accountantscontrole decentrale overheden (Bado) en ‘de opdrachtverstrekking accountantscontrole 2012 en normenkader rechtmatigheid 2012’ zoals dat op 7 november 2012 door de gemeenteraad is vastgesteld. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.

Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten.

Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, alsmede voor de rechtmatige totstandkoming van de baten, lasten en balansmutaties, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de gemeente. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en van de redelijkheid van de door het college van burgemeester en wethouders van de gemeente gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.

De financiële rechtmatigheidscriteria zijn vastgesteld met het normenkader door de gemeenteraad van 7

november 2012.

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 27 De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3%

van de totale lasten exclusief toevoegingen aan reserves. Op basis van artikel 2, lid 7 Bado is deze goedkeuringstolerantie door de gemeenteraad bij raadsbesluit van 7 november 2012 vastgesteld.

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

Oordeel betreffende de jaarrekening

Naar ons oordeel geeft de jaarrekening van de gemeente Deventer een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2012 als van de activa en passiva per 31 december 2012 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten.

Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2012 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet- en regelgeving, waaronder gemeentelijke verordeningen.

Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen

Ingevolge artikel 213, lid 3 onder d Gemeentewet vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening.

Arnhem, 16 april 2013

Deloitte Accountants B.V.

Was getekend: drs. M. Knip RA

Gemeente Deventer – Jaarrekening 2012 28

Bijlage 1 - Onvoorzien

In de begroting 2012 bedroeg de raming onvoorzien € 217.600. In de Zomer- en Najaarsrapportage 2012 is steeds inzicht gegeven in de bedragen die ten laste van onvoorzien zijn gebracht (zie punt 1 en 2).

Besluit in Omschrijving Programma Bedrag

Raming begroting 2012 217.600

1. Zomerrapportage 2012

1. B en W-besluit 27-03-2012 Evenementen-terrein 10 -50.000

2. B en W-besluit 30-03-2012 Kermissen 10 -20.000

3. Schade evenemententerrein 10 -9.000

4. Onderzoek luchthaven Teuge 6 -20.000

2. Najaarsrapportage 2012

1. B en W-besluit 26-06-2012 Onderzoek luchthaven

Teuge 6 -8.900

Restant raming rekening 2012 109.700