Samenwerking voor een flexibel mbo-aanbod voor volwassenen
Krachtenbundeling van publieke en private mbo-instellingen
Tussenstand april 2021
Colofon
Dit is een productie van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, met de opbrengsten van de gesprekken met de samenwerkingsverbanden van de Subsidieregeling flexibilisering beroepsonderwijs voor volwassenen.
Ontwerp en productie: in60Seconds Den Haag
April 2021 | Eerste druk
Inleiding
Samenwerkingen aanvraagronde 1 – oktober 2019 1. AOC Aeres en Litop
2. ROC Aventus en Litop
3. Cibap Next, LOI en Brainstud 4. Deltion college en ORGB
Samenwerkingen aanvraagronde 2 – april 2020 5. Alfa college en ORGB
6. ROC Zadkine, MBO Amersfoort, ROC Noorderpoort en Technicom 7. ROC Albeda en Heads Academy
8. ROC Twente (als penvoerder) met 12 andere bekostigde instellingen en LOI 9. Nimeto en GOC
10. ROC Noorderpoort en Spring Instituut Samenwerkingen aanvraagronde 2 – juni 2020 11. Summa college, Educared en Bureau G&D 12. Deltion college en Technicom
13. ROC Midden-Nederland en NCOI Informatie en tips
4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 39
Inhoudsopgave
3
In deze bundel leest u over de ervaringen van 13 samenwerkingsverbanden van bekostigde en niet bekostigde mbo-instellingen. Zij zijn vorig jaar gestart met hun projecten voor het ontwikkelen van flexibele onderwijsprogramma’s voor werkenden en werkzoekenden. Ze maken daarbij gebruik van de
‘Subsidieregeling flexibilisering beroepsonderwijs voor volwassenen’. De projecten hebben een looptijd van twee jaar.
De mbo-instellingen vertellen over de totstandkoming van de (regionale en landelijke) samenwerking en over hoe ze uitdagingen binnen hun onderwijsterrein aanpakken. Ook leest u welke leermaterialen, werkwijzen en aanpakken ze ontwikkelen om de doelgroep te bereiken en te motiveren om, in de derde leerweg¹, (een deel van) een mbo-opleiding te volgen.
De 13 samenwerkingsverbanden waarover u leest in deze publicatie hebben meegedaan in de eerste 2 tranches van de subsidieregeling (oktober 2019 en april 2020²). De opbrengsten van de gesprekken in deze uitgave zijn geordend naar het startmoment³.
Bij de meest recent gestarte mbo-instellingen is vooral informatie te vinden over de totstandkoming en de start van de samenwerking. Dit jaar gaan nog meer mbo- instellingen van start met hun plannen. Hopelijk draagt deze bundel ertoe bij dat nog meer partijen elkaar vinden en hen kennis bundelen, voor vernieuwend onderwijs op maat en een leven lang ontwikkelen.
Achterin dit boekje vindt u informatie en tips over maatwerktrajecten voor volwassenen, en nieuwsbrieven om op de hoogte te blijven over leven lang ontwikkelen.
¹ Zowel bekostigde als niet-bekostigde mbo-instellingen kunnen een mbo-opleiding in de derde leerweg uitvoeren. De derde leerweg wordt niet door OCW bekostigd.
² Vanwege COVID-19 is de sluitingsdatum van de tweede aanvraagronde verlengd tot 30 juni 2020.
³ Bij het startmoment is uitgegaan van het moment van subsidietoekenning.
‘Volwassenen hebben vaak behoefte aan een andere aanpak van onderwijs. Daarom is het belangrijk dat leren en ontwikkelen voor werkenden en werk- zoekenden zo flexibel en toegankelijk mogelijk is en zij de opleiding kunnen combineren met werk en zorgtaken.”
Ingrid van Engelshoven, demissionair minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Met wordt aangeduid of de projecten een landelijk werkingsgebied hebben
‘De onderlinge samenwerking is erg waardevol.
Alle partijen hebben hun eigen specifieke kenmerken en kwaliteiten, die belangrijk zijn voor het ontwikkelen van maatwerk voor volwassenen. Gebruik elkaars kennis en expertise.’
Henrike Karreman, directeur directie MBO, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Inleiding Samenwerkingsverbanden
ROC Noorderpoort en Spring Instituut AOC Aeres en Litop ROC Aventus en Litop
Summa college, Educared en Bureau G&D
Nimeto en GOC
ROC Midden-Nederland en NCOI
ROC Zadkine, MBO Amersfoort, ROC Noorderpoort en Technicom ROC Albeda en Heads Academy Cibap Next, LOI en Brainstud
Deltion college en ORGB Alfa college en ORGB
ROC Twente (als penvoerder) met 12 andere bekostigde instellingen en LOI
Deltion college en Technicom
Groningen Gelderland
Noord-Brabant
Utrecht
Zuid-Holland Overijssel
1 2
3 4 5
6 7 8
9 10
11 12
13
8
9
11 13
2 1
3 5 4
6 7
10
12
5
Samenwerkingsverbanden aanvraagronde 1 oktober 2019
7
Wie: AOC Aeres en Litop
Wat: Flexibele maatwerktrajecten voor de
opleidingen Medewerker voeding en technologie (niveau 2) en Vakbekwaam medewerker voeding en technologie (niveau 3)
Start project: Mei 2020 Waar: Gelderland
1. AOC Aeres en Litop
Contactgegevens
Hoe hebben jullie elkaar ontmoet?
Een bedrijf vroeg ons (Litop) een paar jaar geleden om een nieuwe opleiding. Op aanraden van het bedrijf (Intertaste, nu Euroma) hebben we toen contact gezocht met Aeres. Het klikte meteen.
Welke uitdaging speelt er binnen jullie onderwijsveld?
Er is gigantisch veel werk in de voedingsmiddelenindus- trie en de ontwikkelingen gaan razendsnel. Er is dus veel behoefte aan (bij)scholing, maar door ploegendiensten en onderbezetting kunnen werknemers moeilijk 200 uur klassikaal onderwijs volgen.
Waar werken jullie aan?
We ontwikkelen digitale content voor een modulaire opleiding met keuzedelen. Studenten kunnen straks op elk moment instromen, in een doorlopende leerlijn op niveau 2 en 3. Litop ontwikkelt momenteel software waarmee je 360 graden foto’s aan elkaar kunt zetten en interactief kunt maken. Daarmee breng je de praktijk nog dichterbij en kun je zelfs online (in je eigen fabriek) een proeve van bekwaamheid organiseren.
We trainen docenten, managers, praktijkbegeleiders en examinatoren in modulair opleiden. En we maken een managementinformatiesysteem om de voortgang van de student te volgen.
Voor studenten maken we een digitaal portfolio. Dat kunnen ze hun hele werkzame leven blijven aanvullen, het is echt van hen.
Tot slot ontwikkelen we digitale examens per niveau.
‘In veel systemen kun je van alles vinden, maar je moet zelf op zoek naar die informatie. Ons
systeem informeert cursisten en begeleiders proactief op het moment dat het nodig is’.
Hoe ver zijn jullie nu?
We werken aan het curriculum voor niveau 2 en 3. We hebben docenten gevraagd welke bestaande lessen en onderwerpen we moeten handhaven. Die plaatsen we nu in de content voor niveau 2 en 3. Als de docenten dan nog content missen, dan gaan we die met hen ontwik- kelen.
Welke voordelen heeft jullie samenwerking?
Litop heeft al heel veel ontwikkeld, maar nog niet zo veel voor de food. Wij zorgen bij Aeres voor de ‘voe- dingsmiddelensaus’, de onderwijsinhoud. De onderwijs- technische en de productgerichte kant komen zo perfect bij elkaar.
Verder zorgt Litop voor de planvorming van het onder- wijsprogramma en het schrijfwerk, omdat zij daar meer ervaring mee hebben. We hebben natuurlijk wel mee- gekeken en wat dingen aangepast. Zo gebruik je elkaars sterke kanten.
Welke boodschap hebben jullie voor anderen?
Ga op zoek naar nieuwe contacten in de richting waarin je je wilt ontwikkelen, en bouw een relatie op. En laat je partners steeds weten waar je aan werkt, welke ontwik- kelingen er zijn en wat er loopt. Anders weet je niet van elkaar wat je aan het doen bent.
Digitale content voor een modulaire opleiding
E-learning pakketten met foto’s, filmpjes en virtual reality technieken
Management-
informatiesysteem om studenten te volgen Exameninstrumenten
Op te leveren producten:
AOC Aeres
Jacoline Middelkoop j.middelkoop@aeres.nl
(bekostigd)
John Bode john@litop.nl
Litop (niet-bekostigd)
‘Samenwerkingsverbanden ontstaan niet zomaar, je hebt warme contacten nodig’.
9
Volledig digitale examenproducten voor de praktijk
Training voor examinatoren en praktijkopleiders die met de modulaire opleiding willen werken
Virtual reality- onderwijsmateriaal zodat studenten zich een beter beeld kunnen vormen van de beroeps- praktijk en de veelzijdigheid van de industrie
Wie: ROC Aventus en Litop
Wat: Flexibele maatwerktrajecten voor mecha- nisch en procesoperatoropleidingen, op niveau 1, 2 en 3
Start project: Mei 2020 Waar: Gelderland
2. ROC Aventus en Litop
Training-on-the-job lijsten die het mogelijk maken dat de student zelf de vertaling van de theorie naar de praktijk kan maken
Op te leveren producten:
John Bode john@litop.nl
Litop
ROC Aventus (niet-bekostigd)
Fokko de Gans f.degans@aventus.nl
(bekostigd)
Contactgegevens
Hoe hebben jullie elkaar ontmoet?
We doen al langer veel samen. We werken bijvoorbeeld intensief samen voor de incompany-trainingen BBL opleidingen. We merkten daarbij dat de vraag naar flexi- biliteit sterk groeit. Dus toen de subsidie kwam, zagen we dat als een kans om de derde leerweg flexibeler te maken. Extra voordeel is dat we de kennis die we zo opdoen ook kunnen toepassen op andere mbo-oplei- dingen. Daar waren we het al heel snel over eens.
Welke uitdaging speelt er binnen jullie onderwijsveld?
De ontwikkelingen in de industrie gaan ontzettend snel.
Denk aan robotisering, 3D-printen en het optimali- seren van productieprocessen. We hebben dus flexibele opleidingen nodig, die snel kunnen worden aangepast.
Een probleem is dat het lastig is om veel uren klassikaal onderwijs te geven, want bedrijven werken in ploegen- diensten. Bedrijven zijn ook nog eens vaak onderbezet.
Ook daarom is het belangrijk dat werknemers flexibel kunnen studeren.
Waar werken jullie aan?
We maken content voor e-learning modules, voor mechanisch- en procesoperators. Bestaande e-learning breiden we uit met filmpjes, animaties, extra vragen en assessmentlijsten. We werken aan individuele leerrou- tes, die op de werkplek via e-learning worden gevolgd.
Met e-learning kunnen we flexibel inspelen op bedrijfs- specifieke situaties. En met beeldmateriaal sluiten we aan op het taalvaardigheidsniveau van de doelgroepen.
We maken het mogelijk om delen van de opleiding te volgen en te stapelen tot er voldoende is behaald om tot examinering en diplomering over te gaan. Ook er- kende certificaten zijn snel samen te stellen met digitale content. E-learning is plaats- en tijdonafhankelijk en online begeleiding op afstand gaat prima. Dat is gunstig voor werkenden en werkzoekende volwassenen.
Hoe ver zijn jullie nu?
We kwamen al snel tot de conclusie dat 180 lessen herschreven moeten worden. Daarvan hebben we er nu 20 technisch ontwikkeld, waarvoor we nu een adap- tieve toets maken. Verder hebben we voor alle lessen beeldmateriaal verzameld. We kunnen dus nu de rest gaan bouwen.
Welke voordelen heeft jullie samenwerking?
Aventus heeft veel onderwijskundige expertise. Litop is sterk in moderne (innovatieve) leersystemen, veel maatwerk en het focussen op korte termijn doelen. Die twee werelden bij elkaar brengen levert veel winst op.
We doen veel meer samen dan voorheen. Dat is wel heel mooi.
Welke boodschap hebben jullie voor anderen?
Houd het samenwerkingsverband klein, om de slag- kracht erin te houden. Je bent dan echt op elkaar aangewezen en leert ontzettend veel van elkaar.
‘Aventus heeft geleerd van Litop dat je er voordeel uit kan halen door het gesprek te
voeren met de onderwijsinspectie over de onderwijsontwikkeling ‘
‘We leren eigenlijk continu van elkaar, dat is echt super aan deze regeling.’
11
Wie: Cibap Next – Cibap Vakschool voor vormgeving, LOI en Brainstud
Wat: Flexibele maatwerktrajecten voor de oplei- dingen Software developer en Ruimtelijk vorm- gever
Start project: Mei 2020 Waar: Overijssel
3. Cibap Next, Brainstud en LOI
Trainingen voor onderwijspersoneel voor blended learning
Een digitale leeromgeving met (multimedia) leermateriaal
Op te leveren producten:
Contactgegevens
Hoe hebben jullie elkaar ontmoet?
Bij Cibap werken we al langer samen met LOI, in trajec- ten voor hoger onderwijs. En ook met Brainstud hadden we al contact. De manier waarop LOI en Brainstud samenwerken is heel erg van deze tijd, met kortlopende, certificeerbare modules. Ze hebben ook veel ervaring met het uitwerken van keuzedelen. Daarom zijn we samen gaan kijken hoe we onderwijstrajecten beter en flexibeler vorm kunnen geven.
Welke uitdaging speelt er binnen jullie onderwijsveld?
Werknemers in de IT en creatieve sector moeten zich voortdurend bijscholen, omdat de ontwikkelingen razendsnel gaan. Maar ze zijn zo hard nodig dat een volledige bol-opleiding meestal geen optie is.
Waar werken jullie aan?
We maken een onderwijsprogramma met blended learning (een combinatie van afstandsonderwijs en klas- sikale bijeenkomsten), digitaal lesmateriaal en coaching op afstand. Daarvoor maken we nieuw lesmateriaal en passen we bestaand materiaal aan. Daarbij gebruiken we input uit de praktijk. In deze digitale leeromgeving bieden we het leermateriaal aan.
We leiden docenten, coaches, coördinatoren en exami- natoren op voor de blended-learning methodiek. Dat is belangrijk om ons nieuwe onderwijs didactisch, vol- waardig en succesvol te laten zijn.
Hoe ver zijn jullie nu?
In maart beginnen de eerste studenten aan de opleiding voor software developer. Daarvoor liggen we op sche- ma. Parallel daaraan ontwikkelen we andere modules.
Voor de modules stelt LOI content aan Brainstud be- schikbaar. Die wordt besproken met onderwijskundigen en het werkveld. Dan maakt Brainstud een blauwdruk, die nog eens wordt aangescherpt, om de leerdoelen en de vormgeving zo concreet mogelijk te maken. Daar- na maken we het daadwerkelijke onderwijs, zoals de praktijkopdrachten en casussen voor de deelnemers. Tot slot zetten we alles in de digitale omgeving. Cibap Next biedt de trainingen aan, coacht de deelnemers online en ook in de fysieke bijeenkomsten in een creatieve leeromgeving.
‘Het is heel leerzaam om kennis te maken met andere manieren om online content aan te bieden. De online leeromgeving van Brainstud
is totaal anders dan die van LOI. Dat is een soort van kruisbestuiving die er plaats vindt.’
Welke voordelen heeft jullie samenwerking?
In het onderwijs denken we vaak lineair en in curricula en een cohortbenadering. Dat moet je loslaten om de markt goed te bedienen. Dat is enorm leerzaam. En de verschillende didactische aanpakken leveren boeiende discussies op.
Welke boodschap hebben jullie voor anderen?
Maak aan het begin van het proces, heldere en prak- tische afspraken. Dat geeft houvast. Neem de tijd om te bepalen wat je precies wilt ontwikkelen. Maak heel concrete producten, die je kunt uittesten in de markt.
Nelleke van der Zwan nvanderzwan@loi.nl
LOI
Cibap Next (niet-bekostigd)
Peter Joosten p.joosten@cibap.nl
(bekostigd)
13
⁴ De domeinen zijn afbouw, hout en onderhoud, bouw en infra, techniek en procesindus- trie, mobiliteit en voertuigen, transport, scheepvaart en logistiek, groen domein, horeca en bakkerij, handel en onderne- merschap, zorg en welzijn.
Wie: Deltion College en ORGB Opleidingen Wat: Flexibele maatwerktrajecten voor oplei- dingen voor verschillende domeinen⁴ op niveau 1 en 2
Start project: Mei 2020 Waar: Overijssel
4. Deltion College en ORGB Opleidingen
Op te leveren producten:
Contactgegevens
Hoe hebben jullie elkaar ontmoet?
We kennen elkaar uit de coöperatie RegioOpleiders, een organisatie die onderwijsvraag- en aanbod in de regio Zwolle bij elkaar brengt. Bij ORBG werken we al samen met het Alfa College, voor niveau 3 en 4 (zie volgend gespreksverslag). Met het Deltion College doen we dat voor niveau 1 en 2.
Welke uitdaging speelt er binnen jullie onderwijsveld?
Boeken en onderwijsmethoden voldoen aan de wet- telijke eisen, maar ze zijn meestal niet op maat voor volwassenen. Ze sluiten niet aan op wat studenten en het bedrijfsleven nodig hebben.
Waar werken jullie aan?
Wij zorgen wel voor maatwerk. We gaan laagdrempelig toegankelijke opleidingen voor 300 volwassen studen- ten ontwikkelen. Daarvoor verzamelen en ontwikkelen we onderwijsmaterialen, hulpmiddelen en sjablonen die aansluiten bij de bedrijfscontext. We gebruiken ze voor korte en lange curricula, met beroepsoverstijgende competenties in de derde leerweg.
Hoe ver zijn jullie nu?
We werken op dit moment de digitale kennisbank bij, met opleidingen op niveau 1 en 2, en met extra mate- riaal en hulpmiddelen voor docenten. De kennisbank ontwikkelen we met en voor alle partijen van RegioOp- leiders. Ook maken we een leergang waarmee we do- centen trainen in ontwerpen, begeleiden en valideren.
Verder werven we docenten en studenten, om straks snel de pilot te kunnen starten.
Corona bezorgt ons wel problemen. Vooral in de zorg is er maar weinig tijd om studenten in te werken en te begeleiden. En het digitaal samenwerken met zoveel partijen is ook lastig. Je leert elkaar minder goed kennen en kunt daardoor minder goed koudwatervrees wegne- men. Hierdoor hebben we helaas al vertraging opgelo- pen. Met wat pech hebben we meer tijd nodig dan de geplande 2 jaar voor het project.
‘Omdat je elkaars ‘markten’ leert kennen, kunnen we onze kennis en ervaring beter inzetten om de klant het beste te bedienen.
Deltion merkt dat docenten anders gaan denken: de afnemer is leidend, niet de school.
Dat is een mooi leerpunt.’
‘Om daadwerkelijk met elkaar aan de slag te kunnen, moet je zorgen voor onderling
vertrouwen.’
Welke voordelen heeft jullie samenwerking?
We kenden elkaar al uit RegioOpleiders, waar een gemeenschappelijke koers is ontwikkeld. Maar door de subsidie gaan we nu echt opleidingen op poten zetten.
Welke boodschap hebben jullie voor anderen?
Bereid alles al aan de voorkant goed voor. Zorg bijvoor- beeld voor een goed ingerichte projectorganisatie. En maak duidelijke afspraken. Dat is ontzettend belangrijk.
Leergang voor docenten/werk- begeleiders met 4 modules:
ophalen, ontwerpen & ontwik- kelen, begeleiden en valideren Digitale kennisbank met onderwijs- materiaal, onderwijsmethoden en hulpmiddelen
Simon Duindam
simon.duindam@orgb.nl
ORGB Opleidingen
Deltion College (niet-bekostigd)
Sjoerd Bos sbos@deltion.nl
(bekostigd)
4. Deltion en ORGB
4. Deltion en ORGB
15
Samenwerkingsverbanden aanvraagronde 2 april 2020
17
Wie: Alfa-college en ORGB
Wat: Flexibele maatwerktrajecten voor opleidin- gen in verschillende domeinen op niveau 3 en 4
5Start project: September 2020 Waar: Regio Zwolle
5. Alfa-college en ORGB Opleidingen
Een opleidingsprogramma voor 18 opleidingen op niveau 3 en 4
Een digitale kennisbank ⁶ met onderwijsmateriaal, onderwijsmethoden en hulpmiddelen
Digitaal portofolio
voor validatie en inzicht in bereikte resultaten van studenten
Op te leveren producten:
Simon Duindam
sduindam@theinnovationtree.nl
ORGB Opleidingen (niet-bekostigd) Jurgen Grobbée
jbgm.grobbee@alfa-college.nl
Alfa-college (bekostigd)
Contactgegevens
Hoe hebben jullie elkaar ontmoet?
We kennen elkaar vanuit het regionaal samenwerkings- verband RegioOpleiders (zie vorig gespreksverslag). Dat is het loket voor leven lang ontwikkelen, in de arbeids- marktregio Zwolle. Daar zijn een aantal private en publieke opleiders bij aangehaakt, waaronder ORGB.
Welke uitdaging speelt er binnen jullie onderwijsveld?
Boeken en onderwijsmethoden voldoen wel aan wet- telijke eisen voor mbo-onderwijs, maar ze zijn meestal niet op maat gemaakt voor volwassenen. Daardoor slui- ten ze niet aan op de vraag uit het veld en de behoeften van de deelnemers.
Waar werken jullie aan?
We maken onderwijsmateriaal en onderwijsmetho- den waar wel behoefte aan is. Daarvoor verzamelen, ontwerpen en ontwikkelen we onderwijsmaterialen, hulpmiddelen en sjablonen. We gebruiken ze om korte en lange curricula met beroepsoverstijgende competen- ties te ontwikkelen, in de derde leerweg.
Daarnaast vullen we een digitale kennisbank met onder- wijsmateriaal en hulpmiddelen. Daarin nemen we voor alle deelnemers studietaken op, met ondersteunende
‘just-in-time’ informatie en theoretische ondersteuning.
Ook willen we 60 docenten opleiden om nieuwe materi- alen goed te gebruiken.
Hoe ver zijn jullie nu?
Er zijn 13 mensen aan de slag, die in teams de leergang vormgeven. We zijn al begonnen met het onderwijspro- gramma en de technische infrastructuur.
We hebben wel iets vertraging door de coronacrisis.
Doordat we elkaar bijna niet fysiek ontmoeten, starten dingen trager, een belangrijke meeting gaat niet door.
‘Het is ongelofelijk leerzaam om met elkaar aan de slag te gaan in het ontwikkelen van
producten voor de derde leerweg.’
Welke voordelen heeft jullie samenwerking?
We vullen elkaar enorm goed aan. Het Alfa College leert bijvoorbeeld erg veel van ORGB op het gebied van ontwikkelen en lesomgevingen. Het ORGB leert van Alfa College dat je soms erg concreet moet zijn, voordat din- gen op hun plek vallen, bijvoorbeeld bij het maken van bepaalde analyses. Normaal denken we bij ORGB meer vanuit een ontwerpbenadering en wat abstracter.Het is prettig dat we complementair zijn, dat werkt beter dan wanneer iedereen hetzelfde is.
Welke boodschap hebben jullie voor anderen?
Zorg dat je iets als RegioOpleiders hebt. Dat brengt ons veel, niet alleen voor dit project, maar ook op andere gebieden. Organisaties als RegioOpleiders heb je niet overal, maar het helpt erg als je met een aantal scholen afspraken kunt maken voor een gezamenlijk doel.
Wat verder heel belangrijk is, is dat je aan de voorkant je projectorganisatie goed inricht. Neem daar echt de tijd voor. Zorg dat je mensen in het team hebt die met elkaar door één deur kunnen en elkaar versterken. Soms mag het best schuren, maar je moet elkaar vinden op de inhoud.
⁵ Het zijn opleidingen voor de domeinen afbouw, hout en onderhoud, bouw en infra, techniek en procesindustrie, mobiliteit en voertuigen, trans- port, scheepvaart en logistiek, groen domein, horeca en bakkerij, handel en ondernemerschap, zorg en welzijn.
⁶ Er wordt gelijk opgetrokken met samenwerkingsverband nummer 4 van deze publicatie (Deltion Colle- ge en ORGB Opleidingen). Er wordt door beide samenwerkingsverbanden afgestemd bij het werken aan de digitale kennisbank.
19
Ca. 20 leermodules
voor ‘logistiek medewerker niveau 2’ en ‘logistiek team- leider niveau 3’
Exameninstrumentarium dat waardeert wat er aan de voorkant in het porfolio wordt ingebracht middels een ontwikkelde 0-meting en de ontwikkeling van de individuele student volgt
Een geschikt didactisch model alsmede materiaal om docenten, praktijkbegeleiders en examinatoren te scholen in het gekozen didactisch model
Op te leveren producten:
Martin Brandenburg
martinbrandenburg@technicom.nl
Technicom (niet-bekostigd) Kees Schilder
k.schilder@zadkine.nl
ROC Zadkine (bekostigd)
Contactgegevens
6. ROC Zadkine, MBO Amersfoort,
ROC Noorderpoort en Technicom Hoe hebben jullie elkaar ontmoet?
We lazen bij Zadkine over de Vakverklaring van Rand- stad. Dat is een bewijs waarmee mensen aantonen dat zij bepaalde werkprocessen van hun vak beheersen. Er zijn bronzen, zilveren en gouden Vakverklaringen, die de waardering uitdrukken van Randstad voor persoonlijke vaardigheden. We vonden dat zo interessant dat we contact met Randstad opnamen, om te kijken of we iets van elkaar konden leren. Er is vervolgens een bijeen- komst geweest met Technicom en MBO Amersfoort, om een mogelijke samenwerking te bekijken in het kader van flexibiliseringsprojecten voor volwassenen. Hier is Noorderpoort later ook bij aangesloten. Samen zijn we plannen gaan maken, om een brug te bouwen tussen informeel en formeel leren.
Welke uitdaging speelt er binnen jullie onderwijsveld?
Door robotisering, automatisering en digitalisering ver- andert het vak van de logistieke professional. Daarnaast is de doelgroep die wij willen opleiden erg divers. Er zijn zij-instromers, mensen die al jaren in het vak zitten en mensen die pas net beginnen. Onze taak is om werken- den en werkzoekenden op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo op te leiden.
Waar werken jullie aan?
We maken een flexibel en toekomstgericht leerarran- gement, dat een brug slaat tussen informeel en for- meel leren. We gebruiken innovatieve lesmethodes, die aansluiten bij wat werkenden en werkzoekenden nodig hebben. De onderwijsprogramma’s leiden op tot een volledig mbo-diploma, maar zijn ook modulair te volgen.
Aan het eind van de subsidieperiode moeten er 2 uit- gewerkte, in een pilot geteste, lesprogramma’s liggen.
Ze moeten als blauwdruk kunnen dienen voor andere opleidingen. En over 5 jaar willen we minstens 5 andere opleidingen hebben die zijn gemaakt volgens het onder- wijskundige model en de pilot met logistiek.
‘Om de veranderende de arbeidsmarkt bij te houden, moeten mensen opgeleid worden
voor taken en beroepen die nu nog niet bestaan. En een ‘leven lang ontwikkelen’
moet aantrekkelijk gemaakt worden.’
Hoe ver zijn jullie nu?
Dit is een ontwikkeljaar. Een stuurgroep, een projectlei- der en 3 werkgroepen werken aan onderwijs, examine- ring en didactiek. De opzet voor de module onderwijs is al af. De werkgroep examinering onderzoekt nu hoe we leer- en werkervaring van volwassen studenten in kaart kunnen brengen en eventuele vrijstellingen kunnen ver- lenen. Ze ontwikkelt meetinstrumenten, die nodig zijn voor individuele leerplannen. De werkgroep didactiek werkt aan het didactische model en het erin scholen van docenten en examinatoren.
Welke voordelen heeft jullie samenwerking?
We hebben allemaal onze eigen expertise en netwerken.
Dat zorgt voor kruisbestuiving. Zadkine is bijvoorbeeld al erg sterk in de bol-opleidingen, terwijl Technicom veel ervaring heeft met bbl-opleidingen. Randstad heeft veel ervaring met werving en selectie, plus een uitgebreid netwerk met bedrijven, gemeenten en UWV. We vullen elkaar dus aan.
Welke boodschap hebben jullie voor anderen?
De belangrijkste boodschap is: hou het concreet en haalbaar. Formuleer je doelstellingen SMART en haal- baar. Wij hebben daarvoor iemand ingehuurd, die heeft meegeschreven aan de subsidieaanvraag voor OCW.
Onze heldere doelen helpen ook om het samenwer- kingsverband klein te houden. Dat zorgt voor overzicht, waardoor je makkelijker van elkaar weet dat je op dezelfde koers zit.
Wie: ROC Zadkine, MBO Amersfoort, ROC Noorderpoort en Technicom
Wat: Flexibele maatwerktrajecten voor opleidin- gen in de logistiek op niveau 2 en 3
Start project: September 2020 Waar: Landelijk
21
Nieuwe leermiddelen zoals instructiefilmpjes
Online leeromgeving en app
Wie: ROC Albeda en Heads Academy
Wat: Flexibele maatwerktrajecten voor Kappers- opleidingen op niveau 3 en 4
Start project: September 2020 Waar: Regio Rotterdam
7. ROC Albeda en Heads Academy
19 modules
voor ‘Kapper’, ‘Hairstylist Dame en Heer’ en ‘Salonmanager Dame en Heer’
Op te leveren producten:
Renate van Laerhoven renate@headsacademy.nl
Heads Academy (niet-bekostigd) Bianca Hellenthal-van Dam
b.hellenthal@albeda.nl (bekostigd)
Contactgegevens
Hoe hebben jullie elkaar ontmoet?
Vanuit Albeda wilden we al langer onderwijstrajecten in de derde leerweg ontwikkelen. En toen we op een voorlichtingsbijeenkomst van OCW in gesprek raakten, was er meteen een klik.
Welke uitdaging speelt er binnen jullie onderwijsveld?
De arbeidsmarkt voor kappers verandert. Er is steeds meer vraag naar kappers met een diploma op niveau 3 en 4. Daarnaast neemt het aantal ambulante kappers en barbershops toe en groeit de interesse in bepaalde specialisaties. Flexibel beroepsonderwijs maakt het makkelijker voor volwassenen om een
mbo-kappersopleiding te volgen. Ook het onderscheid tussen het dames- en het herenvak in het nieuwe kwalificatiedossier biedt meer mogelijkheden voor een passend aanbod. ‘Passend’ betekent dat het onderwijs qua aanbod (een enkele module of een hele opleiding) en organisatorisch (met avond- en afstandsonderwijs, digitale instructie) aansluit op wat volwassen studenten willen en nodig hebben.
Waar werken jullie aan?
We maken een app voor de mobiele telefoon, met alle modules. Studenten kiezen modules en volgen het onderwijs dat erbij hoort. Dat kunnen praktijklessen zijn of digitaal afstandsonderwijs, want voor een module
‘kleuren’ is een andere instructievorm nodig dan voor een module Engels. We ontwikkelen daarvoor leermid- delen zoals instructiefilmpjes.
Hoe ver zijn jullie nu?
Voor theoretische modules gebruiken we bestaand les- materiaal. Voor de praktische modules is dit ingewikkel- der, omdat het materiaal vaak ontworpen is voor jonge- ren. Er gaat daardoor veel meer tijd in zitten dan we van tevoren bedachten, maar we hebben het lesprogramma nu in grote lijnen rond. Onze kennis over het aanpassen ervan willen we graag met anderen delen.
We kijken nu hoe we de modules in een online leerom- geving en app kunnen zetten. Daarvoor hebben we – na veel zoeken – een goed voorbeeld gevonden in Enge-
‘We hebben allebei een andere kijk op het onderwijs, maar vullen elkaar mooi aan.
Daardoor kunnen we veel beter lesmateriaal maken dan wanneer we dat apart zouden doen. Groot voordeel is dat we vanuit dezelfde
achtergrond werken en een passie hebben voor het kappersvak. Zo kunnen we ook vanuit
de branche denken wat er nodig is’.
land. Daar halen we ideeën uit over de inrichting van de online modules. In september willen een pilot starten, waarin we één module uitproberen. Daarna gaan we door met de rest.
Welke voordelen heeft jullie samenwerking?
We leren ontzettend veel van elkaar. Heads Academy heeft veel ervaring met trainingen voor volwassenen, en kijkt meer naar de commerciële kant. Ze zijn sterk in werving, en haken aan bij trends en ontwikkelingen. Al- beda is sterk in flexibel opleiden, kwaliteitsborging, exa- minering en onderwijskundige ontwikkeling. Wij denken meer vanuit onderwijsconcepten en de wetenschap.
Welke boodschap hebben jullie voor anderen?
Ga lekker samenwerken, want je kan heel veel van elkaar leren. Je bent elkaars concurrenten, maar je moet ook gewoon vertrouwen hebben in jezelf en de samen- werking als versterking zien. Zie je kansen en grijp ze. Je hoort vaak dat er in het onderwijs weinig kan, maar er is zo veel mogelijk. Met passie kom je heel ver.
ROC Albeda
23
Wie: Alfa College, Aventus, Curio, Deltion College, Graafschap College, Horizon College, LOI, MBO Amersfoort, mboRijnland, Nova College, ROC Mondriaan, ROC Tilburg, ROC van Twente Wat: Flexibele maatwerktrajecten voor de oplei- dingen Timmerman en Metselaar, niveau 2
Start project: September 2020 Waar: Landelijk
8. ROC van Twente (als penvoerder) met 12 andere bekostigde instellingen en LOI
Contactgegevens
Digitale bibliotheek
Programma voor examinering
Wervingstrategie Calculatiemodellen voor prijsvorming
Op te leveren producten:
Nelleke van der Zwan nvanderzwan@loi.nl
LOI (niet-bekostigd) Ineke Magdelijns
imagdelijns@rocvantwente.nl (bekostigd)
ROC van Twente
Hoe hebben jullie elkaar ontmoet?
Bij het ROC van Twente wilden we graag een landelijke samenwerking, waarbij zoveel mogelijk roc’s meedoen en gezamenlijk de beschikbare subsidie benutten. Er bleek veel belangstelling te zijn. We werkten trouwens al langer samen met de LOI, vooral voor secretariële opleidingen.
Welke uitdaging speelt er binnen jullie onderwijsveld?
Er is te weinig instroom in de bouw- en infrasector. Dat kan worden opgelost met nieuwe technieken, naast het klassieke metsel- en voegwerk. Daarvoor moeten werkenden dan wel worden omgeschoold.
Voordeel van de nieuwe technieken is dat het werk ook interessant wordt voor zij-instromers en werkzoeken- den. Die doelgroepen hebben echter al een tijdje geen regulier onderwijs gevolgd en lopen er ook niet vanzelf warm voor.
Waar werken jullie aan?
We ontwikkelen modulaire onderwijsprogramma’s, die uitgaan van een beroepstaak en gebaseerd op het 4C/ID model van ‘Van Merriënboer’. Voor de modules maken we didactische werkvormen, leermiddelen, toetsen en examens. Daarnaast besteden we veel aandacht aan de intake waardoor aantoonbare kennis en ervarin- gen inzichtelijk en gevalideerd kunnen worden en het opleidingsprogramma hierop kan aansluiten. Bijzonder is de digitale bibliotheek, waarin alle nieuwe producten straks te vinden zijn. Scholen en bedrijven kunnen er gebruik van maken.
Hoe ver zijn jullie nu?
Best ver. Het praktijkgedeelte en de keuzedelen zijn zo goed als af. En veel activiteiten zijn in ontwikkeling. Bin- nenkort beginnen we pilots met 6 scholen in verschil- lende regio’s.
‘Het grote voordeel van dit project is dat er zoveel partijen in zitten die allemaal wat anders inbrengen, maar wel hetzelfde doel hebben. De verplichting om samen te
werken is geweldig.’
‘Zorg dat je zo vroeg mogelijk een sterke projectleider hebt, die zorgt voor een doordachte
en gestructureerde aanpak van het project’.
Welke voordelen heeft jullie samenwerking?
De LOI is al flexibeler, met maatwerk, afstandsleren en examineren. Ze combineert ook vakken als burgerschap en Nederlands. Wij zijn wat traditioneler, en denken meer in jaarplanningen.
Dat zie je ook bij de intake. Wij kijken naar het minimum aantal onderwijsuren, de LOI kijkt naar
wat iemand moet kunnen en kennen. Door die aanpak- ken te combineren, leer je van elkaar. Dat is van enorme meerwaarde.
Voor de LOI zou het op termijn supermooi zijn als het ook de opleiding timmerman en metselaar kan aan- bieden. Daarvoor kan de LOI weer veel van ons leren.
En waar mogelijk gebruik maken van de infrastructuur die we gezamenlijk met de opleidingsbedrijven bouw hebben.
Minstens even waardevol is dat de collectieve oplei- dingsbedrijven in de bouw ook meedoen. Zij zitten in de werkgroepen en doen straks mee met de uitvoering. Er is dus een directe link met de beroepspraktijk.
Welke boodschap hebben jullie voor anderen?
Wees duidelijk over wat het doel is en wat iedereen ermee wil bereiken. Probeer snel knopen door te hakken en door te pakken.
Regel ook een goede urenregistratie in de basis, ook naar de partners toe. Maak daar vooraf heldere afspra- ken over. Dat helpt enorm.
8. ROC T wente en LOI
12. Deltion en Technicom
25
Wie: Nimeto en GOC
Wat: Flexibele maatwerktrajecten voor opleidin- gen Schilder niveau 2 en Ruimtelijk Vormgever niveau 4
Start project: September 2020 Waar: Landelijk
9. Nimeto en GOC
Contactgegevens
Hoe hebben jullie elkaar ontmoet?
De directeur van Nimeto komt van GOC. En we hadden allebei al contact met OnderhoudNL, dat ons helpt bij de invulling van de schildersopleiding. Nimeto is opgericht door de voorloper van de branche-organisatie Onder- houdNL, en we hebben samen meerdere projecten gedraaid.
Welke uitdaging speelt er binnen jullie onderwijsveld?
Bij Nimeto bieden we al zoveel mogelijk modules aan.
Toch zien bedrijven en deelnemers de omvang en zwaarte van de opleiding nog als een hobbel. Niet ieder- een zit te wachten op twee jaar onderwijs. Verder is het aanbod van flexibel onderwijs voor deze opleidingen zeer beperkt en zijn de opleidingen nog niet beschikbaar in de derde leerweg. We spelen dus nog onvoldoende in op de vraag naar flexibel onderwijs voor volwassenen.
Dat is zonde, want schilder is een ‘kansberoep’ volgens het UWV. Het vak biedt ook kansen voor een leven lang ontwikkelen. Er is dan ook veel vraag naar.
‘Via de brancheverenigingen volgt later een landelijke uitrol van het te ontwikkelen
onderwijsprogramma.’
‘Laatst kreeg ik nog een telefoontje van een accountant die zijn baan was verloren. Hij wilde
graag worden omgeschoold naar schilder.’
Hoe ver zijn jullie nu?
We kijken nu welke elementen cruciaal zijn voor leven lang ontwikkelen. En we hebben beslist welke kerntaken en kernprocessen we willen opnemen in de aanvraag voor het mbo-certificaat. Daarnaast bouwen we al aan onze e-learning.
Welke voordelen heeft jullie samenwerking?
GOC weet veel over keuzedelen en mbo-certificaten, wat een mooie aanvulling is op de praktische kennis van Nimeto. GOC heeft ook ervaring met brancheop- leidingen en cursussen van mensen die al in de praktijk werken. We vullen elkaar met onze kennis mooi aan.
Het is een win-winsituatie.
Welke boodschap hebben jullie voor anderen?
Je moet de vraag en het resultaat heel helder hebben, dat is echt nodig. Als dat ontbreekt bij één van de partij- en, dan wil je nog wel eens verzwakken.
Aad Vollebregt a.vollebregt@goc.nl
Stichting GOC (niet-bekostigd) Marcel van der Borden
m.vanderborden@nimeto.nl (bekostigd)
Nimeto
Digitaal ingerichte LMS (coaching, beoordeling en leermodules mbo- certificaten)
Programma examinering Wervingsstrategie
Op te leveren producten:
Waar werken jullie aan?
We maken individuele routes voor volwassen studen- ten, die ze in hun eigen tempo kunnen volgen. Het onderwijs gebeurt via online modules, ‘challenges’.
Praktijkinstructie vindt plaats op verschillende locaties.
De student kan zelf een tijdstip plannen. We maken ook een programma met vaardigheden voor duurzame inzetbaarheid en leven lang ontwikkelen. Het omvat de thema’s eigen regie nemen, verantwoordelijkheid, fit en gezond werken, en reflectie op het beroep en het eigen functioneren daarin. Het te ontwikkelen program- ma moet model staan om ook andere opleidingen van Nimeto en GOC te flexibiliseren.
27
Wie: ROC Noorderpoort en Spring Instituut Wat: Flexibele maatwerktrajecten voor de oplei- dingen Manager/ondernemer horeca en Meewer- kend horecaondernemer (niveau 4)
Start project: September 2020 Waar: Groningen
10. ROC Noorderpoort en Spring Instituut
Contactgegevens
Professionalisering van docenten met behulp van leernetwerken
Een praktijkscan ter beoordeling van eerder verworven competenties (t.b.v. maatwerk)
Verzamelde bewijzen tijdens onderwijs tellen mee bij summatieve beoordeling
Leermodules en moduulpakketten met mbo-certificaat bij de op- leidingen Manager ondernemer horeca en Meewerkend horeca- ondernemer
Op te leveren producten:
Hoe hebben jullie elkaar ontmoet?
Als Spring Instituut organiseerden we met het ministe- rie van OCW een voorlichtingsbijeenkomst over leven lang ontwikkelen. Tijdens een speeddate ontmoetten we daar Noorderpoort en het voelde meteen goed.
Later hebben we elkaar gebeld en toen ging het balletje rollen.
‘Het is leuk om volwassenen op een nieuwe manier (weer) aan het leren te krijgen, om
ze enthousiast te maken voor een nieuw diploma. Bij het Spring Instituut halen
mensen van boven de 60 nog mbo-diploma’s. Dat is prachtig, dat geeft
een kick.’
‘Je bent altijd opzoek naar 1+1 is 3. Die klik was er al vanaf het begin bij ons.’
Hoe ver zijn jullie nu?
We denken nu nog veel na over uitdagingen en dilem- ma’s, in drie ontwikkelgroepen en een projectgroep.
Dat is heel leuk, het geeft veel energie. We respecteren elkaar en leren van elkaar.
We hebben al redelijk duidelijk wat een module is, aan de hand van het kwalificatiedossier en input uit de branche. Het gaat heel snel, de blauwdruk is nu al klaar.
Het bedrijfsleven denkt ook mee over de uitwerking, we spreken regelmatig vertegenwoordigers uit de sector.
Welke voordelen heeft jullie samenwerking?
Bij Spring Instituut hebben we veel aan de kennis van de bekostigde instellingen. Het zijn grote scholen met veel vakdocenten en ervaring op inhoudelijke dossiers. Bij Noorderpoort leren we van Spring Instituut, omdat zij al vrij ver zijn met flexibel online onderwijs.
Welke boodschap hebben jullie voor anderen?
Leer elkaar kennen, zodat je elkaar vertrouwt en weet wat je aan elkaar hebt. De particuliere en bekostigde werelden staan nog echt heel ver van elkaar af. Neem daarom voldoende tijd op alle lagen, om verbinding te maken. Zie de noodzaak tot samenwerking, werk vanuit wederkerigheid en kies samen je doel. Want als je een gedeeld doel hebt, dan geeft het niet dat één meer leert van het ene onderwerp en de ander van het andere.
Welke uitdaging speelt er binnen jullie onderwijsveld?
Noorderpoort heeft veel en goede bol- en bbl-opleidin- gen. Ook de opleidingen Manager/ondernemer horeca en Meewerkend horecaondernemer (Hotelschool) voor 16- tot 20-jarigen zijn al jarenlang populair. Als Noor- derpoort hebben we minder ervaring met programma’s voor volwassenen. Spring Instituut heeft juist ervaring met flexibele beroepsopleidingen voor werkenden. Bij Spring Instituut kunnen studenten bijvoorbeeld elk mo- ment starten en op een frisse en aantrekkelijke manier leren. Wat ze al kennen en kunnen, hoeven ze niet nog- maals te leren. Met de samenwerking tussen Noorder- poort en Spring Instituut wordt maatwerk aangeboden aan een nieuwe doelgroep.
Waar werken jullie aan?
We gaan eerst de bestaande onderwijscontent verta- len naar modules, die studenten straks online kunnen volgen. Daarbinnen zorgen we voor didactische variatie, om studenten met verschillende voorkeuren te bedie- nen. De opleidingen worden aangeboden in de derde leerweg. Zo wordt het mogelijk om de opleiding ver- sneld te doorlopen of in delen te doen, mede afhankelijk van de reeds aanwezige kennis en vaardigheden.
Tegelijkertijd ontwikkelen we een model voor maat- werkbegeleiding. We willen een duidelijke contact- structuur maken, waarbij de student op elk moment aanspraak kan maken op de coaching of begeleiding die hij nodig heeft.
Tot slot gaan we ons instrument voor individueel maatwerk verder ontwikkelen. We merken namelijk dat niet alleen voor de beroepsgerichte vakken, maar ook voor de generieke vakken het startniveau per student verschilt.
Joanne Schuiteman
joanne@springinstituut.nl
Spring Instituut (niet-bekostigd) Linda Broekmans
ea.broekmans@noorderpoort.nl (bekostigd)
ROC Noorderpoort
29
Samenwerkingsverbanden aanvraagronde 2 juni 2020
31
Wie: Summa college, Educared en Bureau G&D Wat: Flexibele maatwerktrajecten voor de oplei- ding Helpende Zorg en Welzijn, niveau 2
Start project: November 2020 Waar: Landelijk
11. Summa college, Educared en Bureau G&D
Contactgegevens
Hoe hebben jullie elkaar ontmoet?
Er was een bijeenkomst in Ede, bij het Spring Instituut, voor de kick-off van de regeling. Educared en Sum- maCollege raakten daar met elkaar aan de praat, over flexibel opleiden. Ze besloten verder te praten en er nog een partij bij te zoeken, voor meer invalshoeken en expertise. Dat werd G&D.
Welke uitdaging speelt er binnen jullie onderwijsveld?
Er is al een tekort aan personeel in de zorg en de komen- de jaren groeit dat tekort nog verder. Zorgorganisaties werven veel volwassenen, die als zij-instromers opge- leid worden en aan de slag gaan. Om ervoor te zorgen dat deze zij-instromers snel opgeleid kunnen worden, is het van belang om daarbij een passende opleiding aan te kunnen bieden.
Een andere trend is dat medewerkers die zonder oplei- ding al in de zorg werken zich verder willen ontwikkelen binnen de zorg. Vaak zijn dit vrijwilligers en functies op niveau 1 en 2, zoals gastvrouwen in de Verpleging, Verzorging en Thuiszorg. Om ook deze doelgroep de kans te geven zich verder te blijven ontwikkelen, is het belangrijk om flexibel onderwijs aan te bieden.
‘We moeten opnieuw nadenken over wat het best past bij de doelgroep, hoe we dat flexibel kunnen maken en wat past bij de vraag en de mogelijkheden van zorgorganisaties. Dit is best spannend, omdat we niet op voorhand
gebaande paden willen bewandelen.’
‘Het ging allemaal vrij spontaan, na die eerste bijeenkomst.’
‘Als kleine instelling leer je van grote instellin- gen hoe je grotere processen vormgeeft. Ook over netwerken leren we veel van elkaar. We leren bijvoorbeeld beter contact te leggen met regionale arbeidsmarktpartijen en leven lang ontwikkelen regionale coördinatiepunten.’
het begeleidingsconcept ‘webbased’ ondersteunen en laten aansluiten op de doelgroep en het onderwijspro- gramma. En tot slot ontwerpen we met project 4 een aanzet tot flexibele examinering. We willen dat onze aanpak ook bruikbaar is voor alle andere opleidingen in zorg en welzijn. Zo willen we iets doen tegen het ernsti- ge personeelstekort in die sectoren.
Hoe ver zijn jullie nu?
We zijn net begonnen, binnenkort is de kick-off. Geluk- kig zijn we het al in grote lijnen eens over de aanpak en inrichting. En we hebben al een duidelijke projectplan- ning, die we maakten voor de subsidie-aanvraag.
Welke voordelen heeft jullie samenwerking?
Vooraf hebben goed gekeken welke expertise we hebben, daardoor vullen we elkaar goed aan. Educared heeft veel ervaring met moderne leeroplossingen, G&D met het begeleidingsproces. Bij het Summa College zijn we meer allround en proberen we alles met elkaar te verbinden.
Verder mogen we bij elkaar in de keuken kijken en din- gen van elkaar gebruiken, ondanks dat we in dezelfde markt opereren.
Welke boodschap hebben jullie voor anderen?
Hou altijd in je achterhoofd dat je het praktisch moet houden, want je werkt met een aantal partijen samen.
En zorg ervoor dat je iets ontwikkelt dat uitvoerbaar is en toegepast kan worden. Ga open het gesprek aan over wat elkaars sterke punten zijn.
Een (webbased ondersteund) begeleidingsmodel dat afgestemd is op de leerkenmerken van de doelgroep (niveau 2), de beroepspraktijk en het opleidingsinstituut
Een set interactieve AV/Webbased leer- oplossingen die kan worden ingebed in het curriculum Leermodules voor mbo-certificaten
Op te leveren producten:
Marc van Harten
marcvanharten@educared.nl
Martin Gloudemans m.gloudemans@gdnet.nl
Educared (niet-bekostigd) Bureau G&D (niet-bekostigd)
Miquette van den Borne
Mhj.vandenborne@summacollege.nl
(bekostigd) Summa college
Waar werken jullie aan?
We beginnen 4 grote projecten. Project 1 is dat we een aanpak ontwikkelen om leerervaring te erkennen. Daar kunnen we dan op aansluiten, met gepersonaliseerde maatwerktrajecten. Educared heeft hier al een prima aanzet voor, maar er is nog werk nodig. Project 2 is een flexibele opleiding op niveau 2 voor volwassenen, met moderne leeroplossingen. Project nummer 3 is dat we
11. Sumnma college, Educared en Bureau G&D
11. Sumnma college, Educared en Bureau G&D
11. Sumnma college, Educared en Bureau G&D
33
Hoe hebben jullie elkaar ontmoet?
De roc’s kennen elkaar al uit de vak commissie MEI (Metaal, Elektrotechniek en Installatietechniek), van de MBO Raad. Daar kwamen we op het idee om de sub- sidie aan te vragen. Toen we de branche erover infor- meerden, is Technicom aangehaakt.
Welke uitdaging speelt er binnen jullie onderwijsveld?
De sector zit te springen om monteurs op niveau 3. Het is niet voor alle (potentiële) nieuwe instromers haalbaar om gelijk een mbo-3 diploma te halen, bijvoorbeeld door de opleidingsduur, maar ook door het niveau van de opleiding. Via niveau 2 en het aanleren van eenvou- digere beroepstaken wordt de instroommogelijkheid vergroot en is het veel beter mogelijk om mensen in hun eigen tempo en naar hun eigen vermogen op te leiden.
‘Het modulair onderwijs is een rijdende trein.
Als we daar niet opspringen, laten we veel kansen liggen.’
‘Er zijn doelgroepen die je niet bereikt met het aanbieden van alleen een volledige mbo-
opleiding. Met het nieuwe traject lukt dat straks wel.’
Hoe ver zijn jullie nu?
We zitten nog in de beginfase, en formeren nu de teams voor de werkgroepen.
Welke voordelen heeft jullie samenwerking?
Doordat we met zovelen zijn, brengen we heel veel specifieke vakkennis bij elkaar. En de regeling motiveert om samen te werken en elkaars expertise te gebruiken.
Dat zorgt voor betere opleidingen, betere examens en een betere aansluiting op de markt. Technicom brengt waardevolle kennis in over vraaggestuurd onderwijs.
Welke boodschap hebben jullie voor anderen?
Kijk van te voren goed naar de begroting. Het kan bij- voorbeeld zo zijn dat instellingen verschillende uurtarie- ven hanteren. Het is handig om het daar vooraf over te hebben.
Richt je samenwerking ook organisatorisch goed in, zeker in dit coronatijdperk. Want daardoor zijn er best capaciteitsproblemen
Inventariseer ook goed wat je al hebt liggen aan materi- aal en kennis. Haal daar je voordeel uit.
Waar werken jullie aan?
We willen een goede modulaire basisopleiding opzet- ten, die mensen leert beroepstaken uit te voeren. Dan worden ze stap voor stap beter in hun vak, en hoeven ze niet in één keer een heel diploma te halen.
Voor de praktijkopdrachten gebruiken we bestaand materiaal, dat we in een digitale bibliotheek plaatsen.
Opleiders van instellingen en bedrijven kunnen daar het materiaal uit halen dat ze nodig hebben voor de prak- tijkdelen. Ze kunnen ook materiaal toevoegen, zodat er waardevolle praktijkkennis in de bibliotheek komt.
We zetten ook examens in de digitale bibliotheek, die aansluiten op de modules. Dat is nog best ingewikkeld.
Wie: Deltion College, Technicom, ROC van Tilburg (Onderwijsgroep Tilburg), ROC van Twente, Alfa College, Aventus, Da Vinci College, Hoornbeeck College, ROC ter AA, ROC de Leijgraaf, ROC Hori- zon College, ROC Mondriaan
Wat: Flexibele maatwerktrajecten voor de oplei- ding monteur service en onderhoud installaties en systemen
12. Deltion College (als penvoerder) met 10 andere bekostigde instellingen en Technicom
Contactgegevens
Digitale bibliotheek ⁷ Leermodules voor mbo-certificaten
Op te leveren producten:
Start project: Oktober 2020 Waar: Landelijk
Technicom (niet-bekostigd)
Ineke Kramer ikramer@deltion.nl
Martin Brandenburg
martinbrandenburg@technicom.nl
(bekostigd) Deltion College
12. Deltion en T echnicom
12. Deltion en Technicom
⁷ Er wordt samen opgetrokken met samenwerkingsverband nummer 8 van deze publicatie (waar ROC van Twente penvoerder van is). De kennis die beide samenwerkingsverbanden opdoen bij het werken aan de digitale bibliotheek wordt met elkaar gedeeld.
35
Wie: ROC Midden Nederland en NCOI Wat: Flexibele maatwerktrajecten voor de opleiding Verzorgende IG-niveau 3
Start project: November 2020 Waar: Landelijk
13. ROC Midden Nederland en NCOI
Contactgegevens
Virtual learning lab voor ondersteuning van
verpleegtechnische vaardigheden
Leermodules
voor mbo-certificaten
Op te leveren producten:
Hoe hebben jullie elkaar ontmoet?
Toen de subsidieregeling er kwam, voor de eerste Corona uitbraak, was er onduidelijkheid wat de regeling nu precies inhield en waar we elkaar konden versterken.
Daarom is er met verschillende ROC’s contact gezocht.
Via spontaan buurcontact kwam er ook een gesprek met ROC Midden Nederland. We ontdekten al snel tijdens een kennismakingsgesprek dat er zo’n grote opgave ligt in de zorgsector dat samenwerking absoluut nodig is.
Daarnaast gaf ook het verkennen van elkaars kwalitei- ten veel energie om er samen de schouders onder te zetten. Inmiddels is de urgentie mede door de enorme druk in de zorg alleen maar groter geworden.
Welke uitdaging speelt er binnen jullie onderwijsveld?
Er zijn verschillende belangrijke uitdagingen in de zorg- sector. De eerste is het personeelsgebrek. Door flexibele opleidingen en flexibele instoom te organiseren voor nieuwe volwassen studenten, maar ook om zittend zorgpersoneel bij te scholen werken we aan verbetering van de instroom. De tweede uitdaging is het gebrek aan begeleidingscapaciteit binnen zorgorganisaties. Door virtuele ondersteuning oefenen de studenten de beno- digde vaardigheden zodat ze vooraf, maar ook tijdens hun stage en werk beter begrijpen wat nodig is om van toegevoegde waarde te zijn. Tot slot speelt techniek zo’n grote rol in de zorg dat het personeel z’n best moet doen om technologische ontwikkelingen bij te houden.
Door middel van het virtual learning lab ondersteunen wij ‘on en off the job’ hun leervragen.
Waar werken jullie aan?
We werken aan actuele, modulaire onderwijsprogram- ma’s. De programma’s zijn bedoeld voor herintreders en zij-instromers in de zorgsector, en ook voor het bijscholen van mensen die nu al in de zorg werken. We ontwerpen daarvoor een virtual learning lab, waar stu- denten online verpleegtechnische vaardigheden kunnen aanleren, waar en wanneer ze maar willen, los van de beschikbaarheid van docenten of praktijkbegeleiders.
We werken daarin actief samen met zorgpartners in de regio, als ook landelijke partners, zodat zij direct kunnen meedenken over passende vorm en inhoud.
Dat moet helpen om het personeelsgebrek in de zorg aan te pakken.
Hoe ver zijn jullie nu?
Beide onderwijsinstellingen zijn nu al modulair inge- richt, wat betekent dat er al veel mogelijk is. Echter, we beschikken nog niet over de virtuele ondersteuning van verpleegtechnische vaardigheden. Door dit project zijn wij in staat om hieraan een waardevolle impuls te ge- ven. De opstartfase is afgerond, inmiddels zijn we druk met het voorbereiden van een werkconferentie met onze partners in de zorg om daarmee de ontwerpeisen voor het virtual learning lab verder aan te scherpen.
Dat is nodig, want het lab moet aansluiten op wat de zorgsector nodig heeft. Deze input voegen we samen tot een glasheldere aanbestedingsprocedure, waarin we de inhoudelijke en technische eisen en wensen presen- teren. Voor de zomer zal deze procedure rond zijn, zodat er in de zomer gereageerd kan worden door marktpar- tijen. Na de zomer selecteren we een marktpartij die vervolgens in het najaar met een proof of concept komt teneinde de gunning eind ’21 te realiseren. Het wordt spannend wie erop gaat reageren en hoe dat aansluit op de eisen. Daarna starten we gefaseerd met praktijktes- ten.
Welke voordelen heeft jullie samenwerking?
Samenwerking tussen bekostigd en niet-bekostigd onderwijs was niet altijd vanzelfsprekend. Iedere oplei- der heeft ook zijn eigen focus en doelgroep waardoor samenwerking soms lastig van de grond komt. Door deze regeling zijn er goede en waardevolle gesprekken ontstaan. Ook los van de OCW-subsidie, is het erg waar- devol gebleken om met elkaar in gesprek te gaan en dat zullen we ook blijven doen.
Welke boodschap hebben jullie voor anderen?
Het is een goed idee om een extern bureau in te huren.
Wij hadden bijvoorbeeld een tekenaar bij de startsessie die de ideeën verbeeldde. Dat was heel waardevol en leuk. Een bureau kan ook helpen bij het schrijven van de subsidieaanvraag, wat erg nuttig is.
Contactgegevens
‘Neem de tijd om persoonlijk kennis met elkaar te maken. Stap er met open vizier in. Sta open voor elkaars kwaliteiten en leer elkaar kennen’.
‘We willen mensen sneller inzetbaar maken.
En omdat het begeleiden van mensen op de werkvloer van de zorgorganisaties veel tijd kost, maken we een onderwijspakket dat de
zorgsector ontlast. ’.
Contactgegevens
Kirsten van den Ancker kvandenancker@ncoi.nl
NCOI (niet-bekostigd) Bart van Kuik
b.vankuik@rocmn.nl
(bekostigd)
ROC Midden Nederland
13. ROC Midden Nederland en NCOI
12. Deltion en Technicom
37
Meer informatie over de Subsidieregeling flexibilisering be- roepsonderwijs voor volwassenen staat op de website van de Dienst Uitvoering Subsidies aan Instellingen, inclusief een lijst veel gestelde vragen en antwoorden.
De accountmanagers van OCW zijn regionaal aan- spreekpunt voor leven lang ontwikkelen en in het ver- lengde daarvan voor de Subsidieregeling flexibilisering beroepsonderwijs voor volwassenen. U kunt ook bij hen terecht voor hulpvragen. Hun contactgegevens staan op de webpagina van de RMC-regio’s.
Op levenlangontwikkelen.nl kunnen deelnemers aan de subsidieregeling kennis en ervaring uitwisselen en inspirerende maatwerkvoorbeelden vinden. Er is ook een agenda met kennis- en inspiratiebijeenkomsten en u kunt per mail vragen stellen.
In de brochure ‘Ruimte in regels - een flexibel mbo-aanbod voor leven lang ontwikkelen’ vindt u alles over de moge- lijkheden voor maatwerkonderwijs voor volwassenen.
Aan bod komen maatwerk bij de bol en bbl, de derde leerweg, examinering, financieringsmogelijkheden, certificaten en verklaringen.
Ook op de website van de Sociaal Economische Raad (SER) staan voorbeelden van een leven lang ontwikkelen, voor bedrijfsleven, onderwijs en vakbonden.
Met de mbo-nieuwsbrief van het ministerie van OCW blijft u op de hoogte van bijeenkomsten, het beleid voor leven lang ontwikkelen, en veranderingen in wet- en regelgeving.
