Het probleem van de Componentenanalyse in ISAC

Tilburg University

Het probleem van de Componentenanalyse in ISAC

van Reeken, A.J.

Publication date:

1986

Document Version

Publisher's PDF, also known as Version of record

Link to publication in Tilburg University Research Portal

Citation for published version (APA):

van Reeken, A. J. (1986). Het probleem van de Componentenanalyse in ISAC. (blz. 1-7). (Ter Discussie FEW).

Faculteit der Economische Wetenschappen.

General rights

Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. • Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain

• You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal

Take down policy

If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim.

ATHOLIEKE HOGESCHOOL 1'ILBURG

1986

14 _{EEKS TER DISCUSSIE}

No. 86.14

Het probleem van de Componenten-analyse in ISAC

` ~~~~

Drs. A.J. van Reeken

juni 1986

Inhoud:

0. Samenvatting

1. Inleiding

~

2. Vergelijking met NIAM

~

3. Discussie

~ 4. Conclusie

~ 5. Literatuur

Ïí;,;~`K.~.~.

Í~,.;r

ai~3~lc~Ti-ï~FK

j,'

.~..

Het probleem van de Componentenanalyse in ISAC

Drs. A.J. van Reeken

0. Samenvatting

Met de Componentenanalyse zoals die in het boek 'De ISAC-Methodiek' van Lundeberg et al. is beschreven, kon ik nooit overweg. Ik ben er wel mee bezig gebleven. Pas een vertaling van de ISAC-termen en begrippen in die van NIAM leidde tot de oorzaak en dus de oplossing van het probleem. De oorzaak van de verwarring blijkt de in het boek opgeroepen associatie te zijn van het begrip Identificatiekenmerk met het begrip entiteit (b.v. klant), terwijl het geas-socieerd moet worden met identificerend beschrijvend kenmerk (b.v. klantnum-mer). Het blijkt dat ISAC geen werkelijke objecten kent, maar uitsluitend, wat NIAM noemt, LOTs. Elke ISAC gebruiker - ook hij die de Componentenanalyse tot nu toe heeft laten liggen - zal met deze kennis zijn voordeel kunnen doen.

1. Inl eid ing

2

verschillende collega's en daarbij bleek dat niemand van hen de Componenten-analyse "volgens het boekje" kon toepassen. In d e praktijk liet men het maken

van C-schema's gewoon achterwege.

Omdat Warnier (2) eveneens uitgaat van een opmaakschets bij het opstellen van zijn Logisch Uitvoer Bestand (LUB) en ik daar goede ervaringen mee heb, heb ik de oplossing getracht te zoeken in een aanpassing van de Componentenanalyse aan de methode van Warnier. De oorzaak van het probleem wordt daarmee niet gevonden. Wel valt dan op dat het analyseren volgens Warnier van de opmaak-schets in deelverzamelingen tot men uitkomt op deelverzamelingen die éénmaal, die een-of-meer-maal en die soms-wel-soms-niet voorkomen, leidt tot een struc-turering van de gegevens in het bericht, maar niet tot een conceptueel gege-vensmodel.

Díe oorzaak wordt wel duidelijk bij vergelijking met NIAM. In de rest van dit artikel zal worden aangetoond dat de oorzaak in de bij de Componentenanalyse opgeroepen associatie schuilt. Terwijl, in NIAM termen, de aanwezigheid van NOLOTs wordt gesuggereerd, blijken NOLOTs in ISAC niet te bestaan.

2. Vergelijking met NIAM

We wensen een lijst met klantnummers en klantnamen.

De opmaakschets is dan eenvoudig (figuur 1):

klantnummer klantnaam

123 Jansen

Bij de Componentenanalyse spreekt men dan van het identificatiekenmerk klant met het beschrijvende kenmerk klantnaam. De tekst in het ISAC-boek (1, p. 196~8) lijkt uit te sluiten dat klantnummer ook een beschrijvend kenmerk is. De kenmerkentabel (1, p. 200) doet vermoeden dat klantnummer een identifica-tiekenmerk is, althans van dat type is.

NIAM (4) spreekt van NOLOTs en LOTs: 'K1 ant' is bij NIAM van het niet-lexicale objecttype (NOLOT); 'Klantnaam' en 'klantnummer' zijn bij NIAM van het lexica-le objecttype (LOT).

Er is een associatie tussen deze objecttypen (figuur 2):

E

{

`

,l

~~

In de taal van NIAM i s de klantnaam een homonieme naam en is het klantnummer een identificerende naam.

We moeten weer even terug naar ISAC. Het begint erop te lijken dat we het

4

De bij de Componentenanalyse gebruikte termen worden in (1) uitgelegd aan de hand van een figuur die hieronder wordt gereproduceerd (figuur 4):

berichttvPe (kenmerkendeel) waardendeel beschrijvende kenmerken identificaUe- ident~ficatie-kenmerken waarden bericht

Ffguur 5.4.7 De structuur van een bericht.

beschrijvende waarden

identifice-rende namen en de overige namen, wat een geheel andere indeling is, omdat bei-de LOTs betreffen.

3. Discussie

Uit bovenstaande vergelijking blijkt dat er een verwarring is ingeslopen tus-sen het begrip identificatiekenmerk en het begrip identificerend beschrijvend kenmerk.

Nu kan in een tabel ook moeilijk in het rechterboven kwadrant 'een optreden' van het NOLOT klant worden weergegeven; wel natuurlijk 'een optreden' van het LOT klantnummer.

Bestudering van de ISAC-tekst en met name de hierboven gereproduceerde figuur (figuur 4) maakt duidelijk dat dat komt omdat er nóg een verwarring is inge-slopen. Het blijkt dat de termen identificatie, beschrijvend en kenmerk geYn-terpreteerd moeten worden in de context van het begrip 'bericht' en niet in de context van het begrip 'object'. Dus als 'object van het bericht'. Er kunnen in een bericht geen NOLOTs voorkomen! Wel identificerende LOTs. Hieruit volgt dat de in figuur 3 geconcludeerde gelijkstelling onjuist is. Deze moet zijn

6

Daarom is het identificatiekenmerk in ISAC soms (ten onrechte) klant en soms (terecht) klantnummer. Vergelijk daarvoor de tekst op p. 198 met de figuur op p. 197 van (1).

Het wordt nu ook duidelijk dat - aangezien ISAC slechts gaat over LOTs - som-mige in het boek (1) gebruikte aanduidingen (zie b.v. figuur op p. 197) ten onrechte in de NOLOT-vorm zijn gesteld (b.v. artikel, klant, fabriek, etc.). Dezelfde verwarring wordt in de kenmerkentabel op p. 200 van (1) gedemon-streerd.

4. Conclusie

Het is geenszins verwonderlijk dat gebruikers van ISAC met de Componentenana-lyse niet goed raad wisten. Onder de in het ISAC-boek (1) beschreven Componen-tenanalyse ligt de verwarring van identificatiekenmerk als NOLOT en als iden-tificerende LOT (dus als identificerend beschrijvend kenmerk). In feite kent ISAC geen NOLOTs.

Dat lijkt te komen omdat over 'objecten van het bericht' gesproken wordt en niet over 'werkelijke objecten'. Van de identificatie van 'object van het be-richt' is geruisloos naar de identíficatie van 'object' overgestapt.

De reparatie van dit euvel is dan ook - met deze kennis - eenvoudig:

1) Maak duidelijker dat identificatie iets te maken heeft met het bericht: het

identificeert in de eerste plaats het bericht, niet de erin gerefereerde

objecten,

3) Maak duidelijk dat het ISAC te doen is om het vinden van de structuur van de identificerende kenmerken, zodat duideli jk wordt waar de beschri jvende

kenmerken iets van zeggen,

4) Vermeld in het parallellogram van de C-schema's d e identificerende kenmer-ken (dus de identificerende LOTs) en niet meer iets dat een NOLOT (zoals b.v. klant) suggereert,

5) Vermeld in de C-schema's "onder de streep" de beschrijvende kenmerken en niet meer iets dat een NOLOT (zoals b.v. fabriek) suggereert,

6) Vervang in de kenmerkentabel de kolom 'kenmerk' door d e kolom 'identifice-rend kenmerk' en de kolom 'data-element' door de kolom 'beschrijvend ken-merk'. Verwijder de kolom 'type' en de voetnoot onder de tabel.

5. Literatuur

1. Lundeberg, M. et al.: De ISAC-Methodiek; Samsom, Alphen aan den Rijn, 2e

druk, 1985.

2. Warnier, J.D.: Logische opbouw van programma's; Stenfert Kroese, Leiden,

1975.

3. Van Reeken, A.J.: Software Engineering naar Warnier-recept; In Software Crisis, Artikelenbundel Zomercursus 1983, Systeemgroep Nederland, p. 13-20.

1

IN 1985 REEDS VERSCHENEN O1. li. Roes

02. P. Kort 03. G.J.C.Th. van Schijndel 04. J. Kriens J.J.i1. Peterse 05. J. Kriens R.H. Veenstra

06. A. van den Elzen D. Talman

07. W. van Eijs W. de Freytas T. I1eke1 Oft. A. van Soest

P. Kooreman 09. H. Gremmen

10. F. van der Ploeg

11. J. i4oors

12. F. van der Ploeg

13. C.P. van Binnendijk P.A.I4. Verstei jne 14. R.J. Casimir

Betalingsproblemen van niet olie-exporterende ontwikkelingslanden

en Ii.iF-beleid, 1973-1983 febr.

Aanpassingskosten in een dynamisch

model van de onderneming maart

Optimale besturing en dynamisch

ondernemingsgedrag maart

Toepassing van de

regressie-schatter in de accountantscontrole mei Statistical Sampling in Internal Control by Using the A.O.Q.L.-system

(revised version of Ter Discussie

no. 83.02) juni

A new strategy-adjustment process for computing a Nash equilibrium in a

noncooperative more-person game juli

Automatisering, Arbeidstijd en

Werkgelegenheid juli

Pdederlanders op vakantie

Een micro-economische analyse sept.

Macro-economisch computerspel

Beschrijving van een model okt.

Inefficiency of credible strategies in oligopolistic resource markets

with uncertainty okt.

Some tossing experiments with

biased coins. dec.

The effects of a tax and income policy on government finance,

employment and capital formation dec. Stadsvernieuwing: vernieuwing van

het stadhuis? dec.

Infolab

Een laboratorium voor

IN 1986 REEDS VERSCHE~dEid O1. F. van der Ploeg

02. J. van Mier

03. J.J.A. Moors 04. G.J. van den Berg 05. G.J. van den Berg

06. P. Kooreman

07. R.J. Casimir 08. A.J. van Reeken 09. E. Berns

10. Anna Haranczyk

11. A.J. van Reeken

12. A.J. van Reeken 13. A.J. van Reeken

I4onopoly Unions, Investment and Employment: Benefits of

Contingent Wage Contracts

Gewone differentievergelijkingen met niet-constante coëfficiënten en

partiële differentievergelijkingen (vervolg R.T.D. no. 84.32)

jan.

febr. Het Bayesiaanse Cox-Snell-model

by accountantscontroles. maart

ldonstationarity in job search theory april Small-sample properties of estimators

of the autocorrelation coefficíent april Huishoudproduktie en de analyse

van tijdsbesteding april

DSS, Information systems and

Management Games mei

De ontwikkeling van de

informatie-systeemontwikkeling mei

Filosofie, economie en macht juni

The Comparative Analysis of the Social Development of Cracow, Bratislava, and Leipzig, in the period 1960-1985

Over de relatie tussen de begrippen: offer, resultaat, efficiëntie, effec-tiviteit, produkeffec-tiviteit, rendement

en kwaliteit '

juni

juni Groeiende Index van

Informatie-systeemontwikkelmethoden juni