Havo-examen Correctievoorschrift
Natuur bedreigt de VS
6
1 New Orleans
1 Het meer dient voor de opvang van water (regenwater en rivierwater) als dat niet naar zee afgevoerd kan worden. 2 punten
2a De stad ligt lager dan de zee en lager dan het meer. b De grond is ingeklonken.
c Als de wind van de zee naar het land waait, kan het water nergens heen. Vraag a: 1 punt
Vraag b: 1 punt Vraag c: 2 punten
3 Dit soort tropische orkanen ontstaat als het zeewater warm is. Dat is in januari niet het geval. 1 punt
4 Vooral voor primaire effecten. Er was veel schade aan huizen door de overstroming en de harde wind. 2 punten
5 Negatief: er is veel schade die hersteld moet worden.
Positief: de opbouw geeft heel veel werk aan mensen. En dat over een lange periode. 2 punten
6 In de stad woonden veel arme negers. Deze zijn nu de stad uit gevlucht. De overheid wil ze liever niet terug. 2 punten
2 Tornado’s
7 Tornado’s ontstaan doordat koude lucht in aanraking komt met warme lucht. Er ontstaan enorme onweersbuien, supercells. Die kunnen uitgroeien tot een tornado.
2 punten
8a In het midden van de Verenigde Staten en in Florida..
b In deze gebieden komt de koude lucht uit Canada in contact met de warme lucht uit de Caraïben. Het landschap bestaat uit een grote vlakte, waardoor de luchtstromen niet erg gehinderd worden. Vraag a: 1 punt
Vraag b: 2 punten
9a Dit is de tijd waarop het temperatuurverschil tussen het noorden en het zuiden het grootst is. b Door een koud voorjaar wordt de lucht in het zuiden niet zo snel opgewarmd.
Vraag a: 2 punten Vraag b: 1 punt
10 Er zijn nu veel betere waarnemingen (satellieten, spotters) en er wordt veel beter bijgehouden wat er gebeurt. 2 punten
11 Hoewel er elk jaar heel veel tornado’s zijn, is de kans dat een tornado precies over een bepaalde plek komt heel klein. De risicoperceptie is dus gering.
2 punten
3 Een indrukwekkende uitbarsting
12 De Juan de Fuca-plaat en de Noord-Amerikaanse plaat. 1 punt
13 Een van de volgende antwoorden:
- De verschuiving van deze platen zorgt voor bewegingen in de aardkorst. Daardoor kan de stroming in de magmahaard toenemen.
- Door de bewegingen van de platen wordt veel materiaal van de aardkorst in de mantel geduwd. De druk neemt toe. Een deel van de aardkorst wordt vloeibaar.
2 punten
14 Het gebied dicht bij de vulkaan werd ontruimd.
Waarnemers hielden voortdurend in de gaten wat de vulkaan deed. Er werd voorlichting gegeven aan omwonenden.
3 punten
15 De vulkaan was lager geworden en hij had een andere vorm gekregen. 1 punt
16 Er werd veel wetenschappelijke informatie opgedaan. 1 punt
17. Op de schaal van Mercalli scoorde de aardbeving niet zo hoog. Er was niet zoveel schade in dit gebied. 2 punten
4 Sneeuwstormen
18 In elke maand valt er neerslag. 1 punt
19 A en D. 2 punten
20 De wind uit het noorden is koud. Als deze lucht in contact komt met warme lucht uit het zuiden, wordt de warme lucht omhooggeduwd. Deze lucht is vochtig. Bij het opheffen koelt deze lucht af, soms tot bijzonder lage temperatuur. Op dit grensvlak ontstaan dan sneeuwbuien.
3 punten
21 Veel staten in dit gebied hebben een vertrekoverschot. Er gaan dus meer mensen weg dan er komen. 2 punten
5 Te weinig water?
22a Vooral de westelijke helft van het land, met uitzondering van de kuststrook. b Er is weinig neerslag en veel verdamping.
c Grondwater en rivierwater. Vraag a: 1 punt
Vraag b: 2 punten Vraag c: 1 punt
23a De bevolkingsdichtheid in dit gebied is relatief laag. Er liggen wel enkele steden met veel inwoners. b Het gebied hoort tot de snelst groeiende gebieden van de VS. Dat komt zowel van de migratie als van een
geboorteoverschot. Vraag a: 2 punten Vraag b: 1 punt
24 Dat is 240 liter per persoon per dag. 1 punt
25 Het is een probleemoplossende vraag. 1 punt
26 Voorbeelden:
- Is het mogelijk het watergebruik per persoon te verkleinen? - Hoe kan de hoeveelheid water in de toekomst vergroot worden?
- Welke maatregelen moeten er komen om het water beter/eerlijker te verdelen?
- Mag de verdeling van het water overgelaten worden aan privébedrijven of moet de overheid zich hiermee bezig houden?
3 punten
27 - Het waterverbruik per persoon kan omlaag. In de VS is dit gebruik bijzonder hoog, zoals ook blijkt uit een vergelijking met Nederland. Verschillende maatregelen in het westen van de VS hebben al een aardige besparing opgeleverd, maar dat kan nog verder gaan.
- De hoeveelheid kan vergroot worden door aanvoer uit andere gebieden en door hergebruik.
- Misschien moet de prijs omhoog om overmatig watergebruik tegen te gaan. Misschien moet de waterpolitie strenger controleren.
- In de VS ligt het niet voor de hand dat de overheid zich hiermee bezig gaat houden. Het zal dus wel in handen van bedrijven blijven.
3 punten
6 Een land vol natuurrampen 28 - Californië: aardbevingen, bosbranden
- Arizona: watergebrek
- Mississippi: overstromingen, tornado’s - Pennsylvania: blizzards
- Colorado: watergebrek, tornado’s 3 punten
29 Eigen mening.
In het antwoord moet over natuurrampen gesproken worden.
Ook moet aangegeven worden dat de risicoperceptie meestal niet zo groot is. 2 punten
