Bedrijfsrekenen

(1)

MINISTERIE VAN ONDERWIJS EN VOLKSONTWIKKELING EXAMENBUREAU

UNIFORM EINDEXAMEN MULO tevens

TOELATINGSEXAMEN VWO/HAVO 2009

VAK : BEDRIJFSREKENEN

DATUM : MAANDAG 06 JULI 2009

TIJD : 09.45 – 11.25 UUR (MULO-III KANDIDATEN) 09.45 – 11.45 UUR (MULO-IV KANDIDATEN)

DEZE TAAK BESTAAT UIT 36 ITEMS. MULO-III kandidaten maken de items 1 t/m 30. MULO-IV kandidaten maken de items 1 t/m 36.

Intrest

1

Beschouw de volgende beweringen met betrekking tot het berekenen van de intrest:

I Het intrestpercentage wordt van te voren vastgesteld.

II Het jaar wordt op 360 dagen gesteld, tenzij anders vermeld.

Ten aanzien van het bovenstaande kan gezegd worden, dat

A alleen I juist is. B alleen II juist is. C I en II beide juist zijn. D I en II beide onjuist zijn.

2

Kapitalen Dagen Rentenummers

SRD 8.000,- SRD 3.000,- 120 150 9.600 4.500 Intrest 3% ’s jaars.

De juiste berekening van de intrest is:

A 9.600 + 4.500 3 B 9.600 + 4.500 360 : 3 C 9.600 + 4.500 100 x 3 D 9.600 + 4.500 : 360 100 3 3

Karel leent SRD 30.000,- á 8% ’s jaars. Na 5 maanden lost hij de lening volledig af en betaalt tevens de verschuldigde intrest.

Het bedrag, dat hij moet betalen is: A B C D SRD 1.000,- SRD 2.400,- SRD 31.000,- SRD 32.400,-

Vreemd geld

4

Koersen per 1 mei 2008:

Wissels, Cheques

Overmakingen Bankpapier

GBP 5,277 5,414 5,240 5,424

Een handelaar in Suriname koopt en betaalt via een plaatselijke bank GBP 3.400,- aan een zakenrelatie in Londen.

De juiste koers, die de plaatselijke bank zal hanteren, is A B C D SRD 5,240 SRD 5,277 SRD 5,414 SRD 5,424

(2)

5

Benny in Suriname wisselt Euro 630,- in bij een plaatselijke bank en koopt met de opbrengst via Surpost een laptop in USA. Surpost brengt voor extra kosten USD 132,50 in rekening.

Koersen per stuk: Euro 4,30 – 4,40 USD 2,75 – 2,80

De prijs in USD, die Benny voor de laptop heeft betaald, is A (630 x 4,30) : 2,80 – 132,50 B (630 x 4,40) : 2,75 – 132,50 C (630 x 4,30) : 2,80 + 132,50 D (630 x 4,40) : 2,75 + 132,50 6

Een importeur koopt een partij goederen in Brazilië voor Real 6.000,-. Deze Real koopt hij bij een

plaatselijke bank voor SRD 9.640,- inclusief SRD 40,- bankkosten.

De koers van de Real per stuk is A B C D SRD 0,62 SRD 0,63 SRD 1,60 SRD 1,61 7

Edo koopt voor een reis naar Amerika USD 3.000,-. Bij zijn terugkomst in Suriname heeft hij nog USD 250,- over. Diverse andere kosten in verband met deze reis bedroegen SRD 1.735,-.

Koersen per stuk: USD 2,70 – 2,80 De totale reiskosten in SRD zijn A B C D SRD 7.400,- SRD 7.725,- SRD 9.135,- SRD 9.460,-

Goederenhandel

8

Beschouw de volgende beweringen:

I Tarra wordt uitgedrukt in procenten van het brutogewicht.

II Het verschil tussen het bruto- en het nettogewicht is het gewicht van de verpakking van de goederen. Ten aanzien van het bovenstaande kan gezegd

worden, dat

9 Brutoprovenu = Vrachtkosten = SRD 2.250,- Commissie 2% = SRD ... SRD 12.500,- SRD ... Netto provenu SRD ...

De juiste berekening van het nettoprovenu is: A 12.500 – (2.250 + 2% van 12.500) B 102 x (12.500 – 2.250) 100 C 102 x (12.500 + 2.250) 100 D 12.500 + (2.250 + 2% van 12.500) 10

Gegevens over een partij groene erwten: Bruto

Tarra 2%

5.000 kg ... kg Netto ... kg

Tijdens het vervoer van deze partij gaat een deel verloren en tijdens het uitwegen nog eens 5 kg. Er blijkt slechts 4.845 kg over te zijn gebleven voor de verkoop.

Tijdens het vervoer is verloren gegaan A B C D 50 kg 55 kg 150 kg 155 kg

(3)

Effecten

11

Sandra koopt:

- 50 aandelen Air-Shine á SRD 30,-; nominaal SRD 5,- per stuk.

- tachtig 6% obligaties Vision koers 90; nominaal SRD 100,- per stuk.

Welke van de volgende beweringen is onjuist ten aanzien van het bovenstaande?

A Bij de obligaties Vision is de prijs in een koersnotering aangegeven.

B De koerswaarde van de aandelen Air-Shine bedraagt SRD 250,-.

C De koerswaarde van de obligaties Vision bedraagt SRD 7.200,-.

D De notering van de aandelen Air-Shine is in éénsgevend geld.

12

Het aankoopbedrag van twee 7% obligaties is SRD 2.130,-. De nominale waarde is SRD 1.000,- per stuk en de koers is 99,5.

De kosten bedragen SRD 125,-.

De juiste berekening van de lopende rente is: A (2.130 – 125) - (99,5% van 2 x 1.000) B (2.130 + 125) - (99,5% van 2 x 1.000) C (2.130 – 125) - ( 7% van 2 x 1.000) D (2.130 + 125) - ( 7% van 2 x 1.000) 13 Dividendbedrag 12% van SRD 5.000,- = Couponrente 6% van SRD 4.000,- = SRD 600,- SRD 240,- Dividendbelasting 25% = Provisie 1% = SRD ... SRD ... SRD 840,- SRD ... Netto-opbrengst = SRD ... De netto-opbrengst bedraagt A B C D SRD 621,60 SRD 624,- SRD 681,60 SRD 777,60

Rendement

14

Beschouw de volgende beweringen:

I Voor het berekenen van het rendement bij obligaties is onder andere de netto-opbrengst van de coupons nodig.

II Bij het berekenen van het rendement bij obligaties worden de aankoopkosten buiten- beschouwing gelaten.

15 Koopsom loods Overdrachtskosten SRD 6.000,- SRD 600,- SRD 6.600,-

Per 1 januari 2007 bedraagt de huur SRD 200,- per maand en vanaf 1 mei 2007 wordt de huur vastgesteld op SRD 250,- per maand. De jaarlijkse kosten zijn 80% van de totale huuropbrengst.

De juiste berekening van het rendement is:

A 5 x 200 + 7 x 250 - {80% van (5 x 200 + 7 x 250)} x 1% 1% van 6.600 B 4 x 200 + 8 x 250 - {80% van (4 x 200 + 8 x 250)} x 1% 1% van 6.600 C 5 x 200 + 7 x 250 - {80% van (5 x 200 + 7 x 250)} x 1% 1% van 6.000 D 4 x 200 + 8 x 250 - {80% van (4 x 200 + 8 x 250)} x 1% 1% van 6.000 16

In 2007 belegt Tanja SRD 5.000,- als volgt:

- SRD 2.000,- á 13% op een depositorekening. - SRD 3.000,- in Goudcertificaten.

Het rendement op deze belegging is 10%. De rente op de Goudcertificaten bedraagt A SRD 40,-

B SRD 240,- C SRD 300,- D SRD 500,-

(4)

Indexcijfer

17

Jaar Productie Indexcijfer

2005 40.000 stuks ...

2006 ... 250

Het indexcijfer van 2006 is gestegen met 25% ten opzichte van 2005.

De juiste berekening van de productie in 2006 is:

A 250 x 40.000 100 125 x 250 B 250 x 40.000 125 100 x 250 C 125 x 250 x 40.000 100 D 100 x 250 x 40.000 125 18

Gegevens over een busroute:

Maand Passagiers Tarief

aantal indexcijfer SRD indexcijfer

januari maart 1.200 ... 100 110 1,- ... 100 120

De opbrengst in maart bedraagt A B C D SRD 1.200,- SRD 1.320,- SRD 1.440,- SRD 1.584,-

Afschrijving

19

Welke bewering is onjuist?

A De jaarlijkse afschrijving geeft de waardedaling per jaar aan.

B Aan het begin van het eerste jaar is de aanschafwaarde gelijk aan de boekwaarde. C Bij het afschrijven in procenten van de

boekwaarde, wordt het jaarlijks af te schrijven bedrag steeds lager.

D Voor het berekenen van de levensduur wordt een eventuele restwaarde buiten beschouwing gelaten.

20 Aanschaffingsprijs machine Restwaarde Boekwaarde na 2 jaar SRD 15.000,- SRD 1.500,- SRD 12.500,-

Er wordt jaarlijks met gelijke bedragen afgeschreven. De juiste berekening van de levensduur is:

A 15.000 – 1.500 x 1 jaar 15.000 – 12.500 B 15.000 x 1 jaar 15.000 – 12.500 C 15.000 – 1.500 x 1 jaar (15.000 – 12.500) : 2 D 15.000 x 1 jaar (15.000 – 12.500) : 2 21 Aanschaffingsprijs auto SRD 40.000,-.

Jaarlijkse afschrijving 40% van de boekwaarde.

Na 2 jaar is de inruilwaarde van de auto SRD 12.000,-. De afschrijving na 2 jaar is A B C D SRD 2.400,- te veel. SRD 2.400,- te weinig. SRD 4.000,- te veel. SRD 4.000,- te weinig.

Verzekeringen

22

Bij een oververzekering is:

I de gezonde waarde groter dan het verzekerd bedrag. II de bruto-uitkering bij een eventueel geleden schade gelijk aan het schadebedrag.

(5)

23

Gegevens van de goederenvoorraad in de periode 1 maart – 25 maart:

Beginvoorraad SRD 82.000,-

Inkopen SRD 12.000,-

Verkopen SRD 48.000,-

Retourontvangen SRD 3.000,-

De brutowinst is 25% van de inkopen.

Op 25 maart brak er brand uit in het magazijn. De gezonde waarde op 25 maart is

A SRD 49.000,- B SRD 55.600,- C SRD 58.000,- D SRD 60.250,-

24

Een clubgebouw is verzekerd voor SRD 40.000,-. De gezonde waarde bedroeg SRD 50.000,-. Na een brand is de schade vastgesteld op SRD 26.000,-. Afmakingsprovisie 1%. De netto-uitkering bedraagt A B C D SRD 20.592,- SRD 20.800,- SRD 25.740,- SRD 26.000,-

Kostprijs Handelaar

25

Een handelaar werkt bij de koop en verkoop van goederen met een opslagpercentage voor de: I indirecte kosten.

II nettowinst. III verkoopkosten.

Welke van de genoemde opslagpercentages kan in procenten van de kostprijs of van de verkoopprijs uitgedrukt worden? A Alleen I . B Alleen II. C Alleen III. D I, II en III. 26 Kostprijs artikel D Winst 20% SRD 250,- - 50,- Netto-verkoopprijs Verkoopkosten 5% SRD 300,- SRD ... Bruto-verkoopprijs SRD ...

De juiste berekening van de verkoopkosten is: A 5% van 95 x SRD 300,- 100 B 5% van 100 x SRD 300,- 95 C 5% van 100 x SRD 300,- 105 D 5% van 105 x SRD 300,- 100 27

De nettowinst van een artikel is SRD 800,- en dat is gelijk aan 25% van de factuurprijs.

De vervoerskosten bedragen SRD 500,-. De inkoopprijs bedraagt A B C D SRD 1.000,- SRD 1.500,- SRD 3.200,- SRD 3.700,-

(6)

Kostprijs Fabrikant

28

In februari 2008 beschikt J. Bolle over de volgende gegevens van zijn bedrijf: Materialen Betaalde lonen Sociale lasten Indirecte kosten SRD 250.000,- SRD 150.000,- SRD 42.000,- SRD 60.000,-

De indirecte kosten worden uitgedrukt in procenten van de totale directe kosten.

De juiste berekening van het opslagpercentage voor de indirecte kosten is:

A 60.000 x 1% 1% van (150.000 + 42.000) B 60.000 x 1% 1% van (250.000 + 150.000) C 60.000 x 1% 1% van (250.000 + 42.000) D 60.000 x 1% 1% van (250.000 + 150.000 + 42.000) 29

Voor een bouwpakket is nodig: Materiaalkosten I Materiaalkosten II SRD ... SRD 3.900,- Lonen Sociale lasten 20% SRD ... SRD 1.300,- SRD 17.400,-

DejuisteberekeningvandekostenvoormateriaalI is:

A 17.400 – 100 x 1.300 – 3.900 20 B 17.400 – 100 x 1.300 + 3.900 20 C 17.400 – 100 x 1.300 + 1.300 + 3.900 20 D 17.400 – 100 x 1.300 + 1.300 – 3.900 20 30 Materialen Lonen SRD 34,75 SRD 249,80

Stroomverbruik 3 uren á SRD 20,- ; de overige indirecte kosten zijn 27% van de lonen.

De kostprijs bedraagt A B C D SRD 284,55 SRD 352,- SRD 372,- SRD 412,-

Prijs per km

31 Aanschaffingsprijs auto Levensduur Verzekering Benzine + olieverbruik Aantal verreden km. SRD 12.000,- 4 jaar SRD 50,- per maand SRD 2.850,- per jaar 25.000 per jaar De prijs per km bedraagt

A B C D SRD 0,24 SRD 0,26 SRD 0,60 SRD 0,62

Manuurtarief

32 Gegeven: Weekloon SRD 200,-

Sociale lasten SRD 2.080,- per jaar Indirecte kosten SRD 5.100,- per jaar Winstopslag SRD 3.510,- per jaar De arbeider werkt 40 uren per week en heeft recht op 4 weken vakantie. Het manuurtarief bedraagt A SRD 9,75

B SRD 10,14 C SRD 10,58 D SRD 10,98

(7)

Machine-uurtarief

33 Aanschaffingsprijs machine Levensduur Stroomverbruik Onderhoud Bedieningskosten Aantal gewerkte uren

SRD 5.000,- 10 jaar SRD 1.920,- per jaar SRD 960,- per jaar SRD 3.240,- per jaar 4.000 per jaar De juiste berekening van het machine-uurtarief inclusief de bedieningskosten is:

A (5.000 + 960 + 3.240) : 4.000 B (5.000 + 1.920 + 960 + 3.240) : 4.000 C {(5.000 : 10) + 960 + 3.240} : 4.000 D {(5.000 : 10) + 1.920 + 960 + 3.240} : 4.000

Rentabiliteit

34 Economisch resultaat Eigen vermogen Vreemd vermogen SRD 4.150,- SRD 50.000,- SRD 20.000,- á 12% ‘s jaars

De rentabiliteit van het eigen vermogen is

( 1 dec. n.k.) A B C D 5,9% 8,3% 9,4% 13,1% 35 Eigen vermogen SRD 35.000,- Vreemd vermogen SRD 76.000,-

Rente vreemd vermogen SRD 5.320,- Economisch resultaat SRD 1.750,- De juiste berekening van de economische rentabiliteit is:

A ( 1.750 : 350) x 1% B ( 1.750 : 1.110) x 1% C ( 7.070 : 350) x 1% D ( 7.070 : 1.110) x 1%

(8)

36

Onderstaande grafiek geeft het verloop van de verkoop van contactlenzen van winkel Vision aan over de maanden januari tot en met augustus 2007.

Aantal paren 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10

jan febr mrt apr mei juni juli aug sept maanden

Welke bewering is onjuist ten aanzien van bovenstaande grafiek? A In augustus zijn de meeste lenzen verkocht.

B In juni zijn er 10 lenzen minder verkocht dan in mei.

C De gemiddelde verkoop over het Ie en IIe kwartaal is 100 paar lenzen. D In april zijn er evenveel lenzen verkocht als in januari en februari samen.