Geregis.treer aan die H.P.K. as 'n Nuusblad.
c
'n P
arty
VI'€CS 'VOihS·ee
n
h
ei
d
omdat
d
ie v
olll
dan
sal
r
e
gce
r
e
n n
ie
h
y
uie.
EER
STE JAARGANG.
, Volk
is
Grbt
er
Konstit
usie
"
-v
V
O
ENS
D
AG
,
30 SEP
T
E
MBER
1942
.
as
Dr
.
die Pa
rlement
V
an Ren
sburg
en
Meer as
10,000
Lu
ist
e
r
na
Leiers in Pretoria
, Die vo!!< is grater as sy parlemcnterc vertcenwoordigers. Die parlem1lnt en die konsti-tusie en al die antler dinge is maar midtlclc. Die doe! is en bly die volk self," het clic Kom-mandant-generaal, dr. J. F. J. van Rcnsburg op 19 September te ~-<lipkoppies, Pretoria, voor 'n rcuse-skarc van mcer as ticnduissnd juigendes verk!a:Jr met verwysing na die taak van die Osscwabrandwag. Die sprekers is by Irene dour 'n stoet van 200 motors ingewag en dcur die
stad geleidc gedoen. Die vergadct·ing is met driedaagse !<et-:.!'lisgewing bclc.
Op 'n onlang~o partykongrcs i>~ die J!:cbruik -likc uilskelling ,·an mcdc-Ht.'publikt'ine in die
Osscwnbrnndwag voortgcsit. Ons he~ almnl g
o-hoop cht dio s~rowo na Bcnhcid st.edccr sou
woes as leior-ambisies, en v<>rnl onderleie
r-nmhisic~, maa1· die foiio was amlors, hot die
K.C. J!:CSo en as Yolg Ycrwys ll:t die jongste
paging toL samewerking:
Danr hcL 'u nuwe misluktc paging in clio
st.rcwc ,·an Yolk~eenhcid 'u dng of twcc gcledc
plaasgcdnd. Gocio en wehncnetldo .\frikancr -kragtc hcL gctrag om die Ieier;; \'an die Afr
i-kannsc en rcpublikeinse organisasics bymckant to kry. llcrhanldclik hoot· mt.'ns dn~ ,dit net
die loicrs is wat die volk uilmoka:tr hou. Lna~
hullo bymclmnt· kom en die sake sal re~kom".
Of dit nou ·juis is of nic, woct. ous nou almal daL tydons die Unialc kongrcs van die JLN.P. onigo due gelcdc 'n uiinodiging uitgt>gaan hot
nan mnr. Ha,·cng::t, mnr. l>irow, dr. )!alan en myself om tneknar in 'n komitce tc ontmoct. Dio ontmocting was gereel in diesclfdc gcbou
as die kongrcs, ycrmoedclik WC()US die gcrief Yan dr. ::lfabn. AI vier die uitgcnodigdcs het clie uitnodiging aanvaar. Drie hct ook in die
l~omitec opgedaag, nl. die here Havenga, Pirow en ck. Maar dr. Malan het, nes destycts by die Eenhcidskomitee, tor elfder ure gcweicr om sy vcrskyning to maak.
Die wclmt.'ncndo vricndo, got.'io Afrikaners,
w:lt. die sank iugelei bet en ons gcnooi het,
mocs derhnlwo vernedcnl uihllt.'lwar gnan.
Hullo he~ my simp:~tie.
l\og 'n prngoksemplanr ' 'l ,hercniging··.
M:J.:lr ck is. dankbnar dat di Osscw:lbrandwag
k:lu ,·oel dnt hy vir die So\·cobto kccr sy be
-rcidwillighcid betoon het om self!! vorncder to
word as dit. cnigsins die strowc n:t volksccnhoicl
kou bevordor.
Op die kongrcs is die con annlygiug n::t die
andcr locn die Ossewabrnndwng gcslingor; ons
sou 'n gcheimo sender mot rogeriu~sLocst.cm
ming gobruik om mot Duitsland io ::.kakcl, .ous
sou daarop ui~ wecs om clio nnnl,sto
n:lsionaal-sosinlismo lc prcck, ons sou die bcsondcro be -skcrmiog n:n generaal Smms gt·nicl, \'l~ral in die jongslc tyd. Bn ons sontlc-rcgislt'r sou o n-ciodig woes.
ELc wil net twee van hierdio iclwat dolle bc
-wcring!l bchandel, on' dit maar korllikf; :
-Eerstcns dnt ons met grlyko voorliofdo on guns
sowol dour die nasionaal-sosinlh;t.icso Dui tsland
as dio anti-nasionnal-sosialistieso Empire be
-handel word. Ro~eer dat ous nio not die ,naak
-ste'' nasionaal-so;;ialisme vorkondig nio, ma:1r
sclfs gcncr:~al Smuls se senders mag· gcbruik. Ek wil bier met, nndnlk so d:1t dit clie 11:1.aksto
onsin is wnt sNlcrt dio dao vnn Tialley so Icomcct
dour cnigo vcrmoedulik Yerantwoordoliko Icier in Pretoria. vnn 'n \'Orhoog af verkondig is.
Yweedens, dnt goneraal Smuts ons non h o-skcrm. Sedcrt my laaste vergadering in Preto-ria is A.K.G.. Do Jager van die Vrystaat
sc
·
intcrneer. Lyk dit na beskerming'? Ook A.I<.G. Nel van Nata!. Lyk dit na beskerming'? Oak ~eneraal Van dcr Westhuysen van Johannes-burg, en generaal Crots en gencraal Theron van Belfast'? Lylt dit na beskerming'? En hoof· kom<lt. cis. D.c
.
S. van der Merwe van Pctrus-burg en gcncraal Hansen van Stamlcrton en tallc andero offisiere. IS dit beslterming'? 'l'og hot dr. Malan 'n vorbaasclo kongrcs vertcl d:1~ ons spcsinlo boskorming van die- Rcgcring gc -niet. As diL bcskcrming is dan beskou hy sekor die lotgeYallc van sy pnrlypolilici as vcn·ol~ing. Van sy Fcderalo Hnad en Hoofbesturc is hoc-n~cl mcnso \'CITOlg? l)rcsics nul. Yir v
cilig-hcid Yan hul por:,onc slann hulle nie ngtor vir die Jewish Board of Deputies nio. Van lna
s-genoemdo is ook prcsies nul ,hcskcnn". Die
kampc en dio Lronko bly clio spesialc rosorvna~ van clio Ossewabrnndwag. Hoekom? Omtla~
genernal Smuls sy vyan<lo ken as hy hullo si<'tt.
En hy wccL tlat 'n klomp volks,·crskourcndo
clemokralo nio sy vyando is nie- hullc is sy bondgenote. Omdat die wcreldstryd nic uit·
gespook word op die basis van H. N. P. versus
Verenigde Party nie. Die stryd gaan oor die nuwe volksc ontwaking teen die kapitalistiesc demokrasie- parlementere staat versus die nasionale gesagstaat, en nie sy Majcst.eit se
Regering teen sy Majesteit se Opposisio nic. Daarom bc.sc( dio h:mtllnngor-rcgoring vau
clio Empire cb.t sy dooch;vyand nio con of andc1· domokralicso p:trty is nio manr wol danrtlio
lotsgemccnskap van anli-demokraticso A frik
u-nors waL 'n ccd gcswcor he" om to $Lry en lo
ly binnc clio p:elcdero van die Ossewabrnndwng.
oaarom sit ons l<ameradc by die honderde in die tronkc en kampe van die Empire. Waar werk!ike offers gcbring moes word, is hullc feit· lik sander uitsondering gebring deur u, cteur
die Ossewabrandwag.
En
ons bring die offers sokorlik nio vir 'n party vnn gister on corgis Lot· nic.. Ook nio no~ vir ons cie Bcwcging nio. Onsbring dit vir die hele AfrikarHlrdOili van more en cormore, vir clic Christelik·nasionalo Gcsagstaat, nasionaal en sosiaal van aard.
Die O
.B
.
b
e
g
eer
·
v
ol
ks
-e
enhe
id
s
odat
di
.
e
v
olk
kan
re
g
e
er
en
ni
e
'
n
pw·ty
ni
e
.
0
·
-
(£1
-
·
N
o.
4
7
.
Bn geen intimiclnsic Y:tn sydc die Rcgering, cwemin as skeldwoordc soos , rampokkcrs" of ,.Duitsc Sappe" ,·an sydc ,·olks,·crdolcndo be-roepspolitici gaan ons \":1.11 die ingcslane weg
laat afsien nic.
NA-AAP
.IJnaL my ook clio oppcrvlakkigc politicko krcct noem dat ons Duit~;land na-aap. Ons weot alma! dat ons ann dio oinclo van 'n wereld
-cpog stann, aan die cindo vnn die p:nlemenlero
demokrasie met sy bose p;ccs waL hom besclc
hou, die kapitalisme. Oral hcL die nu"·o tyd
-gces, die nuwe nnsionnlc onLwaking, sy kettings
begin afgooi. In Duitslnnd, in Italic, nou Frankryk- dwars oor :Europa ontwaak dio Yolkcro tot die gees van , \rolksbclnng voor
l~icbolnng" on die bcscf dnt die ,·olk iets gra
-ters on meor blywcnds is ns die enkole volks
-gcnoto. In cll1e vall< wei< die nuwc gees die
sluimcrende kragtc; en in eJ!<e, volk neem die on twalting sy eie nasionalc vorm en sy eie sim· bo:e aan. In Italie clio Fascismo met die oe
r-simbool die ,fasces". In Duilsland die Nasio
-naal-sosinlisme meL clio oorsimbool die Hakc
-kruis, en in Suid-Afrikn dio Ossewabrandwng
mot die oersimbool dio O:;scwa. En die feit dat ecn volk later wakl1er geword het as die ander-een betckcn nic dat hy clio ancfer een na•aap nie.
TJnnt my 'n bccld uit clio lowe gebruik, w:mt (Vorvolg op bls. 2)
TWEE
DIE V
O
LK
IS
G
J?
OTE
R
AS
DI
E
P
A
R
LEMEN1
'
organie>e groei k:tn mens hes dcnr beelde ver· -aanskoulik. "Die lenle kom nou dour die land
en oral ,,·ck clit sluimcrcndc kn\gLc en le·m:l in
clit1 homo. En as u in u tuin gaan en sien 'n pcrskeboom sit sy bloeiscls uit onder die rente sc werking dan vind u dit mooi en natuurlik. En as u 'n paar dae later 'n appelboom sien bloei dan weet u dat dicsclfde rente ook die appclboom verkv~ik het. Maar u se nie dat die appelboom vir die perskeboom nageaap het nie. Hulle het wei dicselfdc Jentegecs gcme.en
-sr~aplik nHl:lr elkeen hct sy eie organiese icwe afsondcrlik en die appelbloeisels sal nis perskes <Ira nic. Hulle sal appcls wces. En <lie Christe· li11-nasionale Gesagstaat sal nie vreemdelinge <Ira nie; hy sal gosie Afrikaners dra- nasio -naal en sosiaal van lewcnsopvatting.
1'\ee, in die Ossewabnndw:tg, <lie ~olclat9 v:w
!lie Rcpubliek. vind mens ten spyl<' ,·an tlie
ft-l~te tccnkantiug van hnitc 1li<' organit·~c hesef 11:\t die geheel groter is :ls 1li<' dcel : dat volks-hcbng swaarder weeg a,. eicbcl:\ng. Yandaar die bcrcidwilligheid \':lit die ntkcling om te
offet·. l)ie hereidwilligheid v:111 diC" ,·olhgcnoot
om oiTemnde tc wees op di(' :1Hn:u v:1n die volk. Nicmand gaan kamp of lronk-Loc nit
c•iclwlang o[ cie-gcnot 11i0. J•:en en aln1<1l ga~m
hullc omdat. hul glo in die regvcnligl1eitl ,·an
hul ~aak en in die cincloor·\\ inning. li.:n die
.\ frikwcrdom weet om !mile l'll hul afhanldikes It> respeldcer en te ecr- :1] no~m bcrocpspoli -tici hulle ,.Dnilse S:1ppc'' of ,.rampokkcrs".
Want ons weet en glo dat die swartlys van die Empire-regering die crelys van die Afrika -nerdom is. En in thwnlie gct•s lrt>t> elke man en
n011 in die Otisewabrandwa~ clic ly<liug,;wcg
a an.
D:1:norn l<an gencntal Smut~< sc Jo1pcrir1lis!Al
ons maar mishandcl itl lnrl lronkc of k:lrnpc. l•:n sy hooflui!cnant, kol. 'neil:~., lean maar dreig
met. .,onderploeg'' en mel. .,cl ikt a l uur" -stories.
ON'I'~ 1:\. 'I\ 1•: H
~laar 'n baie mcer bcte};('niwolle erkenning vau die Adjunk-Ecr,te ~linister is die oor hul ,·oorncmc om die lei~el:. lc bchou en die oorlog \"OOrt tc :,it lot, die cindc roc, \'crkicsing of geen ,·crkiesing. .\Icer brulaal her die handlangers
van clic kapilalisticse J<:mpire llOg 110oil gcdrcig niC'. 1\ol. Heib1 hci, ongcn:rap; die masker af-·
gcndc
Dit hC'lp Jlie orn te so: ,,Ag, tlis maar ,,·ee1· DC'ney..,•· nie,. of om to mecn dal dil somaar
ldetspraatjies is nie. Kol. Reitz is na generaal Smuts die cerste figuur in die kabinet. H y praat met meer gcsag as al die andsr saam.
En hy het openlik en ongcn aagd gese dat p:ulcnH.•nlere meerdcrhcid of nic, hulle g:1an dit• oorlog ,·oortsiL .D.w.s. hullc gaan aan be
-wind bly, meerderheid of nie. Hulle kan dit dan natuurlik net me.t geweld <loen, gesteun op die R.A.F. en antler uitlanders wat ons land vandag teister .en di t l~astig ,beskerm", ver-moedclik ,beskerm" teen die land se eie seuns, die A fri!1anerdom.
hegaan oor die 1lreigemeni. '!lie. Omd:l( On»
hlnk al ons innedik losgemaak hct ,·au die demokrat ie~c illusiCti en dwaalligle. Ons weet dat die ware organisasieveld van 'n volk lc nie in die periodieltc opswepings Cll\e vyf jaar vir eieksic-doeleindes om na <lit weer tc verflou, tesame met cfeksie-beioftes nie, maar wei in die onafgebro~to mobilisering van clie volkskrag vir elkc ctag van elf{e jaar van die vyf jaar en ctaaroor heen totdat di·e helc vollt sy lotsgc-meenskap en lotsbCstemming voel en bcsef.
Ons veg nic ~r setel. nie maar· vir clic ;;iel
nul tlic .\frik;ttt('rdom. "·ant ons wcl:t dat a«
die sicl ~C\H'k Pn oOJ·tuig is ~al die andu <lin~c
,·anself kottt.
En
a"' die helc Afrikanervulk!JCider <'ll hramlend »Y taak C'l\ "Y roc ping sit•n tbn g:l:ln ~ct•n Adjnnk-Premicr en !);l:Oil
parle-mcut{q·e mC'crdcrhede of minderltedE' hom s! nil
nil'. Ook gct'n dreigemente ,.,,n p;ow<'ld nic•. As die Adjnnk-Prcmier dreig dat met of ~-;onder
.P:trlomcn!Pn• mcerclcrhcicl hnllc die oOJ·loj:!; tog
:-;al voonsit. dan antwoord ons hom in sy eie
K
.
G
.
SE REIS
P
LAJX
Verg:~dcrings word deur die Komma n-dant-gE\ncraal, dr. J. F. J. van Rensburg, op die volgende plekke. en datums toege -sprcck:WINSURG, 7
o
k
t.
by gclecntheict van0. S.-funt<Sie. SEAUFOR-r-WES, 12 Okl. om S nm. in die stadsaal. LADISMJTH, 13 Oltt. 01\l 8 nm. in GRCOTRlVIER, op die plaas van komdt. De Wit. PAARL, 16 Okt. (Vrydag) om 8.30 nm. in die stadsaal.
taal: met of sonder paricmcntcre meerclerheid, die A frit~tlnCrtlom wil die oorlog beiiindig sicn. \V:1nf on!ho11 tog assehlicf hicrdie vnnscl f-sprckcndc waarhei<l: Die volk is groter as SY parlcmentere verteenwoordigers. Die Parlcmcnt, is maar 'n midd('l tot 'n doel- en uie t't'lls dit' hcstc middcl uie. Die Parrement en die lwn-stitusio en al die dinge is maar micldele. Die doc! is en bly die Volk self. Bn die Osscw n-lnandwag WC'rk en \"crsterk die ,·olk st•lf nir die volk :se Wl'rktuic w:1.t uitgcdicn is nie.
.Daarom dl'ins ons nie vir die Adjnnk-Prcmier so drcigcmcnll' !crug nic. want Ml die Osscwa -hranclwa~ s~· ~:>elllosc en lyclingsvollo (aak ,·ol -looi hcl, :snl die Afrikanerdom nio :1fhanklik wces ,·an ,·crkicsiuf!;sgeknoei nic. l•:n Ito(' mcl'r
selflo>t' offt•r:rndc op die volk~:tltaar, hOl' lwl -dcrdcr brand die Jig \\:ll die pad a:tn\\"y~.
Ek herhaal die Ossewabrandwag ken net ccn aardse trou, nl. die Afrikanerdom. Ons sien net die Voiksgenoot, die mede-Afrikaner. En ons weier om ens blind te tuur op sy pa rty-kaartjie, of sy ambag of die rooHus op sy skou-ers of wat ook al. Die helc organicse volk ~s
'n lotsgemccnsk'llp, t•yk of arm, militer of bur -gerlik, plattelander of stedeling, ossewabrand· wag of nic Ossewabrandwag.
En solank as 'n man of vrou of kind Afri-Ons in die Ossewabranuwag is nic hcsonder kaans voel gaan ons nie ons poorte vir hom oi
DIE
~ ee~ ~
die
ee~
te ~
ikn~
~
e
~
~
hb
~
e4/o.e~
tad .r~e~
~
JYBe
k
~
~
e~ ~
an- cnde
tidee~~·
AD
D~~lEY
§
TRAATll3~
KAAP§
T
AD
D
I
E
O
.
B
.
,
WO
E
NSDAG, 3
0
SE
P
T
.
l94i
.
vir haar s!uit nic. Ons taalt is om <lie hcle volk te mobiliscer en in daardie taak sal geen politici of parlement of Empire ons stuit nie- omuat hulle ahnal aan die verlcde behoort .• Maar die A frikanerdom gaan na hierdie oorlog sy toe-koms tegemoct. 'n Be ter en meer volkswaardige toekoms in die Christslik-nasionale Gesagstaat, nasionaal en sosiaal van aard.
Cenl. J. A. Smilh, A!Ssisient-kommanuant
-gener·aal; het. vcrkl:1ar daL van die demokraLic~C' ~Lrydmiddcls van clit• verlcdo non niks meor oorgebly he! nie. A, 'n n~rkiesing onder die
"'"aard gdiOu word eu ,·ooraf gesc word d:u
die uitslug da:1rvan niks ~al ,·erander nic, sou
clit betcr wecs d:n die Afrikaner nie daar:1an
de.:!lnee:m nie. Dit> r(•publikcinsgesinde Afrik
a-tterdom buile en binne die parLy-,·crband son syns insiem; die volhn:tk !Jeter dien cleur hulle da:nTan te onLhon ns \"l'n;c.>t teen die imperiali s-Licsc dwang])cwind. Di~ :-ou gcnl. Smuts in. dio
bci:Jglikc posisio leerwor sy vriencle buit~ en biune die Empire· plaas wal hy venlien.
Genl. J. D. Jcrling, .\.K.C:. van 'l'r:tn;;,·:lal,
>oowel as ds. S. .) . St:tn1lcr, ,·oorsitrer van die Grootraad, hN ook 1lic ,·ergadering toege,prcck. Genl. eerw. )f. S. 1~. C:robler het opgeLre0 as ,·oorsitter.
il
VOLK
S
KAS
iS U EIE
BANK!
IF'on
d
se oor
sh
ry £2
,
000
,
000
JHloofke.ntooll':
V
olksk
a
s
-
gebo
n,
Sent
r
~a
lst
r3fit,
PRETORIA
l_
<O""
'
" ""'
'
""'
•
o
·
~""
'
"
'
~
Wo<<l
l~
V
=9
=
i
Jk
=g=b
~G-(_JK_
o
_@_
·
p-<e=li.
.
=
l!nit=ie=
fl
=)
=
IBl=
p
=
~
=
. =o~~
Voortro!illcratraat,
&1IDDELBURE:., Tv!.
Horelordotrnot,
GROBLERSDAL, Tvl.
Bionacr : D, D. DIJ KOC«.
TOT f!J I!JiENS
!
V.M_I~. AANBEVIEIEJL.W
eet U?
b
y
KOILONlliEWllNR(fElS
JD)ames ... ell1l !VnannsMiirrlUisfrers
wa
g u ..
..
G
e
e
n T
e
l
eurs
t
e
llin
g
n
e
t .
..
.
... .
WY
l
N§
KOIP[
E
§ !I
N
O
U GE
O
P
EN
t
e
Burrgs~taa~ 57~
'
DIE
O
.
B
.
,
\
VOENSDAG, 30
SEPT
.
1942
.
Yr
i
eudskap
se
ntrnm Lcw
c
t·
S
teed
s
Mcer
V
olksdicn
s
Die \·rone-nicnchklp~entnun \';\It Ka:tpslad
i:-. nog :,leech Lcsig orn vord<>r tc· onlplooi in
1111\\'0 ,·ortakkingc \':\!\ volksdien,.., \\'aar dit
a~ 'u omlcrdak vir besoekcntl<: O.H.-ledt• begin he!, hd dit geleidclik onder die lH'ianJ,!;clo~:>c lei·
Lliug vnn genic. Dn 'l'oit oncwikkt•l lol 'n :.ta·
dium waar eli! ,·andag be:<ig is om die middcl·
pnnf, \':\11 die \'I'Ouc-bcdr~•wight•il<> lC' word. J'\ic allN•n hot dit 'n pick ,.a11 gc~<>lligc nrhn g('!
word lll''<'n \'J'Otlo uit ,·erskilll'n(l<' liommando',._ en
'n aangenamc rusplck
,·ir bc~ocker~ nit afgc-lc:ii cllle nie. maar dit lower tau' \'O]bdk•us nmdie grootslc wa:nd<>. Die vricndskapsentrum
kan beskou word as die voorloper v<!,!l die stclscl van dienslaers. Hie~ word ·elke Oinsdag naald· wcrk verrig en al gesclscndc en wcrkencte word
kos/..":like lesings oor vraagstukkc van die dag
gchou sander dat die vroue deur 'n formele
atmosfeer ontstem \'o!Ord. Op heel huislike wyse leer en werk hulle.
Dio mm(,(e \'Ordering i'> 'n bihliotct'k be· !'.la:uul" uit 120 ,·oorireflike boclw wat dcur genic. Du 'l'oit tot be;;kikkin~ \':Ill die scnlrum gcstd is t•u wa:t behalwe 'rerkc in Ycr,killenttc
talt~ ook ,·an die seld ·aam~tc hoekto hc,•at. J)it
is boekl' ,,.,\t iu die gee~ "an ons tyd t·u gc~kic
denis uitt•rs lee1·saam sal wccs, ook vir nasl aan-doolcindcs dcur sindonic. Dii word ,·ir iien
clao uilr~cleou teen ld. ·sLuk 1•ir vroul• en 3d. \rir tnan~.
C'c:n•s . • \laltnc~bury. Paarl, Hcaufon-\\'c;; en 13locmfontcin het ook reeds \'riendsk:-.psenlrums
OJ>:!Cri~ \';tll\\·;uu· bc,ieling uitgaan.
KORRESP
O
NDENSIEKURSUS
Al'Hlli:ANt:ns LUlSTER IDER! - Eller Is die ~a,.
wat vir u die goue elers sal I~: Bcstu(leer on<
Korr~sponden~lekursus in Boekhou deur mMium van
A!rlkanna or Engels slegs vier mnnnde lank en word
dan 'n ~ekwallfiseerde Boekhouer met •n soele ~al"'rl•.
Ons kursus Is t;oedkoop en doeltrc!rcnd. OM waarborg uitmuntende resuttnte. Oos spesJaltscer ook tu Na.·
tuur~;en~slnt;, Li~>saamsbou, Skoonhe!dskultuur, ~fnt;ne·
tle•e Pcrsoonllkheld en Energleboukursu•sc. Lanes<>·
noemdo kursu~•• word gratis ultt;crelk aau ons Boelt· bOU.1ludente. Besonderhde {;l'utls van: Oolo>-ll~khoa·
koll~ge, l"O!tbUs 32, AJex::1ndriA.
@
NS
iB
dwarsdem ato U:u!
c
,
llO
wcl as buite
sy greuse
beke!ld vir goe
i
e drukw
orl·
teen k
o
nkurrerende
pryse.
ESTE is
o
m one te
raadpleefi
in
v
erband
met
u b
e
u
odig
-hede.
Prysnotcr
ings word
gratis
vcrskaf.
Enige scol"'
t
drukwerk van vi.s
itekaa:rt
<'J
~A~
tot
geleerd
e
Disser
tasi
0!'·
u-
ord
ond~rneem.HOU
KOJJ:RB
N
A
Pro
lEcdesia
~
Drukkery,
Dl'
UkkGrn,
Uit
gawe
:;:s e
n
Boekbin
cbr
;
§£eUenbosch
.
DIE
VE
HSKIL
13y gclecntheid \'a 11 'n vcrgndering OJ> \'en
ter,burg ht•t a<h·.
<:.
H. ~wan, leim· van di<'U.l\.P. in die \'rystaat, ,o,vnt 'n week gL•lcdo die cis nan dit• O.H. ~<'~lei om nou be~li~ lc
''or-Jdaar hoe hy \'OOr~>tcl om die republiok tc \'Crkry,
en dan lwm sy l:tlll-( bctoog daat·op nccr· <hl clit•
O.B. dit rne1 ~!CWcld wil docH. Daal'lceuoor· i;,
die hclcid Yan dio II.J'\ .P. as volg: .. Die ~asi(J
nalc Parly·opposisic staan egtcr gcrce<l as altur -JJatiewc rcgering om die oestuur van tlic land
oor tc nccm as die huidige bcwind in duie stort, hetsy d"•n· die stt•mbu<; of dour die Yerloop \'an die oorlog. ·'
Xa ons mening lc clio ,·er::.kil tu,~cn die twl'l·
ropul>likcinso liggamc opgcsluit in hrerdic
p:na-graaf yan flrh•. ~warl ~c toespraak. 'Ya:n· dil• H.N. P. gc.rcecl staan om die regering oor lc
nezm, is die Q,su\\'abmndwag besig om (in die \\·oordc v;\ n sy cic hcleidM•crklaring) ,die volk so voor tc berci da! hy dico noclige &~ukr~g IIJO('l
bc"i~ om enigc ~t·lt•cntheid wat hom ma~ voor·
doen of wat hy dcur sy Yoorbcrciding self skcp, aan te gry1> 0111 hom vry tc maat<."
Die "er"kil IG dus hicrin dat waar die Pad\'
WAG om di<> REGERING oor tc nccm,
di~
Os~ewabrandw;lg hom beywcr om die V R Y HE 1 0
te bring.
VIR EN!C lETS SMAAKVOl EN DEFTIG IN
DAMlE§~ IROKlKlE
besoek
PAROW SE
NUWE MODERNE SAAK
'N
V
OORIJR
AN
D PRODUK
TANS JN VIER
VERPAKKINGS:GEEL
B
L
O
U
HOOK
GROEN
l
ig
:
middcl
popu1
e
1
·
donkeq>Yll
Voorbnmd
fabOikmQ\ahiH~P~Y
<Edms.J Bph.
Kommissarisstraat 200JOHANNESBURG
SLUIT NOU AA
N
llY DIE V.IVJ.
.
K.
DIE AFJUI)'ANl:H S'l'.: £IE ~IO'rOJl\'EIU:NlG(.:-'(}.
V.M.K. Klubbedl~ntos Slult die Volscnde In: OrAtlf' ftl~(\ptJI~nB.
Gof'dlt(HH:r motorYcrsekerln$;, Kr:-tlt5 rt-s:•Md\'le!i.
Y .ll.JL ttunbe,·ole gnr3g:es_, botellc, 1o'lte~huJ::,~ eu kat~ ""-aar g!!ll.\"!7beld (y:' bllllko AlrUm.n~rbcdlenlng a lnWI\!;.
Sncllc o.1Jc,,·~rlu~1Sill~ns.
t•lldv~rttlac, J•ntt· Jn roctek..q,arte. 'u Un.teko motorkenteken.
Vol!e Sesonderbedc van:
-DIE HOOI."fU:S'•IJURDEl!l, J>l.E XAl.iiU•:STOlJltDl;;t!,
nuo 20~3, liuapstad. l3WJ 10!13, Jol:.anncgburl!. DIE 1.'AI{!l1!:S:l'OUUIHCH,
Bas 33:1, l11o~rnroni~Ln.
DRIE
''
7
APEI\"SKOU
Oic pas,·er,kenc ~qnernbcmommer Yan
"
'a-pcn:-kou, die amptclikc orgaan ,·an die Afri-],aam, . .:-,rnsionalc tmlcnlt•boncl en die A.X.J .,
\\Ol'd \Lit~htil.1ik gcwy nan tlic Vo!ksbeweging.
Oic bydraes i::. o.n. ,,Die .\.l\.S. 1>0 plck in die
\' ol ksbcwegi 11!!;, '' dc\tt' d r. .J. J;' .· J. van J{ Oil$· burg, orc-prcsidcnL van tlic A.N.S., die Volk s-bcwcging in die Paul Kru~cr-staat," dour dr.
,\ . . J. 11. vnn dcr \Vall, ,,die 'l'censwoorcligo
Wording ,·
n
n
die \'olksbewt'ging in S.A.''. denr prof. L. J. du PJc,.,.,i..,, ,lluitcland'c State en \·olk~or·gauisnsics." dcur D. C . .l<'ranzsen, .. Die tockom»tige Ol'(lcn.ing ,·an die Yolbbeweging in S.A.", deur dr. P . . J. )it•)·cr. en ,·n 'koonHcpubliek en die Wcg l)a;nhecu,.. denr dr.
C. J. 11. de Wet.
Dicgcnc wat gnwg him·dio en toekomsLigc
nommers van \Va.pcnskou wjl bo:,li Yir studio·
en rcfercnsiecloeleindos, kan inlcken by: Die Uitgowcn,, \Vapcn~lwu, 13us 2R, , lcllenbosch.
Die intekcngcld is ;)/- per jnar.
V
ffi
KW ALIT'EIT
EN
TEVRJBa::r~..
n~J.IE!E
ID DXE
GOEDKOOPS'JI'JID
WYNE: Fonkelwyn Lewenswyn Vermouth Hanekraai-Coc!rtail Likeur.wyn Jeripigo, Rooi Jeripigo, Wit Soet Muskadel Port
Worceste::- Hock
Pontak Spesiale Sjerrie Sjerrie BRANDEWYN!£s Schoemanello Ekstra Spesiaal F.C. JENEWER LIKEU~S: 5/ -3/6 Z/l'i '!./6 2/
-1/S
1
/
S
li:S
1/3 ~/1 l/1 lld. :tfld'. !l/9 5/(1S/
- 6/-Kersie-Brandewyn !1/ -Anys-Brandewyn 3/-Ge mmer-Brandewyn5/
-Lemoen Brandewyn 5/-Peperment-Likeur 5/-Van der Hwn
5/-JENEWER LIKEUIRS:
S/-!!/6Z
/
5
S/-1/81
/
1
1/11
/-1/ -lld. lld. lOci. ild. 5/-4/94/
S
5/
-~jg4
/
S
4/34/S
4
/
S
4/S Lemoen Jenewer5
/-
5/-Suurlemoen -Jenewer6
/-
5 /-3/6 6/-6 /-5/6 5/65
/-5/ -4/6 4/ -26/5 25/-Z4
i
-'24 /-24/ -24/ -24/
-2
4/
-24/-V~g bY /J/· \'lt k1U8l6 e" botiela, e" U>/G 'IU """'tile wat ver~;oed •~>! "'ord by r.emg~~endlng. Ooa
tcwer dr!Ln.li: In ons lnhoacr~t &oi.Bnk onn ''OO?r!'.da vw~ ;.
lnbouers bet, en nlleenHk op ''oorwnarde dn.t c11~
Lnbouern bfnn<> B06tiK dne 1\1\n ons teruz btl>Orl! n'OZII. Weens bottel almr.rste lmn ons allcenii!I ln on~ ete t>ott.ela, kJa&IE:ti drflnlt YCrtm.k, was:; sulke drank 'n ru.l.nl.mum pryo \'fLn H·l!S-0 beloop. (ndleo.
gocdkoper k1.9s1e.s ve-rlauK word ruoet u n t!e fu .. booere aan ons stuu.r.
Word ver!<oop In 12-bottel·klsal~s ot :)·gelllngvaatj!<>n ot grotcr. U klssle van 12 bottcls ke-n Wyn,
Bran-c!ewyo, Jcnever, Ltkcur, VermouCb co Baockrs..at bevat. Terme: K.:loi.B., plus trelngeld na sylyn~
I!.B.A.., plua trelol<ommlaclo. V.O.S. OUDTSHOOP.N.
..
VIER
DIE O.B., WOENSDAG, 30 SEPT. 1942.
Terug
na
d~e
Hubs
as
Vrou
en Moeder
Waar die liberulismcr mot sy losbandigheid in 'n doodsworstoling verkeer teen clio nasion:-tal -organiese gecbgte met sy bogrip van eenheid en dissipline, is dit nio vreomd clat daar tans ook
gevra word nu clio p1ok wat die vrou in die
samelowing moet inncom nio. Aan die con kanL staan clio sogenaamde gecmansipecrcle vron met clio sigaret en Jangbrock as simbolo van baar soeworeino status gelyk aan di6 van clio man, en daartoonoor het ons clio llybelso on geskied -kuncligo bceltljio van clio vron en mocdcr wat
haar kragLo wy aan haar huislikc taak en wie so waarc1o ,veol meer is as koralc". \Vatter van hierdio posisics heoog die Ossewabrandwag vir die vrou in sy tockomsstaat?
Die Ossewabrandwag glo aan clio organicse
volkstaat, wat betoken dat elko volkslid 'n bo -paalclc pick en Laak binno sy volk to vorvul hot. Yerder ook dat die volk sa::ungesLel is uit g o-sinno wat 'n oonheid vorm en waarvan die man clio hoof en verteonwoordigor na, buiLo is. Hior -volgens is dit dns dnidelik dat die mm1 on die
\TOn, as verskillondo wosons geskapo, ook 'n verskillenclo taak opgele is. As verteenwoord i-gor en hoof van sy gosin beklee die m:>u 'n burgerliko posisic .e-n as midclolpunt van !war gesin bokloe die vrou 'n !mislike posisic. Die tank van clio n1an is om to werk on to vog en solfs doocl te maak. Die rocping van die vrou is om [c clicn, te vorsorg on die lowe to skonk. Die taak van die man is ni:: meerwaardiger as die van die vrou nie, maar net andersoortig,
die twee vul mekaar aan en saam vorm hulle 'n gehee! -die gesin.
Dour die liboralisr.no is die n ou van haar huis
\'ervreemd en is sy met burgerlike soewereine
gesag boklce. Die rosultaaL was die opbroking
Ynll die huisgesin on die vorsmoring van kindo r-stommeLjies. Die cwowig van die skepping is daardour versteur en die vorgelding daarvoor is die ont.bincling van \·olko. Hierclie proses
Yan Yernietiging wil die Ossewabrandw11g weer ongeda::m maak mot die we];:roep am.1 die vrou:
terug na jou huis! Hou op om 'n l<arikatuur van die man te wces en gaan word weer vrou . en moeder. Jou ore·taak is nie om die man. na te aap nic, maar hom te vorm en hom in die wcrcld te bri,ng en 'n volk tc bou. Daar le
jou volksrocping en jou lewenstaalc
Soos clio Voortrokkormoodor in lwar vlug nit vreomdcliugskap onder wcg na die oio tookoms saam mot die man in die trek- en veglaor moes
vorkocr, so is clio Ossowabranch·ag vanclag die
laor waarin die deur liberalismo >erneomde
vrou wee-r ioruggovoor moot; word na haar hnis-like toekoms. DaL sy in die besoudoro omsL an-clighedo van clio huicligo sL17d om vryheicl net soos haar moedc-rs voor hanr ook 'n buiteuge -wono volkstaak binno die perko Yan bam· >ennoi:i io ven·ul hoL, ly geen twyfel nie, maar dit is \'an verbyg:wnde :-tard en mag nie die hoofgo -dagte ,·ordring nio. Di~ is daarom besiolond om te merk hoc van clio HOU self Ieiding uitgegaa.u hoL binno die
Ossowabrauclwag om hierclio icleaal vorwesenlik te kry. Dour die stigt.ing van niondslmpso n-Lrnms waar n one nie in fonnele gelid opgcstol nio, maar in 'n huisliko atrnosfcor met mokaar verkcor on al diononde Yoorligting ont,·ang, is
'n bClgin gemaak moL die Groot 'l'rok van clio
n on nit haar vrcemdelingskap 11a haar cie wo
-ning. lliordie stolscl is reeds vordor uitgehroi too oulaugs in Kaapland 'u begin gemaak is mot naalclwc-rkdienslaors waarvolgons vrono uiL
'n bepaalde eenhcid in 'n private hnis byoe n-kom en dam· onder loicling van die vroue-hoofdo op iuformele wyse clious verrig eu sake besprock. Dib is 'n nitvoering van die dienslaer-bovel,
mnar op
'
n
met.ode wat pasb
y
die nard .-an dievrou. Daar is geen nagLolike uithuisigheid na vroue->ergaderings of onige poppol;:astery uio. Die samekomsLo word vir die clag gcroi:il en sonder vonvaa,rlosing van hul huisliko taak word die vrot;likhoid bevordor en mot kennis en diens verryk.
Na ons mening moet op hierdic grondslag voortgebou word £\ll na mate die omstandighede
dit moontlik maak, moot die militero karal1tcr en formcfc dissipline wat die vrouc tans nog
saambincl, vervang word deur die band van
vroulike liefcle en toegcwydheicl onder Ieiding van die vroue-hoofctc. Laat die huidige orga ni-sasiestelsel blnne llie Ossewabrandwag slegs as
'tn oorgangstaclium beskou \~ord wat nodig is
om die vrou op te vocd in die ge.dagterigting
waarvoor die Ossewabrandwag staan en om
haar terug te lei na haar eervol!e status van
vrou en moeder.
Graag onb·aug ons gedngtowisseling oor hie r-die n a:"1gsh1k en nouo wat hul monings wil u it-spreek, word vorsoek om dit to Tig ,nan genle. mev. J. S. dn 1'oit, wat as hoof,·rou Yan K.aap -land en senior vroue-offisior op ous versook ingowillig hot om daa.nneo bchulpsanm te wees. Van tyd tot tyd kan dan daarop gercageor word. Aanstaande week hoop ons om 'n artikel to plans oor clio vraag: k<lln die vrou haar volk liien in haar !luis'?
Mev
.
P
r
e
s
.
Ste
yn l1
es
o
e
k
0.13
.
-
V
r
ie
nd
s
k
a
p
s
en
t.r
w
n
'n Bosondore eer lwt die vdonclska,psen· trum van die o.n.-vroue in K.aapstacl ve.r
-ledo Dinscbg to bourt geval loe mov. pres. SLeyn daaraan 'n besook gehring on 'n
sleek go\\"crk hot i11 clio O.B.-va:Jndel wat dour die gosamouiliko vornuf van die vrouo in aansyn geroep word. Die oog nm clio areud sal clio volksmoeder so bydrao op die knnswerk vorowig.
i\[ov. SLoyu is tleu r die offisiero in dicr vorm van 'n ercwag voor die dour van die sontrum ontmoot too sy in geselskap van ham· dogtor, gcnle. mov. dr. J. S. du 'l'oit, aangekom heL. :Mev. J. H. Conradie, YOOr -sitstoJ· n n die Yrouc-adjunkn1ad, hot op
minsamo wyse die waardigo mooclor verwol
-kom en troffendo hulde aan haar gcbring Yir clio Yoorbcelcl wat sy nan die vrou ya,n
ons volk gestel hot ]\(e,·. SLeyn heL },ortliks bcdank, waarna die offisiero ( noue van die Skioroiland on omliggcndo plckko) aan haar voorgostol is deur asst. veldkornoLfo mev. 1\J. W. Erasmus, wat nou-op-dions vir die clag in clio sontrum wns. 'n Stille bcsioling hcL van mov. Steyn as cen van die hoofskakels van ons grootse verlode tot almal uiLgogam1.
\V
AKKE
R
VR
O
lUE
OP
K
IRKWOOD
i\Io,•. 1\J. C. Sn-arL, hoofvrou Yan die Port Elizabcthse strcok, praat. mot, clio hoogsto lof i.n haar vorslag oor 8 Augustus \·an die O.B. -eeuhede in Port Elizabeth. Dio O.TI. mocs lucr onder die mocilikstc omstanclighcdc wm·k en die funksics moes grotendeels in private: huise gchon word. i'\oglans het clio geesdrif en roclings ham· bowondoring afgcdwing. Veral die vroue Yau Kirkwood het pr!"lgLig geprcsteer. Ann mev. Bollinghan is 6s. gostuur u1ct clio oog op ve
r-meordering. In die plel< claarvan het sy nou
£6·7-6 teruggestuur as die vrug van ses vroue
so arbeid wat elk 'n sjieling ontvang het. Die
name van me,·. \Vessels. "·:tt £2-2-0 vordicn hot en tweo men·. Grunclling w:-~t mot koekbak onderskeidelik £1-13-6 en 18s. ingebring het, word gcnoem.
TU LBAG.H
Die kommanclo van 1l'ulbagh hot ook 'n
prag-tigo gees geopenbaar en ook hior hot clio vrouo hulle kranig gedra. Een dame hot met 2/6 die bodrag v:111 £2-17-0 ingebring en 'n andor £1-14-0
met; ls. Die totale opbrengs Yir die klein kom
-m:mdotjie was £-39.
DI
E
O.
B
.
, WOENSDAG,
30
S
EP
T. 19
42
.
SAA
M
M
E
T
O
.
B.
-
LEDE
TEL
HER
.
P
Al
1T
Y
70
,000
_
I
N
KAA
PLAl
'ID
Op die kongres van die I-I.XP. op De Aa.r hot <.lie sekrctaris yan die Pa,rty, volgons Die Burger van 19 closer, syfers gonoom om aant
o
toon hoo clio parLy gegroei hot. Hiervolgons het die party in Kaapbnd in 1940, d.w.s. 'n paar maando voor dr. i\falan clio Ossewabrand
-wag aangeval het, 37,500 lode gehad. Dit is bokend dat clio O.B. op daardio tyd meer as 100,000 ledo in Kaapland gehad hot- en dit was nadat hy eervolle ontslag gegeo hot aan duisonde gc"inLimidccrdo onclorsLeunors. Volgons
dr. :.\!alan se oio verklm:ing is Kaapland die party so sterksLe setel, want hior hot not 'n
,goraamlo" van die O.B. oorgebly, torwyl die parf;y in die Vryslaat ,ook stork staan" en , die stryd in Transvaa,l in beginscl gowen is" - om
sy oie woordo te gebruik.
In sy sterl<ste vesting tius lwt dr. Malan ~er
lcde jaar in naam van 37,500 Afrikaners oorlog
vcrklaar teen 100,000 Afrikaners omdat daardie 1
o
o,oo
o
A fril\aners'n
,afwy11ende groep" sougewees hct!
Na 'n int.onsiowo reorganisasio tel die Party
so ledetitl vandag, volgons adv. Erasmus, 70,000 Jcdo. Onder hicrdie 70,000 is nog tienduisendo 0.8.-lede, want die O.B. het nog nooit sy mense beve.el om uit die Party te bedank nie,
maar inteondeel hulle in die Yerledo aangcmoe -dig om torwille Yan eenhoid nie to bcdank nic.
Ook die Partyleiding hot ncL ampsdraers w:\~
Jcclo van clio O.B. is van hnl ampLe ontheF en
gewone o.B.-Iecle. totsov.er toegolaat
om
lid te bly.Dit is die posisio in Kaapland, en clan praaL clr. 1\Jalan van die ,goramnLo" en , flono ska,
-clnwce" wat van die O.B. oorgobly hot! In 'l'ransvaal en die VrysLaat sn.l clio party nie cons wnag om getalle to nocm uio.
ff
ERS
E ME'l.'
O
D
E
Iemand wat homsolf 'n kapitalis noom hct die Kommandant-goneraal onlnngs die \'olgendo n ang gestel: ,Ek is 'n kapil.alis, wnt gaan
jy meL my maak as jy nan be wind kom ?" ]31iis\·innig hot, clio a,ntwoord gekom: ,toe -maar, jy sal dau nio moor 'n kapitalis wecs niol"
D
ie
lK
aap
s
t
ad
s
e O.B
.
,
~Toneelve~renigingsttl voor
!Th§~ S~oo~~ ~(»nt
Wed~~
en
f
olllfielillli
Ag~
V
ad
erft
:ji
e
help Y 2
~ (Q)
~
~
ft<Jfu~rr
9o
nm
~J ~
rm.m.
lHl OlF
f\IJilEYIRSAA
lL
Pryse
2
j
6,
1
/
!0.
B
elast
i
ng in
gesluit.
O
o
br
e
ngs
ten behoew
e v
an
Noodlydeodes.
J?lok bespreking: Pienaa r se Haarsny~ alon-Groote Kerk gehou. F<)'Hl 3JO.lJ
....
D
I
E O
.
B
.
,
WOENSDAG,
SO
S
EPT
. 19
4
2
.
nOns
is O
p
g
e
neern
in d
ie
f
i
naa
l
Gebre
e
k
met
T
oekoms en
Verlede
"
Het
D
uidelike Ui
t
eens
e
tt
i
n
g
deur Prof.
D
u
P
lessis
Die verskil tusscn die
na die volkstaat, as ook hut Plessis voorvcrtcdc Sa terdas
H.N.P. se bcteid en die van die Osscwabrandwas wat metode tcr bcrei king van ons ideaal is dour prof. L.
op Carolina op kernagtigg en duidclil<e wysc sctckcn.
strcwc
J. du
Hy hot. die standpunt van die P:nLylciding
as ,·olg ~aamgcY:-t L:
l. daL die P:-trly bomsclf bcskou a5 die enigstc
politiclw organihn:.ie van die Afrikancrdom;
2. daL hy die repnbliclc wil vcstig, nie op cnige uitheomsc of ancler nuwe «rondsl:l"' nic
maar s!Pgs op die lnulisioncle
Aft~lman
sc
~lcmo~
krasic;
3. daL hy die samc,,·erking van simpatickc uic
-politiclcc Afrikannso liggnmo vorwclkom allcct1 op cersgenoemdc !.woo voorwaardcs;
11. dat hy meL gecn :mdor politicke orgauis
a-sic 'n oorecnkoms wil sluit. nic;
5. cbt h~· die rcpublick wil vcrkry soudcr
gewcld en ~onder om lc kie~ in die wcrcldstryd
t.ussen die ideologiec, mnnr wei op die gcwone manicr v:111 die stcmbus mel bchulp ,·nu Engclse Suid-Afl'ikancrs, soldatc ens., of andcr:; dcur 'n
deputa~ie na die Yr,·dt'slwmcr.:n~ic;
6. dat hy in die oorlog l;(cg;~ ncmraal wil bly en mel die oog da:Hop opkommnndcring sal
wcer:.!aan en met nit'mand in die buiteland twis
wil ho nie, nog mer Amcrika, nog met Eoge-lnnd, nog met Duitsland.
7. clat hy horn 'n rcpubliek voorslel waarin ook OilS voJk ui[ 1\'('!H]i::: dour die worcJd-re\'OJusic
herjonp; sal wecs, wa:l!'in hy rlemokr:~Lie;,: Yry
sal wecs, rna:ll' mot. vcr\\·erpin~ van die J3ritsc
liberali:,me sowd ns die totalilorc diklaLuur en die kommuni~me waarin die volkswelvaart; bc-hecr sal wccs dcur 'n scnlr:1lo ckonomicsc rand
en nasionali~cring; ''nn pnkclc .lertlolbcdrywc
wa:uiu die vor·n:1:1ms!c be,·olkingsdclo mci, mc
-lmar ,·crcnil=!; sal ,,·t•cs dour Ruid-Afrik::tanso
n:~sionnlismc, lwcclnligheid en weclcrsydsc knl
-tunrcrkenning.
. dat. hy eg;Ler in die begin 'n volmag-reg
c-ring ,·oors!.aan om die rcpublick ccrs behoorlik
le \'eslig j en
9. dnt. by die O.H. lwskou as die- dood,·yand
1·nn sy strewe en cbarom 'n beroep op die Afri
-kanerdom docn om die
o.n.
('Jl aileversocnings-be"·eging~ tc \'Crniet ig.
Sprekcr dink dil is 'n bill ike wcergawc ,·nn die party ~c standpunl maar· sctfs dr. :'llal:l.n SC' buitengewono wclsprt·lwndhcid ~al daan·oor nic
gec8rlrif of offcn·:~ardigheid k:~n wck nie. Dat
by cluS die 0.J3. \'OOrs!CJ :lS 'n tecnstnnder ,·an
hicr<lic b~lt'id, is nit• so <'rg nic. ,'preker hot
te\'ore ,·crcluidclik cl:tt die s:unewcrking wal, char w:1s, j\liS deu1· die P:nt~· verbrcek is omdai.
hy die O.B. w0\1 forscor om hicrdic slandpunt
so te n:nH'nar in s! ryd met die TIIoemfonteinsc
oorecnkoms wnt nio horus op 'n pari.ygrondsbg
uie, maar· op 'n repuhlikcinse volksccnhcid. Die
0. B. kan dit nic aanvaar nie omdat hy staan vir die volksbcwcgins en die volkstaat en nio vir partyoorhcersing en 'n bonte massa-staat nie.
Da~ die O.B. hicrdie bE>Ieid nie nam·aar nie,
betoken nie dal hy daarom 'n medestander van
gcnl. Rmuh is of dat hy 'n Yrcemde heorskappy.
wil invoer nie.
Dr. ~!alan kan gccn bewyf;e dr hierclie bc
-wcring:. aan,·oer nie, wanl bewy,e ,·ir die een sou bcwyl>e teen die antler beLCken. • 'y stcrkstc sogcnaamde bewys ,·ir die eer:.te beweriug is dat die O.Jl. nie \'ir !.y party :;a( !>tOm nie, dnL
die O.B. 'n gt'heime sender met ,·crlof Yan genl. Smuts na Duitshmd gcbrnik teen die Herenig-de Party t'll dat gcnl. , mnts die O.B. 11ie meer ''en·olg nit'. H ierop kan sprcker slegs antwoord dat dit aileen dr. Malan se skuld sal wecs as dle
o
.
B. nie vir die N. P. stem nie. Die beworingvan die sender wnL gcnl. muts oogluikond sou
toeba!, sui' nicmoUll glo nic. Wic word dour
gcnl. Smuts so hnndlangers nog steeds
geinter-ncor? Is genl. '£heron van die O.J3.-kommanclo
in Cnroliuo, uii. yriend.sk:~p gOYIJ.Ug? wa.t die
TCS l':tn dr. ~\!alan so bcwcrings en hc"·ysc bc-tref, wonder sprekcr of hy diL sci f glo.
,o.n. m
woo
mTs
.ni~T811S"Die O.J3. probecr ncl om <lie Pal'!y so bcloid
to hetTorm en I.e vcrbcL<'r orntlaL hv Yir die
Afrilmncrclom icts bolors bcoog us wnL. die
II.P.
hom voorhou, iots bolers on daarom ook m
oeili-kor. Daarom l<an die O.B. nic as politieke
party beskou word nic en daarom verwetkom hy
dit dat dr. Malan wat self die vorigc dag g c-praat het van die Van Rcnsburg-party, die v ot-gende dag sc dat hy weier om die O.B. as poli -tieke party te erken.
Die O.D. mik na die Chrblclik-rcpublikcinsc
volkst.aa!; en sy wcg d:tarhten is die volksbcwc
-ging. Oit sal 'n staat wees waar die Afrikaner sy eic wese afdru!< op sy eie staa t soda! hy tuis
voel en sy cio heil kan uitwcrk en dus ook die heil van sy land, Suid-Afrilta, tot eer van God wat daardie bcstemming vir ons bcpaat het. Die
o.n.
wildie Afriknnt'l'dom !IOU bc;;lis \'OOr die kcuso sl.cl lusscn die volksl;laL cu die massa-sta:u, Yi r die ccrsle as die liiiWC C'll n:1sion::l]c en organies-solidcrc en lN•n d ic Lw •de as die ouc en ko~mopoliliesc en meganics-individuali s-Licse. DiL skyn \'ir sprC'I;cr· die (N•nslcllinp; I.ewecs waarbinnc die huidigo woreJdrovo\usic Op
sinatkutll]igc gobicd ,·ol!.rok word en waarin ook
ons ,·olksaspirasics op de grondslng t.oL hul vollc ,·orwescnlikiug ,·oort.skry. Die strycl is
teen die massastaat wat gobou is op die mega
-niesc versameling van individuc van aile soort sonder innerlike vcrbancJ bCha:we toevalligc saamwoning or willel<curise partyverbancl, die staat wat gcvolglik Of verbrokkel tot mastelo os-heid Of homself handhaaf dcur btote gewclcl
-clie staat sondcr gctoof en sonder karal< tcr or vastc bestemming.
Die strewe ,·an die 0.13. is die ,·olk~taat,
gc-bou op die ,·as to grondslng \'1\11 'n God-bcpaalde,
saamgcgroeidc kult uu r"keppende en !.la:ll&bou
-cndc ,·olkseenheid waarvan die bywon2nde, on-geassimilecrde vrcemdelingc afgeskei is en
waarbinne die ent~elinge organics verbind
is in gesinno, ker!te, beroepsdicns en volksver· band. Oit is hierdie staat waarin almal vir meltaar teet en etkccn vir almat waarna die O.B. strccf.
,SKOO.K i\1 AA 1\..,
Hic;rdic Yoikstant i~ die slna~ wnarn:\ ons hole
geskicdenis &Lrcef, dit is die eilldpunt op die Pad van , 'uid-1\frik:t. Dit. is nog nic \'Crwcso
ll-lik nie, al!ans Jtic in Suid-Afrikn ,·ir die J\fr
i-kanordom as gehcel nie. Ons lmn tli~ ook nie sommcr uit die buillll:\lld oornct'm 11ic. Die ideo is wei in andct· l:tndo in vc•·sldllendc- vot·mo
bcliggaam en is die ciHtlikc dryfkrng in ons cio
gcskicdcnis. Onb laak is om <lit in Afrikann s-Cnlvinit>liesc vorm en moclcrnc gc~lalie in nan-·yn to roep. Dit llan aileen dcur die votks be-wcging gedoen word wat clio volk self omvat,
en nie deur party-aanhangcrs nie. Die Q.B. wil
as volksbewcging Suid-Afril<a sltoonmaak vir die
Afrikanerdom en verwerp die demoltratiese men
-gelmoes-ideaat.
As gena word w:'lttcr stnppe dit' O.B. gaan doen, antwoor<l ;.prckcr dat 'n leer nic sy krygs-plan \'OOraf opcnbaar nie. Div i:; :-tnLwoord gonocg. Da:tr k:w ncL hygc,·oeg word dat
gecn midde.f versmaai sal wort! om tlie doel te
bcroik nie.
As ccrste slap, kan hy cgtcr
:.c,
wil die O.B.aile Afrikaners as volksg<'nOto saamvaL on dit
kan aileen geskicd as fim1:1l nfskcid goncom
word 1·an die ou par~ypolit ioko ,·erbrokkcling en
parlomoutoro gcmoddor. D:unvoor is goostelike
vernuwing en wodergcboorto van clio ,·olk wnt;
V
Y
F
alleen kan kom deur 'n beslistc kouso in die
ideologiese stryd, noodsa:~klik. Ollar moet ge -ldes word teen <lie oue on vir die nuwe ..
Dit is geeu keuso ,·an vrecmde stclsch; nic,
maar slegs deelname aan 'n ll\1\l'l' hcweging w:n
oral in ver:;killonde \'Ormc en by ons in cie nasionole lc"·ensbcginsel in wording is. Tog is dit 'n keuse wat deur tlie Spil-magte op hullc
manier reeds verder cJeurgevoer is as elders in die werettl en daarom 'n lleusc waarby hulle voorbe.eld en stcun ons ontsaglik kan help.
Dit sal egtcr betcken dat ons lwlc YOlk,;- en staatsorganisnsio ,·olkome hcrhou moot wonl <'n
nie net a:mgelap nie. Dit sal 'n omsltcpping
van die grond af beteken en sat nie sonder bloed en trane kan plaasvind nie
e
n
ook niesonder geweld nie, van watter !<ant cJit ook al begin sal word.
En in hierdie stryd op lowe on tloocl s:tl 'n
kragtige cenheitlsg;csag nodig \\'Ceil waL
clcur-ganns Ieiding lmu gee, waL oral knn ing;r,vp
wanr dit nodig is om die ongoddclik, volk~lcade
like en onregmatigc ui~ Lo ~kakcl hocwel meL
cerbiccliging v:m clio sclfstnndip;hcid \':tll
,·olks-inslellings wat :tan hullo doe! bcantwoortl. Oil
beteken geen diktatuur nie omdat dit sal voort -kom uit die volksbeweging, versuiwer dcur volksoortuiging. Die O.B.-Ieiding berus reeds o;> volksvertroue in eic krins en geen offisicr kan sy gesag behou as hy die vertroue van ondergesldktes verloor nie.
IDi\K OP '1'\\'fi:E
Die Pan~- het uog; nie g;cldcs ws~cn die ouc on die nuwe nie. liy hink op l \\'C<' g;cdag;lcs en is dubbelsl::lgtig en halfhanig; en daarom sou
-dcr inspirn~ie, oortuiging; of <lr~ fkrag. J)ic
ParLy wil volksecnheid, manr ~lt>g;s binn<.. <'<'ll pany. :'-let ander parf.ye of organihasics wil hy geon kouneksic bo nie behalwo clio vnn 'n
Yer-nicLiging"tryd. 11~· ,·or lang; dccln:unt• ann die
,d)rc-ldre,·olusic manr sondcr kcmw in di() id colo-giesc st.rycl en sondcr gcwcld of oudcrmyniHg
van die oue.
Die Party wit nie Ides tusscn die idco!ogice nie, maar verwerp tog by voorbaat die cue so -wei as die nuwc. H y verwerp a lies wat uit· heems is en tcg reken hy op clic gocclgcsindhcid van die oorwinnaar. Die Pary wil met stemme
wen er. tog stoot hy aile samcwer!ling a f. H y wit 'n repub!iek vestig dcur 'n volmag-rcgcring
en 'n eenpartystctsct, maar wil nogtans es
d:!mokraties handeL Die Party wil die kapita -lisme omskcp tot 'n sosialc volksckonomie btoot deur •n sentra!c cl1ot~omiese raacl in tc stel.
Hy l':'i: •n volksbeweging organisc~r deur ander
votksbewegings ~':! vernietig en 'n volltstaat skep deur die alleenhee;·skappy van 'n party.
Dit is nie nodig om ann lc !.oon w;n 'n reeks Yan onmoontlikhcde hierdie stamlpunt inhou nie, het prof. Du Plessis ,·erldaar. lTy hoi :::c-\'1':1 of 'n sierker argunH'nt aan~cwo<•r moc>t
word as da~ die 0.13. hom in::.pan 0111 die
Afrik:\-nerdom te vcronig en ic hcrskcp dcur din
sanm-bring ,·an ,·olks~cnote en dan sy volkst:~nL !c
vcrkry lliL cic volkskrag.
,Kan
diC' par!.y-leicrshim·dic stem van die- blood, ludic blocd en ons
bleed, nio boor nic? Bind 'n p:•ny-pro~J;ram
hullc Lcrkcr as hulle Afrika;u1sc hlocd- en lots-gcmccnbkap ?" hoi hy gcvr:l.
As dit so is, hOort hulle onherrocplik tot die
dinge wa! vcrby<;aar., tot die ou wcre.!dorde wat besig is om inmekaar tc stort. Dan h<.'t hu!le gcen toe!1ot:1s nic. .\laar die ,·olk !'o toclwms
he~ God gc~kcp en lly is hcsig om tli~ in hicrdic WCre1donHn:'llteJing nit lC \\'Cl'k . . \s hicrdit• llU\\'C toekoml:> nuwc eu"·cb s;tl meebriug;, soo" te \'Cr-wagtc i:, in 'n sondigo w\:reld, :,al ons \':lllui[ ons cbristdik-rcpublikdn:o:c Cah·inismc hcn·or-mend daarop p1·ohecr inwork. Ma:lr in elk
geval is ons opgcneem in die tocttoms en he! ons
reeds rinaal afskeid genecm van die verlcdc met
sy wei maar veral met sy menigvultligc wee. Hoolknntoor: Rcserwe -londs £90,000
St.
Johnstraat65
,
B
L
O
EMFON
TE
IN
BEGRAFNISSE, I<ISTE. KRANSE, GRAFSTENSES
Dr.
Maffan
Irek op
Laaste Oombffffk
Uit
Un Versoenffngspogffng
[(op
Verldaring Deur
K
orra
i
tee
Uitgereik
,Die dric leiers (van die ander nasiona:e. groepe) het op uitnodiging van die !Comitee opgedaag, gereccJ om dr. Malan te ontmoet. Or. Malan, cgtor het op die :aaste oomblik bes!is geweier om aan c!ie versoek van die Kon;itee gchoor te gee en socloende nie aileen die.
hand van vriendskap van die drie leiers argewys nie, maar die Komitee se smeking om c!ie
saak nie tc bcskou as 'n eleksie·ooreenkoms nie maar as 'n poging om die broedcrtwis en
swartsmeerdery op platforms en in die pers te staak, geweicr."
·H ierdie ,·erld~ning word godoen in die \<Or· slag nw die J\.omit.oo \'1\H 2.1. wat op J7 Septem -ber probecr het om 'n S<11nespreking to 1·ecl
tussc11 die lciers van die nasiouaalgosindc A fri-kaners me~ clio oog cl:~arop om vorsocning Lc bc\\'OrksLcllig. Die KomiLeo ,·enol in y YCr·
~,Jag clio helo vcrJJaal van die gebouro on ' 'cr-s~rok ook a fskr.i fLe van konesponclcnsio w;n. ius
-sen ]milo en dr. J\labn gcwis cl is.
In sy vorslag wys clio ](.omitec lhtarop dat maaudc gelcdo reeds 'n stork clrang in die o
m-gowing onder die bc"olking ontstaan hcL daL die gcLwis rnoet opltou. Verskeio ononbarc ,·crga -c:lorings is gohou en ornl is ccnp:uig beslnit on1
die leicrs bymckaar Lc bring soda(, !milo mckaar die hand kou goo en 'n oplossing vir die moci
-lik],cdo kon ,-ind. 'u ';J:Jmworkkomitcc is S<Htm -gcsLel, bestaanue uit verteenwoordigers van die
vier nasionaalgesinde groepe.
Hiordic komileo nm 2.1 Jcdo het uric vorga -doriogs gclutd en het bcsluit dat char neL ccn manier is om samoworking to bowerksLcllig.
Die Komilcc hoL hcsluit om 'n ondorhoud tusscn dio loiors to reel on me~ daan1io omler
-houd son U.an dour die Saamwerk-komitcc aan -cveclrinu wot·d ,,op. onmidc!elli11e staking van
0 . 0
onderlinge stryt! tussen aile mcde·A frikaners cr.
samewcrking tussen die vier organisasies, nl.
die llerenigdc :'\asionalc Party of Volk ·p<trLy,
die -:\uwc Ordc-grocp, dio AfrikanerparLy en die O.B. mot die oog op die bcsLryding hy cnige vel'l;icsing ,·an die ,·olk sc grootsto gcvaar, nl.
die Brii.so lmporialismo.
,l'lierdio M<lamwcrk-kornitee tlocn aan tlic hand dal. Lusse11 die drie politiel~e partye
oor-eengokom word dat die kantlidaat. op wio die mccstc stern me ui i gob ring ,.,..ortl by nomi nasie
by cnigc vcrkicsing gesteun sal word deur aibei
die ander partye en die Q.B. om sodoende die
speitsing van ste.mme te voorkom.
,Om toe Lo sien dat so .'n oorecnkoms s tiplc-lik na. die gees uil.gevoer word, word 'u kom
-mi. sic bonoem. Ro 'n kommi sic se uiLspraak
sal in onigc Ycrskil finaal wee . Ificrdie ko
m-missic sal benoem word dcu r bogcnoemdc ,·ier leicrs in same,rerki ng met, hi01·dio komi Lee."
HRLI<:F AA:\ DH . ..\l;\ l.u\X
'n 13riof met die ,·olgenclo inhoud is toe nan dr. D. [i' . .:'ltalan en mnr. N. C. Havouga gerig deur die . ehel~nis, mnr. P. G. Visser:
,Op pul.llieke non-pany en non-0.13.-,·crg:t -<lcrings ''cncenwoordigcndo oor die 3,000 ki e-scr·s ''~n clio Springs, Prol.oria, on Croblcrsclal distriktc, is eenparig bosluit- claL die lciors van
die Horonigclo Nasionalo Party, die Afrikane r-party, die ~tl\rO Onle-grocp en die Osso \\'a-bran(hn1g dringond vcrsoek word om bymckaar
t.e lwm en tesamc meL die r-:-ommissic van 21 Jcue, l>cnoem op bogomelclc vergadoriug:s, '11 basis van snmowcrking to probeer vind, op lyno
,·oorgesl.el op hierdio vcrgaderings, of op enigc anuer aanneemlikc lyne.
· , Reelings woru get ref tot die hou van 'n samekoms van bogenocmde vier ieiers en die
E<ommissie, en sodra hierdie reelings klaar is sal u in k2nnis gcstel word van die p!ek en ty!l.
, Vera I met die cog op die jongsto
vorwikko-lin"'o ,.ocl ons dis absoluut nooclsaaklik' daL
"'
s:uncwcrking Ln sen clio A[rikancr-elemcmc b
e-work~Lcll ig "'ord.
V
EIUA
A
HDA
GV
IEl
U
N
G
IN
D
I
E
PAA
UL
Die verjaardag van die Kommandant·
generaal (24 Sept.) M assistent·komman·
dant·gene.raal J. A. Smith (<l Sept.) word
op die aand van 16 Oktober net soos vcr· 12c!e jaar feeste!ik gevier in die Paarl,
war.-necr a!bei die leiers weer in l(aap!aml sal we.es.
'n Groot opkoms word vcrwag en kom·
ma, 1do's van omliggcnde dele worcl versoel\
om, indien hul!e. in gelid opkom na !lie byeenkoms, vroegtydig in verbir.cting le tree met die piaas!ike. kommandant sodat rcclings getref kan word vir sitplel\ke, ens.
,Bogeme!de l<ommissie wil geen publieke
vertoon maak nie en bid God van harte om net maar 'n strooitjie te kan bydra tot die bou van ons nasie geheel ag!er die Sk·2rms."
,Die inhoud van hierclio brief i: oor die tclo -foon 11:111 mnr. Pirow en c.b-. \-an .Rcnsburg mcc-gedeel daar lulllo maklik bercikbaar wa ·, en
hu!le antwoord was dat op hulle samewerking
;:;ereken kon word," lui die ,·crsla!! vcrder. .,Aan dr. J\lalan was die ,·olgendc paragraaf by[.!e,·oeg: ,U word nou baio dringond en baic vriendelik ver;;oek om so spocdig moontlik 'n dalum to bepaal, as diL lmn to Preioria, waarop ons u kan onunoot. Ons sal dan reellr.gs tref met die ander clrie !ciers om ook teenwoordig
te wees.'
, Il ier·op he~ tlr. :uatan o.m. geauiwoord dat
hy ,nog onlangs t.e Johnnnesburg en l')retoria,
sowel as in 'n ,·oorafgaando ,·erkl:1riug oor die
,l\.aalkop'-bcweging, cla;trop Idem gele het d.at dio herstol Yan ens Afrikanorcenhcicl ;tlleeu te
T
A
KK
E
op
~
D!e
nuuts
t
e
mo
d
e
s
vir
~
·
!.
V
ereeniging
dt
e
men
en vrou.
·
Kaapstad
~Oie
gees
wat
b
y
ons
B
e
noni
h
ee
rs
i
s
'n
Boeregees
.
J
o
hanne
sbu
r
g
~
O
ns
teer
nie
op
senti-~
(
men
t
nie,
maar
is
be
·l
:~
l
.
~
'
l
Posbus 909
ke
nd
v
ir:
Waarde.
~kJ
~
PIRIE 1f0
1RRA
D
iens
e
n
Hof
!i
k
heid.
t$
~
~
SKRYF AAN ONS!
I
'1
~~~;s;?r~·-: A·~&~~~~UJ#i~Y.Jt§it\tf_&ii' :!%§_.. fli.ff'@114 9ijt!.~~;~--t!P:Ifji('WO_ i$1#"!"='!
DlE O.B
.
,
WOENS
D
AG, 30 SEPT
. 19
42.
vind is in 'n Lorugkeor tot die basis Yan :3 Junie
verledc jam· ens.' en ,dat dit onder omstandig
-ltcde skyn nuoLeloos Lc wee,; om 'n ,·ergadering Lo bclc soos u my ,·ersoek om to doen.'
,) let hierdio anLwoortl was die Saamwcrk -komite-e nie _tencdo nio daar hulle in lmllc siel
ooriuig "'as daL samo\\'erking noodsaaklik en moouUik is, as die l~iors net mekaar wou en
kon on'tmoet. Daarua hot die komiLco sy se
krc-/ . I
l:nis op 2-J Augustus OJXlrag gcgco om cr. J\labn weer (.e nadcr met die Yor·sock om die
samespreking by te woon op T2 September in
Pretoria."
.Aldus die vcrslag.
Danrop hoi dr. ~lalan gcantwoonl da~ diL vrr hom nic moonLlik s~Ll wces O!J Jaardio d:llum
nie, mot die oog op tlie kongres, maa1· dat dit
mislden op die 17de kan plaasvind. , Oncler omstandighcdo ktn ek u nou allcen n a om 11 weer in vcrbinding mot my t.c stel W:lUHCCr ok in l?rctoria sal wcos," aldus dr. J\falan in sy brief.
,Nou het u die feit voor u," verldaar die i<omite.c aan die einde van die verslag, ,en al
wat ons hiero1> kan antwoord, IS OAT DIE
VERKLARING VAN OR. MALAN OP DIE
KONGRES HOEGENAAMO NIE S7ROOI<
MET 'NAT PLAASGEVINO HET N!E. Hy
het gcse da t wc<Jersycls aangeneem is dat die eer!:te voorstel van die baan is en da t hy die argcvaardigdes en nic £Jr. Van R211Sburg, adv.
Pirow CJ1 mnr. Havenga sal ontmoet nie. l\<1nr.
Visser sc brief loenstraf hierclie verklaring claar
hy uitdruklik verwys na vorige briefwisseling
in die saa!{.
,Die fcit dai clr. J\lalan dadelik sy toovlug tot dio kongrc;; vir publisilcit gonocm hob, nieleon
-slaande die voorsiolcr van die Komitcc so ve
r-sckcring dat uet foite on die waarhcitl bekeml
gcsLel sal "·ord, ver:stork glall nie sy posisio uie.
Hy
he~ ge.e
llai l1y die vorldaring doon omdat daar vcrklariugs in verband met die voon'al in vyandi"'c blaaic sal ,·ersk,·n. l)it sou so voor-ges(el
~vo
rc
l
dn.l die drie. loicrs foillik met die hoed in clio hand hier was om hom tc spreek oncbt hy gcweior hot.
,Hicr hot hy diL juis mis. Die vyandigc blaaic kon hullo inforrnasio net van horn of ,·an die Komilco kry on l1icr is die Komitco so vo
r-slag.''
Die Komitce voeg by dat, meL lcedwcse gc-mcrk is daL dr. :.\.!alan so private sckrclaris sou
gcse hcL chi die Komiteo 'n s:nnesprcking sou
gehad hot. met. nmr. Piro11r, mnr. Havonga, en dr. Van Rensburg ,·oorclat hullo dr. :.\I;llan ge -~preek bot, otncbt niks vcrder van die waa rheid k:t11 wccs uie. , H ierdie here het sa am met die Komitee gewag op dr. Malan, maar tevcrgecfs.
Niks was ooit bespreel\ voor dr. Malan die Komitee aileen ontmoet het nie."
Dio ver.slag is ondcrLckon deur mnr. P. G.
Visser, sokt·etaris van die Saamwork-komitce. ( Ons mcrk clat Die Burger en andcr par
Ly-blaaio ten einde hul leier so "·ciering effcns Lc Teg,·crdig l)robeor voorgco daL clio voorge. it>ldo samcsproking 11ic ou sLrook met; die O.B.-Iciding so bcleid 11ic, en llnt dr. Vau Ren burg du~> gehuigcl he~. 'Rersgenocmde bl;1d haal aan
ui~ ·, arlikel wat in Die O.B. van Julie vor
-skyu hot wa:niu ons ens uiLgcsprcck hot teen ecnt1eidsoorecnkomste ,langs clie wcg van for·
mules en kontrakte". Dit is ous Jtcgatioii'O . te l-ling- waarhy ons uog staan - maar die blad \'erswyg die paragraaf wanrin ons net onmid
-clcJiik na llicrdic sin ons posi Liowe bcloid bo
-skryf. naarnlik: , Die Ossewabrandwag sc beleid
is dus dat die stryu aan weerskante gestaai< word, en dat cl~c organisasie· sy l<ragte inwerp ooreenkomstig sy wese en aaru tot verwesenli·
kir~g van ons geme~.ns~aplike ideaal."
Is dit uio presics wat. die Saamwcrkkomiico beoog l1et, nio? Die komii.cc hot Laki ug von die ouderlingc stryd verwa~ on verdor slcgs 'n ,·erkicsingsoorecnkoms l.usscn die politie!te par·
tye, ,ooreenkomstig hul wese en aarcl" clus, want
dio 0.13. stet Log immcrs gccn. Jmndidatc uic,
soos herhaald.elik beklemtoon.-llcd. Die 0.13.)