Schuld en boete
Mijn oom L. had een bescheiden handel in boerengereedschap. Er ging wel eens een boer failliet, en dan konden kleine schuldeisers zoals mijn oom fluiten naar hun geld. De bank ging voor. Toen ook al. De boer in kwestie, soms een oplichter, had allerlei bezit op naam van zijn vrouw gezet. Als de schuldige dan in een dure auto voorbij reed, zei mijn oom: die auto is eigenlijk van mij.
Een bedrijf kan straffeloos schulden maken. De schuld van het bedrijf wordt ‘vergeven’. Maar met mensen is dat niet zo. Als een mens schulden maakt, moet ie bloeden in de schuldsanering. Maar na 3 tot 5 jaar is zo’n person schuldenvrij. We behandelen bedrijven dus beter dan mensen.
Nu lijkt 3 tot 5 jaar niet lang, maar in de tussentijd word je uitgeknepen als een citroen en ben je eigenlijk afhankelijk van zwart geld of giften. Want je krijgt soms letterlijk te weinig om van te leven. Bovendien gaan aan die 3-5 jaar vele jaren van ellende vooraf. En tenslotte hoeft de geldschuld niet per se jouw schuld te zijn. Het kan de schuld van je partner zijn. En een mens kan in zijn jeugd ook iets doms doen. Verslaafd zijn geweest.
Iemand in de schuldsanering schaamt zich vaak en ontmoet weinig begrip. Zou je zo iemand kunnen vrijkopen? Zou dat mogen van de gemeente? Of iemand die nog net niet in de schuldsanering zit? Want de schuldsanering is het topje van de ijsberg. Daaronder zit een heel segment van mensen die bijna niet meer het hoofd boven water kunnen houden.
Nu een idee. Je hebt een groep van mensen die schulden hebben. En je hebt een groep van mensen die geld over hebben. Zou je die twee groepen niet bij elkaar kunnen brengen? Als een soort Liwwadder dating. Stel: degene met schulden schrijft gewoon op hoe het zit, hoe het zo gekomen is en wat de grootte van de schuld is. En wie geld heeft, zoekt iemand uit die hij misschien uit de schuld wil helpen. Ze ontmoeten elkaar eventueel een keer of vaker en dan valt de beslissing. Net als bij dating. Alles op basis van vrijblijvendheid.
Zou dit kans van slagen hebben? Of komt het te dichtbij? Of wil men geen ‘liefdadigheid’ accepteren? Want we gaan liever om met mensen uit onze eigen bubbel. We geven of krijgen liever geld op een onpersoonlijke manier, via een stichting, via de overheid, iets onpersoonlijks.
Laten we de armen vergeven dat ze schulden hebben, en de rijken vergeven dat ze geld hebben. God vergeeft ook. Nu de Israëliërs en de Palestijnen nog.
Als de Rotary Club of het voorliggend Stadsblad een “Vorkje prikken met Rijk en Arm” zou organiseren, ben ik tegen een geringe sprekervergoeding bereid om een klinkende redevoering te houden. De gemeente Leeuwarden zal graag meedoen, want wat zou dit een geweldige vorm van Citymarketing zijn!
