DOCUMENT ATI ECENTRUM
NEDERLANDSE POLITIEKS
Meer eentraTeTs¥uring
Omdat heel Nederland zich zorgen maakt over de onveiligheid op straat, heeft de regering zich, op uitdrukkelijk verzoek van de Tweede Kamer, ten doel gesteld de politiesterkte fors uit te breiden. Het kabinet heeft enkele honderden miljoenen guldens extra ter beschikking gesteld om het aantal agenten te vergro ten. Onlangs ontstond tijdens een overleg met het kabinet de indruk dat te weinig nieuwe leerlingen bij het politie-oplei- dingsinstituut zijn ingestroomd om de bij het Regeer Akkoord vastgestelde uitbreiding in Hoogeveen te halen. Het geld dat de regering voor dit doel ter beschikking heeft gesteld, zou zijn uitgegeven aan apparatuur en huisvesting. Niet alleen de VVD-fractie maar de hele Tweede Kamer is uitermate bezorgd over deze ontwikkeling.
Na de inwerkingtreding van de Politiewet in 1994, wordt de politie niet langer door het Rijk, maar door de korpsbeheerders aangestuurd. Zij bepalen hoe de gelden worden besteed en hoeveel mensen naar het opleidingsinstituut worden gestuurd. De minister van Binnenlandse Zaken heeft hier formeel geen invloed meer op.
De minister heeft aan het begin van deze kabinetsperiode aan de korpsen gevraagd extra agenten op te laten leiden. De korpsen hebben dat ook toegezegd. Aan het eind van dit jaar zal duidelijk worden of dit daadwerkelijk is gebeurd. Wanneer dat niet zo is, heeft de minister niet meer de bevoegdheid om in te grijpen.
De VVD-fractie heeft in 1993 tegen de Politiewet gestemd. Dat was niet voor niets. Nu blijken de mogelijk kwalijke gevolgen van deze wet. De VVD is daarom van mening dat op korte termijn meer centrale sturing bij de politie tot stand moet worden
gebracht.
Benk Korthals
Interpellatie mensensmokkel en
paspoortfraude
Afgelopen donderdag interpelleerde het CDA-Kamerlid De Hoop Scneffer de staats secretarissen Schmitz (PvdA) van Justitie en Kohnstamm (D66) van Binnenlandse Zaken. Aanleiding was het oprollen door het Interregionaal Rechercheteam van Noord en Oost Nederland van een grote organisa tie van mensensmokkelaars. Hierbij kwam de fraudegevoeligheid van het Nederlandse paspoort opnieuw aan de orde. Volgens het IRT zijn bij de organisatie reisdocumenten gevonden waaronder het paspoort, die op grote schaal en op zeer professionele wijze waren vervalst.
L a n g slep e n d e kw e stie
De fraudegevoeligheid van het paspoort is een langslepende politieke kwestie. In het midden van de jaren '80 begon deze zaak te spelen en in 1988 traden zelfs twee bewindslieden af. Ook in de vorige kabi netsperiode waren er regelmatig problemen rond het paspoort. De toenmalige staatsse cretaris De Graaff-Nauta (CDA) kwam toen in moeilijkheden.
N iets u itslu ite n
VVD-woordvoerder Johan Remkes bracht tijdens de interpellatie naar voren dat hij op basis van de op dit moment aanwezige informatie eigenlijk geen debat wenste te voeren. Hij vroeg de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken daarom om meer gege vens en feiten. Kohnstamm verklaarde dat hij deze zomer al op de hoogte was gesteld van het feit dat er problemen waren gere
zen betreffende de fraudegevoeligheid van het paspoort.
Daarom stelde het ministerie van
Binnenlandse Zaken zich toen in verbinding met het Duitse Bundeskriminalamt toen de problemen met de paspoorten aan het licht kwamen. In overleg met deze instantie werden aanpassingen aangebracht. De staatssecretaris ging er toen vanuit dat deze voldoende waren. Hij sloot geen enkele maatregel uit om een einde te maken aan de vervalsing van de paspoorten.
De woordvoerder prees net Interregionaal Recherche Team voor het opsporen en oprollen van de misdaadorganisatie. Het komt niet vaak voor dat zo'n grote organi satie wordt ontmanteld.
De bewindslieden deden de toezegging op m korte termijn stukken aan de Kamer te
zenden met meer informatie over dit a
probleem. Inlichtingen:
Johan Remkes, 070-3182883.
Verder in dit nummer
• Begroting Landbouw
• Begroting Binnenlandse Zaken • Wet MOT
. MUB
219
Begroting Landbouw 1997
In de Tweede Kamer is met minister van Aartsen gedebatteerd over de begroting voor Landbouw, Natuur en Visserij. Voor de VVD-fractie heeft Piet Blauw de nationale aspecten van de begroting behandeld. Willem Keur voerde het woord over het internatio nale deel van de Landbouwbegroting.
Lasten
Het kabinet is er de afgelopen twee jaar in geslaagd veel geld vrij te maken voor lastenverlichting. Bij Landbouw gaat het om meer dan 700 miljoen gulden. VVD-woordvoerder Piet Blauw gaf aan dat een deel van de sector, namelijk de ondernemin gen met weinig of geen vreemde arbeid en naar verhouding veel vreemd vermogen, hiervan onvol doende profiteert. Dit is niet goed, vooral omdat de landbouwsector eveneens te maken heeft met een lastenverzwaring die voortkomt uit beleid van gemeenten en w ater schappen. De VVD-fractie is van mening dat voor die bedrijven die niet van de lastenverlichting profite ren een reparatie moet komen. De woordvoerder vroeg de minister zo spoedig mogelijk met voorstellen te komen.
Lan d b o u w sch ap
Naar het zich laat aanzien zal het Landbouwschap per 1 januari 1998 opgeheven worden. Het Landbouw schap voert taken uit die voor de Rijksoverheid van direct belang zijn. Deze taken moeten ook uitgevoerd blijven worden. Het is daarom van
root belang dat op korte termijn elderheid ontstaat over de toedeling van deze taken na opheffing van het Landbouwschap. Vooruitlopend op de wijziging van de W et op de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie is het noodzakelijk voorzieningen te treffen met het oog op voortzetting van deze taken. De woordvoerder heeft een motie ingediend waarin hij de regering vraagt er zorg voor te dragen dat zo spoedig mogelijk gemeenschappelijke lichamen worden ingesteld die ae publiekrechtelijke taken van het Landbouwschap gaan overnemen.
Staatsg ro n d en
Jaarlijks gaat meer dan 60 miljoen gulden naar particuliere natuurbe schermingsorganisaties ter financie ring van aankoop en beheer van natuurgebied. Met deze wijze van overheidsmedefinanciering stemt de VVD-fractie in, omdat coöptatie van overheidsgeld en particuliere midde len een waarborg is voor een breed draagvlak. De woordvoerder vroeg zich wel af of de overheidsuitgaven op dit gebied wel aan een voldoende parlementaire controle onderworpen
wordt. Zeker omdat de overheid nu overgaat op de verkoop van staatsei gendom in de vorm van agrarische cultuurgronden, die nu nog in bezit zijn van Staatsbosbeheer. De VVD- fractie stemt hiermee van harte in. Blauw heeft de minister voorgesteld de verkoop van staatsgrond te inten siveren. De overheid bezit namelijk nog 10% van het totale Nederlandse grondoppervlak, waarvan 105.034 ha domeinen en 215.000 ha Staatsbos beheer. De vraag is w at nog de meer waarde is van dit bezit. Bij ae domeingronden is deze meerwaarde niet meer aanwezig, bij Staatsbos beheer is de meerwaarde tanende. Zowel voor Domeinen als voor Staatsbosbeheer geldt dat het afsto ten van onroerende goederen, uiter aard met behoud van de huidige functie/beheersregime, een reële mogelijkheid is. 'Dood' geld kan opnieuw geactiveerd worden. Hierbij kan gedacht worden aan herinveste ringen ten gunste van behoud van werkgelegenheid in de agrarische sector en versnelde uitvoering van de ecologische hoofdstructuur. De woordvoerder heeft een ontwerp voorstel, 'Op Staatsgronden', aan minister en Kamer aangeboden waarin hij voorstelt:
1. Het huidige verkoopbeleid te intensiveren en een speciaal team op te richten, samengesteld uit vertegenwoordigers van overheid en bedrijfsleven, om dit proces voor te bereiden.
2. Het voornemen Staatsbosbeheer te verzelfstandigen, op te schor ten.
3. De uitgaven voor het particulier natuurbeheer beter onder controle te brengen van de Tweede Kamer. Het eerste en het laatste voorstel zijn door de minister toegezegd.
In te rn a tio n a a l la n d b o u w b e le id
VVD-woordvoerder Willem Keur ging in op de BSE-kwestie. Door deze zaak is een grootscheeps slachtprogramma van runderen die besmet kunnen zijn met de gekke-koeien-ziekte onvermij delijk. Dit heeft grote gevolgen voor de vleessector. In Europa moet het streven er op gericht zijn het vertrou wen van de consument terug te winnen, enerzijds om een financieel debacle te voorkomen en anderzijds om te voorkomen dat de Europese lidstaten met een vleesberg blijven zitten. De VVD-fractie onderschrijft het tot nu toe gevoerde beleid van de Nederlandse regering en hoopt op een intensief overleg tussen ae lidsta ten om voor de toekomst een struc tureel en fundamenteel beleid verder uit te bouwen.
De Nederlandse regering trekt veel geld uit voor herstructurering in
verschillende sectoren. Dit moet leiden tot een meer duurzame productie en tot vernieuwing van deze sectoren in samenhang met een betere concurrentiepositie. De VVD- fractie is hier heel tevreden mee. Daar staat tegenover dat het soms moeilijk te begrijpen is dat via vrij handelsakkoorden op Europees niveau vis wordt uitgeruild voor tomaten. De woordvoerder vroeg de minister of hij deze uitruiI-strategie en de coördinatie tussen de verschil lende departementen over dergelijke afspraken zou kunnen toelichten. De minister zal met een notitie komen waarin hij deze kwestie zal verduide lijken.
C 0 2
Er is 750 miljoen gulden uitgetrokken voor maatregelen ter reductie van C 0 2 . Een deel daarvan is bestemd voor projecten in de tuinbouwsector. De woordvoerder stelde voor een proefproject te starten, waarbij C 0 2 elders wordt afgevangen- bijvoor beeld in de omgeving van Rotterdam - en in de tuinbouw wordt herge bruikt. De C 0 2 die in de tuinbouw wordt gebruikt, wordt speciaal gepro duceerd. Het is goedkoper en milieu vriendelijker dit gas elders af te vangen en her te gebruiken. De VVD-fractie is van mening dat projecten op het gebied van agrifica tie moeten worden ondersteund en ontwikkeld. Hierbij kan worden gedacht aan het stimuleren van het gebruik van biobrandstoffen. De techniek hiervan moet verder worden ontwikkeld. Bij de behandeling van de derde energienota is hierover een motie ingediend die is ondersteund door de VVD-fractie. Keur vroeg de minister hoever de ministeries van Landbouw, Economische Zaken en Financiën zijn met de uitwerking van
deze motie. i
GLB
In de zuidelijke lidstaten en in de voormalige DDR bestaat bij land bouwbedrijven de tendens goederen te produceren met als enig doel subsi die van de Europese Unie te ontvan gen. De oogst wordt vervolgens vernietigd. De VVD-fractie vindt dit bedreigend voor de instandhouding van het noodzakelijke draagvlak voor een verantwoord landbouwbeleid. De woordvoerder heeft een motie inge diend waarin hij de minister vraagt deze problematiek in Europees verband aan de orde te stellen. De VVD onderschrijft het ontwerpad vies van de SER over de hervormin gen van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). In dit advies wordt gestreefd naar een sterkere
Begroting Binnenlandse Zaken 1997
In de Tweede Kamer is deze week 2. gedebatteerd over de begroting
Binnenlandse Zaken. VVD-woord- voerder Johan Remkes merkte op dat het kabinet terecht de versterking van het politieke primaat en het zichtbaar der en transparanter maken van de
olitieke verantwoordelijkheden tot elangrijke thema's in de toelichting op de begroting heeft gekozen. Dit is een paarse boodschap bij uitstek
U itv o e rin g K ad erw et
De discussie over de bestuurlijke orga nisatie in Nederland is al lange tijd gaande. Dit is op zich nuttig, aange zien de maatschappelijke ontwikkelin gen de eisen die aan de inrichting van ons binnenlands bestuur worden gesteld steeds wijzigen. Toch moet worden opgemerkt dat deze discussie de afgelopen jaren weinig concrete resultaten heeft opgeleverd. De discussies hebben zich met name gericht op de vorm, het bestuurlijke model, en veel minder op de inhoud, de vraag welke problemen op welke wijze het meest adequaat aangepakt kunnen worden. De les uit het verle den is dat bestuurlijke mega-operaties beter achterwege kunnen worden gelaten, vanwege de onduidelijkheid en de onzekerheid die dergelijke operaties met zich meebrengen. Zo is het ook met de uitvoering van de Kaderwet. Positief is dat ae Kaderwet de samenwerking tussen stad en rand een stevige impuls heeft gegeven en de verantwoordelijkheid van de provincies voor het grootstedelijke
ebied heeft versterkt. Aan de andere ant heeft de wet voor veel bestuur lijke onrust gezorgd. De VVD-fractie is van mening dat zo snel mogelijk helderheid moet komen over de toekomst van de 7 Kaderwet-
ebieden. De versnelde evaluatie van e Kaderwet en het streven van het kabinet om aan het einde van dit jaar voor 5 van de 7 Kaderwetgebieden tot een eindoordeel te komen, zijn belangrijke stappen om tot die helder heid te komen. Voor wat betreft de keuzen die voort moeten komen uit de inhoudelijke afweging en de resul taten van deze evaluatie is de VVD- fractie er nog steeds niet van over tuigd dat de problemen in de grootstedelijxe gebieden niet binnen net huidige drie-lagen bestuur (rijk- provincie-gemeente) opgelost kunnen worden. Deze oplossing kan niet los gezien worden van de volgende over wegingen:
1. De financiële injectie die de grote steden krijgen via het Grote Stedenbeleid en via herziening van de Financiële Verhoudingswet komt in belangrijke mate tege moet aan één van de destijds door de Commissie Montijn gesignal eerde belangrijke knelpunten.
Als er sprake is van ruimtenood voor woningbouw en/of de ontwikkeling van bedrijfs- en kantoorlokaties kan de wenselijk heid van grenscorrecties, dan wel beperkte vormen van gemeente lijke herindeling overwogen worden.
3. Ook in de toekomst is er zeker geen verbod op gemeentelijke samenwerkingsvormen. Zoals ook de Commissaris van de Koningin in Noord-Holland, de heer van Kemenade, en anderen onlangs hebben gesteld, kan dit op deel terreinen uitstekend vorm krijgen op een flexibele, projectmatige basis.
4. De bestaande provincies dienen naast een faciliterende en toe zichthoudende taak, ook nadruk kelijk een regionaal regisserende en conflictbeslechtende taak te vervullen. Nagegaan zou moeten worden met welke instrumenten de provinciale gereedschapkist aangevuld moet worden. 5. Mede in dit opzicht kan ook
gedacht worden aan verdere decentralisatie van rijkstaken aan provincies en gemeenten, zeker daar waar de snelheid van besluit vorming hierom vraagt.
6. Er zal ook op randstedelijk niveau sprake moeten zijn van meer bestuurlijke coördinatie en afstem ming: een stevig bestuurlijk plat form Randstad is geen overbodige luxe, gelet op de schaal van een aantak problemen.
7. Een belangrijk deel van de proble matiek schuilt ook in de grootste delijke gebieden in overregulering en stroperigheid van de besluit vorming. Het aansluitend voeren van discussies over bestuurlijke structuren biedt geen oplossing. Daarvoor is meer nodig: discussie over wie welke bevoegdheden heeft en hoe het
besluitvormings-roces zelf beter georganiseercf an worden.
C20
Bij de behandeling van het wetsvoor stel herindeling Noord-Brabant zijn door de VVD-fractie een aantal piket paaltjes geslagen voor de inhoude lijke beoordeling van toekomstige voorstellen omtrent de gemeenten die vallen onder het C20-beleid. De staatssecretaris heeft herhaaldelijk laten weten dat die piketpaaltjes niet de hare zijn. De VVD-fractie is van mening dat snel duidelijkheid moet komen over de criteria die gelden voor herindeling rond C20-gemeen- ten. Daarom overweegt Johan Remkes in tweede termijn een motie in te dienen waarin de regering wordt verzocht bij verdere voorbereiding van het C20-beleid ermee rekening te
houden dat alleen de oplossing van ruimtelijke knelpunten als zelfstandig gegeven voldoende reden kan zijn voor gemeentelijke herindeling en/of grenscorrectie.
De woordvoerder plaatste een kantte kening bij de WGR-samenwerkings- verbanden (samenwerkingsverbanden tussen gemeenten). De democratische controle op deze samenwerkingsver banden op bestuursniveau ontbreekt. De VVD-fractie is het eens met de bewindslieden dat de tijdens het vorige kabinet gegroeide praktijk dat taken naar WGR-samenwerkingsver- banden werden gedecentraliseerd, moet worden stopgezet en terugge draaid. Deze taken horen in principe thuis bij democratisch gecontroleerde organen (gemeenteraden en provin ciale staten)
R ijk s ta k e n
Ten aanzien van de verdeling van rijkstaken is de VVD-fractie van mening dat decentralisatie geen dogma mag worden. Het VVD-stand- punt is dat op sommige terreinen meer kan worden gedecentraliseerd: bijvoorbeeld op het terrein van verkeer en vervoer, sociale zaken en werkgelegenheid en milieuwetgeving. Op andere terreinen is de vraag of via meer centrale sturing de positie van de rijksoverheid juist niet moet worden versterkt. Dit geldt bijvoor beeld voor de centrale aansturings- mogelijkheden van de Minister van Binnenlandse Zaken in de richting van de regionale politiekorpsen.
Voorts is de VVD in dit kader voor stander van een 'één-besluit-rege- ling', zoals in het verleden meerdere malen door Jan te Veldhuis naar voren is gebracht. Dat wil zeggen dat grote infrastructurele projecten bij wet moeten worden gerealiseerd. Dit bevordert de snelheid van de besluit vorming. De woordvoerder vreest namelijk dat de tracé- en nimbywet- geving een onvoldoende oplossing zal blijken te zijn.
Inlichtingen:
Johan Remkes, 070-3182883
Vervolg van pagina 2
marktgerichtheid, stap voor stap, zodat de landbouwsector in staat wordt gesteld zich aan veranderende omstandigheden aan te passen. Over dit advies zal verder worden gespro ken in een notaoverleg op 25 novem ber a.s..
Inlichtingen:
219
Evaluatie wet melding ongebruikelijke transacties
(Wet MOT)
Sinds twee jaar voert de Nederlandse overheid strijd tegen witwastrans acties door middel van de wet Melding Ongebruikelijke Transacties (MOT). Banken en andere organisaties geven nu ongebruikelijke transacties, onder andere contante storting van zeer grote bedragen, door aan het Meldpunt Ongebruikelijke Transacties in Zoetermeer.
Uit evaluatie blijkt dat er nog veel knelpunten bestaan. Ruim 16.000 meldingen hebben bijvoorbeeld gere sulteerd in dertien concrete opspo ringsonderzoeken.
Tijdens het algemeen overleg heeft VVD-woordvoerder Hella Voüte een aantal kritische kanttekeningen
geplaatst, onder andere over de deskundigheid van de opsporingsor ganisaties, over matching van auto matisering en over adequate terug melding. Ook leiden sommige meldingsindicatoren tot onnodige administratieve lastendruk. De VVD heeft aangedrongen op het op de voet volgen van internationale karak
teristieken, casus en trends van witwastransacties. Samenwerking met buitenlandse overheden is daarbij essentieel. De ministers van financiën en justitie hebben toegezegd zich hiervoor in te zetten.
Inlichtingen: drs. Hella Voüte-Droste, 070-3182907 of
hvoute@worldaccess.nl
MUB door de Kamer is aangenomen
Afgelopen dinsdag is gestemd over het wetsvoorstel Modernisering Universitaire Bestuursorganisatie. In dit wetsvoorstel is de oude bestuurs structuur van de universiteiten gewij zigd in andere vormen van medezeg genschap en inspraak. Doel is de stroperigheid in de besluitvorming tegen te gaan.
De discussie heeft zich in het debat vooral toegespitst op het medebe stuur van studenten in onderwijs- en faculteitsraden. De VVD-fractie heeft amendementen om studenten deel uit laten maken van deze raden niet gesteund, omdat dit tegen de doel stelling van het wetsvoorstel ingaat. Als amendementen met deze strek king door de Kamer waren aanvaard, had ae VVD-fractie zich genoodzaakt gezien tegen het wetsvoorstel te stemmen.
Het ging hierbij met name om een amendement van de PvdA met als strekking dat een student deel uit kan maken van het faculteitsbestuur. De PvdA heeft het amendement inge trokken, omdat de VVD zich hierte gen van het begin af aan heeft verzet en bij aaname van het amendement tegen het wetsvoorstel zou stemmen. Hierdoor dreigde de wet de einds treep niet te halen. Na aanvankelijk hevige bezwaren verlaarde minister Ritzen het amendement bovendien, plotseling overbodig. Het wetsvoor stel sluit namelijk niet uit dat een student zitting neemt in het facul teitsbestuur.
Groen Links heeft het amendement vervolgens ongewijzigd ingediend. Bij de stemming over de amendementen heeft D66 voor dit amendement gestemd. VVD-woordvoerder Monique de Vries heeft de handel
wijze van D66 als deloyaal en destructief ervaren, omdat D66 hier mee het risico nam dat het wetsvoor stel zou worden verworpen.
D66 heeft ook tegen de motie van PvdA en VVD gestemd die het belang benadrukt dat de universiteit open heid van bestuur en betrokkenheid van alle geledingen als uitgangspunt neemt om voldoende draagvlak voor de besluitvorming te waarborgen.
Blijkbaar was het voor de D66-fractie niet belangrijk genoeg deze open heid, deze betrokkenheid en dit draagvlak nog eens te onderstrepen. Het wetsvoorstel is door de Tweede Kamer aangenomen.
Inlichtingen:
Monique de Vries, 070-3182894
Derde Mr Annelien Kappeyne van de Coppelio Forum
"Ethiek en Politiek"
Maandag 28 oktober 1996, Aanvang: 20.00 uur
Pieterskerk Leiden, Kloksteeg 16 Entree: fl 10,= inclusief consumptie
De M r Annelien Kappeyne van de Coppelio Stichting
organiseert rond de zestigste geboortedag van de overleden liberale politica voor de derde maal het naar haar vernoemde forum. M r drs Frits Bolkestein, VVD-leider en fractievoorzitter van de Tweede
Kamer, houdt een inleiding over normen en waarden in de politiek. Na deze inleiding start een forumdiscussie onder leiding van de ethica professor dr H. Dupuis. Het forum wordt gevormd door: mr M .J. Cohen,
lid Eerste Kamer voor de PvdA; mr J.F. Glastra van Loon, lid Eerste Kamer D 66; en dr C .J. Klop, plaatsvervangend directeur van het
W etenschappelijk Instituut voor het CDA.
Het bestuur van de M r Annelien Kappeyne van de Coppelio Stichting nodigt u van harte uit het forum bij te wonen.
Indien u aanwezig w ilt zijn of meer informatie w ilt ontvangen, wordt u verzocht contact op te nemen met het secretariaat van de Stichting:
M r Annelien Kappeyne van de Coppelio Stichting De Ruyterkade 125, 1011 AC AMSTERDAM
