GUUS HEERMA VAN VOSS hoogkraarsociaalrechtaan
de Universiteit Leiden
Europese medezeggenschap krijgt tanden
I
n 1994namde Raad van ministers van de EDde Richtlijn aaninzake deEuropese on-.• dememingsraad. Deze richtlijn is doorelke...i
lidstaat vertaald ineennationale wet, bij ons deWet opdeEuropese ondememingsraad. Grote ondernetpingen meteen ...Europees grensover-schrijdend karakter moeten metwerknemers-vertegenwoordigers onderhandelen over de in-stelling vaneenEuropese ondememingsraad ofeen.anderevormvan medezeggenschap. Daarbij kan een overeenkomst worden gesloten, waar-in menzelfde meest passende vorm van mede-zeggenschap voorde ondememing kanvastleg-gen.
Slagen deze onderhandelingen niet, dankunnen de ondememingenechter worden verplicht om het'subsidiaire' model van deRichtlijnin tevoe-ren,Dithoudtdeinstelling invaneenEuropese ondememingsraad, die het recht heeft van in-formatie en raadpleging over besluiten met be-langrijke gevolgen voor hetpersoneel. Veel ondememingen voor welke deze regelin-gengelden, kennen inmiddels eenEuropese me-dezeggenschapsstructuur. Devraag is echter of het mogelijk is deze af te dwingen in
onderne-mingen dieniet bereid zijn hieraan mee te wer-ken. Denationale wetten moeten daartoe voor-zien zijn van sancties. Nogal wat mensen
heb-Feiten
HetBofrost-concern omvat verschillende on-dernemingen in Duitsland enandere EU-Iid-staten. Door een onderlinge overeenkomst heeftgeen van deondernemingen zeggen-schap over deandere. De ondernemingsraad van debofrostJosef H.Boquoi Deutschland West verzocht dewerkgever am informatie over deaantallen werknemers ende struc-tuur van het concern ter voorbereiding van de oprichting van een Europese onderne-mingsraad. De directie weigerde deze infer-matiete verstrekken. De werkgever weiger-dedit met het argument dat in hetconcern geen zeggenschap uitoefenende onderne-ming was aan te wijzen.
bentwijfels of hetEuropese recht in dit opzicht weI net zo effectief is als bijvoorbeeld de Nederlandse WOR.
Uitspraak
Nadat de rechter in eerste instantiede on-dernemingsraad gelijk had gegeven, vroeg in hager beroep het Landsarbeidsgerecht Dusseldorf om demeningvan het Europese Hof. Dit oordeelde op29maart2001dat een tot een concern behorende onderneming verplicht isinformatiete verstrekken aan de organen van de interne werknemersverte-genwoordiging, oak indien nagnietvaststaat of het door de werknemers aangesproken bestuurhet bestuurvan een zeggenschap uitoefenende onderneming binnen een con-cern is. De informatie moetworden verstrekt wanneer deze noodzakelijk is voor de ope-ningvan onderhandelingen tot instellingvan een Europese ondernemingsraad of am te kunnen beoordelen of er aanspraak bestaat op deopening van onderhandelingen.
De eerste uitspraak van het Europese Hofvan [ustitie overde Richtlijn laat in elk geval zien dat hetHofbereid is omde richtlijn vantanden te voorzien. Hetexcuus vandeondernemer dat er geen onderneming was aantewijzen diebin-nen het concern de leiding over andere onder-delen uitoefende, was voor het Hof geen aan-leiding om de werknemers het rechtop mede-zeggenschap te ontzeggen. De onderneming moest alle noodzakelijke informatie verschaf-fen, aIleen al om te kunnen beoordelen of er sprake is van een recht op Europese medezeg-genschap.
Ondernemingen kunnen zich dusnietverschui-len achter een ondoorzichtige structuur. Zij moe-tenwerknemers de nodige informatie geven om hun rechten te kunnen uitoefenen. Eengoede eerste uitspraak voor de Europese medezeg-genschap!