Geachte leden, Utrecht, oktober 2020
In de week van 3 november bespreekt u de begroting Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) met de bewindspersonen van VWS.
Vanzelfsprekend is er in de begroting VWS 2021 veel aandacht voor de aanpak van de coronacrisis.
Het ministerie van VWS wil op basis daarvan het goede in de zorg behouden, het noodzakelijke verbeteren en het werkplezier van zorgprofessionals vergroten. Daar werken wij als
huisartsenorganisaties graag aan mee. In de uitwerking van de begroting is beperkt aandacht voor de huisartsenzorg en andere zorgverleners in de eerste lijn. Ook bij de uitvoering van beleid en in de politiek, en zeker nu in de coronacrisis, ligt de focus vooral op ziekenhuiszorg en IC’s, terwijl de huisartsen, wijkverpleging en thuiszorg de COVID-zorg leveren aan de grote groep mensen die thuis uitziekt. Tegelijkertijd worden huisartsen geconfronteerd met afschaling van reguliere zorg in en substitutie vanuit de ziekenhuizen.
De Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV), InEen (vereniging voor de georganiseerde eerste lijn) en het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) geven u daarom graag 5 aandachtspunten mee.
1. Zorg goed voor kwetsbare patiënten in de thuissituatie
‘Zorg goed voor de kwetsbare patiënt’, dat is een van de belangrijkste oproepen van de LHV, InEen, het NHG en andere huisartsenorganisaties aan de politieke partijen voor de landelijke verkiezingen in maart 2021. Het gaat om kwetsbare ouderen, maar ook om patiënten met chronische aandoeningen en mensen met psychische problemen die op zichzelf wonen. Dat is alleen houdbaar met voldoende tijd voor kwetsbare patiënten, goede verwijsmogelijkheden en effectieve multidisciplinaire
samenwerking, ondersteund door adequate gegevensuitwisseling. Dit moet georganiseerd worden, want samenwerking gaat niet altijd vanzelf.
➢ De LHV, InEen en het NHG vragen u de minister te verzoeken meer tijd voor kwetsbare (corona)patiënten in de huisartsenzorg te realiseren en zorg te dragen voor structurele financiering van het noodzakelijke multidisciplinaire overleg tussen professionals en de hiervoor noodzakelijke organisatie- en coördinatiestructuur.
2. Een van de lessen uit coronatijd: een langer consult bij de huisarts
Uit onderzoek onder 1600 huisartsen blijkt dat huisartsen in de coronacrisis op een andere manier zijn gaan werken. Zij verwachten dit ook te blijven doen. Huisartsen doen noodgedwongen veel meer telefonische consulten. Het overgrote deel plant daarnaast langere fysieke consulten omdat de patiënten die wel naar de praktijk komen, gemiddeld meer tijd nodig hebben. 81% van de huisartsen heeft de fysieke consulten in de afgelopen tijd verlengd van 10 naar 20 minuten, 57% verwacht dit te blijven doen.
Meer tijd voor een patiënt is nodig omdat zorgvragen vaak complex zijn. De positieve effecten daarvan kenden we al vanuit de huisartsenpilots Meer tijd voor de patiënt: minder doorverwijzingen naar het ziekenhuis, minder medicatievoorschriften en meer tevreden patiënten. Dat moet de standaard worden in iedere huisartsenpraktijk en daar moet de bekostiging op worden aangepast.
➢ De LHV, InEen en het NHG vragen u de minister te verzoeken om de NZa opdracht te geven om de bekostiging van de huisarts zodanig aan te passen, dat huisartsen de tijd en ruimte krijgen voor het regulier invoeren van dit langere consult voor patiënten die dat nodig hebben.
3. Extra opleidingsplekken voor huisartsen
Wij missen in de begroting de toezegging die het ministerie van VWS heeft gedaan aan de LHV over het aanpakken van de huisartsentekorten. Het is daarvoor hard nodig dat er meer huisartsen worden opgeleid de komende jaren. Om zeker te stellen dat iedere Nederlander nu en in de toekomst nog kan rekenen op kwalitatief goede, persoonsgerichte huisartsenzorg.
In april 2020 heeft het Capaciteitsorgaan geadviseerd om het aantal opleidingsplekken voor huisartsen flink te verhogen: voor de periode 2021-2024 minimaal 863 en maximaal 978
opleidingsplekken (met de voorkeur voor een jaarlijkse instroom van 921). De minister schrijft in de feitelijke antwoorden (pagina 264) dat voor 2021 het aantal opleidingsplekken voor huisartsen 800 bedraagt, ‘slechts’ 50 extra opleidingsplekken vergeleken met dit jaar. Dat is dus minder dan het Capaciteitsorgaan als ondergrens heeft geadviseerd en volstrekt te weinig om het huisartsentekort tegen te gaan!
Verder staat in de feitelijke antwoorden dat de minister in het najaar bekendmaakt hoeveel extra opleidingsplekken er voor huisartsen voor de periode 2021-2024 beschikbaar worden gesteld.
➢ De LHV, InEen en het NHG vragen u de minister te verzoeken om het advies van het Capaciteitsorgaan te volgen en voor 2021 minimaal 863 opleidingsplekken voor huisartsen open te stellen en voor de periode 2021-2024 door te groeien naar de aanbevolen 921.
4. Regioaanpak
In de VWS-begroting 2021 is veel aandacht voor digitalisering, e-health en een toekomstbestendige organisatie van zorg. Net als het verder brengen van de beweging ‘Juiste Zorg op de Juiste Plek’. De ambitie van VWS is om samen met veldpartijen te komen tot een collectieve regioaanpak met aandacht voor de personele vraagstukken in de zorg. Dit gaat niet lukken zonder de daarvoor noodzakelijke investeringen in de versterking van de organisatiegraad en -kracht van de eerste lijn.
➢ De LHV, InEen en het NHG vragen u de minister te verzoeken om een impuls te geven aan de versterking van de organisatiegraad en -kracht van de eerste lijn. Bijvoorbeeld door een regionaal budget voor Organisatie & Infrastructuur voor de huisartsenzorg beschikbaar te stellen of de bekostiging van O&I te reguleren. Het doel is structurele samenwerking op regioniveau, zodat huisartsen vanuit één aanspreekbare partij samenwerkingsafspraken kunnen maken in het belang van de patiënt, stappen kunnen zetten in digitalisering, zorginnovaties kunnen oppakken en oplossingen kunnen zoeken voor de
arbeidsmarktproblematiek.
5. Doorontwikkeling digitale zorg op Thuisarts.nl
Steeds meer patiënten weten hun weg te vinden naar de website Thuisarts.nl, het informatieplatform over gezondheid en ziekte op basis van actuele richtlijnen uit de GGZ, eerste en tweede lijn. Inmiddels trekt Thuisarts.nl 5 miljoen unieke bezoekers per maand. Met betrouwbare informatie en een goed zelfzorgadvies kan een bezoek aan de eigen huisarts of huisartsenpost worden voorkomen.
Daarnaast is er afgelopen maanden op basis van de coronarichtlijnen publieksinformatie over COVID- 19 geplaatst. Bovendien helpt Thuisarts.nl met keuzehulpen de patiënt bij het maken van een
behandelkeuze die het beste bij hem past. Onlangs is Thuisarts.nl uitgebreid met een chatbox en is een Engelstalige versie gepubliceerd: GPinfo.nl. Dit om zelfregie en zelfzorg verder te stimuleren.
Voor deze pilots ontvangt Thuisarts.nl een subsidie van VWS (t/m 31 december 2020). Echter, beheer en doorontwikkeling van Thuisarts.nl worden momenteel voor 80% betaald door huisartsen (uit de NHG-contributiegelden). Dit is helaas geen houdbare situatie, omdat de kosten toenemen door de verdere uitbreiding en doorontwikkeling van Thuisarts.nl terwijl de toegevoegde waarde van Thuisarts.nl financieel niet ten goede komt aan de huisartsen.
➢ Het NHG, de LHV en InEen vragen u de minister te verzoeken om structurele bekostiging dan wel een financiële bijdrage voor verdere doorontwikkeling van Thuisarts.nl, omdat Thuisarts.nl zijn algemene nut voor burgers en zorggebruikers heeft bewezen.
Voor meer informatie kun u contact opnemen met Margriet Niehof, adviseur public affairs van de Landelijke Huisartsen Vereniging. Zij is bereikbaar via m.niehof@lhv.nl of per telefoon 06 46273945.
Met vriendelijke groeten,
Ella Kalsbeek Martin Bontje Wendy Borneman
Voorzitter LHV Voorzitter InEen Voorzitter NHG
