Verslag ervaringsdeskundigen middelengebruik
Voor het project Voorst onder de Loep is een gesprek geweest met mensen die verslaafd zijn geweest. Tijdens dit gesprek zijn hier verschillende vragen over gesteld.
Oorzaken van middelengebruik
De ervaringsdeskundigen noemen verschillende oorzaken voor het middelengebruik. Mensen voelen zich eenzaam, zijn depressief, maken zich zorgen over geld of verliezen hun baan zijn redenen die genoemd worden als trigger wat het middelengebruik verergert. Er wordt genoemd dat niet iedere situatie hetzelfde is.
De ervaringsdeskundigen vertellen dat wanneer er voor jongeren niets te doen is zij sneller geneigd zijn om te gaan blowen. Bijvoorbeeld in de kleinere kernen, de buurtcentra zijn verdwenen en daarom zijn er minder plekken voor jongeren om veilig te experimenteren. Bij deze jongeren werkt het niet om alleen maar voorlichting te geven. De ervaringsdeskundigen geven aan dat er misschien wel wijkteams nodig zijn in de kleine kernen zodat er meer toezicht is op de jongeren.
Er zit winst in vroeg signaleren
Om meer aan preventie te doen zou er beter gekeken moeten worden naar alarmsignalen bij gezinnen. Denk aan gordijnen die altijd dicht zitten, financiële problemen of opvoedingsproblemen.
Bij scholen, energiemaatschappijen, zorgverzekeraars en woningbouwcorporaties kunnen deze signalen binnen komen en zij zijn de aangewezen instanties om dit te signaleren. Zij zien de risico’s en daarop moet ingezet worden. Vraagstuk hierbij blijft de privacy.
Middelengebruik is een taboe
De ervaringsdeskundigen raden aan om het middelengebruik uit de taboesfeer te trekken, maak het bespreekbaar. Voor ouders geven ze als tip mee om transparant te zijn, te weten wat de
consequenties zijn en hierover te praten met de kinderen. De vraag is of ouders wel goed genoeg zijn voorbereid. Ook noemen zij dat het gebruik van ervaringsdeskundigen hierbij kan helpen. Wanneer iemand over zijn eigen leven vertelt maakt dat wel indruk. Geen kennis leidt tot rare meningen en stigmatisering, liefdevolle vriendelijkheid helpt.
Na de verslaving
De ervaringsdeskundigen vertellen dat er veel te winnen is in nazorgtrajecten. Na de behandeling wordt de ex-verslaafde naar huis gestuurd en komt het oude gedrag weer terug. De herstelacademie in Apeldoorn kan hier beter in helpen. De herstelacademie zorgt voor een zinvolle dagbesteding, zodat zij weer meedraaien in het leven. Ex-verslaafden krijgen handvaten die zij kunnen toepassen.
Het werkt niet om één keer per week met iemand te praten. De ervaringsdeskundigen noemen dat het gebrek aan nazorg een groot gemis is. Qua nazorg gebeurt er vanuit de WMO en
zorgverzekeraars bijna niets. Het wordt door de regelgeving moeilijk gemaakt. Vanuit menselijk oogpunt is dat vreselijk want voor nazorg is integraal werken nodig en dit gebeurt nu te weinig.
De vergeten doelgroepen
Volgens de ervaringsdeskundigen zijn er vergeten doelgroepen, dit zijn de ouderen en eenzame vrouwen. Zij willen graag hun verhaal kwijt maar kunnen dat niet. Voor hen is het niet duidelijk waar er een plek is waar zij iets kwijt kunnen.
Daarnaast noemen de ervaringsdeskundigen dat de aandacht voor de naasten van een verslaafde nog in de kinderschoenen staat. Het is erg heftige problematiek voor de naaste familie en vrienden en ook voor hen kan dit slopend zijn.
Wat heeft het je gebracht?
De vraag is gesteld aan de ervaringsdeskundigen wat de verslaving hen heeft gebracht. Dit leverde de volgende antwoorden op:
- ‘Kennis over verslaafdheid’
- ‘Ik zal het niemand aanraden, omdat het niet veel heeft gebracht’
- ‘Ik leef nog, ik ben als enig over’
- ’Ik mag zijn wie ik ben. Dat heeft mij 30 jaar bloed, zweet en tranen gekost’
- ‘Zelfliefde, inzicht en empathie’
De tips
De ervaringsdeskundigen gaven de volgende tips mee:
Maak echt één gezin, één plan.
Maak de verbinding met instanties als scholen, energiemaatschappijen, zorgverzekeraars en woningbouwcorporaties.
Creëer rust voor het gezin.
Creëer veiligheid en maak ruimte. Het CJG moet niet alleen naar het kind kijken maar het hele gezin bekijken: is de moeder afwezig, vader alcoholist e.d. Meer op maat aanbod.
Zorg voor een connectie tussen hulpverlener en gezin of persoon. Anders wordt er gezegd wat anderen willen horen. Daarvoor moet tijd ingeruimd worden. Een hand uitsteken, laten blijken dat je er voor de ander bent.
Op verschillende dingen inzetten. Niet het één of het ander.
Jongeren opsporen werkt. Er wordt teveel op de behandeling ingezet. Begeleiding, contact, verbinding maken is beter.