MEMO
ZAAKNUMMER : 2018024030
AAN : Commissie Burgers
VAN : Wethouder J.P. Spoor, namens deze S.J.G. Hendriks-Jansen, team sociaal domein
DATUM : 1 mei 2018
ONDERWERP : Regiojaarverslag Leerplicht/RMC 2016-2017, Bestrijden voortijdig schoolverlaten en schoolverzuim
Samenvatting
Op grond van artikel 25 van de Leerplichtwet is het college verplicht jaarlijks de gemeenteraad te informeren over het in het afgelopen schooljaar in de gemeente gevoerde beleid inzake de handhaving van de leerplicht en de kwalificatieplicht en de resultaten daarvan. Met bijgevoegd 'Regiojaarverslag Leerplicht/RMC1 2016-2017, Bestrijden voortijdig schoolverlaten en schoolverzuim' wordt aan deze informatieplicht voldaan.
Regiojaarverslag
Voor u ligt het ‘Regiojaarverslag leerplicht/RMC 2016-2017, Bestrijden voortijdig schoolverlaten en schoolverzuim’. Het regiojaarverslag is een product van de 21 gemeenten in Zuidoost Brabant. De gemeente Eindhoven heeft samen met de overige gemeenten het verslag vormgegeven en afgestemd.
In dit jaarverslag wordt informatie gegeven over de werkzaamheden van de leerplichtambtenaren en RMC-loopbaanbegeleiders in de 21 gemeenten in de regio Zuidoost Brabant. Het betreft werkzaamheden op het gebied van leerplicht,
kwalificatieplicht en de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten (RMC-functie).
Het tegengaan van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten zijn twee belangrijke speerpunten van het onderwijsbeleid. Het volgen en succesvol afronden van onderwijs draagt in belangrijke mate bij aan de ontwikkelingskansen van jongeren en de
aansluiting op de arbeidsmarkt.
Vaststelling regiojaarverslag door bestuurscommissie
Het regiojaarverslag is voor het eerst vastgesteld door de bestuurscommissie bestrijding schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten van de GGD Brabant-Zuidoost. Met ingang van 11 oktober 2017 zijn de wettelijke taken ten behoeve van het bestrijden van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten ondergebracht bij de gemeenschappelijke regeling van de GGD. Dit was noodzakelijk om de regionale uniforme samenwerking op het terrein van leerplicht en RMC te continueren. De bestuurscommissie bestaat uit de wethouders onderwijs van de 21 gemeenten in de regio Zuidoost Brabant.
De regio Zuidoost Brabant bestaat uit twee subregio’s, Helmond-De Peel (zes gemeenten) en Eindhoven-de Kempen (vijftien gemeenten). Voorheen werd het regiojaarverslag vastgesteld door het dagelijks bestuur van de MRE.
Veldhoven
1 RMC: Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten. Doel van de RMC-functie is het
scheppen van voorwaarden voor jongeren om de voor hen hoogst haalbare en meest passende onderwijs- en/of arbeidsmarktpositie te bereiken. Het betreft hier jongeren in de leeftijd van 18 tot 23 jaar.
2/4 Uniforme uitvoering
De regio Zuidoost Brabant geeft op een uniforme wijze uitvoering
aan het bestrijden van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten onder jongeren in de leeftijd van 5 tot 23 jaar. Centraal hierbij is het uitgangspunt één school – één leerplichtambtenaar/RMC-loopbaanbegeleider. Grofweg zijn in de wettelijke taken leerplicht/RMC de volgende 3 onderdelen te onderscheiden:
Leerplicht
Alle kinderen tussen vijf en zestien jaar die in Nederland wonen zijn leerplichtig. Zij moeten
onderwijs volgen op de school waar ze staan ingeschreven. De leerplicht duurt tot en met het einde van het schooljaar waarin het kind zestien jaar wordt. De leerplichtambtenaar houdt toezicht op naleving van de Leerplichtwet.
Kwalificatieplicht
Wanneer de leerplicht is geëindigd en de jongere nog geen startkwalificatie
(havo-, vwo, of minimaal mbo niveau 2 diploma) heeft behaald, blijft een jongere verplicht om ingeschreven te staan bij een school of instelling en deze geregeld te bezoeken. Dit noemen we de kwalificatieplicht. De leerplichtambtenaar houdt hier eveneens toezicht op. De kwalificatieplicht eindigt zodra de jongere de leeftijd van achttien jaar bereikt of een startkwalificatie heeft behaald.
Voortijdig Schoolverlaten
Jongeren hebben met een startkwalificatie meer kansen op de arbeidsmarkt. Gemeenten moeten dan ook in nauwe samenwerking met het onderwijs voorkomen dat jongeren voor hun 23ste jaar het onderwijs zonder startkwalificatie verlaten. Deze taak dient regionaal uitgevoerd te worden en wordt Regionaal Meld- en Coördinatiefunctie (RMC) genoemd. Deze is vastgelegd in verschillende wetten.
Centrale leerlingenregistratie
De cijfers in dit jaarverslag zijn gebaseerd op gegevens uit de regionale Centrale Leerlingenregistratie (CLR). In dit registratiesysteem zijn alle jongeren opgenomen, die in de regio Zuidoost Brabant wonen in het schooljaar 2016-2017, waar de Leerplichtwet en de RMC wet- en regelgeving op van toepassing is. Concreet betreft dit leerplichtige en kwalificatieplichtige jongeren in de leeftijd van 5 tot 18 jaar en jongeren in de leeftijd 18 tot 23 jaar zonder startkwalificatie. In het registratiesysteem registreren de
leerplichtambtenaren en de RMC-loopbaanbegeleiders alle meldingen die bij hen over jongeren gedaan worden en de acties die daarop ingezet worden. Een gedeelte van deze gegevens moeten alle gemeenten jaarlijks bij het Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap aanleveren. Het betreft cijfers over omvang en behandeling van gemeld schoolverzuim, vrijstellingen en thuiszitten van leerplichtige en kwalificatieplichtige leerlingen.
Cijfers gemeente Asten schooljaar 2016-2017
1. Op 1 augustus 2016 woonden 2.527 leerplichtige en kwalificatieplichtige jongeren in de gemeente Asten. De meeste jongeren komen niet in aanraking met
leerplicht;
2. Het aantal wettelijk verzuimmeldingen relatief verzuim2 in Asten is in 2016-2017 t.o.v. 2015-2016 toegenomen van 48 meldingen naar 60. Dit betrof 40 leerlingen.
In de regio is in 12 gemeenten het totaal aantal verzuimmeldingen toegenomen (zie pag. 16 van het regiojaarverslag);
3. Vaak melden scholen verzuim voordat er sprake is van wettelijk verzuim. Hier zijn met scholen afspraken overgemaakt zodat vroegtijdig en preventief gereageerd kan worden op verzuim. In Asten gebeurt dit ook.
4. Als een leerplichtige jongere ongeoorloofd meerdere uren of dagen verzuimt of te laat komt, en dit verzuim is ook na een sanctie door school en een officiële
waarschuwing van leerplicht niet gestopt, dan wordt de jongere naar Halt
gestuurd. Er wordt dan een Halt-straf opgelegd. In het schooljaar 2016-2017 zijn
2 Relatief verzuim: hiervan is sprake als een leerling wel staat ingeschreven op een school, maar de school niet of niet regelmatig bezoekt. Relatief verzuim is onder te verdelen in ongeoorloofd verzuim, langdurig relatief verzuim en luxe verzuim (zie pag. 15 regioverslag).
3/4 geen jongeren in Asten doorgestuurd naar Halt. In het schooljaar 2015-2016 was dit er nog 1. Er is 1 proces-verbaal (tegen 2 in 2015-2016) opgemaakt tegen ouders wegens luxe-verzuim. In de hele regio is het aantal Haltmeldingen afgenomen. Dit komt door de Methodische Aanpak Schoolverzuim. Hierbij staat vroegtijdige inzet van (jeugd)hulp bij schoolverzuim voorop.
5. Alle kinderen in Nederland van vijf tot en met zeventien jaar zijn leer- of
kwalificatieplichtig. In sommige gevallen is vrijstelling van deze verplichting om naar school te gaan mogelijk. Ouders kunnen op basis van een aantal redenen een vrijstellingsaanvraag indienen bij de leerplichtambtenaar. Deze bepaalt of aan de wettelijke voorwaarden voor het verlenen van een vrijstelling is voldaan. Als dit het geval is ontstaat van rechtswege de vrijstelling van schoolinschrijving (zie regiojaarverslag pag. 20 en 21).
In Asten werden in 2016-2017 de volgende vrijstellingen verleend.
Vrijstellingsgrond 2016-2017 2015-2016 Lichamelijke en/of
psychische gronden
8 7
Overwegende
bedenklingen richting onderwijs
0 0
Schoolbezoek buitenland 23 23
Volgen ander onderwijs kwalificatieplichtigen (bijv.
niet erkende opleidingen)
4 1
Totaal 35 31
Het aantal vrijstellingen in de regio is in het schooljaar 2016-2017 licht afgenomen (zie regiojaarverslag pag. 20 en 21).
6. In 2016-2017 heeft 1 leerplichtig kind uit Asten enige tijd niet ingeschreven gestaan op een school, dan is er sprake van absoluut verzuim. Dit was evenveel als het schooljaar 2015-2016.
7. In de gemeente Asten zijn drie jongeren enige tijd of langere tijd niet naar school gegaan (langer dan 4 weken ongeoorloofd afwezig). Zij stonden wel ingeschreven op een school. Hier was sprake van langdurig relatief verzuim ook wel thuiszitters genoemd.
8. De gemeenten Eindhoven en Helmond voeren de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie (RMC) uit, ten behoeve van voortijdig schoolverlaters.
Jongeren tussen 18 en 23 jaar die zonder startkwalificatie het onderwijs verlaten kunnen RMC-loopbaanbegeleiding krijgen en worden begeleid naar school, werk of een combinatie van beide. De meeste jongeren vallen uit van school wanneer zij achttien jaar en niet meer leerplichtig of kwalificatieplichtig zijn, en dan met name jongeren van mbo-instellingen. Het oppakken van 18+
verzuim is een extra (niet wettelijke) taak van het RMC die preventief wordt ingezet om voortijdig schoolverlaten te voorkomen. Verzuim is vaak een indicatie van achterliggende problematiek. Met afspraken tussen jongere, school en RMC proberen RMC-loopbaanbegeleiders te voorkomen dat jongeren uitvallen van school. In Asten waren in 2016-2017 8 verzuimmeldingen 18+, tegen 9 in 2015-2016 (zie regiojaarverslag pag. 29). In de regio waren er in totaal 678 verzuimmeldingen 18+ (tegen 538 in 2015-2016), een toename van 27%.
4/4 9. Op peildatum 1 oktober 2017 had 82,2% van de 22 jarigen woonachtig in Asten een startkwalificatie. In het schooljaar 2015-2016 was dit 87,2%. Het
gemiddelde in de regio bedroeg 85,92%.
10. Afgaand op de indicatieve3 cijfers voortijdig schoolverlaten (vsv) telt Asten 19 nieuwe vsv’ers in 2017. In 2016 waren er 18 vsv’ers (zie regiojaarverslag pag.
39). In de hele regio waren er 1.105 vsv’ers, tegen 1.155 in 2016.
Voor u ligt ter inzage:
• Regiojaarverslag Leerplicht/RMC 2016-2017, bestrijden voortijdig schoolverlaten en schoolverzuim, documentnr. 2018024034;
• Factsheet gemeente Asten behorende bij regiojaarverslag 2016-2017, documentnr. 2018024892.
3Het ministerie publiceert rond maart 2018 de voorlopige cijfers voortijdig schoolverlaten over 2016-2017. De cijfers die in dit jaarverslag zijn opgenomen vormen een indicatie van deze voorlopige cijfers.
