1/1
Griffie
Commissie Zorg, Welzijn en Cultuur
Datum commissievergadering : -
DIS-stuknummer : 1727853
Behandelend ambtenaar : C.M.L. Jansen
Directie/bureau : Sociale en Culturele Ontwikkeling/Algemeen
Nummer commissiestuk : ZWC-0868
Datum : 5 oktober 2010
Bijlagen : 1
Onderwerp:
Stand van zaken ombuigingen structureel gesubsidieerde organisaties
Voorstel van GS aan PS:
X Ter kennisneming X uitvoerende rol
Europa paragraaf
Nee
_____________________________________________________________________________________
Opmerkingen van het Presidium/Griffie:
Griffier van Provinciale Staten, namens deze,
ing. J.W.H.M. Dankers
Bijlage:
1. Stand van zaken per organisatie
Notitie ten behoeve van: Commissie Zorg, Welzijn en Cultuur
Op 11 juni jl. heeft u besloten over de Agenda van Brabant en de ombuigingen die hiermee samenhangen. Deze ombuigingen raken zo’n 30 organisaties in het ZWC domein. Wij hebben beloofd u op de hoogte te houden van de trajecten die met deze organisaties zijn gestart om de ombuigingen te effectueren. De begroting 2011 en de najaarsbrief lijken ons daarvoor een geschikt moment. Met deze notitie informeren wij u over onze aanpak en de stand van zaken medio
september 2010. In bijlage 1 vindt u een korte beschrijving van de stand van zaken per organisatie.
Over de uitwerking van het amendement over het bibliotheekwerk wordt u apart geïnformeerd.
1. Aanpak en proces tot nu toe
Informeren (eind april-begin mei 2010)
Op 27 april jl. zijn alle 30 organisaties – na besluitvorming in GS en voorafgaand aan een persconferentie over de Agenda - telefonisch geïnformeerd over de voorstellen van GS en de mogelijke financiële gevolgen voor hun organisatie. Daarbij zijn alle organisaties ook direct uitgenodigd voor een toelichtend gesprek met de gedeputeerde op heel korte termijn. De vier organisaties die voor 100% korting op de rol stonden (Palet, Cubiss, Sensoor en COS) hebben nog diezelfde avond een gesprek met de gedeputeerde gehad.
In de gesprekken met alle 30 organisaties is behalve over de financiële gevolgen ook gesproken over de inhoudelijke gevolgen, naar aanleiding van de Agenda van Brabant. Gesproken is over het nieuwe profiel en de nieuwe rollen van de provincie, en de keuzes die gemaakt zijn over kerntaken en te schrappen taken. Na het gesprek hebben alle organisaties een informerende brief gehad waarin het besprokene samengevat is weergegeven.
Hoewel de boodschap soms ingrijpend was, verliepen de gesprekken positief; organisaties vonden het hoe dan ook erg prettig zo snel persoonlijk door de gedeputeerde geïnformeerd te worden. De gesprekken eindigden ook allemaal met de afspraak in de toekomst met elkaar in contact te blijven over hoe in te spelen op de nieuwe situatie. Met alle organisaties is bovendien afgesproken dat zij – meestal samen met de provincie - dit najaar een maatwerk plan van aanpak opstellen hoe in te spelen op de nieuwe (financiële en/of inhoudelijke) kaders.
Kansen verkennen om in te spelen op de Agenda van Brabant
Met alle organisaties is gesproken over hun mogelijke bijdrage aan het realiseren van de
kernthema’s uit de Agenda. Voor de organisaties uit het sociale domein gaat het dan vooral om het meekoppelen met de ruimtelijke en economische (regionale) agenda’s. Organisaties geven aan vooral bij te kunnen dragen aan het versterken van de kwaliteit van de woon- en leefomgeving, de begeleiding van de krimp, maatschappelijke innovatie mede in relatie tot het onderwijs (bijv. het zorgonderwijs en het Medisch Sectorplan). Organisaties in het culturele domein voelen zich geïnspireerd door thema’s uit de Agenda als het versterken van de identiteit en het
vestigingsklimaat, en de ambities van 2018Brabant in het bijzonder.
Zonder (in financiële zin) verkeerde verwachtingen te scheppen is in de gesprekken in het voorjaar dus meestal ook de inhoudelijke relatie van de betreffende organisatie met de Agenda verkend. Dit heeft in een aantal gevallen al tot concrete acties geleid (zie bijlage).
Nieuwe netwerken
Met name bij de organisaties in het sociale domein is in de gesprekken de term “nieuwe netwerken” aan de orde gekomen; aan organisaties is commitment en een proactieve houding gevraagd om maatschappelijke vraagstukken en kansen passend bij de Agenda van Brabant mee te helpen signaleren en agenderen. Alle organisaties hebben hier volmondig en van harte ‘ja’ op gezegd; ze zijn doordrongen van het feit dat de provincie geen kerntaken heeft in het sociale domein, maar dat het goed meekoppelen van sociale belangen een noodzaak én een kracht van Brabant en de Brabantse samenleving is om de provinciale kerntaken goed te kunnen vervullen.
Organisaties herkennen voor zichzelf daarin een cruciale rol, ook al wordt de provinciale subsidie hiervoor minder. Door het slim verbinden van regionale en lokale signalen en initiatieven en het samenwerken met de provincie en andere organisaties. Hierdoor kan een robuust netwerk ontstaan dat tot in de haarvaten van de Brabantse samenleving doordringt. Dit netwerk helpt bijvoorbeeld signalen op te pikken en op die tafel te brengen waar het hoort, lokaal, regionaal, provinciaal, nationaal of internationaal. Het al bestaande project Slimme Zorg is hier in feite een mooi voorbeeld van.
Verhouding bezuinigingen bij provincie in relatie tot bezuinigingen bij gemeenten
Gemeenten hebben aangegeven behoefte te hebben aan overleg met de provincie over de gevolgen van bezuinigingen in het sociale en culturele domein. Wij zullen dat dit najaar doen in de
(geplande) regionale bestuurlijke overleggen (Regionale Sociale Agenda). Hier stemmen wij met gemeenten onze nieuwe rol af, en bespreken we hoe wij samen – in de context van minder middelen - zo efficiënt en effectief mogelijk kunnen samenwerken in het belang van Brabant als geheel. Ook in ons overleg met de VBG is dit één van de onderwerpen.
(Formele) follow up
Nadat uw Staten op 11 juni de Agenda hebben vastgesteld, hebben alle organisaties begin juli een formele brief ontvangen die inging op het PS besluit (incl. de voor hen relevante moties en
amendementen), de specifieke argumentatie/onderbouwing en de (financiële) consequenties voor de betreffende organisatie. Deze brief bevat het besluit over toekomstige middelen en gezien de juridische status staat deze open voor bezwaar. De volgende organisaties hebben van de mogelijkheid tot het indienen van bezwaar(pro forma) gebruik gemaakt:
- BKKC*
- Erfgoed Brabant*
- Kunstbalie (buiten termijn)*
- Omroep Brabant
* Toelichting op bezwaren Steunfuncties Cultuur
Het feit dat BKKC, Erfgoed Brabant en Kunstbalie bezwaar hebben ingediend vraagt enige toelichting, want deze organisaties hebben feitelijk geen korting naar aanleiding van de Agenda van Brabant opgelegd gekregen. Dit heeft te maken met het wegvallen van de tijdelijke
(fusie)middelen na 2012.
Per 1 januari 2009 zijn 9 kleinere culturele steuninstellingen na een langdurig proces dat al in de vorige bestuursperiode is gestart, gefuseerd tot de drie genoemde grote steuninstellingen. Van meet af aan was daarbij de ambitie om behalve een efficiencyslag ook een kwaliteitsverbetering en een professionaliseringsslag te maken. Ook was duidelijk dat daar extra structurele middelen mee gemoeid zouden zijn. In 2008 is besloten deze extra middelen voor vier jaar beschikbaar te stellen.
Daarmee zijn vervolgens organisaties “gebouwd’; er zijn nieuwe mensen aangetrokken en nieuwe opdrachten geformuleerd. De verwachting bij partijen was dat deze tijdelijke middelen na 4 jaar (dus vanaf 2013) – na evaluatie en bij gebleken succes van de drie nieuwe instellingen -
gecontinueerd zouden kunnen worden.
Met de noodzakelijke bezuinigingen op de structurele autonome middelen van de provinciale begroting lijkt deze verwachting niet waar gemaakt te kunnen worden. Hierdoor dreigen een aantal vaste kosten van deze organisaties na 2012 niet meer gefinancierd te kunnen worden uit de structureel beschikbare provinciale middelen. Consequentie voor deze drie instellingen zou zijn dat ze qua structurele middelen weer terugvallen naar het niveau van vóór het fusieproces en dat men een (groot) deel van vast nieuw geworven personeel op doorlopende taken, zou moeten ontslaan.
Om duidelijkheid voor de toekomst te kunnen bieden aan de drie organisaties zal er op korte termijn een evaluatie worden uitgevoerd, ter voorbereiding op besluitvorming voor de volgende bestuursperiode. In 2008 is afgesproken om na drie jaar een evaluatie uit te voeren. In de evaluatie zal onderzocht worden in hoeverre de oorspronkelijk gestelde doelen op het gebied van efficiency, kwaliteitsverbetering en professionalisering worden bereikt. Daarnaast zal ook gekeken worden naar hoe het huidige takenpakket van de organisaties zich verhoudt tot de Agenda van Brabant en het nieuwe profiel van de provincie en of bijsturing nodig is. De uitkomst van de evaluatie zal als basis dienen voor een eventueel verzoek bij het nieuw bestuursakkoord om (gedeeltelijke)
voortzetting van de extra beschikbaar gestelde middelen in 2009 tot en met 2012.
2. Uitgangspunten en kaders voor de maatwerkaanpak per organisatie
Tijdens de gesprekken is een grote hoeveelheid vragen en wensen door organisaties naar voren gebracht die te maken hebben met het effectueren van de ombuigingen. Vragen over frictiekosten, bestemmingsreserves voor reorganisatie, juridische kwesties rondom CAO, in bezit hebben van eigen panden, etc.
Naar aanleiding van de grote hoeveelheid vragen is een aantal uitgangspunten vastgelegd (zie ook de Memorie van Antwoord bij de Voorjaarsnota):
“Wij hanteren een zorgvuldige en tegelijkertijd zakelijke werkwijze, leidend tot een maatwerk-plan van aanpak per organisatie dit najaar. Wij zijn desgewenst bereid om met de organisatie mee te denken en stimuleren daarbij innovatieve werkwijzen en netwerkvorming.
Wij hanteren daarbij de volgende uitgangspunten:
1. Doel is een gezonde duurzame basis voor de organisatie te genereren, ook na de effectuering van de provinciale bezuinigingen. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt primair bij de betreffende organisatie, maar de provincie ondersteunt de organisatie hierbij waar mogelijk en nodig. Er is een redelijke afbouwtermijn in acht genomen om dit ook te kunnen bewerkstelligen.
2. Overheidsmiddelen (de provinciale subsidiemiddelen) blijven –ook in de periode voorafgaand aan de effectuering van deze bezuinigingen - primair beschikbaar voor het realiseren van maatschappelijke doelen en effecten.
3. De kaders voor het maatwerk-plan van aanpak worden gevormd door de huidige regelgeving (AWB, ASV, subsidieregelingen, beleidsregels en verordeningen) en de gegeven financiële ruimte per organisatie.1 Binnen deze ruimte wordt in overleg met de organisatie maatwerk gerealiseerd. Afwijkingen van de bestaande kaders zijn
uitzonderingen en worden eerst na akkoord van GS toegepast.”
Kortom: Uniform waar het kan, en maatwerk waar het moet. Van belang is daarnaast dat uitgegaan wordt van de zelfstandigheid, de professionaliteit en eigen verantwoordelijkheid van de organisatie. Dit is in lijn met het in 2009 afgeronde traject doorontwikkeling steunfuncties. Hierin is de relatie met de instellingen verzakelijkt en het provinciale opdrachtgeverschap
geprofessionaliseerd.
Met behulp van sturingskaders legt de provincie op basis van een strategische dialoog met de instellingen vast welke bijdrage (output) van de instellingen wordt verwacht aan het realiseren van de provinciale beleidsdoelen. In de jaarlijkse subsidiecyclus wordt deze bijdrage vertaald naar concrete producten en diensten.
3. Vervolg
Zoals uit het overzicht in bijlage 1 blijkt zijn nagenoeg alle organisaties volop bezig met het doordenken van de consequenties van de ombuigingen en het inspelen op de toekomstige situatie.
Dit betekent een maatwerkaanpak en zal leiden tot circa 30 “ombouwplannen” voor alle organisaties dit najaar. Een globaal overzicht van de belangrijkste resultaten hiervan zullen wij u begin 2011 doen toekomen.
Beoogd effect:
Effectueren van de ombuigingen bij de structureel gesubsidieerde organisaties.
Cie op de hoogte brengen van de voortgang van de ombuigingen.
’s-Hertogenbosch, 5 oktober 2010, Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant
