Raad van de Liberale Internationale kwam bijeen (Zie pag. 2 en~)

(1)

en

Donderdag 20 september 1962 - No. 697

Raad van de Liberale Internationale kwam bijeen (Zie pag. 2 en~)

COMMENTAAR OP DE TROONREDE

(Tele) Visie van ons Tweede l(amerlid, mevrouw mr. J. M. Stoffels-Van Haaften

O ns Tweede Kamerlid, mevrouw J. M.

Stoffels-van Haaf.ten, gaf dimJSdag- avon:d j.l. voor de televisie het navolgende commentaar op de Troonl'ede. Zij E•lJTHk als voLgt:

V:oe>l' ons, leden van de vol:ksvertegen- woordigmg en dus eigenlijk ook voor u, is het centrale punt van de Prmsjoesda-g he1t uitspreken van de T11oonrede dioor H.M. de Koningin, die Thoonrede, een staatsstuk waarin de Re,ge:rLng hert; beleid, dat ze lret komende parlementaire j•aar denkt te voeren, in grote lijnen uiteen- zet.

Ik heb het stuk hier voor me liggen.

Het is de laatste Troonll'ede in deze regeringsperiode. Want vol,gend voorjaar-, in mei, gaat u allemaal naar de stembus.

U kiest dan een nieuvv•e Tweede Kiamer en dam.ma treedt er automatisch - nou jà automa1tisch gebeurt het beslist niet, want er klomt erg veel ovede.g aan te pas ---- m.aar er komt dan toch weer een

ni(~uvve regering.

In de T11oonrede kan men ook merken, d8t het de laatste is vaD. di.t Kabinet. Be- halve op enkele pun!'cen .geeft ze geen blijk van een ·nieuwe aanpak.

Het is bijna vanzelf!'pYekend, dat de Troonrede begint met een hertn~nering

aan de oveDcl;~adlt van Nie-uw-Guinea, een overdracht, dre nog maar ze kortt geleden plaats vond en die in dit stuk getekend wa.rdt als ingrijpend voor ons Koninkrijk en ingrijpend ook voor de Papoea's, die een eigen plaats - en n-u citeer Llo;; - in onze belangstelling hadden verworven.

Mij pew>oonlijk kli-nkt het woord ·belang- stelling wat kil en ook niet in overeen- stem.m1ng met de ve.r:antwoordelijkheden, die wij op ons genomen hadden en die

"-''<' helH<JS niet hebben. kunnen vol:bren- ge;'.

De paragr<laf over de buitenhmc1.sepoli- tiek getui·gt wel bij-na vanzelfsprekend van niet te -groot optimisme t.o.v. de ver- houdingen in de wereld.

Het buitenlands beLeid van een k1ein land als Nederland moet gericht zijn - en dat is het ook- op samenwerking in een zo breed en hecht mo,gelijk groteT geheel.

De verdediging van het Westen tegen de dreigingen uit het Oosten- 1n welke vorm en waar deze dreigingen zich ook voordoen - maken verdieping van sa- menwerking in AtlaJntisch verband, dus

t1;1ssen West:Europa en- de V.S. van.N.-.

Amerika en Canada, stèeds. noodzakelij-

ker. · · ·

Maar het iJS ook van groot belang, dat Europa zich een eensgez1nd partner toont in deze Atlantische gemeenschap. Of En- gel!al!lJd - en ook andere landen - zullen toetreden tot de Europese Economische Gemeenschap, is op het ogenblik het kernpunt waar alles om draait.

Wanneer de Regering spreekt over een toekomstige politieke unie in Europa, dan zal m.i. het gesprek hierover pas vrucht- baar kunnen zijn, wanneer meer bekend is over de toetreding van EngelaLr:td tot de Economische Gemeenschap. Met Engeland erbij is een politieke samen- werki·ng zonder supra--lll!ationaal orgaan

V'an de kleine landen aanvaardbaarder.

.Zonder Engeland is het gevaar lang niet denkbeeldig, dat de kleinere landen, de Benelux-partners, door de groteren in de gemeenschap zouden worden oveT- heerst. Ik ben bijzonder blij, dat er op het ogenblik een :grote mate van ove<L·een- stemming bestaat tussen onze minist<OJr van Buitenlandse Zaken en zijn Belgische

collega over de lijn, die gevolgd moet worden. Namelijk, geen haast maken met het vinden van nieuwe vormen van poli- tieke samenwerking, maar wachten tot in het ec•on•omische vlak de zaken tot klaar- heid zijn gekomen.

* * *

H et is de regering gelukt lonen en prijzen te handhaven op een niveau, zodat overbesteding voorkomen kon wor- den. Toch zijn de gevaren daarvoor lang niet denkbeeldig, gezien het ve•rschil tus- sen loon- en produktiviteiJtsstijging. Dit is d-us een punt, dat in het komende jaar terdege in de gaten gehouden zal moeten worden, omdat klostenstijging onze con- currentiepositie verzwakt.

Onze re,gering is in korte tijd gekomen m·et een aantal wetsontwerpen op sociaal terrein, wetsontwerpen, die mijn instem- ming wel hebben, en waarvan ik met name de posttieverbetering van de inva- liden bijzonder toejuich.

Maar wanneer de regering spreekt over de oociale vraagstukken, die op langere termijn bekeken dienen te worden, dan is naar mijn mening toch wel een over- weging waard aan welkemaatregelen wij de Vloorkeur geven en waar we aan de eigen keuzemogelijkheid nog ruimte moe- ten laten. Immers, iedere algemeen gel- dende sociale maatregel, waarvoor premie moet worden opgebracht, beperkt de vrije keuze van inkomensbesteding.

Wanneer de regering het heeft over de definitieve vorm van oud·e da:gsverzeke- rin.g, dan mis ik in de Troonrede toch een aanduiding over de positie van onze ge- pensioneerden. Maar toch koester ik de stellige verwachting, dat op korte ter- mijn een niet onbelangrijke verbetering voor deze groep op handen is.

Er is sinds 1946 geen Troonrede ge- weest, waarin· niet grote aandacht werd besteed aan de woningbouw. Voor het komende jaar rekent de regering op een aantal te bouwen woningen van 90.000.

Zij stelt daarbij, dat de overheid in de meeste gevallen financiële steun zal moe- ten blijven verlenen, gezien de hoge bouwkosten. Ik hoop nog altijd, dat we nog eens tot normalere verho-udingen op de wonin,gmarkt zullen komen. wan1t een eeuwigdurend subsidiebeleid op woning- bouwgebied is toch volkomen onaan- vaardbaar.

Natuudijk wo.rden er nog veel meer punten in de Troonrede aangesneden, te- veel om op te noemen.

* ••

n e re.gering spreekt over de nota in- JJ zake hulp aan minder-ontwikkelde gebieden, die zij kortgeleden bij de Twee- de Kamer heeft ingediend. Een gedachte- wisseling hierover lijkt me uitermate nut- ttg. Ik vind het goed, wanneer Neder- land aan deze hulp belangrijke bèdragen uitgeeft, maar dan moet wèl vast staan, dat deze bedragen · zo worden besteed, dat ze blijvend effect sorteren.

De nota in2lake reclame-televisie is een ander vmagstuk, dat volgens de regering aanleiding tot een gedachtenwisseling lmn geven. Ik hoop van harte, dat deze nota in elk geval nog in dit parlementaire jaar beha:ndeld zal worden. Het wordt hoog tijd, dat nu eens komt vast te staan, op welke wijze de belangen van televisie- kijkend Nederland het beste worden ge- diend. De opvattingen hierover in mijn kring mag ik voldoende bekend veronder- stellen.

Zo gaan wij het laatste jaar in van een regeringsperiode, die ons op vele punten, maar vooral op het sociaal-economisch terrein een geheel nieuw beeld vertoonde.

Er mag - vooral in het begin - op dit beleid veel kritiek geweest zijn, we kun- nen toch stellen, dat de resultaten voor ons hele volk gunstig zijn geweest.

Ik vertrouw, dat in diezelfde geest deze vierjarige periode kan worden afgesloten.

l

ATTENTIE!

Luistert op vrijdag, 28 september a.s., over de zender Hilversum I ( 402 m), nn 19.30-19.40 uur, naar

,.DE STEM VAN DE V.V.D."

Spreker:

prof. mr. P. J. OUD, voorzitter van de V.V.D.

Onderwerp:

DE TROONREDE

Verklaring Hoofdbestuur deze verkiezing zijn functie als onder-voorzit- ter neer te leggen. In de Algemene Vergade- ring van maart 1963 zou de Partij de alsdan op te treden onder-voorzitter kunnen benoe- men. Het Hoofdbestuur vestigt er de aan- dacht op, dat reeds volgens de bestaande reglementen de voonitters der Kamerfrac- ties, indien zij geen lid van het Hoofdbestuur zijn, in dat bestuur zitting hebben als advise- rende leden. Het is van oordeel, dat terwille van het noodzakelijk politiek contact ook na de te verwachten reglementswijziging deze regeling behoort te blijven bestendigd.

H et Hoofdbestuur onzer Partij is op zaterdag 15 september in vergadering bijeen geweest. In deze vergadering bleek unaniem overeenstemming te bestaan over alle punten van politieke en organisatorische aard.

Besloten werd:

1ste. de Partij te adviseren met één lijst- aanvoerder voor het gehele land uit te komen.

2de. de minister van Binnenlandse Zaken, mr. E. H. Toxopeus te verzoeken als zodanig te willen optreden.

3de. wat de partij -organisatie aangaat aan de Algemene Vergadering voor te stellen voor het vervolg de functies van voorzitter en onder-voorzitter van het Hoofdbestuur on- verenigbaar te verklaren met het voorzitter- schap van een der Kamerfracties.

Het reglementair vastleggen van deze nieu-

we opzet zal uiteraard enige tijd vorderen.

Het Hoofdbestuur acht het echter gewenst, dat de onverenigbaarheid in feite zo spoedig mogelijk ingaat.

Ten aanzien van het voorzitterschap zal zij reeds zijn verwezenlijkt na afloop van de aanstaande verkiezingen voor de Tweede Kamer, in verband met de omstandigheid, dat prof. Oud gemeend heeft zich niet voor een herkiezing beschikbaar te moeten stellen.

Het Hoofdbestuur zou het de beste oplos- sing achten, wanneer onmiddellijk na de ver- kiezing van de Tweede Kamer een nieuwe onder-voorzitter zou kunnen optreden, die voorbestemd zal zijn prof. Oud in 1964 als voorzitter op te volgen. De heer Van Riel, die met deze gedachte volledig instemt, heeft zich daarom bereid verklaard de verwezen- lijking mogelijk te maken door na afloop van

Omtrent verder aan te brengen wijzigingen in de organisatie der Partij heeft het Hoofd- bestuur het rapport ontvangen van een daar- toe door hem ingestelde commissie. Het stelt zich voor op korte termijn daaromtrent voor- stellen aan de Algemene Vergadering te doen.

Het verheugt het Hoofdbestuur aan het

bovenstaande nog te kunnen toevoegen, dat

de heer Toxopeus zich bereid heeft verklaard

het op hem gedane beroep om als lijstaan-

voerder op te treden te aanvaarden.

(2)

VRIJHEID EN DEl'\iOCRATIE !0 SEP'l'EMBER 1002- PAGINA 2

AD VAN DE LIBERALE INTERNATIONALE KWAM IN DEN HAAG BIJ~EN

Hoogtepunten voor deelnemers en buitenwacht

Ons land heeft vorige week gastvrijheid mogen verlenen aan de Raad van de Liberale Internationale, die van 11 tot 15 september in Den Haag bijeenkwam. Het was de eerste maal dat deze Raad in Nederland ver- gaderde, waarbij uiteraard de VVD als gastvrouwe optrad. Ongeveer 150 leden van delegaties en waarnemers van zeventien liberale partijen uit veertien landen namen aan het congres deel. Onder hen bevonden zich ook ·enkele ballingen, zoals uit Hongarije, Polen, Roemenië, Joegoslavië,

· Estland en Letland. Erevoorzitter van de Liberale Internationale is de Spaanse balling filosoof-publicist Don Salvador de Madariaga, die het congres tijdens een openbare vergadering in de tuinzaal van de Haagse Dierentuin heeft toegesproken.

Voor de buitenwacht was deze open- bare vergadering het hoogtepunt van het congres. Behalve Don Salvador de Ma- dariage sprak tijdens ·deze bijeenkomst ook de voorzitter, Giovanni Malagodi, secretaris van de Italiaanse liberale par- tij en voorzitter van de fráctie van die partij in het Italiaanse parlement.

Ook voor de. congressisten zelf was de openbare vergadering natuurlijk een hoogtepunt, maar behalve de werkver- gaderingen vermeldde het progamma voor hen nog een aantal festiviteiten, die het congres gemaakt hebben tot wat het óók moet zijn: een genoegelijke ontmoe- ting. Zo was daar reeds op de eerste avond de ontvangst in het representa- tieve oude stadhuis van Den Haag door burgemeester Kolfschoten en de wethou- ders van de residentie. De volgende dag kon men de deelnemers verenigd zien in het fraaie landhui.s van de heer en me- vrouw Sidney J. van den Bergh te Was- senaar. De penningmeester van de VVD en zijn echtgenote hadden voor een uit- stekend verzorgde en ,.aangeklede" cock- tail gezorgd. Als een van de vrolijkste evenementen dient ook genoemd te wor- den de costuumdemonstratie, die Cruys Voorberg daarna gaf in hotel Wittebrug te Den Haag, waar het congres gehou- den werd.

De raad van de Liberale Internatio- nale heeft een aantal resoluties aange- nomen, welke wij elders in dit blad weergeven. De resoluties hebben betrek- king op "vrijheid voor allen'', de· EEG en Zuid-Afrika. Over het onderwerp

"winning the cold war" werd een memo- randum opgesteld.

Bundeling van krachten

De Courreil of the Liberal Internatio- nal is in 1947 in Oxford gesticht. Hij heeft tot doel partijen, groepen en indi- viduelen, die de liberale gedachte aan- hangen, samen te brengen en hun krach- ten te bundelen. De meeste aangesloten partijen zijn partijen uit Europese lan- den. Maar bijvoorbeeld ook uit Israël en uit Canada waren delegaties aanwezig, zoals er uit India een waarnemer was gekomen.

De Raad bespreekt elk jaar de inter- nationale politieke situatie - waarbij men dit jaar in Den Haag de aandacht voor- namelijk heeft geconcentreerd op de vraagstukken rondom de Europese Economische Gemeenschap - en kiest daarnaast telkens een ander onderwerp uit om van gedachten over te wisselen Dit "speciale" onderwerp was dit jaar

"winning the cold war".

Malagodi het uitdrukte, vooral een "in- tellectuele waarde".

Ongetwijfeld is het zeer nuttig zich op deze wijze te bezinnen op de vraagstuk- ken waarvoor de wereld zich geplaatst ziet en vooral dus op de houding die de liberalen daarbij dienen aan te nemen.

Door het jaarlijkse contact weten de li- beralen in de wereld zich gesterkt.

Ieder zal, in zijn eigen land of in supra- nationale organisaties, vaak wellicht op geheel verschillende wijzen, vech- ten voor één bepaald ideaal, in de we- tenschap dat ook elders naar hetzelfde einddoel wordt gestreefd.

Malagodi heeft het tijdens de openbare vergadering heel duidelijk gezegd: in het ene land· zal een probleem van essen- tiële betekenis zijn voor de practische politiek, terwijl in het andere ·land dat- zelfde probleem nauwelijks een rol speelt.

Het gaat er de Liberal International dan ook niet om voor elk vraagstuk 'n paskla- re oplossing te geven, maar om essenties van het liberalisme te stellen, de essen- ties van waar uit elk probleem ten slot- te bezien zal moeten worden .

Conclusies van Malagodi

De beschi~bare plaatsruimte ÏJI1 ons blad dwingt ons tot beperkingen. Wij zullen daarom slechts de conclusies sa- menvatten van de bondige en hartver- warmende betogen, die Malagodi hield tijdens de openingsvergadering,.en tijdens de bijeenkomst in de Haagse Dierentuin:

Het podium tijdens de openbare vergadering in de Haagse Dierentuin op woensdag 12 september. Van links naar rechts de heren: Majani uit India., prof. Salvador de Madariaga, J. M. F. A. van Dijk, Giovanni Malagodi, D.

W. Dettmeijer, René Mayer.

1. de liberalen hebben een unieke ver- antwoordelijkheid in de strijd om de koude oorlog. Het socialisme heeft zijn wortel in het Marxisme. Socialisten, die

anti~communisten zijn, zijn in wezen geen echte socialisten meer. Zij hebben ele- menten van het liberalisme overgeno- men. Dit alles maakt hen echter niet tot de voorvechters van de vrijheid, zoals de liberalen bij uitstek zijn. De_ confes- sionele democratische partijen zijn ten slotte gebaseerd op principes van de kerk welke niet democratisch zijn;

2. de liberalen zullen moeten streven naar de ontwikkeling van de vrije we-, reld. Zij zullen ervoor moeten pleiten dat Europa ten opzichte van de Verenigde Staten, een groter deel van de verant- woordelijkheid op zijn schouders neemt en zij zullen moeten streven naar de ont- wikkeling van de economie, als basis voor meer vrijheid. Mede in dit verband is het van het grootste belang te trach- ten de volkeren van de nieuwe landen te winnen voor de liberale gedachte,

De strijd van het liberalisme, zo be- toogde Malagodi, is nog lang niet gestre- den. In wezen is de maatschappelijke ont-

wikkeling, die onze eeuw tot nu toe te zien heeft gegeven, een liberale ontwik- keling. Er is een periode geweest, waar- in de liberalen dachten, dat de "oorlog"

tegen de gcsloten samenleving, het plei- dooi voor een "open society" dus, ge- wonnen was. Nu weten wij wel beter.

De strijd voor het liberalisme zal op al- le fronten moeten worden voortgezet.

Twee grote kansen

Malagodi ziet daarbij voor de liberálen twee grote kansen: de reeds genoemde unieke verantwoordelijkheid die zJj dra- gen in de koude oorlog en ten tweede de ontwikkeling van de Europese Eco- nomische Gemeenschap. In wezen is de- ze ontwikkeling een zuiver liberale ont- wikkeling. Het zou toch wel heel vreemd zijn, aldus Malagodi, indien zich deze omwenteling voltrekt zonder dat de libe- ralen daarbij een leidinggevende rol spe- len.

Don Salvador de Madariaga, de grand old man van het Spaanse liberalisme, reeds meer dan 25 jaar in ballingschap zette in zijn rede nog eens duidelijk uit- een hoe tweeslachtig het socialisme en de christen-democratische partijen zijn.

Beide stromingen zijn gebaseerd op dog- ma's, in tegenstelling tot het liberalisme.

Evenals Malagodi kwam Don Salva- dor de Madariaga tot de conculsie, dat socialisten en· christen-democraten onder de invloed van het liberalisme een deel van de principes hebben laten varen, waaruit zij geboren zijn. Daarom, zo re- deneerde hij verder, kan men in een wer- kelijke crisis niet op hen vertrouwen.

Want men weet dat nooit, of het liberale eleme~t in hun opvattingen overheer- send zal worden, dan wel of zij, onder de dwang van de crisis, .zullen terugvallen op hun oorspronkelijke principes.

Blik in de keuken

De uitwisseling van gedachten resul- teert in het aannemen van een aantal re- soluties. Deze resoluties zijn voor de aangesloten partijen niet bindend in de politieke zin. Zij hebben, wals Giovanni

Voor de openingszitting van het congres in de Wittebrug op dinsdagmiddag 11 september. De heren J. M.F. A. van Dijk, prof. mr. P.J. Oud en Malagodi met elkaar in gesprek.

Vermelden wij tot slot van ons be-

knopt verslag, dat de voorzitter van de

VVD, prof. mr. Oud, de openingsverga-

dering heeft toegesproken, evenals de se-

cretaris, de heer Dettmeijer. Prof. Oud

gaf een historisch overzicht van de ont-

wikkeling van het liberalisme in ons

land en van de politieke verhoudingen

te onzent. Vooral voor de buitenlandse

deelnemers was deze "blik in de Neder-

landse politieke keuken" bijzonder inte-

ressant, De heer Dettmeijer Si}rak enke-

le woorden van welkom.

(3)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Council of the Liberallnternational

nam verschillen e resoluties aan

Vrijheid voor allen

In een resolutie onder de titel "vrijheid voo1· allen" spreekt de Raad van de Liberale Internationale zijn geloof uit, dat alleen door liberale principes en methoden vrijheid en onafhankelijkheid zowel voor indi- vidueten als voor volkeren gevestigd en gehandhaafd kan worden. De Raad bevestigd nog eens met nadruk, dat het liberalisme de voorwaarde is voor een vrije, welvarende en klasseloze maatschappij. Hij begroet met instemming het streven van Afrikaanse en Aziatische volkeren naar onafhankelijkheid, als een manifestatie van de voortdmende liberale eis van zelfbestuu-r en gelijke rechten vo01· allen.

De Ra1ad ve,rkh11a1rt d1at het tO<(iRIJi<[!a,ris- me, zowel1tex .rechte,r als ter lin1ke,r z,ijde, die vij:a1nd iis van 'a.l dd1t S1!1neven.. Hij ve1r- we1rpt z.elfs he,t .st.ilzwiijgend g.o,e,dkeuren vta'n de Sovj'M-ov;erheterr,s.ing va1n l1anden

~cht,er h~t IJzenmJJ Goll:dijn,, Hij ye,rwerpt o·ok elke ve,rzo'ening meit htet cornmund.s- rne, a,J,s ~een invitatie to1t a.g:r;esstie. De Ra:ad watairschuwt te.g1e:n de me:ntbail•e in- s,te:l1l.i1ng, we1lke 'in de n1a•am van· het neu- trialisme inbreuke·n op die vdjheid to}e- il1e:e,nt. De Ra,ad leg't er o.ok de n1a.d:ruk 'Üp, dat milliil'a·itre ve,rde·dig.ing n'i'elt meer is dam ·e'eu• n~odzaik.elijke baûs, wa:a,mp wij .efJ'ecibile'f de uitd:aging va,n he,t to1ali-

ta1Pis~me -op ~ai11e gebi,eden kunon1en t.ege- moel\.t:l"e.de:nl. Hij i's zich tege,lijke1nt1ijd be-

wu~.t V'al!1. die n.oodza•a]{ valll een ste,rk mi- lita•1t· ve:rdedi,gü1gssys.teem. waarvo:o,, e:lk Jial!11d e;en ,e,e,r:Hj.k:e bijdwge moe~t ]1everen, zolang e'eln algem.ene en geconM:ole·erde .l:l1!J twape.n:ing g1een fe,i;t i,s.

de hia1nde1, dlie d<:ua1rva1n e<e:n gevo.1g d:i:ent te z:ij n. De Ra:a.d I e,g,t ook de rn:a,druk op d:e nlo'odz.a•ak va•n po.J,iiti,ek:e OlnitWi·kk•el.ing Vla/111 de Gem1e·e'n1schnp op g<e:ldjke tred te

V.V.D.-DELEGATIE

De dele~g1a;tie, dli·e de VVD táj- d•e'nls de Counci'l o! -the Libe,r,a.l In- te.rrnatbtom:ai te Den Ha:a,g ve-ntegen- wo,ordligde, was a,Js voJ,gt samenge- s,teld:

mevr. mr. E. A. J. Scheltema-Corn- radi, mevr. drs. J. F. Schouwernaar- Franssen, mevr. mr. J. M. Stoffels- van Haaften, alsmede de heren S.

J. van den Bergh, D. W. Dettmeijer, mr. F. G. van Dijk, J. M. F. A. van Dijk.

De R1aad o:n1dierke:n:t ten sJ,o:lte. da,t het con-fHc:t htss·en Oost en West znl voo~rt

duwe:n ·en dla:t d:e \lijd sl:echt.s in het voor- deel va~n de V'l'ii'e we;r·e,l.d za,] werke111 zo- J:ang dez:e c'Onst.ructieve icle'Ci~n en meer en1ergi'e 0

¹

11lt\\rikke1:t..

De -E.E.G. in breder verband

De belangstelLing voor de openbare vergadering was groot. De tuinzaal va1;.

de Haagse Dierentuin was geheel gevuld.

Onder dez:e tï,t:e,J hNóft de Ra,a.d e,en re-

S·Oih!,[1i:e aa'n,ge•n\omen, wa.::lri:n in de ee-rste houden me:t ha>a'r economilsche ontwikkc- s·i.dlel'laüe be'i1mcht nw1e,i w01rden m.el hun pl;a,ats wo;r,dit her;iln1n1e1rd ~Km de Je,i.dend,e ling. specia,J.e economische pr.obleme,n, d1ie ont- 11101, dj,e 1i:bJe1nale:n ge.spee.ld hebben i:n de

ve,rwelr.k:e;!:ijk:ing va1n d·e Europes.e ged,ach- :te. De Ralad vestig1t e:r de aarnd·acht op, d1ai de EEG s;lechts een stap is op de weg 1llia1m· .een we,re:ld-:onlva1!.t<e:n.d'! pol:iti1eke en ,ec·on.om.ische ge·meea1~chap vmn n;a,üe:s, die zi.j,n beg:itltligd met d:em.oc,r;a;l:Lsche instel- lingen. Hij begwet me1t ins.temmi:n,g de

ilnz,icht:en vmrt d'e p1·e·sid!e1n,t van de ve.r- eni,gd'e Staten van. ond'e:dinge smne1n1han.g 'e1n: de voo·r,s(.e:]l}en voo'r de uitbreiding V'an

Met klem wijst de Raad op het belang om die d:emocll;at.ische ontwikkeling v.an de Eu.r,op~ese inste]]li,n,ge:n na te s,tt·even.

De Ra1:1d dr:ing;t e:r bij de besluursorga- rntetn van die EEG op ·a.an om me' a•nde:re J,a,n,den ove:r he1i l:idma!att~scb:ap te onde;r- handielen, :j1n he1t bijzo:nde,r me~t Engeland en s·.tel,t d·at in economische ove-r.e'e:nkom- sten tussen d·e EEG e'n lande10, di~e om g;o1ede l'ed'etnen geen vol Hd oE gea·sso-ci- eelrd J,id wo,r·d:en, zo groo:t mogelijke con-

Tijdens de ontvangst op het oude stadhuis in Den Haag op dinsdagavond 11 september: prof, Salvador de Madariaga dankt burgemeester Kolfschoten.

S 1i•a<an doo~r de ~11'ichti'n'g va1n de geme·en- schappeJ:ijk'e ma.rk,t ..

De Raad sp;reekt in deze l'esolu:t.ie ten s,J,otte z·ij,n ove:l1UUli,gi·ng uil!:, dla,t noch het betsba:an van die EEG, 'ntoch de a:s,s:ociabie d:a1a1rmee op etn;i,ge wijz1e z.al pr,ejud:ice<ren op .de on:afhankel.ijkh:e1id en de voll'edige v.r.ijhe.id van d:e nieuwe ona.fha1nkelijke land,en.

Zuid-Afrika

Met be,t,t·,ckking to1t Zu,id-Afr1ika heeft de Council of the Liberal International een res·oluüe n:a~z:rgenom,en, \\

¹¹

a'arr'Î.t1 de i,dle:oJ!o.g·i'e en d!e p-o]lill,i·ek van d1e Zuid- Afr.i:k·a<anse r·ege1~ing wo.rd~t VC'l',O'O'rdee.ld.

De Ra·ad ond'e:rs,treept het bektng voo.r de to'eko·mst van Zuid-ACr:ika van de i,nspan- ni'ngen. die d:e Zu-id-Af,rik::mnse l:iberale pa:nt•ij zich ge:t.roost om de ha:ndhavi:ng van he<t r.echt en van de .fundamentele Vlrlijhedetn van de mens·e:n ·te vN·zeke,r:en.

De R,a,ad ve1rkla'ar:t zich voUed:ig so,Uda,i·r m:e:t a111e.n di·e zich ·i:niSpmmen mn deze Vl"ijheden te w:'nlne·n.

Israël en de E.E.G.

De Ra:ad. hee.ft, zo is in e.en resoluti.e V'a·stge:l'egd, ke,n:ntis gen'omen va·n d•e p;ro- Memen wu'a'r Israël m~.e ·te kampen heelt ten gevo.l:ge va111 he1t onit:Sita:a,n van die EEG.

Z:ij drukt de wen,s uit, da,t on:d!erhandte.

lli'n:ge'n ge.opend zullen wo111de:n tus~s~n de EEG en Isr:aël om ee.n pa.ût:i:eve op.I:ossh11g voor deze problemen te vinden. Dit is v:a1n be':'a1ng, zo st

¹

elt die Tha1ad, voo·r de stabiliteit en voor de algemene welvaart van a:lJ.e me,ntse·n ,j,n een zce~r belang•rijk d<:el vaJn, de ·we~re·ld.

20 SEPTEMBER 1962 - PAGINA I

Gebroedera

UW HAAR ZIT

van vroeg tot laat in weer en wind

mf;nt

• l l •

naarcreme

rorse tube f 1 ,75.

Uitsluitend bij de kapper verkrijgbaar!

Van Heek N.V.

l!nKbeck

Specialisten

'tn

Manchester Gentleroy

en

Ladyroy

o.a. bijzonder geschikt voor sport- en tuinfileding

de tik

in

jonge

jenever

(4)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE %0 SEPTEMBER 1962 - PAGINA 4

Valse profetie van plannenmakers ALGEMEEN SECRETARIAAT

V.V.D.

Emigratie _tn . het licht der Economische Realiteit

Koninginnegracht 61 's-Gravenhage

Anders dan in de wereld van de Bijbel speelt de gave der profetie in onze wereld ternauwewood een rol meer. In onze wetenschappelijke wereld is echter een wetenschappelijk substituut voor de profetie gekomen:

prognoses op grond van statistieken. Rusland en China met hun plan-eco- nomie baseren hun plannen op deze nieuwe vorm van profetie. Ook de PvdA ten onzent heeft veel op met deze moderne vorm van profetie. Daarom is het soms wel eens goed, zich te vergewissen van de juistheid van dergelijke quasi-wetenschappelijke profetieën.

Zo namen wij onlangs een publi- katie van de Wiardi Beekman Stich- ting ter hand, gepubliceerd in 1955 en getiteld "Bevolkingsgroei en maatschappelijke verantwoordelijk- heid". In dit overigens nog steeds lezenswaardige boek*) wordt ge- pleit voor een actieve emigratiepoli- tiek ter vermindering van de bevol- kingsdruk. Op pag. 151 wordt het volgende wenselijk geacht: "Het aantal emigranten zal moeten wor- den opgevoerd en vooral nà 1960 dient dit zo hoog mogelijk te zijn".

Op pag. 218 lezen wij: "Niet alleen, omdat de binnen West-Europa aan- wezige demografische mogelijkhe- den zich vooral kunnen ontplooien na 1955 .. , maar ook omdat als ge- volg van het Duitse vluchtelingen- vraagstuk afvoer van een deel der West-Europese bevolking nodig wordt geacht, zal het een zaak van weloverwogen beleid zijn, de emi- gratie overzee thans zo hoog moge- lijk op te voeren".

Dit werd in 1955 geschreven.

Thans blijkt, dat van deze voorspel- ling niet veel is terecht gekomen:

Nederland importeert Spaanse en Italiaanse arbeiders, om in een drin- gende tekort aan industriële werk- krachten te voorzien. Bovendien is de werkzaamheid van onze Emigra- tiecentrale drastisch ingekrompen, niet lang nadat de heer Sidney J. van den Bergh in de kolommen van dit blad op het onlogische in ons over- heidsbeleid had gewezen: tonnen gouds voor immigratie van buiten- landse werkkrachten èn tonnen gouds voor emigratie van Neder- landse gezinnen. Dat het werk van onze Emigratie Centrale pas zo be- trekkelijk laat werd aangepast aan

DIENEN

de realiteit, zal voor een niet gering - deel samenhangen met "de geest der profetie", die in de PvdA bij velen de ogen deed sluiten, toen de wer- kelijke ontwikkeling anders bleek te zijn dan de geprofeteerde ontwikke- ling!

* * *

Waarom· was de prognose van

"Bevolkingsgroei en Maatschappe- lijke verantwoordelijkheid" onjuist?

Door het (voor het socialisme type- rende) over het hoofd zien van de relatie tussen werkgelegenheid en bevolkingsgroei. Bevolkingsgroei wordt geabsorbeerd bij een dien- overeenkomstige toename werkgele- genheid. Deze toename der werkge- legenheid hangt samen met de eco- nomische wereldsituatie in het al- gemeen en met het vaderlandse par- ticuliere initiatief op economisch terrein in het bijzonder.

Wanneer evenwel de conjunctuur zou omslaan, en dien ten gevolge de huidige krappe arbeidsmarkt zou plaats maken voor geringere werk- gelegenheid en grotere werkloos- heid, ja, kon men dan maar grijpen naar het redmiddel: Emigratie! Doch dit zal niet kunnen. Werkloosheid in Nederland zal immers voortvloeien uit een economische wereldcrisis.

Geen landen zullen dan bereid ge- vonden worden, Nederlandse immi- granten op te nemen. Het middel te- gen bevolkingsdruk, dat door de

publikatie der Wiardi Beekman Stichting wordt aanbevolen, n.l.

emigratie, is een irreëel plan, dat niet uitgaat van de economische rea-:- liteit.

In het licht van de economische realiteit is emigratie ter verlichting van de bevolkingsdruk onhanteer- baar: bij hoogconjunctuur is emi- gratie mogelijk, doch onwenselijk;

bij laagconjunctuur is emigratie wenselijk, doch onmogelijk.

De valse profetie of te wel de on- juiste plannenmakerij van dr. Stei- genga c.s. vloeit voort uit eenzijdige

Telefoon (0701 60 48 03

(3 liinen) Giro 67880

sociologische geodënteerdheid met voorbijzien aan de economische re- aliteit.

·Assen,- DR. P.D. VAN ROIJÈN

*) Vrucht van een commissie met de volgende leden: Dr. W. Steigenga (voorz.), mevr. dr. S. E. Steigènga-Kouwe (secr.), drs. A. A. van Ameringen, dr. A. Hijmans (arts), mr. Th. J. A. M. van Lier, drs. J. J.

Voogd, drs. Th. J. Weterman (arts), dr, J. Winsemius, dr. W. J. van de Woestijne.

OPROEP

VAN H!ET COMITé ZELFBESCHIKKING NIEUW~GUINEA Wij geven gaarne plaats aan het onderstaande. - Red. V. en D.

De wer:e•ld mo·e•t de s.tem v•an de P•a- p.o•ela's ho.ren.

De P·ap,o:ea's wi1le1n v:an hun ve,r·I:am- gen nara1r v..r1ijh·e1id geltrud,g•e,n ün Ame.r.iika, in Aliroi'l\1a •en ·e·l•dte:r,s in de werr.eid.

Oon•tac1t1e:n z1ijn reedJs g•ewe,gd. Het Oo- mité wil de Papoea's, die de stem van hun band etn hun voilk kuntnen l1atren hro- nern, in d:e ge1eg·e:nh:erid st:eillen, dit te do'en.

Papo·era.•s sbaran ge.r:e.ed om op re.is te

~a:an.

Juist nu, na he:t gesl:orten ·akk,oorrd met Irud:o.nleSiië, i•s da:t n

¹

o·dii•g, omd'art de Pa- poea's 7 jaren lang moeten kunnen blij- ven pleiten voor hun recht op volksstem- mi,n<g in 1969.

De werr.e,Jd drient dala<rtala•n he.rinn<erd te wo•rden.

Het Comi<té wi,l hert hu:n mogelijk ma- ken de·z·e •t<a1ak •!Je ve.rvul<lie1n.. He.t he:eft da:a,r,to:e g•eM ntodd.g. Dit m.oet, in dten be- g•i,nrn:e, wo1rde:n. opgebrracht d:OüT he:t Ne- derlandse volk.

Jin. Nederland za<l hierrv·o•orr be.g1rrip be- staan. Nu de Nederlandse Staat de Pa- po:eia's n1iert mre:e;r k•a.n h•e1pen, zul'lten par- ticuliere Ned·edanderr•s dez·e ta•ak m.o·e:t•en ovelrnle'm'en.

We,t:e,nde da,t ve~ern hite·ra<an zull<en wil- J:ern m•edewer.kern, dore1t het Oomité e·en

•etnnsrtig be:rroep op die Ned•e.r~a1nder's die a1arn r•echt ·en v·r'ijhe•id, ook vm1 ande<ren, e:en hog:e wa•a•rde toekenrn•en, om e·ern hij-

drage te storten in het hiertoe gestichte F.o:nds; ·op g1i•DOTI€K'elnlirn,g 456493 van de Rottter.ctoa.ms:e Bank, k1antro:o~ Bus-sum, met de ·omschrrüjVilnlg: rt•e:n guns.te v•aiil' het Reis- fOnds vran he.t Oomi1té Z.elfheschikkin·g

Nileuw Gu.in•e:a.

Zelfs de kle•i•n:sr!ie bijdna:g>e ,j,s welkom.

Een .gwot bed.r.ag z•al nrodiog Z·iin.

J. H. R,iftzem:a Bos,

V QIQIT ziib\!el!\

W. J. Leyds Rz,n.

sem"etar:is.

Deze opr.o•ep wo1rdrt w·a:rm a~anbevo}e•n

doür:

P·r•of. · dlr. G. J. D. Aaild.e,rs, hoo.gJ:eraarr V.U., Badho,ev·e·dro.rp; ds. 0. K. v:arn den Bnug, p:re:drika•nt, Bilthoven; prof. dr. P.

J. Enk, em. hoo.g·:e•r:a<atr, Glr,onlin.g·e:n; jhr.

mr,. W. W. Feith, oud-prrres. x<echtbank, Gr,o,nriülgen; ds. J. F·dkkem:a., pir:e.d.ikrarnt,

S'o!e~t; pr:of. d:r. P. Gey1, h:o:o·.gl<e:r.a:ar, Ut.r,echt; m·r. W. Ba;r:on, van Haerso:Lt-e,

·a.dJv,ocra,a:t, Ams.terr.d•am; B. W. Hekke•rt,

vo:o:rz.i1UVe~r R.K. Jion:g1e'r.engJr., S1t. Oed!en- r•ode; P. J. H. de ^~arnter, •adj. d•ir .. ve:rz:ek.

mij., Dordrecht; P. Kors, Hend. Ido Am- bacht; p.r.oif. dr. H. J. !.Jam, em. hoogle- rmwr, I.Jeli:d:€inl; L. P. Landng, :a:dj. dlirr. ver- z•ek. mij., GI'iOnliJn.g•e.n; prof. mr. W. L. C.

Lemra1ir:e, hro:o.gle:nalalr, Ledden; miT. G. J.

de Lint, offic.i:er V<m Ju,s,ti,tire, Dein Haag;

dis. H. van Lunzen, p:1iedik•an:t, Odo:oorn:- Dr.; pmf. dr. W. P. PtartJe., ho:ogle·raarr, Ut<l'e.cht; p~o.f. dtr. J. P.rJ<nls, h:ororg1erala

¹

!',

Uttr•echt; mr. K. T. M. vrarn Rijckevo·rsel, lti,d van de Twe:e:dle K:ame:r, Z·eiist; p.r.of.

mr. L. W. G. Soho·Dtern, h:o:ogJ,e,r.ala·r R.U.

en V.U., Urt11echt; A. Schrijnen., apothe- kJe:r, Ven:1o; jhll.'. P. J. S:ix, 's, GmveJ·and;

irr .. P. C. Sn!olr!n, Hen'g!e;lro-Ov.; K. Terp- st:rra', pl'ocu:rattiehoud'eir, Dükkum; dr. A.

Z·ee.gers, vo'o'rz. St .J·oh. Alithus:ius, Am-

~.t~e~rdam.

sen met dwangmaatregelen,

"aus dem Repertoire tota- litäre Systeme";

zijn voor sociale hulpver- lening.

Verder wordt er gezegd, dat kort durende hulpver- lening niet doelmatig is.

Een "Katalogus" van mo- gelijkheden van vrijwillig werk en opleiding op het maatschappelijk terrein wordt belangrijk geacht.

0 p de laatste bijeen- komst van de Natio- nale Vrouwenraad is, zoals wij in het nummer van 26 juli j.l. vermeldden, ook het Diaconale jaar aan de orde geweest. Daarover ver- telt onze vertegenwoordig- ster bij de N.V.R., mevr.

G. Huese-Laming, het vol- gende uit de lezing van me- juffr. P. S. van de Pol, leidster Diaconaal jaar te Utrecht.

mensen kunnen zichzelf zonder diploma's dienst- baar maken aan de mede- mens in zieken- of verpleeg- huizen en zij kiezen veelal daarna een opleiding in die richting. Een sterke onder- linge band wordt gekweekt en behouden door halfjaar- lijkse bijeenkomsten op Oud-Poelgeest. Dia's en films over dit werk kunnen door verenigingen aange- vraagd worden.

Copie voor deze rubriek te zen- den aan: Mej. Joh. H. Springer, Alexanderstraat 16, Haarlem.

3) in plaats van het tekort aan arbeidskrachten in de typisch vrouwelijke beroe- pen op te heffen, zal de dienstplicht juist verdere discriminatie van die be- roepen tengevolge hebben;

4) hulpbehoevenden zijn ge- voelig; gedwongen hulp, ge- dwongen verpleging, kun- nen meer schaden dan ba- ten.

V oor een van de volgende nummers is een uiteenzet- ting toegezegd, hoe vrijwil- lig sociaal werk, persoon- lijke opvoeding in de ruim- ste zin en praktische voor- bereiding op eigen toekom- stige gezinsplichten gecom- bineerd zouden kunnen worden.

Dit werk ontstond niet naar aanleiding van de te- korten in de verzorgende beroepen, maar door het streven de goed verzorgde (van de wieg tot het graf verzekerde!) jeugd kennis te laten nemen van hulp- verlening aan minder be- voorrechten. De mensen zelf moeten begrip leren op- brengen voor maatschappe- lijk werk en zichzelf geven in plaats van wat dubbel- tjes in een collectebus te gooien.

Jonge prot. christelijke

Tot zover het vèslag van mevr. Huese.

't Vrijwillig dienen heeft ongetwijfeld veel voor bo- ven dienstplicht en al staat bij· het diaconale jaar het · tekort in de verzorgende be- roepen niet primair, de op- lossing daarvan wordt er wel door bevorderd.

Wij zijn niet de enigen, bij wie in verband met het - arbeidstekort bij de verzor- gende beroepen de kwestie:

gedwongen of vrijwillig dienen naar voren is geko- men. Ook in West-Duits- land b.v. houdt men zich hiermede bezig.

- - - Geregeld wordt ons toe- gezonden het blad "Was Frauen wissen wollen",

"Mitteilungsblatt des Frau- enreferates der Freien De- mokratischen Partei" en in de nummers van maart, april en juli lezen wij er over.

Dienstplicht wordt afge- wezen. Argumenten zijn:

1) niet in overeenstemming met de (W.-Duitse) grond- wet ("Freiheit der Berufs- wahl und -ausübung");

2) men moet structuurpro- blemen niet willen oplos-

Ook daar wordt verwe- zen naar het diaconale jaar van de kerken en wil men deze vrijwillige dienstplicht uitbreiden.

Men vraagt of het niet mogelijk is daarvoor een jaar te bestemmen in aan- sluiting op het achtste of negende volkschooljaar; dat jaar zou een "hauswirt- schaftliches" jaar kunnen zijn, wat het beroepshalve werken door meisjes dan meteen een jaar zou uitstel- len. Hiertegenover wordt aangevoerd, dat meisjes van 14, 15 jaar, nog veel te jong

Misschien zal daaruit iets voor deze rubriek over te- nemen zijn.

Nu zij alleen nog ver- meld, dat voor onmiddellij- ke hulp aanbevolen wordt, niet zozeer aan jonge meis- jes, dan wel vrouwen tussen 40 en 60 jaar te denken.

Die hebben meer rijpheid

en praktische ervaring. En

er zijn zeer velen die tijd

genoeg hebben! J.H.S.

(5)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE 20 SEPTEMBER 1962 - PAGINA 5

~==~~==~-=~======~~===-==================================~==~

Kandidatuur prof. Witteveen

Prof. dr. H. J. Witteveen, hoogleraar aan de Nederlandse Economische Hoge- school te Rotterdam, die aanvankelijk ve-rklaard had, -zich slechts voor een niet- ve,rkiesbare plaats op de VVD-kandida- tenlijst voor de a.s. Tweede-Kamerverkie- zingen beschik!baar te stellen, bleek als- nog bereid eventueel een verkiesbare plaats op deze lijst te aanvaarden.

Dit bericht, reeds maandagavond in

"Het Alg. Handelsblad" gepubliceerd, zal in de k!ringen onzer partij ongetwijfeld met vreugde zijn begmet. Prof. Witte- veen, een in de VVD gevierde spreker, geniet algemeen de reputatie van e-en be- kwaam en gezaghebbend econoom. Als l'id van de Eerste Kamer (hij is daar se-

cretaris van de VVD-fractie) staat hij voortdurend voor de liberale begins-elen op de bres. Zijn overgang naar de Tweede Kamer zou te meer toe te juichen zijn, nu onze fractie in deze Kamer in mr.

Van Leeuwen, die zich met het oog op zijn leeftijd niet meer beschikbaar stelt, haar financiële specialist verliest, voor wie men zich geen betere opvolger kJan wensen dan de thans 41-jarige Rotter- damse hoogleraar.

Prof. Witteveens bereidverklaring opent hiertoe thans de mogelijkheid. Aangeno- men mag worden, dat de verschillende :instanties, bij het opstellen van onze kan- didatenlijsten betrokken, deze mogelijk- heid gaarne zullen tr·achten te realiseren.

Prof. Witteveen doceert staathuishoud- kunde, conjunctuurleer en economische politiek. Bij de jongste Kabinetsformatie kwam hij tijdens de eerste fase ernstig in aanmerking voor de portefeuille van fi- nanciën of economische zaken.

Door zich nu voor het lidmaatschap der Tweede Kamer beschikbaar te stellen, be- wijst prof. Witteveen onze partij een grote dienst, die zeker erkenning zal vinden.

DER.

G-IR_AF Schiedamse Genever

Oud-wethouder J. van der Laag van Ameland, te Hollum overleden

In zijn wo.ni.ng te Hollum op Amel1and is .op bij.n1a 74-.jalr~ge le1eH.ijd ove,r]Jedlei11 de heer J. .T. van der Laag. De heèr Van de;r Laia,g, d:i1e 't101t 't beglin1 van d:ez•e m;aand liid VtaJn de IIIaJad van:> Acme}a:nd wa:s, heeft de geme~ente

Ijl!]

de ll'l!aJ-iOiO:dog.s:e jalren s.teeds a•ls w.e,thoud.er ge:dliend. Hij werd r.aads- 1id V001r de VVD in 1939.

De OO'v~erilede.n1e heef.t de geineenschap

iJaJl V'an dien.st~etn bewezen en n1am i:n het mala,tschE!ppelijk leve:n, voora:l in zijn j-01ng!e1r:e j

¹

alrre1111, €!en voo.r.a!an:sta;andle pla1a1ts in. Zo was hij 'tot zijn overlijden toe be- stuur.9lid v.an die c•oöpe·r•atiJeve veJ:enii.g•ing tot veredeling van het paardenras op Ameland en lid van de commissie ter bevordering en handhaving van de paardenstand op Ameland.

BINGHAM&CO _N.V.

VLAGGENFABRIEK ZEILMAKERIJ

SCHIEDAM NIEUWE HAVEN 59·71 ·TEL. 69095-~4775

Liberaal

(Ingezonden)

Wat wn het eigenlijk zeggen, liberaal te zijn?

Een moeilijk te beantwoorden vraag in deze tijd, nu ve)e liberale beginselen door anderen aanvaard of overgenomen zijn en daardoor het specifieke van een liberaal beginsel verloren hebben.

Liberaal zijn is een ove1tuiging, een levensbeschouwing, die uit zovele facet- ten bestaat, dat het vaak niet heel duide- lijk te ponanceren valt, wat nu ei''enlijk dat liberalisme inhoudt.

]n dit artikel wil ik ':och trachten u enigszins een beeld te geven van wat ik liberale beginselen acht, een individuele visie dus waar u de uwe wellicht mee kunt compareren.

Liberaal zijn betekent zeker de vrij- heid lief hebben. De vrijheid van het land heeft natuurlijk ieder lief, al trekt niet iedereen daarvan de logische consekwen- tie, dat dan ook een leger, vloot en lucht- macht instand gehouden moeten worden, om deze vrijheid te verdedigen.

Zelfs als men spreekt van een noodza- kelijk kwaad, dan nog twijfel ik eraan, of men begrijpt, wat de vrijheid van onze staat betekent en hoezeer wij daarnaar gesnakt hebben in de donlrere oorlogsja- ren, toen zovelen daarvoor het hoogste offer brachten!

Dat deze verdediging van ons grondge- bied alleen maar gezien kan worden als een onderdeel van de verdediging van de vrije wereld, spreekt vanzelf. Maar daar- naast is het ook liberaal om te zorgen, dat onze grondwettelijke vrijheden niet beknot worden. Wij hebben er voor te waken, dat Nederland blijft een constitu- tionele monarchie met het parlemenmire stelseL D.w.z., dat aan de bevoegdheid van onze Kamerleden niet getornd mag worden.

De parlementaire oüschendbaarheid dient te blijven bestaan, maar ook alle . burgers dienen de vrijheid van verrade-

ring en vereniging en van vrije menings- uiting in woord en geschrift te behouden.

Ons eigen blad zij een voorbeeld hiervan.

Ieder lid onzer Partij moet dit blad kun- nen zien, als het blad, waarin hij zijn- uiteraard liberale-gedachten kan medede- len.

Natuurlijk dient men de bovengenoem- de vrijheden binnen de perken te houden.

Zij mogen niet ontaarden in beledigingen en de Regering dient ook de. vrijheid te behouden (of bevoegdheid) om staa'sge- vaarlijke organisaties en publicaties tegen te gaan, evenals zedenbedervende publi- caties, maar dit alles om de burgerij te- gen zichzelf te beschermen!

Liberaal zijn betekent ook, zijn zondag in te delen zoals men zelf wenst. Geen dwang van een bepaalde kerk te bezoe- ken, maar evenmin enige belemmering van het uitoefenen van godsdienstplich- ten. Dit zijn weer prive-zaken, waarin men vrij dient te zijn.

Liberaal zijn betekent ook vrije school- keuze door de ouders. Aan de pacificatie mag natuurlijk niet getornd worden, maar evenmin mag ook maar de geringste schooldwang worden uitgeoefend. Hoewel velen van ons de voorkeur geven aan de Openbare school of de daarmede gelijk- gestelde bijzonder nentrale, zie de hou- ding van de Partij bij de stemming over de Mammoetwet, willen we toch al de- genen, die ander onderwijs voor hun kind wensen, ook het volle pond geven. Dat is liberaal.

Ook in het radio- en televisievraagstuk en bij de voetbalpool neemt de Partij een eigen liberaal standpunt in.

Natuurlijk moet veel op het gebied v~n

landbouw, handel en industrie in onder·

linge samenwerking geschieden, waarbij vaak de staat een rol zal moeten spelen om deze coördinatie te bevorderen, maar nimmer mag het ingri_ipen van de staat het karakter van decreteren dragen! Dat zou strijdig zijn met onze-liberale begin- selen. Ten slotte dient bij benoemingen de bekwaamste man op de juiste plaats gekozen of benoemd te worden. Elke be- noeming, waarbij de politieke gezindheid

(ook al is dat de onze) op de voorgrond treedt, is uit den boze. Dit zijn nog maar enkele aspecten van het liberaal zijn. Er zou nog veel meer over te zeggen zijn.

Misschien kan men met de aangestipte punten reeds zijn voordeel doen!

Eindhoven. P. R. v. d. VELDE.

Ad vertentJe

De liberaal getu3gt

in de politiek voor de vrijheid in het per- soonlijk en maatschappelijk leven. In een bedreigde vrije wereld vraagt dit echter ook ons een geestelijke achtergrond. Wel- nu, vele buitenkerkelijke liberalen vin- den dit uitgangspunt, niet alleen in hun politieke partij, maar ook in een daartoe speciaal bedoelde organisatie van geeste- lijk gelijk gezinden.

Ligt hier ook voor u niet een taak?

Inlichtingen HUMANISTISCH VERBOND

Oudegracht 152, Uh·echt.

(6)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE 20 SEPTEMBER 1962 -PAGINA G

De landbouw Haagse Vrouwengroep

Op DONDERDAGAVOND

Nimmer veranderde het land- bouwbedrijf zo snel als thans. Nim- mer werd de boer aan zulke grote spanningen blootgesteld. Nimmer stond hij voor zulke belangrijke be- sluiten. Dit beseft men nauwelijks in de stroomversnelling waarin wij leven. Veelal denkt men, dat de landbouw op de zoete vleugels van de prijsgaranties rustig voort wiegt en meent men hem van buiten wak- ker te moeten schudden. Dat dit niet nodig is tonen de feiten aan.

Wie nog niet wakker is wordt trouwens snel uitgerangeerd. Van garantieprijzen kan men niet be- staan.

Grote veranderingen In 10 jaar tijds - zo leert ons het rapport Landbouwpolitiek op lange termijn - daalde het aantal land- bouwbedrijven in de groep van 1-10 ha met 23 pct. Het totaal aantal be- drijven verminderde met 12 pct.

De hoeveelheid aangewende ar- beid nam in totaal 15 pct. af, de productie steeg met 30 pct.; de ar- beidsproduktiviteit steeg met 40 pct.

Van welke andere bedrijfstak in Ne- derland kan men dit zeggen. En toc:h vertonen de. inkomens een dalende lijn.

Dit is echter nog lang niet alles.

Niet alleen de grootte veranderde, maar ook het karakter, ,vooral van de kleine bedrijven. Velen gingen tuinbouwprodukten telen, andere legden zich speciaal toe op vlees of eierproduktie. Het aantal trekkers werd in 10 jaar verdrievoudigd. Het aantal melkmachines steeg van il tot 15 per 1000 melkkoeien. En zo zouden wij kunnen doorgaan.

De oorzaak Wat zijn de oorzaken van deze grote veranderingen? Deze liggen in het economisch, sociale en het psy- chologische vlak.

VRIJHEID ^EN DEMOCRATIE

Weekblad van de Volkspart-U Vrijheld en Democratie.

voor

Wnd. Voorzitter Redactie-comm.:

G. A. de Ridder.

Redactie-secretaris: G. Stempher.

Adres: Gooiergracht 163, tel. 02953 -35 63, Laren (N.H.).

Administratie: Postbus 43, Amers- foort, tel. 71 44.

Abonnementsprijs f 2.50 per kwar- taal. f 10.- per jaar.

Voor het zenden van abonnements- en advertentiégelden: Postgiro no.

245103 ten name van de Penning- meester van de Stichting "Vrijheid en Democratie" te Amersfoort.

Losse nummers 20 cent.

Voor advertenties wende men zich tot de administratie.

_________________ J

27 SEPTEMBER a.s.

in beweging te 8 uur, o:nganiseert de Haagse Vrouwengroep een bijeenkomst in

RESTAURANT BOSLUST.-·

Het inkomen van de boer is ver- geleken bij andere bevolkingsgroe- pen laag, vooral wanneer men daar- bij de grote risico's in ogenschouw neemt en bedenkt welke grote in- vesteringen nu en in de toekomst nodig zijn. Men ziet geen kans het bedrijf zo op te bouwen, dat er een winstmogelijkheid in zit. De dalende inkomens verontrusten velen.

De tweede oorzaak is het grote tekort aan arbeidskrachten.

Industrialisatiepolitiek, hogere lo- nen, betere werk- en woonomstan- digheden doen het aantal landarbei- ders sterk dalen.

De boer ziet geen kans zijn bedrijf

zo alleen door te zetten. En psycho- logisch zit het feit, dat hij - als ondernemer - hard moet werken, nimmer vrij is en een veel moeilijker bestaan heeft dan de diverse andere bevolkingsgroepen, hem dwars. Hij en vooral zijn zoons en dochters trek- ken er uit.

Landbouwscholen lopen leeg, boerderijen komen vrij. Vele ouders hoe sterk ook aan het boerenbedrijf gebonden, kunnen hun zoon niet adviseren hun opvolger te worden.

Zo zuilen de veranderingen zich in een steeds sneller tempo voltrek- ken. Zij die menen, dat kunstmatig ingrijpen nodig is, lopen achter de feiten aan.

Het enige dat nodig is, is, dat de bewegingsvrijheid, de mobiliteit van de boer en zijn bedrijf zo groot mo- gelijk worden. Bouwvergunningen,

Bezuidenhoutseweg 2.

Mevr. C. KIMBALL-PINO

zal hier spreken over:

HET WERELDFEDERALISME.

Introductie gaarne toegestaan.

Namens het bestuur:

Mr. E. DE ROOCK-BEDDING

4 &444W

eisen van schoonheidscommissies en pachtregelingen werken veelal be- lemmerend bij de nieuwe vormge- ving.

Het is belangrijk dat deze belem- meringen uit de bestaande regelin- · gen worden weggenomen. Dit zal in de toekomst ook zeker dienen te ge- schieden. Hierop zal vooral ook de aandacht van de VVD moeten wor-

den gericht. L.G.O.

Europese actie veilig verkeer

voor een

Ontstellende cijfers

Het verkeer in Europa eist per jaar (i5.000 doden, tienmaal zoveel ernstig gewonden en veertigmaal zoveel lichtgewonden. 2,5 pct. van alle overlijdensgevallen zijn het ge- volg van verkeersongevallen, die bovendien nog voor 85 tot 95 pct. te wijten zijn aan fouten van de weg- gebruikers. Voor jonge mensen tus- sen 15 en 25 jaar is het verkeer sta- tistisch de voornaamste doodsoor- zaak.

Deze cijfers heeft Oostenrijker Karl Czernetz verzameld in een rapport over de verkeersonveilig- heid in Europa, dat deze week in Straatsburg zal worden besproken door de raadgevende vergadering van de Raad van Europa.

Czernetz stelt voorts dat de finan- ciëlelasten van de verkeersonveilig- heid twee procent van het Westeuro- pese nationale inkomen vergen en dat terwijl de intensiteit van het verkeer jaarlijks nog met 11 à 13 pct. toeneemt.

Czernetz geeft in zijn rapport een lijst van aanbevelingen om het wegverkeer veiliger te maken. Hij pleit voor medisch onderzoek van chauffeurs, zwaardere exameneisen, psychologische testen van beroeps-

chauffeurs, periodieke vernieuwing van rijbewijzen in alle categorieën, verkeersondenicht op scholen en een intensievere propaganda voor veilig vèrkeer.

Voorts wijst hij op de noodzaak van verbetering der wegen, der wegbebakening, meer scheiding van voetgangers en rijverkeer, verplichte periodieke keuring van alle auto's, een veelvuldiger gebruik van veilig-

heirlsgordels en een Europese ver- keerswet.

De Oostenrijkse afgevaardigde meent, dat de grootste voorrang moet worden gegeven aan het op- sporen van "blinde plekken" in de wegen. De ervaring in Frankrijk leert b.v. dat na verbetering van de verkeerssituatie op 600 van die ge- vaarlijke punten het aantal ongeluk- ken met 77 procent afnam.

Aan de Administratie vaR

"VRIJHEID EN DEMOCRATIE"

Postbus 43 - Amersfoort

Ondergetekende wenst :zich te abonneren op het weekblad "Vrijheid en Democratie" als

Naam:

Adres:

•

• Kwartaalabonné à f 2.50 per kwartaal Jaarabonné à f 10.- per jaar

Doorholen 1.v.p. wot niet verlangd wordt

••••••••n•o•oouooooooooooooouoouooo•oo•uooouooooooouooooooooooouooooouoo....,uooooooooooooouo-•••u•••ouooo-o4

Postgiro 245103 t.n.v. de Penningmeester van "Vrijheid en Democratie", Amersfoort

Hondtekening

(7)

<"

J. & J. VINKE's

HANDEL IN SCHEEPSPROVISiëN & -UITRUSTINGEN N.V.

AMS TE RDAM-C.

TELEFOON 220038 €-4 lijnen) NA 18 WR HAARLEM 57859

TELEGRAM-ADRES:

EKtH:V- AMSTERDAM GEM. GIRO: V 3534

FILIAAL:

R 0 TT E R D A M-C.

TELEFOON 122307-138035 NA 18 UUR 80275 TELEGRAM-ADRES:

EKNIV- ROTTERDAM

-

Vettewinkel éjt a ^{p p} e s ^y s tje ejm

betekent:

Vta1gons

11fle hijzonr!erherJen.

overhef Vettewinkel élsppesysfeem.

(Posfb,175.A'r!am- T&!.020-U0362).

-

· ~ferf

•

\fan \hittewinkèl

• f .

Coulance

STADIONWEG Ul

VERHUIZINGEN en TRANSPORTEN door GEHEEL EUROPA

ISOTHERM VERVOER

VERF AKKINGEN voor OVERZEE

TELEFOON 7 • 2 .1 . 6. 2 . 3 • AMSTERDAM

Nieuwe ifloed voor Uw goed

Reeds SS jaar gespecialiseerd in:

Huisschilderverven

Kunstschildermaterielen Tekenartikelen

Zorgvuldig samengesteld assortiment

ST A P PER & K 0 E MAN c. v.

AMSTERDAM • Kinkerstraat 224-228

TELEFOON (020) 81633 en 87809

Firma ft'. J. LaullJers

Magazijn "De Blauwé Bril"

Gravenstraat I - Amsterdam Telefoon: 246884

voor: Moderne optiek.

Reimanu-Stok & Kersken~s V ereenigde Expeditiebedrijven N. V.

OPGERICHT 1836

HOOFDKANTOOR: Amsterdam, O.Z. Voorburgwal157/59 Telefoon: 66771 (11 lijnen) • Telex 12176

FILIALEN:. Aalsmeer, Almelo, Arnhem, Enschede, Den Haag, Groningen, Hillegom, Leeuwarden, Maastricht, Olden- zaal, Roosendaal, Rotterdam, Schiphol, Tilburg, Venlo.

Internationale Expeditie. Autotransport- Groupage·

Opslag - Luchtvervoer.

SINDS1892

in het hart van Amsterdam

COMPLETE INTERIEURVERZORGIN8

• OESKUN016E AOVlEZEN

FRANCO LEVERINS DOOR GEHEEL' NEOERL.AND

MIUBILEN

Vijzelstraat 115-119 - Amsterdam - Telefoon 24 87 16

Amsterdam-Noord

STOMEN WASSEN ^VERVEN

~---

(8)

~~,Houdt de

De Nederlandse dieselmotor met een wereldreputatie!

100- 1200 p.k. voor scheeps- en stationaire do.eleinden. Vraagt prospectus !

N. V. Appingedammer Bronsmotorenfabriek Appingedam

N.V. W. A. ^HOEI(~s

MACHINE- EN ZUURSTOFFABRIEK Hoofdkantoor. en Machinefabriek te Schiedam.

Compressors voor alle gassen en iederen druk.

Vrijheid ^hoof{!'~

I Nieuwbouw en reparatie van zeesolsepen

u. ^_ ALBLASSERDAM ^WERF ^DE ^NOORD ^N.v.

TELEFOON: ROTTERDAM 13 24 51 ALBLASSERDAM 451-452

- b e t o n I

I Installoties voor de bereiding van zuurstof, stikstof enz.

- - - =

I

H';u, I

I

I . door als diënt gebruik te maken van de infor- matiebronnen, waarover de HBU beschikt, dank

I zij haar uitgebreid net van eigen kantoren en correspondenten over de gehele wereld.