• No results found

The generation of cytotoxic T cell epitopes and their generation for cancer immunotherapy Kessler, J.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "The generation of cytotoxic T cell epitopes and their generation for cancer immunotherapy Kessler, J."

Copied!
9
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)The generation of cytotoxic T cell epitopes and their generation for cancer immunotherapy Kessler, J.. Citation Kessler, J. (2009, October 27). The generation of cytotoxic T cell epitopes and their generation for cancer immunotherapy. Retrieved from https://hdl.handle.net/1887/14260 Version:. Corrected Publisher’s Version. License:. Licence agreement concerning inclusion of doctoral thesis in the Institutional Repository of the University of Leiden. Downloaded from:. https://hdl.handle.net/1887/14260. Note: To cite this publication please use the final published version (if applicable)..

(2) CHAPTER 8.

(3) 8 RETPAHC.

(4) Samenvatting voor de niet-ingewijde.       !   "# $     %     &&'( ) &      – Wat zijn cytotoxische T cellen? – Wat zijn die epitopen?  

(5) 

(6)         

(7)     +  & ,     . /, %0 .    ( Om te beginnen is het goed om je te realiseren dat het onderzoek veel meer met immunologie te &    &&( + &         .&       .1        &  &&( +  " /" 0 . ,&&    . /& &cyten genoemd) en diverse immunologische herkenningsmoleculen en stimulatiemoleculen die     ( 3 . ,   " &4  "    .  & ,    (    ,    &   &  /  0        ,&&&  5( +  " .  het menselijk lichaam tegen besmettelijke ziekten die door bacteriën, virussen en parasieten wor .  ,&( ,   &     .   4   " 4    &   ( 7&&&    &  /  0   "  , 1  & ( Herkenning van pathogene structuren ligt daarom ten        " ( 8 &4 . de mate van stimulering    "    4      , ,( 39&&             .&   "   ( ) .&          .   .      ,   ( 3  /((  &04   .1 /.(   $:  " ,&0     /.(   0       ,   ( ;     ,    5      ( Herkenning: hoe herkennen afweercellen dat een lichaamscel geïnfecteerd is? ) .    .4 de cytotoxische T-lymfocyten (ofwel T-cel,  

(8) , is daartoe uitgerust met een receptor (T-cel receptor, ofwel TCR) op zijn  .        !<'  & & 4 peptiden  4    &  ( 3  $=     &     & &      .     &   (   $=  "#( )& $=  , / >?(???0 &   

(9)       .

(10) dezelfde TCR op zijn oppervlakte, en die TCR kan slechts één peptide goed herkennen, daarom   $=  % /.&0  AA (  herkenning van geïnfecteerde lichaamscellen door de CTL vindt plaats middels de herkenning van peptiden die     . /.1   .  0   &   ( Herkenning: hoe worden de herkende peptiden gemaakt?  .       /50 &   . ,        ( ) , .  aminozuren (afgekort aa. – van amino acids)4   @?  ,4    & / ??  >?? (  0       &   & & ,( B &  . , ,  4   &    &1(   .. 9&&         4 1  &    &  ( )         ,4   die met fouten gemaakt zijn, worden afgebroken tot aminozuren welke dan weer gebruikt worden   "   ( De  .  in de cel is een stapsgewijs proces waarbij de koppelingen tussen de  ,  !&'(      ,"  /&"    0( ) ,"          &  respectievelijk een proteinase of peptidase  ( + .&      het zogenaamde proteasome       E&  . eiwitbrokstukken (peptiden)   ? F @? (  .( ,           & && &( +      ..  . %4 ((,(  ,  .  ,  /G0     & &(  %       .   / & (0    &    &      , (  E&    in principe door tot er van elk peptide slechts losse ami, .( Echter, gedurende de evolutie is er een mechanisme ontstaan waarbij het immuunsysteem .& &     . E& H ) &   , peptiden zal namelijk ontsnappen naar een door membranen afgeschermd organel in de cel, het zogenaamde    !!"#$"%!! &'*&+(  ,   .    E&    ,   .( : ,    ,   )I ,       , .. .  de groeve van daar aanwezige / 0!"/ 0   1/! !2 0 3( )  ,  / 04 5( ,  #      &  , , &    .( +    .  &  &   $= /   . 0   $=  $I     % /.&0    /.   +=3 0( ; &    .&      ,    &    celoppervlakte gepresenteerd /0   $=(      ,    ,      5 ,    .1( B  @  

(11)     .

(12) laatste geval zullen dus ook virale of bacteriële eiwitten die zich in de cel bevinden worden afge.&      $=  (   &  , van elk eiwit zijn de honderden tot duizenden verschillende peptiden op de oppervlakte van een cel een representatie van alle eiwitten in de cel, inclusief bacteriële of virale eiwitten als de cel 5 ( 3 , &     &     een !1  3       K      ,      ( ;   &   " .&   .       5      .( Herkenning: waarom worden gezonde cellen niet herkend en aangevallen door CTL? 3    /+=3  #0 &    $I   $=4 ((,(   .4     

(13) 4   (  &   CTL van een CTL-epitoop activeert de CTL zodat hij cytotoxische moleculen uitscheid in zijn           .   &( 7 ,  & $=4  , $I4  & % /.&0   AA $=( 6      

(14) 4 cellen herkend en aanvalt. Ieder mens heeft in zijn lichaam een repertoire van miljoenen ver $= /  &  &1  AA $I0 ,     & & (  ,   ,   &  $=  K   ,  /   !,' 04    /  , 0 , ,&( Echter,   &&   $  /  " 0 ,  $=   $= &  K     , / 0   H , ,genaamde negatieve selectie zorgt ervoor dat de overblijvende CTL in het repertoire alleen  , &  K  ,   /  0 4    5   ( N,          $= ,    ,  &( De afweer tegen kanker: hoe zit het daarmee? In geval van kanker is er wel een sluimerende CTL-afweer tegen de tumorcellen, maar die is niet ( B  &&    &   ,   4   && , . ( P  ,   ,     voor het immuunsysteem, heeft er geen negatieve selectie plaatsgevonden van CTL die epitopen & & K  ,   E&   &&( Er zijn dus wel degelijk

(15)   ! %

(16) 4   !nen aanvallen. )4         . 5 4 .    &&        ,( Q &   S )& $=    &        &    ( B      .1    $= .vendien nog extra geactiveerd    ( , ,         $= , !&'  ( 7 &   ,   & $= .&.  , $= &     5  & 

(17)       J.

(18)         . ( Het probleem bij kanker is dat het co-stimulatie signaal niet door kankercellen wordt gegeven. Daarom is er geen klonale expansie van CTL die tegen de tumorcellen gericht zijn en zijn er niet genoeg CTL om de kanker    ( De afweer tegen kanker: kan die therapeutisch versterkt worden? Ook al laat de natuurlijke afweer tegen kanker het afweten, deze valt wel op te wekken met   ( 3       %& $= 4 &    % "     1 /  &&0( 3  ook nog het co-stimulatie signaal in de patiënt wordt bevorderd dan zal het synthetische peptide / .   +=3    0  $=    &  en doen laten expanderen, zodat er genoeg CTL zijn om zoveel mogelijk tumorcellen te herken    ( B  #   &  &   1       & $=     &   ( Tenslotte: wat is er onderzocht? Als het bekend is welke proteasen en peptidasen waar knippen in een eiwit, dan valt het te voor    &  .  E& & (      4  E&   &  ,  &   ,      , /&&%&0     ( B hoofdstuk 2 is gekeken naar de cru      . E&   hoofdstuk 6 is gezocht naar nog onbekende   .  E&  . $= &( )E&  ,  & 4         +=3     ( ) .   +=3   &   ,     .% ..( 3, &   .   +=3   ,    ,  &   !&,'   .&. E&   $=  (     & E& & .      +=3         1 , ,( B hoofdstuk 4 zijn er testen ontwikkeld waarmee  . . & ( Q  &  & .4  ,  teerde CTL-epitopen bekend, zodat die in de patiënt therapeutisch kunnen worden ingespoten /0( B hoofdstuk 2 ,   $= 5%  K  ,   &&%&  !WI3X)'( )  hoofdstuk 3  ,    5 welke CTL-epitopen worden gemaakt uit het eiwit ‘BCR-ABL’ dat alleen in leukemiecellen voor& ( B hoofdstuk 5 is er tenslotte gekeken of er in het bloed van gezonde mensen en van kan&1 $= , ,    $=  5% ,  & @ & &( Z 4  .     $=  &   % van deze epitopen staan in dit proefschrift centraal ten behoeve van het ontwikkelen van immu  &&(. U  

(19)     .

(20) <!! &*/ =    

(21) ! * A(>   ?  ..  & ( 4      . E& , & & , !'  ,    .   ( @*B  

(22)  ?5   &&  ..  /0  ,   ..( : E& &    /0        .  ( B   ,  $=  ,   , &( +&      $=        &( B    #    , 4 ,  $= &   /& #0( *> 

(23)  ? $=  (((            &   5    &&    $= & &( $ .   .   / 0 (1) . (( . (         +=3  /[ 0( $, ,  . (       .. ,   & .4  (2) . (( $I   . (          +=3  /[  &0( $,  .   $I .& ,   AA       /,   .   . +=3 0( 

(24)       >.

(25)

(26)

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Other peptidases liberating the C-terminus of $ 7 X such peptidases, we began an in-depth investigation of the generation of a CTL epitope with an

#$" / # * $" * & >?:@A QR >< ?:RQ2R' =& nardilysin-dependent CTL epitopes may also be over-expressed in cells that are treated with / >2 / insensitive

Licence agreement concerning inclusion of doctoral thesis in the Institutional Repository of the University of Leiden.. Note: To cite this publication please use the final

2 De vraag is niet of een cytosolisch peptidase bijdraagt aan enerzijds de afbraak van potentiële HLA klasse I-gepresenteerde peptiden óf anderzijds de vorming van

License: Licence agreement concerning inclusion of doctoral thesis in the Institutional Repository of the University of Leiden Downloaded.

[r]

/ Omdat ze (zelf) niet uit de

[r]