BIJLAGE B - 1
BIJLAGE B MODELLEN EN BOUWTEKENINGEN
Model : Overnaads waterschip ZM22 uit de zestiende eeuw
Functie : Reconstructie van het gevonden wrak voor archeologisch onderzoek Schaal : 1:10
Plaats : Rijksdienst voor Cultuur Erfgoed Lelystad Nummer : geen (in vitrine)
BIJLAGE B - 2
Model : Karveel gebouwd waterschip OW10 uit de zestiende eeuw
Functie : Reconstructie van het gevonden wrak voor archeologisch onderzoek Schaal : 1:20
Plaats : Rijksdienst voor Cultuur Erfgoed Lelystad Nummer : geen (vitrine)
Opmerkingen: Vergeleken met ZM22 lijkt dit model een iets lager boord te hebben en een minder grote bolling van het onderwaterschip.
BIJLAGE B - 3 Model : Marker waterschip omstreeks 1800
Functie : Tentoonstelling, maker en oorspronkelijk doel onbekend Schaal : 1:40
Plaats : Rijksmuseum Amsterdam Nummer : NM 11404?
Opmerkingen: Het afgebeelde model is 43 cm lang, 14 cm breed en heeft en holte van 7 cm. Het schip draagt de naam Zeevaard. Opvallend is het verhoudingsgewijs grote oppervlak onderwater van voor- en achtersteven, in vergelijking met de ZM22 en OW10.
Volgens Le Comte heeft Marken 13 waterschepen in bedrijf als sleper, maar de bijbehorende particuliere onderneming komt in geldelijke moeilijkheden. Daarom besluit het Gouvernement in 1802 om het beheer van de waterschepen op zich te nemen Het aantal waterschepen wordt uitgebreid naar achttien stuks. De namen zijn:
Neptunes Europa Aurora
Mercuur Zeepaard Noordzee
Marken Boreas De Sleper
Amsterdam Zeevaard Zeemeeuw
IJ-stroom Dolfijn Papenbraak
BIJLAGE B - 4 Model : Marker waterschip omstreeks 1800
Functie : Opengewerkt model om de constructie te kunnen zien, maker onbekend Schaal : onbekend
Plaats : Rijksmuseum Amsterdam Nummer : MC514
Opmerkingen: Het afgebeelde model is 141,5 cm lang, 47,7 cm breed en 46,5 cm diep. Het is gemaakt van hout en messing. Delen van huid en dek zijn weggelaten om de constructie te tonen.
BIJLAGE B - 5 Model : Marker waterschip uit 1800
Functie : Tentoonstelling, maker en oorspronkelijk doel onbekend Schaal : 1:50
Plaats : Maritiem Museum Rotterdam Nummer : M199
BIJLAGE B - 6 Tekening : Waterschip
Plaats : Maritiem Museum Rotterdam Nummer : T2310
BIJLAGE B - 7 Tekening : Waterschip uit 1802
Plaats : Maritiem Museum Rotterdam Nummer : T2311
Opmerking: De tekening draagt het onderschrift
den 16 April 1802 van SLANDSWERF in Amsterdam te waater gelopen de WAATERSCHEPEN de NEPUNUS en MERCUUR
Het is vermoedelijk een feestelijk aangeklede versie van de bouwtekening ter ere van de tewaterlating. De namen van de ingenieurs zijn weergegeven linksonder in de door twee figuren opgehouden schelpvorm. Het is bijna niet te lezen, maar het volgende namen kunnen worden onderscheiden:
BIJLAGE B - 8 Tekening : Waterschip uit 1802
Plaats : Maritiem Museum Rotterdam Nummer : T2312
Opmerkingen: In de legenda van de tekening staat (voor zover te ontcijferen):
Lang over Steven 73 voet Wijdt binnen d’Huid 22 voet ?? ?? Hol op het boord 9 voet ?? duim? Gebouwd in het jaar 1802
?????????????????????? D. Luym? P. Glavimans J. Pieterse A. Baart W. Ris P. Schuijt Jr
Waarschijnlijk is deze bouwtekening de zakelijke versie van hetzelfde schip als T2311.1
1
BIJLAGE B - 9 Tekening : Waterschip uit 1802
Plaats : Algemeen Rijksarchief (Nationaal Archief) te Den Haag Nummer : ARA-MST-512
Opmerkingen: In de legenda van de bouwtekening staat: WAATER-SCHIP
Lang over Steven, 71 voet. Wijdt binnen d’ Huid 22 3/22 voet. Hol op het boord 9 10/11 voet. Gebouwd in Amsterdam 1802
Verder is de tekening voorzien van het stempel: NEDERLANDSCHE MARINE
BIJLAGE B - 10 Tekening : AUTOCAD model Waterschip uit 1802 Schaal : Flexibel
Gemaakt : Joep Verweij
Opmerkingen: Dit model is gemaakt in AUTOCAD door bouwtekeningen T2311 en ARA-4MST-512 in te scannen, en vervolgens te digitaliseren. Het nut hiervan is dat afmetingen kunnen worden bepaald in AUTOCAD. De oorspronkelijke tekeningen zijn voorzien van een maatlint in Amsterdamse voeten en duimen. In de AUTOCAD