KERK & LEVEN (GENT CENTRUM) VAN 23 NOVEMBER 2016
NOOIT TE OUD OM GEDOOPT OF GEVORMD TE WORDEN
Met zo’n tiental zijn ze in Gent Centrum, de volwassenen die zich voorbereiden op hun doopsel. Op de eerste zondag van de advent, 27 november, worden ze in de Sint-Baafskathedraal opgenomen onder de geloofsleerlingen. Dit betekent een eerste liturgische stap in de richting van hun doopsel, vormsel en eerste deelname aan de eucharistie, de drie sacramenten die ze in de paaswake op 15 april 2017 zullen ontvangen.
Elk hun eigen verhaal
Deze volwassenen hebben elk hun eigen verhaal en hun eigen redenen om gedoopt te worden. We laten er drie aan het woord. De eerste: “Mijn beste vriendin vroeg me om meter te zijn bij het doopsel van haar eerste kindje. Toen bleek dat ik als niet-gedoopte geen meter kon worden, ben ik hierover gaan nadenken. Ik heb besloten dat ik christen wil worden. Het doopsel van mijn aanstaande metekindje is uitgesteld terwijl ik me, met mijn vriendin als meter, voorbereid op mijn eigen doopsel.”
De tweede: “Ik wil als onderwijzeres op een katholieke school les geven. Bij het solliciteren bleek echter dat ik als niet-gedoopte geen les katholieke godsdienst kan geven. Mijn ouders kozen er indertijd voor om mij niet te laten dopen. Ze vonden dat ik daar later zelf moest over beslissen. Ik ging wel altijd naar een katholieke school, kreeg er godsdienstles en woonde af en toe een misviering bij. Ik voel me wel thuis in de christelijke geloofsovertuiging. De kwestie van het onderwijsmandaat is voor mij het duwtje in de rug geweest om werk te maken van mijn doopsel, want eigenlijk ben ik al langer katholiek.”
De derde: “Toen we enkele jaren geleden in België aankwamen, waren het steeds weer christenen die ons hebben geholpen. Via hen hebben we de God van de liefde leren kennen. In die God kunnen wij geloven. En daarom hebben mijn vrouw en ik besloten om christen te worden.”
Nooit te oud om gedoopt te worden
De verhalen van deze mensen maken duidelijk dat het doopsel allesbehalve enkel een sacrament voor kleine kinderen is. Ze tonen aan dat men nooit te oud is om gedoopt te worden. Trouwens, in de beginjaren van de Kerk waren het bijna uitsluitend volwassenen die, na een eerste kennismaking met het christelijk geloof, werden gedoopt. Als er al kinderen gedoopt werden (en dat was toen uitzonderlijk), gebeurde dit bij de doop van de hele familie.
Pas toen het christendom op het einde van de vierde eeuw staatsgodsdienst werd en christen zijn een burgerplicht was, werd het kinderdoopsel zoals wij het vandaag kennen de gangbare praktijk.
De hele samenleving was immers christelijk. Men werd als kind automatisch christen door socialisatie. Het doopsel van volwassenen die bewust voor een christelijk leven kozen verdween, evenals het voorbereidingsproces dat eraan voorafging.
Onze tijd begint steeds meer te lijken op de tijd van de vroege Kerk. Christen zijn wordt stilaan opnieuw een kwestie van bewuste keuze veeleer dan van culturele gewoonte. Bijgevolg zijn er af en toe mensen die opgroeiden in een niet-christelijk gezin en als kind niet gedoopt werden, maar zich op volwassen leeftijd aangesproken weten door het christelijk geloof en het sacrament van het doopsel aanvragen. Daarom heeft de Kerk tijdens het Tweede Vaticaans Concilie (1962-65) het catechumenaat van de eerste eeuwen hersteld.
Catechumenaat
‘Catechumenaat’: zo heet de voorbereidingsperiode op het doopsel voor volwassenen en jongeren vanaf 14 jaar. Het woord komt van de Griekse term katèchein, wat ‘onderrichten’ betekent.
Voor de Kerk is het catechumenaat de periode waarin ze de doopkandidaten verwelkomt, begeleidt en opneemt. Voor de catechumenen (‘zij die onderricht worden’) is het een tijd van thuiskomen in het christelijk geloof en ingroeien in de geloofsgemeenschap, en dit in al haar dimensies van verkondiging, gebed, liturgie en christelijke levensstijl.
Centraal in het catechumenaat staat het paasmysterie: het mysterie van Gods liefde die ons werd geopenbaard in Jezus, de gekruisigde en verrezen Christus. Een jaar lang, soms langer, gaan catechumenen en begeleiders samen op weg om te ontdekken wat deze geloofswaarheid kan betekenen voor ieder van hen in hun eigen leven. Concreet komen ze maandelijks op zondagmorgen samen voor catechese en geloofsverdieping. Tijdens de advent en de veertigdagentijd bidden ze elke dag met de Schrift en zien ze mekaar wekelijks om hierover uit te wisselen. Ze sluiten ook regelmatig aan bij de parochiegemeenschap voor het vieren van de eucharistie, zij het nog zonder de communie te ontvangen. Dat zullen ze pas de eerste keer doen tijdens de paaswake, hét moment waarop ze de drie christelijke initiatiesacramenten van doopsel, vormsel en eucharistie zullen ontvangen. In één en dezelfde viering, zoals het eeuwen geleden in de vroege Kerk ook gebeurde.
Geschenk en uitdaging
Dat mensen zich in deze tijd van ont-kerkelijking en ont-christelijking aangesproken voelen door het christelijk geloof en daarbij de levenskeuze maken om gedoopt te worden, is bijzonder bemoedigend.
Het is een bevestiging dat Gods Woord ook vandaag werkzaam is en het hart van mensen beroert.
Het is een waar geschenk voor de kerkgemeenschap dat nieuwe mensen zich aandienen, want geloven doe je niet alleen, maar samen met anderen. Elke ‘nieuwe gelovige’ is dan ook hartelijk welkom. Dat volwassenen het doopsel aanvragen is tevens een uitdaging voor de lokale kerkgemeenschap. Nieuwkomers dagen immers reeds-gedoopten uit om zich te bezinnen over wat ze nu eigenlijk geloven, over wat de kern van hun christelijk geloof is. En die kern is niemand minder dan Jezus Christus zelf die met ieder mens een liefdesrelatie wil aangaan.
Opneming onder de geloofsleerlingen
In de parochie Gent Centrum hebben op dit moment tien volwassenen en één tiener het doopsel aangevraagd. Er zijn ook vijf personen die als kind werden gedoopt en nu als volwassene het vormsel wensen te ontvangen. Een jaar lang gaan ze de weg van het catechumenaat en bereiden zich voor op het ontvangen van de sacramenten van de christelijke initiatie tijdens de paaswake op 15 april 2017.
Op zondag 27 november 2016 zetten de doopkandidaten een eerste liturgische stap. Tijdens de viering van de eerste adventszondag in de Sint-Baafskathedraal om 11.00 uur worden ze opgenomen onder de geloofsleerlingen.
Bianca Lataire Voor meer informatie over doopsel en vormsel op latere leeftijd kan men terecht bij Bianca Lataire op 0484 15 83 07 of via mail aan bianca.lataire@telenet.be.
