Fumaraat
Fumaraat bij psoriasis
In overleg met uw behandelend dermatoloog heeft u besloten fumaraat te gaan gebruiken voor de behandeling van psoriasis. Onze artsen en medewerkers van Tergooi doen er alles aan om u met de beste zorg te omringen en uw bezoek aan het ziekenhuis zo aangenaam mogelijk te maken. Ter voorbereiding op uw behandeling met fumaraat bij psoriasis, informeren we u met deze patiënteninformatie over de gang van zaken rondom deze
behandeling. Daarnaast zetten we een aantal praktische zaken en nuttige informatie voor u op een rij.
Heeft u na het lezen van deze patiënteninformatie nog vragen? Onderaan deze pagina vindt u de contactgegevens van de betreffende afdeling. De medewerkers van de afdeling of uw behandelaar beantwoorden uw vragen graag.
Algemeen
Uit onderzoek is gebleken dat fumaraat – voluit geschreven dimethylfumaraat (DMF) genoemd – effectieve medicatie is voor de behandeling van psoriasis van de huid. Er is nog weinig bekend over de precieze werking van fumaraten, hoewel dit een effectief en veilig medicament is.
1
Voor wie geschikt?
In de Nederlandse Richtlijn Psoriasis staat dat fumaraten zijn te overwegen als eerste keus voor systemische monotherapie bij matige tot ernstig plaque type psoriasis.
Voor welke patiënten niet?
Onderstaande patiënten mogen géén fumuraat gebruiken:
Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven.
Patiënten met bloed- of lymfeklierkanker.
Patiënten met chronische maag-/darm-/nierziekten.
Daarnaast bestaat slechts beperkte ervaring met fumaraattherapie bij patiënten die jonger zijn dan 18 jaar.
Kinderwens, zwangerschap en borstvoeding
Tot nu toe is er weinig bekend over de invloed van fumaraat op de ei- en zaadcellen en op het ongeboren kind. Er wordt afgeraden om fumaraat te gebruiken als u een kinderwens heeft, zwanger bent of borstvoeding geeft. Betrouwbare anticonceptie
(voorbehoedsmiddel) is daarom belangrijk, bijvoorbeeld de pil, een spiraaltje of
sterilisatie. Bij het gebruik van de pil is het verstandig een extra voorbehoedsmiddel, zoals het condoom, te gebruiken. Met name wanneer u diarree heeft en/of gaat braken aan het begin van fumaraatgebruik. Overleg altijd tijdig met uw arts als u nadenkt over een zwangerschap.
Bijwerkingen op korte termijn
De meest voorkomende bijwerkingen van fumaraat op korte termijn zijn:
opvliegers (50 procent van alle patiënten), met name bij aanvang van de therapie;
vermoeidheid (20 procent);
diarree (15 procent) en buikkrampen (15 procent); beide met name in eerste weken van de behandeling, maar veelal te verminderen door de tabletten met melk in te nemen.
Bovenstaande klachten worden meestal goed verdragen en zijn zelden een reden om met fumaraat te moeten stoppen. Verder kan fumaraat van invloed zijn op de nieren, de lever en het bloed. Bij eenderde van de patiënten daalt inherent aan de werking het aantal witte bloedlichaampjes. Dit is meestal niet ernstig en veroorzaakt geen complicatie zoals een gestoorde afweer. Deze fumaraateffecten kunnen met laboratoriumcontroles worden vervolgd en vormen zelden reden om de therapie te staken.
Andere bijwerkingen die veel minder vaak voorkomen zijn slokdarmpijn, maagpijn en/of maagzweer, braken/misselijkheid, nierfunctiestoornissen, cholesterol verhoging, algemeen onwel bevinden en/of koortsig gevoel, jeuk, duizeligheid, gewichtstoename en oedeem
2
(vochtophoping) in de benen.
Progressieve multifocale leukoencephalopathie
Een zeer zeldzame, maar ernstige bijwerking van fumaraat is een herseninfectie. Deze infectie heet Progressieve Multifocale Leuko-encephalopathie (PML) en kan ernstig verlopen. PML wordt veroorzaakt door een virus. Normaal houdt het afweersysteem dit virus onder controle, maar wanneer het afweersysteem door medicijnen (gedeeltelijk) onderdrukt wordt, kan dit virus problemen veroorzaken en kunnen neurologische klachten ontstaan. PML is gemeld bij gemiddeld twee jaar bestaande matige tot ernstige verlaging van lymfocyten, de witte bloedcellen die belangrijk zijn in het afweerstysteem. Het is
belangrijk om bij het ontstaan van neurologische klachten tijdens het gebruik van fumaraat dit óók snel te melden aan uw dermatoloog: mocht u last hebben van één of meerdere van de volgende symptomen, neem dan meteen contact op met uw behandelend arts:
Geheugenverlies.
Moeite met nadenken.
Moeite met lopen.
Vermindering/verlies van gezichtsvermogen.
Leefregels bij fumaraat
Lees voor het starten met fumaraat de bijsluiter goed door. Neem de tabletten bij voorkeur in op de volle maag. Bijwerkingen kunnen een reden zijn om te stoppen met fumaraat.
Wanneer bijwerkingen voor u niet draaglijk zijn, neem dan contact op met de polikliniek dermatologie of uw huisarts.
Moet u starten met andere/nieuwe medicijnen naast fumaarzuur? Bespreek dan met uw apotheek of dit samen kan gaan met fumaraat. Geef ook bij het eerstvolgende controlebezoek aan de polikliniek door dat u gestart bent met nieuwe medicijnen.
Kom naar de controleafspraken en laat ook steeds uw bloed controleren. Dit om de werking,veiligheid en effectiviteit van fumaraat te controleren.
Tips
Inname van fumaraattabletten op een volle maag en/of met melk geeft vaak vermindering van eventuele diarree of buikkrampen.
Fumaraattabletten zijn omhuld met een maagsapbeschermende laag (‘enteric
coated’) om ongeschonden de maag te passeren en vervolgens pas in de darm uiteen te vallen. Hierdoor worden maagklachten in belangrijke mate voorkomen. De
tabletten dus doorslikken zonder kauwen of doormidden breken, omdat dit de coating kan beschadigen en dan maagklachten geeft.
3
Dosering
De dosering dimethylfumaraat (DMF) wordt volgens onderstaand schema opgebouwd. Het schema start met een lage dosis van DMF fumaraat 30 mg tabletten die in enkele weken langzaam wordt verhoogd naar tabletten fumaraat 120 mg met een verdere opbouw tot maximaal 3x daags twee tabletten DMF fumaraat 120 mg. Hoger doseren dan zes tabletten DMF fumaraat 120 mg per dag is niet zinvol.
Week Dosis DMF Ochtend Middag Avond
1 30 mg 1x 0 0
2 30 mg 1x 0 1x
3 30 mg 1x 1x 1x
4 120 mg 1x 0 0
5 120 mg 1x 0 1x
6 120 mg 1x 1x 1x
7 120 mg 2x 1x 1x
8 120 mg 2x 1x 2x
9 120 mg 2x 2x 2x
Daarna wordt de dosering in overleg met uw dermatoloog zo mogelijk afgebouwd, waarbij de gemiddelde onderhoudsdosering twee tot vier tabletten DMF 120 mg bedraagt.
Controles
Vanwege mogelijke bijwerkingen van fumaraat is geregelde controle van uw bloed en urine noodzakelijk. Uw voorschrijvend arts houdt dit controleschema voor u bij.
Tot slot
Heeft u vragen of wilt u een afspraak maken? U kunt onze polikliniek Dermatologie van maandag t/m vrijdag bereiken van 08:00 – 17:00 uur via T 088 753 11 20.
Contact
Dermatologie - Polikliniek T 088 753 11 20
4
