Brandlast in scholen
architect Nele Ebraert Consulent preventie bij Brandweer Zone Antwerpen
18/10/2018
Wat is brandlast?
3
Wat is brandlast?
4
5
6
Brandlast in scholen
OVERZICHT
- definitie brandlast
• wat is de brandlast van een gebouw
• brandbare materialen
• gevaren van te hoge brandlast
- wettelijk kader
• wetgeving
• doel van de wetgeving
• wetgeving specifiek betreffende brandlast
- sensibilisering - specifieke doelgroepen
7
Brandlast in scholen
OVERZICHT
- definitie brandlast
• wat is de brandlast van een gebouw
• brandbare materialen
• gevaren van te hoge brandlast
- wettelijk kader
• wetgeving
• doel van de wetgeving
• wetgeving specifiek betreffende brandlast
- sensibilisering - specifieke doelgroepen
8
Brandlast in scholen
OVERZICHT
- definitie brandlast
• wat is de brandlast van een gebouw
• brandbare materialen
• gevaren van te hoge brandlast
- wettelijk kader
• wetgeving
• doel van de wetgeving
• wetgeving specifiek betreffende brandlast
- sensibilisering - specifieke doelgroepen
9
Brandlast in scholen
OVERZICHT
- definitie brandlast
• wat is de brandlast van een gebouw
• brandbare materialen
• gevaren van te hoge brandlast
- wettelijk kader
• wetgeving
• doel van de wetgeving
• wetgeving specifiek betreffende brandlast
- sensibilisering - specifieke doelgroepen
10
Definitie brandlast
• Wat is de brandlast van een (school)gebouw?
- de hoeveelheid brandbaar materiaal die zich in de school bevindt en die kan leiden tot brand
- losse brandbare materialen in de klaslokalen, gangen en trappen
- brandbare bouw – en afwerkingsmaterialen en plafond-, wand- en vloerbekleding
11
Definitie brandlast
• Brandbare materialen
- classificatie van materialen in 7 klassen (volgens NBN EN 13501-1)
A1 niet brandbaar geen enkele bijdrage A2 niet brandbaar geen bijdrage
B praktisch niet brandbaar beperkte bijdrage C normaal brandbaar normale bijdrage
D brandbaar gemiddelde bijdrage
E sterk brandbaar hoge bijdrage
F niet getest bijdrage niet bepaald
12
Definitie brandlast
• Brandbare materialen
- voorbeelden van materialen binnen de 7 klassen
A1 natuursteen, baksteen, keramische materialen, beton A2 gipskartonbeplating
B PVC, compact gestapeld papier, kurk C zwaardere houtsoorten
D meeste houtsoorten (MDF, OSB, multiplex,…) E kunststoffen, EPS (piepschuim), karton
(wc-rolletjes,…), gordijnen F niet geteste materialen
13
Definitie brandlast
• Brandbare materialen
- naast de 7 hoofdklassen ook bijkomende klasseringen
Rookontwikkeling (s-klasse)
s1 geringe rookvorming
s2 gemiddelde rookvorming s3 sterke rookvorming
Vorming brandende druppels (d-klasse) d1 geen brandende druppels d2 weinig brandende druppels d3 brandende druppels
14
Definitie brandlast
• Brandbare materialen
- voorbeelden
Rookontwikkeling (s-klasse)
s1 geringe rookvorming glaswol, steenwol s2 gemiddelde rookvorming hout
s3 sterke rookvorming PUR, EPS (piepschuim)
Alle rook is schadelijk, rook van een huisbrand kan even gevaarlijk zijn als rook van een chemische brand, zelfs bij het verbranden van kaarsen,
tabak, hout of papier komen er giftige stoffen vrij.
Klasse s0 bestaat niet om dat er altijd rookontwikkeling is.
Vorming brandende druppels (d-klasse)
d1 geen brandende druppels hout
d2 weinig brandende druppels kunststoffen
d3 brandende druppels EPS
15
Definitie brandlast
• Brandbare materialen
- vooral kleuter- en lagere school klassen bevatten zeer veel materialen uit klasse E, s3 en d3
16
Definitie brandlast
• Brandbare materialen
- vooral kleuter- en lagere school klassen bevatten zeer veel materialen uit klasse E, s3 en d3
17
Definitie brandlast
• Brandbare materialen
- opslag van papier en karton in gangen en evacuatiewegen (klasse E)
18
Definitie brandlast
• Gevaren van een te hoge brandlast
- Het risico op het ontstaan van brand vergroot:
brand kan alleen ontstaan als er een brandbare stof, zuurstof en een ontstekingsbron/energiebron in de juiste verhouding en hoeveelheid aanwezig zijn
-> de vuurdriehoek
19
Definitie brandlast
de vuurdriehoek
-> Energiebron:
kantoortoestellen, computers, opladers, bunsenbranders in labo,…
risicolokalen: stookplaats, keuken, labo, atelier,…
20
Definitie brandlast
• Gevaren van een te hoge brandlast
- het versnellen en continueren van de brand
- brandlast in evacuatiewegen en trappen: belemmert een vlotte evacuatie
- teveel materialen in gangen en klassen i.p.v. in
specifieke bergingen: de brandbestrijdingsmiddelen worden aan het zicht onttrokken of zijn moeilijk
bereikbaar
- een hoge brandlast belemmert de bestrijding van de brand door de brandweer
21
Definitie brandlast
• Gevaren van een te hoge brandlast
- brandlast in evacuatiewegen en trappen:
belemmert een vlotte evacuatie/
bereikbaarheid snelblustoestel?
22
Definitie brandlast
• Gevaren van een te hoge brandlast
- brandlast in evacuatiewegen en trappen:
belemmert een vlotte evacuatie
23
Brandlast in scholen
OVERZICHT
- definitie brandlast
• wat is de brandlast van een gebouw
• brandbare materialen
• gevaren van te hoge brandlast
- wettelijk kader
• wetgeving
• doel van de wetgeving
• wetgeving specifiek betreffende brandlast
- sensibilisering - specifieke doelgroepen
24
Wettelijk kader
• Wetgeving
- de controle van scholen in Antwerpen en de districten gebeurt op basis van de Stedelijke Richtlijn inzake
brandveiligheid voor Scholen (goedgekeurd door het college op 19 februari 2010)
- de controle van scholen in door BZA beschermde gemeenten (Zwijndrecht en Wijnegem) gebeurt op basis van de norm NBNs21-204
25
Wettelijk kader
• Wetgeving
- de controle van scholen in Antwerpen en de districten gebeurt op basis van de Stedelijke Richtlijn inzake
brandveiligheid voor Scholen (goedgekeurd door het college op 19 februari 2010)
- de controle van scholen in door BZA beschermde gemeenten (Zwijndrecht en Wijnegem) gebeurt op basis van de norm NBNs21-204
- bij nieuwe schoolgebouwen (of uitbreidingen van bestaande schoolgebouwen) gelden tevens de basisnormen
26
Wettelijk kader
• Doel van de wetgeving:
- het ontstaan, de ontwikkeling en de verspreiding van een brand te voorkomen
- ieder begin van brand doeltreffend en snel bestrijden - In geval van brand:
veilige snelle ontruiming van de aanwezige personen verzekeren en de interventie van de brandweer vergemakkelijken
27
Wettelijk kader
• Wat staat er in de Stedelijke richtlijn voor scholen over brandlast?
- “Het is verboden om het even welke voorwerpen die de doorgangen kunnen belemmeren, te plaatsen in de
uitgangen en wegen die er naartoe leiden of de nuttige breedte ervan te verminderen.” (art 2.1.7)
28
Wettelijk kader
• Wat staat er in de Stedelijke richtlijn voor scholen over brandlast?
- “Het is verboden om het even welke voorwerpen die de doorgangen kunnen belemmeren, te plaatsen in de
uitgangen en wegen die er naartoe leiden of de nuttige breedte ervan te verminderen.” (art 2.1.7)
- “In de lokalen toegankelijk voor leerlingen mogen geen vuilnis, afval, afgedankte voorwerpen of producten
opgeslagen worden. Een lokaal voor opslag van huisvuil moet minstens uitgerust worden met een rookmelder;”
(art 2.4.7)
29
Wettelijk kader
• Wat staat er in de Stedelijke richtlijn voor scholen over brandlast?
- “Het is verboden om het even welke voorwerpen die de doorgangen kunnen belemmeren, te plaatsen in de
uitgangen en wegen die er naartoe leiden of de nuttige breedte ervan te verminderen.” (art 2.1.7)
- “In de lokalen toegankelijk voor leerlingen mogen geen vuilnis, afval, afgedankte voorwerpen of producten
opgeslagen worden. Een lokaal voor opslag van huisvuil moet minstens uitgerust worden met een rookmelder;”
(art 2.4.7)
- Aantal artikels betreffende de brandklasse van het zichtbaar oppervlak van plafonds, wanden en vloeren
30
Brandlast in scholen
OVERZICHT
- definitie brandlast
• wat is de brandlast van een gebouw
• brandbare materialen
• gevaren van te hoge brandlast
- wettelijk kader
• wetgeving
• doel van de wetgeving
• wetgeving specifiek betreffende brandlast
- sensibilisering - specifieke doelgroepen
31
Sensibilisering
• preventiemaatregelen
- voldoende geplande en onaangekondigde
evacuatie-oefeningen zodat evacuatiewegen, nooduitgangen en
verzamelpunt gekend zijn en onveilige situaties onmiddellijk aangepakt kunnen worden, …
- personeel moet de procedures in geval van een
calamiteit voldoende kennen, opleidingen m.b.t. de evacuatieprocedure
32
Sensibilisering
• preventiemaatregelen
- het gebouw zelf moet voldoen aan de wetgeving:
bij nieuwe schoolgebouwen al van in de ontwerpfase rekening houden met alle voorschriften m.b.t.
brandveiligheid en met de bereikbaarheid van de school voor de hulpdiensten
- alle attesten en keuringen moeten steeds in orde zijn (elektrische installatie, gasinstallatie,
veiligheidsverlichting, branddetectie-installatie, snelblustoestellen, …)
33
Sensibilisering
• Voor specifieke doelgroepen
- kleuters:
veel brandlast aanwezig in kleuterklassen
34
Sensibilisering
• Voor specifieke doelgroepen
- kleuters:
veel brandlast aanwezig in kleuterklassen
aanwezigheid slaapklasjes (kleuters die pas uit hun slaap gewekt worden kunnen veel minder goed instructies
opvolgen die nodig zijn om veilig te evacueren)
35
Sensibilisering
• Voor specifieke doelgroepen
- kleuters:
veel brandlast aanwezig in kleuterklassen
aanwezigheid slaapklasjes (kleuters die pas uit hun slaap gewekt worden kunnen veel minder goed instructies
opvolgen die nodig zijn om veilig te evacueren)
sensibilisering van de kleuters: herkennen van gevaar en hoe te reageren bij gevaar of alarm
36
Sensibilisering
• Voor specifieke doelgroepen
- kleuters:
veel brandlast aanwezig in kleuterklassen
aanwezigheid slaapklasjes (kleuters die pas uit hun slaap gewekt worden kunnen veel minder goed instructies
opvolgen die nodig zijn om veilig te evacueren)
sensibilisering van de kleuters: herkennen van gevaar en hoe te reageren bij gevaar of alarm
kleuterkoffers: materiaal voor het oefenen en aanleren van evacuatie bij kleuters: instructies voor leerkrachten, filmpjes, kleurplaten, geluiden, ouderbrochures,...
37
Sensibilisering
- Kleuterkoffers
peuterklas en 1ste kleuterklas
2e kleuterklas
3e kleuterklas
38
Sensibilisering
- Inhoud kleuterkoffers
kleurplaten
lesvoorstellen
ouderbrochures
geluiden (geluid van een rookmelder,…)
liedjes
infofiches thema brandweerwagens, kazerne, uitrusting,…
vluchtspel
werkblaadjes
stickervellen
filmpjes (evacuatie)
evacuatieslang
39
Sensibilisering
- Inhoud kleuterkoffers
kleurplaten
lesvoorstellen
ouderbrochures
geluiden (geluid van een rookmelder,…)
liedjes
infofiches thema brandweerwagens, kazerne, uitrusting,…
vluchtspel
werkblaadjes
stickervellen
filmpjes (evacuatie)
evacuatieslang
-> binnenkort te downloaden via website BZA:
www.antwerpen.be/nl/overzicht/brandweer/preventie/brandveilig-samenleven -> voorbeeld kleuterbox straks te bezichtigen aan stand BZA
40
Sensibilisering
- Inhoud kleuterkoffers: filmpje evacuatie
https://vimeo.com/75138369
41
Sensibilisering
• Voor specifieke doelgroepen
- jongeren:
Speciaal voor leerlingen van het 5e en 6e leerjaar is er het Brandweer Informatie Centrum (BIC) bij Brandweer Zone Antwerpen:
interactieve doe-rondleiding waarbij de kinderen brandgevaar leren herkennen, leren hoe goed te evacueren, de impact
van vuur, de werking van de brandweer…
42
Sensibilisering
• Voor specifieke doelgroepen
- jongeren:
Speciaal voor leerlingen van het 5e en 6e leerjaar is er het Brandweer Informatie Centrum (BIC) bij Brandweer Zone Antwerpen:
43
Sensibilisering
• Voor specifieke doelgroepen
- jongeren:
meer info via: www.brandweerinformatiecentrum.be/
animatiefilmpjes op het Youtube-kanaal van Brandweer Zone Antwerpen: www.youtube.com/user/BWAntwerpen/playlists
44
Sensibilisering
• Voor specifieke doelgroepen
- VR experience
Hulverleningsdienst uit Nederland is in 2016 gestart met een VR-experience-project in het kader van brandpreventie
Ze ontwikkelden een app om brandveiligheid op een
toegankelijke wijze bij het grote publiek te krijgen: spel in virtual reality waarmee je kan testen hoe goed je bent in brandgevaren opsporen
45
Sensibilisering
• Voor specifieke doelgroepen
- VR experience
Brandweer Zone Antwerpen heeft deze app uitgebreid met een scenario specifiek gericht op kinderen/jongeren met o.a.
Karen Damen en Bartel Van Riet
Persconferentie met de voorstelling van deze app gaat door op 19/10/2018
Bedankt voor uw aandacht!
18/10/2018