Didam
Oud En Nieuw
INFORMATIEBLAD VAN HET BESTUUR AAN DE LEDEN
In dit nummer
- Van de voorzitter - Filmavond groot succes - Contributie 2017 - Greffelkamp-middag - Masterplan Didam
- Uitreiking Monumentenprijs en erepalm 2016
- Canon ‘Leven in de Liemers’
- Frans uut Die:m: Kestmus 1948 - Kent u ze nog?
- Schenkingen
Henk Stevens (rechts) kreeg de erepalm uitgereikt door Jan Bolder (lid van de Monumentencommissie) Foto: Hans Hegman
Colofon
Oudheidkundige Vereniging Didam Opgericht 21 januari 1987 Cultuurprijs gemeente Didam 2001 D.O.E.N.
Didam Oud En Nieuw
INFORMATIEBLAD VAN HET BESTUUR AAN HAAR LEDEN Jaargang 26, nummer 4, december 2016
Oplage: 800 Verschijnt: 4x per jaar
Eindredactie: Het bestuur Coördinatie/lay-out: Natasja Scheerder Tekstverwerking: Theo te Wil - Jan Beursken Redactieadres: Het secretariaat Postklaar maken: Dorothé Kuppens
Maria en Eef Wigman
Verspreiding: Wijkcontactpersonen / postbezorging Registratie: ISSN 1380-0124
ALGEMENE GEGEVENS
Secretariaat: Jan Beursken
Adres: Anjerstraat 6
6942 VW Didam
Postadres: Raadhuisstraat 3, 6942 BE Didam
Telefoon: 0316 - 224447
E-mail: j.beursken@hetnet.nl
Bezoekadres: Raadhuisstraat 3, 6942 BE Didam Openingstijden: Maandagavond 19.00 - 21.30 uur Telefoon: 0316 - 294180 (bij openingstijden) E-mail: secretaris@ovd-didam.nl
Website: www.ovd-didam.nl
Facebook: www.facebook.com/ovd.didam Twitter: https://twitter.com/ovd_didam Bankrekening: NL40RABO0314804978
LET OP!!!
ACCEPTGIROKAART BIJGEVOEGD
VAN DE VOORZITTER
Open dag
Op zondag 9 oktober organiseerde de OVD haar tweejaarlijkse open dag bij Jan & Jan. Dit keer was het thema: sportverenigingen. Daarnaast kwam er een aantal succesvolle Didamse sporters in beeld, waarbij medailles, sportkleding en andere zaken werden getoond, die hun successen in herinnering brachten.
Enkele honderden bezoekers waren getuige van deze mooie en sfeervolle expositie waarbij informatie en afbeeldingen van ruim 40 sportverenigingen te bewonderen waren. Daarbij hebben we voor het eerst de nieuwe expositieborden met verlichting in gebruik genomen.
Uitreiking monumentenprijs en erepalm
Op zondagmorgen 23 oktober vond de (verlate) uitreiking van de Monumentenprijs 2016 en de erepalm aan de Molenweg 10 in Kilder plaats.
De monumentenprijs werd toegekend aan de Rembrandtmolen in Kilder en Henk Stevens kreeg de erepalm uitgereikt. Een uitgebreid verslag is in dit kwartaalblad vermeld.
Filmavond
De filmavond over Didam van eind jaren vijftig, begin jaren zestig over de jaarlijkse uitstapjes van Didamse bejaarden en de (bouw)activiteiten bij hotel De Zwaan van Theed Raben was een enorm succes. Er zijn veel mooie reacties binnengekomen en we gaan de film in 2017 wederom laten zien. Zie elders in dit kwartaalblad.
Ontvangen geldbedrag van de Rabobank
De OVD heeft meegedaan aan de Clubkas Campagne van de Rabobank Arnhem en Omstreken. Hieraan deden 107 clubs mee en meer dan 2.000 leden hebben gestemd. De OVD kreeg 284 stemmen en bestuurslid Maria Wigman (initiatiefneemster samen met Johan Wenting) nam - verrast en blij - een waardecheque van€2.720,72 in ontvangst. Dat bedrag wordt besteed aan de aanschaf van een A3 scanner/printer. Hartelijk dank aan de leden van de Rabobank Arnhem en Omstreken die hun stem op de OVD hebben uitgebracht.
Masterplan Didam
Herhaalde malen is mij en andere bestuurs- en commissieleden gevraagd waarom de OVD niets van zich laat horen terwijl de cultuurhistorie in het Masterplan Didam in het geding is. Veel leden van de OVD en andere Didamse inwoners maken zich daar zorgen over. De OVD is niet bij dit centrumplan betrokken geweest en de cultuurhistorie wordt daarin niet genoemd. Samen met Vincent van Vuuren, onze vertegenwoordiger van de Monumentencommissie van de gemeente Montferland, heb ik de totstandkoming van dit Masterplan Didam onderzocht. Een belangrijke vraag is namelijk waarom cultuurhistorie er geen onderdeel van uitmaakt. Een
overzicht van onze bevindingen en de reacties van de verantwoordelijke wethouders zijn in dit kwartaalblad vermeld.
Tot slot
Ik wens u allen, mede namens de overige bestuursleden, prettige en sfeervolle kerstdagen en een voorspoedig en vooral gezond 2017.
Theo te Wil Voorzitter
FILMAVOND GROOT SUCCES
Ruim 300 bezoekers waren vrijdagavond 11 november getuige van de door de OVD gepresenteerde filmavond over Didam in de periode 1957 - 1962. Er waren prachtige beelden over de jaarlijkse uitstapjes van de Die:mse 'oudevandagen' en van vele bekenden in en rond de sloop en herbouw van café-restaurant De Zwaan omstreeks 1960. Het gaf ook een prachtig beeld hoe 'Die:mse minse' in die tijd (nog niet eens zo heel lang geleden) leefden en werkten. ‘Wat kan er in 60 jaar toch veel veranderen’ en ‘Het is voor de huidige generatie goed om eens naar deze film te kijken’, waren veel gehoorde kreten.
Op veler verzoek vertonen we deze film volgend jaar nog eens. Dat is dan tevens voor diegenen die deze bijzondere nostalgische avond gemist hebben.
CONTRIBUTIE 2017
Om activiteiten te kunnen blijven ontwikkelen en om op een passende wijze te kunnen functioneren, kan uw contributie voor het jaar 2017 niet worden gemist. In de algemene ledenvergadering is deze bijdrage andermaal bepaald op €15,-. Vermeld bedrag is minimaal noodzakelijk voor een sluitende begroting. Het bestuur gaat er van uit dat u ook volgend jaar uw lidmaatschap wilt continueren en onze vereniging financieel wilt ondersteunen. Als u van mening bent dat door uw betrokkenheid bij de vereniging een hoger bedrag op zijn plaats is, dan is uw extra bijdrage uiteraard van harte welkom en zien wij uw aanvullende overschrijving graag tegemoet. Is dit bedrag vóór 1 maart 2017 voldaan dan doen wij u het jaarboek 2017 (Oaver Diem) als gebruikelijk te zijner tijd weer gratis toekomen. Evenals voorgaande jaren wordt er weer veel tijd, geld en zorg besteed aan de samenstelling van dit boekwerk. Het bestuur is van mening dat verstrekking hiervan daarom gekoppeld moet worden aan voortzetting van het lidmaatschap en dus betaling van de ledenbijdrage. Als de bezorging van het jaarboek en de kwartaalbladen niet kan plaatsvinden door vrijwilligers van de vereniging en dus per post moet worden uitgevoerd, zijn hieraan extra kosten verbonden. Mede door de vormgeving van het jaarboek en de sterk gestegen posttarieven zijn deze kosten verder gestegen. Daarom is enkele jaren geleden besloten een bijdrage van €5,- aan deze leden in rekening te brengen voor de verzendkosten.
Dus voor de leden, die het jaarboek en de kwartaalbladen per post en niet via vrijwillige bezorgers ontvangen, is de totale bijdrage€€20,-. Voor de betaling van uw contributie (eventueel verhoogd met verzendkosten) kunt u gebruik maken van de bijgevoegde acceptgiro. Voor een correcte verwerking moet het uit achttien posities bestaande IBAN-nummer van uw bankrekening zorgvuldig worden ingevuld. Als u de voorkeur geeft aan een andere wijze van betaling (bijv. internetbankieren) dan moet uw contributie worden overgemaakt op bankrekening NL40RABO0314804978 t.n.v. Oudheidkun- dige Vereniging Didam. Uw medewerking voor een tijdige betaling stel ik zeer op prijs.
De penningmeester.
GREFFELKAMP-MIDDAG
De OVD hield zondag 27 november in samenwerking met de Wijkraad Greffelkamp opnieuw een middag over de buurtschap. Het belangrijkste doel van de middag was om nieuwe foto's en verhalen over de historie van Greffelkamp op te halen. Dat is gelukt. Tientallen Greffelkampers en oud- inwoners van de buurtschap kwamen naar schuttersgebouw Ons Eigen Ding, waar ook een foto-expositie was ingericht. Er werden ruim zestig foto's ingescand en diverse afspraken gemaakt. Met het nieuwe materiaal hopen we in de loop van volgend jaar een tweede presentatie over Greffelkamp te houden.
MASTERPLAN DIDAM
Door Vincent van Vuuren en Theo te Wil Inleiding
Bij de OVD kwamen de laatste maanden met zekere regelmaat mailtjes en telefoontjes binnen met de vraag hoe de OVD denkt over het Masterplan Didam en waarom wij niet in actie komen omdat toch ook de cultuurhistorie in het geding is. Daarnaast werden wij er ook persoonlijk op aangesproken.
Veel mensen maken zich ongerust over de toekomst van diverse rijks- en gemeentelijke monumenten in het centrum van Didam.
OVD geen actiegroep
Naar aanleiding van de algemene ledenvergadering van 29 april 2004 is vastgesteld dat de OVD geen actiegroep is. Als een bepaald plan een monumentenbelang doorkruist, zal de OVD zich kritisch opstellen en proberen in overleg met betrokken partijen tot een goed resultaat te komen. De visie van de OVD wordt dan door haar vertegenwoordiger in de gemeentelijk Monumentencommissie kenbaar gemaakt.
De OVD doet geen uitspraak over de inhoud van het Masterplan Didam. Wel informeren wij u over de totstandkoming van dit plan, oftewel de procesgang.
4
Verdieping in het Masterplan Didam
De OVD is niet betrokken geweest bij de totstandkoming van dit Masterplan.
Er van uitgaande dat de cultuurhistorie in het centrum van Didam dan op een andere manier is geborgd, hebben we ons in dit plan verdiept. Daarbij zijn ons de volgende zaken opgevallen:
• Cultuurhistorie wordt niet genoemd;
• De klankbordgroep bestaat uit ‘gebiedsspecialisten’ waarin bewoners, winkeliers en ondernemers zitting hebben. Dat zijn belanghebbenden en daar is niets op tegen. Specialisten op het gebied van cultuurhistorie (algemeen belang) waren niet vertegenwoordigd.
• Ten aanzien van bestaand beleid houdt het Masterplan Didam – naast de ontwikkelingen die specifiek in het masterplangebied spelen - ook rekening met de Structuurvisie Didam (2009).
Structuurvisie Didam 2009
Bij de totstandkoming van de Structuurvisie Didam 2009 was een klankbord- groep benoemd waarin de voorzitter en de secretaris van de OVD zitting hadden. In deze structuurvisie was cultuurhistorie een vast onderdeel. Er werd ingezet op versterking van de aanwezige cultuurhistorie en vergroting van de herkenbaarheid van deze elementen.
Cultuurhistorisch beleid voor Montferland 2012
Omdat de gemeente een samenhangende beleidsvisie op het gebied van cultuurhistorie ontbeerde, werd in 2012 de nota Cultuurhistorisch beleid vastgesteld. In hoofdstuk 3 van deze nota (Wettelijk beleidskader) wordt de Structuurvisie Didam van 2009 genoemd. Daarbij wordt vermeld dat de gemeente Montferland de cultuurhistorie in de kern Didam herkenbaar en beleefbaar wil maken door behoud van gezichtsbepalende objecten en linten en meer respect voor het bestaande karakter bij nieuwbouw.
Verder is in de beleidsnota van 2012 bepaald dat cultuurhistorie van algemeen belang is en een kerntaak voor de gemeente. Het is een wezenlijk onderdeel van de leefomgeving en die moet worden gekoesterd, beschermd, ontwikkeld en gedeeld met iedereen die woont, werkt, verblijft of recreëert in Montferland. Nieuwe toevoegingen moeten passen bij de historische kwaliteit en mogen geen afbreuk doen aan het monument en zijn omgeving.
Ook ziet de gemeente de economische waarde van cultuurhistorie en investeert daarin omdat het de plaatselijke economie ten goede komt.
Montferland moet nog aantrekkelijker worden gemaakt voor cultuurhistorisch toerisme zodat bezoekers langer in de gemeente verblijven.
Het college van B&W schreef in haar raadsvoorstel in 2012 dat de uitvoering van deze nota in samenwerking met de Monumentencommissie wordt uitgevoerd. De Monumentencommissie wordt dus ook ingezet in hun rol als adviseur bij de uitvoering van de nota Cultuurhistorisch beleid voor Montferland 2012. Helaas hebben we van het cultuurhistorisch beleid niets in het inmiddels vastgestelde Masterplan Didam aangetroffen.
5
Contact met wethouders Rob Visser en Tanja Loeff
Op 31 oktober 2016 hebben wij in een persoonlijk gesprek onze bevindingen voorgelegd aan de verantwoordelijk wethouder voor het Cultureel Erfgoed, Rob Visser. De wethouder gaf aan er niet aan te hebben gedacht om de uitvoering van het cultuurhistorisch beleid in het Masterplan Didam te toetsen.
De verantwoordelijk wethouder voor dit plan is Tanja Loeff en hij zou ons met haar in contact brengen. Op 15 november 2016 hebben wij een onderhoud gehad met wethouder Tanja Loeff en de projectleider voor het Masterplan Didam, Benno Eising. De wethouder bood daarbij haar excuses aan voor het feit dat verzuimd was om de OVD in het voortraject (klankbordgroep) van het Masterplan Didam te betrekken en cultuurhistorie er geen onderdeel van uitmaakte. Maar het plan was door de gemeenteraad vastgesteld en dat was onomkeerbaar. Wel werd aangeboden om voor het vervolgtraject in de te formeren uitgebreide klankbordgroep zitting te nemen. Daar zouden we ons nog over beraden.
OVD niet in klankbordgroep vervolgtraject
Na overleg met de overige bestuursleden is besloten om geen zitting te nemen in de klankbordgroep voor het vervolgtraject. De voortgang van het Masterplan Didam zullen we toetsen via onze contactpersoon in de Monumentencommissie. Deze commissie heeft onder meer tot taak om het college van B&W – op verzoek of uit eigen beweging – te adviseren bij onder meer de uitvoering van de nota Cultuurhistorisch beleid van Montferland 2012. Wel is de OVD bereid om uitleg te geven en informatie te verstrekken over cultuurhistorische aspecten indien daar behoefte aan mocht bestaan. Ook gaat zij verder met het beter herkenbaar en beleefbaar maken van de cultuurhistorie in de voormalige gemeente Didam door het plaatsen van informatiepanelen. Maar op dit moment overheerst de teleurstelling dat cultuurhistorie geen onderdeel heeft uitgemaakt van het Masterplan Didam en dat zowel de leden van de gemeentelijke projectgroep, het college van B&W, leden van de klankbordgroep als de gemeenteraad, in het Masterplan Didam geen aandacht hebben gehad voor de cultuurhistorie in Didam.
UITREIKING MONUMENTENPRIJS EN EREPALM 2016
In een sfeervolle ontvangstruimte - tijdelijk gecreëerd in de vakwinkel van eigenaar Horsting aan de Molenweg 10 in Kilder - vond op zondag 23 oktober de door omstandigheden verlate uitreiking plaats van de monumentenprijs en erepalm 2016.
In zijn openingswoord verwelkomde Ben Bisseling, voorzitter van de monumentencommissie Montferland, alle aanwezigen, speciaal Vincent Horsting en zijn gezin en Henk Stevens met echtgenote. Hij roemde de hoge kwaliteit van de gerestaureerde Rembrandtmolen. Ook had hij veel waardering voor de persoon Vincent Horsting omdat deze zijn eigen belang als eigenaar verder liet gaan in een algemeen belang voor de gemeenschap. Vrij uniek kwamen daarna in coproductie beurtelings aan het woord voorzitter Edwin 6
Zweers van de Heemkunde Kring Bergh (HKB) en Theo te Wil, voorzitter van de Oudheidkundige Vereniging Didam (OVD), over de geschiedenis van de molen. Deze is al grotendeels in het vorige kwartaalblad vermeld. Ook molenaar Fabian Gerritsen werd geroemd om zijn liefde voor traditie, historie en techniek. Drie weken geleden behaalde hij zijn molenaarsdiploma met vlag en wimpel op de molen De Engel in Varsseveld.
Wethouder Rob Visser van de gemeente Montferland vond het een grote eer om de monumentenprijs te mogen uitreiken. Hij prees het doorzettings- vermogen van Vincent Horsting en reikte vervolgens de prijs uit. De prijs bestaat uit een geldbedrag, een monumentenschildje en een pentekening gemaakt door Nol Schrijvers. Vincent Horsting sprak hierna – af en toe wat emotie in zijn stem - een dankwoord uit. Hierbij memoreerde hij aan het moeizame beginproces om te komen tot restauratie van de molen. De eigenaar van de molen dankte de gemeente Montferland en zijn familie voor de tijd dat zij hem moesten missen door drukke werkzaamheden vanwege het herstel van de molen en nieuwbouw van de winkel.
De erepalm
De Henk Swaagstra Erepalm werd vervolgens uitgereikt aan Didammer Henk Stevens. De voltallige Monumentencommissie koos dit jaar voor hem vanwege zijn verdiensten voor de cultuurhistorie van de gemeente Montferland en Didam in het bijzonder. De verdiensten van Henk Stevens werden door Jan Bolder, lid van de Monumentencommissie, als volgt verwoord. Henk is één van de auteurs van het jaarboek Oaver Diem van de OVD met in totaal vijftig eigen artikelen en zes artikelen als mede-auteur. Hij is ook mede-auteur van het boekwerk Didam Toen en Nu en auteur van het artikel Pauselijke Zouaven:
strijden voor Godszaak, opgenomen in het Kerkenboek van Didam van 2000.
Verder schreef hij voor het kwartaalblad Didam Oud En Nieuw (DOEN) van de OVD een tiental historische artikelen. Henk was bestuurder van de OVD in het tijdvak 1990-1999. Zijn eigen lijvige publicaties gaan veelal over molens, maalderijen, markten, bankzaken, havezaten en armoede uit het verleden.
Henk is als vrijwillig gediplomeerd molenaar verbonden aan de Sint Martinusmolen in Didam. Verder is hij als vrijwilliger werkzaam bij het Streekarchivariaat De Liemers en Doesburg en is hij actief bij de Historische Kring Westervoort in zijn geboorteplaats. Daar maakt hij deel uit van de redactie van het kwartaalblad ‘Bij de Tijd’. In 2016 verscheen zijn voorlopig laatste publicatie ‘De molens en maalderijen van Westervoort’.
CANON ‘LEVEN IN DE LIEMERS’
Door Ina Kotterman
Het project ‘Leven in De Liemers’ is woensdag 30 november feestelijk afgesloten in Het Musiater in Zevenaar. Dit project is gestart in juli 2015 en werd mogelijk gemaakt door de gemeenten Duiven, Westervoort en Zevenaar en de provincie Gelderland. Het doel van dit project was om inwoners van de
7
Liemers hun verhalen van weleer te laten vertellen en deze verhalen op papier te zetten. Een groot aantal vrijwilligers ging als interviewer aan de slag. Nu, inmiddels ruim een jaar later werden de resultaten van het project gepresenteerd. De wethouders Tienke van der Werf (Zevenaar), Johannes Goossen (Duiven) en Hans Breunissen (Westervoort) kregen een bord met een tijdlijn van het Canon van de Liemers aangeboden. Alle (aanwezige) vrijwilligers die aan het project hebben meegewerkt werden in het zonnetje gezet. Ze kregen van de ridders René en Bas van Omroep Gelderland een lintje met de tekst Ridder van Gelre opgespeld. Een aantal studenten van het Liemers College werd op het podium gecomplimenteerd voor het maken van filmpjes over WO II. Ook de winnaars van de Liemerse kennisquiz en Kidsquiz kregen van de ridders René en Bas een prijs uitgereikt. Na afloop was er gelegenheid nog even gezellig te borrelen en na te praten. De muzikale omlijsting werd verzorgd door Paul Mulder.
Jan Beursken en Theo te Wil hebben namens de OVD aan dit project meegewerkt om het Didamse aandeel in de geschiedenis van de Liemers vast te leggen. Over de Eerste en Tweede Wereldoorlog hebben de OVD en Heemkundekring Bergh zelfs een gezamenlijk artikel geschreven.
Voor meer informatie en de verhalen: www.levenindeliemers.nl 8
De auteurs en interviewers van het project ‘Leven in de Liemers’.
Foto: Ina Kotterman
FRANS UUT DIE:M
Kestmus (in Indië) in 1948
Der zun nowvedan minse zat die toch nooit könne of wille begriepe in wat veur gevuulsstemming 't Nederlandse volk was toen ze eenmaol bevri-jd ware.
En now denk ik aan de eerste tied nao 't einde van de Tweede Wereldoorlog.
Vandaag zolle ze zegge: 'Wat mosse gullie in Indië doen? Was da zo neudig um daor nao toe te trekke?' Das 't eigeste asdat ze toen zolle zegge: 'Wat mosse die Amerikane, Canadeze en Engelse op 't vasteland van Europa doen??' Alleen begriepe ze niet dat wi-j jaore met smat hemme zitte wachte um bevri-jd te worre. Now, en dat naor Indië gaon was zon vanzelfspraekendheid. Indië, driehonderd jaor onze kolonie, moes weer onder ons bestuur, dus ginge der honderdduuzend soldaote, veur 'n groot deel dienstplichtige, naor de ‘Gordel van Smaragd’. En dan ech nieh met de gedachte: "die Indiërs motte wi-j door efkes 't kaf van de oge blaoze", za'k mao zegge. Nee, de Jappe harre zon cha-os achtergelaote en 't duurde zolang eer der orde op zake gesteld kon worre nao de kapitulatie van Japan, dat in die tied hele ‘rampok-bendes’ wiere geformeerd, waorvan duk gedeserteerde Jappe de leiding harre. Ik wol is wette hoe 't hier gegaon zol hemme at niet bedeen nao de kapitulatie van de Duitsers ’t militair gezag was ingesteld? Now ku'j natuurlek zegge, "Allemaol poletiek, wat éne kliek!" Mao, daor zu'j niet met klaor....! Der mos orde en rös komme en dat kwam der ook. Want nao de eerste aktie harre wi-j 'n stuk zo groot as Nederland bezet. En... da mok ter bedeen bi-j vetelle; 'n half jaor hiernao was 't in da gebied zo röstig dankzi-j regelmaotige zuuveringsakties, dat inlandse politietroepe (de bekende Blauw- pijpers) 't gezag in de staeje en derpe aovername! Deze ware deur de Hollandse militaire opgeleid en bleve onder die leiding ope¬rere. Toch bliek 'n tweede ‘politionele aktie’ noodzakelek, umdat ter honderde schendinge van
‘Staakt 't vure aovereenkomst’ ware en dat ging gepaard met beschietinge, rampokke en moord op de börgerbevolking. En um 't allemaol 'n bitje begriepeleker te make; wat, waor en waorum ik dat in Indië met moes make, he’k tot zover de situatie weergegeve.
En now vetel ik wie'jer aover de belaevenisse rond Kestmus 1948. 't Is begin december 1948 asdat mien onderdeel op oorlogssterkte wud gebroch. Wi-j ligge dan in de buurt van Medan, de hoofdstad van Noord-Sumatra. Nao de 17de december 1948 worre in en rond de plaats Pematang Siantar, da's de stad waor Paoter Marcus Looman now al heel wat jaore missionaris is, veschillende legereenhede samentrokke. En zo geleidelek aan wud ter een colonne samegesteld van minstens 500 voertuuge. Door zate bi-j;
panserwages van de huzare, brencarriers met infanterie, zwaore transportwages van de genie met brugmateriaal, aan- en afvoertroepe en de geneeskundige dienst met ambulancewages en verder geneeskundig materieel. Mien plaats was chaffeur van 'n vrachtwage (3 ton¬ner) met hoofdzakelek medicamente en beheurde bi-j de 6de hulpverbandplaats.
22 december snachs um twaalf uur zet die reusachtige colonne zich in bewaeging richting démarcatielijn, zon vieftig kilometer verderop aan ’t Toba- meer. 'n Merakels indrukwekkend gezich die honderde lichbundels van de koplampe, 'n weg zuukend deur de berge. Rond vijf uur in de merge staon wi-
9
j aan de scheidslijn (démarcatielijn), de scheiding tusse ons en ’t vijandelek gebied en wachte op 't uur U! 't Doel is: zo gauw dat uur U is aangebraoke op te rukke naor de plaats Baligé, ongeveer 80 km verderop. Bi-j 't lich worre um zes uur wier 't startsein gegeve en rolde 't ene voertuug nao 't ander ’t vijandelek gebied binne. 't ging allemaol erg langzaam en nao 'n paar uur stuitte wi-j al op 'n tankval. Umdat ik zon bitje midde in de colonne zat, kon 'k natuurlek niet waornemme wat daor veurin allemaol aan de hand was. Mao, da krege wi-j zo af en toe deur via de ordenanse in de jeep of op de motor. En umdat 't zo langzaam ging en wi-j in bergachtig terrein zate, was ie regelmaotig 'n mooie schietschijf veur de vijand. Da had ook tot gevolg dawwe eiges ook af en toe in vuurgevech raakte, ondanks 't feit datter völ infanterie in 't veurterrein opereerde. Zo ging 't dach en nach deur, met merakels völ oponthold vanwaege kapotte brugge en wegversperringe.
De 24ste december (Kest-aovend), 't was al donker, stonge wi-j veur de zovölste keer stil. Der was 'n brug in brand gestaoke en de infanterie was in 'n haevig vuurgevech gewikkeld. Wi-j stonge met onze wages midde in 'n velaote kampong en gezien de stagnasie zol hier de nach deurgebroch worre. Umdat wi-j al dage op noodransoene harre gelaef, ginge wi-j chauffeurs, want wi-j hoefde niet op wach, de kampong in um te zien ofter nog wat aetbaors was te vinde. En jaowel heur: der liepe nog ‘n stel tuute; zo te zien met meer dan duuzend vlieg-ure achter de rug, mao toch altied nog baeter zoiets in de pan, dan die ongelukkige noodransoene. De koppe ginge der af en al vlot lage ze in kaokend water gaar te stome veur 'n beste pot soep! Da wier ons Kestmaal, want 't was Kest-aovond. De tuute zun met de soep smakelek naor binne gewerk en da deej ons bi-jzunder goed! Bi-j de verkenning van de umgeving was aan de andere kant van de kamp¬ong 'n kerkske ondek. De Veldprediker, die ook met ons convooi was metgekomme, trommelde 'n stel jonges bi-j mekaar um in dat kerkske ’n Kest-dienst te holde. En.... terwijl ik, nao veertig uur achter 't stuur, in de auto lag um te gaon
slaope, heurde ik vanuut de veurste linie mesjienegeweervuur en in de verte, vanuut de kerk, mannestemme kestliedere zinge. Dan bu'j wel 'n jonge keerl, mao ku'j ow veurstelle watter dan in ow umgeet? Vijandelek gebied, in de rimboe, 20.000 kilometer van huus en dan da zinge van kestliedere deur eige jonges.'n Kestnach um nooit meer te vegaete en wa nog duk in mien herinne¬ring trug kump!
Wi-j zun now weer in de werkelukheid en staon veur 't Kestfeest 1986.
Allemaol fijne dage toegewens, 'n plezierige jaorwisseling en völ heil en zaege veur 1987.
Die:m, december 1986
KENT U ZE NOG?
Op de foto in DOEN 2016, nummer 3, vermoedelijk gemaakt tijdens het schuttersfeest van de Eendracht, zijn verschillende reacties binnengekomen van Eef Willemsen, Herman Kraus, de heer Giesen, mevrouw Gieskes- Leonards, Anton Bolder, Geert Nova, Theo Bolk en Cilia Looman. Zij wisten uiteindelijk alle namen van de mannen op de foto te noemen, te weten:
1) Wim van Dulmen, 2) Eef Roosendaal, 3) Toon van Raay, 4) Frans Sanders, 5) Hend Coenen, 6) Willy Bremer (erachter Willy Nova), 7) Gerrit Staarink, 8) Gerrit Bolder en geheel rechts Wim Bolder.
Van deze nieuwe foto van jeugdbeweging ‘Jonge Kracht’ in Didam is bij ons verder niets bekend. Kan iemand ons vertellen wie de jongens en heren op de foto zijn? Ook willen we graag weten in welk jaar de foto is gemaakt en op welke locatie.
SCHENKINGEN
Foto’s over schuttersfeesten in Meulenvelden door Eef Willemsen
Boek ‘De molens en maalderijen van Westervoort’ door auteur Henk Stevens Bidprentjes door Bertus Derksen
Publicaties ‘Loilse herinnering aan burgemeester Ina Leppink-Schuitema (2005- 2016)’ en ‘Mijmeringen door Ton Bolder’ via Stichting Kontaktraad Loil
Fotocollectie OVD 1
2
7 8
6 3
4
5
Fotocollectie OVD
SPONSORS VAN DE OUDHEIDKUNDIGE VERENIGING
Het bestuur dankt alle sponsors voor de financiële steun aan de vereniging en beveelt hun aangeboden diensten aan bij haar leden.
