Algemene uitbreiding van die onderwys met spesia1e aandag aan primere onderwys, 1910 - 1955.

HOOFST"(JK

VII.

ONTlilIKKELING V.LN DIE

ONDERdYS N.'1.

UNIFIKASIb

1910 - 1955.

Algemene uitbreiding van die onderwys met spesia1e aandag aan primere onderwys, 1910 - 1955.

0..

Fund:::unente1e retUings in verband met die onderwys.

(1) Verandering in beheer.

Op 31 Mei 1910 is die vier aparte Suid-Afrikaanse Britse ko1onies verenig tot die Dnie van Suid-t\.frika. Transvaal het sy se1fstandigc bestuur ver100r en het een van die provinsies van die Dnie vC'.n Suid-.I"io.frika geword. Dit sou voortaan beheer word deur 'n

provinsi~le

regering onder voogdyskap vnn die

sentra1e Dnieregering. Die provinsia1e owerheid sou voortaan aIle onderwys op ho!!r onderwys m1. beheer en weI kr3.gtens ar­

1)

tike1 85 (iii) van die Suid-"l.frika-wet •

Die onderwysowerheid sou voortan.n best:lan uit die Adminis­

trateur, as hoof van die provinsie, die Ditvoerende Komitee, om die provinsia1e sake te bestuur, en die Provinsia1e Raad as wetgewende 1igganm. Die Ko1onia1e Sekretaris is as hoof van die onderwys vervang deur die Direkteur va.n Onderwys. Die On­

derwysdepartement sou dan bestaan uit die Direkteur van

O~der-

wys, die Sekretaris van Onderwys en die administratiewe per­

sonee1. Daar is voorsiening gemaak vir skoo1rade, min of meer vir elke par1ementere kiesafde1ing een, "vat sou dien as skake1 tussen die Onderwysdepartement en die onderwys van die bepaa1­

de distrik. Die Inspekteur van Onderwys sou die onderwyshoof in die distrik weeSe Hy sou in sake in verband met die onder­

wys adviserend en kontro1erend optree. E1ke individue1e skool sou oor tn skoolkommissie beskik, wat die inspekteur en skoo1­

2) raad sou in1ig oor sake rakende die skoo1 _•

/(2) ••••

1. Coetzee: Onderwys in Transvaal, 122.

2. Snyman: Histories-kritiese studie oor die ontwikke1ing van die onderJYs van b1ankes in Marico, 125.

HOOFST"(JK

VII.

ONTlilIKKELING V.LN DIE

ONDERdYS N.'1.

UNIFIKASIb

1910 - 1955.

Algemene uitbreiding van die onderwys met spesia1e aandag aan primere onderwys, 1910 - 1955.

0..

Fund:::unente1e retUings in verband met die onderwys.

(1) Verandering in beheer.

Op 31 Mei 1910 is die vier aparte Suid-Afrikaanse Britse ko1onies verenig tot die Unie van Suid-t\.frika. Transvaal het sy se1fstandigc bestuur ver100r en het een van die provinsies van die Unie vC'.n Suid-.I"io.frika geword. Di t sou voortaan beheer word deur 'n

provinsi~le

regering onder voogdyskap vnn die

sentra1e Unieregering. Die provinsia1e owerheid sou voortaan a11e onderwys op ho!!r onderwys na beheer en we1 kr3.gtens ar-

1)

tike1 85 (iii) van die Suid-"l.frika-wet •

Die onderwysowerheid sou voortan.n best:lan uit die Adminis- trateur, as hoof van die provinsie, die Uitvoerende Komitee, om die provinsia1e sake te bestuur, en die Provinsia1e Raad as wetgewende 1igganm. Die Ko1onia1e Sekretaris is as hoof van die onderwys vervang deur die Direkteur va.n Onderwys. Die On- derwysdepartement sou dan bestaan uit die Direkteur van

O~der-

wys, die Sekretaris van Onderwys en die administratiewe per- sonee1. Daar is voorsiening gemaak vir skoo1rade, min of meer vir elke par1ementere kiesafde1ing een, "vat sou dien as skake1 tussen die Onderwysdepartement en die onderwys van die bepaa1- de distrik. Die Inspekteur van Onderwys sou die onderwyshoof' in die distrik wees. Hy sou in sake in verband met die onder- wys adviserend en kontro1erend optree. E1ke individue1e skool

sou oor tn skoolkommissie beskik, wat die inspekteur en skoo1- 2)

raad sou in1ig oor sake rakende die skoo1 _•

/(2) ••••

1. Coetzee: Onderwys in Transvaal, 122.

2. Snyman: Histories-kritiese studie oor die ontwikke1ing van die onderJYs van b1ankes in Marico, 125.

HOOFST"(JK

VII.

ONTlilIKKELING V.LN DIE

ONDERdYS N.'1.

UNIFIKASIb

1910 - 1955.

Algemene uitbreiding van die onderwys met spesia1e aandag aan primere onderwys, 1910 - 1955.

0..

Fund:::unente1e retUings in verband met die onderwys.

(1) Verandering in beheer.

Op 31 Mei 1910 is die vier aparte Suid-Afrikaanse Britse ko1onies verenig tot die Unie van Suid-t\.frika. Transvaal het sy se1fstandigc bestuur ver100r en het een van die provinsies van die Unie vC'.n Suid-.I"io.frika geword. Di t sou voortaan beheer word deur 'n

provinsi~le

regering onder voogdyskap vnn die

sentra1e Unieregering. Die provinsia1e owerheid sou voortaan a11e onderwys op ho!!r onderwys na beheer en we1 kr3.gtens ar-

1)

tike1 85 (iii) van die Suid-"l.frika-wet •

Die onderwysowerheid sou voortan.n best:lan uit die Adminis- trateur, as hoof van die provinsie, die Uitvoerende Komitee, om die provinsia1e sake te bestuur, en die Provinsia1e Raad as wetgewende 1igganm. Die Ko1onia1e Sekretaris is as hoof van die onderwys vervang deur die Direkteur va.n Onderwys. Die On- derwysdepartement sou dan bestaan uit die Direkteur van

O~der-

wys, die Sekretaris van Onderwys en die administratiewe per- sonee1. Daar is voorsiening gemaak vir skoo1rade, min of meer vir elke par1ementere kiesafde1ing een, "vat sou dien as skake1 tussen die Onderwysdepartement en die onderwys van die bepaa1- de distrik. Die Inspekteur van Onderwys sou die onderwyshoof' in die distrik wees. Hy sou in sake in verband met die onder- wys adviserend en kontro1erend optree. E1ke individue1e skool

sou oor tn skoolkommissie beskik, wat die inspekteur en skoo1- 2)

raad sou in1ig oor sake rakende die skoo1 _•

/(2) ••••

1. Coetzee: Onderwys in Transvaal, 122.

2. Snyman: Histories-kritiese studie oor die ontwikke1ing

van die onderJYs van b1ankes in Marico, 125.

•••••

(2)

Die belangrikste

veranderinge.JJl....9.iJL.2-L1RtJ3Jt~~

Jill

!It?-::L EL.!'~1J).ll.PJ..~,:S-!. .

t

n Gewysigde Taalordonnansie (No. 5 van 1911) is op 1 Januarie 1912 in werking gestel. Die nuwe Ordonnansie hE.t sy

oorsprong in artikel 137 van die Suid-Afrika-wet gevind, en het die gelykvmc.rdigheid van Engels en I-Iollands, as die twee amptelike tale, vasgestel.

~ie

huistaal sou voortaan die ver­

pligte medium van aanvangsonderwys wees, terwyl die tweede tanl, Hollands of Engels, as voertaal ingevoe:' kon word as die ouers di t sou vsrkies. Vanaf' die vyfde standerd kon die twee­

1)

de taal ingevoer word •

Ordonnansie Xo. 7 het In hele paar VJysigings in die Smuts- wet a,mgebring. 3ekere wysigings is aangebring in die same­

stelling en funksies van die Raad van Onderwys; skoolplig is verhoog tot 15 jaar of standerd 5; die prosedure met betrekking tot die aanstelling van leerkragte is verander; tn subsidie

aan

privaatskole met minstens 10 leerlinge is in vooruitsig geste ?)

^1.

en be:::mrotes vO.n skoolrade sou voortaan permanent benoem

~

'Nord •

Sekere wysigings in die regulasies betreffende die laer­

skole vir blankes is deur middel van Administrateurskennisge­

Wing van 11 April 1911 aangebring, waardeur die leergange in sekere vakke verec;nvoudig is. In 1913 is tn hersiene leerplan vir die bui teskolE; ui tgegee I:let die doel om die leergange te vereenvoudig sodat die onderwys by die platt(;landse omgewing

3)

kon aanpas. •

Belangrike wysigings is in 1911 aangcbring ten aansien van die klnsse vir voortgesette onderwys. Hierdeur moes die onder­

wys van die openbare skole a?.ngevul of voortgesit word. Die

^I

soort onderwys sou ook onder die skoolrade ressorteer. Die 1eerkursusse, die tyd aan klasse gewy, die organisasie en ad­

/ministrasie 1. Coetzee: Onderwys in Transvaal, 124.

2.

Ibid.

3. Ibid., 124-125.

(2)

Die belangrikste

veranderinge.JJl....9.iJL.2-L1RtJ3Jt~~..!ill

!It?-:: L EL.!'~1J).ll.PJ .. ~,:S-!. .

t

n Gewysigde Taalordonnansie (No. 5 van 1911) is op 1 Januarie 1912 in werking gestel. Die nuwe Ordonnansie hE.t sy

oorsprong in artikel 137 van die Suid-Afrika-wet gevind, en het die gelykvmc.rdigheid van Engels en I-Iollands, as die twee amptelike tale, vasgestel.

~ie

huistaal sou voortaan die ver- pligte medium van aanvangsonderwys wees, terwyl die tweede tanl, Hollands of Engels, as voertaal ingevoe:' kon word as die ouers di t sou vsrkies. Vanaf' die vyfde standerd kon die twee-

1)

de taal ingevoer word •

Ordonnansie Xo. 7 het In hele paar VJysigings in die Smuts- wet a,mgebring. 3ekere wysigings is aangebring in die same-

stelling en funksies van die Raad van Onderwys; skoolplig is verhoog tot 15 jaar of standerd 5; die prosedure met betrekking

tot die aanstelling van leerkragte is verander; tn subsidie

aan

privaatskole met minstens 10 leerlinge is in vooruitsig geste' en be::;mrotes vO.n skoolrade sou voortaan permanent benoem 2:)

^~

'word •

Sekere wysigings in die regulasies betreffende die laer- skole vir blankes is deur middel van Administrateurskennisge- Wing van 11 April 1911 aangebring, waardeur die leergange in

sekere vakke verec;nvoudig is. In 1913 is tn hersiene leerplan vir die bui teskolE; ui tgegee I:let die doel om die leergange te vereenvoudig sodat die onderwys by die plattelandse omgewing

3)

kon aanpas. •

Belangrike wysigings is in 1911 aangcbring ten aansien van die klnsse vir voortgesette onderwys. Hierdeur moes die onder- wys van die openbare skole a?ngevul of voortgesit word.

soort onderwys sou ook onder die skoolrade ressorteer.

Die

I

Die 1eerkursusse, die tyd aan klasse gewy, die organisasie en ad-

/ministrasie •••••

1. Coetzee: Onderwys in Transvaal, 124.

2.

Ibid.

3. Ibid., 124-125.

(2)

Die belangrikste

veranderinge.JJl....9.iJL.2-L1RtJ3Jt~~..!ill

!It?-:: L EL.!'~1J).ll.PJ .. ~,:S-!. .

t

n Gewysigde Taalordonnansie (No. 5 van 1911) is op 1 Januarie 1912 in werking gestel. Die nuwe Ordonnansie hE.t sy

oorsprong in artikel 137 van die Suid-Afrika-wet gevind, en het die gelykvmc.rdigheid van Engels en I-Iollands, as die twee amptelike tale, vasgestel.

~ie

huistaal sou voortaan die ver- pligte medium van aanvangsonderwys wees, terwyl die tweede tanl, Hollands of Engels, as voertaal ingevoe:' kon word as die ouers di t sou vsrkies. Vanaf' die vyfde standerd kon die twee-

1)

de taal ingevoer word •

Ordonnansie Xo. 7 het In hele paar VJysigings in die Smuts- wet a,mgebring. 3ekere wysigings is aangebring in die same-

stelling en funksies van die Raad van Onderwys; skoolplig is verhoog tot 15 jaar of standerd 5; die prosedure met betrekking

tot die aanstelling van leerkragte is verander; tn subsidie

aan

privaatskole met minstens 10 leerlinge is in vooruitsig geste' en be::;mrotes vO.n skoolrade sou voortaan permanent benoem 2:)

^~

'word •

Sekere wysigings in die regulasies betreffende die laer- skole vir blankes is deur middel van Administrateurskennisge- Wing van 11 April 1911 aangebring, waardeur die leergange in

sekere vakke verec;nvoudig is. In 1913 is tn hersiene leerplan vir die bui teskolE; ui tgegee I:let die doel om die leergange te vereenvoudig sodat die onderwys by die plattelandse omgewing

3)

kon aanpas. •

Belangrike wysigings is in 1911 aangcbring ten aansien van die klnsse vir voortgesette onderwys. Hierdeur moes die onder- wys van die openbare skole a?ngevul of voortgesit word.

soort onderwys sou ook onder die skoolrade ressorteer.

Die

I

Die 1eerkursusse, die tyd aan klasse gewy, die organisasie en ad-

/ministrasie •••••

1. Coetzee: Onderwys in Transvaal, 124.

2.

Ibid.

3. Ibid., 124-125.

ministrasie vCen die klusse is ook baie goed ol:1skryf' 1) • b. Die Klerksdorpse Skoolraad, 1910 - 1955.

( 1) Sune ste lling.

Volgens die eis V3.n die Onderwyswet moes skoolrade in 1910 opnuut gekies word. GeduT'ende die

j

are 1910 tot 1914 het die skoolr3.ds groot bevrediging gegee, en hulle het goeie werk gedoen ten opsigte van die voorsiening

V'ill

onder

¹

Nysf'a­

silitei te en die ui tvoeriD[;> van die wetsbepaling betref'fende

2)

verpligte skoolbesoek _•

Die tweede Klerksdorpse Skoolraad het sy eerste sit­

ting gehad in die ou Klerksdorpse

~unisipale

kant ore op 19 Julie 1910. Die Haad was soos volg saamgestel: J

^.H.•

Neser

(voorsitter), P.J. Botha (ondervoorsitter), Shiels (se- krett:'eris-penningmeester) met

^{i ...}

Chittenden,

C.li..

H'n

W i : ; ; , ^Cy

ela

F

.d.

^<;Y

Ernst,

.J.,F.

l:.irstein, P.F. Visser, D.·J'hitfield en E.L. Guest

3)

as lede •

In :Jesember 1910 is H.L.k. Leibbrandt in die plek van

J.II..

Neser a3.ngestel toe laasgenoemde bed2.nk het.

?J.

Jooste het

4)

toe voorsitter en D.F. Kirstein ondervoorsitter geword • Ds.

J .H. Eybers is in hpril 1911 verkies in die plek van

i~.

Chit­

S)

tenden, wat bed" het _•

Die tweede :Eta2d het sy laaste sitting gehad op 17 Junie

6)

1913 • Die derde , best:l".nde ui t P.J. J ooste (voorsi t­

ter), P.R. Kock (ondervoorsitter), F.7. Ernst, .J.F. Kirstein, H.M. Guest, L. Lipman, E.L.H. Leibbrandt, ds. J.ll. Eybers en ds. P.,!. Ennis, het sy eerste vergc.dering gehou op 15 Julie

7)

1913 • Vroeg in 1914 het :J.r. Kirstein bedank. Hy is opge­

8)

volg deur Jan Lubbe • Omdat P.H. Kock daarva.n beskuldig is /dat •••••••••••

1. Coetzee: Onderwys in Transvaal, 125.

2. Ibid., 126.

3. Notule Klerksdorose Skoo1ra?ld, 19.7.1910.

4. Ibid., 20.12.1910.

5. Ibid., 11.4.1911.

6 • I bid., 17. 6 • 1913 • 7. Ibid., 15.7.1913.

8 • I bid., 17. 3 • 1914 ; 2 .4 • 1914.

ministrasie vCen die klasse is ook baie goed ol:1skryf' 1) • b. Die Klerksdorpse Skoolraad, 1910 - 1955.

( 1) Sune ste lling.

Volgens die Eis V3.n die Onderwyswet moes skoolrade in 1910 opnuut gekies word. GeduT'ende die

j

are 1910 tot 1914 het die skoolr3.ds groot bevrediging gegee, en hulle het goeie werk gedoen ten opsigte VCln die voorsiening

v'm

onder

¹

Nysf'a- sili tei te en die ui tvoeriD[;> van die wetsbepaling betref'fende

2)

verpligte skoolbesoek _•

Die tweede Klerksdorpse Skoolraad het sy eerste sit- ting gehad in die ou Klerksdorpse

~unisipale

kantore op 19 Julie 1910. Die Raad was soos volg saamgestel: J

.H .•

Neser

(voorsitter), P.J. Botha (ondervoorsitter), Shiels (se- krett:'eris-penningmeester) met

^{i ...}

Chi ttenden,

C.li..

H'n

W i:;; ^Cy

ela

, F

.d.

^{<; Y}

Ernst,

.J.,F.

l:.irstein, P.F. Visser, D.·J'hitfield en E.L. Guest

3)

as lede •

In :Jesember 1910 is H.L.k. Leibbrandt in die plek van

J.II..

NeseI' a3.ngestel toe laasgenoemde bed2.nk het.

?J.

Jooste het

4)

toe voorsitter en D.F. Kirstein ondervoorsitter geword • Ds.

J .H. Eybers is in hpril 1911 verkies in die plek van

i~.

Chit-

S)

tenden, wat bed" het _•

Die tweede :Eta2d het sy laaste sitting gehad op 17 Junie

6)

1913 • Die derde , best:l".nde ui t P.J. J ooste (voorsi t- ter), P.R. Kock (ondervoorsitter), F.7. Ernst, .J.F. Kirstein, H.M. Guest, L. Lipman, E.L.H. Leibbrandt, ds. J.ll. Eybers en ds. P.,!. Ennis, het sy eerste vergc.dering gehou op 15 Julie

7)

1913 • Vroeg in 1914 het :l.r. Kirstein bedank. Hy is opge-

8)

volg deur Jan Lubbe • Omdat P.H. Kock daarva.n beskuldig is

1. Coetzee: Onderwys in Transvaal, 125.

2. Ibid., 126.

3. Notule Klerksdorose Skoo1ra?ld, 19.7.1910.

4. Ibid., 20.12.1910.

5. Ibid., 11.4.1911.

6 • I bid., 17. 6 • 1913 • 7. Ibid., 15.7.1913.

8 • I b i

cl.,

17. 3 • 1914 ; 2 .4 • 1914.

/dat •••••••••••

ministrasie vCen die klasse is ook baie goed ol:1skryf' 1) • b. Die Klerksdorpse Skoolraad, 1910 - 1955.

( 1) Sune ste lling.

Volgens die Eis V3.n die Onderwyswet moes skoolrade in 1910 opnuut gekies word. GeduT'ende die

j

are 1910 tot 1914 het die skoolr3.ds groot bevrediging gegee, en hulle het goeie werk gedoen ten opsigte VCln die voorsiening

v'm

onder

¹

Nysf'a- sili tei te en die ui tvoeriD[;> van die wetsbepaling betref'fende

2)

verpligte skoolbesoek _•

Die tweede Klerksdorpse Skoolraad het sy eerste sit- ting gehad in die ou Klerksdorpse

~unisipale

kantore op 19 Julie 1910. Die Raad was soos volg saamgestel: J

.H .•

Neser

(voorsitter), P.J. Botha (ondervoorsitter), Shiels (se- krett:'eris-penningmeester) met

^{i ...}

Chi ttenden,

C.li..

H'n

W i:;; ^Cy

ela

, F

.d.

^{<; Y}

Ernst,

.J.,F.

l:.irstein, P.F. Visser, D.·J'hitfield en E.L. Guest

3)

as lede •

In :Jesember 1910 is H.L.k. Leibbrandt in die plek van

J.II..

NeseI' a3.ngestel toe laasgenoemde bed2.nk het.

?J.

Jooste het

4)

toe voorsitter en D.F. Kirstein ondervoorsitter geword • Ds.

J .H. Eybers is in hpril 1911 verkies in die plek van

i~.

Chit-

S)

tenden, wat bed" het _•

Die tweede :Eta2d het sy laaste sitting gehad op 17 Junie

6)

1913 • Die derde , best:l".nde ui t P.J. J ooste (voorsi t- ter), P.R. Kock (ondervoorsitter), F.7. Ernst, .J.F. Kirstein, H.M. Guest, L. Lipman, E.L.H. Leibbrandt, ds. J.ll. Eybers en ds. P.,!. Ennis, het sy eerste vergc.dering gehou op 15 Julie

7)

1913 • Vroeg in 1914 het :l.r. Kirstein bedank. Hy is opge-

8)

volg deur Jan Lubbe • Omdat P.H. Kock daarva.n beskuldig is

1. Coetzee: Onderwys in Transvaal, 125.

2. Ibid., 126.

3. Notule Klerksdorose Skoo1ra?ld, 19.7.1910.

4. Ibid., 20.12.1910.

5. Ibid., 11.4.1911.

6 • I bid., 17. 6 • 1913 • 7. Ibid., 15.7.1913.

8 • I b i

cl.,

17. 3 • 1914 ; 2 .4 • 1914.

/dat •••••••••••

dat hy 'n rebel was, moes hy kragtens ,seksie 40 van die On­

I 1)

derwyswet

^il

aan die einde van 1914 bedonk _• In sy p1ek is

2)

D. ilhitfie1d in Februarie 1915 verkiee _• Omdat ds • Eybers

3)

sou vertrek, het hy in Desember 1915 as skoo1rs.ads1id bedank _• Hy ie opgevo1g deur C.D. Theron 4) _•

Die vierde :iaad, wat sy eerste sitting gehad het op 25 Julie 1916, het bestaan uit P.J.

^~ooste

(voorsitter), D.R.

-.fhitfie1d (onc.ervoorsitter), :a.l'. Guest, ds. P.W. Ennis, Jan 5) Lubbe,

"i'.ii.

Ernst, M. Lipman, C.D. Theron en H.L. Leibbrandt •

6)

Nadat de. P.W.

^E~~is

in Desember 1916 bedank het , het J

.ll..

7) Richter hom as skoo1raads1id opgevo1g _•

Op 12 Augustus 1919 het die vo1gende 1ede van 'n nuwe

Skoo1raad hu1 eerste vergadering gehou

~ J •. :-.

8mi t (voorsi tter) , ds. F.L T• :Fienaar (ondervoorsitter), F.J. Jooste, ::;:.11•• Guest,

J

.IL Benade,

F.wl.

Ernst, 3.E. Swart, H.L. ::::"eibbrClndt en de.

8)

P.A. Theron •

Die

Cnder~Nysdepartement

het in 1922 gere!!l do.t die 1ede­

9)

tal van die Skoo1raad verminde::.' word na ses Vanaf' 1922 10)

het die volgende Rade gedien

Rand 'Eerste vergadering Voorsitter Ondervoor­ \ Lede sitter

Seede 1 ii.uguStuS 1922 :9s. P.A. P.J. Jooste P.C. de

'rheron Villiers

B.H. Swart

H.L.M.

Leibbrandt

E.lIJ.

Guest 3ewende 3 Jmgustus 1926 Ds. F.A. H.L.Iv!. P.J. Jooste

Theron Leibbrandt B.H. Swart H.R. Guest R.P. Colyn

1

/Agst.. ••••••

1. Notu1e K1erksdorpse Skoo1raad, 17.11.1914.

2. Ibid., 16.2.1915.

3. Ibid., 21.12.1915.

4. Ibid., 18.1.1916.

5. Ibid., 25.7.1916.

6. Ibid., 5.12.1916.

7. Ibid., 23.1.1917.

8. Ibic., 12.8.1919.

9. T.O.D.: Jaarverslag, 31.12.1922, 11.

10. Notu1e KlerksdorpsE Skoolraad, 1.8.1922; 3.8.1926; 7.10.1930;

23.8.1934; 5.8.1937; 16.9.1947; 20.2.1952.

dat hy 'n rebel was, moes hy kragtens ,seksie

I 1)

derwyswet

^il

aan die einde van 1914 bedonk

2)

•

40 van die On- In sy p1ek is D. ilhitfie1d in Februarie 1915 verkiee _• Omdat ds • Eybers sou vertrek, het hy in Desember 1915 as skoo1rs.ads1id bedank Ry ie opgevo1g deur C.D. Theron 4) _•

Die vierde :iaad, wat sy eerste sitting gehad het op 25 Ju1ie 1916, het besta.an uit P.J • .0ooste (voorsitter), D.R.

3)

-.fhitfie1d (onc.ervoorsitter), :a.l'. Guest, ds. P.W. Ennis, Jan 5) Lubbe,

"i'.ii.

Ernst, M. Liprnan, C.D. Theron en H.L. Leibbrandt

6)

Nadat de. P.W.

^E~~is

in Desember 1916 bedank het

7) , het J

^.{Io.

Richter horn as skoo1raads1id opgevo1g _•

Op 12 Augustus 1919 het die vo1gende 1ede van 'n nuwe

Skoo1raad hu1 eerste vergadering gehou

~ J •. :-.

Srni t (voorsi tter) , ds. F.L T• :Fienaar (ondervoorsitter), F.J. Jooste, ::;:.11 •• Guest,

J

.IL Benade,

F.wl.

Ernst, 3.R. 3wart, H.L. ::::"eibbrClndt en de.

8)

P.A. Theron •

Die

Cnder~Nysdepartement

het in 1922

gere~l

dc.t die 1ede-

9)

tal van die Skoo1raad verrninde::.' word na ses

10) Vanaf' 1922

het die volgende Rade gedien

Rand 'Eerste vergadering Voorsitter Ondervoor- \ Lede sitter

Seede 1 ii.uguStuS 1922 :9s. P.A. P.J. Jooste P.C. de

'rheron Vi11iers

•

•

B.R. Swart

H.L.M.

Leibbrandt

E.lIJ.

Guest 3ewende 3 Jmgustus 1926 Ds. P.A. H.L.l'vl. P.J. Jooste

Theron Leibbrandt B.H. Sw art H.R. Guest R.P. Co1yn

I

/Agst .. ••••••

1. Notu1e K1erksdorpse Skoo1raad, 17.11.1914.

2. Ibid., 16.2.1915.

3. Ibid., 21.12.1915.

4. Ibid., 18.1.1916.

5. Ibid., 25.7.1916.

6. Ibid., 5.12.1916.

7. Ibid., 23.1.1917.

8. Ibic.., 12.8.1919.

9. T.O.D.: Jaarvers1ag, 31.12.1922, 11.

10. Notu1e K1erksdorpsE Skoolraad, 1.8.1922; 3.8.1926; 7.10.1930;

23.8.1934; 5.8.1937; 16.9.1947; 20.2.1952.

dat hy 'n rebel was, moes hy kragtens ,seksie

I 1)

derwyswet

^il

aan die einde van 1914 bedonk

2)

•

40 van die On- In sy p1ek is D. ilhitfie1d in Februarie 1915 verkiee _• Omdat ds • Eybers sou vertrek, het hy in Desember 1915 as skoo1rs.ads1id bedank Ry ie opgevo1g deur C.D. Theron 4) _•

Die vierde :iaad, wat sy eerste sitting gehad het op 25 Ju1ie 1916, het besta.an uit P.J • .0ooste (voorsitter), D.R.

3)

-.fhitfie1d (onc.ervoorsitter), :a.l'. Guest, ds. P.W. Ennis, Jan 5) Lubbe,

"i'.ii.

Ernst, M. Liprnan, C.D. Theron en H.L. Leibbrandt

6)

Nadat de. P.W.

^E~~is

in Desember 1916 bedank het

7) , het J

^.{Io.

Richter horn as skoo1raads1id opgevo1g _•

Op 12 Augustus 1919 het die vo1gende 1ede van 'n nuwe

Skoo1raad hu1 eerste vergadering gehou

~ J •. :-.

Srni t (voorsi tter) , ds. F.L T• :Fienaar (ondervoorsitter), F.J. Jooste, ::;:.11 •• Guest,

J

.IL Benade,

F.wl.

Ernst, 3.R. 3wart, H.L. ::::"eibbrClndt en de.

8)

P.A. Theron •

Die

Cnder~Nysdepartement

het in 1922

gere~l

dc.t die 1ede-

9)

tal van die Skoo1raad verrninde::.' word na ses

10) Vanaf' 1922

het die volgende Rade gedien

Rand 'Eerste vergadering Voorsitter Ondervoor- \ Lede sitter

Seede 1 ii.uguStuS 1922 :9s. P.A. P.J. Jooste P.C. de

'rheron Vi11iers

•

•

B.R. Swart

H.L.M.

Leibbrandt

E.lIJ.

Guest 3ewende 3 Jmgustus 1926 Ds. P.A. H.L.l'vl. P.J. Jooste

Theron Leibbrandt B.H. Sw art H.R. Guest R.P. Co1yn

I

/Agst .. ••••••

1. Notu1e K1erksdorpse Skoo1raad, 17.11.1914.

2. Ibid., 16.2.1915.

3. Ibid., 21.12.1915.

4. Ibid., 18.1.1916.

5. Ibid., 25.7.1916.

6. Ibid., 5.12.1916.

7. Ibid., 23.1.1917.

8. Ibic.., 12.8.1919.

9. T.O.D.: Jaarvers1ag, 31.12.1922, 11.

10. Notu1e K1erksdorpsE Skoolraad, 1.8.1922; 3.8.1926; 7.10.1930;

23.8.1934; 5.8.1937; 16.9.1947; 20.2.1952.

...gste 1930 I

1

Negende 23 augustus 1934

Tiende 5 d.Ugustus 1937

E1fde 16 3eptember 1947

Twaa1f­ - 20 Februarie

de 1952

i

Ds.

^{I' .;\..~}

Theron

Ds.

F' .i\.

Theron

Ds. r .i...

r::'h€ron

Ds.

P. i1..

TheI'on

Ds. F.A.

Theron

H.L.L.

j

L. van vlyk

Leibbr3.nclt Ds. P.J. Venter

:;)8.

Z.H. van ₂₎

I dE::r .Testhuizen

~i..

F. Co1yn I

C.J. NE.­ ==

.L.~.~.

Leib­

ser br3.ndt

R.P.

~olyn

J. Lemmer F.F. Visser

(3) 4)

John Lem- 3..P. Co1yn mer P.F. Visser

D.J. V2.n Ryneve1d C..A. Frone­

man

I

Ds.

?lfi.

E. Vermaas Venter L. Lewis

, ... L. Ter- 5) blanch

I.F. Visser Ds. P

."i.

Ds.

,/•• i ••

Venter I ^Venter

;

N. '.lilkens L. Lewis E. Vermaas Gedurende

di~

jare 1910-1955 het die volgende Skoolraadse­

6) kretarisse gedien

...---.-...

-

^...

--.-.---

^...

-_. - _ . _ - - - -

Sekretaris P.J. du Toit C.J. Liebcnberg J.il.R. Fau1

J.~.W.

du F1essis J.S. de Jet

P.~!.

de

~let

hi.H

.J.

van der Mervve J .H. '.leeks

~/

• G. du To it

Jaar wanneer diens aanvaar is 1910

1920 1921 1940 1946 1947 1960 1951 1952

IDie ••••••••

1. Die Notu1e

V:~.Il

dis eerst€:: v8rg:::tderint; V"".Il die i.gste Raad ont­

breek.

2. Notule K1Eorksdorpse Skoo1raad, 3.3.1931.

R.J .R. Hammon is in

r.~a3.rt

1931 verkies in die plek V':1n ds.

Z.H. van der.Jesthuizen.

3. Notule Klerksdorpse Skoo1raad, 13.11.1945. John Lemmer is aan die end van 1945 oor1ede. A.L. Terblanch is in sy p1ek verkies; Ig. het ondervoorsitter geword.

4. Notu1e K1erl<.:sdorpse :3koo1raad, 2.4.1946. Nadat R.P. Colyn byna twintig jaar as skoolraadslid gedien het, is hy in 1946 oorlede. Ds. P.'!. Venter het hom opgevolg.

5. Notule Klerksdorpse 3koo1rs:.?.d, 18.4.1950; 16.5.1950. F.J.J.

Kock het A.L. Terblanch as skoo1raadslid opgevolg toe !g.

in 1950 oor1ede is.

6. Notule Klerksdorpse Skoolraad, 18.10.1910; 11.5.1920;11.1.1921 7.5.1940;3.9.1946;6.5.1947;21.3.1950;24.4.1951; 21.10.1952.

I

j

... gste Ds.

^{I' .;\..~}

H.L.L. L. van vlyk

1

1930

Theron Leibbr3.nclt Ds. P.J. Venter

:;)8.

Z.H. van ₂₎

I dE::r .Testhuizen I

^~i..

^{F. Co1yn} Negende 23 uugustus 1934 Ds.

I' .i\.

C.J. NE.- ==

.L.~.~.

Leib-

Theron ser br3.ndt

R.?

~olyn

J. Lemmer

;

F.F. Visser

Tiende 5 1937

(3) 4)

d.Ugustus

Ds. ^{r .l ...}

John Lem- 3..P. Co1yn r::'h€ron mer P.F. Visser

D.J. V2.n Ryneve1d C..A. Frone- man

E1fde 16 3eptember Ds.

P. i1.. I

Ds.

?lfi.

E. Vermaas 1947 Thel"'on Venter L. Lewis

, ... L. Ter- 5) blanch

I.F. Visser Twaa1f- - 20 Februarie Ds. F.A. Ds. P

."l.

Ds.

,/ •• i ••

de 1952 Theron Venter I ^Venter

N. '.lilkens L. Lewis E. Vermaas

i

Gedurende

di~

jare 1910-1955 het die volgende Skoolraadse- 6)

kretarisse gedien

... ---.-...

-

^...

--.-.---

^...

-_. - _ . _ - - - -

Sekretaris P.J. du Toit C.J. Liebcnberg J.il.R. Fau1

J.~.W.

du F1essis J.S. de Jet

P.~!.

de

~let

hi.H

.J.

van der Mervve J .H. '.leeks

~/

• G. du To it

Jaar wanneer diens aanvaar is 1910

1920 1921 1940 1946 1947 1960 1951 1952

IDie ••••••••

1. Die Notu1e

v:~.n

dis eerst€:: v8rg:::tderint; v'm die i.gste Raad ont- breek.

2. Notu1e K1Eorksdorpse Skoo1raad, 3.3.1931.

R.J .R. Hammon is in

r.~a3.rt

1931 verkies in die p1ek V':1n ds.

Z.H. van der.Jesthuizen.

3. Notu1e K1erksdorpse Skoo1raad, 13.11.1945. John Lemmer is aan die end van 1945 oor1ede. A.L. Terb1anch is in sy p1ek verkies; 19. het ondervoorsitter geword.

4. Notu1e K1erl<.:sdorpse :3koo1raad, 2.4.1946. Nadat R.P. Colyn byna twintig jaar as skoo1raads1id gedien het, is hy in 1946 oor1ede. Ds. P.'!. Venter het horn opgevolg.

5. Notu1e K1erksdorpse 3koo1rs:.?.d, 18.4.1950; 16.5.1950. F.J.J.

Kock het A.L. Terb1anch as skoo1raads1id opgevolg toe 19.

in 1950 oor1ede is.

6. Notu1e K1erksdorpse Skoo1raad, 18.10.1910; 11.5.1920;11.1.1921 7.5.1940;3.9.1946;6.5.1947;21.3.1950;24.4.1951; 21.10.1952.

I

j

... gste Ds.

^{I' .;\..~}

H.L.L. L. van vlyk

1

1930

Theron Leibbr3.nclt Ds. P.J. Venter

:;)8.

Z.H. van ₂₎

I dE::r .Testhuizen I

^~i..

^{F. Co1yn} Negende 23 uugustus 1934 Ds.

I' .i\.

C.J. NE.- ==

.L.~.~.

Leib-

Theron ser br3.ndt

R.?

~olyn

J. Lemmer

;

F.F. Visser

Tiende 5 1937

(3) 4)

d.Ugustus

Ds. ^{r .l ...}

John Lem- 3..P. Co1yn r::'h€ron mer P.F. Visser

D.J. V2.n Ryneve1d C..A. Frone- man

E1fde 16 3eptember Ds.

P. i1.. I

Ds.

?lfi.

E. Vermaas 1947 Thel"'on Venter L. Lewis

, ... L. Ter- 5) blanch

I.F. Visser Twaa1f- - 20 Februarie Ds. F.A. Ds. P

."l.

Ds.

,/ •• i ••

de 1952 Theron Venter I ^Venter

N. '.lilkens L. Lewis E. Vermaas

i

Gedurende

di~

jare 1910-1955 het die volgende Skoolraadse- 6)

kretarisse gedien

... ---.-...

-

^...

--.-.---

^...

-_. - _ . _ - - - -

Sekretaris P.J. du Toit C.J. Liebcnberg J.il.R. Fau1

J.~.W.

du F1essis J.S. de Jet

P.~!.

de

~let

hi.H

.J.

van der Mervve J .H. '.leeks

~/

• G. du To it

Jaar wanneer diens aanvaar is 1910

1920 1921 1940 1946 1947 1960 1951 1952

IDie ••••••••

1. Die Notu1e

v:~.n

dis eerst€:: v8rg:::tderint; v'm die i.gste Raad ont- breek.

2. Notu1e K1Eorksdorpse Skoo1raad, 3.3.1931.

R.J .R. Hammon is in

r.~a3.rt

1931 verkies in die p1ek V':1n ds.

Z.H. van der.Jesthuizen.

3. Notu1e K1erksdorpse Skoo1raad, 13.11.1945. John Lemmer is aan die end van 1945 oor1ede. A.L. Terb1anch is in sy p1ek verkies; 19. het ondervoorsitter geword.

4. Notu1e K1erl<.:sdorpse :3koo1raad, 2.4.1946. Nadat R.P. Colyn byna twintig jaar as skoo1raads1id gedien het, is hy in 1946 oor1ede. Ds. P.'!. Venter het horn opgevolg.

5. Notu1e K1erksdorpse 3koo1rs:.?.d, 18.4.1950; 16.5.1950. F.J.J.

Kock het A.L. Terb1anch as skoo1raads1id opgevolg toe 19.

in 1950 oor1ede is.

6. Notu1e K1erksdorpse Skoo1raad, 18.10.1910; 11.5.1920;11.1.1921

7.5.1940;3.9.1946;6.5.1947;21.3.1950;24.4.1951; 21.10.1952.

Die Klerksdorpse Skoo1ra'1d het vanaf 1909 diE kivessie 1) van sentralisnsie as een van sy belangrikste take beskou _•

(2) Werksas.nu"lede

V:J.J1

die Klerksdorpse Skoo1raad.

_,

(8.) ~osies-

en ve:.'voerbeurse ... '

Die Onderwysdepartement het kwartaal1iks In bepaGolde be- drag aan die ,::.koolra·:J.d beskikbac,I' gestel om as beurse toege­

ken te word. Dit het behoeftige leerlinge die gelecntheid ge­

bied om die sentrale skole te besoek. Twee soorte beurse is toegeken, naarnlik

vervocrb6urse~)g6lliiddeld

4d. per dae;, en losiesbeurse, 9d. per skooldag •

In die volgende. tabel Nord die aantal leerlinge aange­

toon wat vir die janr eindigende 31 Desember 1911 deur middel

3)

van beurse gehelp is om In skoo1 by te V'loon Aantal leerlinge wat

vervoerbeurse ont­

vang het

Aantal leer-linge wat losiesbeurse

ontvang het

Aantal leerlinge wat vervoernid­

de Is ontvang het

Totaal

8

12 135 155

In 1912 is daar vir die eerste keel" beurse toegeken vol­

gens die nuwe ste1sel. e totale bedrag van ongeveer £2,000 wat beskikbaar was vir beurstoekennings, moes volgens die skoo1­

bevolking tussen die skoolraadsdistrikte verdeel word. Dit het spoedig geblyk dat dIe bedrag ontoereikend was en dat die

kleiner distrikte nie eons genoeg sou ontv&ng vir een beurs van

£30 nie. Volgens die ma3.tstaf hot die Klerksdorpse Skoo1raad

4)

slegs een beurs vir 1912 en een vir 1913 ontv:mg •

Die beurstoekennings aan die K1erksdorpse 8koolraad vanaf

5)

1917 tot 1930

W3.S S008

volg . .

/Jaar . . . ... . ^.

^.

1. Notule K1erksdorpse Skoolra2.d, 19.10.1909.

'I'.O ...D .. ; Ja8.rverslag

2

31 Deser,lber 1911, 10-11.

3. Ibid .. , 11.

4. Ibid., 31.12.1912, 35-36. .

5. Ibid.,31. .1917, 3yl;;:te X; 31.12.1923, By1ae r'., 321;

31.l2.1926, Bylae I:'::,

~315;"

T.:'£.D.: Rc..:}ort 31.1.3.1930, Appendix VII,

Die Klerksdorpse Skoo1ra'1d het vanaf 1909 diE kivessie 1) van sentralisnsie as een van sy be1angrikste take beskou

(2) Werksas.nu"lede

V:J.J1

die Klerksdorpse Skoo1raad.

_,

(a)

~osies-

en vo:.'voerbeurse ... '

•

Die Onderwysdepartement het kwartaal1iks In bepaG.lde be- drag aan die ,::.koolra·:J.d beskikbac,I' eestel om as beurse toege- ken te word. Dit het behoeftige leerlinge die gelecntheid ge- bied om die sentrale skole te besoek. Twee soorte beurse is toegeken, naarnlik

vervocrb6urse~)g6lliiddeld

4d. per dag, en

losiesbeurse, 9d. per skooldag •

In die volgende. tabel Nord die aantal leerlinge aange- toon wat vir die janr eindigende 31 Desember 1911 deur midde1

3)

van bourse gehelp is om In skoo1 by te V'loon Aantal leerlinge wat

vervoerbeurse ont- vang het

Aantal leer-1inge wat losiesbeurse ontvang het

Aantal leerlinge Totaal wat vervoernid-

de Is ontvang het

8

12 135 155

In 1912 is daar vir die eerste keel" beurse toegeken vol- gens die nuwe ste1sel. e totale bedrag van ongeveer £2,000 wat beskikbaar was vir beurstoekennings, moes volgens die skoo1- bevolking tussen die skoolraadsdistrikte verdeel word. Dit het spoedig geblyk dat dIe bedrag ontoereikend was en dat die

kleiner distrikte nie eens gcnoeg sou ontv&ng vir cen beurs van

£30 nie. Volgens die ma3.tstaf het die Klerksdorpse Skoo1raad

4)

slegs een beurs vir 1912 en een vir 1913 ontv:mg •

Die beurstoekennings aan die K1erksdorpse 8koolraad vanaf

5)

1917 tot 1930

W3.S S008

volg . .

1. Notule K1erksdorpse Skoolra2.d, 19.10.1909.

/Jaar

2. ':::'.O ... D .. ;

Ja8.rverslag, 31 Deser,lber 1911, 10-11.

3.

Ibid .. , 11.

. . . . . . . ^.

^.

4. Ibid., 31.12.1912, 35-36.

5. Ibid.,31. .1917, 3yl;;:te X; 31.12.1923, Bylae r'., 321;

31.12.1926, Bylae I:'::,

~315;"

T.:'L.D.:

Rc..:}ort 31.1.3.1930, Appendix VII, 123.

Die Klerksdorpse Skoo1ra'1d het vanaf 1909 diE kivessie 1) van sentralisnsie as een van sy be1angrikste take beskou

(2) Werksas.nu"lede

V:J.J1

die Klerksdorpse Skoo1raad.

_,

(a)

~osies-

en vo:.'voerbeurse ... '

•

Die Onderwysdepartement het kwartaal1iks In bepaG.lde be- drag aan die ,::.koolra·:J.d beskikbac,I' eestel om as beurse toege- ken te word. Dit het behoeftige leerlinge die gelecntheid ge- bied om die sentrale skole te besoek. Twee soorte beurse is toegeken, naarnlik

vervocrb6urse~)g6lliiddeld

4d. per dag, en

losiesbeurse, 9d. per skooldag •

In die volgende. tabel Nord die aantal leerlinge aange- toon wat vir die janr eindigende 31 Desember 1911 deur midde1

3)

van bourse gehelp is om In skoo1 by te V'loon Aantal leerlinge wat

vervoerbeurse ont- vang het

Aantal leer-1inge wat losiesbeurse ontvang het

Aantal leerlinge Totaal wat vervoernid-

de Is ontvang het

8

12 135 155

In 1912 is daar vir die eerste keel" beurse toegeken vol- gens die nuwe ste1sel. e totale bedrag van ongeveer £2,000 wat beskikbaar was vir beurstoekennings, moes volgens die skoo1- bevolking tussen die skoolraadsdistrikte verdeel word. Dit het spoedig geblyk dat dIe bedrag ontoereikend was en dat die

kleiner distrikte nie eens gcnoeg sou ontv&ng vir cen beurs van

£30 nie. Volgens die ma3.tstaf het die Klerksdorpse Skoo1raad

4)

slegs een beurs vir 1912 en een vir 1913 ontv:mg •

Die beurstoekennings aan die K1erksdorpse 8koolraad vanaf

5)

1917 tot 1930

W3.S S008

volg . .

1. Notule K1erksdorpse Skoolra2.d, 19.10.1909.

/Jaar

2. ':::'.O ... D .. ;

Ja8.rverslag, 31 Deser,lber 1911, 10-11.

3.

Ibid .. , 11.

. . . . . . . ^.

^.

4. Ibid., 31.12.1912, 35-36.

5. Ibid.,31. .1917, 3yl;;:te X; 31.12.1923, Bylae r'., 321;

31.12.1926, Bylae I:'::,

~315;"

T.:'L.D.:

Rc..:}ort 31.1.3.1930, Appendix VII, 123.

Jaar Losiesbeurse

I

Vervoerbeurse

I

Gemiddelde ann-l

^Bedrag

; Gcmiddclde lVoertuie tal beurse per per I ^aantal ver-I

dag jaar . voerbeurse

I ^{per dag}

i

1917 35 £ 50 I 3

1920 29 £193

ⁱ

10 330 diere

...

ant~l

leer­

linge ver­

voer

227

Bedrag pe r ja ar

£3

£7

1923 69

1926 37

1930 50

I

£566 15

£351.14.6 25

i

£372.3.]0

95

13 voer­

tuie

277 diere 2 voer­

tuie

232 £5 o

412 diere 2 voer­

tuie

209 £ 123.2.0

240 diere 147 £2 l2 voer-

I

I tuic

I (b)

Sentra1isasi~

en donkievervoer.

Die K1erksdorpse Skoo1raad het reeds in 1910 bes1uit om sy toevlug te neem tot donkievcI'vocr ten einde uitgawes aan vervoer te besnoei. Donkievervoer was meer ekonomies uomdat de beurs tegen gemidde1d 4d. per dag in ongeveer twee jaar

1) de prij s ui

tI!la~;.kt

van een eze1

¹¹ _•

Op die Skoo1ras.dsveI'.;adEOI'inc van 21 Junie 1910 het die sekretaris meegedeE::1

dG'~t

hy reeds 44 donkies

/10..,.'1

behoeftige 1eer1ing8 ui tgedee1 het om hu11e in staat te st •.' 1 om 'n skool by te',won. Da3.r was toe reeds 63 donkies aangekoop teen die

2)

bedrag

V2n

£390.15. 0 Om en by £6 is dus per donkie be­

taal.

Tot op 31 L.aart 1912 he't, die K1erksdorpse Skoo1raad die volgende ui

tgm~es

ai:tngegRan

^Of:1.

1eeI'1inge na die verski11ende /sentra1e •••••••

1.

T.O.D.~

Jaarv0rslag2 31.12.1911, 11.

2. Notule Klerksdorpse .::>ko

0

1raad , 21.6.1910.

Jaar Losiesbeurse

Gemiddelde ann-l

^Bedrag

tal beurse per per

dag jaar

1917 35 £ 50

1920 29 £193

1923 69 £566

I

Vervoerbeurse

I

; Gcmiddclde lVoertuie ...

ant~l

I ^aantal ver-I ^leer-

. voerbeurse linge

I ^{per dag ver-}

i ^voer

I ³

i

10 330 diere 227

I ^{13 voer- tuie}

15 277 diere 232 2 voer-

tuie

Be pe ja

£3

£7

£5 drag r ar

o

1926 37 £351.14.6 25 412 diere 209 £ 123.2.0 2 voer-

i

tuie

1930 50

£372.3.]0

95 240 diere 147 £2

l2 voer-

I

I tuic

I Cb)

Sentra1isasi~

en donkievervoer.

Die K1erksdorpse Skoo1raad het reeds in 1910 bes1uit om sy toevlug te neem tot donkievcI'vocr ten einde uitgawes aan vervoeI' te besnoei. Donkievervoer was meer ekonomies uomdat de beuI's tegen gemidde1d 4d. per dag in ongeveer twee jaar

1) de prij s ui

tI!la~;.kt

van een eze1

¹¹ _•

Op die Skoo1ras.dsveI'.;adEOI'inc van 21 Junie 1910 het die sekretaris meegedeE::1

dG'~t

hy reeds 44 donkies

/10..,.'1

behoeftige 1eer1ing8 ui tgedee1 het om hu11e in staat te st •. ' 1 om 'n skoo1 by te',won. Da3.r was toe reeds 63 donkies aangekoop teen die

2)

bedrag

V2n

£390.15. 0 Om en by £6 is dus per donkie be- taal.

Tot op 31 L.aart 1912 he't, die K1erksdorpse Skoo1raad die volgende ui

tgm~es

ai:tngegRan

^Of:1.

1eeI'1inge na die verski11ende /sentra1e •••••••

1.

T.O.D.~

Jaarv0rslag2 31.12.1911, 11.

2. Notule Klerksdorpse .::>ko

0

1raad , 21.6.1910.

Jaar Losiesbeurse

Gemiddelde ann-l

^Bedrag

tal beurse per per

dag jaar

1917 35 £ 50

1920 29 £193

1923 69 £566

I

Vervoerbeurse

I

; Gcmiddclde lVoertuie ...

ant~l

I ^aantal ver-I ^leer-

. voerbeurse linge

I ^{per dag ver-}

i ^voer

I ³

i

10 330 diere 227

I ^{13 voer- tuie}

15 277 diere 232 2 voer-

tuie

Be pe ja

£3

£7

£5 drag r ar

o

1926 37 £351.14.6 25 412 diere 209 £ 123.2.0 2 voer-

i

tuie

1930 50

£372.3.]0

95 240 diere 147 £2

l2 voer-

I

I tuic

I Cb)

Sentra1isasi~

en donkievervoer.

Die K1erksdorpse Skoo1raad het reeds in 1910 bes1uit om sy toevlug te neem tot donkievcI'vocr ten einde uitgawes aan vervoeI' te besnoei. Donkievervoer was meer ekonomies uomdat de beuI's tegen gemidde1d 4d. per dag in ongeveer twee jaar

1) de prij s ui

tI!la~;.kt

van een eze1

¹¹ _•

Op die Skoo1ras.dsveI'.;adEOI'inc van 21 Junie 1910 het die sekretaris meegedeE::1

dG'~t

hy reeds 44 donkies

/10..,.'1

behoeftige 1eer1ing8 ui tgedee1 het om hu11e in staat te st •. ' 1 om 'n skoo1 by te',won. Da3.r was toe reeds 63 donkies aangekoop teen die

2)

bedrag

V2n

£390.15. 0 Om en by £6 is dus per donkie be- taal.

Tot op 31 L.aart 1912 he't, die K1erksdorpse Skoo1raad die volgende ui

tgm~es

ai:tngegRan

^Of:1.

1eeI'1inge na die verski11ende /sentra1e •••••••

1.

T.O.D.~

Jaarv0rslag2 31.12.1911, 11.

2. Notule Klerksdorpse .::>ko

0

1raad , 21.6.1910.

sentrale skole te vervoer

Beskryvving V3.n aangekoopte vervoermiddels Koste

i

~:uile

! ^{Donkies Osse vlaens Tuie}

^,'.

1

I

83 ^- I ^{1 , 1 stel '}

^..

' ' .

~578,.

7. 6.

Die totale uitgawe wat die Onderwysdepartement tot op 31 Uaart 1912 vir transport- en losiesbeurse moes vereffen, was

2)

die renomenale bedr3.g van £16,963.9.6 1 Die sentralisasie­

beleid het dus gepaard gegaan met groot

finansi~le

laste.

Verder moes die ouers en kinders groot ongerief verduur. In die ret!l

VJaS

die reise lank en vermoeiend vir die kinders 3)

Die Klerksdorpse 3koolraad het in

^l~aart

1916 reeds 182 4) donkies ann leerlinge vir vervo€rdoeleindes uitgedeel _•

Op 31 Desember 1916 het die Klerksdorpse Skoolraad 211 donkies besit. Gedurende 1917 was dao.r 41 geboortes en 8

st;erfgevalle onder die. donkies, sodat die aantal

~)

31 '.:)esem­

ber 1917 te staan gekom het op 'n totaal van 244 •

Insp6kteur J.H. Corbett het in 1912

verkla~r

dat die

ver~

voervraagstuk nog geensins opgelos is nie. Hy het die stel­

sel van lIezelwegens" as 'n mislukkins beskou. Hy het ook ge-' meen dat dit gevaarlik was vir jong kinders om op die donkies

te rYe Corbett was verder

v~n

mening dat sentrnlisasie, ver­

al in die buiteskole, te ver deurgevoer word. Kinders het ge­

durende die wintf.::"maande half v6rkluimd by die skool aangekom.

'n Groot aantal Does baie vroeg ontbyt nuttig, met die gevolg de.t daar kinders was wat sonder ontbyt by die skool aangekom het. Hy het dit bepleit dat somrnige eenwanskole moes bly voort­

bestaan, met die voorbehoud dat leerlinge no. standerd 4 na /groter •••••••

1. T.O.D.: Jaarverslo.g, 31.12.1911, 12.

2. Ibid.

Coetzee: Onderwys in Transvaal, 127.

3. Coetzee: t.a.p.

4. Notule Klerksdorpse Skoolraud, 6 .. 3.1916.

5. Ibid.,

8~1.1918.

sentrale skole te vervoer

Beskryvving V3.n aangekoopte vervoermiddels

i

~:uile

! ^{Donkies Osse vlaens Tuie}

^,'.

I

1

^I

83 - ^{1 , 1 stel '}

^..

Koste

' ' .

~578,.

7. 6.

Die totale uitgawe wat die Onderwysdepartement tot op 31 Uaart 1912 vir transport- en losiesbeurse moes vereffen, was

2)

die renomenale bedr3.g van £16,963.9.6 1 Die sentralisasie- beleid het dus gepaard gegaan met groot

finansi~le

laste.

Verder moes die ouers en kinders groot ongerief verduur.

die re!!l

VJaS

die reise lank en vermoeiend vir die kinders In 3) Die Klerksdorpse 3koolraad het in

^l~aart

1916 reeds 182

4) donkies ann leerlinge vir vervo€rdoeleindes uitgedeel _•

Op 31 Desember 1916 het die Klerksdorpse Skoolraad 211 donkies besit. Gedurende 1917 was daar 41 geboortes en 8

st;erfgevalle onder die. donkies, sodat die aantal

~)

31 '.:)esem- ber 1917 te staan gekom het op 'n totaal van 244 •

Insp6kteur J.He Corbett het in 1912

verkla~r

dat die

ver~

voervraagstuk nog geensins opgelos is nie. Hy het die stel- sel van lIezelwegens" as 'n mislukkins beskou. Hy het ook ge-' meen dat dit gevaarlik was vir jong kinders om op die donkies

te rYe Corbett was verder

v~n

mening dat sentrnlisasie, ver- al in die buiteskole, te ver deurgevoer word. Kinders het ge- durende die wintf.::"maande half v6rkluimd by die skool aangekom.

'n Groot aantal Does baie vroeg ontbyt nuttig, met die gevolg de.t daar kinders was wat sonder ontbyt by die skool aangekom het. Hy het dit bepleit dat somrnige eenwanskole moes bly voort- bestaan, met die voorbehoud dat leerlinge no. standerd 4 na

/groter •••••••

1. T.O.D.: Jaarverslag, 31.12.1911, 12.

2. Ibid.

Coetzee: Onderwys in Transvaal, 127.

3. Coetzee: t.a.p.

4. Notule Klerksdorpse Skoolraad, 6 .. 3.1916.

5. Ibid.,

8~1.1918.

sentrale skole te vervoer

Beskryvving V3.n aangekoopte vervoermiddels

i

~:uile

! ^{Donkies Osse vlaens Tuie}

^,'.

I

1

^I

83 - ^{1 , 1 stel '}

^..

Koste

' ' .

~578,.

7. 6.

Die totale uitgawe wat die Onderwysdepartement tot op 31 Uaart 1912 vir transport- en losiesbeurse moes vereffen, was

2)

die renomenale bedr3.g van £16,963.9.6 1 Die sentralisasie- beleid het dus gepaard gegaan met groot

finansi~le

laste.

Verder moes die ouers en kinders groot ongerief verduur.

die re!!l

VJaS

die reise lank en vermoeiend vir die kinders In 3) Die Klerksdorpse 3koolraad het in

^l~aart

1916 reeds 182

4) donkies ann leerlinge vir vervo€rdoeleindes uitgedeel _•

Op 31 Desember 1916 het die Klerksdorpse Skoolraad 211 donkies besit. Gedurende 1917 was daar 41 geboortes en 8

st;erfgevalle onder die. donkies, sodat die aantal

~)

31 '.:)esem- ber 1917 te staan gekom het op 'n totaal van 244 •

Insp6kteur J.He Corbett het in 1912

verkla~r

dat die

ver~

voervraagstuk nog geensins opgelos is nie. Hy het die stel- sel van lIezelwegens" as 'n mislukkins beskou. Hy het ook ge-' meen dat dit gevaarlik was vir jong kinders om op die donkies

te rYe Corbett was verder

v~n

mening dat sentrnlisasie, ver- al in die buiteskole, te ver deurgevoer word. Kinders het ge- durende die wintf.::"maande half v6rkluimd by die skool aangekom.

'n Groot aantal Does baie vroeg ontbyt nuttig, met die gevolg de.t daar kinders was wat sonder ontbyt by die skool aangekom het. Hy het dit bepleit dat somrnige eenwanskole moes bly voort- bestaan, met die voorbehoud dat leerlinge no. standerd 4 na

/groter •••••••

1. T.O.D.: Jaarverslag, 31.12.1911, 12.

2. Ibid.

Coetzee: Onderwys in Transvaal, 127.

3. Coetzee: t.a.p.

4. Notule Klerksdorpse Skoolraad, 6 .. 3.1916.

5. Ibid.,

8~1.1918.

1)

groter sko1e moes gaan _•

Dat sentra1isasie nie a1tyd byva1 gevind het nie, b1yk uit die it dat die ouers, in die orage"llving van Syferkui1 ih 1914

aangedrin~

het op die stigting van In privaatskool. Hu11e het aangevoer dat dit per slot van sake goedkoper sou wecs om In skoo1 onderhou as die wa en trekdiere. Die Skoolraad was

2)

egter nie bereid om aan hu11G versoek te vo1doen nie •

Gedur8nde die dertiger jare het die skoo1donkie iets van diE::. ve:;... lede beoin word. Motorvervoer het vinnig begin veld wen, sien dit die voordele bo donkiev8rvoer gehad het dat

dit 'n gemakliker en vei1iger vervoer van er1inge was, ver­

a1 ten

^v~n

hu1 gesondheid. Dit het egter nog die nadeel gehad dat 1eer1inge vroeg ontbyt moes nuttig en in die

re~l

eers 1aat die middag tuis gekom het vir middagete. E'lie 1eer­

1inge is ook weerhou van die verski11ende buitemuurse aktiwi­

3)

teite smiddae na skool

_•

(c) Sentra1isasie en motorvervoer.

Die K1erksdorpse distrik het hom besonder cd ge1een vir sentralisasie, aangesien die bevolking in groepies saa.tngewoon het van 3 tot 4 my1 van mekaar lang's die Schoonspruit. Onge­

1ukkig het die it dat elke afsonder1ike groepie oor tn eie skoolgebou beskik

he~,

sentra1isasie in die praktyk bemoeilik.

Op 7 Oktober 1931 is die skoo1 op Kafferskraa1 reeds sluit, en die hoof, S.J. de Kock, het die 18 1eer1inge se per motor­

4)

bus na die Presidentskoo1 vervoer _• Die

bevo1kin~;

1angs die Schoonspruit was en die sentr.J.1isasiebe1eid gekant. Langs die Schoonspruit was daar in 1935 vyf afsonderlike sko1e oor

5)

In afstand van 20 my1 met In totaal van 3231eerlinge • Motorvervoer het veld begin weD, en in 1934 was die vol­

6) .

gende skemas reeds in werking

/Kafferskraal • • • •

•

1. T.O.D.: Jaarver ,31·Desember 1912, 203-204.

2. Notu1e Klerksaorpse Skoo1raad, 21.6.1914.

3. T.O.D.:a.w., 31.12.,1938,26-27.

4. Presidentskoo1,

Joernaal~

7.10.i931.

5. T .0."9. :

a.w., 3 1 . . , 80.

6. Notule Klerksdorpse Skoolraad, 9.1.1934; 6.3.1934; 1.5.1934;

6.11.1934.

1)

groter sko1e moes gaan _•

Dat sentra1isasie nie a1tyd byva1 gevind het nie, b1yk uit die it dat die ouers, in die orage"llving van Syferkui1 ih 1914

aangedrin~

het op die stigting van In privaatskool. Hu11e het aangevoer dat dit per slot van sake goedkoper sou wees om In skoo1 onderhou as die wa en trekdiere. Die Skoolraad was

2)

egter nie bereid om aan hu11G versoek te vo1doen nie •

Gedur8nde die dertiger jare het die skoo1donkie iets van diE::. ve:;. .... lede beoin word. Motorvervoer het vinnig begin veld wen, sien dit die voordele bo donkiev8rvoer gehad het dat

dit 'n gemakliker en vei1iger vervoer van er1inge was, ver- a1 ten

^v~n

hu1 gesondheid. Dit het egter nog die nadeel gehad dat 1eer1inge vroeg ontbyt moes nuttig en in die

re~l

eers 1aat die middag tuis gekom het vir middagete. E'lie 1eer- 1inge is ook weerhou van die verski11ende buitemuurse aktiwi-

3)

teite smiddae na skool

_•

Cc) Sentra1isasie en motorvervoer.

Die K1erksdorpse distrik het horn besonder ed ge1een vir sentralisasie, aangesien die bevolking in groepies saa.tngewoon het van 3 tot 4 my 1 van mekaar 1ang's die Schoonspruit. Onge- 1ukkig het die it dat elke afsonder1ike groepie oor tn eie skoolgebou beskik

he~,

sentra1isasie in die praktyk bemoeilik.

Op 7 Oktober 1931 is die skoo1 op Kafferskraa1 reeds sluit, en die hoof, S.J. de Kock, het die 18 1eer1inge se per motor-

4)

bus na die Presidentskoo1 vervoer _• Die

bevo1kin~;

1angs die Schoonspruit was en die sentr.J.1isasiebe1eid gekant. Langs die Schoonspruit was daar in 1935 vyf afsonderlike sko1e oor

5)

In afstand van 20 my 1 met In totaal van 3231eerlinge • Motorvervoer het veld begin weD, en in 1934 was die vol-

6) .

gende skemas reeds in werking

/Kafferskraal • • • •

•

1. T.O.D.: Jaarver ,31·Desember 1912, 203-204.

2. Notu1e Klerksaorpse Skoo1raad, 21.6.1914.

3. T.O.D.:a.w., 31.12.,1938,26-27.

4. Presidentskoo1,

Joernaal~

7.10.i931.

5. T .0."9. :

a.w., 3 1 . . , 80.

6. Notule Klerksdorpse Skoolraad, 9.1.1934; 6.3.1934; 1.5.1934;

6.11.1934.

1)

groter sko1e moes gaan _•

Dat sentra1isasie nie a1tyd byva1 gevind het nie, b1yk uit die it dat die ouers, in die orage"llving van Syferkui1 ih 1914

aangedrin~

het op die stigting van In privaatskool. Hu11e het aangevoer dat dit per slot van sake goedkoper sou wees om In skoo1 onderhou as die wa en trekdiere. Die Skoolraad was

2)

egter nie bereid om aan hu11G versoek te vo1doen nie •

Gedur8nde die dertiger jare het die skoo1donkie iets van diE::. ve:;. .... lede beoin word. Motorvervoer het vinnig begin veld wen, sien dit die voordele bo donkiev8rvoer gehad het dat

dit 'n gemakliker en vei1iger vervoer van er1inge was, ver- a1 ten

^v~n

hu1 gesondheid. Dit het egter nog die nadeel gehad dat 1eer1inge vroeg ontbyt moes nuttig en in die

re~l

eers 1aat die middag tuis gekom het vir middagete. E'lie 1eer- 1inge is ook weerhou van die verski11ende buitemuurse aktiwi-

3)

teite smiddae na skool

_•

Cc) Sentra1isasie en motorvervoer.

Die K1erksdorpse distrik het horn besonder ed ge1een vir sentralisasie, aangesien die bevolking in groepies saa.tngewoon het van 3 tot 4 my 1 van mekaar 1ang's die Schoonspruit. Onge- 1ukkig het die it dat elke afsonder1ike groepie oor tn eie skoolgebou beskik

he~,

sentra1isasie in die praktyk bemoeilik.

Op 7 Oktober 1931 is die skoo1 op Kafferskraa1 reeds sluit, en die hoof, S.J. de Kock, het die 18 1eer1inge se per motor-

4)

bus na die Presidentskoo1 vervoer _• Die

bevo1kin~;

1angs die Schoonspruit was en die sentr.J.1isasiebe1eid gekant. Langs die Schoonspruit was daar in 1935 vyf afsonderlike sko1e oor

5)

In afstand van 20 my 1 met In totaal van 3231eerlinge • Motorvervoer het veld begin weD, en in 1934 was die vol-

6) .

gende skemas reeds in werking

/Kafferskraal • • • •

•

1. T.O.D.: Jaarver ,31·Desember 1912, 203-204.

2. Notu1e Klerksaorpse Skoo1raad, 21.6.1914.

3. T.O.D.:a.w., 31.12.,1938,26-27.

4. Presidentskoo1,

Joernaal~

7.10.i931.

5. T .0."9. :

a.w., 3 1 . . , 80.

6. Notule Klerksdorpse Skoolraad, 9.1.1934; 6.3.1934; 1.5.1934;

6.11.1934.