www.examen-cd.nl www.havovwo.nl
maatschappijwetenschappen pilot havo 2015-I
In het strafrecht hebben de klassieke en de moderne school verschillende uitgangspunten.
4p 23 Leg uit welk uitgangspunt van welke school het meeste aansluit bij het
beleid van het afpakken van crimineel geld. Gebruik in je uitleg:
een uitgangspunt van de klassieke school en een uitgangspunt van moderne school;
een voorbeeld uit tekst 3.
2p 24 Welke functie van straffen is te herkennen in het beleid van het afpakken
van crimineel geld? Geef een reden voor je antwoord met een voorbeeld uit tekst 3.
In het overheidsbeleid zijn verschillende strategieën te herkennen om criminaliteit te bestrijden.
2p 25 Op welke strategie moet volgens tekst 3 de nadruk liggen? Geef een
reden voor je antwoord met een voorbeeld uit tekst 3.
Opgave 3 Afpakken van crimineel geld
Bij deze opgave hoort tekst 3. Inleiding
Marc van Nimwegen was procureur-generaal bij het Openbaar Ministerie (OM). Hij wilde dat het OM zich meer zou richten op het afpakken van crimineel geld dat beroepscriminelen verdienen met bijvoorbeeld drugshandel.
Gebruik tekst 3.
Marc van Nimwegen beschrijft in tekst 3 waardoor mensen kunnen overgaan tot crimineel gedrag.
2p 21 Leg uit waardoor mensen kunnen overgaan tot crimineel gedrag. Gebruik
in je uitleg:
het kernconcept socialisatie; een voorbeeld uit tekst 3.
Volgens Marc van Nimwegen ondermijnt criminaliteit de samenleving (zie regels 19-21 van tekst 3). Ondermijning van de samenleving kan
betekenen dat de sociale cohesie in de samenleving afneemt.
3p 22 Leg uit dat door criminaliteit de sociale cohesie in de samenleving kan
afnemen. Gebruik in je uitleg: het kernconcept cultuur;
een voorbeeld van cultuur uit tekst 3; het kernconcept sociale cohesie.
-www.examen-cd.nl www.havovwo.nl
maatschappijwetenschappen pilot havo 2015-I
Opgave 3 Afpakken van crimineel geld
tekst 3
‘De kérn van de aanpak van beroepscriminelen’
Interview met procureur-generaal Marc van Nimwegen In de strijd tegen beroepscriminelen
moet het strafrechtelijk afpakken van financiële opbrengsten uit criminele activiteiten door het Openbaar
5 Ministerie (‘afpakken’) de kern van de aanpak van OM en ketenpartners (zoals de Belastingdienst) vormen. (…) Van Nimwegen: “Dat betekent dat als er een onderzoek van start 10 gaat er ook afpakdoelen zijn
geformuleerd. Het betekent bij drugs- en andere onderzoeken dat je veel meer op het witwassen1) moet zitten.”
Waarom moet afpakken naar de kern
15 van de organisatie?
Van Nimwegen: “(…) De hoeveelheid geld die wordt witgewassen is
shocking, en het bedrag waarvoor gefraudeerd2) wordt ook. Criminaliteit
20 en crimineel geld ondermijnen de samenleving. Ondernemers kunnen bevangen raken door het idee dat ze zonder frauderen (…) niet meer kunnen concurreren. Gewelddadige 25 overvallers en drugscriminelen
kunnen door hun big spendergedrag3) rolmodellen voor hun omgeving worden. Jonge mensen kunnen ontvankelijk zijn voor het idee dat beter rendeert dan leerplicht-solliciteren-werken. Mensen met schulden kunnen denken dat die hennepkwekerij de snelste oplossing
35 is. Dat kunnen we niet allemaal oplossen, maar in de strafzaken die we doen, proberen we het criminele geld af te pakken. Het effect daarvan is een stuk groter dan alleen het 40 effect in die ene zaak.”
Wie criminele
samenwerkings-verbanden financieel treft, treft ze het hardst?
45 Van Nimwegen: “Ja. Geld is zo’n ongelooflijke drijfveer in onze samen-leving. Beroepscriminelen vinden het niet leuk als ze opgepakt worden en in de gevangenis moeten gaan zitten. 50 Maar over het algemeen weten ze
het zo te draaien dat ‘zitten’ een kleine verstoring van hun criminele bedrijfsvoering is; die gaat in de cel gewoon door. Gevangenisstraf is hun 55 beroepsrisico, daar zijn ze niet van
onder de indruk. Maar als je finan-cieel zware klappen uitdeelt – ja, dát is waarom ze in die business zitten. Dan tref je ze financieel gewoon het 60 hardst. Dat is voor hen
‘leedtoevoeging’. Geld is drijfveer, motief en opbrengst van beroeps-criminaliteit. Dat afpakken doet pijn. Daarom moet je van alle kanten 65 fanatiek op dat geld zitten.” (…) 30 een criminele carrière sneller en
naar: website van Openbaar Ministerie en Opportuun,
relatiemagazine van het Openbaar Ministerie (2013)
noot 1 Witwassen: criminelen proberen illegale inkomsten legaal te laten lijken. noot 2 Fraude: 'opzettelijke misleiding om onrechtmatig voordeel te verkrijgen' zoals
oplichting.
