Definitief RAPPORT
ONDERZOEK IN HET KADER VAN HET VIERJAARLIJKS BEZOEK OP BASISSCHOOL PIUS X
Plaats : Bemmel
BRIN-nummer : 07TP
Onderzoeksnummer : 120910
Datum schoolbezoek : 15 november 2010 Rapport vastgesteld te Utrecht op 27 mei 2011
Inhoud
1 Onderzoek 5
2 Bevindingen 7
3 Conclusie 11
Bijlage 13
1 Onderzoek
Op 15 november 2010 heeft de inspectie Basisschool Pius X bezocht. Het bezoek is afgelegd vanwege de verplichting van de inspectie om scholen voor primair onderwijs ten minste eenmaal per vier jaar te bezoeken.
Tijdens het onderzoek heeft de inspectie de kwaliteit van het onderwijs op de school beoordeeld met een beperkte set indicatoren, waarmee zij conform de Wet op het Onderwijstoezicht (WOT) kan beoordelen of de school op belangrijke onderdelen onderwijs van voldoende kwaliteit biedt. Deze indicatoren hebben betrekking op de resultaten en de ontwikkeling van leerlingen, op de zorg en begeleiding en op de kwaliteitszorg. Daarnaast zijn enkele verplichtingen van de school in het kader van de naleving van wet- en regelgeving gecontroleerd, waaronder de onderwijstijd.
De bevindingen uit het onderzoek in het kader van het vierjaarlijks bezoek worden gebruikt om te bezien of het reeds aan de school toegekende basisarrangement kan worden gehandhaafd. Eventueel geconstateerde tekortkomingen worden betrokken bij de eerstvolgende risicoanalyse. Indien tijdens het onderzoek echter blijkt dat er mogelijk sprake is van zwakke of zeer zwakke onderwijskwaliteit, dan zet de inspectie het onderzoek in het kader van het vierjaarlijks bezoek, na overleg met het bevoegd gezag, om in een
kwaliteitsonderzoek.
In hoofdstuk 2 van dit rapport beschrijft de inspectie de bevindingen die uit haar onderzoek op Basisschool Pius X naar voren zijn gekomen. Bij de geconstateerde verbeterpunten is tevens een onderbouwing opgenomen.
In hoofdstuk 3 volgt de conclusie.
Onderzoeksopzet
Deze rapportage over het onderzoek is gebaseerd op:
• Een beperkte set indicatoren uit het Toezichtkader po/vo 2009 van de inspectie. Het toezichtkader is te vinden op www.onderwijsinspectie.nl.
• Analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn.
• Schoolbezoek, waarbij:
• schooldocumenten en handelingsplannen zijn bestudeerd;
• enkele groepsbezoeken zijn afgelegd voor het beoordelen van de planmatige uitvoering van de zorg;
• gesprekken met de directie en de intern begeleiders/zorgcoördinatoren zijn gevoerd.
2 Bevindingen
De bijlage van dit rapport bevat een overzicht van de bij dit onderzoek gebruikte indicatoren en de bevindingen van de inspectie daarover. Uit dit overzicht valt op te maken dat op basisschool Pius X de kwaliteit van het onderwijs voor de meeste onderzochte indicatoren op orde is. Dit betreft met name de indicatoren die betrekking hebben op de opbrengsten en de kwaliteitszorg. Naast deze positief beoordeelde indicatoren vraagt de inspectie aandacht voor een aantal indicatoren waarvan de kwaliteit verbetering behoeft. Het betreft hier met name indicatoren die betrekking hebben op zorg en begeleiding.
Toelichting De opbrengsten
De eind- en tussenopbrengsten liggen op het niveau dat mag worden verwacht.
Voor wat betreft de eindopbrengsten gaat het om de eindopbrengsten van de jaren 2008, 2009 en 2010. Die zijn voldoende. Voor wat betreft de
tussenopbrengsten gaat het om de resultaten voor technisch lezen in groep 3 en 4, rekenen en wiskunde in groep 4 en 6 en begrijpend lezen in groep 6. Ook die zijn voldoende.
Omdat de school geen leerlingen heeft met specifieke onderwijsbehoeften, betrekt de inspectie indicator 1.4 niet in de beoordeling.
Uit de resultaten van de landelijk genormeerde toets die in groep 8 is
afgenomen blijkt dat de sociale competenties van de leerlingen op het niveau liggen dat mag worden verwacht. Daarom beoordeelt de inspectie indicator 1.5 als voldoende.
Kwaliteitszorg
Het systeem van kwaliteitszorg van basisschool Pius X is cyclisch van aard. De school kent de kenmerken van haar leerlingenpopulatie. Zij heeft deze vertaald in de onderwijsbehoeften van haar doelgroep en heeft daaraan conclusies verbonden voor de inrichting van het onderwijs. Daarom beoordeelt de inspectie indicator 9.1 als voldoende.
De school meet de eind- en tussenopbrengsten met behulp van landelijk genormeerde toetsen. Zij vergelijkt de resultaten met haar eigen, ambitieuze doelstellingen, trekt daaruit conclusies voor haar schoolontwikkeling en legt deze vast. Vanwege de gedegen wijze waarop de school dit doet en vanwege het feit dat de school ook de resultaten op het gebied van de sociale competenties van de leerlingen evalueert, is de kwaliteit van de evaluatie van de opbrengsten goed te noemen.
Rapport Onderzoek in het kader van het vierjaarlijkse bezoek | Basisschool Pius X | 15 november 2010
pagina 8 van 14
De school evalueert de kwaliteit van het onderwijsleerproces echter in onvoldoende mate. Het heeft in de huidige schoolplanperiode ontbroken aan voldoende regelmaat in deze. Hierdoor zijn de aspecten die betrekking hebben op het onderwijsleerproces niet volledig genoeg geëvalueerd. Voor zover de school dit wel heeft gedaan, heeft zij slechts in zeer beperkte mate gebruik gemaakt van een instrument voor zelfevaluatie. Hierdoor voldoet ook de
betrouwbaarheid van de evaluatie van het onderwijsleerproces niet aan de eisen die daaraan worden gesteld.
Basisschool Pius X werkt zeer planmatig aan haar verbeteractiviteiten. De keuzes die zij hierin maakt, zijn goed onderbouwd. Uit het schoolplan blijkt dat de school beleidsprioriteiten voor de komende jaren heeft vastgesteld en deze heeft opgenomen in een meerjarenplanning. In het jaarplan 2010-2011 zijn de verbeterplannen 'smart' uitgewerkt in meetbare en concrete doelen, acties, resultaten en informatie over de wijze waarop de school een en ander borgt.
Daarom en omdat de school kan aantonen dat zij ook feitelijk werkt aan de uitvoering van haar verbeterplannen, beoordeelt de inspectie de kwaliteit van indicator 9.4 als goed.
Het oordeel 'voldoende' voor indicator 9.5 is gebaseerd op de constatering dat de school de afspraken en procedures die zijn gericht op het behoud van de kwaliteit van het onderwijs heeft vastgelegd en voldoende systematisch nagaat of iedereen dienovereenkomstig werkt.
Uit de schoolgids blijkt dat basisschool Pius X de verschillende belanghebbenden op een zeer inzichtelijke wijze informeert over de kwaliteit van het onderwijs, alsmede over de effecten van haar verbeteractiviteiten. Uit de schoolgids blijkt tevens dat de informatie die de school verschaft actueel en inzichtelijk is en goed is afgestemd op de doelgroep. Op grond van dit alles beoordeelt de inspectie de kwaliteit van deze rapportages dan ook als goed.
Zorg en begeleiding
Het systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de leerlingen is voldoende samenhangend. De school gebruikt een landelijk genormeerd leerlingvolgsysteem dat is afgestemd op de kenmerken van de
leerlingenpopulatie. In de kleutergroepen wordt een gestructureerd observatie- instrument gebruikt voor het volgen van de vorderingen van de leerlingen op het gebied van taal en basale rekenvaardigheden. De toetsen uit het
leerlingvolgsysteem worden ten minste één keer in de loop van de kleuterperiode en ten minste één keer per jaar in de hogere leerjaren afgenomen bij alle leerlingen.
Uit overzichten van (bijvoorbeeld) de resultaten van de logopedische screening, de herfstsignalering en het dyslexieprotocol blijkt dat de school voldoende vroegtijdig signaleert welke leerlingen extra zorg nodig hebben. Doordat de school beschikt over eenduidige criteria waarmee is aangegeven wanneer de leer- en/of ontwikkelingsachterstanden te groot zijn wordt dat ook voldoende gewaarborgd. Deze criteria zijn voorhanden voor alle op de school gebruikte toetsen en volginstrumenten.
De inhoudelijke zorgvuldigheid van de analyse die aan de basis ligt van de aard van de zorg die de zorgleerlingen nodig hebben is echter onvoldoende. In teveel gevallen ontbreken (productmatige) gegevens over de resultaten van
methodeafhankelijke en onafhankelijke toetsen. Vaak ontbreken ook meer gedetailleerde gegevens waaruit blijkt op welke deelaspecten de leerlingen uitvallen (categorieënoverzichten). Een ander, meer procesmatig aspect
waarvoor meer aandacht is gewenst, betreft informatie over de wijze waarop de leerling leert. Uit de typering van de beginsituatie valt ook niet op te maken of en in hoeverre de aanpak van de leraar mogelijk debet is aan de ontstane achterstanden. Door het ontbreken van dit alles wordt de kern van de hulpvraag onvoldoende in beeld gebracht. Hierdoor is het niet goed mogelijk om de
oorzaken van de achterstanden te achterhalen. Dit leidt ertoe dat de analyse te weinig input biedt voor het handelingsplan en onvoldoende bijdraagt aan het bepalen van de hulpactiviteiten die passen bij de aard van de problematiek.
Mede hierdoor voert de school de zorg onvoldoende planmatig uit. Andere oorzaken die hieraan ten grondslag liggen, zijn doelen die vaak onvoldoende concreet zijn geformuleerd in termen van te realiseren opbrengsten
(vaardigheidsscores). In andere gevallen verwisselen de leraren doelen en activiteiten met elkaar. Voor zover de handelingsplannen informatie bieden over de leerinhouden en de didactische aanpak van de leraar, is deze informatie te algemeen van aard en te weinig erop toegespitst om de oorzaken van de gerezen problemen op te heffen. Als gevolg van dit alles bieden de handelingsplannen de leraren te weinig sturing bij de begeleiding van hun zorgleerlingen.
Dit beeld komt ook naar voren bij de evaluatie van de handelingsplannen. In een aantal gevallen ontbreekt die. In andere gevallen is de evaluatie te beperkt van aard. Als de beschrijving van de doelen die worden nagestreefd niet concreet genoeg is, is het lastig, zo niet onmogelijk om na te gaan of deze zijn
gerealiseerd en de hulp adequaat was. Dit en onvoldoende duidelijkheid over de specifieke inrichting van de extra zorg bemoeilijkt bovendien in hoge mate een goede analyse van de handelingsplanperiode en het maken van beredeneerde keuzes voor het vervolgtraject. Daarom beoordeelt de inspectie ook indicator 8.4 als onvoldoende.
De Piusschool is begonnen met het maken van groepsoverzichten en
groepsplannen; gedeeltelijk ter vervanging van individuele handelingsplannen, gedeeltelijk in het kader van passend onderwijs en invoering van de 1-
zorgroute. Als de kwaliteit van de analyse en concreet beschreven doelen en activiteiten te wensen overlaten, loopt de school een verhoogd risico dat de groepsplannen onvoldoende tegemoet komen aan de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Het valt bovendien niet uit te sluiten dat de leraren ten onrechte geen individuele accenten leggen waar dat nodig is. Dit kan ertoe leiden dat de school, hoewel zij zich zichtbaar inspant om te komen tot afstemming, onderwijs biedt dat op de keper beschouwd te weinig tegemoet komt aan de verschillen in onderwijsbehoeften van de leerlingen. Daarmee zou de school, ondanks de vele inspanningen die zij zich in dit opzicht getroost, het paard achter de wagen spannen.
3 Conclusie
De inspectie concludeert dat de kwaliteit van het onderwijs op basisschool Pius X op de onderzochte onderdelen in voldoende opzichten op orde is. Uit het
onderzoek is gebleken dat de school alleen op het gebied van zorg en
begeleiding tekortkomingen kent. Om die reden wordt het reeds aan de school toegekende basisarrangement gehandhaafd. De bevindingen zullen worden betrokken bij de eerstvolgende risicoanalyse, waarbij opnieuw de vraag aan de orde is of het toezichtarrangement eventueel moet worden aangepast.
De inspectie concludeert tevens dat de naleving van de wet- en regelgeving op de onderzochte onderdelen op orde is.
Bijlage
Overzicht indicatoren en bevindingen.
Met de scores 1 tot en met 5 wordt tot uitdrukking gebracht in welke mate de indicatoren op de school zijn gerealiseerd:
1 slecht;
2 onvoldoende;
3 voldoende;
4 goed;
5 niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten).
Bij wet- en regelgeving is in de waardering tot uitdrukking gebracht of de school wel (ja) of niet (nee) voldoet aan de genoemde wettelijke vereisten.
(De nummering van de indicatoren verwijst naar de nummering van de volledige set indicatoren uit het Toezichtkader po/vo 2009. Indicatoren die bij een
kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, zijn gemarkeerd met een asterisk*.)
Het kwaliteitsprofiel van Basisschool Pius X
Kwaliteitsaspect 1: De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden.
1 2 3 4 5
1.1 * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
z 1.2 * De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en
voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
z 1.4 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen
zich naar hun mogelijkheden. z
1.5 De sociale competenties van de leerlingen liggen op een
niveau dat mag worden verwacht. z
Kwaliteitsaspect 7a: De leraren volgen systematisch de vorderingen van de leerlingen.
1 2 3 4
7.1 * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de
prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. z
Kwaliteitsaspect 8: De leerlingen die dat nodig blijken te hebben, krijgen extra zorg.
1 2 3 4
8.1 De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig
hebben. z
8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt
de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. z
Rapport Onderzoek in het kader van het vierjaarlijkse bezoek | Basisschool Pius X | 15 november 2010
pagina 14 van 14
Kwaliteitsaspect 9: De school heeft een systeem voor kwaliteitszorg.
1 2 3 4
9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar
leerlingenpopulatie. z
9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. z 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. z
9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. z
9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. z 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de
gerealiseerde onderwijskwaliteit. z
Wet- en regelgeving
ja nee N1 Door of namens het bestuur is de vastgestelde schoolgids naar de inspectie
gestuurd en deze schoolgids bevat de verplichte onderdelen (WPO, art. 16 en
13). z
N2 Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de verplichte onderdelen (WPO, art. 16 en
12). z
N3 Door of namens het bestuur is het vastgestelde zorgplan van het samenwerkingsverband naar de inspectie gestuurd en dit zorgplan bevat de
verplichte onderdelen (WPO, art. 19). z
N4 De geplande onderwijstijd voldoet aan de wettelijke vereisten (WPO, art. 8). z
