Kansen voor de Kersenboogerd Programmaplan 2019-2022
Programmamanager Brigit Ellens
Programma-assistent Yvonne Gooyers
oktober 2018
Inhoudsopgave
1 Samenvatting ... 3
2 Inleiding ... 5
2.1 Huidige situatie ... 5
2.2 Aanleiding ... 5
2.3 Ambitie ... 7
3 Doelen en strategie ... 8
3.1 Doelen ... 8
3.2 Strategie en samenhang ... 8
4 Aanpak en afbakening ... 9
4.1 Aanpak ... 9
4.2 Resultaten en inspanningen ... 10
4.3 Afbakening ... 12
5 Besturing ... 13
5.1 Sturing en effecten ... 13
5.2 Management van risico's ... 14
5.3 Management van informatie ... 14
5.4 Management van kwaliteit en borging ... 14
5.5 Financiën ... 15
6 Organisatie en besluitvorming ... 16
6.1 Organisatie ... 16
6.2 Overlegvormen ... 16
7 Participatie, samenwerking en communicatie ... 18
7.1 Proces tot aan besluitvorming programmaplan ... 18
7.2 Proces na besluitvorming programmaplan ... 19
Bijlage 1: Mogelijke opgaven op basis van input ... 20
Bijlage 2: Participatieplan ... 23
Bijlage 3: Stakeholdersanalyse ... 26
Luchtfoto Kersenboogerd (2017)
In mei 2017 zijn wij gestart met de voorbereiding van een wijkgerichte aanpak in de Kersenboogerd: Programma Kansen voor de Kersenboogerd. De wens is dat iedereen fijn en veilig kan wonen, werken en leven in de
Kersenboogerd. Er zijn volop kansen om de wijk te verbeteren. Wat leeft er en waar is behoefte aan? Hoe kan de Kersenboogerd zich in de toekomst het beste ontwikkelen? Om een goed beeld te krijgen van de Kersenboogerd zijn wij het afgelopen jaar intensief opgetrokken met bewoners, ondernemers, scholen, verenigingen en organisaties uit de wijk. Er zit heel veel positieve energie en enthousiasme in de wijk! Met woningcorporatie Intermaris die veel bezit heeft in delen van de wijk trekken wij actief op.
De samenwerking met alle bewoners en overige betrokkenen is van grote waarde. Zó wordt het programmaplan een integraal en gedeeld toekomstplan, waarin alle aspecten (sociaal, economisch en fysiek) aan bod komen die van de Kersenboogerd een prettige leefomgeving maken.
We hebben heel veel informatie opgehaald. Deze informatie hebben we ondergebracht in 11 thema’s die de rode draad weergeven van wat er speelt in de wijk. Er zijn heel veel vrijwilligers in de wijk. Veel bewoners geven aan graag mee te willen denken hoe we de leefbaarheid in de wijk kunnen verbeteren. Diverse bewonersinitiatieven zijn ook al gestart. Bewoners geven aan dat er meer aandacht nodig is voor armoede in en vergrijzing van de wijk.
Hoe kunnen we meer mensen aan het werk helpen, bv. door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te verbinden aan ondernemers. Er zijn goede voorzieningen in de wijk, bewoners zijn blij met het station. Wel zien zij graag meer verbinding tussen het station en het winkelgebied. Een schoner, veiliger en groener stationsgebied noemen zij daarom als kans. Bewoners voelen zich niet altijd veilig op straat, dit speelt vooral in het centrumgebied. Ook komt naar voren dat een aantal verkeersituaties in de wijk niet als veilig wordt ervaren. Over het algemeen wordt het groen in de Kersenboogerd zeer gewaardeerd, wel vindt men het jammer dat op veel plekken het groen is weggehaald en dat er weinig aan onkruidbestrijding wordt gedaan.
Hondenpoep is een grote ergernis. Bij het thema wonen speelt Intermaris een
belangrijke rol. Zij kijkt naar de mogelijkheden om de woningen en leefomgeving in het centrumgebied leefbaarder te maken.
We zijn al gestart met het project Sociale kansen centrumgebied
Kersenboogerd. In dit gebied zijn problemen die een directe aanpak nodig hebben. Zo heeft de gemeente flexibele camera’s opgehangen bij het Betje Wolffplein en we kijken naar de mogelijkheden om de (sociale) veiligheid in het centrumgebied te vergroten. Daar waar quick wins in de openbare ruimte mogelijk zijn, hebben we de vraag direct in de organisatie uitgezet. Dit zorgt voor vertrouwen én bewoners blijven zo ook enthousiast en betrokken.
Wij willen ook nog meer zichtbaar zijn in de wijk. Om laagdrempelig in contact te blijven met bewoners betrekken wij een pand in het centrum van de
Kersenboogerd. Bewoners kunnen hier terecht met vragen over het
programma én zij kunnen verder met ons in gesprek gaan over de kansen die zij zien voor hun wijk.
Na besluitvorming starten we met de uitvoering van de thema’s. Per thema verwerkt een projectleider alle input in een concrete projectopdracht. Partners en bewoners (d.m.v. klankbordgroepen) worden hierbij uiteraard betrokken.
Vanuit het programma bewaken we dat alle projecten uiteindelijk bijdragen aan een betere woon-, werk- en leefomgeving. Er wordt in 2019 gestart op basis van prioriteit en beschikbare middelen. Op het moment dat de opgaven concreter zijn uitgewerkt is er een beter beeld van de benodigde
inspanningen. Dan komen we bij de raad terug voor aanvullende financiële middelen.
Samen benutten we de Kansen voor de Kersenboogerd!
1 Samenvatting
Programmacanvas
2.1 Huidige situatie
De Kersenboogerd is een wijk die gebouwd is vanaf jaren ‘80 tot begin 2000 met ca.21.000 bewoners en totaal 8715 woningen; 3252 huurwoningen en 5463 koopwoningen. Woningcorporatie Intermaris bezit de meeste
huurwoningen.
De wijk wordt opgedeeld in twee delen (noord met centrumgebied en
zuidoost, zie kaartje 4.3, blz. 11). De noordelijke kant van de Kersenboogerd heeft voornamelijk huurwoningen, met een winkelcentrum en NS-station. De woningen in het noorden zijn in de jaren ’80 gebouwd. In deze woningen wonen 50% niet-westerse mensen en de sociaaleconomische positie is laag (laag inkomen, laag opgeleid). Er zijn meerdere appartementencomplexen en woningen die opgedeeld zijn in beneden- en bovenwoningen.
Winkelcentrum Kersenboogerd
Er wonen hier veel mensen bijeen, wat eerder voor problemen zorgt. De Kersenboogerd noord/centrumgebied is een buurt met een ingewikkelde veiligheidsproblematiek. Het imago van dit gebied is matig, de kansen van de wijk worden onvoldoende gezien. Dit terwijl de centrale ligging nabij de voorzieningen en de aanwezigheid van het station deze wijk aantrekkelijk maken voor alle doelgroepen.
In het oosten en zuidoosten staan de duurdere koopwoningen, die vanaf de jaren ‘90 zijn gebouwd en waar weinig problemen zijn. De opdeling is nodig vanwege de verschillen in de opgaven in de wijk. Het totaalbeeld van de wijk wordt bij de opdeling niet uit het oog verloren.
2.2 Aanleiding
Noodzaak
Uit de analyse Hoorn Kersenboogerd (onderzoeksbureau B3W, 2015) voortvloeiend uit de Veiligheidsambitie 2018, blijkt dat er noodzaak is om te investeren in het verbeteren van de (sociale) veiligheid en leefomgeving in deel noord en het centrumgebied van de Kersenboogerd.
In het centrumgebied van de Kersenboogerd is sprake van een hoge mate van individualisering, lage sociale controle en hoge migratie, dus weinig binding met de buurt(genoten) en weinig lokale betrokkenheid. Er wordt veel overlast ondervonden met betrekking tot drugs, criminaliteit, inbraken, lawaai, achterlaten van afval en hangjeugd. Er is ook sprake van onzichtbare
criminaliteit, (huiselijk) geweld en problemen achter de voordeur. Een deel van deze buurt is sterk vergrijzend en er woont een grote groep jongvolwassenen (25-44 jaar). Ook uit o.a. de Wijken Monitor Hoorn, de Leefbaarometer en cijfers vanuit www.waarstaatjegemeente.nl blijkt dat dit deel van de wijk op sociaaleconomisch gebied achterblijft. Daarnaast is de stedenbouwkundige structuur van dit gebied verouderd en voldoet niet meer aan de eisen van deze tijd. Een spoedige start van de wijkaanpak van vooral het centrumgebied is daarom gewenst. Het project Sociale Kansen voor het centrumgebied is om deze reden al gestart. Het doel van dit project is het creëren van een betere en (sociaal) veiligere woon-/, werk- en leefomgeving.
2 Inleiding
Samenwerking Intermaris
We hechten veel waarde aan de samenwerking en afstemming met Intermaris in het programma. Intermaris heeft veel woningen in bezit in het deel
noord/centrumgebied en is hier ook actief op het gebied van
leefbaarheid/bewonersparticipatie. Zij kijkt daarom naar de mogelijkheden om de woningen en leefomgeving veiliger en leefbaarder te maken. Intermaris beseft dat het centrumgebied een integrale aanpak nodig heeft. Intermaris wil in 2019 komen met een plan van aanpak voor dit gebied, waarbij wij samen optrekken, ieder vanuit zijn eigen rol en verantwoordelijkheid.
Stadsvisie 2005-2025
Geeft de richting aan waarin Hoorn zich moet ontwikkelen. Er wordt beschreven wat we met de stad willen. Hoe we dat gaan doen is een volgende stap. “Bij herstructurering van een wijk moet eerst worden bepaald wat de sterke en zwakke punten zijn, zowel in de ruimtelijke als de sociale structuur.” De leefbaarheid van de bestaande wijken is een belangrijk thema.
Daarom is een versterking van de groenstructuur en de openbare ruimte van belang. Maar ook de voorzieningenstructuur binnen de stad is belangrijk voor de leefbaarheid van de stad als geheel en voor de leefbaarheid binnen de wijken. Er moet aandacht worden besteed aan het parkeren, ruimte voor betaalbare woningen voor diverse doelgroepen, inbreiden en herstructureren (fysiek, sociaal en economisch). Met strategische ingrepen, waarbij de totaalvisie niet uit het oog moet worden verloren, willen wij op sociaal, economisch en fysiek vlak Hoorn ‘toekomstvast’ maken.
Structuurvisie Hoorn 2012
De ruimtelijke vertaling van de Stadsvisie. De structuurvisie geeft voor de Kersenboogerd noord de volgende toekomstige kwaliteiten aan:
vitaliseren tot levendige woonwijk
focus op verbetering centrumgebied Kersenboogerd;
ruimte voor intensieve laagbouw (i.p.v. appartementen);
aantrekkelijke wijk voor alle doelgroepen;
diversiteit en levendig;
goede ontsluiting: spoor en auto;
een brede economie, ondersteunen ondernemers, woon-werken mogelijk maken, functiemenging.
De sociale onderdelen zijn niet benoemd in de structuurvisie.
Voor de Kersenboogerd zuidoost gaat het vooral om het behoud van de bestaande kwaliteiten.
Lange-termijnagenda stadsvernieuwing
In 2013 is gestart met gebiedsgericht werken in de Grote Waal. Op 8 september 2015 heeft de gemeenteraad de lange-termijnagenda
stadsvernieuwing vastgesteld. De raad heeft in oktober 2015 besloten te starten met de wijkaanpak Hoorn Noord /Venenlaankwartier en nader
onderzoek te doen voor de wijken Risdam-Zuid/Nieuwe Steen, Risdam-Noord, Kersenboogerd, Zwaag en Blokker om te kunnen vaststellen in welke
volgorde deze wijken aan te pakken. In mei 2017 heeft het college de raad geïnformeerd om, vanwege de veiligheids- en sociale problematiek, te willen starten met de wijkaanpak Kersenboogerd.
Relatie met de organisatiestrategie en doelstellingen
De organisatievisie van de gemeente Hoorn ’Een levendige stad voor
iedereen’ is uitgewerkt in het programma #Hoorn2020. Eén van de belangrijke pijlers hierin is netwerkend partnerschap. Het is wenselijk om juist met
bewoners, organisaties, instellingen en bedrijven samen te werken en juist vanuit de wijk initiatieven te laten ontstaan; de wijk is tenslotte van hen.
Daarom is in de inventarisatiefase met al deze betrokkenen gekeken naar de bestaande situatie, netwerken en de kansen die zij zien voor de wijk.
Integrale duurzaamheid
Er ligt een verduurzamingsopgave in de bestaande bouw. Bij de huurwoningen is Intermaris hiervoor verantwoordelijk. Ook de sociale
duurzaamheid is belangrijk. Bijvoorbeeld: hoe komen we tot duurzame sociale verbindingen in de wijk en hoe kunnen bewoners duurzaam lekker blijven wonen in hun eigen omgeving?
Waarom een programma
Doel van een programma is om te komen tot een optimale afstemming tussen de verschillende projecten en activiteiten in de wijk. Programmamanagement helpt vervolgens om samenhang tussen projecten en activiteiten te bereiken en samen met partners en bewoners prioriteiten te stellen, zodat projecten effectief worden uitgevoerd en leiden tot het beoogde resultaat. Daarmee komen prioritair vastgestelde en samen beoogde doelen, organisatorische en maatschappelijke verbeteringen dichterbij.
2.3 Ambitie
Het programma Kansen voor de Kersenboogerd zet zich ervoor in dat iedereen fijn en veilig kan wonen, werken en leven in deze wijk. Er zijn volop kansen om de wijk te verbeteren. Bijvoorbeeld op het gebied van veiligheid en zwerfafval. Of het vergroten van het aantal werkende inwoners. Binnen het programma willen we de leefbaarheid en sociale samenhang in delen van de wijk verbeteren. Denk daarbij aan wonen, zorg, ouderen, eenzaamheid, jeugd, scholen en sport. Daarnaast kijkt de gemeente samen met betrokken
organisaties zoals Intermaris, 1.Hoorn, Stichting Netwerk en Werksaam ook naar bijvoorbeeld huurwoningen, werkgelegenheid, winkels en voorzieningen.
Met elkaar willen we de leefbaarheid in de wijk verbeteren.
Prachtig groen park in de Kersenboogerd
Zwerfafval op straat
3.1 Doelen
Het doel van het programma is om de wijk ‘toekomstbestendig’ te maken.
Het strategisch doel van het programma is:
het verbeteren van de kwaliteit van de woon-, werk- en leefomgeving van de wijk Kersenboogerd;
de kwaliteiten van Kersenboogerd noord/centrumgebied zichtbaar te maken en kansen beter te benutten;
de kwaliteiten van Kersenboogerd zuidoost te behouden en waar mogelijk te vergroten en het samenleven te bevorderen.
Dit doen we samen met Intermaris en alle belanghebbenden in de wijk, vooral met de bewoners.
In hoofstuk 4.1 ziet u een overzicht van de thema’s en wat we met de thema’s willen bereiken.
3.2 Strategie en samenhang
Inventarisatie kansen en knelpunten
Met de interne organisatie (vanuit ruimtelijk, economisch en sociaal domein) is er gezamenlijk een SWOT analyse gemaakt. Op basis van wat samen door bewoners en andere belanghebbenden en samenwerkingspartners in deze wijk is ingebracht, is een totaalbeeld voor de gehele wijk ontstaan. Hierbij is juist ingestoken op de kansen die in de wijk worden gezien. We richten ons vooral op het verbeteren van de sociale samenhang en leefbaarheid in delen van de wijk. Fysieke ingrepen sluiten wij niet bij voorbaat uit. Waar kansen liggen kijken wij uiteraard hoe die te benutten zijn.
Tijdens de inventarisatiefase zijn in totaal meer dan 450 punten opgehaald van kansen/problemen die bewoners en betrokkenen zien in de wijk. De wijze waarop we dat hebben gedaan, staat in hoofdtuk 7. De samenvatting op hoofdlijnen die daarvan is opgesteld bestaat uit 11 thema’s met opgaven. Na besluitvorming starten we met de uitvoering van de thema’s. Per thema verwerkt een projectleider alle input in een concrete projectopdracht. Partners en bewoners (d.m.v. klankbordgroepen) worden hierbij uiteraard betrokken.
DIM en MKBA
Voor een goede programmaopbouw is het van belang om een Doelen, Inspanningen en Middelen netwerk (DIM) op te stellen. Hiervoor worden de doelstellingen/opgaven onder de thema’s nader uitgewerkt in een overzicht van inspanningen die nodig zijn om de gestelde doelen te bereiken. Deze worden vervolgens financieel vertaald.
Voor de prioritering van de opgaven van het DIM wordt gewerkt met een multicriteria analyse vanuit het instrument Maatschappelijke Kosten/Baten Analyse (MKBA). We maken per project een MKBA.
We willen komen tot een goede balans tussen enerzijds de ambities en anderzijds de beschikbare middelen en de beschikbare ambtelijke capaciteit.
De eerste fase in dit programma is het realiseren van projecten en activiteiten waar bestaande middelen voor beschikbaar zijn. In de loop van 2019 leggen we projecten aan de raad voor die een grotere inspanning vragen.
Denk dan aan fysieke maatregelen (o.a. herinrichting stationsgebied), grotere verkeerskundige aanpassingen en projecten die mogelijk voortvloeien uit de analyse van Intermaris.
De opgaven worden gedeeld in de organisatie en we werken integraal samen om de beste resultaten te behalen.
De planningen van verkeer, beheer, groen etc. combineren we met de opgaven om te kijken wat het beste op welk moment gerealiseerd kan worden. De opgaven worden voor de uitvoering goed gecommuniceerd met de bewoners, klankbordgroep en overige betrokkenen.
3 Doelen en strategie
4.1 Aanpak
Met een programmateam met inhoudelijk deskundigen vanuit de fysieke, economische en de sociale kant vanuit de gemeente, 1. Hoorn, Intermaris, en Stichting Netwerk zijn de opgaven geprioriteerd op basis van kosten, tijd, dekking, effect, etc. Ook is gekeken naar haalbaarheid. Sommige
ontwikkelingen kunnen we nu nog niet overzien. Sommige opgaven kunnen juist eerder worden uitgevoerd omdat ze zwaarder wegen of minder kosten.
Een aantal projecten/activiteiten wordt al uitgewerkt. Het gaat hier om onderwerpen die al actueel zijn vanaf het begin van het programma of om de zogenaamde ‘quick wins’ die uit de 450 punten zijn gehaald.
Met de uitvoering van de projecten en activiteiten onder de thema’s willen we uiteindelijk de strategische doelstelling bereiken.
Thema’s
De 11 thema’s, op volgorde van prioritering, zijn:
Thema Wat willen we hiermee bereiken
1. Sociaal: denk aan aandacht voor armoede, eenzaamheid en vergrijzing, meer mensen aan het werk helpen, etc.
Versterken van bestaande en opzetten van nieuwe (sociale) netwerken, zodat partners in de wijk elkaar beter vinden en problemen eerder gesignaleerd en aanpakt worden.
2. Overlast/Veiligheid/Handhaving: denk aan het bevorderen van preventieve maatregelen, meer cameratoezicht centrumgebied (tijdelijke camera’s al geplaatst), meer blauw op straat en aandacht voor het aanpakken van overlast van drugs, vernielingen, geluid en hangjongeren.
Toenemen van het gevoel van veiligheid in de wijk.
3. Wonen: denk aan selectieve toewijzing, beter onderhouden tuinen, dichtmaken portieken, vergroenen woningen.
Bij dit thema speelt Intermaris de belangrijkste rol. Zij komen met een Plan van Aanpak voor de wijk.
4. Afval: denk aan meer handhaven van de Een schonere woonomgeving.
Thema Wat willen we hiermee bereiken
regels m.b.t. buitenzetten kliko’s, aanpakken zwerfafval en bijplaatsingen ondergrondse containers (pilot gedragsbeïnvloeding gestart).
5. Herinrichting Stationsgebied: denk aan opknappen, schoner en veiliger maken, meer groen, verbinding met het winkelgebied. De NS speelt hierbij een belangrijke ro.;
Een schoner, veiliger, groener stationsgebied waarbij we de verbinding zoeken met het winkelcentrum.
6. Duurzaam: denk aan zonnepanelen en laadpalen, betere voorlichting
subsidiemogelijkheden.
De gemeente Hoorn wil in 2040 klimaatneutraal zijn.
7. Initiatieven: denk aan het uitvoeren van diverse bewonersinitiatieven (samenwerking Voor Een Mooie Stad VEMS), stimuleren sociale initiatieven en initiatieven op sportgebied, creëren ontmoetingsplekken, toepassen kunst (community art).
Meer betrokkenheid en samenwerking in de wijk (sociale cohesie).
8. Groen: denk aan aanleggen van meer bloemstroken, beter onderhouden van openbaar groen en tuinen, beter benutten parken, bestrijden onkruid. In de uitvoering van de Groenvisie worden de opgaven ook meegenomen;
Een fijne woonomgeving (groen maakt gelukkig)
9. Verkeer/Vervoer: denk aan oplossen onveilige verkeerssituaties, betere parkeeroplossingen, meer snelheidsbeperkingen, aanpakken parkeeroverlast rond station en verkeerd gestalde fietsen.
Een optimale infrastructuur in de wijk.
10. Openbare ruimte algemeen: denk aan verbeteren bestrating, beter onderhouden en meer diversiteit speeltuinen, betere verlichting, aanpakken overlast hondenpoep.
Een schoon-, heel en veilige leefomgevng.
11.Economie: denk aan meer diversiteit in winkelcentrum, stimuleren marktgroei, meer spreiding voorzieningen in de wijk.
Het voorzieningennivo in de wijk optimaliseren.
4 Aanpak en afbakening
Een overzicht van de thema’s met daarin een samenvatting van de 450 genoemde punten staat in Bijlage 1.
Klankbordgroep
Voor de communicatie met de wijk is gekozen voor het instellen van een klankbordgroep. Zij hebben naast een adviesfunctie ook een belangrijke rol als ambassadeur. De thema’s met opgaven zijn besproken, getoetst en geprioriteerd met de klankbordgroep. Zij konden zich goed vinden in het geschetste beeld. Op hoofdlijnen komt het beeld van de klankbordgroep overeen met het beeld uit de organisatie. De thema’s Overlast/Veiligheid/
Handhaving, Verkeer/Vervoer, Sociaal, Herinrichting Stationsgebied en Groen worden op deze volgorde het belangrijkst gevonden.
4.2 Resultaten en inspanningen
Vanuit een integrale aanpak worden de opgaven voor de wijk uitgewerkt in concrete projecten en activiteiten. Dit kan niet allemaal in één keer worden aangepakt. Wij starten in 2019 op basis van prioriteit en beschikbare middelen.
Een aantal projecten en activiteiten is al in 2018 gestart:
sociale kansen voor het centrumgebied:
- cameratoezicht, eerst tijdelijk, hierna permanent;
- pilot ondergrondse afvalcontainers (bijplaatsing afval);
- instellen buurt-/preventieteam in samenwerking met de eigenaar van het winkelcentrum, Deen Supermarkten, voor het vergroten van de (sociale) veiligheid (mogelijke start 2019);
- woonfraudeonderzoek (start 2019).
wijklab op het Aagje Dekenplein (locatie van waaruit programmateam gaat werken);
wijkschouwen (Stadsbeheer fietst periodiek rondje door de wijk met bewoners, waarbij zij de staat van de openbare ruimte bespreken);
interviews t.b.v. Groenvisie (gesprekken met inwoners van Hoorn over het openbaar groen in hun wijk);
netwerkversterking (het verbinden van sociale partners in de wijk);
wijkscan Sport en Bewegen;
aanpak kruising/oversteek Dinkelweg/Maasweg (voorbereiding is gestart);
aantal ‘quick wins’ op het gebied van groen, openbare ruimte en verkeer.
Op grond van de opmerkingen van de bewoners is uitgevoerd wat direct kan worden opgelost en niet veel geld kost. Dit heeft snel effect en maakt het voor bewoners zichtbaar dat hun wijk verbetert. Dit zorgt voor
vertrouwen én bewoners blijven zo ook enthousiast en betrokken.
onderzoek mogelijkheden koppelen data aan observaties: preventief kunnen handelen aan de hand van verzamelde en geanalyseerde informatie op straatniveau, gekoppeld aan de observaties van de professionals die mogelijke problemen in de wijk signaleren;
bewonersinitiatief ‘Groefgroep’ (diverse initiatieven vanuit bewoners Groef, zoals schuttingproject, burendag, hinkelrups, aansluiten op bijenlint).
Deel van klankbordgroep tijdens bijeenkomst maart 2018
Opbouw van het programma in de tijd
Fase Activiteiten Resultaten
Voorbereiding Presentatie ST, directie Programmaopdracht 11/05/17
Instemming
programmaopdracht Collegevoorstel Programma-
opdracht 23/05/17
Instemming
programmaopdracht Brief Raad Lange
termijnagenda
Stadsvernieuwing 05/17
Informeren Raad
Bijeenkomst internen en samenwerkingspartners 26/09/2017
SWOT analyse
Brief raad 08/11/2017 Informeren en uitnodigen Raad bijeenkomsten Externe bijeenkomsten
23 en 27/11/17
Overzicht kansen en problemen bewoners en overige betrokkenen Spreekuren bibliotheek,
ideeënbus, gesprekken, social media etc. 11/18 en 12/18
Overzicht kansen en problemen bewoners en overige betrokkenen Presentatie Stuurgroep
19/12/17
Informeren college en ST
Directievoorstel projectopdracht Sociale Kansen centrumgebied 23/01/18
Instemming projectopdracht
Fietsrondje wijk bewoners, betrokkenen en raad 26/01/18
Beeldvorming Raad kansen en problemen
Bijeenkomst klankbordgroep 12/03/18
Aanvulling/toetsing opgaven onder de thema’s en prioritering
Brief Raad 03/18 Informeren Raad voorlopig resultaat
Presentatie Bewonersoverleg Kersenboogerd (BOK) 14/03/18
Informeren BOK
Fase Activiteiten Resultaten
Bijeenkomst internen en samenwerkingspartners 11/06/18
Prioritering opgaven per thema
Brief Raad 09/18 Informeren (nieuwe) Raad College-/raadsvoorstel 10/18 Instemming college
programmaplan Uitvoering Uitvoering programma 2019-
2022: monitoren uitvoering programma
Voortgangsrapportage programmabewaking THEFD*.
Bijsturen, onderzoeken, nieuwe activiteiten, afronden projecten, nastreven doelen
Afbouw 2022 evaluatie van het
programma en besluitvorming over afbouw of voortzetting 2e vijf jaar
Doelen nagestreefd en geïntegreerd in de
lijnorganisatie. Nieuwe doelen voor de komende vijf jaar
.
4.3 Afbakening
Geografisch
De wijk Kersenboogerd wordt begrensd door de Oostergouw, IJsselweg, Zuiderdracht (exclusief bedrijventerrein Gildenweg) en Provincialeweg.
Inhoudelijk
De inhoudelijke afbakening zijn de doelen, projecten, projectklussen en activiteiten. Niet alles wat zich afspeelt in de wijk valt onder het Programma.
Wel is het belangrijk te weten wat er allemaal speelt. Afstemming tussen alle betrokken partijen is daarom belangrijk.
De Structuurvisie Hoorn, de Veiligheidsambitie 2018, de analyse Hoorn Kersenboogerd/B3W en de geldende (regionale) beleidsvisies worden als richtlijnen genomen.
De samenhangende ontwikkeling van het project “Sociale Kansen voor het centrumgebied Kersenboogerd” maakt onderdeel uit van het Programma Kansen voor de Kersenboogerd.
Er is afstemming met de strategische visie/planning van Intermaris waar het gaat om het volgordelijke handelen en verduurzaming van het vastgoed van Intermaris. Voor het centrumgebied ontwikkelt Intermaris een visie.
Er is afstemming met de programma’s Duurzame Stad, Poort van Hoorn, Grote Waal, Hoorn-Noord/ Venenlaankwartier en Publieke Dienstverlening.
Ervaringen uit de innovatie- en transformatie-agenda sociaal domein worden meegenomen.
5.1 Sturing en effecten
Naast het sturen op de inhoud van het programma is het besturen van het programma het tweede kernproces van het programma. Hiervoor wordt een sturingsplan opgesteld en wordt de voortgang bewaakt. Deze planning en control is gericht op kenmerkende besturingscriteria: tempo, haalbaarheid, efficiëntie, flexibiliteit en doelgerichtheid (THEFD). Veranderingen moeten op het juiste moment (tempo), gegeven de bestaande mogelijkheden
(haalbaarheid), tegen de laagste kosten en hoogst mogelijke opbrengsten (efficiency), rekening houdend met veranderende omstandigheden (flexibel) effectief (doelgericht) doorgevoerd worden.
Bij de uitvoering van het programma zal het soms noodzakelijk zijn om het programma op onderdelen bij te sturen, te stoppen of juist onderdelen toe te voegen. Een jaarlijkse terug- en vooruitblik zijn nodig om goed te kunnen schakelen binnen het programma en uiteindelijk tot de beste effecten te komen voor de wijk.
Om het effect van de opgaven te kunnen bepalen worden de opgaven verder uitgewerkt. Op basis van een nulmeting kan in de loop van het programma een effectmeting worden gedaan.
Programmaeffecten:
ontstaan van blijvende (sociale) netwerken door inzetten van eigen kracht vanuit de wijk;
toenemen van de zelfredzaamheid van bewoners en vergroting van de eigen verantwoordelijkheid; bewoners weten goed waar zij zich voor ondersteuning toe kunnen wenden;
toenemen van de betrokkenheid en ‘trots’ op de eigen wijk;
verbeteren van de onderlinge samenwerking tussen woningcorporatie, scholen, verenigingen, bewoners en bedrijven en hierdoor de samenhang op diverse terreinen;
toenemen van het gevoel van samen leven en veiligheid in de wijk;
toenemen van het aantal initiatieven in de wijk en de betrokkenheid van meer mensen bij deze initiatieven;
toewerken naar een meer gemêleerde bewonerssamenstelling in de wijk;
een samenleving waar iedereen kan meedoen en waar iedereen deel van uitmaakt (inclusieve samenleving);
herkenbaarheid: één aanspreekpunt voor ontwikkelingen in de wijk;
verbeteren inrichting openbare ruimte;
ervaren van lagere woonlasten en meer comfort in woningen in de koop- en huursector door uitgevoerde energiemaatregelen;
ervaren van meer comfort en veiligheid in de woning door genomen maatregelen van langer zelfstandig wonen;
afstemmen en zorgen voor samenhang tussen de projecten en activiteiten;
efficiënter werken (werk met werk maken);
inzetten van een duidelijk platform in de wijk.
Het is ook de inzet van het programma om als organisatie veel meer in gesprek te gaan met de bewoners en overige betrokkenen bij de start van een project of activiteit. Initiatief en kracht van bewoners en overige betrokkenen willen we veel meer benutten. Dit komt terug in de terug- en vooruitblikken van het programma.
Bijeenkomsten voor bewoners en betrokkenen november 2017
5 Besturing
Voor de projecten uit het programmaplan worden projectplannen geschreven, waarna bij uitvoering gestuurd wordt op Geld, Risico, Organisatie, Tijd, Informatie, Communicatie en Kwaliteit (GROTICK).
5.2 Management van risico’s
Elke activiteit of nieuwe keuze brengt in meer of mindere mate risico’s met zich mee. Door de risico’s inzichtelijk te maken kunnen deze in de besturing van het programma worden meegenomen. Hiermee worden de kansen op risico’s of de gevolgen van de risico’s verkleind.
De risico’s van het programma hebben te maken met de economische situatie, klimaat en ecologie, wet- en regelgeving, politiek/bestuur,
maatschappij, technologie en samenwerking met partners en de gebruikers van de wijk. In dit programma zijn de volgende risico’s gedefinieerd:
Risico Gevolg
Onvoldoende financiële middelen om de projecten/activiteiten vorm te geven
Heroverwegen en zo nodig vragen om extra financiële middelen (vroegtijdig MKBA opstellen).
Geloofwaardigheid in de wijk daalt.*
Er is onvoldoende menskracht om projecten/activiteiten uit te voeren en onvoldoende prioriteit voor het programma
Heroverwegen en zo nodig vragen om extra financiële middelen voor externe capaciteit
Onderzoeksresultaten/analyses leiden tot onverwachte of extra opgaven
Heroverwegen
Niet bereiken van de gewenste resultaten Teleurstelling en vermindering van vertrouwen
Wijziging wet- en regelgeving Teleurstelling en vermindering van vertrouwen
Participatie door gebruikers van de wijk minder dan verwacht
Bijstellen verwachtingen
Onvoldoende communicatie met de wijk Vermindering vertrouwen Onvoldoende afstemming tussen
programmaorganisatie en lijnorganisatie,
Wegvallen van effect van de inspanningen
Risico Gevolg
projectresultaten worden onvoldoende door de lijnorganisatie opgepakt Traject centrumgebied sluit niet aan op het traject van Intermaris cq gemeente heeft andere doelen en prioriteiten
Zoeken afstemming met projectleider Intermaris
Wijklab trekt onvoldoende bezoekers Heroverwegen
5.3 Management van informatie
Voor het programma maken we gebruik van het zaaksysteem. Hier worden de hoofddocumenten verzameld en voor de organisatie beschikbaar gesteld.
Op de websites van de gemeente en Intermaris is informatie beschikbaar voor de bewoners en overige betrokkenen. Hier wordt in de communicatie met de wijk naar verwezen.
5.4 Management van kwaliteit en borging
Randvoorwaarden
De wijk kent verschillende functies (wonen, werken, winkelen etc.). Hierdoor zijn er veel belanghebbenden. Randvoorwaarde is dat belangrijke
belanghebbenden in de wijk bereid zijn om mee te werken en ook invulling te geven aan het programma.
Intermaris is een belangrijke partij in het geheel, gelet op de (sociale) problematiek in het centrumgebied. Een goede samenwerking is van essentieel belang om tot een goed eindresultaat te komen. Samenwerking waarin beide partijen hun rol scherp houden, maar samen streven naar een maximalisatie van de opbrengst in maatschappelijk opzicht.
De interne capaciteit staat onder druk. Randvoorwaarde is dat de benodigde capaciteit in voldoende mate (kwantiteit en kwaliteit) beschikbaar is.
Er is voldoende draagvlak nodig (in- en extern) om de wijk vanuit een integrale aanpak toekomst-vast te maken.
Er moeten voldoende financiële middelen beschikbaar zijn om concrete projecten en activiteiten te kunnen uitvoeren.
5.5 Financiën
In de Kadernota 2018 is het Programma Kansen voor de Kersenboogerd niet opgenomen als ruimtevrager omdat de Kadernota beleidsarm moest zijn. De ruimtevrager zou wel worden meegenomen in de voorbereiding op de Begroting 2019. In de Begroting 2019 was echter geen ruimte voor een uitvoeringskrediet voor het programma Kansen voor de Kersenboogerd. Het is noodzakelijk om zo snel mogelijk in de wijk aan de gang te gaan en er moeten daarom keuzes gemaakt worden.
Het doel is zoveel mogelijk gebruik te maken van bestaande budgetten van al onze samenwerkingspartners. In de wijk gaat veel geld om. Geldstromen kunnen met elkaar verbonden worden, bijvoorbeeld: beheer- en
onderhoudsgelden, budget Wijkzaken en subsidies. Budgetten kunnen effectiever worden ingezet. Op deze manier is het budget dat aangevraagd wordt mogelijk toereikend voor 2019. In de Kadernota 2019 vraagt de
ambtelijke organisatie aan het college om alsnog een bedrag op te nemen als ruimtevrager. Op dat moment is er ook een beeld van de grotere
inspanningen en de kosten hiervan.
Vanuit het Leefbaarheidsfonds is een bedrag van € 150.000 gereserveerd voor het programma Kersenboogerd. Dit betreft geld dat nog in kas zat van vóór 2015. Intermaris is akkoord met de onttrekking. Dit geld kan alleen gebruikt worden voor gezamenlijke projecten/activiteiten in de Kersenboogerd (centrumgebied).
In de Kadernota 2017 is er voor 2018 en 2019 een bedrag van 40.000 opgenomen met als dekking het wijkbudget. Dit gebruiken we voor communicatie, participatie en ‘quick-wins’.
In 2014 is er bij de start van het college een bedrag geraamd voor leefbare wijken/herstructurering van € 450.000 per jaar met de mogelijkheid deze in te zetten voor de dekking van kapitaallasten. Besloten is hiervan structureel
€ 100.000 in te zetten voor de uitvoering van het bomenbeheerplan.
Vervolgens is een bedrag opzij gezet voor de dekking van de ontwikkelkosten en een vaarduiker voor de Siriusstraat in de Grote Waal. Daarna is een
bedrag bestemd voor de dekking van de uitvoering van het Programma Hoorn-Noord/Venenlaankwartier (ca. € 4,1 miljoen).
In de investeringsagenda is voor de komende jaren daarom nog een vrij te besteden bedrag, te weten: 2018: € 46.000; 2019: € 109.000; 2020: € 87.000;
2021: € 84.000; 2022: € 15.000; totaal: € 341.000.
Hieronder volgt een overzicht van alle te besteden budgetten:
2018 2019 2020 2021 2022
Leefbaarheidsfonds 150.000
Ruimtevragers tlv AR 40.000 40.000 Resultaatbestemming
2017 wijkbudget
30.000
Investeringsagenda leefbare wijken/
herstructurering
46.000 109.000 87.000 84.000 15.000
Totaal 266.000 149.000 87.000 84.000 15.000
Bij de jaarrekening 2018 zullen de restant-budgetten 2018 als
resultaatbestemmingen voor 2019 aangemeld worden. Het budget ad
€ 150.000 Leefbaarheidsfonds kan als neutrale bestemmingsreserve overgezet worden naar 2019, omdat hier een inkomst van Intermaris tegenover staat.
In de bij dit besluit behorende begrotingswijziging wordt voorgesteld de ruimtevrager 2019 van € 40.000 vrij te geven (€ 40.000 2018 is al bij een eerder besluit vrijgegeven) en conform de meerjarenreeks € 341.000 ten laste te brengen van de post Leefbare wijken/herstructurering 2018-2022
(investeringsagenda).
Het beleidsveld sociaal domein en het Programma worden op elkaar afgestemd, zodat beleid én wat in het programma naar voren komt, leidt tot een gerichte uitvoering in de wijk. Het programma wordt integraal benaderd en samen met de wijk opgesteld en uitgevoerd.
6.1 Organisatie
Voor de interne organisatie maken we gebruik van de leidraad programma-/
projectmatig werken 2016.
We werken met de in de wijk bestaande organisaties, versterken bestaande netwerken en zetten nieuwe netwerken op.
We zetten zo breed mogelijk in op bewonersparticipatie door bewoners te betrekken vanaf de voorbereiding van de activiteiten en projecten. Er is ruimte voor particuliere initiatieven en stimulering hiervan in brede zin. We willen de energie en de kracht van de wijk waar mogelijk ondersteunen. We willen het talent en de kracht van de bewoners zoveel mogelijk benutten en laten zien dat de wijk van hen is. Per project of activiteit wordt van tevoren aangegeven op welke manier de bewoners en/of overige betrokkenen worden betrokken.
Bewonersparticipatie pakken we zoveel mogelijk gezamenlijk op. Vertrouwen opbouwen bij de bewoners van vooral het deel noord/centrumgebied is belangrijk. Daarom is het belangrijk te kiezen voor een aanpak voor de duur van een langere periode.
Het team Projectmanagement zorgt voor de inrichting en uitvoering van het Programma en de faciliteiten. Het is de paraplu waaronder de diverse projecten en activiteiten een eigen organisatiestructuur hebben. Voor de projecten maakt de projectleider een projectopdracht en de directie stelt deze vast.
Het programma functioneert onder een programmamanager. Daarnaast functioneren de onderliggende projecten onder een projectleider die het project uitvoert en het proces bewaakt. De programmamanager zorgt ervoor dat het programma wordt uitgevoerd en is opdrachtgever voor het wijkteam.
De programmamanager is de ‘rechterhand’ van de bestuurlijk en ambtelijk opdrachtgever en bestuurt het programma. De programmamanager geeft het programma vorm, inspireert, motiveert en adviseert lijnmanagers en bewaakt
de voortgang van het programma en de samenhang tussen de verschillende projecten en lijnactiviteiten. De programmamanager rapporteert rechtstreeks aan de opdrachtgevers. De programmamanager wordt ondersteund door een programma-assistent.
6.2 Overlegvormen
Bestuurlijk programmaoverleg Samenstelling:
Wethouder Kholoud al Mobayed (bestuurlijk opdrachtgever/wijkwethouder), concernmanager Peter Entius (ambtelijk opdrachtgever), Brigit Ellens
(programmamanager), Yvonne Gooyers (programma-assistent). Indien in een project iets speelt wat bestuurlijk besproken moet worden, sluit de betreffende projectleider aan.
Taken:
afstemming tussen de projecten en activiteiten (uitvoering, monitoring, sturing en voortgang van het programma);
het bewaken van de doelen, belangen van de betrokken partijen, risico’s, kwaliteit, samenhang tussen de projecten en lijnactiviteiten, effectiviteit van de organisatie.
Vergaderfrequentie: 1 x per 4-6 weken Ambtelijk programmaoverleg Samenstelling:
Concernmanager Peter Entius (ambtelijk opdrachtgever), Brigit Ellens
(programmamanager), Yvonne Gooyers (programma-assistent). Indien in een project iets speelt wat ambtelijk besproken moet worden, sluit de betreffende projectleider aan.
Taken:
voorbereiden bestuurlijk overleg;
afstemming tussen de projecten en activiteiten (uitvoering, monitoring, sturing en voortgang van het programma);
het bewaken van de doelen, belangen van de betrokken partijen, risico’s, kwaliteit, samenhang tussen de projecten en lijnactiviteiten, effectiviteit van de organisatie.
Vergaderfrequentie: 1 x per 4-6 weken.
6 Organisatie en besluitvorming
Programmaoverleg Samenstelling:
Brigit Ellens (programmamanager en ambtelijk opdrachtgever projecten), Yvonne Gooyers (programma-assistent), projectleiders van de projecten, communicatieadviseur, zo nodig uit te breiden met externen.
Taken:
start, voortgang en uitvoering van de in het programmaplan opgenomen projecten en activiteiten;
uitvoering van de communicatie en participatie (intern en met de wijk) Vergaderfrequentie: 1 x per 4 weken.
Facilitaire zaken
We richten een ‘wijklab’ in voor de duur van één jaar in het winkelcentrum op het Aagje Dekenplein. Een laagdrempelige ruimte waar bewoners en overige betrokkenen ons goed weten te vinden. Niet alleen is het programmateam hier aanwezig, maar ook de wijkagenten, handhavers, leefbaarheidsconsulent Intermaris, etc. Bij succes verlengen wij deze periode.
Programma Kansen voor de Kersenboogerd
Ambtelijk programmaoverleg
Programma- assistent Programma-
manager Ambtelijk
opdrachtgever Bestuurlijk programmaoverleg
Projectleiders Bestuurlijk
opdrachtgever
Programmaoverleg
7.1 Proces tot aan besluitvorming programmaplan
Om een goed beeld te krijgen van de kansen voor de Kersenboogerd betrekt de gemeente diverse interne en externe partijen.
Intern
Alle afdelingen die raakvlakken hebben met het programma zijn betrokken.
Daarbij zijn ook partners uitgenodigd zoals onder andere Intermaris, 1.Hoorn, politie, Werksaam. In de overleggen zorgden we voor onderlinge afstemming en communicatie. Collega’s en partners hielpen mee met het benoemen en in een later stadium het prioriteren van de thema’s. De collega’s worden ook na het vaststellen van het programma-/uitvoeringsplan zowel bij het programma als bij de projecten die vallen onder het programma betrokken. Daarnaast is het programmateam ook intern betrokken bij projecten die zich binnen de Kersenboogerd afspelen zoals de bijplaatsing van afval of de herinrichting van straten.
Extern
Er is aandacht voor georganiseerde bewonersgroepen: bijvoorbeeld vaste overlegorganen, scholen, ondernemers, verenigingen, de diverse
nationaliteiten etc. Om te komen tot een programma-/uitvoeringsplan hebben we informatie in de wijk opgehaald.
Dit is gedaan in de vorm van:
bijeenkomsten voor bewoners en alle betrokkenen, raad en interne organisatie;
een ideeënbus;
gesprekken met diverse partners uit de wijk zoals scholen,
samenwerkingspartners (o.a. St. Netwerk, 1.Hoorn en Intermaris), NS, Werksaam, bewoners overleg Kersenboogerd (BOK), sleutelfiguren, ondernemers, politie, gezondheidscentrum, vrijwilligers, etc.;
spreekuren in de bibliotheek (laagdrempelig);
fietstocht met bewoners en raad;
social media waaronder een Facebookpagina voor de Kersenboogerd die i.s.m. de gemeente door de inwoners wordt gevuld;
terugkoppeling van de opbrengsten aan de klankbordgroep: wij vroegen hen of zij het beeld herkennen en of er aanvullingen nodig zijn;
wijkkranten huis-aan-huis verspreid onder alle inwoners;
Burendag de Groef: samenwerking tussen Intermaris, bewoners en gemeente
In de inventarisatiefase hebben wij in totaal meer dan 450 punten
doorgekregen van kansen/problemen die bewoners en betrokkenen zien in de wijk. De samenvatting op hoofdlijnen die daarvan is opgesteld bevat 11 thema’s.
Deze thema’s zijn besproken met de klankbordgroep. Zij konden zich goed vinden in het geschetste beeld. Ook komt het beeld van de bewoners en betrokkenen op hoofdlijnen overeen met het beeld uit de sterkte/zwakte analyse.
7 Participatie, samenwerking en
communicatie
Intermaris
Speciale aandacht is er voor de samenwerking met Intermaris. Samen met hen kijken we welke kansen er liggen in het centrumgebied. Zowel het sociale- als het fysieke vlak worden onder de loep genomen. Er vindt een gestructureerd overleg plaats.
7.2 Proces na besluitvorming
Uitgangspunt is dat we samen met de inwoners, ondernemers en andere stakeholders de wijk verbeteren. Intermaris vormt daarbij een belangrijke samenwerkingspartij.
Van de bewoners vragen we een actieve rol. Dat doen we door bewoners en professionals met elkaar te verbinden. Hiervoor kunnen we ook e-tools inzetten zoals een landelijk platform voor de buurt waarop bewoners en professionals elkaar vinden en samen werken aan de stad. Via een dergelijke tool maken zij samen zichtbaar wat er allemaal gebeurt in hun buurt. Veel kansen liggen letterlijk om de hoek: kansen op samenwerking, op hulp, of misschien wel op werk. De 'participatiesamenleving' kan zo concreet vorm krijgen.
Intern
Alle afdelingen en samenwerkende partners blijven bij het Programma en de daaruit voortvloeiende projecten betrokken. Per kwartaal kunnen alle collega’s aanschuiven om bij te praten over de laatste ontwikkelingen. Daarnaast worden projecten die in de Kersenboogerd spelen onderling afgestemd.
Extern
Na besluitvorming licht het programmateam het programmaplan toe aan de klankbordgroep en het Bewoners Overleg Kersenboogerd (BOK) en staat het op de website van de gemeente Hoorn. Er wordt een digitale nieuwsbrief gestuurd aan betrokkenen die zich hiervoor hebben ingeschreven. Ook wordt de pers geïnformeerd over de plannen en zoeken we daarbij naar een lokale samenwerking om de plannen voor langere tijd op een structurele manier onder de aandacht te houden.
Uitgangspunt in de communicatie is om inwoners en andere stakeholders te verbinden en enthousiasmeren. Daarom speelt participatie een belangrijke rol bij de projecten die voortvloeien uit het programma.
Intermaris
Met Intermaris wordt nauw samengewerkt in het centrumgebied zowel op het fysieke als sociale gebied.
Klankbordgroep
Voor de communicatie met de wijk is gekozen voor het instellen van een klankbordgroep. Zij hebben naast een adviesfunctie ook een belangrijke rol als ambassadeur. Per buurt hebben we zo een aanspreekpunt en kunnen we aan de leden vragen om ook andere buurtgenoten rondom bepaalde
onderwerpen of projecten te mobiliseren.
Wijklab
Het programmateam gaat vanaf 2019 eventueel samen met partners op een herkenbare plek in de wijk zitten. Doordat het programmateam laagdrempelig is te bereiken, blijft het gesprek met de wijk op gang.
Wijkkrant
Periodiek verspreiden we een nieuwsbrief, waarin inwoners en stakeholders op de hoogte worden gehouden van de projecten en activiteiten in de wijk.
Social media
Via de Facebookpagina Hoorn Kersenboogerd delen inwoners, instellingen, bedrijven en andere belanghebbenden nieuws dat relevant is voor inwoners in de Kersenboogerd.
Op de volgende pagina’s vindt u een overzicht van de mogelijke opgaven voor het programma Kansen voor de Kersenboogerd. Deze opgaven zijn
geformuleerd op basis van wat bewoners en betrokkenen hebben gezegd.
Na vaststelling van het programmaplan wordt per thema een projectleider aangesteld. Deze projectleider onderzoekt binnen het betreffende thema welke van de gewenste opgaven uitgevoerd kunnen worden en wat hiervoor nodig is. Per project wordt daavoor een Maatschappelijke Kosten/Baten Analyse (MKBA) gedaan.
Bijlage 1: Mogelijke opgaven op
basis van input
Aanpakken overlast van drugs/vuurwerk/
vernielingen/geluid
Aanpakken overlast van hangjongeren
Bevorderen preventieve maatregelen (oog/oor, buurt WhatsApp)
Realiseren infopunt/politiepost
Meer (camera)toezicht in centrumgebied
Meer handhaving vooral in centrumgebied
Aanpakken overlast van fietsers/scooters op winkelplein
Aanpakken te hard rijden
Meer blauw op straat
Meer mensen aan het werk helpen (verbinden werklozen/verstandelijk beperkten etc. aan ondernemers, bv. Happy tosti concept)
Meer aandacht voor eenzaamheid/vergrijzing
Versterken sociale netwerken
Meer aandacht voor armoede
Meer betrekken bewoners met migratie achtergrond
Meer aandacht voor GGZ patiënten
Breder inzetten vrijwilligers
Meer betrekken overlast gevende jongeren (scholing aanbieden etc.)
Meer gebruik maken van scholen (signaalfunctie, ontmoetingsplek, speelplek, naschoolse
activiteiten, huiswerkactiviteiten)
Aanpak voordeur problematiek
Sociaal
Verkeer/
vervoer
Afval/
containers
Overlast Veiligheid Handhaving
MOGELIJKE OPGAVEN KANSEN VOOR DE KERSENBOOGERD
OP BASIS VAN WAT BEWONERS EN OVERIGE BETROKKENEN HEBBEN GEZEGD
Opknappen stationsgebied (schoner/groener)
Veilig maken stationsgebied
Invulling zoeken voor stationsgebouw
Verbinden station met winkelcentrum
Meer toezicht/bemensing op het station
Beter toegankelijk maken station voor minder validen
Meer handhaven binnenhalen kliko’s
Aanpakken bijplaatsingen bij ondergrondse containers
Aanpakken zwerfafval op straat
Sneller ophalen gedumpt afval
Plaatsen meer/grotere afvalbakken op straat
Oplossen diverse problemen met HVC
Aanpassen diverse onveilige verkeers- situaties (o.a. rondom winkelcentrum, Spaarneweg/Maasweg, versmalling Grevelingenweg, Dinkelweg/Maasweg, Hunzeweg)
Aanpak rondom stallen van fietsen (aanbod fietsenstallingen, verkeerd stallen van fietsen)
Aanleggen snelheid beperkende maatregelen (o.a. drempels in woonwijken)
Aanpakken parkeeroverlast rondom station
Verbeteren aantal en formaat parkeervakken
Herinrichting
Stationsgebied
Openbare ruimte algemeen
Groen
Wonen = opgave Intermaris
Economie
Duurzaamheid
Initiatieven
Vergroten diversiteit in winkelcentrum
Realiseren kiosk op binnenplein winkelcentrum
Stimuleren marktgroei/diversiteit
Spreiden voorzieningen/winkels over de wijk
Invulling geven aan voormalig Aldi pand
Beter onderhouden openbaar groen
Beter bestrijden onkruid
Aanleggen meer bloemstroken / bijenlint
Beter onderhouden van tuinen
Beter benutten parken
Vergroening stenige woonomgeving
Aanpakken belemmering zonlicht en verlichting van lantaarnpalen door bomen
Aanpakken overlast hondenpoep
Beter benutten binnenpleinen
Aanleggen meer hondenuitlaatvelden
Verbeteren klinkerbestrating weg/stoep
Beter onderhouden speeltuinen
Verbeteren verlichting
Verbeteren onderhoud aan gebouwen
Aanpakken wateroverlast
Meer diversiteit in speeltuinen
Plaatsen van meer straatnaambordjes (ipv alleen huisnummers)
Verplaatsen onlogisch geplaatste lantaarnpalen
Beter toegankelijk maken openbare ruimte (rolstoel/scootmobiel)
Plaatsen meer zonnepanelen op woningen
Plaatsen meer laadpalen op parkeerterrein winkelcentrum
Plaatsen meer zonnepanelen op overheids- gebouwen
Beter voorlichten vanuit gemeente over subsidiemogelijkheden, aanbod duurzaamheidspakketten.
Stimuleren sociale initiatieven (o.a. samen koken, lezen jong en oud verbinden)
Uitvoeren van diverse bewonersinitiatieven
Creëren ontmoetingsplekken
Stimuleren adoptiegroen
Beter benutten gebouw/functie van een vereniging
Mogelijk maken initiatieven op sportgebied (2e Cruyff Court, pannakooi, sporten in parken, sportschool
Toepassen kunst
Ruimte bieden voor talent (muziekstudio)
Plaatsen plattegronden in wijk (straten, AED)
MOGELIJKE OPGAVEN KANSEN VOOR DE KERSENBOOGERD
OP BASIS VAN WAT BEWONERS EN OVERIGE BETROKKENEN HEBBEN GEZEGD
Om goed beeld te krijgen van de kansen voor de Kersenboogerd betrekt de gemeente de inwoners, betrokken partijen, de raad en de interne organisatie bij het participatieproject. Er is daarbij aandacht voor georganiseerde
bewonersgroepen: bijvoorbeeld vaste overlegorganen, scholen, ondernemers, verenigingen, de diverse nationaliteiten etc. maar ook voor de interne
organisatie en projecten die zich binnen de Kersenboogerd afspelen, zoals de bijplaatsingen van afval of de herinrichting van straten.
Basisbehoefte van het participatietraject
Dit is de basisbelofte die ten grondslag ligt aan de participatie. Dit is de kernboodschap achter de communicatie:
“Het programma Kansen voor de Kersenboogerd zet zich ervoor in dat iedereen zonder problemen, fijn en veilig kan wonen, werken en leven in deze wijk. Helaas geldt dat nu nog niet voor iedereen in de Kersenboogerd. Daar zijn volop kansen om de wijk te verbeteren. Bijvoorbeeld op het gebied van veiligheid en zwerfafval. Of het vergroten van het aantal werkende inwoners.
Binnen het programma willen we de leefbaarheid en sociale samenhang in delen van de wijk verbeteren. Denk daarbij aan wonen, zorg, ouderen, eenzaamheid, jeugd, scholen en sport. Daarnaast kijkt de gemeente samen met betrokken organisaties zoals Intermaris, 1.Hoorn, Stichting Netwerk en Werksaam ook naar bijvoorbeeld huurwoningen, werkgelegenheid, winkels en voorzieningen. Met elkaar willen we de leefbaarheid in de wijk verbeteren.”
Programma en participatie
Het participatieproces voor het programma Kansen voor de Kersenboogerd bestaat grofweg uit drie fasen:
1. Inventarisatie: stakeholdersanalyse, ophalen van de kansen en prioriteren van de thema’s;
2. Opgave: opstellen programma- en uitvoeringsplan;
3. Uitrol: diverse acties en projecten.
Fase 1: Inventarisatie
We hebben vanaf november 2017 samen met de bewoners, betrokken partijen en de raad een analyse gemaakt van de wijk.
Participatievormen die o.a. zijn toegepast zijn:
bewonersbijeenkomsten op 23 en 27 november 2017 (alle bewoners uit de wijk hebben huis-aan-huis een uitnodiging ontvangen met een korte toelichting op het programma);
spreekuren in de bibliotheek (twee dagdelen in de week in november en december 2017);
fietstocht met bewoners en de raad op 26 januari 2017;
gesprekken met diverse partners uit de wijk zoals scholen, samenwerkingspartners, NS en Werksaam;
terugkoppeling van de opbrengsten aan de klankbordgroep. Wij vroegen hen of zij het beeld herkennen en of er aanvullingen nodig zijn.
Opbrengst
De bewonersavonden waren zeer goed bezocht en ook in de bibliotheek hebben we mensen uitgebreid kunnen spreken. Alle reacties hebben wij verwerkt in een overzicht. Dit overzicht bevat zo’n 450 punten, die wij hebben ondergebracht in elf thema’s:
Openbare ruimte algemeen
Verkeer/vervoer
Groen
Afval/containers
Overlast/veiligheid/handhaving
Herinrichting stationsgebied
Sociaal
Initiatieven
Woningen
Duurzaamheid
Economie
Bijlage 2: Participatieplan
1. Inventarisatie nov ‘17 – mrt ‘18
3. Uitrol 2019 - 2022 2. Opgave
apr ‘18 – dec ‘18
Deze thema’s vormen de rode draad van wat er speelt in de wijk. Dit komt ook overeen met het beeld wat onze interne organisatie en de klankbordgroep hebben.
Quick wins
Daar waar quick wins in de openbare ruimte mogelijk zijn hebben we de vraag direct in de organisatie uitgezet. Dit zorgt voor vertrouwen dat er werkelijk wat gebeurt én bewoners blijven zo ook enthousiast en betrokken.
Rol participatie
Bewoners en betrokkenen hebben tijdens de inventarisatiefase problemen en oplossingen aangedragen die een rol krijgen in dit plan. Dat betekent voor de Kersenboogerd dat bewoners worden geraadpleegd over een richting waarin de wijk zich zou moeten/kunnen ontwikkelen; met andere woorden over de gewenste ontwikkelrichting. Maar het is niet zo dat zij op basis van ‘meeste stemmen gelden’ kunnen beslissen. Ook de gemeente, de raad en partners hebben daarin belangen en ambities. Ook deze partijen worden betrokken bij het participatietraject.
We willen ook ingaan op het perspectief van de bewoners. Dat betekent dat bewoners óók aan de voorkant van het proces een rol hebben, namelijk die van ervaringsdeskundige.
Fase 2: opgave opstellen programma-/uitvoeringsplan
Gemeente Hoorn formuleert de opgaven/uitdagingen op basis van de input die tijdens de inventarisatiefase zijn opgehaald. De gemeente formuleert, op sommige punten in overleg met Intermaris, een programma-/uitvoeringsplan.
In het programma-/uitvoeringsplan wordt gekeken naar de input die is opgehaald tijdens het participatietraject, ontwikkelingen in de wijk, ambities van de gemeente en de raad maar ook van partners zoals Intermaris, 1.Hoorn, NS, scholen, buurtverenigingen etc.
De activiteiten die zijn benoemd worden geprioriteerd en geanalyseerd.
Het programmateam wordt daarbij betrokken. Uiteindelijk leidt dit tot een opzet van het programma-/uitvoeringsplan. Uit het programma-
/uitvoeringsplan vloeien diverse projecten voort waarin ook weer ruimte is voor bewoners en betrokkenen.
Het programma-/uitvoeringsplan wordt in december 2018 voorgelegd aan de raad ter vaststelling waarna de uitvoering van start kan gaan.
Fase 3: uitrol projecten
Uit het programma rolt een aantal projecten en activiteiten die betrekking hebben op de verbetering van de Kersenboogerd. Inwoners en andere partijen worden per project betrokken bij het Plan van Aanpak en de uitrol van alle losse projecten die onder het programma vallen. Er kunnen dan ook per project nieuwe klankbordgroepen worden samengesteld.
De leden van de klankbordgroep die actief zijn voor het programma, kunnen een ambassadeursfunctie krijgen. Voor de ambassadeurs kan een apart programma worden opgesteld waardoor zij altijd op de hoogte zijn van de ontwikkelingen in de wijk en zij in staat zijn om bewoners te enthousiasmeren voor het plan en waar mogelijk voor deelname.
Het BOK (bewonersoverleg Kersenboogerd) wordt daarbij ook als ambassadeur ingezet.
De rol van de raad in het participatieproces zal nader worden ingevuld.
Onderzoeksgegevens
Om tot juiste oplossingen te komen, helpt het om over de juiste statistieken te beschikken. Uit onderzoek en ervaring zijn veel cijfers en kengetallen bekend die een beeld van de ‘staat van de wijk’ opleveren. Wat ontbreekt, is op buurtniveau een analyse. Omdat de buurten in de Kersenboogerd anders van aard zijn, verkleuren de gegevens. We willen daarom een aantal onderwerpen nader onderzoeken. Hiervoor gaan we de onderzoeksvragen opstellen.
Rollen
Gedurende de totstandkoming bij het plan van aanpak hebben gemeente en bewoners verschillende rollen:
Fase Rol gemeente Rol bewoners Niveau participatie
Inventarisatie (Door)vragen, luisteren
Vertellen, uitleggen
Raadplegen Opgave
opstellen
Analyseren, samenvatten, terugkoppelen
Toetsen, verduidelijken
Adviseren
Uitrol Vertalen, voorleggen, reageren stimuleren, faciliteren, luisteren, reageren
Voorkeur uitspreken en uitleggen Vertellen, deelnemen
Raadplegen/adviseren
Bijlage 3: Stakeholdersanalyse
Gemeente Hoorn Nieuwe Steen 1 Postbus 603 1620 AR Hoorn T 0229 25 22 00 www.hoorn.nl