Cover Page
The handle http://hdl.handle.net/1887/66321 holds various files of this Leiden University
dissertation.
Author: Daalder, E.S.
Title: De rechtspraakverzamelingen van Julius Paulus : recht en rechtvaardigheid in de
rechterlijke uitspraken van keizer Septimius Severus
Issue Date: 2018-10-23
A
F.F. Abbott & A.C. Johnson, Municipal Administration in the Roman Empire, 2 delen, Princeton:
Princeton University Press 1926. (Abbott & Johnson, Municipal administration I & II) E. Albertario, Dell’ “actio subsidiaria” concessa al minore contro i magistrati, Pavia: Mattei 1912.
G. Alföldy, ‘Septimius Severus und der Senat’ BJ 168 (1968), 112-160. (Alföldy, ‘Senat’) G. Alföldy, Fasti Hispanienses, Wiesbaden: Franz Steiner 1969 (Alföldy, Fasti)
W.S. Allen, Vox latina. A guide to the pronunciation of classical Latin, Cambridge etc.: Cambridge University Press 1978.
M. Alpers, Das nachrepublikanische Finanzsystem. Fiscus und fisci in der frühen Kaiserzeit, Berlijn etc.: De Gruyter 1995. (Alpers, Finanzsystem)
F. Amarelli, Consilia principum, Napels: Jovene 1983. (Amarelli, Consilia)
C. Ando, Imperial ideology and provincial loyalty in the Roman Empire, Berkeley etc.: University of California Press 2000. (Ando, Imperial ideology)
C. Ando, Imperial Rome AD 193 to 284: the critical century. Edinburgh: Edinburgh University Press 2012. (Ando, Critical century)
C. Ando, ‘Exemplum, analogy, and precedent in Roman law’ in: M. Lowrie & S. Lüdemann (ed.), Between exemplarity and singularity: literature, philosophy, law, Londen etc.: Routledge 2015, 111-122
J. J. Andreau, La vie financière dans le monde romain: les métiers de manieurs d’argent, Rome: École Française de Rome 1987.
F. De Angelis, ‘The emperor’s justice and its spaces in Rome and Italy’ in: idem, Spaces of justice in the Roman world, Leiden etc.: Brill 2010, 127-159. (De Angelis, ‘Emperor’s justice’) J.A. Ankum & A.S. Hartkamp, Romeinsrechtelijk handwoordenboek, Zwolle: Tjeenk Willink 1973.
J.A. Ankum, ‘Furtum pignoris und furtum fiduciae im klassischen römischen Recht (I) & (II)’
RIDA 26 (1979), 127-161 en RIDA 27 (1980), 95-143. (Ankum, ‘Furtum pignoris I & II’) J.A. Ankum, ‘La responsabilità del creditore pignoratizio nel diritto romano classico’ in: Studi
in onore di Arnaldo Biscardi, deel 4, Milaan: Istituto Editoriale Cisalpino-La Goliardica 1983, 587-630.
J.A. Ankum, ‘Papinians Lehre zum legatum per praeceptionem’ in: K. Slapnicar (ed.), Tradition und Fortentwicklung im Recht. Festschrift zum 90. Geburtstag von Ulrich von Lübtow, Rheinfelden etc.: Schäube 1991, 77-90. (Ankum, ‘Papinians Lehre’)
J.A. Ankum, ‘Paulus D. 49,14,18 pr. De beslissing in hoger beroep van keizer Septimius Severus over de nalatenschap van Statius Florus’ in: B.C.M. Jacobs (ed.), Een rijk gerecht: opstellen aangeboden aan prof. mr. P.L. Nè ve, Nijmegen: Gerard Noodt Instituut 1998, 1-23. (Ankum,
‘Paulus’)
J.A. Ankum, ‘Der Ausdruck favor libertatis und das klassische römische Freilassungsrecht’
in: E. Hermann-Otto (ed.), Unfreie Arbeits- und Lebensverhältnisse von der Antike bis in die Gegenwart, Hildesheim etc.: Olms 2005, 82-100.
J.A. Ankum, ‘L’expression favor libertatis dans les travaux des juristes classiques romains’
in: Liber amicorum Juan Miquel. Estudios romanisticos con motivo de su emeritazgo, Barcelona:
Universitat Pompeu Fabra 2006, 45-78.
J.A. Ankum, ‘Der Ausdruck favor libertatis in den Konstitutionen der römischen Kaiser’ in:
T. Finkenauer (ed.), Sklaverei und Freilassung im römischen Recht. Symposium für Hans Josef Wieling zum 70. Geburtstag, Berlijn etc.: Springer 2006, 1-18.
H. Apelt, Die Urteilsnichtigkeit im römischen Prozess, Schramberg: Galzer & Hahn 1937. (Apelt, Urteils nichtigkeit).
V. Arangio-Ruiz, ‘Una cognitio dell’ imperatore Caracalla in Siria’ BIDR 49/50 (1947), 46-57 (= idem, Studi epigrafici e papirologici, Napels: Giannini 1974, 249-257).
V. Arangio-Ruiz, ‘D. 44.7.25 §1 e la classificazione gaiana delle fonti di obligazione’ in idem, Scritti di diritto romano, deel 2, Napels: Jovene 1974, 141-155 (= Mélanges de droit romain dédiés à Georges Cornil, deel 1, Parijs: Sirey 1926, 81-95).
V. Arangio-Ruiz, ‘Ancora sulle Res Cottidianae’ in: idem, Scritti di diritto romano, deel 2, Napels:
Jovene 1974, 217-245 (= Studi in onore di Pietro Bonfante nel XL anno d’insegnamento, deel 1, Milaan: Fratelli Treves 1930, 493-521).
F. Arcaria, Senatus censuit. Attività giudiziaria ed attività normativa del senato in età imperiale, Milaan:
Giuffrè 1992. (Arcaria, Senatus censuit)
F. Arcaria, Referre ad principem. Contributo allo studio delle epistulae imperiali in età classica, Milaan:
Giuffrè 2000. (Arcaria, Referre)
G.G. Archi, ‘La restituzione dei frutti nelle vendite con ‘in diem addictio’ e con ‘lex commissoria’’ in: E. Albertario (ed.), Studi in memoria di Umberto Ratti, Milaan: Giuffrè 1933, 325-365. (Archi, ‘La restituzione’)
R. Astolfi, ‘I beni vacanti e la legislazione caducaria’ BIDR 68 (1965), 323-336.
R. Astolfi, La lex Iulia et Papia, 4e editie, Padua: Cedam 1996. (Astolfi, Lex Iulia et Papia) J.-J. Aubert, Business managers in ancient Rome. A social and economic study of institores, 200 B.C.-
A.D. 250, Leiden etc: Brill 1994. (Aubert, Business managers)
B
L. Bablitz, Actors and audience in the Roman courtroom, London etc.: Routledge 2007. (Bablitz, Actors)
U. Babusiaux, Id quod actum est. Zur Ermittlung des Parteiwillens im klassischen römischen Zivil- prozess, München: Beck 2006. (Babusiaux, Id quod)
U. Babusiaux, ‘Lob des Tyrannen? Juristentaktik in der Severerzeit’ in N. Jansen & P. Oestmann (ed.), Rechtsgeschichte heute. Religion und Politik in der Geschichte des Rechts. Schlaglichter einer Ringvorlesung, Tübingen: Mohr Siebeck 2014, 1-26.
U. Babusiaux, Wege zur Rechtsgeschichte: römisches Erbrecht, Keulen: Böhlau Verlag 2015.
(Babusiaux, Erbrecht)
U. Babusiaux, ‘Legal writing and legal reasoning’ in: C. Ando, P.J. du Plessis & K. Tuori, The Oxford handbook of Roman law and society, Oxford: Oxford University Press 2016, 176-187.
(Babusiaux, ‘Legal writing’)
E. Badian, Publicans and sinners. Private enterprise in the service of the Roman Republic, Oxford:
Blackwell 1972.
D. Baharal, Victory of propaganda. The dynastic aspect of the imperial propaganda of the Severi: the literary and archaeological evidence, AD 193-235, Oxford: Tempus Reparatum 1996.
G. Barbieri, L’Albo senatorio da Settimio Severo a Carino (193-285), Rome: Signorelli 1952. (Barbieri, L’Albo)
T.D. Barnes, ‘The family and career of Septimius Severus’ Historia 16 (1967), 87-107. (Barnes,
‘Family and career’)
T.D. Barnes, The sources of the Historia Augusta, Brussel: Latomus 1978.
T.D. Barnes, ‘The sources of the Historia Augusta (1967-1992)’ in: G. Bonamente & G. Paci (ed.), Historiae Augustae colloquium Maceratense, Bari: Edipuglia 1995, 1-34
T.D. Barnes, ‘Aspects of the Severan Empire, Part I: Severus as a new Augustus’ NECJ 35 (2008), 251-267. (Barnes, ‘New Augustus’)
H. Battifol & M. Isaac, ‘Les rè glements des collè ges de musiciens de la lé gion IIIe August’ Revue Africaine 68 (1926), 179-200.
R.A. Bauman, The crimen maiestatis in the Roman Republic and Augustan Principate, Johannesburg:
Witwatersrand University Press 1967. (Bauman, Crimen maiestatis)
R.A. Bauman, Impietas in principem. A study of treason against the Roman emperor with special reference to the first century A.D., München: Beck 1974
R.A. Bauman, Lawyers in Roman republican politics. A study of the Roman jurists in their political setting, 316-82 BC, München: Beck 1983.
R.A. Bauman, Lawyers and politics in the early Roman Empire. A study of relations between the Roman jurists and the emperors from Augustus to Hadrian, München: C.H. Beck 1989. (Bauman, Lawyers and politics)
R.A. Bauman, Crimen and punishment in ancient Rome, Londen etc.: Routledge 1996.
A. Baumann, Freiheitsbeschränkungen der Dekurionen in der Spätantike, Hildesheim etc.: Olms 2014. (Baumann, Freiheitsbeschränkungen)
O. Behrends, Die fraus legis. Zum Gegensatz von Wortlaut- und Sinngeltung in der rö mischen Gesetzesinterpretation, Göttingen: Schwartz 1982.
A. Berger,‘Encyclopedic dictionary of Roman law’ Transactions of the American Philosophical Society 43 (1953), 333-809.
G.C.J.J. van den Bergh, ‘Custodiam praestare: custodia-liability or liability for failing custodia?’
TvR 43 (1975), 59-72.
G.C.J.J. van den Bergh, ‘Custodia and furtum pignoris’ in Studi in onore di Cesare Sanfilippo, deel 1, Milaan: Giuffrè 1982, 603-614. (van den Bergh, ‘Custodia’)
A. Berthier, La Numidie, Parijs : Picard 1981.
G. Beseler, Beiträge zur Kritik der römischen Rechtsquellen III, Tübingen: Mohr 1913.
G. Beseler, Beiträge zur Kritik der römischen Rechtsquellen IV, Tübingen: Mohr 1920.
G. Beseler, ‘Miscellanea critica’ ZSS 43 (1922), 415-438. (Beseler, ‘Miscellanea’) G. Beseler, ‘Einzelne Stellen’, ZSS 45 (1925), 433-452.
G. Beseler, Beiträge zur Kritik der römischen Rechtsquellen V, Leipzig: Noske 1931. (Beseler, Beiträge)
M.A. von Bethmann-Hollweg, Der Civilprozess des gemeinen Rechts in geschichtlicher Entwicklung, delen 2 en 3, Bonn: Marcus 1864-1874. (von Bethmann-Holweg, Civilprozess)
M. Bianchini, G. Crifò & F.M. D’Ippolito (ed.), Materiali per un corpus iudiciorum, Turijn:
Giappichelli 2002. (Bianchini, Materiali)
G. Billeter, Geschichte des Zinsfusses im griechisch-rö mischen Altertum bis auf Justinian, Leipzig:
Teubner 1898.
B. Biondi, ‘Appunti intorno alla sentenza nel processo civile romano’ in: Studi in onore di P. Bonfante, deel 4, Milaan: Fratelli Treves 1930, 29-102.
A.R. Birley, ‘The coups d’état of the year 193’ BJ 169 (1969), 247-280.
A.R. Birley, Septimius Severus. The African emperor (herziene editie), London: Routledge 1999.
(Birley, Septimius Severus)
J. Bleicken, Senatsgericht und Kaisergericht: eine Studie zur Entwicklung des Prozessrechtes im frü hen Prinzipat, Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht 1962. (Bleicken, Senatsgericht)
J. Bleicken, Zum Regierungsstil des römischen Kaisers. Eine Antwort auf Fergus Millar, Wiesbaden:
Steiner 1982
J. Bleicken, Augustus. Eine Biographie, Berlijn: Alexander Fest 1998. (Bleicken, Augustus) F. Bluhme, ‘Die Ordnung der Fragmente in den Pandectentiteln. Ein Beitrag zur
Enstehungsgeschichte der Pandecten’ ZGR 4 (1820), 257-472. (Bluhme, ‘Ordnung’) Y. Le Bohec, La troisième légion auguste, Parijs: Centre National de la Recherche Scientifique 1989.
U.P. Boissevain, Cassii Dionis Cocceiani Historiarum Romanarum quae supersunt, 3 delen, Berlijn 1896-1931.
S. Bolla, Die Entwicklung des Fiskus zum Privatrechtssubjekt, Morawitz: Roland 1938. (Bolla, Entwicklung).
F. Bonifacio, ‘«Iudicium legitimum» e «iudicium imperio continens»’ in: Studi in onore di Vincenzo Arangio-Ruiz, deel 2, Napels: Jovene 1951, 207-232.
L. Bove, Ricerche sugli “agri vectigales”, Napels: Jovene 1960
W. Broekaert, ‘Oil for Rome during the second and third century AD: a confrontation of archaeo logical records and the Historia Augusta’ Mnemosyne 64 (2011), 591-623.
M.F.A. Brok, V. Hunink & O.J. Hekster, Herodianus. Donkere wolken boven Rome. Het Romeinse rijk in de derde eeuw, Amsterdam: Athenaeum-Polak & Van Gennep 2017. (Brok, Hunink &
Hekster, Herodianus)
P.A. Brunt, ‘The ‘fiscus’ and its development’ JRS 56 (1966), 75-91. (Brunt, ‘Fiscus’)
P.A. Brunt, ‘Procurational jurisdiction’ Latomus 24 (1966), 461-487.
P.A. Brunt, ‘Lex de Imperio Vespasiani’ JRS 67 (1977), 95-116.
P.A. Brunt, ‘Princeps and equites’ JRS 73 (1983), 42-75.
P.A. Brunt, ‘Publicans in the Roman Principate’ in: idem, Roman imperial themes, Oxford:
Clarendon Press 1990, 354-432.
C. Bruun, ‘Greek or Latin? The owner’s choice of names for vernae in Rome’ in: M. George (ed.), Roman slavery and Roman material culture, Toronto etc.: University of Toronto Press 2013 H. von Buchka, Die Lehre vom Einfluß des Processes auf das materielle Rechtsverhältniß, 2 delen,
Rostock: s.n. 1846-1847.
W.W. Buckland & P. Stein, A text-book of Roman law from Augustus to Justinian, Cambridge: at the university press 1963. (Buckland & Stein, Text-book of Roman law).
W.W. Buckland, The Roman law of slavery, Cambridge: Cambridge University press 1970 [reprint van editie uit 1908]. (Buckland, Law of slavery)
A. Burdese, ‘Di un particolare caso di applicazione della ‘restitutio in integrum’ in: V. Arangio- Ruiz & H. Niedermeyer (ed.), Festschrift Fritz Schulz, deel 1, Weimar: Hermann Böhlaus Nachfolger 1951, 74-96. (Burdese, ‘Di un particolare caso’)
A. Bürge, ‘Fiktion und Wirklichkeit: soziale und rechtlichte Strukturen des römischen Bankwesens’ ZSS 104 (1987), 527-536. (Bürge, ‘Fiktion’)
A. Bürge, ‘Cum in familia nubas. Zur wirtschaftlichen und sozialen Bedeutung der familia libertorum’ ZSS 105 (1988), 312-333. (Bürge, ‘Cum in familia nubas’)
G.P. Burton, ‘The Roman imperial state, provincial governors and the public finances of provincial cities, 27 B.C.-A.D. 235’ Historia 53 (2004), 311-341.
A.H. Busch, ‘Militia in urbe. The military presence in Rome’ in: L. de Blois e.a. (ed.), The impact of the Roman army (200 BC-AD 476): economic, social, political, religious, and cultural aspects (IMEM 6), Leiden: Brill 2007, 315-341.
I. Butti, ‘La ‘cognitio extra ordinem’: da Augusto a Diocleziano’ ANRW II.14 (1982), 29-59. (Butti,
‘La cognitio’).
C
A. Cameron (ed.), Fifty years of prosopography. The later Roman Empire, Byzantium and beyond, Oxford: Oxford University Press 2003.
J.B. Campbell, ‘The marriage of soldiers under the Empire’ JRS 68 (1978), 153-166.
J.B. Campbell, The emperor and the Roman army: 31 BC – AD 235, Oxford: Clarendon Press 1984.
(Campbell, Emperor)
L. Capogrossi Colognesi & E.T. Scandone (ed.), La Lex de Imperio Vespasiani e la Rome dei Flavi.
Atti del convegno, 20-22 Novembre 2008, Rome: L’Erma di Bretschneider 2009.
J. Carlsen, Vilici and Roman estate managers until AD 284, Rome: L’Erma di Bretschneider 1995.
(Carlsen, Vilici)
E. Cary, Dio’s Roman history, 9 delen, Cambridge (MA): Harvard University Press 1968-1970.
E. Lo Cascio, ‘Patrimonium, ratio privata, res privata’ AIIS 3 (1971/72), 55-121( = E. Lo Cascio, Il princeps e il suo impero. Studi di storia amministrativa e finanziaria romana, Bari: Edipuglia 2000, 97-149).
C. Caufmann, De verbindende eenzijdige belofte, Antwerpen: Intersentia 2005. (Caufmann, Belofte)
P. Cerami, ‘Contrahere cum fisco’ ASGP 34 (1973), 277-396. (Cerami, ‘Contrahere cum fisco’) G. Cervenca, Contributo allo studio delle “usurae” c.d. legali nel diritto romano, Milaan: Giuffrè 1969.
G. Cervenca ‘Studi sulla cura minorum’ in drie delen, I: BIDR 75 (1972) 235-317, II: BIDR 77 (1974), 139-219, III: BIDR 82 (1979), 41-94.
E. Champlin, Fronto and Antonine Rome, Cambridge (MA) etc.: Harvard University Press 1980.
E.J. Champlin, ‘Miscellanea testamentaria’ ZPE 69 (1987), 197-206. (Champlin, ‘Miscellanea’) A. Chastagnol, La préfecture urbaine a Rome sous le bas-empire, Parijs: Presses universitaires de
France 1960.
L. Chiazzese, Confronti testuali. Contributo alla dottrina delle interpolazioni Giustinianee (= ASGP 16), Cortona: Stab. Tipografico Commerciale 1931. (Chiazzese, Confronti)
C.W. Chilton, ‘The Roman law of treason under the early Principate’ JRS 45 (1955), 73-81.
B.J. Choe, ‘Zur Debatte um den Rutiliana-Fall (Paul. D. 4,4,38 pr.). Wie soll man einen Text lesen?’ in: U. Manthe, S. Nishimura & M. Igimi, Aus der Werkstatt römischer Juristen. Vorträge der Europäisch-Ostasiatischen Tagung 2013 in Fukuoka, Berlijn: Duncker & Humblot 2016, 23-53. (Choe, ‘Zur Debatte’)
M. Christol, ‘Le préfet d’Egypte Titus Pactumeius Magnus et la diffusion de la cité romaine’
RHD 71 (1993), 405-410.
M.D.H. Clark, Augustus, first Roman emperor: power, propaganda and the politics of survival, Exeter:
Bristol Phoenix Press 2010.
J. Clarkson, ‘The social dialects of Latin’ in: J. Clarkson (ed.), A companion to the Latin language, Malden (MA) etc.: Wiley-Blackwell 2011, 505-526.
A. Claus, Gewillkürte Stellvertretung im römischen Privatrecht, Berlijn: Duncker & Humblot 1973.
(Claus, Stellvertretung)
L. Coenraad, Het beginsel van hoor en wederhoor in het Romeinse procesrecht, Deventer: Gouda Quint 2000. (Coenraad, Hoor en wederhoor).
A.E. Cooley, ‘Septimius Severus: the Augustan emperor’ in: S. Swain, S. Harrison & J. Elsner (ed.), Severan Culture, Cambridge; Cambridge University press, 2007, 385-388. (Cooley,
‘Augustan emperor’)
A.E. Cooley, Res Gestae Divi Augusti. Text, translation and commentary, Cambridge: Cambridge University Press 2009.
A.E. Cooley, The Cambridge manual of Latin epigraphy, Cambridge: Cambridge University Press 2012. (Cooley, Latin epigraphy).
M. Corbier, ‘Les circonscriptions judiciaires de l’Italie de Marc-Aurèle à Aurélien’ MEFRA 85 (1973), 609-690. (Corbier, ‘Circonscriptions’)
M. Corbier, L’aerarium Saturni et l’aerarium militare, Rome: É cole franç aise de Rome 1974.
A. Corbino & B. Santalucia, Justiniani Augusti Pandectarum Codex Florentinus, Florence: Olschki 1988.
J.-P. Coriat, ‘Technique législative et système de gouvernement à la fin du principat: la romanité de l’état moderne’ in: C. Nicolet (ed.), Du pouvoir dans l’antiquité: mots et réalités, Genève:
Droz 1990, 221-238. (Coriat, ‘Technique législative’)
J.-P. Coriat, Le prince législateur. La technique législative des Sévères et les méthodes de création du droit impérial a la fin du Principat, Rome: École française de Rome 1997. (Coriat, Le prince) J.-P. Coriat, Les constitutions des Sévères. Règne de Septime Sévère, deel 1, Rome: École française de
Rome 2014. (Coriat, Les constitutions)
J.-P. Coriat, ‘L’empereur juge et son tribunal à la fin du principat: un essai de synthèse’ in:
R. Haensch (ed.), Recht haben und Recht bekommen im Imperium Romanum, Warschau:
University of Warsaw etc. 2016, 41-61.
H.M. Cotton & A. Yakobson, ‘Arcanum imperii: the powers of Augustus’ in: G. Clark & T. Rajak (ed.), Philosophy and power in de Graeco-Roman world. Essays in honour of Miriam Griffin, Oxford: Oxford University Press 2002, 193-209. (Cotton & Yakobson, ‘Arcanum imperii’) D. Crawford, ‘Imperial estates’ in: M.I. Finley (ed.), Studies in Roman property, Cambridge:
Cambridge University Press 1976, 35-70. (Crawford, ‘Imperial estates’)
M.H. Crawford (ed.), Roman statutes, 2 delen, Londen: Institute of Classical Studies, University of London 1996.
J.A. Crook, Consilium principis. Imperial councils and councellors from Augustus to Diocletian, Cambridge: University Press 1955. (Crook, Consilium principis)
J.A. Crook, Law and life of Rome, Ithaca: Cornell University Press 1967.
J.A. Crook, ‘Gaius, Institutes, I.84-86’ CR 17 (1967), 7-8.
J.A. Crook, Legal advocacy in the Roman world, Londen: Duckworth 1995. (Crook, Legal advocacy)
S. Cugia, L’invalidità totale della istituzione di erede, Napels: Alvano 1913.
J. Cujas, Opera omnia, deel 3, Napels: ex typographia moriana apud vincentium pauria 1758.
É. Cuq, Le conseil des empereurs d’Auguste à Dioclétien, Parijs: Imprimerie nationale 1884. (Cuq, Conseil des empereurs)
D
E.S. Daalder, ‘Tekst & Uitleg. D. 40,1,10 Paulus imperialium sententiarum in cognitionibus prolatarum ex libris sex libro secundo’ GROM 31 (2014), 23-30
E.S. Daalder & R. de Graaff, ‘Rome, Luxemburg, Den Haag: de prejudiciële procedure als rechtsvormend instrument’ AA 64 (2015), 324-332.
A. Daguet-Gagey, Septime Sévère. Rome, l’Afrique et l’Orient, Parijs: Éditions Payot & Rivages 2000. (Daguet-Gagey, Septime Sévère)
M. David, ‘Ein Beitrag zu P. Col. 123, 13-17’ in: I. Biezunska-Malowist e.a. (ed.), Symbolae Raphaeli Taubenschlag dedicatae, deel 1, Vratislaviae: Ossolineum 1956-1957, 191-195.
M. David, Gai Institutiones secundum codicis Veronensis apographum Studemundianum et reliquias in Aegypto repertas, Leiden: Brill 1964.
M. David & H.L.W. Nelson, Gai Institutionum commentarii IV. [2]: Kommentar, Leiden: Brill 1954- 1968.
J.-M. David, Le patronat judiciaire au dernier siècle de la République romaine, Rome: Ecole franç aise de Rome 1992.
H. Dernburg, Das Pfandrecht nach den Grundsätzen des heutigen römischen Rechts, 2 delen, Leipzig:
Hirzel 1860-1864. (Dernburg, Pfandrecht I en II)
H. Dernburg, Geschichte und Theorie der Compensation nach römischem und neuerem Rechte, Heidelberg: Bangel & Schmitt 1868. (Dernburg, Geschichte und Theorie).
H. Dessau, ‘Über Zeit und Persönlichkeit der Scriptores Historiae Augustae’ Hermes 24 (1889), 561-605.
E. Dickey, The colloquia of the Hermeneumata Pseudodositheana, Cambridge: Cambridge University Press 2012-2015. (Dickey, Colloquia)
K. Dietz, ‘Fabius Cilo und die Urbaniciani. Unerkannt gebliebene Suffektkonsuln des Jahres 212 n. Chr.’ Chiron 13 (1983), 381-404.
H.E. Dirksen, Hinterlassene Schriften zur Kritik und Auslegung der Quellen römischer Rechtsgeschichte und Alterthumskunde (ed. F.D. Sanio), deel 2, Leipzig: Teubner 1871.
A. von Domaszewski, Die Rangordnung des römischen Heeres, Bonn: Marcus & Weber 1908.
Y. Duval, Lambèse Chrétienne. La gloire et l’oubli de la Numidie romaine à l’Ifrîqiya, Parijs: Institut d‘É tudes Augustiniennes 1995.
E
W. Eck, ‘Zur Durchsetzung von Anordnungen und Entscheidungen in der hohen Kaiserzeit.
Die administrative Informationsstruktur’ SIFC 10 (1992), 915-939. (Eck, ‘Zur Durchsetzung’) W. Eck, ‘The Emperor and his advisers’ in: A.K. Bowman, P. Garnsey & D. Rathbone (ed.), The
Cambridge ancient history. XI: the High Empire, A.D. 70-192, Cambridge: Cambridge University Press 2000, 195-213. (Eck, ‘The emperor’)
W. Eck, ‘Administration and jurisdiction in Rome and the provinces’ in: M. van Ackeren (ed.), A Companion to Marcus Aurelius, Malden (MA) etc.: Wiley-Blackwell 2012, 185-199. (Eck,
‘Administration’)
J. Edmondson, ‘Cities and urban life in the western provinces’ in: D. Potter (ed.), A companion to the Roman Empire, Malden, MA etc.: Blackwell 2006.
P. Eich, Zur Metamorphose des politischen Systems in der römischen Kaiserzeit. Die Entstehung einer
„personalen Bürokratie“ im langen dritten Jahrhundert, Berlijn: Akademie Verlag 2005. (Eich, Zur Metamorphose)
P. Eich, ‘Politik und Administration unter den Severern’ in: N. Sojc, A. Winterling & U. Wulf- Rheidt (ed.), Palast und Stadt im severischen Rom, Stuttgart: Franz Steiner Verlag 2013, 85-104.
(Eich, ‘Politik’)
F. Eisele, Die Compensation nach römischem und gemeinem Recht, Berlijn: Weidmann 1876.
F. Eisele, ‘Beiträge zur Erkenntniss der Digesteninterpolationen II’ ZSS 11 (1890), 1-29.
F. Eisele, ‘Weitere Studien zum Texte der Digesten’ ZSS 30 (1909), 99-154. (Eisele, ‘Weitere Studien’)
G. Eisenring, Die römische Ehe als Rechtsverhältnis, Wenen etc.: Böhlau 2002.
J. Ellul, Propaganda. The formation of men’s attitudes, New York: Vintage Books 1973. (Ellul, Propa ganda)
W. Endemann, Der Begriff der delegatio im klassischen römischen Recht, Marburg: Elwert 1959.
(Endemann, Der Begriff)
J.D. Evans, The art of persuasion. Political propaganda from Aeneas to Brutus, Ann Arbor: University of Michigan Press 1992. (Evans, Art of persuasion)
J. Evans Grubbs, ‘Making the private public: illegitimacy and incest in Roman law’ in: C. Ando
& J. Rüpke (ed.), Public and private in ancient mediterranean law and religion, Berlijn etc.: De Gruyter 2015 (Evans Grubbs, ‘Making’).
F
G. Fabre, Libertus. Recherches sur les rapports patron-affranchi à la fin de la république romaine, Rome:
Ecole Française de Rome 1981. (Fabre, Libertus).
R. Färber, Römische Gerichtsorte. Räumliche Dynamiken von Jurisdiktion im Imperium Romanum, München: Beck 2014. (Färber, Gerichtsorte)
J.R. Fears, Princeps a diis electus. The divine election of the emperor as a political concept at Rome, Rome: American Academy 1977.
J. Ferrary, ‘The powers of Augustus’ in: J. Edmondson (ed.), Augustus, Edinburgh: Edinburgh University Press 2009, 90-136 (= J. Ferrary, ‘À propos les pouvoirs d’Auguste’ Cahiers du Centre Gustave Glotz 12 (2001), 101-154). (Ferrary, ‘Powers’)
G. Finazzi, La sostituzione pupillare, Napels: Jovene 1997.
T. Finkenauer, Die Rechtsetzung Mark Aurels zur Sklaverei, Stuttgart: Steiner 2010. (Finkenauer, Rechtsetzung)
M.I. Finkelstein, ‘Mandata principum’ TvR 13 (1934), 150-169.
H. Fitting, Alter und Folge der Schriften römischer Juristen von Hadrian bis Alexander, 2e editie, Halle a. S.: Niemeyer 1908. (Fitting, Alter und Folge)
D. Flach, ‘Inschriftenuntersuchungen: Inschriftenuntersuchungen zum römischen Kolonat in Nordafrika’ Chiron 8 (1978), 441-492.
D. Flach, ‘Pachtbedingungen: Die Pachtbedingungen der Kolonen und die Verwaltung der kaiserlichen Güter in Nordafrika’ ANRW II.10.2 (1982), 427-473.
G. Flammini, Hermeneumata Pseudodositheana Leidensia, München: Saur 2004. (Flammini, Hermeneumata)
W. Flume, ‘Die Bewertung der Institutionen des Gaius’ ZSS 79 (1962), 1-27.
W. Formigoni, Pithanōn a Paulo epitomatorum libri VIII: sulla funzione critica del commento del giurista Iulius Paulus, Milaan: Giuffrè 1996.
G. Franciosi, Il processo di libertà in diritto romano, Napels: Jovene 1961.
G. Franciosi, ‘I libri viginti constitutionum di Papirio Giusto’ in: Studi in onore di Giuseppe Grosso, deel 5, Turijn: Giappichelli 1972, 149-180.
P. De Francisci, Storia del diritto romano, deel II.1, Milaan: Giuffrè 1944.
P. De Francisci, ‘Per la storia della legislazione imperiale durante il principato’ BIDR 70 (1967), 187-226.
P. Frezza, Le garanzie delle obbligazione. I: Le garanzie personali & II: Le garanzie reali, Padua: Cedam Antonio Milani 1962-1963. (Frezza, Garanzie I & II)
M. Fuhrmann, ‘Zur Entstehung des veroneser Gaiustextes’ ZSS 73 (1956), 341-356.
G
F. Gallo, ‘Disciplina giuridica e costruzione dogmatica nella ‘locatio’ degli ‘agri vectigales’
SDHI 30 (1964), 1-49. (Gallo, ‘Locatio’)
J.F. Gardner, Women in Roman law and society, Bloomington etc: Indiana University Press 1986.
(Gardner, Women)
J.F. Gardner & T. Wiedemann, The Roman household. A sourcebook, Londen etc.: Routledge 1991.
J.F. Gardner, Being a Roman citizen, Londen etc.: Routledge 1993. (Gardner, Roman citizen) P. Garnsey, ‘Taxatio and pollicitatio in Roman Africa’ JRS 61 (1971), 116-129.
P. Garnsey, Social status and legal privilege in the Roman Empire, Oxford: Clarendon Press 1970.
(Garnsey, Social status)
P. Garnsey, ‘Septimius Severus and the marriage of soldiers’ CSCA 3 (1970), 45-53.
P. Garnsey, ‘honorarium decurionatus’ Historia 20 (1971), 309-325.
G.C. Gebauer & G.A. Spangenberg, Corpus Iuris Civilis codicibus veteribus manuscriptis et optimis quibusque editionibus collatis, Göttingen: Dietrich 1776 (Gebauer & Spangenberg, Corpus Iuris Civilis).
W.D. Gehrich, Kognitur und Prokuratur in rem suam als Zessionsformen des klassischen römischen Rechts, Göttingen: Schwartz 1963.
C. van Gessel, ‘Praedes, praedia, cognitores: Les sûretés réelles et personnelles de l’adjudicataire du contrat public en droit romain (textes et réflexions)’ in: J.-J. Aubert (ed.), Tâches publiques et entreprise privée dans le monde romain, Genève: Droz 2003, 95-122. (van Gessel, ‘Praedes’) M.V. Giangrieco Pessi, Situazione economico-sociale e politica finanziaria sotto i Severi, Napels:
Edizione Scientifiche Italiane 1988.
E. Gibbon (ed. J.B. Bury), The history of the decline and fall of the Roman Empire, deel 1, New York:
Fred de Fau & Company 1906. (Gibbon, Decline and fall)
G. Giliberti, Servus quasi colonus. Forme non tradizionali di organizzazione del lavoro nella società romana, Napels: Jovene 1981. (Giliberti, Servus)
M. Ginsburg, ‘Roman military clubs and their social function’ TAPhA 71 (1940), 152-153.
P.F. Girard & F. Senn, Textes de droit romain, deel 1, 7e editie, Parijs: Dalloz 1967.
V. Giuffrè, L’utilizzazione degli atti giuridici mediante conversione in diritto romano, Napels: Jovene 1965. (Giuffrè, L’utilizzazione)
P.G.W. Glare (ed.), Oxford Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press 1982.
J. González & M.H. Crawford, ‘The Lex Irnitana: a new copy of the Flavian municipal law’ JRS 76 (1986), 147-242.
A.J. Graham, ‘Septimius Severus and his generals, A.D. 193-7’, in: M.R.D. Foot (ed.), War and society. Historical essays in honour and memory of J.R. Western, London: Elek 1973, 255-275.
(Graham, ‘Generals’)
A.J. Graham, ‘The limitations of prosopography in Roman imperial history (with special reference to the Severan period)’ ANRW II.1 (1974), 136-157.
A.J. Graham, ‘The numbers at Lugdunum’ Historia 27 (1978), 625-630.
W.C.L. van der Grinten & S.C.J.J. Kortmann, Mr. C. Assers handleiding tot de beoefening van het Nederlands burgerlijk recht. 2. Vertegenwoordiging en rechtspersoon. Deel I. De vertegenwoordiging, Deventer: Kluwer 2004.
G. Grosso, I legati nel diritto romano, Turijn: Giappichelli 1962 (Grosso, Legati).
E. Groag e.a. (ed.), Prosopographia imperii romani saeculi I, II, III, 8 delen, Berlijn/Leipzig: De Gruyter 1933-2015.
E. Groag, Die römischen Reichsbeamten von Achaia bis auf Diokletian, Wenen etc.: Hö lder-Pichler- Tempsky 1939. (Groag, Reichsbeamten von Achaia)
G. Gualandi, Legislazione imperiale e giurisprudenza, 2 delen, Milaan: Giuffrè 1963.
A. Guarino, ‘Gli aspetti giuridici del principato’ ANRW II.13 (1980), 3-60.
A. Guarino, Diritto privato romano (12e editie), Napels: Jovene 2001. (Guarino, DPR)
S. Günther, Vectigalia nervos esse rei publicae. Die indirekten Steuern in der römischen Kaiserzeit von Augustus bis Diokletian, Wiesbaden: Harrassowitz 2008.
H
H. Hammen, ‘Der Jurist Iulius Paulus und der Stadtpräfekt Claudius Iulianus im Jahre 222/223 n. Chr.’ ZSS 120 (2003), 61-77. (Hammen, ‘Der Jurist’)
M. Hammond, ‘The significance of the speech of Maecenas in Dio Cassius, Book LII’ TAPhA 63 (1932), 88-102.
M. Hammond, ‘Septimius Severus, Roman bureaucrat’ HSPh 51 (1940), 137-173. (Hammond,
‘Roman bureaucrat’)
H. Halfmann, Die Senatoren aus dem östlichem Teil des Imperium Romanum bis zum Ende des 2. Jh. n.
Chr., Göttingen: Vandenhoeck und Ruprecht 1979.
H. Halfmann, Itinera principum. Geschichte und Typologie der Kaiserreisen im römischen Reich, Stuttgart: Steiner 1986. (Halfmann, Itinera principum)
M. Handy, Die Severer und das Heer, Berlijn: Verlag Antike 2009. (Handy, Die Severer)
N. Hanel e.a., ‘Nach der Schlacht von Lugdunum (197 n. Chr.): britannisches Blei auf dem Weg nach Rom’ Chiron 43 (2013), 297-325.
J.D. Harke, Mora debitoris und mora creditoris im klassischen römischen Recht, Berlijn: Duncker
& Humblot 2005.
J. Harries, Law and Empire in late antiquity, Cambridge etc.: Cambridge University Press 1999.
J. Harries, Law and crime in the Roman world, Cambridge: Cambridge University Press 2007 (Harries, Law and crime).
J. Harries, ‘Legal education and the training of lawyers’ in: C. Ando, P. du Plessis & K. Tuori, The Oxford handbook of Roman law and society, Oxford: Oxford University Press 2016, 151-163.
J.H.E. Hasebroek, Untersuchungen zur Geschichte des Kaisers Septimius Severus, Heidelberg:
Winter 1921. (Hasebroek, Untersuchungen)
H. Hausmaninger, ‘“Benevolent” and “humane” opinions of classical Roman jurists’ Boston University Law Review 61 (1981), 1139- 1156 (Hausmaninger, ‘Opinions’)
R.M. Haywood, ‘The African policy of Septimius Severus’ TAPhA 71 (1940), 175-185. (Haywood,
‘African policy’)
M. Heil, ‘Clodius Albinus und der Bürgerkrieg von 197’ in: H. Wiemer (ed.), Staatlichkeit und politisches Handeln in der römischen Kaiserzeit, Berlijn etc.: De Gruyter 2006, 55-85.
C.G.E. Heimbach e.a.(ed.), Basilicorum libri LX, Leipzig: Barth 1833-1850 (Heimbach, Basili - -corum libri LX).
O.J. Hekster, Commodus. An emperor at the crossroads, Amsterdam: Gieben 2002. (Hekster, Commodus)
O.J. Hekster, ‘Coins and messages: audience targeting on coins of different denominations?’
in: L. de Blois e.a. (ed.), The representation and perception of Roman imperial power (IMEM 3), Amsterdam: Gieben 2003, 20-35.
O.J. Hekster, ‘Fighting for Rome: the emperor as a military leader’ in L. de Blois e.a. (ed.), The impact of the Roman army (200 BC-AD 476): economic, social, political, religious (IMEM 6), Leiden: Brill 2007, 91-105.
O.J. Hekster, ‘The Roman army and propaganda’ in: P. Erdkamp (ed.), A companion to the Roman army, Malden (MA): Blackwell 2007, 339-358.
O.J. Hekster, Rome and its Empire, AD 193-284, Edinburgh: Edinburgh University Press 2008.
O.J. Hekster, ‘Imagining power. Reality gaps in the Roman Empire’ Babesch 86 (2011), 111-124.
O.J. Hekster, L. Claes, Y. Klaassen e.a., ‘Nero’s ancestry and the construction of imperial ideology in the early Empire. A methodological case study’ Journal of Ancient History and Archaeology 1 (2014), 7-27.
O.J. Hekster, Emperors and ancestors. Roman rulers and the constraints of tradition, Oxford: Oxford University Press 2015. (Hekster, Emperors)
W. Held, ‘Die Lex Manciana, ein Zeugnis für die Kolonatsverhältnisse im römischen Reich zu Beginn des 2. Jahrhunderts’ Altertum 11 (1965), 223-233.
A.C. Hendel, ‘D. 28,4,3 Marcellus libro 29 digestorum. Zum Sicherheitsgedanken bei der benignior interpretatio’ ZSS 130 (2013), 419-431.
H.G. Heumann & E. Seckel, Handlexikon zu den Quellen des römischen Rechts, Jena: Fischer 1926.
(Heumann & Seckel, Handlexikon)
I.H. Hijmans, Romeinsch zakenrecht, Zwolle: Tjeenk Willink 1926.
P.H. Hill, The coinage of Septimius Severus and his family of the mint of Rome, A.D. 193-217, Londen:
Spink and Son 1964.
O. Hirschfeld, Die kaiserlichen Verwaltungsbeamten bis auf Diocletian, 2e editie, Berlijn: Weidmann 1905. (Hirschfeld, Verwaltungsbeamten)
E. Höbenreich, Annona. Juristische Aspekte der stadtrömischen Lebensmittelversorgung im Prinzipat, Graz: Leykam 1997. (Höbenreich, Annona)
J.B. Hofmann & A. Szantyr, Lateinische Syntax und Stilistik, München: C.H. Beck 1972.
(Hofmann & Szantyr, Syntax)
E. Hohl, ‘Beiträge zur Textgeschichte der Historia Augusta’ Klio 13 (1913), 258-288. (Hohl,
‘Beiträge’)
E. Hohl, Scriptores Historiae Augustae, 2 delen, Leipzig: Teubner 1965-1971.
C.F. Hommel, Palingenesia librorum iuris veterum sive pandectarum, deel 2, Leipzig: Theophilus Georgus 1767.
T. Honoré, ‘The Severan lawyers: a preliminary survey’ SDHI 28 (1962), 162-232. (Honoré,
‘Severan lawyers’)
T. Honoré, Gaius, Oxford etc.: Clarendon Press 1962.
T. Honoré, Tribonian, London: Duckworth 1978. (Honoré, Tribonian)
T. Honoré, Emperors and lawyers, 1e editie, Londen: Duckworth 1981. (Honoré, Emperors (1981)) T. Honoré, Emperors and lawyers, 2e editie, Oxford: Clarendon press 1994. (Honoré, Emperors) T. Honoré, Ulpian. Pioneer of human rights, Oxford: Oxford University Press 2002. (Honoré,
Ulpian)
T. Honoré, Justinian’s Digest: character and compilation, Oxford: Oxford University Press 2010.
(Honoré, Justinian’s Digest)
H. Honsell, ‘In fraudem legis agere’ in: D. Medicus & H.H. Seiler (ed.), Festschrift für Max Kaser zum 70. Geburtstag, München: Beck 1976, 111-126.
H. Honsell, ‘Ambiguitas contra stipulatorem’ in: H.-P. Benöhr (ed.), Iuris professio. Festgabe für Max Kaser zum 80. Geburtstag, Wenen etc.: Böhlau 1986, 73-88. (Honsell, ‘Ambiguitas’) V.J.M. van Hoof, Generale zekerheidsrechten in rechtshistorisch perspectief, Deventer: Kluwer 2015.
L.L. Howe, The pretorian prefect from Commodus to Diocletian, Chicago: University of Chicago Press 1942.
H. Hübner, ‘Zur Rechtspolitik Kaiser Hadrians’ in: H. Hübner, E. Klingmüller & A. Wacke (ed.), Festschrift für Erwin Seidl zum 70. Geburtstag, Keulen: Hanstein 1975, 61-74.
G. Hugo, ‘Der von Blume entdeckten Reihen sind vier’ Civilistisches Magazin 6 (1837), 512-523.
M. Humbert, Le remarriage à Rome. Étude d’histoire juridique et sociale, Milaan: Giuffrè 1972.
F. Hurlet, ‘Les origines de la jurisdiction impériale: imperator caesar augustus iudex’ in: R.
Haensch (ed.), Recht haben und Recht bekommen im Imperium Romanum, Warschau: University of Warsaw etc. 2016, 5-40.
P.E. Huscke, Iurisprudentiae anteiustinianae quae supersunt, Leipzig: Teubner 1886.
I
G. Impallomeni, La manomissioni mortis causa. Studi sulle fonti autoritative romane, Padua: Cedam 1963. (Impallomeni, Manomissioni)
M. Indra, Status quaestio. Studien zum Freiheitsprozess im klassischen römischen Recht, Berlijn:
Duncker & Humblot 2011.
H.U. Instinsky, ‘Die Herkunft des L. Fabius Cilo’ Philologus 96 (1944), 293-294.
J
M. Janon, ‘Recherches à Lambèse I & II’ Antiquités Africaines 7 (1973), 193-254.
M. Janon, ‘Recherches à Lambèse III’ Antiquités Africaines 21 (1985), 35-102.
M. Janon, ‘Lambaesis, eine Oberblick’ Antike Welt 8 (1977), 2-21.
A. Jardé, Études critiques sur la vie et le régne de Sévère Alexandre, Parijs: Boccard 1925.
D. Johnston, The Roman law of trusts, Oxford: Clarendon press 1988. (Johnston, Law of trusts) H.F. Jolowicz & B. Nicholas, Historical introduction to the study of Roman law, 3e editie,
Cambridge: Cambridge University Press 1972.
A.H.M. Jones, ‘The aerarium and the fiscus’ JRS 40 (1950), 22-29. (Jones, ‘Aerarium’)
A.H.M. Jones, ‘Imperial and senatorial jurisdiction in the early Principate’ Historia 3 (1955), 464- 488. (Jones, ‘Jurisdiction’)
A.H.M. Jones, The criminal courts of the Roman Republic and Principate, Oxford: Blackwell 1972.
(Jones, Criminal courts)
M. Just, ‘Ansätze zur Anscheinsvollmacht im römischen Recht. D. 14,3,19,3; 14,5,8: ein Beispiel spätklassischer Rechtspraxis’ in: W. Barfuss, B. Dutoit, H. Forkel, U. Immenga & F. Majoros (eds.) Festschrift für Karl H. Neumayer zum 65. Geburtstag, Baden-Baden: Nomos 1985, 355-387.
(Just, ‘Ansätze’)
K
W. Kaiser, ‘Digestenentstehung und Digestenüberlieferung. Zur neueren Forschung über die Bluhme’schen Masse und der Neuausgabe des Codex Florentinus‘ ZSS 108 (1991), 330-350.
(Kaiser, ‘Digestenentstehung’)
W. Kaiser, ‘Justinian and the Corpus Iuris Civilis’ in: D. Johnston (ed.), The Cambridge companion to Roman law, Cambridge: Cambridge University Press 2015, 119-148.
W. Kalb, Roms Juristen, nach ihrer Sprache dargestellt, Leipzig: Teubner 1890.
O. Karlowa, Römische Rechtsgeschichte. I: Staatsrecht und Rechtsquellen en II: Privatrecht und Civilprozess, Strafrecht und Strafprozess, Leipzig: Verlag von Veit & comp. 1885-1901.
(Karlowa, Rechtsgeschichte I & II)
M. Kaser, ‘Die Geschichte der Patronatsgewalt über Freigelassene’ ZSS 58 (1938), 88-135.
(Kaser, ‘Geschichte’)
M. Kaser, ‘Infamia und ignominia in den römischen Rechtsquellen’ ZSS 73 (1956), 220-278.
M. Kaser, Das römische Privatrecht. 1. Abschnitt: Das altrömische, das vorklassische und klassische Recht (2e editie), München: C.H. Beck 1971. (Kaser, Privatrecht)
M. Kaser & F.B.J. Wubbe, Romeins privaatrecht, Zwolle: Tjeenk Willink 1971. (Kaser & Wubbe, Privaatrecht)
M. Kaser, Zur Methodologie der römischen Rechtsquellenforschung, Keulen etc.: Böhlau 1972.
M. Kaser, Das römische Privatrecht. 2. Abschnitt: Die nachklassischen Entwicklungen (2e editie), München: C.H. Beck 1975. (Kaser, Privatrecht II)
M. Kaser, ‘Studien zum römischen Pfandrecht II. Actio pigneraticia und actio fiduciae’ TvR 47 (1979), 319-345. (Kaser, ‘Studien II’)
M. Kaser, ‘Besitzpfand und ‘besitzloses’ Pfand’ SDHI 45 (1979), 1-92. (Kaser, ‘Besitzpfand’) M. Kaser, Studien zum römischen Pfandrecht, Napels: Jovene 1982.
M. Kaser, ‘‘Furtum pignoris’ und ‘furtum fiduciae’’ ZSS 99 (1982), 249-277. (Kaser, ‘Furtum pignoris’)
M. Kaser, ‘Zu Novation und Delegation’ in: J.A. Ankum & J.E. Spruit (ed.), Satura R. Feenstra oblata, Fribourg: Éditions universitaires 1985, 141-155.
M. Kaser, ‘Zur Problematik der römischen Rechtsquellenlehre’ in: idem, Römische Rechtsquellen und angewandte Juristenmethode, Wenen etc.: Böhlau 1986, 1-41. (Kaser, ‘Zur Problematik’) M. Kaser, ‘Das Urteil als Rechtsquelle im römischen Recht’ in: idem, Römische Rechtsquellen und
angewandte Juristenmethode, Wenen etc.: Böhlau 1986, 42-64. (Kaser, ‘Urteil’)
M. Kaser, ‘Ein Jahrhundert Interpolationenforschung an den römischen Rechtsquellen’ in idem, Römische Rechtsquellen und angewandte Juristenmethode, Wenen etc.: Böhlau 1986, 112-154.
M. Kaser & K. Hackl, Das römische Zivilprozessrecht (2e editie), München: C.H. Beck 1996. (Kaser
& Hackl, Zivilprozessrecht)
R. Katzoff, ‘Precedents in the courts of Roman Egypt’ ZSS 89 (1972), 256-292.
R. Katzoff, ‘On the intended use of P. Col. 123’ in: R.S. Bagnall e.a. (ed.), Proceedings of the sixteenth International Congress of Papyrology, New York 24-31 July 1980, Chico (CA): Scholars Press 1981, 559-573.
K.S.B. Keats-Rohan (ed.), Prosopography approaches and applications. A handbook, Oxford: Unit for Prosopographical Research, Linacre College, University of Oxford 2007.
D.P. Kehoe, The economics of agriculture on Roman imperial estates in North Africa, Göttingen:
Vandenhoeck & Ruprecht 1988. (Kehoe, Economics)
D.P. Kehoe, Law and the rural economy in the Roman Empire, Ann Arbor: University of Michigan Press 2007.
J.M. Kelly, Princeps Iudex. Eine Untersuchung zur Entwicklung und zu den Grundlagen der kaiserlichen Gerichtsbarkeit, Weimar etc.: Böhlaus Nachfolger 1957. (Kelly, Princeps Iudex) A.M. Kemezis, Greek narratives of the Roman Empire under the Severans: Cassius Dio, Philostratus
and Herodian, Cambridge: Cambridge University Press 2014.
D. Kienast, Römische Kaisertabelle. Grundzüge einer römischen Kaiserchronologie, Darmstadt:
Wissenschaftliche Buchgesellschaft 1996. (Kienast, Kaisertabelle)
A. Kirschenbaum, Sons, slaves and freedman in Roman commerce, Jeruzalem: The Magnes Press, The Hebrew University 1987.
H.T. Klami, ‘Iulius Paulus: comments on a Roman lawyer’s career in the III century’ in:
V. Giuffrè, Sodalitas. Scritti in onore di Antonio Guarino, deel 4, Napels: Jovene 1984-1985, 1829- 1841. (Klami, ‘Iulius Paulus’)
T. Kleiter, Entscheidungskorrekturen mit unbestimmter Wertung durch die klassische römische Jurisprudenz, München: Beck 2010. (Kleiter, Entscheidungskorrekturen)
G. Klingenberg, ‘Die Frau im römischen Abgaben- und Fiskalrecht’, RIDA 30 (1983), 141-150.
(Klingenberg, ‘Die Frau’)
F. Klingmüller, ‘Streitfragen aus der römischen Zinsgesetzgebung’ ZSS 23 (1902), 68-83.
F. Kniep, Societas publicanorum, Jena: Fischer 1896. (Kniep, Societas)
R. Knütel, Stipulatio poenae. Studien zur römischen Vertragsstrafe, Keulen etc.: Böhlau 1976.
R. Knütel, ‘Zum Nutzungszins’ ZSS 105 (1988), 514-540. (Knütel, ‘Nutzungszins’)
C. Kohlhaas, Die Überlieferung der Libri Posteriores des Antistius Labeo, Pfaffenweiler: Centaurus- Verlagsgesellschaft 1986.
F. Kolb, Literarische Beziehungen zwischen Cassius Dio, Herodian und der Historia Augusta, Bonn:
Habelt 1972.
E. Koops, Vormen van subsidiariteit. Een historisch-comparatistische studie naar het subsidiariteitsbeginsel bij pand, hypotheek en borgtocht, Den Haag: Boom Juridische uitgevers 2010. (Koops, Vormen)
E. Koops, ‘Moschis’ case. On the execution of fiscal debts and the beneficium excussionis’ TvR 80 (2012), 279-310. (Koops, ‘Moschis’)
E. Kornemann, Römische Geschichte. II: Die Kaiserzeit, Stuttgart: Kröner 1954.
P. Kovács, ‘Burgus building inscriptions of Commodus from Pannonia’ Sylloge Epigraphica Barcinonensis 6 (2008), 125-138.
C. Krampe, ‘Die ambiguitas-Regel: Interpretatio contra stipulatorem, venditorem, locatorem’
ZSS 100 (1983), 185-228. (Krampe, ‘Die ambiguitas-Regel’)
H. Kreller, ‘Zur Lehre der klassischen Juristen über das Gesetzgebungsrecht des Prinzeps’ ZSS 41 (1920), 262-272.
H. Kreller, ‘Formula fiduciae und Pfandedikt’ ZSS 62 (1942), 143-208.
A. Kriegl e.a., Corpus Juris Civilis, Leipzig: sumtibus Baumgaertneri 1861.
H. Krüger, ‘Die ‘humanitas’ und die ‘pietas’ nach den Quellen des römischen Rechts’ ZSS 19 (1898), 6-57.
H. Krüger, ‘Römische Juristen und ihre Werke’ in: Studi in onore di Pietro Bonfante nel XL anno d’insegnamento, deel 2, Milaan: Fratelli Treves 1930, 302-337.
H. Krüger & M. Kaser, ‘Fraus’ ZSS 63 (1943), 117-174.
P. Krüger, Geschichte der Quellen und Litteratur des römischen Rechts, München etc.: Duncker &
Humblot 1912. (Krüger, Quellen)
B. Kübler, ‘Das Utilitätsprinzip als Grund der Abstufung bei der Vertragshaftung im klassischen römischen Recht’ in: Festgabe der Berliner juristischen Fakultät für Otto Giercke, deel 2, Breslau: Marcus 1910, 235-275.
B. Kübler, ‘Atquin. Kritische Studien zur Interpolationenforschung’ ZSS 42 (1921), 515-542.
(Kübler, ‘Atquin’)
W. Kunkel, ‘Der Prozess der Gohariener vor Caracalla’ in: Festschrift Hans Lewald, Basel:
Helbing & Lichtenhahn 1953, 81-91.
W. Kunkel, ‘Das Konsilium im Hausgericht’ ZSS 83 (1966), 219-251.
W. Kunkel, ‘Die Funktion des Konsiliums in der magistratischen Strafjustiz und im Kaisergericht’, deel I: ZSS 64 (1967), 218-244, deel II: ZSS 65 (1968), 253-329. (Kunkel, ‘Die Funktion I & II’)
W. Kunkel, ‘Nachträge zum RAC, s.v. Consilium, Consistorium’, Jahrbuch für Antike und Christentum 11/12 (1968/1969), 230-248. (Kunkel, ‘Consillium, Consistorium’)
W. Kunkel ‘Über das Wesen des augusteischen Prinzipats’ in: W. Schmitthenner (ed.), Augustus, Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft 1969, 311-335 (= Gymnasium 68 (1961), 353- 370).
W. Kunkel, Die Römischen Juristen. Herkunft und soziale Stellung (2e editie), Keulen etc.: Böhlau 2001. (Kunkel, Herkunft)
W. Kunkel & M.J. Schermaier, Römische Rechtsgeschichte, Keulen etc.: Böhlau Verlag 2005.
(Kunkel & Schermaier, Rechtsgeschichte)
B. Kupisch, ‘Rutiliana pupilla – schön oder energisch? (Paul. D. 4,4,38 pr.)’ ZSS 94 (1977), 249- 266. (Kupisch, ‘Rutiliana pupilla’)
B. Kupisch, ‘Paul. 1 decret. D. 14,5,8. Ein dunkler Paulus und eine fortschrittlicher Kaiser?’ in:
Iuris vincula. Studi in onore di Mario Talamanca, deel 4 Napels: Jovene 2001, 463-496. (Kupisch,
‘Paul. 1 decret. D. 14,5,8’)
L
P.L. Landolt, ‘Naturalis obligatio’ and bare social duty, Keulen etc.: Böhlau 2000 (Landolt, Naturalis obligatio).
F. Lanfranchi, Il diritto nei retori romani, Milaan: Giuffrè 1938.
F. Lanfranchi, Studi sull’ager vectigalis I. La classicità dell’actio in rem vectigalis, Faenza: Fratelli 1938; II. Il problema della usucapibilità degli agri vectigales, Napels: Jovene 1939; III. La trasmissibilità a titolo singolare del ius vectigale, Faenza: Fratelli, 1940 (Lanfranchi, Studi I,II
& III)
W. Langhammer, Die rechtliche und soziale Stellung der Magistratus Municipales und der Decuriones in der Übergangsphase der Städte von sich selbstverwaltenden Gemeinden zu Vollzugsorganen des spätantiken Zwangsstaates (2.-4. Jahrhundert der römischen Kaiserzeit), Wiesbaden: Steiner 1973 (Langhammer, Stellung)
M. LeGlay, ‘L’administration centrale de la province de Numidie de Septime-Sévère à Gallien’, Antiquités Africaines 27 (1991), 83-92.
P. Leitner, ‘Nasonis relegatio: zu den Hintergründen der Verbannung Ovids’ ZSS 122 (2005), 150- 165.
O. Lenel, Palingenesia iuris civilis, 2 delen, Leipzig: Tauchnitz 1889. (Lenel, Palingenesia I & II) O. Lenel, ‘Zwei neue Bruchstücke aus Ulpians Disputationen’ Sitzungsberichte der Königlich
Preussischen Akademie der Wissenschaften zu Berlin (1903), 922-936 en 1034-1037.
O. Lenel, ‘Neue Ulpianfragmente’ Sitzungsberichte der Königlich Preussischen Akademie der Wissenschaften zu Berlin (1904), 1156-1172.
O. Lenel, ‘Neue Bruchstücke aus Ulpians Disputationen’ ZSS 24 (1903), 416-419.
O. Lenel, ‘Weitere Bruchstücke aus Ulpians Disputationen’ ZSS 25 (1904), 368-374.
O. Lenel, ‘Die cura minorum der klassischen Zeit’ ZSS 35 (1914), 129-213.
O. Lenel, Das Edictum Perpetuum. Ein Versuch zu seiner Wiederherstellung, Leipzig: Tauchnitz 1927. (Lenel, Edictum Perpetuum)
O. Lenel, ‘Fingierte Litiskontestation?’ ZSS 48 (1928), 563-567.
H.M. Lenz, Privilegia fisci, Pfaffenweiler: Centaurus-Verlagsgesellschaft 1994. (Lenz, Privilegia fisci)
C. Lepelley, Les cites de l’Afrique romaine au bas-empire. II: notices d’histoire municipal, Parijs:
Études augustiniennes 1981.
P.M.M. Leunissen, Konsuln und Konsulare in der Zeit von Commodus bis Severus Alexander (180- 235 n. Chr.). Prosopographische Untersuchungen zur senatorischen Elite im römischen Kaiserreich, Amsterdam: Gieben 1989. (Leunissen, Konsuln und Konsulare)
B. Levick, ‘Poena legis maiestatis’, Historia 28 (1979), 358-379.
B. Levick, Julia Domna. The Syrian empress, London etc.: Routledge 2007. (Levick, Julia Domna) E. Levy, Privatstrafe und Schadenersatz im klassischen römischen Recht, Berlijn: Vahlen 1915. (Levy,
Privatstrafe).
E. Levy, ‘Die Haftung mehrerer Tutoren’ ZSS 37 (1916), 14-87. (Levy, ‘Haftung’).
E. Levy, Die Konkurrenz der Aktionen und Personen im klassischen römischen Recht, deel 1, Berlijn:
Vahlen 1918 (Levy, Konkurrenz).
E. Levy, L. Mitteis & E. Rabel, Index interpolationum que in iustiniani digestis inesse dicuntur, Weimar: Böhlau 1929.
E. Levy, Weströmisches Vulgarrecht. Das Obligationenrecht, Weimar: Böhlau 1965
N. Lewis, ‘The imperial Apokrima’ RIDA 25 (1978), 261-278. (Lewis, ‘The imperial Apokrima’) N. Lewis, ‘Hadriani Sententiae’ GRBS 32 (1991), 267-280.
A. Lichtenberger, Severus Pius Augustus. Studien zur sakralen Repräsentation und Rezeption der Herrschaft des Septimius Severus und seiner Familie (193-211 n. Chr.), Leiden etc.: Brill 2011.
(Lichtenberger, Severus Pius Augustus)
H.G. Liddell & R. Scott, Greek-English Lexicon, Oxford: Clarendon Press 1996.
W. Liebenam, Städteverwaltung im romischen Kaiserreiche, Leipzig: s.n. 1900. (Liebenam, Städte- verwaltung).
D. Liebs, ‘Gaius und Pomponius’ in: A. Guarino & L. Bove (ed.), Gaio nel suo tempo. Atti del simposio romanistico, Napels: Jovene 1966, 61-75.
D. Liebs, Die Klagenkonkurrenz im rö mischen Recht, Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht 1971.
D. Liebs, ‘Der Sieg der schönen Rutiliana. Lex commissoria displicebat’ in: D. Medicus & H.H.
Seiler (ed.), Festschrift für Max Kaser zum 70. Geburtstag, München: C.H. Beck 1976, 373-389.
(Liebs, ‘Der Sieg’).
D. Liebs, ‘Rechtsschulen und Rechtsunterricht im Prinzipat’ ANRW II.15 (1976), 197-286.
D. Liebs, ‘Der Schutz der Privatsphäre in einer Sklavenhaltergesellschaft. Aussagen von Sklaven gegen ihre Herren nach römischem Recht’ BIDR 22 (1980), 147-189. (Liebs, ‘Der Schutz’)
D. Liebs, ‘§423. Iulius Paulus’ in: K. Sallmann (ed.), Die Literatur des Umbruchs. Von der römischen zur christlichen Literatur 117 bis 284 n. Chr. (Handbuch der lateinischen Literatur der Antike 4), München: Beck 1997, 150-175. (Liebs, ‘Iulius Paulus’)
D. Liebs, ‘§426. Gaius’ in: K. Sallmann (ed.), Die Literatur des Umbruchs. Von der römischen zur christlichen Literatur 117 bis 284 n. Chr. (Handbuch der lateinischen Literatur der Antike 4), München: Beck 1997, 188-194.
D. Liebs, Vor den Richtern Roms. Berühmte Prozesse der Antike, München: Beck 2007. (Liebs, Vor den Richtern)
D. Liebs, Hofjuristen der römischen Kaiser bis Justinian, München: Verlag der Bayerischen Akademie der Wissenschaften 2010. (Liebs, Hofjuristen)
D. Liebs, ‘P. Alfenus Varus: eine Karriere in Zeiten des Umbruchs’ ZSS 127 (2010), 32-52.
L. de Ligt, ‘Studies in legal and agrarian history I: the inscription from Henchir-Mettich and the Lex Manciana’ AncSoc 29 (1998-1999), 219-239.
L. de Ligt, ‘Legal history and economic history: the case of the actiones adiecticiae qualitatis’ TvR 67 (1999), 205-226.
H. Lindsay, Adoption in the Roman world, Cambridge: Cambridge University Press 2009.
(Lindsay, Adoption)
W. Litewski, ‘Die römische Appellation in Zivilsachen I’ RIDA 12 (1965), 347-436. (Litewski,
‘Appellation I’)
W. Litewski, ‘Sulle Impugnazioni Civili’ Labeo 11 (1965), 224-234. (Litewski, ‘Impugnazioni’) W. Litewski, ‘Die römische Appellation in Zivilsachen IV’, RIDA 15 (1968), 143-351.
W. Litewski, ‘Consultatio ante sententiam’ ZSS 86 (1969), 227-257. (Litewski, ‘Consultatio’) W. Litewski, ‘Die römische Appellation in Zivilsachen (ein Abriss). I. Principat’ ANRW II.14
(1982), 60-96. (Litewski, ‘Appellation’)
W. Litewski, ‘Zwischenbescheide in römischen Prozess’ RIDA 44 (1997), 155-291. (Litewski,
‘Zwischenbescheide’)
E. Lo Cascio, ‘Gli alimenta e la politica economica di Pertinace’ Revista di filologia e di istruzione classica 108 (1980), 264-288.
J.H.A. Lokin, ‘The end of an epoch. Epilegomena to a century of interpolation criticism’ in:
R. Feenstra (ed.), Collatio iuris romani. Etudes dédiées à Hans Ankum à l’occasion de son 65e anniversaire, deel 1, Amsterdam: Gieben 1995, 261-273.
J.H.A. Lokin e.a. (ed.), Theophili Antecessoris Paraphrasis Institutionum, Groningen: Chimaira 2010.
J.H.A. Lokin, ‘Mandata principis’, AA 2013, 958-959.
J.H.A. Lokin & F. Brandsma, Prota. Vermogensrechtelijke leerstukken aan de hand van Romeinsrechtelijke teksten, Den Haag: Boom Juridisch 2016. (Lokin & Brandsma, Prota) A. Lovato, ‘Giulio Paolo e il decretum principis’ in: Studi in onore di Remo Martini, deel 2, Milaan:
Giuffrè 2008-2009, 495-508.
U. von Lübtow, ‘Ursprung und Entwicklung der condemnatio pecuniaria’ ZSS 68 (1951), 320- 359.
C. Lucas, ‘Notes on the curatores rei publicae of Roman Africa’ JRS 30 (1940), 56-74.
S.S. Lusnia, Creating Severan Rome. The architecture and self-image of L. Septimius Severus (A.D. 193- 211), Brussel: Éditions Latomus 2014. (Lusnia, Severan Rome)
M
G. MacCormack, ‘The liability of the tutor in classical Roman law’ Irish Jurist 5 (1970), 369-390.
G. MacCormack, ‘Custodia and culpa’ ZSS 89 (1972), 149-219.
D. MacFayden, ‘The rise of the princeps’ jurisdiction within the city of Rome’ Washington University Studies (humanistic series) 10 (1923), 181-264.
D. Magie, The Scriptores Historiae Augustae, 2 delen, Londen: Heinemann 1924. (Magie, Scriptores I & II)
U. Malmendier, Societas publicanorum. Staatliche Wirtschaftsaktivitäten in den Händen privater Unternehmer, Keulen etc.: Böhlau 2002 (Malmendier, Societas publicanorum)
U. Manthe, Das senatus consultum Pegasianum, Berlijn: Duncker & Humblot 1989. (Manthe, Pegasianum)
D. Mantovani, Digesto e masse Bluhmiane, Milaan: Giuffrè 1987. (Mantovani, Digesto) D. Mantovani, ‘Sull’ origine dei “Libri Posteriores” di Labeone’ Labeo 34 (1988), 271-322.
D. Mantovani, ‘More than codes. Roman ways of organising and giving access to legal information’ in: C. Ando, P.J. du Plessis & K. Tuori, The Oxford handbook of Roman law and society, Oxford: Oxford University Press 2016, 23-42. (Mantovani, ‘More than codes’) M. Di Mario, ‘Lex commissoria e restitutio in integrum in Paul. 1 Decr. D. 4.4.38. PR’ TSDP 7 (2014),
1-175. (Di Mario, ‘Lex commissoria’)
V. Marotta, Mandata principum, Turijn: Giappichelli 1991.
F. De Martino, Storia della costituzione Romana, deel IV.1, Napels: Jovene 1974. (De Martino, Storia)
C.A. Maschi, ‘La conclusione della giurisprudenza classica all’età dei Severi. Iulius Paulus’
ANRW II.15 (1976), 667-707. (Maschi, ‘La conclusione’)
C. Masi Doria, Civitas operae obsequium. Tre studi sulla condizione giuridica dei liberti, Napels:
Jovene 1993.
T. Masiello, La donna tutrice. Modelli culturali e prassi giuridica fra gli antonini e i severi, Napels:
Jovene 1979.
T. Mayer-Maly, Locatio conductio. Eine Untersuchung zum klassischen römischen Recht, Wenen etc.:
Herold 1956. (Mayer-Maly, Locatio conductio)
D. McAlindon, ‘Entry to the senate in the early Empire’ JRS 47 (1957), 191-195.
T.A.J. McGinn, ‘Ne serva prostituatur. Restrictive covenants in the sale of slaves’ ZSS 107 (1990), 315-353 (McGinn, ‘Ne serva’)
F.J.A.M. Meijer & D. den Hengst, Lofrede op keizer Trajanus, Baarn: Ambo 1990.
F.J.A.M. Meijer & M.A. Wes, Flavius Josephus. De Oude Geschiedenis van de Joden. Deel III: Boek XIV-XX, Amsterdam: Ambo 1998.
M. Meinhart, ‘D. 38,17,1,6. Ein Zeugnis für “humana interpretatio”’TvR 33 (1965), 256-265.
M. Meinhart, Die Senatusconsulta Tertullianum und Orfitianum in ihrer Bedeutung für das klassische römische Erbrecht, Graz etc.: Böhlaus 1967.
I. Mennen, Power and status in the Roman Empire, AD 193-284, Leiden etc.: Brill 2011. (Mennen, Power)
E.W. Merten, Stellenbiographie zur Historia Augusta, 4 delen, Bonn: Habelt 1986.
A. Metro, ‘Unus testis nullus testis’ in: F.W. Cairns & O.F. Robinson (ed.), Critical studies in ancient law, comparative law and legal history, Oxford etc.: Hart 2001, 109-116 (Metro, ‘Unus testis’)
A. Mette-Dittmann, Die Ehegesetze des Augustus. Eine Untersuchung im Rahmen der Gesellschaftspolitik des Princeps, Stuttgart: Steiner 1991.
E. Metzger, ‘Roman judges, case law, and the principles of procedure’ Law and History Review 22 (2004), 243-275. (Metzger, ‘Roman judges’)
F. Millar, ‘The fiscus in the first two centuries’ JRS 53 (1963), 29-42. (Millar, ‘Fiscus’) F. Millar, A study of Cassius Dio, Oxford: Clarendon Press 1964.
F. Millar, ‘Some evidence on the meaning of Tacitus Annals XII,60’ Historia 13 (1964), 180-187.
F. Millar, ‘The development of jurisdiction by imperial procurators; further evidence’ Historia 14 (1965), 362-367.
F. Millar, ‘The emperors at work’ JRS 57 (1967), 9-19. (Millar, ‘Emperors at work’)
F. Millar, ‘Empire and city, Augustus to Julian: obligations, excuses and status’ JRS 73 (1983), 76-96. (Millar, ‘Empire and city’)
F. Millar, ‘A new approach to the Roman jurists’ JRS 76 (1986), 272-280.
F. Millar, The emperor in the Roman world, London: Duckworth 1992. (Millar, Emperor)
F. Millar, ‘The Greek East and Roman law. The dossier of M. Cn. Licinius Rufinus’ JRS 89 (1999), 90-108.
L. Mitteis, Reichsrecht und Volksrecht in den östlichen Provinzen des römischen Kaiserreichs, Leipzig:
Teubner 1891.
L. Mitteis, ‘Trapezitika’ ZSS 19 (1898), 198-260. (Mitteis, ‘Trapezitika’)
L. Mitteis, Römisches Privatrecht bis auf die Zeit Diokletians, I: Grundbegriffe und Lehre von den juristischen Personen, Leipzig: Duncker & Humblot 1908. (Mitteis, Privatrecht I)
L. Mitteis, ‘Über die Kompetenz zur Vormundsbestellung in den römischen Provinzen’ ZSS 29 (1908), 390-403.
L. Mitteis, ‘Receptum argentarii’ ZSS 29 (1908), 479-480.
J. Modrzejewski & T. Zawadzki, ‘La date de la mort d‘Ulpien et la préfecture du prétoire au début du règne d‘Alexandre Sévère’ RD 45 (1967), 565-611. (Modrzejewski & Zawadzki,
‘La date’)
J. Modrzejewski, ‘La dévolution au fisc des biens vacants d’après le gnomon de l’Idiologue (BGU 1210 par. 4)’ in: Studi Volterra, deel 4, Milaan: Giuffrè 1971, 91-125.
Th. Mommsen, ‘Sextus Pomponius’ Zeitschrift für Rechtsgeschichte 7 (1868), 474-479.
Th. Mommsen, Digesta Iustiniani Augusti, 2 delen, Berlijn: Weidmann 1870. (Mommsen, Digesta I & II)
Th. Mommsen, Römisches Staatsrecht, Leipzig: Hirzel 1887-1888 (herdruk: Basel: Schwabe & co.
1952). (Mommsen, Staatsrecht)
Th. Mommsen, ‘Zu Papinians Biographie’ ZSS 11 (1890), 30-33.
Th. Mommsen, ‘Gordians Decret von Skaptoparene’ ZSS 12 (1891), 244-267.
Th. Mommsen, Römisches Strafrecht, Graz: Akademische Druck- und Verlagsanstalt 1899 (herdruk: Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft 1955). (Mommsen, Strafrecht) Th. Mommsen, ‘Die Stadtrechte der latinische Gemeinden Salpensa und Malaca in der Provinz
Baetica’ in: idem, Juristische Schriften, deel 1, Berlijn: Weidmann 1905, 265-382. (Mommsen,
‘Stadtrechte’)
Th. Mommsen, ‘Die Kaiserbezeichnung bei den römischen Juristen’ in: idem, Juristische Schriften, deel 2, Berlijn: Weidmann 1905, 155-171. (Mommsen, ‘Kaiserbezeichnung’)
M. Morabito, Les réalités de l’esclavage d’apres le Digeste, Parijs: Les Belles Lettres 1981. (Morabito, Réalités)
H. Mouritsen, The freedman in the Roman world, Cambridge: Cambridge University Press 2011.
(Mouritsen, Freedman)
S. Mrozek, Faenus. Studien zu Zinsproblemen zur Zeit des Prinzipats, Stuttgart: Steiner Verlag 2001.
C.F. Mühlenbruch, Die Lehre von der Cession der Forderungsrechte nach den Grundsatzen des römischen Rechts, Greifswald: Mauritius 1836.
W. Müller, Fr. 50 D. de iure fisci 49.14. Ein Beitrag zum römischen Fiskalrecht, Leipzig: Noske 1927.
M. Müller-Ehlen, Hereditatis petitio. Studien zur Leistung auf fremde Schuld und zur Bereicherungshaftung in der rö mischen Erbschaftsklage, Keulen etc.: Böhlau 1998.
D.A. Musca, ‘Da Traiano a Settimio Severo: ‘senatus consultum’ o ‘oratio principis’ Labeo 31 (1985), 7-46.
F. Musumeci, ‘Ancora sulla ‘in integrum restitutio’ di Rutiliana’ in: A. Belloni (ed.), Cunabula iuris. Studi storico giuridici per G. Broggini, Milaan: Giuffrè 2002, 245-261. (Musumeci, ‘Ancora sulla’)
F. Musumeci, ‘Quod cum minore…gestum esse dicitur – Formulazione edittale e la sua concreta attuazione in età imperiale’ RD 84 (2006), 523-531.
N
E. Nardi, I casi di indegnità nel diritto successorio Romano, Milaan: Giuffrè 1937. (Nardi, I casi) P.W. de Neeve, Colonus. Privégrondpacht in Romeins Italië tijdens de Republiek en het vroege
Principaat, diss. Utrecht 1981.